Onderstaand geeft de raad puntsgewijs zijn visie en koppelt waar mogelijk hieraan zijn adviezen:

Transcriptie

1 Retouradres Postbus 90151,5600 RC Eindhoven Aan de colleges van de gemeenten: Eindhoven, Heeze-Leende, Valkenswaard, Veldhoven en Waalre. Cc: Ergon (Peter Quick, Hans Lamers, Bart der Kinderen) Joris Vogel en Coen van Hoorn Eindhoven, 12 oktober 2010 Betreft: Advies SW-raad Strategisch Plan Ergon Geacht college, Voor de tweede maal geeft de SW-raad GRWRE/Ergon, uw College advies over het beleid van Ergon zoals dat door het bestuur van Ergon is vastgesteld en aan het College en de raad ter goedkeuring wordt aangeboden. Dit advies gaat inhoudelijk in op het Strategisch Plan De raad stelt met vreugde vast dat het bestuur enkele onderdelen van de adviezen van de SW-raad,zoals de raad die in 2009 gaf, heeft overgenomen. Enerzijds geeft dat aan dat het advies van de raad volgens het bestuur hout snijdt. Anderzijds valt het te betreuren dat het bestuur niet de moeite nam om hierover direct in contact te treden met de SW-raad. De raad hoopt dat opnieuw opmerkingen die hij maakt en adviezen die de raad geeft worden opgepikt en in uitvoerend beleid worden omgezet. Hoewel de raad direct adviseert aan de betreffende colleges heeft de raad van geen van de colleges een reactie ontvangen. De raad zal dit jaar via het spreekrecht direct communiceren met de betreffende gemeenteraden en/of de betrokken raadscommissies. De SW-raad zal dit voornemen kenbaar maken aan de griffie en overleggen hoe en wanneer de SW-raad gebruik kan maken van zijn spreekrecht in de betreffende gemeenten. Later in het jaar nodigt de SW-raad de portefeuillehouders uit vooreen kennismakingsgesprek waarbij natuurlijk de toekomst van de SW binnen de GRWRE onderwerp van gesprek zal zijn. Onderstaand geeft de raad puntsgewijs zijn visie en koppelt waar mogelijk hieraan zijn adviezen: Algemeen Het plan is zoals meer voorkomt een compositie van meerdere schrijvers. Hierbij valt het op dat vooral het eerste hoofdstuk "Strategie" ingewikkeld taalgebruik niet kis ui vnn dv (jcmcciitei) riiiu'ln

2 Süo3/e WflkVOOlfifllilK} schuwt. Het zou te prijzen zijn als het Strategisch Plan zo verwoord wordt dat ingewikkeld taalgebruik vermeden wordt. Advies algemeen: De raad zal het bestuur verzoeken om het Strategisch Plan te verwoorden in duidelijke taal heet. PGB Het is een verwijt aan de landelijke politiek om ook voor de SW te spreken over Persoonsgebonden budget. Zeer waarschijnlijk gaat er van de naam alleen al reden een sterke waarschuwing uit. De politieke discussie over de PGB binnen de AWBZ vormt een reële bedreiging om vertrouwen te kunnen hebben in de PGB. De al ingezette bezuinigingen worden, terecht of niet, als een voorbode beschouwd op de komende bezuinigingen op de PGB-gelden binnen de SW. Naast dit feit constateert de raad dat de gemeentelijke publiciteit rond de PGB-SW tekort schiet. Het idee dat een SW-geïndiceerde met een aan zijn persoon gekoppeld budget kansrijker is op de reguliere arbeidsmarkt is het promoten waard. Advies PGB: De gemeenten wordt opgeroepen om in samenwerking met Ergon en de SW-raad de mogelijkheden van PGB in de SW meer dan voorheen te promoten. Hierbij adviseert de SW-raad om de term "PGB" structureel te vervangen door een meer pakkend en vertrouwen wekkend begrip. Als suggestie geeft de raad het begrip werknemer met portefeuille mee. Ergon als uitzend- en re-integratie bedriif De SW-raad zal komend jaar zelf een aanzet doen naar een