KIJKWIJZER MOEILIJKHEIDSGRAAD voor INFORMATIEVERWERKENDE TAKEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "KIJKWIJZER MOEILIJKHEIDSGRAAD voor INFORMATIEVERWERKENDE TAKEN"

Transcriptie

1 KIJKWIJZER MOEILIJKHEIDSGRAAD voor INFORMATIEVERWERKENDE TAKEN 1. Wereld onderwerp : toegankelijkheid 1.1. hoe abstract is het onderwerp van de tekst* en activiteit voor de nieuwkomer? en activiteit is heel concreet, situeert zich in het hier-ennu en activiteit situeert zich in een andere plaats en tijd (daar-en-toen) en activiteit is abstract 1.2. voorkennis de nieuwkomer heeft weinig voorkennis nodig om het onderwerp te begrijpen de nieuwkomer heeft redelijk wat voorkennis nodig om het onderwerp te begrijpen / in de activiteit wordt de nodige voorkennis standaard aangebracht de nieuwkomer heeft veel voorkennis nodig om het onderwerp te begrijpen / in de activiteit wordt de nodige voorkennis niet standaard aangebracht 10

2 2.1. hoeveel talige hulp (verduidelijking in woorden) is er standaard in de activiteit voorzien? buiten de activiteit (woordenboeken en naslagwerken voor jongeren, woordenlijsten, internet...) mogelijkheden tot interactie en feedback 2.2. hoeveel visuele hulp (verduidelijking in beelden) zit er standaard in de tekst* en activiteit? bij de tekst* en activiteit buiten de tekst* (posters in de klas, beeldwoordenboeken, video, internet...) 2. Talige en visuele hulpmiddelen de nieuwkomers mogen vrij dingen opzoeken / er is talige hulp in de klas de nieuwkomers mogen beperkt dingen opzoeken / er is in beperkte mate talige hulp in de klas de nieuwkomers kunnen vrij overleggen met leerkracht of medeleerlingen de nieuwkomers kunnen beperkt overleggen met leerkracht of medeleerlingen er is veel visuele hulp en de beelden zijn verhelderend er is in beperkte mate visuele hulp en de beelden zijn verhelderend de nieuwkomers mogen vrij dingen opzoeken en er zijn veel visuele hulpmiddelen in de klas de nieuwkomers mogen beperkt dingen opzoeken en er zijn in beperkte mate visuele hulpmiddelen in de klas de nieuwkomers mogen niets opzoeken / er is geen talige hulp in de klas de nieuwkomers kunnen niet overleggen met leerkracht of medeleerlingen er is geen visuele hulp de nieuwkomers mogen niets opzoeken en er zijn geen visuele hulpmiddelen in de klas 11

3 3.1. Formulering en output Hoe wordt de vraag of de opdracht geformuleerd? a. open of gesloten vragen b. eenvoudige of meervoudige opdracht Welke output wordt verwacht? (talig of niet-talig, veel of weinig) 3.2. Welk verwerkingsniveau heeft de opdracht? 3. Opdracht de opdracht bestaat vooral uit gesloten (ja/nee -) vragen. de opdracht bestaat uit verschillende helder geformuleerde oplossingen waartussen de juiste moet worden gekozen (meerkeuzevraag) de opdracht vergt geen tussenstappen de opdracht vergt slechts één (of enkele) tussenstap(pen) de opdracht vereist geen verbale output de opdracht vereist mondelinge of schriftelijke reactie maar er wordt weinig output gevraagd de informatie moet op kopiërend of beschrijvend niveau verwerkt worden de informatie moet op structurerend niveau informatie verwerkt worden de opdracht bestaat vooral uit open vragen de opdracht vergt verschillende tussenstappen de opdracht vereist mondeling of schriftelijk reactie en er wordt veel output gevraagd de informatie moet op evaluerend niveau informatie verwerkt worden 12

4 4. Tekst* 4.1. Wat voor woordenschat bevat de tekst*? (gekend of niet gekend, letterlijk of figuurlijk, concreet of abstract, vakjargon of omgangstaal,...) in de tekst* komt vooral gekende, alledaagse en concrete woordenschat voor de tekst* bevat een aantal minder gekende woorden en/ of figuurlijk en abstract taalgebruik en / of vakjargon de tekst* bevat veel weinig voorkomende woorden en/of figuurlijk en abstract taalgebruik en/of vakjargon 4.2. Wat voor zinsbouw heeft de tekst*?(korte of lange zinnen, enkelvoudige of samengestelde zinnen) de zinnen zijn vooral kort en enkelvoudig de zinnen zijn middellang en samengesteld de zinnen zijn lang en samengesteld 4.3. Wat voor structuur heeft de tekst*?(duidelijkheid / eenvoudig of complex / veel verbanden en verwijzingen...) duidelijk en / of eenvoudig minder duidelijk en/of eenvoudig onduidelijk en/of complex * met tekst wordt naast geschreven tekst ook gesproken tekst bedoeld; zie verder voor moeilijkheid van de tekst ook het selecteren en herschrijven van teksten. 13

5 KIJKWIJZER MOEILIJKHEIDSGRAAD: activiteit 9 Winterblues uit de cluster Tijdschrift 1. Wereld onderwerp : toegankelijkheid 1.1. hoe abstract is het onderwerp van de tekst* en activiteit voor de nieuwkomer? en activiteit is heel concreet, situeert zich in het hier-ennu en activiteit situeert zich in een andere plaats en tijd (daar-en-toen) en activiteit is abstract 1.2. voorkennis de nieuwkomer heeft weinig voorkennis nodig om het onderwerp te begrijpen de nieuwkomer heeft redelijk wat voorkennis nodig om het onderwerp te begrijpen / in de activiteit wordt de nodige voorkennis standaard aangebracht de nieuwkomer heeft veel voorkennis nodig om het onderwerp te begrijpen / in de activiteit wordt de nodige voorkennis niet standaard aangebracht 14

