V O O R S T E L A A N D E R A A D

Transcriptie

1 V O O R S T E L A A N D E R A A D afdeling Maatschappelijke zaken in behandeling bij M. Chaïbi doorkiesnummer (078) agendapunt 14 nummer portefeuillehouder A.J. Borgdorff/ H.C.J. van Etten datum voorstel raadsvergadering commissie Ruimtelijke Zaken onderwerp Onderzoek asielzoekerscentrum 's-gravendeel Voorstel / gevraagde beslissing: 1. Conform artikel 4 van de bestuursovereenkomst instemmen met onze conclusie dat de huidige locatie van het asielzoekerscentrum s-gravendeel niet geschikt is voor permanente huisvesting van asielzoekers; 2. Kennis nemen van de conclusies van ons onderzoek naar alternatieve locaties in Binnenmaas (inspanningsverplichting ex art. 5 bestuursovereenkomst); 3. Kennis nemen van onze conclusie dat de bestuursovereenkomst uiterlijk 1 september 2012 van rechtswege eindigt en dat het COA uiterlijk 1 januari 2013 het centrum volledig zal hebben afgebroken cq. ontmanteld (artikel 4b bestuursovereenkomst). Toelichting inhoud voorstel: Inhoud Op 23 september 2008 heeft u richtinggevende besluiten genomen met betrekking tot de verlenging van de bestuursovereenkomst voor het asielzoekerscentrum in s- Gravendeel. Op 21 oktober 2008 is als uitwerking daarvan tussen het Centraal Opvang Asielzoekers (COA) en de gemeente Binnenmaas een aanhangsel bij de bestuursovereenkomst (als bijlage bijgevoegd) ondertekend voor het asielzoekerscentrum in s-gravendeel. Hieronder worden de afspraken op een rij gezet. Op grond van artikel 4 van bestuursovereenkomst is afgesproken dat: Het college van burgemeester en wethouders van Binnenmaas zal, uiterlijk voor 1 september 2010 onderzoeken of de huidige locatie van het asielzoekerscentrum in s- Gravendeel in planologisch oogpunt geschikt is als permanente(re) huisvesting. De uitkomsten van het locatieonderzoek worden met het COA besproken. Het voorstel om wel of niet over te gaan tot permanente vestiging zal aan de raad ter besluitvorming worden voorgelegd. Tevens is op grond van artikel 4b van de overeenkomst afgesproken dat: Als de uitkomst van het locatieonderzoek niet positief is/ of de raad niet instemt met een permanente vestiging (huidige locatie) dan zal de bestaande overeenkomst uiterlijk 1 september 2012 van rechtswege eindigen, of zoveel eerder als partijen overeenkomen, worden beëindigd. Het COA zal alsdan uiterlijk 1 januari 2013 het centrum, volledig afbreken c.q. ontmanteld hebben. 1

