Sible Andringa Lezen in theorie en praktijk
|
|
- René van Wijk
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Sible Andringa Lezen in theorie en praktijk Studiedag BVNT2, 21 mei 2016, Inleiding stroom Inburgering
2 Vandaag Lezen/leesbegrip Wat heb je nodig om goed te kunnen lezen? Analyse van het inburgeringsexamen lezen Waarom is het leesexamen een moeilijk examen? Kort: Hoe bereid je kandidaten voor op het leesexamen? Andringa, BVNT2, 21 mei
3 Leesbegrip Hoe komt begrip tot stand? Als wij lezen of luisteren ontstaat een situatiemodel We onthouden geen letterlijke tekst Maar vormen meer abstract, schematisch model Interactie met wat we al weten: tekstverwerking leidt tot activatie van geassocieerde concepten Begrip is een cyclisch process: voortdurende bijstelling van situatiemodel Andringa, BVNT2, 21 mei
4 Associaties bij het woord congres Andringa, BVNT2, 21 mei
5 Associaties bij het woord bank Andringa, BVNT2, 21 mei
6 Leesbegrip Er lijkt geen wezenlijk verschil tussen lees- en luisterbegrip: hoge correlaties als er geen technische belemmeringen zijn Begrip is gradueel: je kunt iets meer of minder goed begrijpen Leesteksten en luisterteksten zijn vaak wel verschillend van aard Formaliteit Informatiedichtheid Genre Andringa, BVNT2, 21 mei
7 Leesbegrip ERK: Lezen op A2-niveau Niveau A1 Niveau A2 Niveau B1 Ik kan vertrouwde namen, woorden en zeer eenvoudige zinnen begrijpen, bijvoorbeeld in mededelingen, op posters en in catalogi. Ik kan zeer korte, eenvoudige teksten lezen. Ik kan specifieke voorspelbare informatie vinden in eenvoudige, alledaagse teksten zoals advertenties, folders, menu's en dienstregelingen en ik kan korte, eenvoudige, persoonlijke brieven begrijpen. Ik kan teksten begrijpen die hoofdzakelijk bestaan uit hoogfrequente, alledaagse, of aan mijn werk gerelateerde taal. Ik kan de beschrijving van gebeurtenissen, gevoelens en wensen Andringa, persoonlijke BVNT2, 21 mei brieven 2016 begrijpen. 7
8 Vandaag Lezen/leesbegrip Wat heb je nodig om goed te kunnen lezen? Analyse van het inburgeringsexamen lezen Waarom is het leesexamen een moeilijk examen? Kort: Hoe bereid je kandidaten voor op het leesexamen? Andringa, BVNT2, 21 mei
9 Wat heb je nodig om goed te kunnen lezen? Hirsch 2003 Vloeiendheid Woordenschat Domein-specifieke kennis Begrip Andringa, BVNT2, 21 mei
10 Vloeiend lezen READING, EYE MOVEMENT, AND THE BRAIN Andringa, BVNT2, 21 mei
11 Vloeiend lezen Als wij lezen Duurt woordherkenning ong ms Stappen we ong. 8 letters per keer naar voren kunnen we ong. 4-5 letters scherp zien 12% besteden we aan terugkijken Wij zien slechts 80% van de inhoudswoorden En maar 35% van de functiewoorden En zijn we goed in staat de juiste woorden te vinden Kortom: we slaan veel over! Andringa, BVNT2, 21 mei
12 Vloeiend lezen Als wij lezen hebben we minstens woorden om uit te putten (meestal meer) gebruiken we contextuele en grammaticale kennis om in te vullen wat we overslaan Andringa, BVNT2, 21 mei
13 Vloeiend lezen Als een NT2 er leest Zijn woordbeelden zijn relatief nieuw Is er minder kennis van woordenschat en grammatica Wordt er soms nog online vertaald. Kan er (positieve en negatieve) transfer uit de T1 zijn. Negatieve gevolgen voor vloeiendheid Andringa, BVNT2, 21 mei
14 Vloeiend lezen (Anders-)analfabeten Moeten eerst nog het nieuwe schrift of zelfs alfabetisch principe leren: letter representeert klank Andringa, BVNT2, 21 mei
15 Vloeiend lezen Vloeiend kunnen lezen is essentieel voor tekstbegrip. Het geeft ruimte in het werkgeheugen aan begripsprocessen Vereist voldoende mate van automatisering Andringa, BVNT2, 21 mei
16 Woordenschat Zeker 90% van de woorden uit een tekst moeten gekend zijn om een tekst te kunnen begrijpen (Schmitt 2009) Wij kennen erg veel woorden: niet allemaal het resultaat van expliciete instructie Lezen en luisteren dragen bij aan onze woordenschat. Andringa, BVNT2, 21 mei
17 Woordenschat Je leert woorden niet ineens, maar incidenteel: traag proces van betekenis- en connotatieverwerving Elke ontmoeting leidt tot opslag: van vorm van gebruikscontext van mogelijke betekenis van gerelateerde woorden Kennis van één bepaald woord is dus continu in ontwikkeling: voortdurende verdieping Andringa, BVNT2, 21 mei
