Inhoudstafel VOORWOORD... HANDELSAGENTUUR: NATIONAAL EN INTERNATIONAAL iii. Pieterjan NAEYAERT

Transcriptie

1 iii Inhoudstafel VOORWOORD i HANDELSAGENTUUR: NATIONAAL EN INTERNATIONAAL Pieterjan NAEYAERT Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Nationaal: duur en beëindiging van de agentuurovereenkomst Afdeling 1. Duur van de agentuurovereenkomst Algemene regel Overeenkomst van bepaalde duur met conventioneel beëindigingsrecht Voortzetting na het verstrijken van de duur Uitdrukkelijk sluiten van opeenvolgende overeenkomsten van bepaalde duur Afdeling 2. Beëindiging van de agentuurovereenkomst Algemene beëindigingsgronden Einde van een overeenkomst van bepaalde duur Opzegging van een overeenkomst van onbepaalde duur Onmiddellijke beëindiging omwille van ernstige tekortkoming of uitzonderlijke omstandigheden Cliënteelvergoeding Bijkomende schadevergoeding Overige vergoedingen Hoofdstuk III. Internationaal Afdeling 1. Rechtsmacht Handelsagentuurwet EEX-Verordening Afdeling 2. Toepasselijk recht Handelsagentuurwet (EVO en) Rome I -Verordening

2 iv Recente ontwikkelingen en topics van het handelsrecht ALLEENVERKOOPCONCESSIE: EEN REQUIEM? Pieter VANHERPE Hoofdstuk I. Inleiding Afdeling 1. De tijd van toen is niet meer Afdeling 2. De alleenverkoopwet vandaag Overdreven bescherming verstikt Een zware verwikkeling: de wet van 19 december Afkalvend toepassingsgebied van de alleenverkoopwet Intrinsieke zwakte van de alleenverkoopwet Hoofdstuk II. Wet van 19 december 2005 betreffende de precontractuele informatie bij commerciële samenwerkingsovereenkomsten in werking getreden op 1 februari Afdeling 1. Valt de alleenverkoopconcessie onder de wet van 19 december 2005? De alleenverkoopconcessie zelf De handelsagentuur Andere distributieovereenkomsten Hét risico: de rechter Afdeling 2. Verplichtingen voor de concessiegever Afdeling 3. Sancties De nietigheid van de hele overeenkomst: binnen de twee jaar in te roepen De nietigheid van concrete bepalingen: binnen de twee jaar in te roepen? Andere elementen ontbreken: ook te sanctioneren? Conclusie Afdeling 4. De wet van 19 december 2005 ook bepalend voor de interpretatie van het contract zelf Afdeling 5. Contractvernieuwing Contractverlenging Nog een verschrikking Vraagstelling Proeve van antwoord Afdeling 6. Overgangsrecht Afdeling 7. Toepassing in een louter Belgisch kader De wet

3 Inhoudstafel v 2. En als de overeenkomst tijdens de uitvoering van karakter verandert? Blijf alert Hoofdstuk III. Het autolimitatief karakter van de alleenverkoopwet Afdeling 1. Inleiding Afdeling 2. De wet strikt Belgisch toegepast Afdeling 3. Het Hof van Cassatie is duidelijk en slaat een bres Afdeling 4. De Belgische wet = het gemeenrecht en niets méér Het beginsel Toepassing Afdeling 5. Versnippering Afdeling 6. Een caveat : artikel 3bis van de alleenverkoopwet Hoofdstuk IV. Een verdere aanval op de alleenverkoopwet: de alleenverkoopconcessie is verweven in een globale overeenkomst Afdeling 1. Inleiding Afdeling 2. De theorieën De absorptietheorie De splitsingstheorie Voorafgaande voorwaarde Afdeling 3. Zoektocht naar evenwicht Afdeling 4. Arbitragebeding Afdeling 5. Op zoek naar een nieuwe wet Hoofdstuk V. De alleenverkoopwet zelf Afdeling 1. Voor elk wat wils Afdeling 2. Hoe langer de wet blijft bestaan, hoe billijker en redelijker de beoordeling zal worden Inleiding Het Hof van Cassatie actief terughoudend Het Hof van Cassatie niet écht eenduidig Billijkheid en externe omstandigheden? Afdeling 3. Een wet met een grote inzet BESCHERMING VAN DE CONSUMENT IN HET HANDELSRECHT Reinhard STEENNOT & Evelyne TERRYN Hoofdstuk I. Inleiding

