EFFECTIEF & VERBINDEND COMMUNICEREN DIRECTIECONGRES HOUFFALIZE, Lieke Kuijte Sint-Franciscusinstituut

Transcriptie

1 EFFECTIEF & VERBINDEND COMMUNICEREN DIRECTIECONGRES HOUFFALIZE, Lieke Kuijte Sint-Franciscusinstituut

2 Het leven zoals het (nu en dan) is een oudercontact loopt uit de hand en eindigt in een verhitte discussie je wordt voor het secretariaat uitgescholden door een boze ouder 5 klassen staan door elkaar in de polyvalente zaal te wachten om de studiezaal binnen te gaan da s nu al de 3e keer dat ik hiervoor bel, ik wil nú de directie spreken

3 Doel van verbindende communicatie (VC) duidelijk, krachtig en respectvol communiceren bewust zorg dragen voor jezelf met respect voor de ander(en) verbinding

4 Denk er het jouwe van onderzoek voor jezelf wat bruikbaar is stel vragen wees het oneens zeg wat je nodig hebt om je voordeel te halen uit deze sessie

5 De basis Marshall Rosenberg: Geweldloze communicatie - taal en + taal van kopvoeter tot hele mens

6 Wat is VC niet? macht gebruiken belonen en straffen manipuleren gelijk halen mensen om de tuin leiden bij de pakken blijven zitten

7 Uitgangspunten alles wat mensen doen/zeggen is gericht op het vervullen van (de eigen) behoeften gevoelens geven info over behoeften (normatief) oordelend denken gijzelt energie ik ben oké, jij bent oké trager communiceren is vaak sneller

8 Bouwstenen

9 Zelfempathie of interne dialoog observatie: wat is er echt gebeurd? voelen: wat voel ik? behoeften: waar verlang ik naar? verzoek

10 Belangrijk! kiezen: reactie? verzoek aan iemand of mezelf? niets doen? ogenblik voor het verkennen van oordelen en interpretaties

11 Verbindende eerlijkheid zeggen wat er speelt voor mezelf (mijn observatie, mijn gevoel, mijn behoefte en een verzoek) kans vergroten dat de ander kan luisteren kans vergroten dat de ander geen verwijt hoort

12 Empathie focussen op de ander (raden naar gevoelens en behoeften) gevoelens: hoe voelt de ander zich? behoeften: wat heeft de ander nodig?

13 Wat is empathie niet? sympathie over jezelf beginnen onderzoeken geruststellen, troosten oplossingen voorstellen

14 Hoe empathisch luisteren? vragen stellen als je iets niet begrijpt af en toe raden naar wat de ander voelt en nodig heeft herhalen wat je de ander hoorde zeggen of geef de essentie weer in je eigen woorden vaak voor % zwijgend aanwezig zijn

15 Empathie voor professionals zie de gevoelens en behoeften achter de verwijten geef jezelf empathie voor wat pijnlijk is om te horen geef een dubbele boodschap: Dat vind ik pijnlijk om te horen en ik hoor graag hoe het voor jou is. Vertel eens weet dat je een andere mening mag hebben

16 Belangrijk in verbinding wíllen gaan al wat mooi is in het leven heeft aandacht nodig, ook relaties: dit is een keuze

17 Wat werkt demotiverend bij communicatie? oordeel moeten vaagheid verwijt interpretatie veralgemening vergelijking spel van gelijk halen ontkennen van verantwoordelijkheid

18 Behoeften zijn universeel zijn niet gekoppeld aan een persoon zijn niet gekoppeld aan een specifieke situatie abstract en voor elke mens herkenbaar ten dienste van het leven één behoefte, vele strategieën nooit urgent bij volwassenen (uitzondering: fysieke veiligheid op het spel)

19 Behoeften Manfred Max Neef 1 basisbehoeften: eten, drinken, slaap, wc 2 veiligheid, bescherming 3 liefde, affectie 4 empathie, begrip 5 creativiteit 6 ontspanning, rust 7 community, warm nest 8 autonomie 9 zingeving

20 Oefening Jan fietst naar school

21 Oefening

22 Interpretatie - observatie - oordeel observatie interpretatie - witte kledij - dromen - met rug naar elkaar toe - ruzie - gefrons - geen contact met elkaar

23 Emoties (1) signaalfunctie willen/wachten om gevoeld te worden komen en gaan verbinding met behoeften

24 Emoties (2) vier basisemoties blij bang boos bedroefd gevoelens (evalueren behoeften) aangename: behoefte(n) vervuld onaangename: behoefte(n) niet vervuld

25 Gevoelens versus pseudogevoelens pseudogevoelens (oordelen): in onze taal geslopen als voelen zeggen wat je denkt dat anderen doen (gemanipuleerd, gepest, genegeerd ) verbinden moeilijker met betekenis naar behoeften

26 Kracht van belichaamde emotie houding hier en nu aanwezig ademruimte ruimer perspectief

27 Oefening Ik voel me hierdoor echt voor het blok gezet. Je hebt me ontgoocheld. Ik heb het gevoel dat je liegt. Ik voel me in de steek gelaten.

28 Verzoek 1 verbindende verzoeken 2 oplossende verzoeken = vragen naar concreet gedrag om de behoefte in te vullen

29 Criteria verzoek concreet positief geformuleerd realistisch in het nu verzoek versus eis

30 Tips voor effectieve communicatie vanuit verbinding (1) blijf in contact met jouw gevoelens en behoeften neem verantwoordelijkheid voor je eigen behoeften spreek voor jezelf probeer de ander niet te veranderen laat je leiden door je persoonlijke gedragslijn

31 Tips voor effectieve communicatie vanuit verbinding (2) ankerpunt zijn eigen ervaringen ervaar jouw waarheid moeilijk gesprek: op voorhand nota nemen gesprek op film? conflict: toekomst in plaats van verleden

32 Tips voor effectieve communicatie vanuit verbinding (3) maximale verantwoordelijkheid tijd blijvend conflict: relatie inperken mededogen en vriendelijkheid

33 Oefening Een collega zit tijdens een functioneringsgesprek al 10 te prutsen met zijn papier en pennenetui, hij zit te zuchten, duwt zijn balpen in en uit. Je collega-directeur zegt je nu meteen een telefoonnummer op te zoeken terwijl je druk bezig bent. Je ziet een leerling met een gekleurde sjaal. Je krijgt klachten van verschillende ouders over een collega wegens een gebrek aan tact en menselijkheid. Als je de collega erop aanspreekt, zegt hij of zij meteen: Ik ben leraar! Geen maatschappelijk werker! of Mag humor ook al niet meer? Hoe reageer je volgens de principes van VC?

34 Het leven zoals het (nu en dan) is een oudercontact loopt uit de hand en eindigt in een verhitte discussie je wordt voor het secretariaat uitgescholden door een boze ouder 5 klassen staan door elkaar in de poly te wachten om de studiezaal binnen te gaan da s nu al de 3e keer dat ik hiervoor bel, ik wil nú de directie spreken

35 Oefening observatie gevoel behoefte verzoek

36 Op het Sint-Franciscusinstituut nascholing collega s individuele begeleiding bij coördinatoren coaching door coördinator proefproject Leef! 1 O&C wekelijks een uur (~seminarie tweewekelijks?) project in 1 B, 1 M en 1 L

37 EFFECTIEF & VERBINDEND COMMUNICEREN