18 Woordenschat Maar expliciet aangeleerde woorden kunnen wel een belangrijk verschil maken. Zorgt voor een snelle start Kan zorgen voor relevante ervaring, door uitbeelding, etc. Kan ervoor zorgen dat belangrijke woorden daadwerkelijk gekend zijn Andringa, BVNT2, 21 mei
19 Domeinkennis = kennis van de wereld, kennis van het specifieke onderwerp. Is cruciaal voor totstandkoming van begrip (Woord)betekenis is domein-afhankelijk: Henk won door zijn toren te offeren Een steekproef is willekeurig als de selectieprocedure van de elementen zodanig is, dat elk element van de populatie een even grote kans heeft om in de steekproef te komen. Domeinkennis geeft diepte aan je woordenschat Begrip is gradueel, afhankelijk van domeinkennis Andringa, BVNT2, 21 mei
20 Domeinkennis Het kunnen maken van inferenties is niet een objectieve vaardigheid, maar het resultaat van domeinkennis. Ssstt! Ik zit te lezen Ik wilde eigenlijk naar Patagonie, maar kon alleen in juli vrij krijgen. A: Ik heb zo een vergadering B: Sneu voor je Andringa, BVNT2, 21 mei
21 Andringa, BVNT2, 21 mei
22 Andringa, BVNT2, 21 mei
23 Leesbegrip De Groot (1965): Grootmeesters versus beginnende schakers Voor lezen geldt iets soortgelijks: Vloeiendheid, woordenschat en domeinkennis zorgen voor efficienter en rijker begrip Andringa, BVNT2, 21 mei
24 Vandaag Lezen/leesbegrip Wat heb je nodig om goed te kunnen lezen? Analyse van het inburgeringsexamen lezen Waarom is het leesexamen een moeilijk examen? Kort: Hoe bereid je kandidaten voor op het leesexamen? Andringa, BVNT2, 21 mei
25 Het inburgeringsexamen lezen 25 vragen bij 11 teksten in 65 minuten Andringa, BVNT2, 21 mei
26 Het inburgeringsexamen lezen Teksten zijn best lang Andringa, BVNT2, 21 mei
27 Het inburgeringsexamen lezen Meerkeuze Andringa, BVNT2, 21 mei
28 Het inburgeringsexamen lezen Antwoorden zijn letterlijk te vinden Andringa, BVNT2, 21 mei
29 Het inburgeringsexamen lezen Veel verschillende onderwerpen: Folder tandartspraktijk s over sollicitatie Cursusgids talenschool Ziekmelden bij bedrijfsarts Uitnodiging buurtbijeenkomst Informatie over solliciteren Folder huisartspraktijk Informatie over hoe je woordjes moet leren Werkrooster hotel Werkafspraken bloemenwinkel Andringa, BVNT2, 21 mei
30 Het inburgeringsexamen lezen Wat toetst het examen eigenlijk? Combinatie van lange teksten, moeilijke woorden met simpele vragen Leesbegrip? Vragen zijn erg letterlijk Zoekend lezen? Hogere orde vaardigheid: vereist ervaring een vloeiendheid Andringa, BVNT2, 21 mei
31 Vandaag Lezen/leesbegrip Wat heb je nodig om goed te kunnen lezen? Analyse van het inburgeringsexamen lezen Waarom is het leesexamen een moeilijk examen? Kort: Hoe bereid je kandidaten voor op het leesexamen? Andringa, BVNT2, 21 mei
32 Wat maakt het leesexamen moeilijk? De toetsvorm: meerkeuze Groot beroep op vloeiendheid Groot beroep op woordenschat en domein-specifieke kennis Overschatting van de doelgroep Andringa, BVNT2, 21 mei
33 Wat maakt het leesexamen moeilijk? De toetsvorm: meerkeuze Meerkeuze creeert een onnatuurlijke begripssituatie: Lezers stellen zichzelf geen meerkeuzevragen Kiezen uit opties is onnatuurlijk Meerkeuzevragen maken is ook een kwestie van schoolse ervaring Andringa ea. (2012): Ook IQ verklaart succes in (luister)begrip. Moeilijkheid tekst en moeilijkheid vraag zijn ongerelateerd. Andringa, BVNT2, 21 mei
34 Wat maakt het leesexamen moeilijk? Groot beroep op vloeiendheid: Relatief grote leeslast en veel verschillende tekten vereist voldoende vloeiendheid Makkelijke vragen bieden geen soulaas: zoekend lezen is moeilijk op dit niveau. Andringa, BVNT2, 21 mei
35 Wat maakt het leesexamen moeilijk? Groot beroep op woordenschat en domein-specifieke kennis: Veel verschillende onderwerpen Onvoorspelbaarheid; weinig afbakening van de stof; Flink verschil met de oude inburgeringsexamen Pittige woordenschat voor A2 Werkgever, tarief, buurtbijeenkomst, bedrijf, handdruk, etc. Andringa, BVNT2, 21 mei
36 Andringa, BVNT2, 21 mei
37 Andringa, BVNT2, 21 mei
38 Andringa, BVNT2, 21 mei
39 Wat maakt het leesexamen moeilijk? Overschatting van de doelgroep Relatief laag-opgeleid / weinig schoolse ervaring Het zijn geen leesgrootmeesters A2 + lezen in een vreemde taal = minder vloeiend Vorm (meerkeuze) is voor sommigen wezensvreemd Beperkte voorkennis: tekst is enige bron voor het situatiemodel dat ze moeten maken. Situatiemodel is cultureel bepaald Andringa, BVNT2, 21 mei