6 2.1. hoeveel talige hulp (verduidelijking in woorden) is er standaard in de activiteit voorzien? buiten de activiteit (woordenboeken en naslagwerken voor jongeren, woordenlijsten, internet...) mogelijkheden tot interactie en feedback 2.2. hoeveel visuele hulp (verduidelijking in beelden) zit er standaard in de tekst* en activiteit? bij de tekst* en activiteit buiten de tekst* (posters in de klas, beeldwoordenboeken, video, internet...) 2. Talige en visuele hulpmiddelen de nieuwkomers mogen vrij dingen opzoeken / er is talige hulp in de klas de nieuwkomers mogen beperkt dingen opzoeken / er is in beperkte mate talige hulp in de klas de nieuwkomers kunnen vrij overleggen met leerkracht of medeleerlingen de nieuwkomers kunnen beperkt overleggen met leerkracht of medeleerlingen er is veel visuele hulp en de beelden zijn verhelderend er is in beperkte mate visuele hulp en de beelden zijn verhelderend de nieuwkomers mogen vrij dingen opzoeken en er zijn veel visuele hulpmiddelen in de klas de nieuwkomers mogen beperkt dingen opzoeken en er zijn in beperkte mate visuele hulpmiddelen in de klas de nieuwkomers mogen niets opzoeken / er is geen talige hulp in de klas de nieuwkomers kunnen niet overleggen met leerkracht of medeleerlingen er is geen visuele hulp de nieuwkomers mogen niets opzoeken en er zijn geen visuele hulpmiddelen in de klas 15

7 3.1. Formulering en output Hoe wordt de vraag of de opdracht geformuleerd? a. open of gesloten vragen b. eenvoudige of meervoudige opdracht Welke output wordt verwacht? (talig of niet-talig, veel of weinig) 3.2. Welk verwerkingsniveau heeft de opdracht? 3. Opdracht de opdracht bestaat vooral uit gesloten (ja/nee -) vragen. de opdracht bestaat uit verschillende helder geformuleerde oplossingen waartussen de juiste moet worden gekozen (meerkeuzevraag) de opdracht vergt geen tussenstappen de opdracht vergt slechts één (of enkele) tussenstap(pen) de opdracht vereist geen verbale output de opdracht vereist mondelinge of schriftelijke reactie maar er wordt weinig output gevraagd de informatie moet op kopiërend of beschrijvend niveau verwerkt worden de informatie moet op structurerend niveau informatie verwerkt worden de opdracht bestaat vooral uit open vragen de opdracht vergt verschillende tussenstappen de opdracht vereist mondeling of schriftelijk reactie en er wordt veel output gevraagd de informatie moet op evaluerend niveau informatie verwerkt worden 16

8 4. Tekst* 4.1. Wat voor woordenschat bevat de tekst*? (gekend of niet gekend, letterlijk of figuurlijk, concreet of abstract, vakjargon of omgangstaal,...) in de tekst* komt vooral gekende, alledaagse en concrete woordenschat voor de tekst* bevat een aantal minder gekende woorden en/ of figuurlijk en abstract taalgebruik en / of vakjargon de tekst* bevat veel weinig voorkomende woorden en/of figuurlijk en abstract taalgebruik en/of vakjargon 4.2. Wat voor zinsbouw heeft de tekst*?(korte of lange zinnen, enkelvoudige of samengestelde zinnen) de zinnen zijn vooral kort en enkelvoudig de zinnen zijn middellang en samengesteld de zinnen zijn lang en samengesteld 4.3. Wat voor structuur heeft de tekst*?(duidelijkheid / eenvoudig of complex / veel verbanden en verwijzingen...) duidelijk en / of eenvoudig minder duidelijk en/of eenvoudig onduidelijk en/of complex * met tekst wordt naast geschreven tekst ook gesproken tekst bedoeld; zie verder voor moeilijkheid van de tekst ook het selecteren en herschrijven van teksten. 17

KIJKWIJZER MOEILIJKHEID ACTIVITEITEN. 1. Wereld onderwerp. van eenvoudig naar complex

KIJKWIJZER MOEILIJKHEID ACTIVITEITEN. 1. Wereld onderwerp. van eenvoudig naar complex KIJKWIJZER MOEILIJKHEID ACTIVITEITEN 1. Wereld onderwerp van eenvoudig naar complex 1.1. hoe moeilijk is het onderwerp van de activiteit voor de leerling? a. abstractie het onderwerp van de activiteit

Nadere informatie

TOETSTIP 9 SEPTEMBER 2005

TOETSTIP 9 SEPTEMBER 2005 TOETSTIP 9 SEPTEMBER 25 Bepaling wat en waarom je wilt meten Toetsopzet Materiaal Betrouwbaarheid Beoordeling Interpretatie resultaten TIP 9: HOE KAN IK DE COMPLEXITEIT VAN EEN (TOETS)TAAK NAGAAN? Bij

Nadere informatie

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën 1 Bijlage 10. Eindtermen moderne vreemde talen: Frans of Engels van de derde graad bso (derde leerjaar) Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën LUISTEREN vrij concreet

Nadere informatie

Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004

Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004 Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004 Lang zullen ze lezen Taakgericht leesonderwijs als hefboom voor functionele geletterdheid Nora Bogaert Onderzoek naar geletterdheid

Nadere informatie

Kan-beschrijvingen ERK A2

Kan-beschrijvingen ERK A2 Kan-beschrijvingen ERK A2 Lezen Ik kan zeer korte, eenvoudige teksten lezen. Ik kan specifieke voorspelbare informatie vinden in eenvoudige, alledaagse teksten zoals advertenties, folders, menu's en dienstregelingen

Nadere informatie

Zakelijk Professioneel (PROF) - B2

Zakelijk Professioneel (PROF) - B2 Zakelijk Professioneel (PROF) - B2 Voor wie? Voor hogeropgeleiden die hun taalvaardigheid in het Nederlands zullen moeten bewijzen op de werkvloer in Vlaanderen, Nederland of in een buitenlands bedrijf

Nadere informatie

VSO leerlijn Engels (uitstroom arbeid)

VSO leerlijn Engels (uitstroom arbeid) VSO leerlijn Engels (uitstroom arbeid) LEERLIJN ENGELS VSO Leerlijnen Kerndoelen 1.1. Taalbegrip 1. De leerling leert vertrouwde woorden en basiszinnen te begrijpen die zichzelf, zijn/haar familie en directe