4 vi Recente ontwikkelingen en topics van het handelsrecht Hoofdstuk II. Bescherming in de wet marktpraktijken Afdeling 1. Achtergrond nieuwe wet marktpraktijken Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken Omzetting van de Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken Het arrest VTB/VAB en recentere rechtspraak van het Europese Hof van Justitie Wet marktpraktijken Belgische rechtspraak in verband met marktpraktijken en koppelverkoop na VTB/VAB Afdeling 2. Toepassingsgebied Onderneming Consument Afdeling 3. Nieuwe regelen: algemeen Algemene bepalingen overeenkomsten met consumenten Vordering tot staken Afdeling 4. Overeenkomsten op afstand Achtergrond van de bepalingen Toepassingsgebied verschillende regimes Hoofdlijnen van de bescherming bij overeenkomsten op afstand Gas en elektriciteit Afdeling 5. Overeenkomsten gesloten buiten de lokalen van de onderneming Achtergrond en wettelijk kader WMPC Ambulante handel Gas en elektriciteit gedragscodes Afdeling 6. Onrechtmatige bedingen De tegenwerpbaarheid van algemene voorwaarden De geldigheid van contractuele bedingen Hoofdstuk III. Bescherming bij de aankoop van lichamelijke roerende goederen Afdeling 1. Toepassingsgebied Afdeling 2. De wettelijke en de commerciële garantie: een wereld van verschil Afdeling 3. De verplichting een zaak te leveren die in overeenstemming is met de overeenkomst Het gebrek aan overeenstemming

5 Inhoudstafel vii 2. Tijdstip waarop het gebrek moet bestaan Tijdstip waarop het gebrek zich moet manifesteren De facultatieve meldingstermijn De verjaringstermijn Afdeling 4. De remedies waarover de consument beschikt Herstelling of vervanging Passende prijsvermindering en ontbinding Afdeling 5. Het verbod op afwijkende bedingen Hoofdstuk IV. Bescherming bij de verwerving van betalingsdiensten Afdeling 1. Begrippen en toepassingsgebied Personeel toepassingsgebied Materieel toepassingsgebied Territoriaal toepassingsgebied Besluit betreffende het toepassingsgebied Afdeling 2. Informatieverplichtingen Afdeling 3. Opzegging van het raamcontract Afdeling 4. Niet-toegestane transacties en aansprakelijkheid Toegestane versus niet-toegestane betalingstransacties Aansprakelijkheidsverdeling bij frauduleus gebruik Afdeling 5. Laattijdige en foutieve uitvoering en aansprakelijkheid De uitvoeringstermijn Aansprakelijkheid bij niet- of gebrekkige uitvoering Hoofdstuk V. Besluit wet betalingsdiensten BIJZONDERE CLAUSULES IN HANDELSCONTRACTEN GARANTIECLAUSULES VERTROUWELIJKHEIDSCLAUSULES GESCHILLENBESLECHTINGSCLAUSULES Luc DEMEYERE Hoofdstuk I. Inleiding Afdeling 1. Garantieclausules Inleiding Borgtocht op eerste verzoek Zakelijke borgtocht Afdeling 2. Vertrouwelijkheidsclausules Omstandigheden waarin vertrouwelijkheidsclausules voorkomen

