Erfelijkheid. Mendeliaanse wijze van overerven. Véronique Nas 4 oktober 2013

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Erfelijkheid. Mendeliaanse wijze van overerven. Véronique Nas 4 oktober 2013"

Transcriptie

1 Mendeliaanse wijze van overerven Véronique Nas 4 oktober

2 drie wijzen van overerven: 1 autosomaal dominant 2 autosomaal recessief 3 x- gebonden autosomaal = niet op het geslachtschromosoom x- gebonden = op het vrouwelijk geslachtschromosoom 2

3 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende 3

4 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) 3

5 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) 3

6 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) 3

7 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) 3

8 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, 3

9 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, 3

10 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) 3

11 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) 3

12 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant 3

13 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant 3

14 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec 3

15 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec 3

16 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door 3

17 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door 3

18 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door dan wordt het een kind met twee gezonde genen, zonder de erfelijke aandoening 3

19 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door dan wordt het een kind met twee gezonde genen, zonder de erfelijke aandoening 3

20 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door dan wordt het een kind met twee gezonde genen, zonder de erfelijke aandoening of dat nu een meisje is... 3

21 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door dan wordt het een kind met twee gezonde genen, zonder de erfelijke aandoening of dat nu een meisje is... 3

22 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door dan wordt het een kind met twee gezonde genen, zonder de erfelijke aandoening of dat nu een meisje is... 3

23 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door dan wordt het een kind met twee gezonde genen, zonder de erfelijke aandoening of dat nu een meisje is of een jongen 3

24 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door dan wordt het een kind met twee gezonde genen, zonder de erfelijke aandoening of dat nu een meisje is of een jongen ieder kind heec dus 50% kans de ziekte te erven 3

25 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door dan wordt het een kind met twee gezonde genen, zonder de erfelijke aandoening of dat nu een meisje is of een jongen ieder kind heec dus 50% kans de ziekte te erven een voorbeeld van zo n dominante aandoening is het syndroom van Wagner (aandoening van netvlies en glasvocht met veel netvlies- loslahngen) 3

26 autosomaal domininant: één fout gen is voldoende stel: de vrouw heec de aandoening. zij heec dan een ziek gen (oranje) en een gezond gen (groen) ze trouwt met een gezonde man met twee gezonde genen (groen) als de vrouw bij de concephe haar zieke gen doorgeec, en de man het gezonde gen (groen) dan heec het kind de aandoening, want dit zieke gen is dominant als de vrouw bij de concephe haar gezonde gen doorgeec en de man geec opnieuw een van zijn gezonde genen door dan wordt het een kind met twee gezonde genen, zonder de erfelijke aandoening of dat nu een meisje is of een jongen ieder kind heec dus 50% kans de ziekte te erven een voorbeeld van zo n dominante aandoening is het syndroom van Wagner (aandoening van netvlies en glasvocht met veel netvlies- loslahngen) 3

27 autosomaal recessief: twee foute genen nodig 4

28 autosomaal recessief: twee foute genen nodig 4

29 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) 4

30 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet 4

31 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte 4

32 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier 4

33 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen 4

34 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen 4

35 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen 4

36 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen 4

37 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen 4

38 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen 4

39 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen 4

40 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen 4

41 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen 4

42 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen 4

43 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen 4

44 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen 4

45 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen vrouw ziek gen + man ziek gen = kind met erfelijke aandoening 4

46 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen vrouw ziek gen + man ziek gen = kind met erfelijke aandoening 4

47 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen vrouw ziek gen + man ziek gen = kind met erfelijke aandoening 4

48 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen vrouw ziek gen + man ziek gen = kind met erfelijke aandoening 4

49 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen vrouw ziek gen + man ziek gen = kind met erfelijke aandoening de kans dat het kind de ziekte erc is dus 25% 4

50 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen vrouw ziek gen + man ziek gen = kind met erfelijke aandoening de kans dat het kind de ziekte erc is dus 25% of dat nu een meisje is of een jongen 4

51 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen vrouw ziek gen + man ziek gen = kind met erfelijke aandoening de kans dat het kind de ziekte erc is dus 25% of dat nu een meisje is of een jongen de kinderen met een ziek gen kunnen de ziekte alléén overdragen aan hún kinderen als zij een man of vrouw hebben met óók een ziek gen 4

52 autosomaal recessief: twee foute genen nodig beide ouders hebben een gezond gen (groen) en een gemuteerd gen (geel) omdat het gezonde gen dominant is, hebben de ouders de ziekte niet pas als beide ouders het zieke gen doorgeven, krijgt het kind de ziekte er zijn vier vrouw gezond gen + man gezond gen = gezond kind, geen gemuteerde genen vrouw gezond gen + man ziek gen = gezond kind, één gemuteerd gen vrouw ziek gen + man gezond gen = gezond kind, één genuteerd gen vrouw ziek gen + man ziek gen = kind met erfelijke aandoening de kans dat het kind de ziekte erc is dus 25% of dat nu een meisje is of een jongen de kinderen met een ziek gen kunnen de ziekte alléén overdragen aan hún kinderen als zij een man of vrouw hebben met óók een ziek gen een voorbeeld is cyshc fibrose (taaislijmziekte) 4

53 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom 5

54 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen 5

55 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom 5

56 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken 5

57 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen 5

58 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt 5

59 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt 5

60 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt 5

61 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier 5

62 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen 5

63 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen 5

64 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen 5

65 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen 5

66 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec 5

67 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec 5

68 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec 5

69 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec 5

70 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen 5

71 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen 5

72 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen 5

73 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen 5

74 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen vrouw zieke X + man Y- chromosoom = jongen met erfelijke aandoening 5

75 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen vrouw zieke X + man Y- chromosoom = jongen met erfelijke aandoening 5

76 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen vrouw zieke X + man Y- chromosoom = jongen met erfelijke aandoening 5

77 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen vrouw zieke X + man Y- chromosoom = jongen met erfelijke aandoening 5