2 Tot slot is op grond van artikel 5 van de bestuursovereenkomst afgesproken dat: Indien er geen structurele/duurzame locatie op de huidige locatie kan worden ontwikkeld omdat het locatieonderzoek hier geen aanleiding tot geeft zullen het COA en het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Binnenmaas zich inspannen om binnen de gemeente Binnenmaas te zoeken naar een alternatieve locatie voor de vestiging van een structurele/duurzame locatie. Het COA zal zich daarnaast tevens inspannen om te zoeken naar een voorgenoemde locatie binnen het gebied de Hoeksche Waard, danwel elders. Raadsbesluitvorming Het college heeft onderzoek gedaan naar duurzaamheid van de huidige vestiging en dit betekent dat u (in overeenstemming met art 4 van de bestuursovereenkomst) wordt gevraagd in te stemmen met de conclusies hiervan. Ten gevolge van de uitkomsten uit dit onderzoek heeft het college zich ingespannen te zoeken naar een alternatieve duurzame locatie. Dit onderzoek is afgerond en (conform artikel 5 van de samenwerkingsovereenkomst) behandeld. U wordt derhalve hierop voorgesteld hiervan kennis te nemen. Onderzoeken Zoals in de bestuursovereenkomst is afgesproken is door de gemeente onderzocht of de huidige locatie geschikt is voor permanente huisvesting, waarbij verschillende aspecten aan de orde zijn gesteld; van veiligheid tot b.v. bereikbaarheid. Nadat het college tot dezelfde conclusie kwam als het COA, dat de huidige locatie niet geschikt is voor permanente huisvesting is vervolgens, conform afspraak in de bestuursovereenkomst, onderzoek gedaan naar de geschiktheid in dezen van andere locaties binnen de gemeente. In de bijlage treft u de uitwerking van het onderzoek aan. Het COA wil investeren in permanente huisvesting op lange termijn, om zo beter op de wisselende vraag naar opvang van asielzoekers in te kunnen spelen. Wanneer de behoefte naar opvang afneemt wil het COA de permanente huisvesting kunnen verkopen voor andere doeleinden. Hierbij valt te denken aan kantoor, bedrijfspand of woningen. De locatie moet voor beide doeleinden geschikt zijn. Er zijn twee onderzoeken gedaan naar dit duurzaamheidaspect. In eerste instantie is gekeken naar de huidige locatie in s-gravendeel. Daarnaast is gekeken naar mogelijke alternatieve locaties binnen de gemeente Binnenmaas. I. Huidige locatie De huidige locatie van het asielzoekerscentrum is op een voormalig campingterrein gelegen. Het asielzoekerscentrum is geopend in Er staan een aantal hoofdgebouwen en de asielzoekers wonen in stacaravans. In 2008 hebben gemeente en COA gezamenlijk geconcludeerd dat de kwaliteit van deze huisvesting in feite dringend verbetering behoefde. Op basis van de structuurvisie Hoeksche Waard, Nota Regels voor ruimte en concept Verordening Ruimte is de huidige locatie in s Gravendeel niet geschikt voor permanente huisvesting. Ook is onder andere de externe veiligheid een belemmerende factor. Het COA heeft ook zelf aangegeven dat zij op deze locatie geen permanente huisvesting wil realiseren (bestuurlijk overleg van 16 november 2009). 2

3 Conclusie onderzoek huidige locatie Gelet op het bovenstaande valt een permanente huisvesting op de huidige locatie in s- Gravendeel af. II. Onderzoek alternatieve locaties In het onderzoek naar alternatieve locaties is een aantal locatie geselecteerd op basis van gemeentegrondeigendom en of ze nabij dorpen liggen. Daarnaast is gekeken naar niet gemeentelijke grondeigendommen die wel binnen bebouwingscontouren liggen. Naast het bovengenoemde criterium is ook een tweetal aandachtspunten meegenomen in het onderzoek: contingenten en de bebouwingscontouren. Contingenten Om wooneenheden te mogen bouwen moeten er volgens het beleid van de gemeente Binnenmaas contingenten toegewezen worden. Provincie Zuid-Holland heeft aangegeven dat de woningen voor asielzoekers (statushouders) buiten migratiesaldo nul kunnen worden gebouwd. Dit betekent dat wij deze niet als woningcontingenten hoeven te tellen. Bebouwingscontouren Bij het zoeken naar een geschikte locatie is één van de belangrijke aandachtspunten dat er strakke bebouwingscontouren liggen rondom de kernen. Als uitgangspunt is gehanteerd de bebouwingscontour in de structuurvisie Hoeksche Waard, die inmiddels grotendeels ook is overgenomen in de Provinciale structuurvisie. Naast de bovengenoemde gemeentelijke aandachtspunten, is vanuit het COA een aantal uitgangspunten geformuleerd: Minimaal 500 bewoners huisvesten om permanente huisvesting rendabel te maken (in de huidige bestuursovereenkomst is het aantal bewoners gemaximaliseerd op 450); Perceeloppervlakte van 3 à 4 hectare; à m² bruto vloeroppervlakte (6.000 m² woongebouwen en m² dienstgebouwen/recreatie/kinderopvang/open leercentrum); Bereikbaarheid (openbaar vervoer, fiets) en veilige route; Relatief dicht bij voorzieningen (winkels, scholen, artsen); Toekomstige functie kan eventueel een bedrijfspand/kantoor zijn; Grondprijs 75 per m²; Locatie op korte termijn beschikbaar om te ontwikkelen. Op basis van de bovengenoemde criteria en aandachtspunten zijn in deze fase een zevental alternatieve locaties onderzocht: 1. Tienvoet - Heinenoord 2. Wintersweg Mijnsheerenland 3. Polderdijk en Zuiddijk Maasdam 4. Locatie ten zuidwesten van Westmaas 5. Locatie s-gravendeel west 6. Suikerunie - Puttershoek 7. Locatie naast de begraafplaats - Puttershoek Conclusie onderzoek mogelijke alternatieven Hieronder wordt kort ingegaan op de conclusies, gelet op de bovengenoemde aandachtspunten en uitgangspunten. De locaties 2, 3 en 4 vallen buiten de bebouwingscontouren zoals deze zijn vastgelegd in de regionale en provinciale 3