40 Wat maakt het leesexamen moeilijk? Exam Examen Andringa, BVNT2, 21 mei
41 Wat maakt het leesexamen moeilijk? Overschatting van de doelgroep Vorm is minder geschikt voor doelgroep / niveau A2 Teksten zijn te lang (ook al zijn de vragen makkelijk) Cesuur ligt te hoog (vanwege overschatting) Andringa, BVNT2, 21 mei
42 Vandaag Lezen/leesbegrip Wat heb je nodig om goed te kunnen lezen? Analyse van het inburgeringsexamen lezen Waarom is het leesexamen een moeilijk examen? Kort: Hoe bereid je kandidaten voor op het leesexamen? Andringa, BVNT2, 21 mei
43 Hoe bereid je kandidaten voor op het leesexamen? Bouw het netwerk dat nodig is voor begrip: Vloeiendheid maakt leeskilometers mogelijk Relevante woord- en domeinkennis vanaf het allereerste begin: Ook veel mondeling! Altijd relevante teksten Cyclische opbouw: herhaling woorden in nieuwe teksten/contexten Selecteer relevante woorden voor expliciete instructie Focus niet te sterk op strategieen Andringa, BVNT2, 21 mei
44 Vragen? Vragen? Andringa, BVNT2, 21 mei
45 De inhoud van deze presentatie is geinspireerd op: Cain, K., (2010). Reading development and difficulties Hirsch, E.D., (2003). Reading Comprehension Requires Knowledge - of Words and the World. Rayner et al., (2001). How psychological science informs the teaching of reading. Grabe, W. (2011). Teaching and testing reading Voor informatie en vragen: s.j.andringa@uva.nl Andringa, BVNT2, 21 mei
Naam leerlingen. Groep BBL1 Engels. Verdiepend arrangement. Basisarrange ment. Leertijd; 3 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen.
Verdiepend Basisarrange ment Naam leerlingen Groep BBL1 Engels Leertijd; 3 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. - 3 keer per week 45 minuten basisdoelen toepassen in verdiepende contexten.
Nadere informatieNiveaus van het Europees Referentiekader (ERK)
A Beginnend taalgebruiker B Onafhankelijk taalgebruiker C Vaardig taalgebruiker A1 A2 B1 B2 C1 C2 LUISTEREN Ik kan vertrouwde woorden en basiszinnen begrijpen die mezelf, mijn familie en directe concrete
Nadere informatieNiveaus Europees Referentie Kader
Niveaus Europees Referentie Kader Binnen de niveaus van het ERK wordt onderscheid gemaakt tussen begrijpen, spreken en schrijven. Onder begrijpen vallen de vaardigheden luisteren en lezen. Onder spreken
Nadere informatieHoofdstuk 3 Meerkeuzevragen Hoe moet je meerkeuzevragen aanpakken? Tien tips bij de aanpak van meerkeuzevragen 34
Inhoud Voorwoord 7 Inleiding 8 Hoofdstuk 1 Het Examen Lezen programma I 11 1.1 Wat wordt er getoetst bij het examen? 11 1.2 Hoe wordt het examen afgenomen? 11 1.3 Welke tekstsoorten bevat het examen? 12
Nadere informatieEuropees Referentiekader
Europees Referentiekader Luisteren Ik kan vertrouwde woorden en basiszinnen begrijpen die mezelf, mijn familie en directe concrete omgeving betreffen, wanneer de mensen langzaam en duidelijk spreken. Ik
Nadere informatieMaatschappelijk Informeel (INFO) - A2
Maatschappelijk Informeel (INFO) - A2 Voor wie? Voor jongeren (16+) of volwassenen (18+) die willen functioneren in informele alledaagse situaties. Hoe wordt er getoetst? Toetst alle vaardigheden apart:
Nadere informatieNiveaubepaling Nederlandse taal
Niveaubepaling Nederlandse taal Voor een globale niveaubepaling kunt u de niveaubeschrijvingen A1 t/m C1 doornemen en vaststellen welk niveau het beste bij u past. Niveaubeschrijving A0 Ik heb op alle
Nadere informatieGesprekjes voeren Waar sta ik nu?
Gesprekjes voeren gesprekspartner gebruikt veelvoorkomende woorden en hele korte zinnetjes; spreekt heel langzaam en pauzeert vaak spreekt woorden en korte zinnetjes duidelijk uit; herhaalt zinnetjes en
Nadere informatieDe leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat.
A. LEER EN TOETSPLAN DUITS Onderwerp: Leesvaardigheid De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat. De leerling leert strategieën te gebruiken bij het verwerven
Nadere informatieThoni Houtveen. Afscheidscollege 19 april 2018
Thoni Houtveen Afscheidscollege 19 april 2018 1. Doel en resultaten van het leesonderwijs 2. Wat als begrijpend lezen niet leidt tot begrip? 3. De óf-óf discussie 4. Kenmerken van een effectief leesprogramma
Nadere informatieKijk welke relatief sterke vaardigheden je compenserend in kan zetten.