gedegen onderzoek naar het vermoeden dat de aandacht van het management van Ergon door het toenemend aantal doelgroepen, niet SW geïndiceerden met een afstand.tot de arbeidsmarkt, afglijd van de oorspronkelijke doelgroep. De directie van Ergon zegt er alles aan te doen om dit te voorkomen maar in de raad blijven signalen komen dat dit wel zo zou zijn. Hierbij komt natuurlijk de huidige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt waarbij Ergon zich optimaal inzet om iedereen aan het werk te houden met als gevolg daarvan wisseling van collega's, werkplek, inhoud van het werk en andere leidinggevenden. De SW-raad vreest dat door de gemeentelijke opdracht om nog meer re-integratie taken bij de Ergon weg te zetten het SW-bedrijf een gelijke ontwikkeling doorloopt als het oude arbeidsbureau/uwv. De aandacht verschuift van de 'moeilijke' oorspronkelijke doelgroep naar de nieuwe beter, sneller plaatsbare doelgroepen met als gevolg dat de SW-ers onder aan de ontwikkelingstrap uiteindelijk de dupe worden van deze politieke keuze. Advies re-integratiebedrijf: Vooruitlopend op het onderzoek adviseert de raad Ergon om uiterst alert te blijven op de traditionele rol en taak van Ergon wat betekent arbeidsontwikkeling voor zover het kan voor mensen met een SW-indicatie. Vanuit de gemeenten van de gemeenschappelijke regeling moet nu al alertheid gevraagd worden zodat deze gemeentelijke taak optimaal blijft worden uitgevoerd.

3 Doelgroepvermenging w, Ook vorig jaar constateerde de raad dat vermenging van doelgroepen en snel wisse^,', lende consulenten die van buiten komen onrust veroorzaakt voor een belangrijk c eèl van de SW-ers. De raad ziet dit als gevolg van de taakuitbreiding van de gemeenten aan Ergon. Kennis van de wisselwerking van diverse doelgroepen binnen een werkplaats moet verder ontwikkeld worden en behoort uiteindelijk een essentieel onderdeel te zijn van het competentieprofiel van de direct leidinggevenden. Advies doelgroepvermenging: De SW-raad adviseert de raad om het tempo van uitbreiding van doelgroepen die ook door Ergon geholpen kunnen worden te temperen. Het zou goed zijn om in de komende periode meer feitelijk te laten onderzoeken of dit gevoel op feiten berust en zo ja hoe daar dan effectief op gereageerd moet worden. Omgevingsanalvse Gezien de landelijke politieke ontwikkelingen is er reden om bezorgdheid over de toekomst van die SW- geïndiceerden die blijven steken op de onderste sporten van de ontwikkelingsladder. Daar de gemeenten linksom of rechtsom een taak houden voor de opvang van deze groep inwoners in het belangrijk dat de gemeenten in de gemeenschappelijke regeling alert blijven op deze ontwikkelingen en zelfonderzoek doen naar mogelijke varianten op het moment dat de WSW en daarmee de specifieke aandacht voor deze doelgroep verdwijnt in de mix van andere groepen werkzoekenden. Nu nog wordt in de discussie over loondispensatie uitgegaan van het blijven bestaan van de huidige AWBZ e.d. terwijl duidelijk is dat ook daar bezuinigd zal worden. De nieuwe regeringsplannen zullen ook financieel negatief gestapeld worden bij een grote groep SW-ers. Denk aan bezuinigingen op de zorgtoeslagen, verhoging zorgverzekeringen, eigen bijdragen voor fysio enzovoorts. De SW-raad wil actief betrokken zijn bij de opzet en uitwerking van de bepleitte extra aandacht. Advies omgevingsanalyse: De gemeenten in de regeling en Ergon moeten samenwerken en scenario's voorbereiden voor het moment dat de omslag komt en de SW-er die op