Memo. aan. de gemeenteraad. onderwerp. Vervolgaanpak deregulering. van. het college van burgemeester en wethouders. datum 14 januari 2014.

Transcriptie

1 Memo aan onderwerp van de gemeenteraad Vervolgaanpak deregulering het college van burgemeester en wethouders datum 14 januari 2014 Inleiding In de vergadering van 26 juni jl. heeft het college toegezegd u te berichten over de stand van zaken op het gebied van deregulering. Ook heeft het college aangegeven eind 2013 te komen met voorstellen voor het verder terugdringen van regeldruk. Dit mede naar aanleiding van het MKB onderzoek van 24 juni jl., waarin werd geconstateerd dat gemeenten nog te weinig werk maken van het vereenvoudigen of afschaffen van overbodige regels voor ondernemers. Bij ons memo van 10 september is uitvoering gegeven aan de eerste toezegging en heeft u een overzicht ontvangen van de meest relevante resultaten, met als gemeenschappelijke noemer goede regels, gerichte service. Daarbij is reeds aangegeven dat niet alleen regels soms als bureaucratisch worden ervaren, maar ook - en zelfs vaker - de lasten die met de uitvoering en handhaving van die regels gepaard gaan. Met het oog op een goede dienstverlening aan burgers en bedrijven is daarom ook in dit memo aan beide aspecten aandacht besteed. Wij schetsen in dit memo een aantal recente ontwikkelingen en kansen op het gebied van deregulering. Het is aan een volgend college om de aanpak van nieuwe ideeën desgewenst nader vorm te geven. Dienstverlening 1. Betere dienstverlening door Antwoord Het verbeteren van de dienstverlening aan burgers en bedrijven is al geruime tijd een speerpunt van de gemeente Gouda, mede ingegeven door landelijke ontwikkelingen. In april 2006 tekenden gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk een gezamenlijke verklaring Betere dienstverlening, minder administratieve lasten met de elektronische overheid. In deze verklaring staat onder andere dat er een ingrijpende, maar ook veelbelovende modernisering van de informatiehuishouding van de hele overheid nodig is om de dienstverlening te kunnen verbeteren en de administratieve lasten te verminderen. Deze verklaring leidde tot allerlei projecten en initiatieven om de elektronische overheid een impuls te geven. Met het Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en E-overheid (afgekort tot NUP) is in 2008 meer structuur en samenhang aangebracht tussen de uiteenlopende activiteiten. Het NUP bevat een aantal bouwstenen die gezamenlijk de basisinfrastructuur vormen voor de realisatie van de elektronische overheid. Voor gemeenten gaat het kort samengevat enerzijds om het realiseren van een aantal basisadministraties - waaronder de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (GBA) en de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) en anderzijds het professionaliseren van het loket voor de burger vanuit de wens om de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening te verbeteren en het aanbod van producten en diensten te verbreden. Deze tweede bouwsteen heeft een prominente plaats gekregen in het landelijke traject Gemeente heeft Antwoord, in de praktijk afgekort tot Antwoord. Antwoord is het programma dat gemeenten helpt om de contacten met burgers professioneler af te handelen.

