De do s en don ts van vermogensadvies. Kennissessie 16 november 2016

Transcriptie

1 De do s en don ts van vermogensadvies Kennissessie 16 november 2016

2 PROGRAMMA: 9.30 uur Is vermogensadvisering interessant voor de adviseur? Advies-Check 9.40 uur Begeleiding bij keuze tussen sparen en beleggen Knab uur Keuzes in vermogensbeheer Think ETF s uur Pauze uur Innovatie in (beleggings)advies AFM uur Hoe laat je je kennis optimaal renderen voor je klanten? Lindenhaeghe uur Afsluiting & lunch

3 Is vermogensadvisering interessant voor financieel adviseurs? Dirk de Vlaam Esther Waal

4 Vermogensadvisering

5 Tot financiële crisis: gepamperde samenleving

6 Tot financiële crisis: gepamperde samenleving Financiële sector: Consumenten: Vanzelfsprekend vertrouwen van consumenten Geringe concurrentie Weinig controle op klantbelangen Pensioen is geregeld AOW staat klaar Sky is the limit Overheid: Economische voorspoed

7 Financiële crisis: wake-up call

8 Financiële crisis: wake-up call Financiële sector: Consumenten: Aangetast vertrouwensimago Fintech en sector-overschrijdende concurrentiedreiging Aanpassen dienstverlening & producten door wet- en regelgeving Focus op klantbelang Overheid: AOW-leeftijd omhoog Zorgtaken omlaag Beperking fiscale voordelen Provisieverbod Geschaad vertrouwen in financiële sector Kritische houding mbt kosten en opbrengsten Meer eigen verantwoordelijkheid Verandering klantgedrag oiv digitalisering

9 Financiële crisis: wake-up call Financiële sector: Aangetast vertrouwensimago Fintech en sector-overschrijdende concurrentiedreiging Aanpassen dienstverlening & producten door wet- en regelgeving Focus op klantbelang Overheid: AOW-leeftijd omhoog Zorgtaken omlaag Beperking fiscale voordelen Provisieverbod Breder verdienmodel

10 Financiële crisis: wake-up call Consumenten: Bredere vermogensbehoefte Geschaad vertrouwen in financiële sector Kritische houding mbt kosten en opbrengsten Meer eigen verantwoordelijkheid Verandering klantgedrag oiv digitalisering

11 I Financiële sector: Consumenten: Breder verdienmodel Bredere vermogensbehoefte

12 Financieel advies

13 Financieel advies

14 Integraal financieel advies

15 Financiële check-up

16 Vermogensgroei

17 Beleggen

18 Beleggen

19 Beleggen Beleggingsadvies volgens de AFM: 1. Er moet sprake zijn van een aanbeveling, niet enkel het delen van informatie. 2. Het moet gaan om een aanbeveling gericht op een transactie in een financieel instrument. 3. De aanbeveling die gedaan wordt, (i) wekt de suggestie dat deze passend is voor de individuele klant, of (ii) wordt gegeven op basis van de persoonlijke situatie. 4. De aanbeveling richt zich op de individuele klant. 5. De aanbeveling dient zich te richten op een (gevolmachtigde van een) belegger. bron: AFM Leidraad kwalificatie innovatieve dienstverlening

20 Kant-en-klaar obv ex-only Oplossing obv beheer

21 Consument mbt financiële zaken: lui en hang naar ontzorging

22 Onafhankelijk financieel adviseur: Kennis Ervaring en tools om te ontzorgen Klantbelang voorop

24 Sparen of beleggen? Kennissessie Advies-Check 16 November 2016

25

26 Buffer / beschikbaar vermogen

27 Horizon & Mentale + Financiële Risicobereidheid Sparen Sparen + evt Defensief beleggen Beleggen Korte termijn (1 3 jaar) Middellange termijn (3 7 jaar) Lange termijn (7 jaar +)

28

29 Nederlanders sparen het meest

30 Sparen

31 Sparen Voordelen: Beschikbaar vermogen / buffer (Bijna) geen risico (DGS ) Korte en lange termijn Nadelen: Laag rendement (op dit moment) Vermogensrendementsheffing Box 3 Inflatie