78 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen vrouw zieke X + man Y- chromosoom = jongen met erfelijke aandoening meisjes zijn alhjd gezond, maar de helc van de meisjes heec een ziek gen dat zij weer kan overdragen aan háár kinderen 5

79 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen vrouw zieke X + man Y- chromosoom = jongen met erfelijke aandoening meisjes zijn alhjd gezond, maar de helc van de meisjes heec een ziek gen dat zij weer kan overdragen aan háár kinderen jongens hebben 50% kans om de aandoening te erven 5

80 x- gebonden: op het vrouwelijk geslachts- chromosoom vrouw: twee X- chromosomen man: één Y- chromosoom en één X- chromosoom op het (kleine) Y- chromosoom liggen vrijwel alleen mannelijke geslachtskenmerken op het grotere X- chromosoom liggen de vrouwelijke geslachts- kenmerken maar ook een aantal andere genen stel op één van de X- chromosomen van de vrouw ligt een fout gen (rood) dat een ziekte veroorzaakt dan zijn er vier vrouw gezonde X + man X- chromosoom = gezond meisje, geen foute genen vrouw zieke X + man X- chromosoom = gezond meisje, met één fout gen de gezonde X zorgt ervoor dat het meisje de ziekte niet heec vrouw gezonde X + man Y- chromosoom = gezonde jongen vrouw zieke X + man Y- chromosoom = jongen met erfelijke aandoening meisjes zijn alhjd gezond, maar de helc van de meisjes heec een ziek gen dat zij weer kan overdragen aan háár kinderen jongens hebben 50% kans om de aandoening te erven een voorbeeld is hemofilie (bloederziekte) die voorkwam in de Russische tsarenfamilie 5

Inzicht hebben in veel voorkomende patronen van overerving. Professor Martina Cornel and professor Heather Skirton Gen-Equip Project

Inzicht hebben in veel voorkomende patronen van overerving. Professor Martina Cornel and professor Heather Skirton Gen-Equip Project Inzicht hebben in veel voorkomende patronen van overerving Professor Martina Cornel and professor Heather Skirton Gen-Equip Project Leerdoelen Inzicht hebben in de drie belangrijkste patronen van overerving

Nadere informatie

Klinische Genetica. Autosomaal recessieve overerving

Klinische Genetica. Autosomaal recessieve overerving Klinische Genetica Autosomaal recessieve overerving Klinische Genetica U of uw kind is doorverwezen naar de polikliniek Klinische Genetica. Tijdens de afspraak legt een klinisch geneticus of een genetisch

Nadere informatie

Level 1. Vul het juiste woord in

Level 1. Vul het juiste woord in Level 1 Vul het juiste woord in Keuze uit: Gen, Allel, Locus, Dominant, Recessief, Co-dominantie, Monohybride kruising, Dihybride kruising, Autosoom, Autosomale overerving, X-chromosomale overerving, Intermediair

Nadere informatie

X-gebonden overerving

X-gebonden overerving 12 Universiteit Gent - UG http://medgen.ugent.be/cmgg/home.php Tel. +32(0)9 240 36 03 X-gebonden overerving Université Libre de Bruxelles - ULB Tel. +32 (0)2 555 31 11 Vrije Universiteit Brussel - VUB

Nadere informatie

Klinische Genetica. Autosomaal dominante overerving

Klinische Genetica. Autosomaal dominante overerving Klinische Genetica Autosomaal dominante overerving Klinische Genetica U bent (of uw kind is) doorverwezen naar de polikliniek Klinische Genetica. Tijdens de eerste afspraak legt een klinisch geneticus

Nadere informatie

Level 1. Vul het juiste woord in

Level 1. Vul het juiste woord in Level 1 Vul het juiste woord in Keuze uit: Gen, Allel, Locus, Dominant, Recessief, Co-dominantie, Monohybride kruising, Dihybride kruising, Autosoom, Autosomale overerving, X-chromosomale overerving, Intermediair

Nadere informatie

Recessieve overerving

Recessieve overerving 12 Recessieve overerving Aangepaste informatie van folders geproduceerd door Guy s and St Thomas Hospital en Londen Genetic Knowledge Park, aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Januari 2008 G e s t

Nadere informatie

Hematologie. Hemofilie B Leyden

Hematologie. Hemofilie B Leyden Hematologie Hemofilie B Leyden Hematologie Deze brochure is bedoeld voor patiënten met en draagsters van hemofilie B Leyden. Hemofilie type B Leyden is een variant van hemofilie B. Bij hemofilie B is

Nadere informatie

ERFELIJKHEID EN ZIEKTE. H.H. TAN, arts 2015

ERFELIJKHEID EN ZIEKTE. H.H. TAN, arts 2015 ERFELIJKHEID EN ZIEKTE H.H. TAN, arts 2015 1B ERFELIJKHEID EN ZIEKTE 2 DNA (Desoxyribo Nucleïnezuur (acid)) - Bestaat uit 2 nucleotide ketens, - Bevat 4 basen: A = adenine C = cytosine - Is opgerold tot

Nadere informatie

Algemene aspecten van erfelijkheid. Waarom is kennis over erfelijke aspecten van een ziekte belangrijk? Wanneer erfelijkheidsadvies/onderzoek?

Algemene aspecten van erfelijkheid. Waarom is kennis over erfelijke aspecten van een ziekte belangrijk? Wanneer erfelijkheidsadvies/onderzoek? Erfelijke nierziekten: algemene aspecten van erfelijkheid, overerving en erfelijkheidsadvies Nine Knoers Klinisch Geneticus Commissie Erfelijke Nierziekten NVN 4 november 2006 HUMAN GENETICS NIJMEGEN Inhoud

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4 Erfelijkheid

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4 Erfelijkheid Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4 Erfelijkheid Samenvatting door een scholier 1431 woorden 17 jaar geleden 6,6 99 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Bas.1 wanneer zijn eigenschappen

Nadere informatie

CE toets HAVO (1) erfelijkheid

CE toets HAVO (1) erfelijkheid CE toets HAVO (1) erfelijkheid Schelpen Afbeelding 3 (zie de bron Schelpen) is een foto van schelpen van Argopecten irradians, een kamschelpsoort. Deze schelpdieren leven in de Atlantische oceaan langs