2 Daarbij speelt het Klantcontactcentrum (KCC) een cruciale rol: dit gemeenteonderdeel moet dé ingang voor alle burgercontacten gaan vormen en gaat als front office van de gehele gemeente opereren. Een sterk gedigitaliseerde en burgergerichte dienstverlening zijn daarbij het uitgangspunt. Doelstelling hierbij is dat 60% van de klantcontacten wordt afgehandeld door het KCC. De belangrijkste gedachte achter Antwoord is dat hiermee wordt voldaan aan de verwachtingen van de burger ten aanzien van een snellere, kwalitatief betere en persoonlijkere dienstverlening. Hierbij kan de burger zelf het gewenste moment en contactkanaal (digitaal bijvoorbeeld via mail of internet -, telefonisch, per post of via persoonlijk contact aan de balie) kiezen en komt er meer transparantie in de werkwijze van de gemeente. Tegelijkertijd moet Antwoord ertoe leiden dat gemeenten meer grip krijgen op de kosten en opbrengsten van een goede dienstverlening aan de burger. De invoering van de bouwstenen uit het NUP en Antwoord is voor gemeenten een meerjarig en gefaseerd traject. De gemeente Gouda heeft de afgelopen jaren onder andere geïnvesteerd in het KCC, in één gezamenlijk telefoonnummer (14+netnummer), één website, de digitalisering van een aantal gemeentelijke producten en diensten en voor zover mogelijk, de basisadministraties. Landelijk gezien verloopt de uitvoering van het NUP en Antwoord met enige vertraging; Gouda daarentegen behoort volgens een meting van het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) tot de groep koplopers. Dat is prijzenswaardig; net als het feit dat de burgertevredenheid over de dienstverlening in Gouda een ruime voldoende scoort. De opgave voor de gemeente Gouda is om in de periode de dienstverlening verder te digitaliseren en te professionaliseren, tegen lagere kosten. Door als uitgangspunt te kiezen dat vragen van burgers en bedrijven die kùnnen worden afgehandeld door het KCC, ook moeten worden afgehandeld door het KCC, kan de dienstverlening nog beter. Hierin zal de komende periode in worden geïnvesteerd. De verbeterde dienstverlening aan burgers en bedrijven gaat hand in hand met het verder vereenvoudigen en standaardiseren van interne werkprocessen en ICT-systemen. 2. Gebruik van de lean-methodiek kan deregulerend werken Processen bij de gemeente zijn gebaseerd op thema s als rechtmatigheid, gelijkheid en controleerbaarheid. Die processen hebben vaak twee klanten, de aanvrager en de samenleving. Met elk verschillende belangen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het proces van een aanvraag voor een bijstandsuitkering. De aanvrager wil een proces waarin zo snel mogelijk een correct berekende uitkering wordt toegekend. Voor de samenleving zijn controle en verantwoording belangrijk in het proces. Te veel controles schieten echter het doel voorbij. Bij de inrichting van een proces kan daarmee rekening gehouden worden. De gemeente Gouda werkt daarom o.a. met het lean gedachtegoed. Dat is een manier om maximale waarde te creëren voor de klant door activiteiten die geen toegevoegde waarde leveren uit processen te elimineren. Daarmee kan deze methode van procesgericht organiseren een bijdrage aan deregulering leveren. Controle is immers niet nodig als alles in één keer goed gaat. De gemeente Gouda beschikt reeds geruime tijd over een aantal basisregistraties (BAG en GBA). Deze basisregistraties kunnen nog beter gebruikt worden. Dit is voor de organisatie een efficiencyverbetering. Het uitgangspunt bij basisregistraties is namelijk: eenmalige vastlegging, meervoudig gebruik. Persoonsgegevens worden op 1 plek (bij de afdeling Services) verzameld en bewerkt, om vervolgens door alle afdelingen gebruikt te worden. Voor de hier en daar nog in gebruik zijnde losse registraties wordt zorg gedragen dat zij worden gekoppeld /gevoed worden door de GBA. Er kan nog winst voor burgers en bedrijven worden geboekt door nog beter gebruik te maken van bekende gegevens of vooringevulde formulieren toe te sturen. 3. Vernieuwing gemeentelijke website met toptaken De gemeentelijke website wordt vernieuwd. In de loop der jaren is deze gevuld met informatie die door de organisatie van belang werd geacht voor de Goudse burgers. Het vinden van relevante informatie vermindert echter in toenemende mate door meer informatie op de site te plaatsen. Zoekmachines en zoekvenstertjes zijn sinds de beginjaren van het internet enorm verbeterd en verfijnd. pagina 2