basis van zijn handicap altijd op de onderste treden van de ontwikkelingsladder zal blijven staan uit de boot dreigt te vallen. Evaluaties en methodische keuzes Zoals eerder aangegeven wenst de SW-raad actief betrokken te worden bij lopende en komende evaluaties, onderzoek en methodische keuzes. Advies evaluaties- methodische keuzes: Verplicht de gemeenten en Ergon om de SW-raad vanaf het begin actief te betrekken bij evaluatie en/of onderzoek met betrekking tot de toekomst van de SW-ers binnen het werkgebied van de Gemeenschappelijke Regeling. Sr.niiniV'/i'iki/U! Vrii Veldhoven W.i.iln'

4 VVcfkvooryiatiitHj PR van de SW [ Hoewel de gemeenten meer en meer SW-ers inzetten ontbreekt er volgens de SWjraad een actieve PR vanuit de gemeenten voor de inzet van de SW. De gemeenten binnen de gemeenschappelijke Regeling kunnen planmatig hun inzet voor de SW; uitdragen als voorbeeld voor andere werkgevers binnen het werkgebied. Advies PR SW: Maak als gemeenten in ook in niet inhoudelijk SW-gebonden verslagen, rapportages en andere media zoals internet, video, duidelijk hoe de gemeente gebruik maakt van de SW-kracht In het aanbestedingsbeleid van de gemeenten moet de gemeente waar maar mogelijk eisen dat de inschrijver, wil hij kans maken op de aanbesteding, in zijn organisatie actief SW-ers inzet. Als opdrachtgever zonder aanbestedingsplicht kan de gemeente eisen stellen aan of op zijn minst het gesprek aangaan over de inzet van SW-ers. Marktstrategische keuzes Daar waar de gemeenten via subsidie invloed heeft op het personeelsbeleid van een organisatie is het belangrijk dat de gemeente die invloed aanwend voor het in dienst nemen en houden van SW-ers. Dit zal de SW doelstelling van detachering bevorderen. Daarnaast denkt de Raad dat het meerdere mensen in organisaties zoals sport en kunsten wijst op de potentie van de SW-kracht. Advies marktstrategische keuzes: Stel de gemeentelijke subsidievoorwaarden bij. Daar waar er personeelskosten met gemeentelijke subsidies worden gedekt er een verplichting komt om een of meerdere SW-ers in dienst te nemen. Duurzaam HR beleid In de reguliere arbeidsmarkt wordt al jaren op papier ingezet op Leeftijds Bewust Personeelsbeleid met aandacht voor continue leren. Vanuit de geldende verwachting dat de arbeidsmarkt en daarmee de arbeidsplaats in de toekomst voor iedereen steeds flexibeler wordt is het extra belangrijk om als werkgever en werknemer alle aandacht te geven aan de permanente educatie. Juist voor SW-ers die toch al een handicap hebben op de reguliere arbeidsmarkt is permanente aandacht in het kader van duurzaam HR beleid mogelijk nog belangrijker. Hoewel er al op wordt ingezet is verdieping op het punt van HR beleid in de vorm van intensivering van scholing en opleiding belangrijk. Nu nog ligt het accent in het IOP soms teveel op de kwantiteit dan op de kwaliteit. In het kader van het IOP moet nadrukkelijk aandacht zijn voor een gesprek over de registratie van de belangstelling, het belangstellingsspectrum van de betrokkenen. Door hierbij uit te gaan van potentiële en te ontwikkelen competenties kan mogelijk voorkomen worden dat capaciteit onder- en overschatting wordt voorkomen. Advies Duurzaam HR beleid: Geef Ergon de opdracht om hier scherper dan tot nu toe op in te zetten en extra ruimte te budgetteren voor opleiding en scholing ook voor de 'gewone' SW-er zodat de kans op een blijvende passende baan wordt verhoogd. iindhovrn! Icvz