6 viii Recente ontwikkelingen en topics van het handelsrecht 2. Welke informatie maakt het voorwerp uit van de vertrouwelijkheidsverplichting? Wie is eigenaar van de vertrouwelijke informatie? Tijdslijn en wijze van terbeschikkingstelling Welke schendingen van vertrouwelijkheid zijn uit te sluiten? Overdracht aan een derde Sancties Beoordeling Afdeling 3. Geschillenbeslechtingsclausules Inleiding Forumclausules Arbitrageclausules Cascadeclausules DE RECHTSAARD VAN DE INCOTERMS EN DE VOORWAARDEN VOOR HUN TOEPASSING Jonas MALFLIET Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Het ontstaan van standaard leveringsvoorwaarden en de rol van de Incoterms Hoofdstuk III. Toepassingsgebied van de Incoterms Afdeling 1. Temporeel toepassingsgebied Afdeling 2. Territoriaal toepassingsgebied Afdeling 3. Materieel toepassingsgebied Koopovereenkomst Roerende lichamelijke zaken Hoofdstuk IV. De rechtsaard van de Incoterms Afdeling 1. De Incoterms zijn geen wetgeving Trade terms opgenomen in nationale wetgeving De wettelijke bekrachtiging van de Incoterms Zijn de Incoterms wetgeving? Afdeling 2. De Incoterms zijn soft law Definiëring van soft law Zijn de Incoterms soft law? Afdeling 3. De Incoterms kunnen deel uitmaken van de lex mercatoria

7 Inhoudstafel ix 1. Definiëring van lex mercatoria Zijn de Incoterms lex mercatoria? Afdeling 4. De Incoterms zijn geen nationaal gewoonterecht Definiëring van gewoonterecht naar Belgisch recht Zijn de Incoterms Belgisch gewoonterecht? Afdeling 5. De Incoterms zijn contractuele voorwaarden Afdeling 6. De Incoterms kunnen een conventioneel gebruik uitmaken Hoofdstuk V. Hoe kunnen partijen de Incoterms van toepassing verklaren? Afdeling 1. Expliciete verwijzing Afdeling 2. Gebruik van een trade term zonder verwijzing naar Incoterms 241 Afdeling 3. Varianten op de Incoterms Varianten zijn toegestaan maar afgeraden Zowel door schriftelijke clausules als door feitelijke gedragingen Mogelijke varianten Hoofdstuk VI. Besluit CONTRACTEREN DOOR EN MET DE OVERHEID VOOR BEGINNERS Dirk VAN HEUVEN Hoofdstuk I. Wat is een overheidscontract? Hoofdstuk II. Wat is een overheid? Hoofdstuk III. Tien basisregels bij overheidscontracteren Afdeling 1. Eerste basisregel. De overheid is een bijzondere contractant Afdeling 2. Tweede basisregel. De overheid dient het algemeen belang Afdeling 3. Derde basisregel. De overheid kan niet buiten de eigen bevoegdheden treden Afdeling 4. Vierde beginsel. De overheid kan in principe vrij kiezen tussen de publiekrechtelijke of privaatrechtelijke weg Afdeling 5. Vijfde basisregel. De mededinging als regel bij het kiezen van een medecontractant Afdeling 6. Zesde basisregel. De overheid is gehouden tot transparantie Afdeling 7. Zevende basisregel. De overheid is onderworpen aan de motiveringsplicht Afdeling 8. Achtste basisregel. De overheid moet de openbaarheidsreglementering respecteren