3 Desondanks klagen internetgebruikers steeds vaker dat ze door de bomen het bos niet meer kunnen zien. Meer informatie biedt niet altijd meer helderheid, maar vaak zelfs minder. De nieuwe website gaat daarom alleen nog informatie aanbieden waar behoefte aan is op basis van klantbehoefte/gedrag. De hoeveelheid informatie neemt sterk af waardoor we beter de kwaliteit kunnen bewaken. Toptaken is de term die wordt gebruikt om de meest gezochte informatie aan te duiden. Door te kijken naar onze toptaken zien we welke onderwerpen en functies op de site belangrijk zijn, en welke vooral niet. Werken via de 'toptaken' methodiek levert vele voordelen op: meer online transacties, hogere klanttevredenheid, gecombineerd met een daling van het meer intensieve contactafhandeling als balie, en telefonie. 4.Elektronisch gemeenteblad Ook met het per 1 januari 2014 uitgeven van een elektronisch gemeenteblad wordt beoogd de dienstverlening aan burgers te verbeteren. De opkomst van de elektronische media, in het bijzonder van internet, en de daaruit voortvloeiende mogelijkheden om burgers snel, goedkoop en volledig te informeren, geeft Gouda, net als veel andere gemeenten in Nederland, aanleiding officiële berichten elektronisch te gaan publiceren. Daarbij kan o.a. worden gedacht aan (ontwerp)besluiten en vergunningaanvragen ter zake van bouwen, kappen, slopen, milieu, etc. De plaatsing van overheidsinformatie op internet heeft het voordeel de grotere toegankelijkheid van informatie die via dit medium wordt aangeboden. Elektronische informatie is immers op veel plaatsen toegankelijk, is 24 uur per dag beschikbaar en kan gedurende lange tijd kosteloos worden geraadpleegd. Tevens wordt ermee tegemoet gekomen aan de toenemende vraag naar elektronische dienstverlening door de overheid. Gezien de recente raadsmotie tot het handhaven van de gemeentepagina in De Goudse Post blijft voor gemeentelijke publicaties ook de papieren weg open naast het elektronisch gemeenteblad. Sociaal domein 5.. Samenhang in het sociale domein In het sociale domein komen met de decentralisaties vanuit het rijk naar de gemeenten nieuwe taken op het gebied van werk, zorg en jeugd naar gemeenten. Voor de uitvoering van die taken worden processen herzien en wordt nieuwe regelgeving opgesteld. Daarmee kan gesteld worden dat door overdracht van rijkstaken de kwantiteit van de regelgeving binnen de gemeente vermoedelijk toeneemt. Met de decentralisaties beoogt het rijk ook ontkokering van beleid en geldstromen zodat op lokaal niveau de passende samenhang kan worden gerealiseerd. Definitieve wetgeving moet echter nog door het parlement worden vastgesteld. Om overdaad aan regelgeving te voorkomen wordt overlegd en gewerkt aan een goede stroomlijning, met name ook met het oog op de burger. 6.Nieuw model subsidieverordening VNG De VNG heeft een nieuw model subsidieverordening ontwikkeld waarin aandacht is besteed aan stroomlijning en terugdringing van de verantwoordingslasten door middel van uniformering en vereenvoudiging van begrippen en verplichtingen in het subsidieproces. Met behulp van dit model zal de gemeentelijke Algemene subsidieverordening (ASV) waar mogelijk worden aangepast waardoor regeldruk vermindert en administratieve lasten voor burgers en instellingen en organisaties verminderen. Ruimtelijk domein 7. Wijziging Besluit omgevingsrecht (Bor) pagina 3