5 .SOC/VJ/P Wakvooi/icniiHi WMO T De SW-raad spreekt zijn bezorgdheid uit over de komende bezuinigingen op de 'km WMO. Vooral voor een deel van de geïndiceerden die deels bijvoorbeeld voor inbur 1 gering, Nederlandse taal of bijvoorbeeld hulpmiddelen afhankelijk zijn van het gemeentelijk aanbod van de WMO kan de komende bezuiniging keihard uitpakken. Alleen de vrees al dat straks weer een deel van de zekerheid wordt afgenomen, hoe terecht ook, geeft grote onrust bij een deel van de populatie. Een van de uitingsvormen van hun handicap is nu juist dat veranderingen onrust veroorzaken. Vermindering van het WMO-aanbod zal de toch al niet rooskleurige positie op de reguliere arbeidsmarkt nog verder aantasten. Advies WMO: De gemeenten om bij de komende bezuinigingen op de WMO extra aandacht te hebben voor de gevolgen van deze groep zwakkeren. Verdringing MBO door HBO Het is voor de SW-raad een vraag of het verhogen van de functie eisen in alle gevallen gewenst is. Binnen de SW-raad groeit het gevoel dat de doorstroming van SW-ers naar de stichting mede beperkt wordt door het onnodig verhogen van de functie eisen van MBO niveau naar HBO niveau. In het kader van de ontwikkel ladder zou een deel van de SW-geïndiceerden een "vaste detacherings"plek moeten krijgen binnen de Stichting. De SW-raad zal in overleg met het bestuur treden om op basis van interne gegevens een onderzoek te starten of dit gevoel al of niet op feiten berust. Re-inteqratiecontracten Langdurige contracten brengen rust in de organisatie wat ten goede komt aan de kwaliteit van de dienstverlening. Tenslotte nodigt een langdurig contract uit om investeren in mensen, coaches, begeleiders e.d.. Advies Re-integratiecontracten De SW-raad roept de gemeenten Heeze-Leende, Valkenswaard, Aalst-Waalre en Veldhoven op om evenals Eindhoven een langdurig contract af te sluiten met Ergon om tenminste een substantieel deel van de re-integratie passend binnen het "Ergon model" via Ergon te laten re-integreren. Huisvesting Nu langzaam de plannen voor de nieuwe huisvesting van Ergon mogelijk worden is het belangrijk om met de bouw een signaal naar de toekomst te geven. De raad vindt dat drie punten essentieel moeten zijn in het Pakket van Eisen. Naast duurzaamheid moet de inrichting zo zijn dat sommige sw-ers, die door hun handicap niet buiten geplaatst zullen kunnen worden, hier hun vertrouwde beschermde omgeving krijgen. 1. Duurzaam bouwen met als uitdaging tenminste energie neutraal 2. Qua inrichting rekening houden met de negatieve gevolgen van doelgroepvermenging (bepaalde re-integreerders samen met bepaalde geïndiceerden). 3. Zorgen voor een breed pallet aan opleidingen waarbij het samen leren met de MBO-ers een stap moet zijn in de voorbereiding van een werkplek in het reguliere bedrijf. Advies huisvesting:

6 Sociolv Wcfkvoor/ieniiKi Geef het bestuur de opdracht om zichtbaar rekening te houden met deze 3 uitganigsn punten. Financiën De SW-raad wil om zijn "onafhankelijke positie" waar te kunnen maken financieel niet beknot worden. Om goed en onafhankelijk te kunnen opereren heeft de raad een eigen budget nodig. In zijn budget moet ruimte zijn voor scholing en vorming, het eventueel inschakelen van externe adviseurs, het leggen van externe contacten en vrijwilligers vergoeding conform de belastingregels. In de verordening is gesteld dat de kosten van de SW-raad uit de Ergonbegroting moeten worden gedekt. Dit moet niet betekenen dat de/het directie/bestuur van Ergon het budget van de SW-raad bepaalt. De raad beseft dat een en ander van de raad