Nadere informatie

Vraag /144. Vraag 14

Vraag /144. Vraag 14 Vraag 13 107/144 De kinderen van Romeo en Julia kunnen de ziekte enkel hebben indien hun beide ouders heterozygoot zijn. Hoe groot is die kans? Julia's broer Augusto heeft de ziekte, dus moeten zowel Laura

Nadere informatie

4 HAVO thema 4 Erfelijkheid EXAMENTRAINER OEFENVRAGEN

4 HAVO thema 4 Erfelijkheid EXAMENTRAINER OEFENVRAGEN Examentrainer Vragen Karyogrammen In afbeelding 1 zijn twee karyogrammen weergegeven. Deze karyogrammen zijn afkomstig van een eeneiige tweeling. Het ene kind is van het mannelijk geslacht zonder duidelijke

Nadere informatie

Recessieve Overerving

Recessieve Overerving 12 Recessieve Overerving Aangepaste informatie van folders geproduceerd door Guy s and St Thomas Hospital en Londen Genetic Knowledge Park, aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Juli 2008 Vertaald door

Nadere informatie

X-gebonden Overerving

X-gebonden Overerving 12 http://www.nki.nl/ Afdeling Genetica van het Universitair Medisch Centrum Groningen http://www.umcgenetica.nl/ X-gebonden Overerving Afdeling Klinische Genetica van het Leids Universitair Medisch Centrum

Nadere informatie

Tentamen Van Mens tot Cel

Tentamen Van Mens tot Cel Tentamen Van Mens tot Cel 1. Hans en Tineke willen graag een kindje. Zowel de ouders van Hans als de ouders van Tineke zijn beide drager van een autosomaal recessieve ziekte. Wat is de kans dat Hans en

Nadere informatie

Genetische dragerschapsscreening. BeGECS

Genetische dragerschapsscreening. BeGECS Genetische dragerschapsscreening BeGECS 2 Genetische dragerschapsscreening 3 1. Inleiding...4 2. Wat en voor wie?...4 3. Gezonde drager van een erfelijke ziekte: wat betekent dat?...5 4. Welke erfelijke

Nadere informatie

2. Erfelijkheid en de ziekte van Huntington

2. Erfelijkheid en de ziekte van Huntington 2. Erfelijkheid en de ziekte van Huntington Erfelijkheid Erfelijk materiaal in de 46 chromosomen De mens heeft in de kern van elke lichaamscel 46 chromosomen: het gaat om 22 paar lichaamsbepalende chromosomen

Nadere informatie

Dialogen voor conceptcartoons. Verband genotype/fenotype, dominant/recessief

Dialogen voor conceptcartoons. Verband genotype/fenotype, dominant/recessief Dialogen voor conceptcartoons Verband genotype/fenotype, dominant/recessief 1 Is dit ons kind? (Zie conceptcartoon Horst Wolter op deze site.) Leermoeilijkheid (misconcept): Uiterlijke eigenschappen weerspiegelen

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Biologie: Erfelijkheid 6/29/2013. dr. Brenda Casteleyn

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Biologie: Erfelijkheid 6/29/2013. dr. Brenda Casteleyn Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Biologie: Erfelijkheid 6/29/2013 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Leen Goyens (http://users.telenet.be/toelating) en studenten van forum http://www.toelatingsexamen-geneeskunde.be

Nadere informatie

3. Eén gen kan vele allelen hebben. Hoeveel allelen van één gen heeft ieder individu?

3. Eén gen kan vele allelen hebben. Hoeveel allelen van één gen heeft ieder individu? Genetica Vragen bij hoofdstuk 13, 14 en 15 van 'Biology', Campbell, 7e druk Versie 2006 2007 Theorie 1. Hoe noemt men een plant die raszuiver is voor een bepaalde eigenschap? 2. Hoe noemt men planten met

Nadere informatie

Let er op dat je voor iedere vraag een uitwerking maakt met kruisingsschema en/of berekening.

Let er op dat je voor iedere vraag een uitwerking maakt met kruisingsschema en/of berekening. Week Thema Onderwerp Datum 43 3 Basisstof 1 t/m 4 23/10 28/10 44 3 Basisstof 1 t/m 4 31/10 4/11 45 7/11 11/11 Basisstof 5 t/m 7 bespreken 3 Basisstof 5 t/m 7 bespreken Verrijkingsstof 1 Herhalen en bespreken

Nadere informatie

Basis erfelijkheid. K.V.K de Koperwiek 1 oktober 2013

Basis erfelijkheid. K.V.K de Koperwiek 1 oktober 2013 Basis erfelijkheid K.V.K de Koperwiek oktober 0 Erfelijkheid Elk levend individu heeft evenveel meegekregen van zijn vader als van zijn moeder. Elk onderdeel vererft onafhankelijk van alle andere Kleur

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. DNA-onderzoek en gentherapie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. DNA-onderzoek en gentherapie Afsluitende les Leerlingenhandleiding DNA-onderzoek en gentherapie Inleiding In de afsluitende les DNA-onderzoek en gentherapie zul je aan de hand van een aantal vragen een persoonlijke en kritische blik

Nadere informatie

Klinische Genetica. Geslachtsgebonden (X-chromosoom gebonden) recessieve overerving

Klinische Genetica. Geslachtsgebonden (X-chromosoom gebonden) recessieve overerving Klinische Genetica Geslachtsgebonden (X-chromosoom gebonden) recessieve overerving Klinische Genetica Bij uw bezoek aan de polikliniek Klinische Genetica heeft de klinisch geneticus of een genetisch consulent

Nadere informatie

Verklarende Woordenlijst

Verklarende Woordenlijst 12 Verklarende Woordenlijst Gebaseerd op een woordenlijst die werd ontwikkeld door Londen IDEAS Genetic Knowledge Park aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Juli 2008 Vertaald door Mies Wits-Douw en

Nadere informatie

Erfelijkheid van de ziekte van Huntington

Erfelijkheid van de ziekte van Huntington Erfelijkheid van de ziekte van Huntington In de kern van iedere cel van het menselijk lichaam is uniek erfelijk materiaal opgeslagen. Dit erfelijk materiaal wordt ook wel DNA (Desoxyribonucleïnezuur) genoemd.