Leesleerprofiel: Woordenschat met opgaven over woordbetekenis. Door de zwakke(re) woordenschat kennen de leerlingen onvoldoende woorden om de tekst echt goed te begrijpen. Woordposter Woord: Omschrijving:
Nadere informatieModel om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren
1 Bijlage 1: Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren Als een leraar op zoek is naar een mogelijk instrument om schoolse taalvaardigheid bij zijn leerlingen te observeren, dan
Nadere informatieKan-beschrijvingen ERK A2
Kan-beschrijvingen ERK A2 Lezen Ik kan zeer korte, eenvoudige teksten lezen. Ik kan specifieke voorspelbare informatie vinden in eenvoudige, alledaagse teksten zoals advertenties, folders, menu's en dienstregelingen
Nadere informatieCommon European Framework of Reference (CEFR)
Common European Framework of Reference (CEFR) Niveaus van taalvaardigheid volgens de Raad van Europa De doelstellingen van de algemene taaltrainingen omschrijven we volgens het Europese gemeenschappelijke
Nadere informatieMaatschappelijk Formeel (FORM)- B1
Maatschappelijk Formeel (FORM)- B1 Voor wie? Voor jongeren (16+) of volwassenen (18+) die zelfstandig willen functioneren in meer formele contexten in de Nederlandse of Vlaamse samenleving. Hoe wordt er
Nadere informatieNederlands ( 2F bb kb/gl/tl )
Einddoelen Nederlands Nederlands ( 2F bb kb/gl/tl ) vmbo bovenbouw = CE = Basis = SE = Varieert per bb/kb/gt-leerweg en varieert ook door de keuze voor papieren of digitaal examen. Zie Syllabus 2014. Leesvaardigheid
Nadere informatie2 x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen, daarnaast verrijking en verdiepingswerk op Studiemeter.nl.
Basis Groep: AGL Fase 1 Leerjaar 1 Vak: Engels 2 x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen, daarnaast verrijking en verdiepingswerk op Studiemeter.nl. methode De 8 thema s in het boek hebben terugkerende
Nadere informatieBrochure Begrijpend lezen VMBO 1
Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde van
Nadere informatieBehaal je diploma secundair onderwijs
www.diplomasecundair.be Behaal je diploma secundair onderwijs INTKO is dé school voor Tweedekansonderwijs in de regio Halle-Vilvoorde. Ben je ouder dan 18 en heb je je diploma secundair onderwijs nog niet
Nadere informatieVSO leerlijn Engels (uitstroom arbeid)
VSO leerlijn Engels (uitstroom arbeid) LEERLIJN ENGELS VSO Leerlijnen Kerndoelen 1.1. Taalbegrip 1. De leerling leert vertrouwde woorden en basiszinnen te begrijpen die zichzelf, zijn/haar familie en directe
Nadere informatieSchrijven voor internet
Schrijven voor internet Wat gaat er mis en hoe kan het beter? Amersfoort, 4 februari 2016 Wie is Xenia? Xenia Wassenbergh, geboren in Amsterdam. Is drs. Europese Studies (UvA). Schrijft sinds 1992 voor
Nadere informatieTOS of dyslexie.. Begrijpend lezen hoe doe je dat?
TOS of dyslexie.. Begrijpend lezen hoe doe je dat? Leerling 14 jaar VMBO: NMG is best wel een moeilijk vak voor mij. Ehmm dan zeg ik dan zeg ik tegen die..die mevrouw..die zegt dan ja je moet op Som gaan
Nadere informatieCOMMUNICATIE IN VREEMDE TALEN
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs COMMUNICATIE IN VREEMDE TALEN Op het einde van de
Nadere informatieen 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1
en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde
Nadere informatieOnderzoek Leesbaarheid Polisvoorwaarden Reisverzekeringen. juni 2017
Onderzoek Leesbaarheid Polisvoorwaarden Reisverzekeringen juni 2017 Opstellers: Loo van Eck Klinkende Taal Independer Pascalstraat 28 Tolstraat 127 Snelliuslaan 10 6716 AZ EDE 1074 VJ AMSTERDAM 1222 TE
Nadere informatieexamenprogramm moderne vreemde talen vmbo gl/tl
3. Syllabus Moderne vreemde talen 3.1 Verdeling examenstof over CE/SE bij Tabel: Verdeling van de examenstof Engels over centraal examen en schoolexamen Exameneenheden CE moet mag MVT/K/1 Oriëntatie op
Nadere informatieVOORBLAD BIJ BIJLAGE 2 PROFIELPRODUCT
VOORBLAD BIJ BIJLAGE 2 PROFIELPRODUCT Naam auteur(s) E. van der Made Vakgebied Frans Titel Leerlijn onderbouw h/v Frans, Duits, Spaans. Schooljaar 2015-2016. Onderwerp Een leerlijn voor de talen Frans,
Nadere informatieTRAINING WERKEN MET. Training Werken met. Ella Bohnenn Fouke Jansen. In opdracht van Stichting Expertisecentrum ETV.nl
... WERKEN MET TRAINING Ella Bohnenn Fouke Jansen In opdracht van Stichting Expertisecentrum ETV.nl Stichting Expertisecentrum ETV.nl Lange Voorhout 9 2514 EA Den Haag Postbus 556 2501 CN Den Haag T 070-3765490
Nadere informatieTussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo
Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden
Nadere informatieKikker is verliefd! Close Reading in de onderbouw
Enthousiast geworden? Ook aan de slag met? Zie het aanbod op: www.exper s.nl/closereading Meer weten? Neem contact op met: Marita Eskes M: 06 546 555 77 E: marita.eskes@exper s.nl Marita Eskes werkt als
Nadere informatieZakelijk Professioneel (PROF) - B2
Zakelijk Professioneel (PROF) - B2 Voor wie? Voor hogeropgeleiden die hun taalvaardigheid in het Nederlands zullen moeten bewijzen op de werkvloer in Vlaanderen, Nederland of in een buitenlands bedrijf
Nadere informatieDe leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat.