32 Sparen Vroeg of laat beginnen? 1% rente 250 inleg p/mnd tot 67 jaar inleggen

33 Sparen

34 Beleggen Wetenschappelijk onderzoek Uitgebreid Amerikaans onderzoek Rendement beleggen versus sparen Langere termijn ( )

35 Beleggen % Sparen vs beleggen in aandelen (jaarlijkse rendementen) Spaarrekening Aandelen

36 Beleggen 25 Sparen vs beleggen in aandelen (rendementen voorgaande tien jaar) % Spaarrekening Aandelen

37 Beleggen Steady state Aandelen (ontwikkelde markten) 6.5% 7% Staatsobligaties -3.5% 4.25% Bedrijfsobligaties (IG) -1.25% 5.25% Bedrijfsobligaties (HY) 1% 6.25% Geldmarkt 0.75% 3.25% Verwacht jaarlijks rendement voor komende 5 jaar Bron: Robeco

38 Beleggen

39 Beleggen Box 1 Lijfrente/Banksparen Voordelen: Inleg aftrekbaar van inkomstenbelasting Minder vermogensrendementsheffing Box 3 Nadelen: Geen buffer / beschikbaar vermogen Complex(er) en/of duur Bij uitkering belast

40 Beleggen (Box 3) Voordelen: Vermogensopbouw Kans op hoger rendement Flexibiliteit Nadelen: Risico (afhankelijk van profiel) Vermogensrendementsheffing Box 3 (max 1.2%)

41 Beleggen Aandelen Large Ontwikkel -caps Midcaps -de landen Aandelen Aandelen SmallOpkomen- -capsde landen EM Staats Dev Obligaties IG Bedrijfs HY Vastgoed Grondstoff en

42 Beleggen Direct Beleggings fondsen ETF s

43 Beleggen Beleggingsadvies Mixfonds: Alles-in-1 oplossing Vermogensbeheer

44 Samenvattend Buffer + korte termijn : Sparen Lange termijn: Beleggen (box 1) Beleggen (box 3) flexibiliteit! Adviseren / informeren

46 Klant: Is beleggen een alternatief voor sparen? Woensdag 16 november 2016

47 Even voorstellen Martijn Rozemuller Ruim 20 jaar actief in de financiële wereld In 1995 gestart als arbitrage handelaar bij Optiver In 2008 oprichter en sindsdien Managing Director Think ETF s 47

48

49 Over Think Think is opgericht in 2009 als eerste Nederlandse ETF aanbieder. Waarom? Omdat ETF s nog niet perfect waren. Think is sinds 2011 een 60% dochter van BinckBank. Overige aandeelhouders Flow Traders (24%) en de directie (16%). Kenmerkend voor Think ETF s: Fiscaal efficiënte en transparante structuur, lage kosten en uitsluiting van tegenpartijrisico. Inmiddels heeft Think ETF s ruim 1,5 miljard euro onder beheer. Met haar 14 ETF s won Think sinds 2009 verschillende prijzen.

50 De agenda Beleggen in historisch perspectief Waarom beleggen? Wat is indexbeleggen en waarom interessant? Wat zijn ETF s? Waar kan ik op letten? De alles-in-1 oplossing. 50

51 Waarom (niet) beleggen?

52 Waarom beleggen? Sparen levert een verlies aan koopkracht op, maar waarom zou u geld beleggen? Vermogensopbouw Vermogensbescherming (tegen onder andere inflatie) 52

53

54 54

55 55

56

57 57

58 AEX prijsindex geïndexeerd sinds 1999 AEX GEÏNDEXEERD: PRIJSINDEX Negatief rendement -22% Prijsindex 0

59 AEX indices geïndexeerd sinds 1999 AEX GEÏNDEXEERD: PRIJS VS HERBELEGGENDE INDEX 160 Positief rendement + 36% Herbeleggende index Prijsindex 0