zelf een begrotingsdiscipline vereist en dat dit niet betekent dat het op moet. Advies financiën: Benadruk in de vaststelling van het Strategisch Plan dat de SW-raad zijn werk ook financieel onafhankelijk kan uitvoeren. De toekomst van de SW Zoals eerder aangegeven zullen de komende jaren belangrijk zijn voor de toekomst van de SW. De nieuwe regering zal naast landelijke wet- en regelgeving een deel van de beleidskeuzes, naar het valt te vrezen met minder budgetten, doorspelen naar de gemeenten. Vroeger of later betekent dit een min of meer fundamentele herijking van de SW. De SW-raad wenst vanaf het begin betrokken te zijn bij deze heroverwegingen. Met het bestuur is afgesproken om elkaar eerder dan nu op te zoeken in de nieuwe strategische plannen. Deels echter zullen deze plannen uit de kokers yan de gemeenten komen. Ook daar wenst de raad ingeschakeld te worden voor het moment dat de ambtelijke fuik geplaatst wordt. Advies toekomst SW. Geef de beleidsmakers bij de gemeenten de opdracht dat zij in een vroeg stadium in contact treden met de SW-raad om in vroegtijdig overleg keuzes te maken. Financiële reserves In het algemeen is het goed om in de betere tijden te sparen voor komende mindere tijden. Advies financiële reserves: Geef Ergon de ruimte om waar mogelijk binnen de bedrijfsvoering financiële reserves op te bouwen voor conjuncturele en politiek moeilijkere tijden. Wachtlijst Op een lijst staan is dikwijls moeilijk. Thuis zitten en niet in de maatschappij kunnen participeren staat haaks op de politieke doelstelling maar is inherent aan het systeem van de SW. Het wordt vooral lastig als de wachtlijsters in de tussentijd voor hun gevoel te weinig aandacht krijgen. Aandacht voor wachtlijsters is essentieel en zou op sommige punten bevorderd moeten worden. Dit kan door extra begeleiding, PR en promotie en onderling contact. De SW-raad zal zelf hierin een actievere rol gaan spevi IJIKIIH

7 Saddle Workvoo/yioninii len maar verwacht ook extra aandacht van de gemeenten voor deze groep SW-eq. Mogelijk kan via sociale media of internet een soort netwerk worden opgezet. Advies wachtlijst: Geef binnen de gemeente opdracht voor actieve benadering van wachtlijsters zodat zij zich niet vergeten voelen en weten dat er gezocht wordt maar dat zij zelf ook verantwoordelijk zijn voor hun eigen toekomst. Tot zover de punten waar de Cliëntenraad aandacht en actie voor vraagt aan de deelnemende gemeenten van de GRWRE. De Cliëntenraad is in principe bereid om waar gewenst een toelichting te geven. Hoogachtend, namens de Cliëntenraad WSW Cis van der Vleuten Voorzitter Bijlage: samenvatting adviezen

8 Adviezen aan de gemeenteraden en Colleges van B&W van de GRWRE Advies PGB: De gemeenten wordt opgeroepen om in samenwerking met Ergon en de SW-raad de mogelijkheden van PGB in de SW meer dan voorheen te promoten. Hierbij adviseert de SW-raad om de term "PGB" structureel te vervangen door een meer pakkend en vertrouwen wekkend begrip. Als suggestie geeft de raad het begrip werknemer met portefeuille mee. Advies re-integratiebeleid: Vooruitlopend op het onderzoek adviseert de raad Ergon om uiterst alert te blijven op de traditionele rol en taak van Ergon wat betekent arbeidsontwikkeling voor zover het kan voor mensen met een SW-indicatie. Vanuit de gemeenten van de gemeenschappelijke regeling moet nu al alertheid gevraagd worden zodat deze gemeentelijke taak optimaal blijft worden uitgevoerd. Advies doelgroepvermenging: De SW-raad adviseert de raad om