A. LEER EN TOETSPLAN DUITS Leerjaar: 2 Onderwerp: Leesvaardigheid De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat. De leerling leert strategieën te gebruiken
Nadere informatieNIVEAU TAALBEHEERSING MODERNE VREEMDE TALEN VWO/HAVO STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0
NIVEAU TAALBEHEERSING MODERNE VREEMDE TALEN VWO/HAVO STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk
Nadere informatieKRACHTIG LEESONDERWIJS. Groeien in lezen met een ondersteunend voetje als daar nood aan is
KRACHTIG LEESONDERWIJS Groeien in lezen met een ondersteunend voetje als daar nood aan is Handelingsgericht werken: - Omgaan met specifieke onderwijsbehoeften - Transactioneel referentiekader (wisselwerking)
Nadere informatieEen begrijpend leesaanpak
DENK! Een begrijpend leesaanpak Kennismaking: Welke bril heeft u op? Ervaring in het werken zonder methodes? Wie werkt met drie zaakvakken? Wie werkt met 1 methode wereldoriëntatie? Wie werkt met eigen
Nadere informatieDe ontwikkeling van begrijpend lezen: bronnen van succes en falen. Paul van den Broek
De ontwikkeling van begrijpend lezen: bronnen van succes en falen Paul van den Broek Lezen en Leesproblemen 1. Basisvaardigheden (letter-identificatie, fonologisch bewustzijn, etc.) 2. Begrijpend lezen,
Nadere informatieSchrijven voor het staatsexamen NT2 -I. 20 jaar staatsexamens NT2
Schrijven voor het staatsexamen NT2 -I Programma: - voorstellen - schrijfdidactiek in vooruit! - opdracht 1: schrijfkaart - opdracht 2:feedbackformulier - dilemma s - meer over vooruit! Verslag cafetaria
Nadere informatieAanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1. Inleiding. Hoe maakt u de TGN?
Aanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1 Inleiding Dit is informatie over de Toets Gesproken Nederlands (of TGN) 1. De TGN maakt deel uit van het inburgeringsexamen buitenland. Moet u de TGN
Nadere informatieEducatief Professioneel (EDUP) - C1
Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) die willen functioneren in een uitdagende kennis- of communicatiegerichte functie: in het hoger onderwijs, als docent
Nadere informatieCONCEPT. Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo
Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden
Nadere informatieProduct Informatie Blad Toets Engels
Product Informatie Blad Toets Engels PIB-2014-Engels Context Beheersing van de Engelse taal is een belangrijk onderdeel in het Nederlandse onderwijs. In het VO is Engels één van de doorstroomrelevante
Nadere informatieProduct Informatie Blad Toets Engels
Product Informatie Blad Toets Engels PIB-2014-Engels Context Beheersing van de Engelse taal is een belangrijk onderdeel in het Nederlandse onderwijs. In het VO is Engels één van de doorstroomrelevante
Nadere informatieChecklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +
Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend
Nadere informatieList en meertaligheid
List en meertaligheid Roxanne Blokker en Karin Elferink Hogeschool Utrecht/ SvO Programma Welkom Van DAT naar CAT Taken van de lezer Moedertaal als springplank Rol van scaffolding bij lezen Het zal duidelijk
Nadere informatieANTWOORD OP 28 VRAGEN UIT DE LINK WEBINAR
ANTWOORD OP 28 VRAGEN UIT DE LINK WEBINAR A. Vragen over de doelgroep: voor wie? B. Vragen over woordenschat, vertalingen en woordenlijsten C. Vragen over het werken in de thema s D. Vragen over uitspraak
Nadere informatieModerne vreemde talen vmbo Leerlijnen landelijke kaders
Moderne vreemde talen vmbo Leerlijnen landelijke kaders SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2009 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Alle rechten voorbehouden.