4 structuurvisie. Mede gelet op de status van het Nationaal Landschap in de Hoeksche Waard is woningbouw op deze locaties uitgesloten. De locaties 1,5 en 7 moeten, in het vigerende gemeentelijk beleid, op langere termijn beschikbaar blijven voor de opvang van de woningbehoefte voor de inwoners van de gemeente Binnenmaas. Locatie 6 is op langere termijn vanuit planologisch oogpunt gezien wellicht beschikbaar. Deze locatie is in eigendom van de Suikerunie. Eventuele vestiging van een asielzoekerscentrum is niet gepast in de ontwikkelingsvisie zoals deze thans door de gemeente en de Suikerunie wordt ontwikkeld. Bovendien is de verwachting dat de grond hiervan moeilijk te verkrijgen is. Overleg met COA Conform artikel 4b van het aanhangsel bij de bestuursovereenkomst zijn de uitkomsten van het locatieonderzoek (zoals hierboven bedoeld onder I en II) op 16 augustus 2010 en 27 september 2010 besproken in bestuurlijk overleg met het COA. Bij brief d.d. 2 september 2010 heeft het COA schriftelijk gereageerd op het locatieonderzoek (zie bijlage). Het COA bevestigt nogmaals dat de huidige locatie niet geschikt is als permanente huisvesting. Het COA geeft verder schriftelijk aan dat zij de mening deelt dat de locaties Wintersweg- Mijnsheerenland, Polderdijk en Zuiddijk- Maasdam en locatie ten zuidwesten van Westmaas niet geschikt zijn als permanente huisvesting. Er zijn drie locaties die het COA verder wil onderzoeken als permanente locatie, te weten: locatie Tienvoet-Heinenoord, s-gravendeel west en locatie begraafplaats Puttershoek. Hieronder wordt ingegaan op de reactie van het COA. Locatie Tienvoet - Heinenoord COA geeft aan dat dit een geschikte locatie is, omdat dit een gemeentelijke locatie betreft en waarbij voldaan kan worden aan de gemeentelijke wens deze locatie in te zetten voor de woningbehoefte in Heinenoord op de lange termijn. Wij blijven bij ons standpunt dat deze locatie niet geschikt is. Het gaat hier om een zogenaamde zichtlocatie, die is voorzien voor toekomstige woningbehoefte. Afgezien van het deel, dat is gelegen op de kop van het gebied, is deze locatie niet geschikt voor mogelijke bedrijfpanden en/of kantoren in de toekomst. Ten aanzien van het hiervoor wel geschikte deel van deze locatie worden al geruime tijd gesprekken gevoerd in het kader van een bedrijfs/kantoorverplaatsing vanuit het centrum als gevolg van ontwikkelingsplannen in het centrum van Heinenoord. Verder is de verhouding tussen het aantal inwoners van de kern Heinenoord en het aantal door het COA genoemde asielzoekers (500) niet in verhouding. Ten slotte hebben wij serieuze twijfels bij de financiële haalbaarheid (grondexploitatie) van de suggestie van het COA. s-gravendeel - West COA vindt deze locatie geschikt als permanente locatie. Deze locatie is geen gemeente-eigendom. Het is een zogenaamde zichtlocatie, waarover al gesprekken zijn gevoerd om deze locatie verder te ontwikkelen. Daarbij is, zoals ook eerder onder de aandacht van de gemeenteraad is gebracht, een relatie gelegd met het gelijktijdig ontwikkelen van de locatie van het voormalige politiebureau aan de Hendrik Hamerstraat. Dit laatste om te kunnen voldoen aan de doelgroepen binnen het volkshuisvestingsbeleid van de gemeente, hetgeen op de locatie s- Gravendeel West alleen niet haalbaar wordt geacht. Permanente huisvesting van een asielzoekerscentrum past niet in deze voorlopige plannen. Overigens acht het college 4