Nadere informatie

HW Wiedijk Ligusterpark 37 2724HH Zoetermeer Debiteuren nr. 95247. Analyse Certificaat

HW Wiedijk Ligusterpark 37 2724HH Zoetermeer Debiteuren nr. 95247. Analyse Certificaat HW Wiedijk Ligusterpark 37 2724HH Zoetermeer Debiteuren nr. 95247 Analyse Certificaat Diergegevens Monstergegevens Naam: BACTEROIDES KYAN Geboortedatum: 19.10.2012 VHL_ID: H59756 Geslacht: Mannelijk Onderzoeksnr:

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 3

Samenvatting Biologie Thema 3 Samenvatting Biologie Thema 3 Samenvatting door J. 1261 woorden 6 jaar geleden 4,4 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou 3,1 chromosomen Een menselijke celkern bestaat uit 46 chromosomen.

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Congenitale nystagmus.

Kinderneurologie.eu. Congenitale nystagmus. Congenitale nystagmus Wat is een congenitale nystagmus? Een congenitale nystagmus is een oogbewegingsstoornis waarbij de ogen een heen en weer gaande beweging maken die zichtbaar wordt in de eerste zes

Nadere informatie

Workshop Patiënten dag 18 mei 2019 Bewegingsstoornissen en erfelijkheid

Workshop Patiënten dag 18 mei 2019 Bewegingsstoornissen en erfelijkheid Genetics 1 Workshop Patiënten dag 18 mei 2019 Bewegingsstoornissen en erfelijkheid Fleur Vansenne/Corien Verschuuren Klinisch genetici UMCG Erfelijkheid 2 Waar denk je aan? Genetics Wat is genetisch onderzoek?

Nadere informatie

Welke van de onderstaande structuren maakt spiercontractie mogelijk?

Welke van de onderstaande structuren maakt spiercontractie mogelijk? Biologie Vraag 1 Welke van de onderstaande structuren maakt spiercontractie mogelijk? Microtubuli Microfilamenten Intermediaire filamenten Microvilli Biologie: vraag 1 Biologie Vraag 2

Nadere informatie

Welke van de onderstaande structuren maakt spiercontractie mogelijk?

Welke van de onderstaande structuren maakt spiercontractie mogelijk? Biologie Vraag 1 Welke van de onderstaande structuren maakt spiercontractie mogelijk? Microvilli Microtubuli Microfilamenten Intermediaire filamenten Biologie: vraag 1 Biologie Vraag 2

Nadere informatie

R Grootenboer Vilsterseweg 1a-18 7734PD Vilsteren Debiteuren nr. 95425. Analyse Certificaat

R Grootenboer Vilsterseweg 1a-18 7734PD Vilsteren Debiteuren nr. 95425. Analyse Certificaat R Grootenboer Vilsterseweg 1a-18 7734PD Vilsteren Debiteuren nr. 95425 Analyse Certificaat Diergegevens Monstergegevens Naam: SNOWFLAKE WHITE GOLDEN ROBOS Geboortedatum: 30.01.2015 VHL_ID: H86397 Geslacht:

Nadere informatie

Dominante Overerving. Informatie voor patiënten en hun familie. Illustraties: Rebecca J Kent www.rebeccajkent.com rebecca@rebeccajkent.

Dominante Overerving. Informatie voor patiënten en hun familie. Illustraties: Rebecca J Kent www.rebeccajkent.com rebecca@rebeccajkent. 12 Dominante Overerving Aangepaste informatie van folders geproduceerd door Guy s and St Thomas Hospital en Londen Genetic Knowledge Park, aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Juli 2008 Vertaald door

Nadere informatie

Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden?

Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden? 21 mei 2011 Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden? Drs. Inge Smeets PGD arts en arts-onderzoeker Maastricht Universitair Medisch Centrum Themamiddag Jong en BRCA Borstkankervereniging

Nadere informatie

6.7. Werkstuk door een scholier 1654 woorden 17 april keer beoordeeld. Biologie voor jou. Erfelijkheidsmateriaal

6.7. Werkstuk door een scholier 1654 woorden 17 april keer beoordeeld. Biologie voor jou. Erfelijkheidsmateriaal Werkstuk door een scholier 1654 woorden 17 april 2006 6.7 33 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Erfelijkheidsmateriaal Het menselijk lichaam bestaat uit een veel organen, deze organen

Nadere informatie

Het genotype van een individu staat in de chromosomen. Daar staat namelijk de erfelijke informatie in van alle eigenschappen die erfelijk zijn.

Het genotype van een individu staat in de chromosomen. Daar staat namelijk de erfelijke informatie in van alle eigenschappen die erfelijk zijn. Opdracht door een scholier 1105 woorden 13 november 2004 5,9 55 keer beoordeeld Vak Biologie Basis erfelijkheidsleer Ik kan de bouw en functie van chromosomen beschrijven. In de kern van een cel komen

Nadere informatie

YTH Schultz Kraaienstraat 16 2623HS DELFT Debiteuren nr. 95246. Analyse Certificaat

YTH Schultz Kraaienstraat 16 2623HS DELFT Debiteuren nr. 95246. Analyse Certificaat YTH Schultz Kraaienstraat 16 2623HS DELFT Debiteuren nr. 95246 Analyse Certificaat Diergegevens Monstergegevens Naam: MARYVO VAN HET ZUIDPARK Geboortedatum:.. VHL_ID: H68868 Geslacht: Vrouwelijk Onderzoeksnr:

Nadere informatie

HAVO 5 Begrippenlijst Erfelijkheid allel Allelen zijn verschillende vormen van een gen. Zij liggen in homologe chromosomen op precies dezelfde

HAVO 5 Begrippenlijst Erfelijkheid allel Allelen zijn verschillende vormen van een gen. Zij liggen in homologe chromosomen op precies dezelfde HAVO 5 Begrippenlijst Erfelijkheid allel Allelen zijn verschillende vormen van een gen. Zij liggen in homologe chromosomen op precies dezelfde plaats. Allelen coderen voor dezelfde eigenschap bijvoorbeeld