Nadere informatieLuisteren 1 hv 2 hv 3hv
Carte Orange 1 hv, 2 hv, 3 hv ERK-overzicht 1 Luisteren 1 hv 2 hv 3hv 1 Gesprekken tussen moedertaalsprekers verstaan A2 Kan het onderwerp bepalen van een langzaam en duidelijk gesproken gesprek 2-3-4-5-6-7-8*
Nadere informatieKan krom recht worden? De aanpak van ingeslepen taalfouten
Kan krom recht worden? De aanpak van ingeslepen taalfouten Ineke van de Craats inekevandecraats@casema.nl Vandaag Het verschijnsel stagnatie Voorbeelden uit de praktijk De hoofdzin: - het werkwoord (vorm
Nadere informatieTussendoelen Engels onderbouw vo vmbo
Tussendoelen Engels onderbouw vo vmbo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden
Nadere informatieLezen met de leessandwich
Lezen met de leessandwich Leerlingen met (meer) motivatie laten lezen Lezen is meer dan voorbereiden op de toets Lezen als vaardigheid voor het leven 3 april Bert de Vos Bert@bertdevos.net Inhoud Deel
Nadere informatieKIJKWIJZER MOEILIJKHEIDSGRAAD voor INFORMATIEVERWERKENDE TAKEN
KIJKWIJZER MOEILIJKHEIDSGRAAD voor INFORMATIEVERWERKENDE TAKEN 1. Wereld onderwerp : toegankelijkheid 1.1. hoe abstract is het onderwerp van de tekst* en activiteit voor de nieuwkomer? en activiteit is
Nadere informatieGroep 7 en 8. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8
Groep 7 en 8 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8 85-95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 90% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen richten
Nadere informatieWaarom hebben sommige kinderen moeite met het begrijpen van teksten en andere kinderen niet?
Waarom hebben sommige kinderen moeite met het begrijpen van teksten en andere kinderen niet? Verschillen tussen zwakke en goede begrijpend lezers in groep 4 Slotconferentie NWO Begrijpelijke Taal, 11 november
Nadere informatieKIJKWIJZER MOEILIJKHEID ACTIVITEITEN. 1. Wereld onderwerp. van eenvoudig naar complex
KIJKWIJZER MOEILIJKHEID ACTIVITEITEN 1. Wereld onderwerp van eenvoudig naar complex 1.1. hoe moeilijk is het onderwerp van de activiteit voor de leerling? a. abstractie het onderwerp van de activiteit
Nadere informatieA1 A2 B1 B2 C1. betrekking op concrete betrekking op abstracte, complexe, onbekende vertrouwde
Luisteren - kwalitatieve niveaucriteria en zinsbouw tempo en articulatie Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben o.a. betrekking op zeer betrekking op betrekking op betrekking
Nadere informatieProfiel Academische Taalvaardigheid
Profiel Academische Taalvaardigheid Het Profiel Academische Taalvaardigheid omvat de taalvaardigheid die nodig is om op academisch niveau in het Nederlands te functioneren en is in de eerste plaats gericht
Nadere informatieWater bij de melk. Verhalen lezen op drie alfaniveaus
Water bij de melk Verhalen lezen op drie alfaniveaus Water bij de melk is een bundel verhalen voor cursisten in alfabetiseringsgroepen en anderen die nog moeite hebben met lezen. Elk verhaal is uitgewerkt
Nadere informatietieve En Ect Educa traj
Educatieve trajecten Educatieve trajecten In opdracht van gemeentes verzorgt het ROC Kop van Noord- Holland opleidingen voor volwassenen om participatie in de samenleving of op het werk te vergroten: de
Nadere informatieStandaardrapportage (strikt vertrouwelijk)
Standaardrapportage (strikt vertrouwelijk) Naam: Mevrouw Bea Voorbeeld Adviseur: De heer Administrator de Beheerder Datum: 19 juni 2015 Inleiding In dit rapport wordt ingegaan op alle afgeronde onderdelen.
Nadere informatiePROGRAMMA VOOR BEGRIJPEND LEZEN DE ZUID-VALLEI
PROGRAMMA VOOR BEGRIJPEND LEZEN DE ZUID-VALLEI (Dit programma is in 2011 aangepast aan de meest recente AVI-indeling van het CITO.) Het leren lezen is voor veel leerlingen een proces dat veel inspanning
Nadere informatieCONCEPT. Tussendoelen Engels onderbouw vo vmbo
Tussendoelen Engels onderbouw vo vmbo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden
Nadere informatieEllis Delken. Emmeke Boot
2005 Ellis Delken Emmeke Boot Keurmerk Intake intake-toets leertempo opleiding werkervaring andere taal beoogd examendoel budget Cursusaanbod 2016 Fase A: van 0 naar A2 Fase B: op weg naar het examen Alfabetisering
Nadere informatieSchets van het onderwijsprogramma. Route 2, 16+ mbo entree. april 2016
Schets van het onderwijsprogramma De leerlingen in route 2 uitstroomprofiel entreeopleiding worden voorbereid op instroom in de entreeopleiding in het mbo. De entreeopleiding is drempelloos en duurt een
Nadere informatieWhy So Fast? An Investigation of the Cognitive and Affective Processes Underlying Succesful and Failing Development of Reading Fluency. M.H.T.
Why So Fast? An Investigation of the Cognitive and Affective Processes Underlying Succesful and Failing Development of Reading Fluency. M.H.T. Zeguers Het menselijke brein is waarschijnlijk niet uitgerust
Nadere informatieDe mogelijkheid om te differentiëren: een aansprekend en op maat gesneden leertraject voor iedere leerling!