Nadere informatie

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën 1 Bijlage 7. Eindtermen moderne vreemde talen: Frans of Engels van de derde graad bso (eerste en tweede leerjaar) Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën LUISTEREN vertrouwd

Nadere informatie

Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004

Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004 Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004 Integratie van AN in secundair onderwijs Tom Verheyen Filip Paelman Overzicht Omzendbrief Tasan Vervolgonderzoek Referentiekader Een

Nadere informatie

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo havo/vwo

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo havo/vwo Tussendoelen Nederlands onderbouw vo havo/vwo Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten Subdomein A 1.1: Woordenschat 1.1 h/v de betekenis van onbekende woorden afleiden uit de context; 1.2 h/v de betekenis

Nadere informatie

FUNCTIONELE TAALVAARDIGHEID / TEKSTGELETTERDHEID IN PAV

FUNCTIONELE TAALVAARDIGHEID / TEKSTGELETTERDHEID IN PAV REGIO LIMBURG Tulpinstraat 75 3500 HASSELT +32 11 26 44 00 http://limburg.katholiekonderwijs.vlaanderen LEERMATERIAAL SO PAV 2017/07 Opmaakdatum: 06.11.2017 Vak: Begeleider: E-mail: PAV Jean-Marie Ramakers

Nadere informatie

Goed geschreven. Zakelijk schrijven binnen opleiding en beroep. Verwijsmodel. Wilma van der Westen. Herziene en uitgebreide versie, oktober 2009

Goed geschreven. Zakelijk schrijven binnen opleiding en beroep. Verwijsmodel. Wilma van der Westen. Herziene en uitgebreide versie, oktober 2009 Goed geschreven Zakelijk schrijven binnen opleiding en beroep Verwijsmodel Herziene en uitgebreide versie, oktober 2009 Wilma van der Westen bussum 2009 Naslagwerken en verwijsmodel Wanneer je aan je eigen

Nadere informatie

A. LEER EN TOETSPLAN 2014-2015

A. LEER EN TOETSPLAN 2014-2015 Vak: Leerjaar: 1 Onderwerp: fictie (creatief lezen) Kerndoel(en): (nr)-2, 3, 4, 5, 7, 10. 1-smaakontwikkeling bevorderen 2-soorten verhalen onderscheiden 3-beoordelingswoorden 4-begrippen: spanning en

Nadere informatie

A1 A2 B1 B2 C1. betrekking op concrete betrekking op abstracte, complexe, onbekende vertrouwde

A1 A2 B1 B2 C1. betrekking op concrete betrekking op abstracte, complexe, onbekende vertrouwde Luisteren - kwalitatieve niveaucriteria en zinsbouw tempo en articulatie Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben o.a. betrekking op zeer betrekking op betrekking op betrekking

Nadere informatie

Educatief Startbekwaam (STRT) - B2

Educatief Startbekwaam (STRT) - B2 Educatief Startbekwaam (STRT) - B2 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) of jongeren (16+) aan het einde van het secundair of voortgezet onderwijs in het buitenland die starten met een studie

Nadere informatie

kijkwijzer hoger onderwijs de les de docent taalontwikkelend lesgeven

kijkwijzer hoger onderwijs de les de docent taalontwikkelend lesgeven kijkwijzer hoger onderwijs taalontwikkelend lesgeven de docent 1. Is het taalaanbod van de docent rijk, verzorgd en afgestemd op de studenten? Zijn de formuleringen op het niveau van studenten? Drukt de

Nadere informatie

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten Subdomein A 1.1: Woordenschat 1.1 vmbo de betekenis van onbekende woorden afleiden uit de context; 1.2 vmbo de betekenis

Nadere informatie

luisteren: ET 4, 6 spreken: ET 15, 18, 23 lezen: ET 10, 12 schrijven: ET 28, 30, 31, 34 mondelinge interactie: 24, 27

luisteren: ET 4, 6 spreken: ET 15, 18, 23 lezen: ET 10, 12 schrijven: ET 28, 30, 31, 34 mondelinge interactie: 24, 27 TABASCO Oriëntatie + voorbereiden Leercoach Leerlingen Iemand voorstellen (schriftelijk en mondeling) Leerplandoelstellingen kiezen functionele kennis: - woordvelden: 35.1.1 en 35.1.2 en 35.1.3 - grammatica:

Nadere informatie

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27)

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27) ~ 1 ~ Functionele taalvaardigheid/ tekstgeletterdheid Eindtermen (P)AV voor 2 de graad SO 3 de graad SO 3 de jaar 3 de graad SO DBSO niveau 2 de graad DBSO niveau 3 de graad DBSO niveau 3 de jaar 3 de

Nadere informatie

luisteren: dialoog beluisteren en

luisteren: dialoog beluisteren en TABASCO Leercoach Een afspraak maken ( mondeling) Een uitnodiging schrijven ( schriftelijk) Leerplandoelstellingen kiezen functionele kennis: - woordvelden:35.1.2 en 35.1.3 en 35.1.5 *dagen / maanden *afspraak

Nadere informatie

Beroepsgerichte Vorming, opleiding handel en administratie of Project Algemene Vakken

Beroepsgerichte Vorming, opleiding handel en administratie of Project Algemene Vakken ONTBIJT OP SCHOOL De jongeren organiseren zelf een ontbijt op school. Ze bepalen hoe het ontbijt er zal uitzien en staan ook in voor de praktische organisatie. Hiervoor moeten ze een heel aantal zaken

Nadere informatie

Nederlands ( 2F bb kb/gl/tl )

Nederlands ( 2F bb kb/gl/tl ) Einddoelen Nederlands Nederlands ( 2F bb kb/gl/tl ) vmbo bovenbouw = CE = Basis = SE = Varieert per bb/kb/gt-leerweg en varieert ook door de keuze voor papieren of digitaal examen. Zie Syllabus 2014. Leesvaardigheid

Nadere informatie

Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren

Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren 1 Bijlage 1: Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren Als een leraar op zoek is naar een mogelijk instrument om schoolse taalvaardigheid bij zijn leerlingen te observeren, dan