Nadere informatie

Examen Voorbereiding Erfelijkheid

Examen Voorbereiding Erfelijkheid Examen Voorbereiding Erfelijkheid Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 4 Erfelijkheid Begrippenlijst: Begrip DNA-sequentie Genexpressie Epigenetica Homozygoot Heterozygoot Intermediair Monohybride

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst

Verklarende woordenlijst 12 Verklarende woordenlijst Gebaseerd op een woordenlijst die werd ontwikkeld door Londen IDEAS Genetic Knowledge Park aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Januari 2008 Gesteund door EuroGentest, NoE

Nadere informatie

AAbb of Aabb = normaal zicht aabb of aabb = retinitis pigmentosa AABB of AABb = retinitis pigmentosa

AAbb of Aabb = normaal zicht aabb of aabb = retinitis pigmentosa AABB of AABb = retinitis pigmentosa 13. (MC) Retinitis pigmentosa is een erfelijke vorm van blindheid, die kan veroorzaakt worden door een recessief allel (a) op een locus alfa, of door een dominant allel (B) op een andere locus, bèta. Onderstaande

Nadere informatie

Vererving Toegepast bij Europese vogels. Door Ben Cretskens

Vererving Toegepast bij Europese vogels. Door Ben Cretskens Vererving Toegepast bij Europese vogels Door Ben Cretskens Inhoud Inleiding Mutatie? Lichaam van de vogel Bevruchting Kleuren Verervingen Inleiding Darwin had gelijk! Wetten van Mendel Eigenschappen van

Nadere informatie

vwo erfelijkheid 2010

vwo erfelijkheid 2010 vwo erfelijkheid 2010 Bijengenetica Een bijenvolk bestaat uit: de koningin (een vruchtbaar vrouwtje), een groot aantal werksters (steriele vrouwtjes) en darren (mannetjes). Alle vrouwtjes zijn diploïd

Nadere informatie

Jongen of meisje? Variaties in de ontwikkeling van het geslacht

Jongen of meisje? Variaties in de ontwikkeling van het geslacht Jongen of meisje? Variaties in de ontwikkeling van het geslacht Inleiding Bij de geboorte van een kind kan het geslacht onduidelijk zijn, waardoor de arts niet direct kan vaststellen of de baby een jongen

Nadere informatie

6,1. Samenvatting door een scholier 1949 woorden 7 februari keer beoordeeld. Biologie voor jou

6,1. Samenvatting door een scholier 1949 woorden 7 februari keer beoordeeld. Biologie voor jou Samenvatting door een scholier 1949 woorden 7 februari 2011 6,1 46 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Basisstof 1: chromosomen Chromosomen: komen voor in een celkern bevindt zich de

Nadere informatie

Beschikbare DNA-testen voor het vaststellen van monogene afwijkingen. Prof. Dr. Nadine Buys, KULeuven 3 de Vlaamse Fokkerijdag, 26 oktober 2011

Beschikbare DNA-testen voor het vaststellen van monogene afwijkingen. Prof. Dr. Nadine Buys, KULeuven 3 de Vlaamse Fokkerijdag, 26 oktober 2011 Beschikbare DNA-testen voor het vaststellen van monogene afwijkingen Prof. Dr. Nadine Buys, KULeuven 3 de Vlaamse Fokkerijdag, 26 oktober 2011 1 Is het erfelijk? Een aandoening is erfelijk als er een verband

Nadere informatie

Antwoorden Biologie Thema 4

Antwoorden Biologie Thema 4 Antwoorden Biologie Thema 4 Antwoorden door een scholier 2182 woorden 18 januari 2005 7 433 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Opdracht 1 1 In de chromosomen zit de informatie voor

Nadere informatie

Mitose is een ander woord voor gewone celdeling. Door gewone celdeling blijft het aantal chromosomen in lichaamscellen gelijk (46 chromosomen).

Mitose is een ander woord voor gewone celdeling. Door gewone celdeling blijft het aantal chromosomen in lichaamscellen gelijk (46 chromosomen). Samenvatting door M. 1493 woorden 28 februari 2014 5 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Genotype en fenotype Veel eigenschappen zijne erfelijk. Je hebt deze eigenschappen geërfd van

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Erfelijkheid & Evolutie (Hoofdstuk 7 & 8.1)

Samenvatting Biologie Erfelijkheid & Evolutie (Hoofdstuk 7 & 8.1) Samenvatting Biologie Erfelijkheid & Evolutie (Hoofdstuk 7 & 8.1) Samenvatting door CÃ line 1065 woorden 5 juli 2016 5,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie P4 Hoofdstuk 7 1 Uniek Eigenschappen

Nadere informatie

Van mens tot Cel oefenvragen 1. De celdeling bestaat uit verschillende fasen. Hoe heten de G1, S en de G2 fase samen?

Van mens tot Cel oefenvragen 1. De celdeling bestaat uit verschillende fasen. Hoe heten de G1, S en de G2 fase samen? Van mens tot Cel oefenvragen 1. De celdeling bestaat uit verschillende fasen. Hoe heten de G1, S en de G2 fase samen? A: interfase B: profase C: anafase D: cytokinese 2. Een SNP (single nucleotide polymorphism)

Nadere informatie

Werkstuk ANW Gentherapie

Werkstuk ANW Gentherapie Werkstuk ANW Gentherapie Werkstuk door een scholier 2605 woorden 27 april 2003 5,8 40 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Het onderwerp dat wij hebben gekozen is: genezen met gentherapie. Wij hebben voor

Nadere informatie

Samenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen:

Samenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen: Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid Basisstof 1 Erfelijke eigenschappen: - Genotype: o genen liggen op de chromosomen in kernen van alle cellen o wordt bepaald op moment van de bevruchting - Fenotype: o