4 In het ruimtelijk domein zal naar verwachting in de eerste helft van 2014 een wijziging van het Bor in werking treden, waarin een aantal procedures wordt versoepeld en/of gewijzigd. Hierdoor kan beter op ontwikkelingen worden ingespeeld en is een initiatiefnemer minder tijd kwijt met het volgen van procedures. Zo zal de termijn voor het tijdelijk afwijken van het bestemmingsplan worden verlengd van 5 naar 10 jaar en wordt de procedure die voor deze afwijking moet worden gevolgd gewijzigd van de uitgebreide procedure (6 maanden) naar de reguliere procedure (8 weken). Bij de kruimelgevallen (lichte afwijking van het bestemmingsplan) vervalt de grens van 1500 m2 voor afwijkend gebruik. Hiermee wordt het ondermeer gemakkelijker om kantoren te transformeren. Ook wordt het gemakkelijker gemaakt om kantoren om te zetten naar woningen. In die situaties kan dus worden volstaan met een kruimelgevallenprocedure en is het niet meer noodzakelijk om een uitgebreide afwijkingsprocedure te volgen. 8.Versoepeling regeldruk bij gemeentelijke monumenten Op 8 oktober 2013 heeft het college aan de raad voorgesteld om de regeldruk bij gemeentelijke monumenten te verminderen. Hiermee wordt aangesloten bij de eerder door het Rijk ingevoerde versoepeling van de regeldruk voor rijksmonumenten. Het aantal vergunningsvrije bouwactiviteiten bij gemeentelijke monumenten is hiermee fors toegenomen. Het gaat hierbij om activiteiten zoals normaal onderhoud, het bouwen in, aan, op of bij onderdelen van een monument zonder waarde waarvoor voorheen een omgevingsvergunning voor moest worden aangevraagd. In de vergadering van 14 november 2013 heeft de raad de voorgestelde wijziging van de Verordening inzake monumenten en archeologie vastgesteld. 9. Globaler en flexibeler maken bestemmingsplannen In de recent vastgestelde bestemmingsplannen en de bestemmingsplannen die nu in procedure zijn, is aandacht besteed aan deregulering. Overbodige bepalingen zijn geschrapt (zoals aanlegvergunningplicht) en daar waar mogelijk is een zo globaal mogelijke bestemming opgenomen. Voorbeelden hiervan zijn de bestemmingsplannen Binnenstad-oost en Binnenstad-west, waar bijvoorbeeld binnen de centrum bestemming veel functies (waaronder wonen) mogelijk zijn gemaakt. Ook is daar waar mogelijk flexibiliteit toegevoegd, zoals in het bestemmingsplan Goudse Poort, waar door middel van een binnenplanse afwijkingsmogelijkheid in een groot deel van het gebied maatschappelijke voorzieningen kunnen worden gevestigd. Hiermee kunnen bedrijven een wijziging van het gebruik van hun pand door middel van een korte binnenplanse procedure realiseren, zonder dat een uitgebreide afwijkingsprocedure benodigd is. Ook in de toekomst zal bij herzieningen van bestemmingsplannen worden gestreefd naar zoveel mogelijk flexibiliteit en (indien mogelijk) globale bestemmingen. Hierbij moet wel als kanttekening moet worden geplaatst dat een goede belangenafweging moet worden gemaakt, omdat dit ook kan leiden tot rechtsonzekerheid en in voorkomende gevallen zelfs tot planschade of ongewenste ontwikkelingen. 10. Omgevingswet In de nieuwe Omgevingswet worden de vele wetten en algemene maatregelen van bestuur die gelden op het gebied van het omgevingsrecht samengevoegd en gebundeld. Dit levert ten opzichte van de huidige situatie een veel overzichtelijker geheel op, waarbij in alle situaties dezelfde terminologie wordt gebruikt. Ook geeft dit burgers en bedrijven meer overzicht; men wordt niet meer geconfronteerd met verschillende (en soms tegenstrijdige) wetgeving. Het betrokken wetsvoorstel ligt momenteel bij de Raad van State en zal naar verwachting in het voorjaar van 2014 naar de Tweede Kamer worden gestuurd. Streven is het wetsvoorstel in 2016 in het Staatsblad te publiceren. De Omgevingswet zal vervolgens in werking treden als de uitvoeringsregelgeving, de invoeringsregelgeving en de vereiste digitale voorzieningen klaar zijn. 11. Welstand In Gouda is een aantal welstandsluwe gebieden aangewezen. In die gebieden gelden minder strenge welstandseisen. Hierdoor kunnen aanvragen sneller worden afgehandeld. pagina 4

5 In het kader van deregulering kan in de toekomst worden overwogen het aantal welstandsluwe gebieden uit te breiden en meer te focussen op de vanuit welstandsoogpunt meer hoogwaardige en/of kwetsbare gebieden. Daarnaast is de regering bezig met wetgeving die een verruiming van het welstandsvrij bouwen mogelijk moet maken medio Burgemeester en wethouders van Gouda, de secretaris, de burgemeester, pagina 5