het tempo van uitbreiding van doelgroepen die ook door Ergon geholpen kunnen worden te temperen. Het zou goed zijn om in de komende periode meer feitelijk te laten onderzoeken of dit gevoel op feiten berust en zo ja hoe daar dan effectief op gereageerd moet worden. Advies omgevingsanalyse: De gemeenten in de regeling en Ergon moeten samenwerken en scenario's voorbereiden voor het moment dat de omslag komt en de SW-er die op basis van zijn handicap altijd op de onderste treden van de ontwikkelingsladder zal blijven staan uit de boot dreigt te vallen. Advies evaluaties- methodische keuzes: Verplicht de gemeenten en Ergon om de SW-raad vanaf het begin actief te betrekken bij evaluatie en/of onderzoek met betrekking tot de toekomst van de SW-ers binnen het werkgebied van de Gemeenschappelijke Regeling. Advies PR SW: Maak als gemeenten in ook in niet inhoudelijk SW-gebonden verslagen, rapportages en andere media zoals internet, video, duidelijk hoe de gemeente gebruik maakt van de SW-kracht In het aanbestedingsbeleid van de gemeenten moet de gemeente waar maar mogelijk eisen dat de inschrijver, wil hij kans maken op de aanbesteding, in zijn organisatie actief SW-ers inzet. Als opdrachtgever zonder aanbestedingsplicht kan de gemeente eisen stellen aan of op zijn minst het gesprek aangaan over de inzet van SW-ers. Advies marktstrategische keuzes: (vo l.ivndo Volkr.

9 Sof/Vi/p YVfikvoof/ionliiu Stel de gemeentelijke subsidievoorwaarden bij. Daar waar er personeelskosten mi>tv< gemeentelijke subsidies worden gedekt er een verplichting komt om een of meerd% j re SW-ers in dienst te nemen. Advies Duurzaam HR: Geef Ergon de opdracht om hier scherper dan tot nu toe op in te zetten en extra ruimte te budgetteren voor opleiding en scholing ook voor de 'gewone' SW-er zodat de kans op een blijvende passende baan wordt verhoogd. Advies WMO: De gemeenten om bij de komende bezuinigingen op de WMO extra aandacht te hebben voor de gevolgen van deze groep zwakkeren. Advies re-integratiecontracten De SW-raad roept de gemeenten Heeze-Leende, Valkenswaard, Aalst-Waalre en Veldhoven op om evenals Eindhoven een langdurig contract af te sluiten met Ergon om tenminste een substantieel deel van de re-integratie passend binnen het "Ergon model" via Ergon te laten re-integreren. Advies huisvesting: Geef het bestuur de opdracht om zichtbaar rekening te houden met deze 3 uitgangspunten 1. Duurzaam bouwen met als uitdaging tenminste energie neutraal 2. Qua inrichting rekening houden met de negatieve gevolgen van doelgroepvermenging (bepaalde re-integreerders samen met bepaalde geïndiceerden). 3. Zorgen voor een breed pallet aan opleidingen waarbij het samen leren met de MBO-ers een stap moet zijn in de voorbereiding van een werkplek in het reguliere bedrijf. Advies financiën Benadruk in de vaststelling van het Strategisch Plan dat de SW-raad zijn werk ook financieel onafhankelijk kan uitvoeren. Advies toekomst SW: Geef de beleidsmakers bij de gemeenten de opdracht dat zij in een vroeg stadium in contact treden met de SW-raad om in vroegtijdig overleg keuzes te maken. Advies financiële reserves: Geef Ergon de ruimte om waar mogelijk binnen de bedrijfsvoering financiële reserves op te bouwen voor conjuncturele en politiek moeilijkere tijden. Advies wachtlijst: Geef binnen de gemeente opdracht voor actieve benadering van wachtlijsters zodat zij zich niet vergeten voelen en weten dat er gezocht wordt maar dat zij zelf ook verantwoordelijk zijn voor hun eigen toekomst.