Nadere informatie

Oplossingen herhalingsoefeningen

Oplossingen herhalingsoefeningen Oplossingen herhalingsoefeningen Steven Maenhout 1 stamboomanalyse 1. (a) autosomaal dominant: OK (b) autosomaal recessief: niet (bv. individu III.6) (c) X gebonden dominant: niet, (bv. individu II.3)

Nadere informatie

Door recombinatie ontstaat een grote vescheidenheid in genotypen binnen een soort. (genetische

Door recombinatie ontstaat een grote vescheidenheid in genotypen binnen een soort. (genetische Chromosomen bestaan voor een groot deel uit DNA DNA bevat de erfelijke informatie van een organisme. Een gen(ook wel erffactor) is een stukje DNA dat de informatie bevat voor een erfelijke eigenschap(bvb

Nadere informatie

GENETISCHE COUNSELING SYLVIA DE NOBELE, GENETISCH COUNSELOR CENTRUM MEDISCHE GENETICA, UZGENT (CMGG) FAPA 19/11/2016

GENETISCHE COUNSELING SYLVIA DE NOBELE, GENETISCH COUNSELOR CENTRUM MEDISCHE GENETICA, UZGENT (CMGG) FAPA 19/11/2016 GENETISCHE COUNSELING SYLVIA DE NOBELE, GENETISCH COUNSELOR CENTRUM MEDISCHE GENETICA, UZGENT (CMGG) FAPA 19/11/2016 INHOUD 1. Erfelijke dikkedarmkanker 2. Betrokken genen en overerving 3. DNA, chromosomen

Nadere informatie

Samenvatting Biologie H7 erfelijkheid

Samenvatting Biologie H7 erfelijkheid Samenvatting Biologie H7 erfelijkheid Samenvatting door een scholier 1875 woorden 23 juni 2016 4,6 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Inhoud Paragraaf 1: Verschillen tussen mensen 2 Begrippen

Nadere informatie

Welke van de onderstaande beweringen is correct met betrekking tot het zenuwstelstel?

Welke van de onderstaande beweringen is correct met betrekking tot het zenuwstelstel? Biologie Vraag 1 Welke van de onderstaande beweringen is correct met betrekking tot het zenuwstelstel? Myeline is een hoofdzakelijk eiwitrijke stof die aangemaakt wordt door Schwann cellen. Myeline

Nadere informatie

Welke van de onderstaande beweringen is correct met betrekking tot het zenuwstelstel?

Welke van de onderstaande beweringen is correct met betrekking tot het zenuwstelstel? Biologie Vraag 1 Welke van de onderstaande beweringen is correct met betrekking tot het zenuwstelstel? Myeline is een hoofdzakelijk vetachtige stof die aangemaakt wordt door Schwann cellen. Myeline

Nadere informatie

Herhalingsoefeningen

Herhalingsoefeningen Herhalingsoefeningen Steven Maenhout 1 stamboomanalyse 1. De stamboom uit figuur 1 geeft de overerving van de witte haarlok eigenschap bij mensen. De aangetaste individuen hebben een lok ongepigmenteerd

Nadere informatie

Erfelijkheid en evolutie. Hoofdstuk 5

Erfelijkheid en evolutie. Hoofdstuk 5 Erfelijkheid en evolutie Hoofdstuk 5 Leerdoelen 5.3 Geslachtelijke voortplanting Je kunt de kenmerken van geslachtelijke voortplanting noemen Je kunt eschrijven hoe een twee-eiige tweeling en hoe een eeneiige

Nadere informatie

OPEN VRAGEN. Genetica en Evolutie (5502GEEV9Y) Biologie en Biomedische Wetenschappen. Deeltoets 2

OPEN VRAGEN. Genetica en Evolutie (5502GEEV9Y) Biologie en Biomedische Wetenschappen. Deeltoets 2 Genetica en Evolutie (5502GEEV9Y) Biologie en Biomedische Wetenschappen Deeltoets 2 OPEN VRAGEN Datum: donderdag 18 december 2014 Tijdstip: 13:00 uur tot 16:00 uur Naam Studentnummer 1 OPEN VRAGEN 35a

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING 213 Primaire ciliaire dyskinesie (PCD) is een zeldzame erfelijke aandoening waarbij de trilharen die de luchtwegen bekleden niet goed werken. Trilharen hebben als functie om het

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Erfelijkheid

Samenvatting Biologie Erfelijkheid Samenvatting Biologie Erfelijkheid Samenvatting door een scholier 3283 woorden 20 november 2002 6,9 200 keer beoordeeld Vak Biologie.1 wanneer zijn eigenschappen erfelijk? - Zichtbare eigenschappen van

Nadere informatie

Welke van de bovenstaande celorganellen of levensprocessen kunnen zowel in prokaryote, als in eukaryote cellen voorkomen?

Welke van de bovenstaande celorganellen of levensprocessen kunnen zowel in prokaryote, als in eukaryote cellen voorkomen? Biologie Vraag 1 Celorganellen en levensprocessen bij levende cellen zijn: 1. Ribosomen 2. ATP synthese 5. DNA polymerase 3. Celmembranen 6. Fotosynthese 4. Kernmembraan 7. Mitochondria Welke van de bovenstaande

Nadere informatie

Wat is Familiaire Exsudatieve Vitreoretinopathie?

Wat is Familiaire Exsudatieve Vitreoretinopathie? Wat is Familiaire Exsudatieve Vitreoretinopathie? U hebt te horen gekregen dat er bij u (of uw kind) mogelijk sprake is van familiaire exsudatieve vitreoretinopathie (FEVR). FEVR is een, weinig bekende,

Nadere informatie

Welke van de bovenstaande celorganellen of levensprocessen kunnen zowel in prokaryote, als in eukaryote cellen voorkomen?

Welke van de bovenstaande celorganellen of levensprocessen kunnen zowel in prokaryote, als in eukaryote cellen voorkomen? Biologie Vraag 1 Celorganellen en levensprocessen bij levende cellen zijn: 1. Ribosomen 2. ATP synthese 5. DNA polymerase 3. Celmembranen 6. Fotosynthese 4. Kernmembraan 7. Mitochondria Welke van de bovenstaande

Nadere informatie

Welke van de onderstaande structuren maakt spiercontractie mogelijk?