60 dec 01, 1998 aug 01, 1999 apr 01, 2000 dec 01, 2000 aug 01, 2001 apr 01, 2002 dec 01, 2002 aug 01, 2003 apr 01, 2004 dec 01, 2004 aug 01, 2005 apr 01, 2006 dec 01, 2006 aug 01, 2007 apr 01, 2008 dec 01, 2008 aug 01, 2009 apr 01, 2010 dec 01, 2010 aug 01, 2011 apr 01, 2012 dec 01, 2012 aug 01, 2013 apr 01, 2014 dec 01, 2014 aug 01, 2015 apr 01, 2016 Europa 250,000 MSCI-EUROPE 200, , ,000 50,000 0,000

61 Beleggen, indexbeleggen en ETF s

62

63 Welke basale beleggingsvormen zijn er? Sparen obligaties aandelen hefboomproducten/ CFD s ETF s & beleggingsfondsen 63

64 Indexbeleggen AEX 500 AEX 410 AEX 420 Think AEX ETF 41,0 Think AEX ETF 50,0 Think AEX ETF 42,0 Voorbeeld: de Think AEX ETF 64

65 Actief versus passief Actief beleggend fonds Er wordt geprobeerd een hoger rendement te halen dan de index die als benchmark fungeert. Hogere prijsstelling Passief beleggend fonds Er wordt geprobeerd het rendement van de index zo goed mogelijk te repliceren. Passief beleggen wordt daarom ook wel indexbeleggen genoemd Lagere prijsstelling 65

66 Prestaties actieve fondsmanagers Regio % that beat benchmark in 5 Years % that beat benchmark in 10 Years % that beat benchmark in 15 Years European Equity Eurozone Equity Asia ex-japan Equity Slechts 16,3% verslaat de index over een periode van 5 jaar Japan Equity US Equity Global Equity Emerging Equity EUR Corporate Bond EUR Government Bond Source: Vanguard (2013) The case for index fund investing for European and offshore investors. Bij de weergegeven percentages is rekening gehouden met survivorship bias. 66

67 De leidraad actief en passief beleggen. De financiële onderneming kiest niet automatisch voor actieve beleggingen. De financiële onderneming dient zich hierbij onder meer te realiseren dat wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het voor een individueel actief fonds zeer moeilijk is om op middellange en lange termijn steeds positieve buitengewone rendementen te behalen. Het vooraf selecteren van actieve fondsen met vaardige fondsmanagers die, na aftrek van kosten, een hoger rendement dan de benchmark zullen behalen is bijzonder moeilijk.. (Bron: AFM, Leidraad actief en passief beleggen in het belang van de klant (Amsterdam 2014) p.6)

68 Wat is een ETF? ETF staat voor Exchange Traded Fund Een ETF volgt een index, zonder te proberen deze index te verslaan Een ETF heeft als doelstelling het zo precies mogelijk volgen van een index tegen zo laag mogelijke kosten Een ETF is eigenlijk de meest eenvoudige vorm van een beleggingsfonds, maar dan de hele dag verhandelbaar!

69 De ETF markt groeit snel 2500 Beheerd vermogen ($ miljard) in ETF s, 2000 dec Europa VS

70 Aandachtspunten bij beleggen

71 Let op kosten en verborgen kosten Kosten van het fonds Kosten van het platform Weglekken van winsten uit fondsen (dividendlekkage)

72 30 jaar, 300 euro p/m, 7% rendement 1% kosten 7%, 30 jaar 300 p/m

73 30 jaar, 300 euro p/m, 7% rendement 0,2% kosten

74 Dividendlekkage, wat is het? Dividendbelasting is een rare belasting, want voor de Nederlandse belegger is deze vrijwel altijd terug te vorderen of te verrekenen bij de IB aangifte. Maar, voor een aantal buitenlandse partijen niet, die zijn meestal niet in staat om deze terugvordering of verrekening te doen of door te geven aan de belegger. Dit fenomeen wordt dividendlekkage genoemd omdat er dus feitelijk een stukje van het dividend weglekt, en dat kost de belegger rendement! 74