De mogelijkheid om te differentiëren: een aansprekend en op maat gesneden leertraject voor iedere leerling! Vandaag: Eerste kennismaking met DISK 1 augustus: Aan de slag met DISK! OPBOUW PRESENTATIE Deel
Nadere informatieLuisteren 1 gt/h 2 gt 3/4 vmbo
Carte Orange 1 gth, 2 gt, 3/4 vmbo ERK-overzicht 1 Luisteren 1 gt/h 2 gt 3/4 vmbo 1 Gesprekken tussen moedertaalsprekers verstaan A2 Kan het onderwerp bepalen van een langzaam en duidelijk gesproken gesprek
Nadere informatieDyslexie bij nieuwkomers
Dyslexie bij nieuwkomers LOWAN woensdag 11 april 2018 Voorstelrondje Voorstellen workshopleider Wie is leerkracht, IB, RT, andere functie? Hoeveel jaar ervaring met meertaligheid? Opbouw workshop Stukje
Nadere informatieEducatief Professioneel (EDUP) - C1
Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) die willen functioneren in een uitdagende kennis- of communicatiegerichte functie: in het hoger onderwijs, als docent
Nadere informatiePTA Engelse taal en literatuur HAVO Belgisch Park cohort 15-16-17
en examen Engels PTA Engelse taal en literatuur HAVO Belgisch Park cohort 15-16-17 Het eindexamen bestaat uit een centraal examen en een schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen:
Nadere informatieWERKEN MET WERKEN MET LINK VU-NT2
WERKEN MET WERKEN MET LINK VU-NT2 1 LINK: DE METHODE WAT VOOR METHODE IS LINK? LINK is een NT2-methode voor laag en middenopgeleide cursisten. Het eerste deel werkt toe naar A2, het tweede deel naar B1.
Nadere informatieLatijn en Grieks in de 21ste eeuw
Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het
Nadere informatieVaardigheden. 1. Q1000 Spelling- en grammatica 2. Q1000 Nauwkeurigheid 3. Q1000 Typevaardigheid 4. Q1000 Engels taalniveau
Vaardigheden Wat zijn vaardigheden? Vaardigheden geven aan waar iemand bedreven in is. Ze zijn meestal aan te leren. Voorbeelden van vaardigheden zijn typen en kennis van het Nederlands. Wat meet Q1000
Nadere informatieTaalconferentie Hoera! Lezen. In gesprek met de inspectie. Programma. Uw beeld. Marja de Boer
Taalconferentie Hoera! Lezen Kansen en uitdagingen voor begrijpend lezen In gesprek met de inspectie Marja de Boer Programma Hoe beoordeelt de inspectie kwaliteit onderwijs BL? Uw beeld Een aantal misvattingen
Nadere informatieNieuwe woorden correct kunnen schrijven, kunnen vertalen van N-F en van F-N en kunnen gebruiken in mondelinge en schriftelijke zinnen.
Vaktips Frans 1. D O E L S T E L L I N G E N De Franse taal leren verstaan, lezen, spreken en schrijven. Om dit te bereiken, moet je: Nieuwe woorden correct kunnen schrijven, kunnen vertalen van N-F en
Nadere informatieA. LEER EN TOETSPLAN 2014-2015
Vak: Leerjaar: 1 Onderwerp: fictie (creatief lezen) Kerndoel(en): (nr)-2, 3, 4, 5, 7, 10. 1-smaakontwikkeling bevorderen 2-soorten verhalen onderscheiden 3-beoordelingswoorden 4-begrippen: spanning en
Nadere informatieLezen 2F is erop gericht om leerlingen te begeleiden naar het door Meijerink c.s. geformuleerde referentieniveau 2F voor begrijpend lezen.
Lezen 2F Lezen 2F is erop gericht om leerlingen te begeleiden naar het door Meijerink c.s. geformuleerde referentieniveau 2F voor begrijpend lezen. Doelgroepen Lezen 2F Lezen 2F is vooral bedoeld voor
Nadere informatieBasiseducatie LEERGEBIED ALFABETISERING NEDERLANDS TWEEDE TAAL
Basiseducatie LEERGEBIED ALFABETISERING NEDERLANDS TWEEDE TAAL Opleiding Latijns schrift basiseducatie AO BE 042 basiseducatie - BVR Pagina 1 van 13 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader...
Nadere informatieHet Rode Boek: empowerment en spreekvaardigheid voor analfabeten NT2-CONFERENTIE BVNT2 20/05/2017
Het Rode Boek: empowerment en spreekvaardigheid voor analfabeten NT2-CONFERENTIE BVNT2 20/05/2017 Programma 1. Context, doelgroep en functie van het Rode Boek 2. Thematisch spreken en luisteren 3. Empowerment
Nadere informatieList en meertaligheid
List en meertaligheid Karin Elferink Hogeschool Utrecht/ SvO karin.elferink@hu.nl Programma Welkom Moedertaal als springplank Van DAT naar CAT Taken van de lezer Rol van scaffolding bij lezen Moedertaal
Nadere informatieEducatief Startbekwaam (STRT) - B2
Educatief Startbekwaam (STRT) - B2 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) of jongeren (16+) aan het einde van het secundair of voortgezet onderwijs in het buitenland die starten met een studie
Nadere informatieBasisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen
Basis Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen Deviant methode leer/werkboek VIA vooraf op weg naar 1F. De 8 thema s in het boek hebben terugkerende
Nadere informatieIn deze nieuwsbrief: Partner in beeld: Het begint met Taal Terugblik boekenmarkt Tussendoortje: Opticien Lesmateriaal: Stap
In deze nieuwsbrief: zesentwintigste editie Oktober 2018 Partner in beeld: Het begint met Taal Terugblik boekenmarkt Tussendoortje: Opticien Lesmateriaal: Stap Partner in beeld: Het begint met Taal In
Nadere informatie11. De leerling leert verder vertrouwd te raken met de klank van het Frans door veel te luisteren naar gesproken en gezongen teksten.