Nadere informatie

Profiel Professionele Taalvaardigheid

Profiel Professionele Taalvaardigheid Profiel Professionele Taalvaardigheid PPT Het Profiel Professionele Taalvaardigheid omvat de taalvaardigheid die nodig is om professioneel in het Nederlands te functioneren en is in de eerste plaats gericht

Nadere informatie

Registratieblad aanbod doelen SLO groep 1 en 2

Registratieblad aanbod doelen SLO groep 1 en 2 Registratieblad aanbod doelen SLO groep 1 en 2 Mondelinge taalvaardigheid: aanbod doelen voor groep 1 en 2 verwerkt in de kleuterthema s Woordenschat en woordgebruik Th 1 2 3 4 5 6 totaal uitbreiden van

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 11. Inleiding 13 DEEL 1. DE CLIL-SCHOOL Inleiding CLIL: een definitie 15

Inhoud. Woord vooraf 11. Inleiding 13 DEEL 1. DE CLIL-SCHOOL Inleiding CLIL: een definitie 15 Inhoud Woord vooraf 11 Inleiding 13 DEEL 1. DE CLIL-SCHOOL 15 1 Inleiding 15 2 CLIL: een definitie 15 3 CLIL als onderwijsvernieuwing: voorwaarden voor succes 19 4 Maatschappelijk draagvlak voor CLIL 20

Nadere informatie

TABASCO. Oriëntatie + voorbereiden

TABASCO. Oriëntatie + voorbereiden TABASCO Oriëntatie + voorbereiden Leercoach Leerlingen Een bestelling doen in een restaurant (mondeling) Leerplandoelstellingen kiezen functionele kennis: - woordvelden: 35.1.3 en 35.1.4 - grammatica:

Nadere informatie

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën 1 Bijlage 3. Eindtermen moderne vreemde talen: Frans of Engels van de tweede graad bso (eerste en tweede leerjaar) Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën LUISTEREN met

Nadere informatie

Slo, Uitwerking kerndoelen. 13 De leerlingen leren informatie te verwerven uit eenvoudige gesproken en geschreven Engelse teksten.

Slo, Uitwerking kerndoelen. 13 De leerlingen leren informatie te verwerven uit eenvoudige gesproken en geschreven Engelse teksten. Uitwerking kerndoelen Slo, 2012 13 De leerlingen leren informatie te verwerven uit eenvoudige gesproken en geschreven Engelse teksten. Toelichting en verantwoording leerlijn Bij dit kerndoel kunnen de

Nadere informatie

Profiel Academische Taalvaardigheid

Profiel Academische Taalvaardigheid Profiel Academische Taalvaardigheid Het Profiel Academische Taalvaardigheid omvat de taalvaardigheid die nodig is om op academisch niveau in het Nederlands te functioneren en is in de eerste plaats gericht

Nadere informatie

GESPREKS- EN DOELEN VANDAAG 6/1/2016 SPREEKVAARDIGHEID IN DE ISK ONDERWIJSACTIVITEITEN. Hoe zeg je dat?

GESPREKS- EN DOELEN VANDAAG 6/1/2016 SPREEKVAARDIGHEID IN DE ISK ONDERWIJSACTIVITEITEN. Hoe zeg je dat? GESPREKS- EN SPREEKVAARDIGHEID IN DE ISK Hoe zeg je dat? 1 Lies Alons 31 mei 2016 AZC Dronten DOELEN VANDAAG 2 1. Je weet welke onderdelen van belang zijn in het spreekproces in een 2 e taal. 2. Je ontwikkelt

Nadere informatie

Een nieuwkomer onder de toetsen

Een nieuwkomer onder de toetsen Een nieuwkomer onder de toetsen Ricardo is een anderstalige nieuwkomer die in september op school is aangekomen. Hij kwam recht uit Colombia, sprak enkel Spaans, maar bleek al snel een vrij pientere leerling

Nadere informatie

De teksttrainer als methodiek om betere teksten te produceren

De teksttrainer als methodiek om betere teksten te produceren Forumdag taalbeleid Kortrijk, 28 mei 2019 De teksttrainer als methodiek om betere teksten te produceren Eveline Himpens en Anneleen Cottyn Opleiding Ergotherapie Een NIET- talige opleiding? Lessen begrijpen

Nadere informatie

Maatschappelijk Informeel (INFO) - A2

Maatschappelijk Informeel (INFO) - A2 Maatschappelijk Informeel (INFO) - A2 Voor wie? Voor jongeren (16+) of volwassenen (18+) die willen functioneren in informele alledaagse situaties. Hoe wordt er getoetst? Toetst alle vaardigheden apart:

Nadere informatie

Jubileumconferentie Vijftien jaar Platform 30 November

Jubileumconferentie Vijftien jaar Platform 30 November Jubileumconferentie Vijftien jaar Platform 30 November 2001-2016 Wat voor functie heb jij? Kun jij een verband aanleggen? Ik houd niet zo van rauwe wortels. De start 2001: tweede-taaldidactiek binnen schoolvakken

Nadere informatie

Maatschappelijk Formeel (FORM)- B1

Maatschappelijk Formeel (FORM)- B1 Maatschappelijk Formeel (FORM)- B1 Voor wie? Voor jongeren (16+) of volwassenen (18+) die zelfstandig willen functioneren in meer formele contexten in de Nederlandse of Vlaamse samenleving. Hoe wordt er

Nadere informatie

Eindtermen Nederlands lager onderwijs

Eindtermen Nederlands lager onderwijs Eindtermen Nederlands lager onderwijs Bron: www.ond.vlaanderen.be/dvo 1 Luisteren De leerlingen kunnen (verwerkingsniveau = beschrijven) de informatie achterhalen in: 1.1 een voor hen bestemde mededeling

Nadere informatie

EINDTERMENTABEL OVERZICHT. Flos en Bros werkboekjes. x x. x x x x x. x x x. Werkboekje blz e Leerjaar 6 e Leerjaar