75 Het fiscale voordeel +0,5% Uitgangspunt is 3,5% dividend rendement per jaar

76 Hoe richt u een portefeuille in met ETF s

77 Onze ETF-tips en beleggingsfilosofie Zorg voor een eenvoudige en overzichtelijke kern van de portefeuille die de belangrijke asset-classes bevat Pas het risicoprofiel aan op basis van de horizon en risicobereidheid Zet één keer per jaar de portefeuille terug naar het gewenste profiel (herbalanceren) 77

78 Hoe passen ETF s in de portefeuille? ETF s zijn geschikt voor vermogensopbouw vanwege: Spreiding Laagdrempelig en eenvoudig Geschikt voor buy-and-hold vanwege lage kosten Ook geschikt voor de minder ervaren beleggers Hoe kiest u een geschikte ETF portefeuille? Kijk naar de persoonlijke risicobereidheid van de klant Verdeel de portefeuille over verschillende categorieën Bekijk periodiek (bijvoorbeeld één keer per jaar) of de portefeuille nog het gewenste risicoprofiel kent

79 Basisblokken portefeuille met ETF s Vanguard FTSE Emerging Markets ETF Think Morningstar High Dividend ETF ishares Global High Yield Corporate ETF Think AMX ETF ETFS Gold ETF SPDR MSCI World Energy ETF Think Global Equity ETF Think Global Real Estate ETF Think iboxx Govern ment Bond ETF Think iboxx Corpora te Bond ETF Cash

80 Generieke en specifieke exposure Emerging Markets ETF ishares Specifieke Think High Global exposure ETFS Dividend High Yield AMX ETF Physical ETF Corporate Gold ETF SPDR MSCI World Energy ETF Global Equity ETF Global Real Estate ETF Think Iboxx Govern ment Bond ETF Think Iboxx Corpora te Bond ETF Generieke exposure Cash

81 Gespreid of geconcentreerd Beweeglijkheid is een maatstaf voor risico De AFM risicometer die beleggingsfondsen en ETF s voeren is hierop gebaseerd. Beweeglijkheid Rendement AEX index 17,73 43,53% Shell 19,21 17,02% Unilever 18,04 85,80% ArcelorMittal 38,41-68,09% ING 41,74 58,67% Bron: Bloomberg (Rendementen zijn inclusief dividend) van tot Note: Rendementen zijn puur ter illustratie en bieden geen garantie voor de toekomst 81

82 14-apr jun aug okt dec feb apr jun aug okt dec feb apr jun aug okt dec feb apr jun aug okt dec feb apr jun aug okt dec feb apr-16 Gespreid of geconcentreerd AEX Index Shell ING Unilever Arcelor Mittal Bron: Bloomberg (Rendementen zijn inclusief dividend) tot 1 september 2015 Note: Rendementen zijn puur ter illustratie en bieden geen garantie voor de toekomst 82

83 Eén of meerdere categorieën? De centrale gedachte achter het toevoegen van verschillende beleggingscategorieën is om de spreiding te vergroten en het risico te verlagen. Een manier om hiernaar te kijken is door de correlatie te berekenen tussen twee categorieën. Correlatie is de samenhang tussen twee variabelen. Correlatiegetal Mate van correlatie +1,0 Perfect positief 0 Geen -1,0 Perfect negatief Effect op het risicoprofiel van de portefeuille Geen vermindering van schommelingen in de portefeuille Behoorlijke vermindering van schommelingen in de portefeuille Alle schommelingen in de portefeuille worden onderdrukt 83

84 Eén of meerdere categorieën? Wat is de correlatie tussen onze ETF s? Het combineren van de Global Equity ETF en de Corporate Bond ETF zorgt dus voor de meeste spreiding op basis van historische correlatie. Correlatie Global Equity ETF Global Real Estate ETF Government Bond ETF Corporate Bond ETF Global Equity ETF Global Real Estate ETF Government Bond ETF Corporate Bond ETF X +0,79 +0,10-0,03 +0,79 X +0,13 +0,17 +0,10 +0,13 X +0,50-0,03 +0,17 +0,50 X Bron: eigen data tot