Welke van de onderstaande structuren maakt spiercontractie mogelijk? Biologie Vraag 1 Welke van de onderstaande structuren maakt spiercontractie mogelijk? Microtubuli Microfilamenten Intermediaire filamenten Microvilli Biologie: vraag 1 Biologie Vraag 2

Nadere informatie

Spierziekten en genetica

Spierziekten en genetica Susan Peters, MSc Spierziekten en genetica Chromosomen en genen Ons lichaam is opgebouwd uit miljarden cellen. Zij ontstaan door celdeling. Eerst is er alleen een bevruchte eicel. Deze deelt zich in tweeën,

Nadere informatie

PATIËNTENINFORMATIE. ADRENOGENITAAL SYNDROOM Informatie voor ouders/verzorgers

PATIËNTENINFORMATIE. ADRENOGENITAAL SYNDROOM Informatie voor ouders/verzorgers PATIËNTENINFORMATIE ADRENOGENITAAL SYNDROOM Informatie voor ouders/verzorgers 2 ADRENOGENITAAL SYNDROOM Informatie voor ouders/verzorgers Met deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Periodic limb movement disorder

Kinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Periodic limb movement disorder Periodic limb movement disorder Wat is een periodic limb movement disorder? Een periodic limb movement disorder is een aandoening waarbij kinderen s nachts de benen regelmatig bewegen, waardoor ze telkens

Nadere informatie

1. Mendeliaanse overerving - koppelingsanalyse

1. Mendeliaanse overerving - koppelingsanalyse 1. Mendeliaanse overerving - koppelingsanalyse 1.1 Inleiding Genetische kenmerken die afhangen van één enkel gen (meer precies : locus) noemen wij mendeliaans. Mendeliaanse kenmerken segregeren in families

Nadere informatie

De volgende vragen testen je kennis van de meest voorkomende vaktermen in de klassieke genetica. Welk woord ontbreekt in de volgende zinnen?

De volgende vragen testen je kennis van de meest voorkomende vaktermen in de klassieke genetica. Welk woord ontbreekt in de volgende zinnen? Populatiegenetica Versie 2006-2007 Vragen bij COO Belangrijke begrippen De volgende vragen testen je kennis van de meest voorkomende vaktermen in de klassieke genetica. Welk woord ontbreekt in de volgende

Nadere informatie

Monohybride en dihybride kruisingen vmbo-kgt34

Monohybride en dihybride kruisingen vmbo-kgt34 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 19 July 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63372 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Bij PGD wordt een embryo dat is ontstaan

Bij PGD wordt een embryo dat is ontstaan 3 Diagnostiek, screening en voorzorg Paren die een hoog risico hebben op een kind met een ernstige erfelijke aandoening en een gezond (biologisch eigen) kind willen krijgen, hebben de keuze tussen prenatale

Nadere informatie

6,4. Samenvatting door E woorden 6 december keer beoordeeld. Biologie voor jou

6,4. Samenvatting door E woorden 6 december keer beoordeeld. Biologie voor jou Samenvatting door E. 1393 woorden 6 december 2016 6,4 18 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Thema 4: Erfelijkheid 5-HTTPLR gen heeft invloed op de hoeveelheid geluk die je ervaart.

Nadere informatie

ERFELIJKHEID. 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2

ERFELIJKHEID. 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2 ERFELIJKHEID 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2 Afbeelding 17-1 Mensen uit elkaar houden vind je vast makkelijker. Toch hebben ook mensen veel meer overeenkomsten dan verschillen.

Nadere informatie

Kleurvererving bij Europese vogels. Geschreven door Ben Cretskens Goedgekeurd door Jack Bloemen Barmsijs-Meeuwen

Kleurvererving bij Europese vogels. Geschreven door Ben Cretskens Goedgekeurd door Jack Bloemen Barmsijs-Meeuwen Kleurvererving bij Europese vogels Geschreven door Ben Cretskens Goedgekeurd door Jack Bloemen Inhoud Soorten vererving Definities Geslachtsgebonden recessief Wat betekent split? Kleuren die geslachtsgebonden

Nadere informatie

1 Antwoorden Monohybride Kruisingen

1 Antwoorden Monohybride Kruisingen 1 Antwoorden Monohybride Kruisingen 1) A = zwart haar, a = wit haar P: Aa x Aa F1: A a A AA Aa Alleen genotype aa geeft wit haar, dus 25 % 2) a) Eigenschap C (= A) b) Aa c) Aa d) AA of Aa 3) zwart : wit

Nadere informatie

Verslag Biologie Drosophila Melanogaste

Verslag Biologie Drosophila Melanogaste Verslag Biologie Drosophila Melanogaste Verslag door A. 1772 woorden 3 januari 2013 5,4 5 keer beoordeeld Vak Biologie Alles om ons heen leeft. We leven en planten ons voort. Bij die voortplanting worden

Nadere informatie

Erfelijkheid: nieuwe DNA testen en dilemma s die daarbij horen NVN Nederlandse Nierdag 4 oktober 2014

Erfelijkheid: nieuwe DNA testen en dilemma s die daarbij horen NVN Nederlandse Nierdag 4 oktober 2014 Erfelijkheid: nieuwe DNA testen en dilemma s die daarbij horen NVN Nederlandse Nierdag 4 oktober 2014 Nine Knoers Afdeling Medische Genetica Overzicht presentatie Algemene principes genetica Belang van

Nadere informatie

Erfelijkheidsschema's deel 1.