EINDTERMENTABEL OVERZICHT. Flos en Bros werkboekjes. x x. x x x x x. x x x. Werkboekje blz e Leerjaar 6 e Leerjaar 5 e Leerjaar 6 e Leerjaar EINDTERMENTABEL OVERZICHT Flos en Bros werkboekjes Tandenmuzeum De mondgazt Dagboek v/e tandenborstel Gezonde start in de mond - Suiker Verzin een supersmoes Tanden de wereld

Nadere informatie

Leerjaar 3 B Nieuw Nederlands

Leerjaar 3 B Nieuw Nederlands Leerjaar 3 B Nieuw Nederlands 01-10-2016 Periode 1 (begin schooljaar tot rapport 1) Hoofdstuk 1; Informatie Leesvaardig Hoofdzaken Hoofdgedachte Kijken en luisteren Informatie selecteren Geen expliciete

Nadere informatie

DIDaCtIsCHe tips Voor DoCenten

DIDaCtIsCHe tips Voor DoCenten DIDaCtIsCHe tips Voor DoCenten les re id mijn les voor Ik bere r Ik geef InLeIDInG PraKtIJKGerICHt CoMPetentIeGerICHt arbeidsmarktgericht Ik evalueer KwaLIteItsGerICHt Vier begrippen die de SYNTRA-opleidingen

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen AO AV 004 Protocol Datum: 25 juli 2006 Versie 2.0 Pagina 1 van 116 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 2 Deel 2 Modules... 6 1.1 Module ASO2-B

Nadere informatie

Voorwoord. Graag bedanken we iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan dit document:

Voorwoord. Graag bedanken we iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan dit document: leerlijnen Voorwoord Mondomijn is een innovatieve samenwerking tussen Qliq primair onderwijs en Korein Kinderplein. Samen bieden we een eigentijdse vorm van onderwijs en kinderopvang. Ons uitgangspunt?

Nadere informatie

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door elk kind zich thuis te laten voelen in de klas. Respecteer de stille periode van kinderen. Geef kinderen die het nodig hebben, meer tijd om een luisteropdracht

Nadere informatie

T-TOOL BEROEPSGERICHTE VORMING. Mondelinge interactie STERKE SCHAKELS. Naam jongere:... Naam beoordelaar:...

T-TOOL BEROEPSGERICHTE VORMING. Mondelinge interactie STERKE SCHAKELS. Naam jongere:... Naam beoordelaar:... T-TOOL BEROEPSGERICHTE VORMING Naam jongere:... Naam beoordelaar:... Mondelinge interactie LUISTEREN Instructie begrijpen van leerkracht, medeleerling, begeleider Lk zegt: Maak de materialen proper en

Nadere informatie

ACHTERGROND EN TIPS VOOR LEERKRACHTEN EN DIRECTIES IN DE VERVOLGSCHOOL BIJ DE OPVANG VAN EX-OKAN LEERLINGEN Bron : Steunpunt NT2 TASAN

ACHTERGROND EN TIPS VOOR LEERKRACHTEN EN DIRECTIES IN DE VERVOLGSCHOOL BIJ DE OPVANG VAN EX-OKAN LEERLINGEN Bron : Steunpunt NT2 TASAN ACHTERGROND EN TIPS VOOR LEERKRACHTEN EN DIRECTIES IN DE VERVOLGSCHOOL BIJ DE OPVANG VAN EX- LEERLINGEN Bron : Steunpunt NT2 TASAN 1 1. Wie zijn de EX- leerlingen? Anderstalige nieuwkomers zijn leerlingen

Nadere informatie

Klare Taal! Gezondheidsvaardigheden en toegankelijk Nederlands

Klare Taal! Gezondheidsvaardigheden en toegankelijk Nederlands Klare Taal! Gezondheidsvaardigheden en toegankelijk Nederlands Judith Keizers 12-05-2014 Wat zijn gezondheidsvaardigheden Gezondheidsvaardigheden zijn vaardigheden en competenties van individuele mensen

Nadere informatie

A1 A2 B1 B2 C1. betrekking op concrete betrekking op abstracte, complexe, onbekende vertrouwde

A1 A2 B1 B2 C1. betrekking op concrete betrekking op abstracte, complexe, onbekende vertrouwde Luisteren - kwalitatieve niveaucriteria en zinsbouw tempo en articulatie Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben o.a. betrekking op zeer betrekking op betrekking op betrekking

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO2 AO AV 003 Protocol Datum: 25 juli 2006 Protocol Algemene Vorming Humane wetenschappen ASO2 Versie 2.0 DEF Pagina 1 van 114 Inhoud

Nadere informatie

Nieuw Nederlands 4 vmbo-gt Literatuur: Lijsters (Noordhoff Uitgevers), Lezen voor de lijst

Nieuw Nederlands 4 vmbo-gt Literatuur: Lijsters (Noordhoff Uitgevers), Lezen voor de lijst Locatie: Innova Schooljaar: 2016-2018 Vak: Nederlands las: 3 & 4 Afdeling: mavo Bronnen: Nieuw Nederlands 3 vmbo-gt Nieuw Nederlands 4 vmbo-gt Literatuur: Lijsters (Noordhoff Uitgevers), Lezen voor de

Nadere informatie

Onderdeel: Spelling Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:

Onderdeel: Spelling Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing: Vak: Nederlands Klas: IG2 MH/HV Onderdeel: Spelling week 1 t/m week 4 Aantal lessen per week: 2 Methode: Nieuw Nederlands 5 e editie Hoofdstuk: 1 & 2 Blz. 33 t/m 35 Digitale methode 1F Spelling: verdubbeling

Nadere informatie

Profiel Academische Taalvaardigheid PAT

Profiel Academische Taalvaardigheid PAT Het Profiel Academische Taalvaardigheid omvat de taalvaardigheid die nodig is om op academisch niveau het Nederlands te functioneren en is de eerste plaats gericht op formele communicatie. Dit profiel

Nadere informatie

twee initiatieven Academisch Nederlands

twee initiatieven Academisch Nederlands twee initiatieven Academisch Nederlands Boekpresentatie Breda, 28 maart 2012 Inleiding Twee verhalen Cursusontwikkeling Taalgericht vakonderwijs Academisch Nederlands? Link secundair hoger onderwijs? Draaiboek