85 Risicoprofielen en voorbeeldportefeuilles Defensief Neutraal Kosten 0,17% 35% 35% 25% 5% 25% 25% 40% Kosten 0,18% 10% Offensief Kosten 0,19% 15% 15% 60% 10% 85

86 Voorbeeldportefeuilles 200,00 Rendementsontwikkeling sinds lancering van de ETF s 180,00 160,00 140,00 100% Aandelen Profiel offensief Profiel neutraal Profiel defensief 100% Obligaties 120,00 Note: Rendementen zijn puur ter illustratie en bieden geen garantie voor de toekomst 100,00 Bron: Eigen data (Rendementen zijn inclusief dividend) tot en met september ,

87 Alles-in-één oplossingen De Think Total Market ETF s Best getest door de consumentenbond 2016 i.c.m. Binck Fundcoach Als alternatief voor het zelf samenstellen van een beleggingsportefeuille, kunt u ook beleggen in de Think Total Market ETF s (Defensief, Neutraal en Offensief). Dezelfde samenstelling als de voorbeeldportefeuilles en één jaarlijkse herweging in september. 87

88 Samenvatting

89 Samenvatting Beleggen, waarom? Lage rente levert sparen niets meer op Beleggen historisch gunstig(er) voor vermogensopbouw Indexbeleggen (passief beleggen) historisch betere rendementen Een ETF is een eenvoudig beleggingsproduct Met indexbeleggen volg je een benchmark, zonder deze te willen verslaan ETF s bieden een brede spreiding tegen lage beheerkosten. ETF s zijn zeer geschikt voor vermogensopbouw. Informatie op

90 Samenvatting Een gespreide portefeuille verlaagt uw risico Er zijn enkele voorbeelden aan bod gekomen waarin u duidelijk het verschil tussen de verschillende risicoprofielen en het effect daarvan zag. Think Total Market ETF s doen dit voor u: vermogensbeheer in productvorm

91 Hartelijk dank voor uw aandacht

92 AFM De do s en don ts van vermogensadvies Kennissessie 16 november 2016

93 Innovatie in (beleggings)dienstverlening René Geerling Raouf Naipal Projectleider Innovatie Toezicht Retailbeleggen Innovatie in (beleggings)dienstverlening

94 Achtergrond De retailwereld verandert, zowel aan de marktkant (e.g. provisieverbod) als aan de klantkant De klant wordt kritischer over financiële dienstverlening in termen van kosten, toegankelijkheid en gemak Innovatie is daarom noodzakelijk en biedt kansen AFM wil deze innovatie accommoderen, prioriteit agenda Innovatie in (beleggings)dienstverlening

95 Inhoud Activiteiten AFM rondom innovatie Leidraad kwalificatie innovatieve dienstverlening Toezichtactiviteiten AFM Regels omtrent beleggingsadvies Vragen en dialoog Innovatie in (beleggings)dienstverlening

96 Wat doet de AFM rondom innovatie? Lancering InnovationHub (vanuit Fintech) Project Innovatie Innovatie in (beleggings)dienstverlening

97 InnovationHub Toezichtvraagstukken bij innovatieve financiële diensten Samenwerking AFM-DNB, intern Fintech Project Innovatie Doel: innovatie accommoderen Concepten in diverse sectoren Innovatie in (beleggings)dienstverlening

98 Project Innovatie Gericht op sectorbrede retaildienstverlening Guidance interpretatie wettelijk kader Monitoren innovatie in de markt Implicaties toezicht Innovatie in (beleggings)dienstverlening

99 Leidraad kwalificatie innovatieve dienstverlening Aanleiding: contact met markt afgelopen jaren Doel: onduidelijkheden wettelijk kader wegnemen om innovatie te stimuleren Innovatie in (beleggings)dienstverlening

100 Wanneer is er sprake van beleggingsadvies? Als aan alle vijf voorwaarden wordt voldaan is er sprake van beleggingsadvies: 1. Aanbeveling, niet enkel informatie delen 2. Aanbeveling gericht op transactie financieel instrument 3. Aanbeveling wekt suggestie passend te zijn voor individuele klant of wordt gegeven o.b.v. persoonlijke situatie 4. Aanbeveling richt zich op individuele klant 5. Aanbeveling dient zich te richten op (gevolmachtigde) belegger Innovatie in (beleggings)dienstverlening