8 x Recente ontwikkelingen en topics van het handelsrecht Afdeling 9. Negende basisregel. De domeinleer en de precariteitsregel als beperking op de contractsvrijheid van de overheid Afdeling 10. Tiende basisregel. De acte détachable versus het eigenlijke contract Hoofdstuk IV. Besluit DE JURIDISCHE GEVOLGEN VAN LADINGZEKERING (KB 27 APRIL 2007) EN DE CMR-AANSPRAKELIJKHEID Raf VAN GYSEL Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. De strafrechtelijke bepalingen Afdeling 1. De strafrechtelijke aansprakelijkheid in hoofde van de vervoerder Artikel 45 KB 1 december Invoering van artikel 45bis Europese richtlijnen voor beste praktijken over het zekeren van lading voor wegtransport Afdeling 2. De strafrechtelijke aansprakelijkheid in hoofde van de verlader Wet van 3 mei 1999 betreffende het vervoer van zaken over de weg Artikel 45bis Begrip verlader Hoofdstuk III. De privaatrechtelijke invulling, meer bepaald het CMR- Verdrag Afdeling 1. CMR-Verdrag Afdeling 2. Verplichtingen van de vervoerder Algemeen Controleverplichting inzake verpakking? Controleverplichting inzake stuwing? Afdeling 3. Verplichtingen van de afzender Algemeen Begrip afzender inlader Verpakkingsplicht Schade door gebrekkige stuwing Hoofdstuk IV. Concrete invulling in de verhouding tussen vervoerder en verlader/afzender

9 Inhoudstafel xi Afdeling 1. Precontractuele fase: afspraken maken? Afdeling 2. Na schadegeval: gedeelde aansprakelijkheid Hoofdstuk V. Conclusie HET GROTE BOZE WEENS KOOPVERDRAG? ZIN EN ONZIN VAN EEN UITSLUITING VAN HET WEENS KOOPVERDRAG Dr. Kristof Cox Hoofdstuk I. Weens Koopverdrag voor dummies Hoofdstuk II. Waarom we het Verdrag uitsluiten Hoofdstuk III. Waarom we beter het Weens Koopverdrag kiezen Hoofdstuk IV. Besluit ENKELE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE OVERDRACHT VAN DE HANDELSZAAK CAVEAT EMPTOR OVER GOEDE TROUW EN WAAKZAAMHEID BIJ DE OVERDRACHT VAN EEN HANDELSZAAK Eric DURSIN Hoofdstuk I. Inleiding Hoofdstuk II. Het begrip handelszaak Afdeling 1. Definitie van de handelszaak De handelszaak is onlichamelijk De handelszaak is roerend Afdeling 2. Het statuut van de handelszaak Hoofdstuk III. Aard en voorwerp van de overdracht van de handelszaak 302 Afdeling 1. Aard van de rechtshandeling Afdeling 2. Voorwerp van de overdracht Afdeling 3. Overdracht van handelszaak door inbreng van bedrijfstak Hoofdstuk IV. Voorrechten op (de bestanddelen van de) handelszaak Afdeling 1. De gebruikelijke voorrechten Afdeling 2. Het pand op de handelszaak Hoofdstuk V. Prijsbepaling bij de verkoop van de handelszaak Afdeling 1. Het begrip prijs Afdeling 2. Een bepaalde of bepaalbare prijs Afdeling 3. De werkelijke prijs Afdeling 4. Betaling van de prijs

10 xii Recente ontwikkelingen en topics van het handelsrecht Hoofdstuk VI. Leveringsverplichting staat van de goederen gebreken 316 Afdeling 1. Staat van de goederen Afdeling 2. Vrijwaringsvorderingen Hoofdstuk VII. Enkele specifieke bedreigingen voor de overdracht van de handelszaak Afdeling 1. Beslag op goederen die behoren tot de handelszaak Afdeling 2. Nietigverklaring of niet-tegenwerpbaarheid van de overdracht van handelszaak Hoofdstuk VIII. Concurrentie van de verkoper met de overgedragen handelszaak Afdeling 1. Concurrentie en overdracht van de handelszaak Probleemstelling Afdeling 2. Concurrentieverbod bij overdracht van de handelszaak Afdeling 3. Het niet-concurrentiebeding als een concretisering van het wettelijk concurrentieverbod Afdeling 4. Het niet-concurrentiebeding en het mededingingsrecht