Nadere informatie

Taaljournaal Leerlijnenoverzicht - Lezen

Taaljournaal Leerlijnenoverzicht - Lezen Taaljournaal Leerlijnenoverzicht - Lezen 1.1 Eigen kennis 1.1.1 Kinderen kunnen hun eigen kennis activeren, m.a.w. ze kunnen aangeven wat ze over een bepaald onderwerp al weten en welke ervaringen ze er

Nadere informatie

VSO Leerlijn Mondelinge taal

VSO Leerlijn Mondelinge taal VSO Leerlijn Mondelinge taal MONDELINGE TAAL Leerlijnen Kerndoelen Uitstroom Dagbesteding/Arbeid 1.1. Communicatieve voorwaarden 1. De leerling leert te communiceren met voor hem/haar geëigende middelen

Nadere informatie

Werken met visualisaties in de kleuterklas

Werken met visualisaties in de kleuterklas 1 1. Wat is een visualisatie? Werken met visualisaties in de kleuterklas Een visualisatie is een vertaling van een gedachte naar een beeld. Een visualisatie maakt een begrip als beeld voorstelbaar. 1 Het

Nadere informatie

REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS OVERZICHT DOELENLIJST

REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS OVERZICHT DOELENLIJST REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS OVERZICHT DOELENLIJST Centrum voor Taal en Migratie Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers INHOUDSTAFEL ALGEMENE

Nadere informatie

OVERZICHT TUSSENDOELEN GEVORDERDE GELETTERDHEID. 1. Lees- en schrijfmotivatie

OVERZICHT TUSSENDOELEN GEVORDERDE GELETTERDHEID. 1. Lees- en schrijfmotivatie OVERZICHT TUSSENDOELEN GEVORDERDE GELETTERDHEID 1. Lees- en schrijfmotivatie 1.1 Kinderen zijn intrinsiek gemotiveerd voor lezen en schrijven. 1.2 Ze beschouwen lezen en schrijven als dagelijkse routines.

Nadere informatie

Educatief Professioneel (EDUP) - C1

Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) die willen functioneren in een uitdagende kennis- of communicatiegerichte functie: in het hoger onderwijs, als docent

Nadere informatie

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) 2015-2016 Onderdeel: Spelling week 1 t/m week 3 1 & 2 Digitale methode 1F Spelling: verdubbeling en verenkeling. 1F Spelling: vorming van het bijvoeglijk naamwoord. 1F Werkwoordspelling waarvan een deel

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vakdocumenten Frans (2004) Visie en accenten leerplan Frans BaO 1 De eerste stappen zetten - Basiswoordenschat

Nadere informatie

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door elk kind zich thuis te laten voelen in de klas. Geef de leerlingen de kans om spontaan te vertellen over iets dat ze leuk vinden en laat andere kinderen

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting

Programma van toetsing en afsluiting Programma van toetsing en afsluiting Leerwerktraject (LWT) Locatie Etten-Leur 04YX-00 COHORT 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 Nederlands... 4 Beroepsgericht programma... 8 Inleiding

Nadere informatie

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs WWW.CPS.NL Contactgegevens Tseard Veenstra t.veenstra@cps.nl 06 55168626 Is spellingonderwijs nog relevant als we met behulp

Nadere informatie

PROGRAMMA (AALST) BIJEENKOMST VAKCOÖRDINATOREN NEDERLANDS April 2014 PROGRAMMA (SINT-NIKLAAS) PROGRAMMA (OUDENAARDE) Inleiding - rondleiding OLC

PROGRAMMA (AALST) BIJEENKOMST VAKCOÖRDINATOREN NEDERLANDS April 2014 PROGRAMMA (SINT-NIKLAAS) PROGRAMMA (OUDENAARDE) Inleiding - rondleiding OLC BIJEENKOMST VAKCOÖRDINATOREN NEDERLANDS April 2014 PROGRAMMA (AALST) Inleiding - rondleiding OLC Voorstelling vakgroep/school - ideeën uit de ontvangende school PB Intervisie Nieuws uit het vakgebied Koffie

Nadere informatie

Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid

Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid In te vullen door: school (leerkracht/ib er) in overleg met ouders, eventueel met iemand die als tolk kan fungeren. Als er bij kinderen voor wie Nederlands

Nadere informatie

KIJKWIJZER: THUISTAAL IN EEN KRACHTIGE LEEROMGEVING

KIJKWIJZER: THUISTAAL IN EEN KRACHTIGE LEEROMGEVING KIJKWIJZER: THUISTAAL IN EEN KRACHTIGE LEEROMGEVING Lager onderwijs VEILIG Specifiek toegespitst op Doe ik dit al? Leerkrachten- KLASKLIMAAT Voorbeelden/specificaties thuistaal/thuiscultuur (Evt. andere

Nadere informatie

Tussendoelen Gevorderde Geletterdheid. 1. Tussendoelen lees- en schrijfmotivatie. 2. Tussendoelen technisch lezen

Tussendoelen Gevorderde Geletterdheid. 1. Tussendoelen lees- en schrijfmotivatie. 2. Tussendoelen technisch lezen Tussendoelen Gevorderde Geletterdheid Bron: Aarnoutse, C. & Verhoeven, L. (red.), Zandt, R. van het, Biemond, H.(in voorbereiding). Tussendoelen Gevorderde Geletterdheid. Een leerlijn voor groep 4 tot

Nadere informatie

Onderdeel: Spelling Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:

Onderdeel: Spelling Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing: Onderdeel: Spelling week 1 t/m week 3 1 & 2 Digitale methode 1F Spelling: verdubbeling en verenkeling. 1F Spelling: vorming van het bijvoeglijk naamwoord. 1F Werkwoordspelling waarvan een deel zuiver morfologisch

Nadere informatie

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS flexibel traject

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS flexibel traject PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS LAGER ONDERWIJS flexibel traject LESONTWERP Naam Ingrid Ghyselinck UC Leuven Limburg Departement Lerarenopleiding Professioneel gerichte bachelor in het onderwijs-