101 Een financieel instrument: wat is dat? Definitie Wft: Meest relevante fin. instrumenten in de praktijk: a. Effect (verhandelbaar aandeel of obligatie); b. geldmarktinstrument; c. recht van deelneming in een beleggingsinstelling of icbe, niet zijnde een effect (beleggingsfondsen); d. Dus niet: een vermogensbeheerder of beleggingsbank Innovatie in (beleggings)dienstverlening

102 Toezichtactiviteiten AFM Afgelopen jaren veel toezichtactiviteiten bij vermogensbeheer Niet alleen dossieronderzoek Ook handreikingen, leidraden, workshops, rapporten en overleg met belangenorganisaties Allemaal lezen? Ja en nee. Niveau kwaliteit beleggingsdienstverlening omhoog Huidige focus op kwetsbare, kleine(?) belegger met een significant opbouwdoel Klantbelang Dashboard Banken Innovatie in (beleggings)dienstverlening

103 Ken-uw-klant (art. 4:23 Wft) Cliëntinventarisatie de basis van passend advies Vragenlijsten Doelstelling: Hebben klanten wel een beleggingsdoel? Risicobereidheid: Hoe slaapt u als de beurs een keertje daalt? Online uitvragen of met een adviseur: (semi) automatisch vermogensbeheer / Robo advice N.B. Informatie verstrekken inwinnen relevante klantinformatie Innovatie in (beleggings)dienstverlening

104 Vertaling naar passende portefeuille Tools bepaling risicoprofiel en verantwoordelijkheid adviseur Beleggingsbeleid: Actief vs. Passief Kosten vs. Prognoserendement: Loont het als (zeer) defensieve belegger (na aftrek van kosten) wel om te gaan beleggen ipv sparen? Selectie instrumenten: Nationaal regime: alleen fondsen/etf s Handreiking Beleggingsbeleid particuliere cliënten Innovatie in (beleggings)dienstverlening

105 Vragen en dialoog Welke innovaties gaan de komende jaren de meeste impact hebben in het vermogensbeheer van consumenten? Waar zou u zich op richten als u bij de AFM zou werken? Innovatie in (beleggings)dienstverlening

107 Kennissessie Advies-Check Hoe laat je je kennis optimaal renderen voor je klanten?

108 Stelling 1 Ik kan met mijn kennis van zaken mijn klant elke kant op krijgen die ik wel. Do Don t

109 Stelling 2 Als een klant geen risico wil lopen, dan praat ik verder niet over beleggen. Do Don t

110 Stelling 3 In mijn gesprekken weet ik al snel precies wat mijn klant wenst en kom ik snel met oplossingen. Do Don t

111 Opbouw vermogensgesprek Inventariseren Analyseren Adviseren Nazorg I.A.A.N.

112 Opbouw vermogensgesprek Inventariseren Analyseren Adviseren Nazorg I.A.A.N.

113 Inventariseren Wat vindt de AFM belangrijk? Wat hoort er in het klantprofiel? Welke scenario s bespreken we?

114 Klantprofiel Waar moet een klantprofiel aan voldoen? Financiële positie Doelstellingen Risicobereidheid Kennis en ervaring

115 Betaalbaarheid Welke scenario s bespreken we? Nu Lang leven Kort leven Moeilijk leven (AO / WW / Echtscheiding)

116 Vaardigheid Het gesprek met de klant gaat van Oppervlakte, naar Detail, naar... Emotie

117 Luisteren Wie luistert goed naar zijn klant? Je klant hoort 30% van wat je zegt Je klant onthoudt 50% van wat hij/zij ziet Je klant onthoudt 70% van wat hij/zij zegt Spreken is zilver en luisteren is goud!

118 Amerikaanse hypotheek

119 Doorvragen Vraagsoorten: Gesloten vragen Open vragen Kom bij de emotie van de klant

120 Doorvragen En wie stelt de juiste vragen.? Kom maar op!!!