A. LEER EN TOETSPLAN Leerjaar: 3 Onderwerp: Luistervaardigheid 11, 12, 13, 14 11. De leerling leert verder vertrouwd te raken met de klank van het Frans door veel te luisteren naar gesproken en gezongen
Nadere informatieTussendoelen Taal: Spraak- Taalontwikkeling
Tussendoelen Taal: Spraak- Taalontwikkeling 0 1;6 2 2;6 3 3,6 4 4;6 1. Praat in één-woordzinnen ( bal? betekent bijvoorbeeld: ik wil de bal hebben). 2. Kent de betekenis van ongeveer 70 3. Kan woorden
Nadere informatieDocentenhandleiding Onze moedertaal, onze onbewuste kennis
Docentenhandleiding Onze moedertaal, onze onbewuste kennis 1. Verantwoording 2. Didactische verantwoording 3. Uitvoering van de les 4. Geraadpleegde bronnen Verantwoording Deze les is ontwikkeld voor de
Nadere informatie13. De leerling leert strategieën te gebruiken bij het verwerven van informatie uit gesproken en geschreven Engelstalige teksten.
A. LEER EN TOETSPLAN Vak: Engels Onderwerp: Leesvaardigheid 12, 13, 14, 17 13. De leerling leert strategieën te gebruiken bij het verwerven van informatie uit gesproken en geschreven Engelstalige teksten.
Nadere informatieVak: NE Niveau: T Klas 4A. Week Inhoud Toets 1
Vak: NE Niveau: T Klas A 0-0 Woordenschat hoofdstuk +: Huiswerk: zie SOM. Toets artikel/mail - -0 5-0 5 8-0 -0 6 Woordenschat hoofdstuk 5. Huiswerk: zie SOM. Leesopdrachten oefenen voor examen. Schrijfopdracht/samenvatting
Nadere informatieInhoud. 1 De context van tweedetaalverwerving en tweedetaalleren 16 Anne Vermeer
Inhoud 1 De context van tweedetaalverwerving en tweedetaalleren 16 Anne Vermeer 1.1 Inleiding 18 1.2 Het proces van tweedetaalverwerving 23 1.2.1 Imitatie en transfer 23 1.2.2 Creatieve constructie en
Nadere informatieSLO Leerdoelenkaart Engels: streefniveaus onderbouw voortgezet onderwijs voor gedifferentieerd onderwijs
1.1.1 Onderwerp Je praat over onderwerpen die eenvoudig, alledaags, zeer vertrouwd en gerelateerd zijn aan directe behoeften. Je praat over onderwerpen die eenvoudig, alledaags, vertrouwd en gerelateerd
Nadere informatieLeerjaar 1 en 2 vmbo-g/t. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2
Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Alle leerlingen beheersen AVI-plus Leerlingen lezen vlot woorden, zinnen en teksten vanaf niveau 1F Leerlingen richten zich op
Nadere informatieGroep 4. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4
Groep 4 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4 75% van de leerlingen beheerst niveau AVI-E4 (teksten lezen) 90 % beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot twee- en drielettergrepige
Nadere informatieHet non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen
Het non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen Programma s laagdrempelig Voor veel laaggeletterden is leren en het volgen van formeel of non-formeel onderwijs allerminst een vanzelfsprekend. Zaken
Nadere informatieAccessing Word Meaning: Semantic Word Knowledge and Reading Comprehension in Dutch Monolingual and Bilingual Fifth-Graders M.
Accessing Word Meaning: Semantic Word Knowledge and Reading Comprehension in Dutch Monolingual and Bilingual Fifth-Graders M. Cremer Samenvatting in het Nederlands Woordkennis is een van de factoren die
Nadere informatieSchets van het onderwijsprogramma Route 1, 16+ (begeleid) werk, inburgering
Schets van het onderwijsprogramma, inburgering De leerlingen in route 1 uitstroomprofiel (begeleid) werk, inburgering stromen door naar (begeleid) werk. Dat betekent dat er in het onderwijsprogramma aan
Nadere informatiePlezier in lezen meer lezen beter in taal. Leesplezier. 2015 de Bibliotheek Gelderland Zuid
Plezier in lezen meer lezen beter in taal Leesplezier Agenda 1. Waarom lezen en leesplezier zo belangrijk is 2. Voorlezen en boeken lezen thuis 3. Samen praten over boeken 4. Boekentips vinden Het belang
Nadere informatieNederlands, Engels en rekenen/wiskunde
BIJLAGE 4 Nederlands, Engels en rekenen/wiskunde Niveaueisen voor Nederlandse taal en rekenen Volgens de Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen die met ingang van schooljaar 2010-2011 van kracht
Nadere informatieIk beschik over voldoende woorden om me te redden in veel voorkomende dagelijkse situaties.
aardigheid BB B GT ER-niveau A2 A2 A2+ Alle leerwegen Alleen voor GT Ik voer over eenvoudige en alledaagse gesprekken. Het gaat dan over uitwisseling van informatie van bekende onderwerpen en activiteiten.
Nadere informatie