Nadere informatie

Voorbeeldvragen van digitale leesvaardigheid (PISA 2009)

Voorbeeldvragen van digitale leesvaardigheid (PISA 2009) Voorbeeldvragen van digitale leesvaardigheid (PISA 2009) IKWILHELPEN (2) Situatie: Beroepsmatig Omgeving: Boodschap centraal Tekstformaat: Doorlopende tekst Teksttype: Beschrijvend Aspecten: Toegang krijgen

Nadere informatie

Educatief Professioneel (EDUP) - C1

Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) die willen functioneren in een uitdagende kennis- of communicatiegerichte functie: in het hoger onderwijs, als docent

Nadere informatie

De bovenkamer. Josée Coenen. een kleurrijke grammatica van het Nederlands. colofon

De bovenkamer. Josée Coenen. een kleurrijke grammatica van het Nederlands. colofon Josée Coenen De bovenkamer een kleurrijke grammatica van het Nederlands colofon Dit overzicht is samengesteld door Josée Coenen, auteur van De bovenkamer. Vormgeving Marjo Starink Bazalt 2016 Voor meer

Nadere informatie

Studeren met ontwikkelingsdysfasie Facts & Figures, aandachtspunten & tips

Studeren met ontwikkelingsdysfasie Facts & Figures, aandachtspunten & tips Studeren met ontwikkelingsdysfasie Facts & Figures, aandachtspunten & tips 1. Facts & Figures Ontwikkelingsdysfasie is een spraak- en taalontwikkelingstoornis waarbij verschillende taalcomponenten zoals

Nadere informatie

ondersteuning TVO voor taalvaardig zwakkere lln

ondersteuning TVO voor taalvaardig zwakkere lln ondersteuning TVO voor taalvaardig zwakkere lln VTS 3 Buitengewoon Secundair Onderwijs Breedstraat 104 9100 Sint-Niklaas 1 1. DOELGROEP: door: Taalzwakkere leerlingen 1) Allochtone afkomst en /of 2) Taalzwak

Nadere informatie

De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat.

De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat. A. LEER EN TOETSPLAN DUITS Onderwerp: Leesvaardigheid De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat. De leerling leert strategieën te gebruiken bij het verwerven

Nadere informatie

Voorwoord. Wij wensen u veel plezier en inzicht in het gebruik van de leerlijnen! Team Mondomijn. Bedankt!

Voorwoord. Wij wensen u veel plezier en inzicht in het gebruik van de leerlijnen! Team Mondomijn. Bedankt! leerlijnen Engels Voorwoord Mondomijn is een innovatieve, integrale samenwerking tussen Qliq primair onderwijs en Korein Kinderplein. Samen bieden we een eigentijdse vorm van onderwijs en kinderopvang.

Nadere informatie

Anderstalige nieuwkomers en Wereld(k)uren: een geslaagde combinatie

Anderstalige nieuwkomers en Wereld(k)uren: een geslaagde combinatie Anderstalige nieuwkomers en Wereld(k)uren: een geslaagde combinatie Voor veel leerkrachten ligt het niet voor de hand om anderstalige nieuwkomers bij de lessen wereldoriëntatie of andere lessen te betrekken.

Nadere informatie

Stappenplan. Stap 1: Kies per periode uit aan welke doelen je wilt gaan werken.

Stappenplan. Stap 1: Kies per periode uit aan welke doelen je wilt gaan werken. Routeboekje Taal 1 Stappenplan Stap 1: Kies per periode uit aan welke doelen je wilt gaan werken. Stap 2: Stem deze doelen af met je juf en/of meester. (Kleur de vakjes achter het doel bij de juiste periode)

Nadere informatie

3. De CNaVT-profielen

3. De CNaVT-profielen 3. De CNaVT-profielen 3.1. Welke profielen zijn er? In een eerste fase werd bij studenten Nederlands als Vreemde Taal en hun docenten via een schriftelijke vragenlijst gepeild naar de behoeften en motieven

Nadere informatie

TAALDREMPELS OPLEIDINGSVLOER INFORMATICA

TAALDREMPELS OPLEIDINGSVLOER INFORMATICA TAALDREMPELS OPLEIDINGSVLOER INFORMATICA Aan: Directie opleiding Informatica Van: Huis van het Nederlands 11/04/2012 Dit zijn talige eisen die alleen de opleiding stelt. Voor de werkvloer zijn ze niet

Nadere informatie

Tussendoelen ontwikkeling van de geletterdheid

Tussendoelen ontwikkeling van de geletterdheid Tussendoelen ontwikkeling van de geletterdheid 3;6 4 4;6 5 5;6 6 6,6 7 1. Beleeft zichtbaar plezier aan voorlezen, boeken en rijmpjes. 1. Beleeft zichtbaar plezier aan voorlezen, boeken en rijmpjes door

Nadere informatie

Tussendoelen Engels onderbouw vo vmbo

Tussendoelen Engels onderbouw vo vmbo Tussendoelen Engels onderbouw vo vmbo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden

Nadere informatie

Schrijven leerjaar 1-2 vmbo-b/k

Schrijven leerjaar 1-2 vmbo-b/k Schrijven leerjaar 1-2 vmbo-b/k De leerlingen in de onderbouw van het vmbo hebben de doelen voor referentieniveau 1F vaak nog niet of nog maar net bereikt. In de onderbouw van het vmbo moet deze basis

Nadere informatie

Taalontwikkelend Lesgeven

Taalontwikkelend Lesgeven Taalontwikkelend Lesgeven Een didactische methode voor álle docenten Conferentie Thema Leren van elkaar 15 maart 2018 Ria Chin-Kon-Sung Matti Gortemaker (Hogeschool Rotterdam) Kennismaken Inclusief onderwijs

Nadere informatie

Leerlijn domein mondelinge taalvaardigheid

Leerlijn domein mondelinge taalvaardigheid Leerlijn domein mondelinge taalvaardigheid Kerndoelen: 1. Leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie mondeling (of schriftelijk) gestructureerd weer te

Nadere informatie

Nederlands ( 2F havo vwo )

Nederlands ( 2F havo vwo ) Tussendoelen Nederlands Nederlands ( 2F havo vwo ) havo/vwo = Basis Leesvaardigheid zakelijke teksten Onderwerpen teksten over alledaagse onderwerpen, onderwerpen die aansluiten bij de leefwereld van de

Nadere informatie

Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St.

Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St. Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St. DKJL Met de deur in huis.. Schrijf zoveel mogelijk thema s op die jij geschikt

Nadere informatie

Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid

Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid 170185/1536 April 2017 Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid In te vullen door: school (leerkracht/ib er) in overleg met ouders, eventueel met iemand die als tolk kan fungeren. Als er

Nadere informatie

1. Ziet de kleine verschillen. tussen letters/cijfers. 2. Herkent hetzelfde woord in een. 5. Kent en kan de namen van

1. Ziet de kleine verschillen. tussen letters/cijfers. 2. Herkent hetzelfde woord in een. 5. Kent en kan de namen van Tussendoelen van het domein TAAL Tussendoelen Visuele Waarneming 3;6 4 4;6 5 5;6 6 6,6 1. Kan aantal details aanwijzen op een plaat. 1. Kan meerdere (10) details aanwijzen op een plaat. 1. Ziet de kleine

Nadere informatie

AANBOD. Theorielessen (vakleer) Studenten krijgen voorbeelden van passend taalgebruik in de beroepspraktijk, zoals in een klachtgesprek of offerte.

AANBOD. Theorielessen (vakleer) Studenten krijgen voorbeelden van passend taalgebruik in de beroepspraktijk, zoals in een klachtgesprek of offerte. AANBOD Theorielessen (vakleer) Studenten krijgen voorbeelden van passend taalgebruik in de beroepspraktijk, zoals in een klachtgesprek of offerte. ACTIE Theorielessen (vakleer) Verzamel voorbeelden van

Nadere informatie

LES 3 LESMODULE LAAGGELETTERDHEID. Laaggeletterdheid en kinderen

LES 3 LESMODULE LAAGGELETTERDHEID. Laaggeletterdheid en kinderen LES 3 LESMODULE LAAGGELETTERDHEID Laaggeletterdheid en kinderen Laaggeletterdheid Bron: refdag.nl Terugblik op de vorige les Wat is je bijgebleven over laaggeletterdheid? Ben je een Jos tegengekomen? Kijk

Nadere informatie

Leerroute 1: Schrijven

Leerroute 1: Schrijven Leerroute 1: Schrijven op doel Samenhang Woordgebruik & woordenschat Voorwaardelijk op publiek Leesbaarheid Taalverzorging - Kan fonemen onderscheiden - Weet dat letters met klanken corresponderen - Schrijft

Nadere informatie

Schrijven groep 7-8. Didactische richtlijnen

Schrijven groep 7-8. Didactische richtlijnen Schrijven groep 7-8 Leerdoelen De leerlingen schrijven allerlei soorten teksten, waaronder verhalende, informatieve, directieve, beschouwende en argumentatieve teksten herkennen en gebruiken kenmerken

Nadere informatie

betrokkenen? klasleerkracht logopediste ZOCO ouders leerling door diagnose: diagnose dyslexie aanvullen en, indien nodig, aanvullen maatregelen.

betrokkenen? klasleerkracht logopediste ZOCO ouders leerling door diagnose: diagnose dyslexie aanvullen en, indien nodig, aanvullen maatregelen. Naam:. Geboortedatum: GEEN diagnose dyslexie STI-(CO) diagnose dyslexie STI-CO-R-DI Diagnose dyslexie: door wie (naam + functie)? wanneer (datum + klas)? Invoer STICORDI-maatregelen: wanneer? betrokkenen?

Nadere informatie

De integratie van taal- en vakonderwijs

De integratie van taal- en vakonderwijs Samenvatting Inleiding: achtergrond van het onderzoek en onderzoeksvragen Onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal is een belemmering bij de integratie in de samenleving en een belangrijke factor

Nadere informatie

i n h o u d Inhoud Inleiding

i n h o u d Inhoud Inleiding V Inhoud Inleiding IX 1 Informatie structureren 1 1.1 Onderwerp in kaart brengen 1 1.1.1 Je doel vaststellen 1 1.1.2 De lezers inschatten 2 1.1.3 Het onderwerp afbakenen 3 1.1.4 Van ideeën naar mindmap

Nadere informatie

LEZE L1 L2 L3 L4 L5 L6

LEZE L1 L2 L3 L4 L5 L6 Schoolloopbaanrooster Overzicht sticordi-maatregelen voor leerlingen met (een vermoeden van) dyslexie Vrije Basisschool Zandvoorde Handelingsplan: Ondersteunende maatregelen voor.. (naam leerling) 0 vermoeden

Nadere informatie

DOCENTENHANDLEIDING STER IN SCHRIJVEN

DOCENTENHANDLEIDING STER IN SCHRIJVEN STER IN SCHRIJVEN Voor wie is Ster in Schrijven? Ster in Schrijven is bedoeld voor jongeren die de Nederlandse taal leren, en die tegelijk in het Nederlands leren schrijven. Het kan gaan om jongeren die

Nadere informatie

KIJKWIJZER 1 VOORBEREIDE MONDELING PRESENTATIE Vier rubrieken, vier waarden per rubriek en de kernachtige typering per schaalwaarde

KIJKWIJZER 1 VOORBEREIDE MONDELING PRESENTATIE Vier rubrieken, vier waarden per rubriek en de kernachtige typering per schaalwaarde Structuur - inleiding, midden, slot - stelling + argumenten - hoofdzaak en detail - illustraties, voorbeelden - talige structuuraanduiders (Abstracte) schooltaalvaardigheid - informatiedichtheid - vaktaal

Nadere informatie

Welkom. DGM en Autisme. Esther van Efferen-Wiersma. Presentatie door

Welkom. DGM en Autisme. Esther van Efferen-Wiersma. Presentatie door Welkom DGM en Autisme Presentatie door Esther van Efferen-Wiersma Inhoud Autisme: recente ontwikkelingen Van beperkingen naar (onderwijs)behoeften DGM en autisme Hulpmiddelen en materialen Vragen? Autisme?

Nadere informatie