5 deze locatie ook niet geschikt voor mogelijke functies als bedrijfspand/kantoor in de toekomst. Tenslotte verwacht het college dat het aanbod van het COA daarenboven vanuit grondexploitatie technisch overwegingen niet haalbaar is. Het college blijft bij haar standpunt dat dit geen geschikte locatie is voor permanente huisvesting van een asielzoekerscentrum. Begraafplaats Puttershoek COA vindt dit een geschikte locatie voor ontwikkeling van een duurzaam asielzoekerscentrum. Het betreft het gebied tussen de begraafplaats De Essenhof en de ijsbaan. Deze is geen gemeente-eigendom. In het verleden zijn verschillende pogingen ondernomen om gronden ter plaatse te verwerven. Tevens is het een zogenaamde zichtlocatie, die volgens het college ook niet geschikt is voor eventuele bedrijfspand- of kantoorbestemming in de toekomst. Daarnaast is de verhouding tussen het aantal inwoners van de kern en het aantal inwoners van het asielzoekerscentrum, zoals door het COA genoemd (500) niet in verhouding. Het college blijft van mening dat deze locatie evenmin geschikt is als locatie voor permanente huisvesting van asielzoekers. Eindconclusie De schriftelijke reactie van het COA hebben wij in heroverweging genomen. Echter heeft dit niet geleid tot een ander standpunt. Gelet op het onderzoek kunnen wij dan ook concluderen dat de huidige locatie van het asielzoekerscentrum in s-gravendeel niet geschikt is voor de ontwikkeling van permanente huisvesting, zoals bevestigd door het COA. Mogelijke alternatieve locaties binnen de gemeente Binnenmaas zijn zowel in planologisch opzicht (bebouwingscontouren) als beleidsmatig opzicht (met name reservering woningbouw voor eigen inwoners) niet geschikt. Daarnaast is de verhouding tussen de inwoners van een kern en het aantal te vestigen statushouders (500) niet in balans. Er zijn dan relatief veel asielzoekers op een kleine groep bewoners van een kern. Milieuaspecten Niet van toepassing Personele consequenties Niet van toepassing Financiële consequenties De gemeente ontvangt jaarlijks van het COA een bijdrage voor aanwezigheid van een asielzoekerscentrum in de gemeente. Het bedrag is afhankelijk van het aantal asielzoekers op het asielzoekerscentrum. Na beëindigen van het contract, ontvangen wij deze bijdrage niet meer. In de meerjarenbegroting is op het product allochtonen (programma zorg en welzijn) de bijdrage van het COA begroot van Daarentegen vervallen de (extra) kosten die de gemeente Binnenmaas maakt, in relatie met de aanwezigheid van het asielzoekerscentrum op het terrein van veiligheid en welzijn. 5

6 Juridische consequenties Na besluitvorming van de raad conform het advies, eindigt de bestuursovereenkomst ingevolge artikel 4b op 1 september 2012 van rechtswege. Het COA is verplicht het centrum volledig af te breken c.q. te ontmantelen met als uiterste opleverdatum 1 januari 2013 (eveneens conform artikel 4b). Informatisering en Automatisering Niet van toepassing Ter inzage liggende stukken Bestuursovereenkomst Memo locatieonderzoek asielzoekerscentrum Schriftelijke reactie COA op het locatieonderzoek Burgemeester en wethouders van Binnenmaas, De secretaris, De burgemeester, drs. C.H.W.M. Post mr. drs. A.J. Borgdorff 6