Erfelijkheidsschema's deel 1. Erfelijkheidsschema's deel 1. Theorie: o Elke cel bevat 2n chromosomen. n = aantal verschillende chromosomen. Bij mensen is n=23 en dus zitten in elke lichaamscel 23 paar (46) chromosomen. Eén deel kreeg

Nadere informatie

Alles door elkaar 1. a) b) c) 2. a) b) c) a) b) BIOLOGIE 2017/18 WERKBOEK

Alles door elkaar 1. a) b) c) 2. a) b) c) a) b) BIOLOGIE 2017/18 WERKBOEK Alles door elkaar 1. Van twee erwtenplanten worden nakomelingen verkregen. Hiervan blijken er 28 rode bloemen te dragen en 11 witte bloemen. a) Wat zijn de genotypen van de ouderplanten? b) Welk allel

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. De ziekte van Unverricht Lundborg

Kinderneurologie.eu.   De ziekte van Unverricht Lundborg De ziekte van Unverricht Lundborg Wat is de ziekte van Unverricht Lundborg? De ziekte van Unverricht Lundborg is een erfelijke vorm van epilepsie die gekenmerkt wordt door myocloniëen, kortdurende schokjes

Nadere informatie

PRAKTISCH MEER OVER ERFELIJKHEID

PRAKTISCH MEER OVER ERFELIJKHEID l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n PRAKTISCH MEER OVER ERFELIJKHEID over houden van huisdieren Heel wat ziekten en aandoeningen bij dieren zijn (helemaal

Nadere informatie

Erfelijkheid en Dystonie

Erfelijkheid en Dystonie Erfelijkheid en Dystonie Nederlandse Vereniging van Dystoniepatiënten Deze folder werd mede mogelijk gemaakt door: Wat is genetica? Genetica is de leer van de overdracht van erfelijke informatie op het

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Dopa-responsieve dystonie

Kinderneurologie.eu.   Dopa-responsieve dystonie Dopa-responsieve dystonie Wat is dopa-responsieve dystonie? Dopa-responsieve dystonie is een aandoening waarbij de armen en benen van kinderen in een afwijkende stand gaan staan waardoor het bewegen moeilijker

Nadere informatie

Colofon. Uitgave Nierpatiënten Vereniging Nederland. Commissie Erfelijke Nierziekten. November 2009 - Commissie Erfelijke Nierziekten

Colofon. Uitgave Nierpatiënten Vereniging Nederland. Commissie Erfelijke Nierziekten. November 2009 - Commissie Erfelijke Nierziekten Colofon Uitgave Nierpatiënten Vereniging Nederland Commissie Erfelijke Nierziekten November 2009 - Commissie Erfelijke Nierziekten Nierpatiënten Vereniging Nederland Redactie Marjolein Bos Eindredactie

Nadere informatie

Welke van de bovenstaande celorganellen of levensprocessen kunnen zowel in prokaryote, als in eukaryote cellen voorkomen?

Welke van de bovenstaande celorganellen of levensprocessen kunnen zowel in prokaryote, als in eukaryote cellen voorkomen? Biologie Vraag 1 Celorganellen en levensprocessen bij levende cellen zijn: 1. Ribosomen 2. ATP synthese 5. DNA polymerase 3. Celmembranen 6. Fotosynthese 4. Kernmembraan 7. Mitochondria Welke van de bovenstaande

Nadere informatie

M.J.A. Alleman, MDL arts 22 december 2009

M.J.A. Alleman, MDL arts 22 december 2009 M.J.A. Alleman, MDL arts 22 december 2009 1 3 1 4 5 2 Risico ColoRectaalCarcinoom 6 7 3 Terminologie Syndroom van Lynch (HNPCC) Vermoedelijk syndroom van Lynch Familiaire darmkanker Sporadische darmkanker

Nadere informatie

Copyright 2008 Pearson Education Inc., publishing as Pearson Benjamin Cummings

Copyright 2008 Pearson Education Inc., publishing as Pearson Benjamin Cummings De meeste organismen hebben een twee sets chromosomen, met daarop informatie voor alle eigenschappen van dat organisme (diploid) Deze erfelijke informatie noemen we het genotype Hoe deze erfelijke informatie

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Restless legs

Kinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Restless legs Restless legs Wat zijn restless legs? Restless legs is een aandoening waarbij kinderen een onaangenaam gevoel in de benen ervaren die alleen verdwijnt door de benen te bewegen. Hoe worden restless legs

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie Albinisme

Praktische opdracht Biologie Albinisme Praktische opdracht Biologie Albinisme Praktische-opdracht door een scholier 2215 woorden 11 mei 2004 6,8 52 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding Dit is mijn Praktische Opdracht voor biologie over het

Nadere informatie

Werkbladen. Boekopdrachten. K13 Erfelijkheid

Werkbladen. Boekopdrachten. K13 Erfelijkheid Werkbladen Boekopdrachten K13 Erfelijkheid INFO-1 Individuele kenmerken Nakomelingen lijken op de ouders. Dit geldt voor mensen, maar ook voor planten en dieren. We zeggen dat nakomelingen een bepaalde

Nadere informatie

4 VWO thema 4 Genetica EXAMENTRAINER OEFENVRAGEN

4 VWO thema 4 Genetica EXAMENTRAINER OEFENVRAGEN Examentrainer Vragen Erfelijke kaalheid De aanwezigheid of het geheel of gedeeltelijk ontbreken van hoofdhaar (kaalheid) berust op de allelen H n k (niet kaal) en H (kaal). In aanwezigheid van hoge concentraties

Nadere informatie

Aangeboren ichthyosis

Aangeboren ichthyosis Aangeboren ichthyosis informatie voor patiënten INLEIDING 3 WAT ZIJN DE SYMPTOMEN VAN ICHTHYOSIS? 4 Geïsoleerde ichthyosen Geassocieerde ichthyosen HOE KRIJG JE ICHTHYOSIS? 8 HOE KUN JE ICHTHYOSIS BEHANDELEN?

Nadere informatie

Hoe vaak gegeneraliseerde dystonie voor? Gegeneraliseerde dystonie is een zeldzame ziekte en komt ongeveer bij één op kinderen voor.

Hoe vaak gegeneraliseerde dystonie voor? Gegeneraliseerde dystonie is een zeldzame ziekte en komt ongeveer bij één op kinderen voor. Gegeneraliseerde dystonie Wat is gegeneraliseerde dystonie? Gegeneraliseerde dystonie is een ziekte waarbij de spieren van verschillende lichaamsdelen, bijvoorbeeld een arm, een been of het gezicht een

Nadere informatie