Knoppennotitie Wmo individuele voorzieningen

Transcriptie

1 Knoppennotitie Wmo individuele voorzieningen 1. Inleiding Op verzoek van de raad is deze notitie opgesteld om inzicht te krijgen in mogelijke extra bezuinigingen op Wmo- uitgaven, aanvullend op de ombuigingsdoelstelling van de periode In deze notitie worden als eerste alle uitgaven voor individuele voorzieningen genoemd. Vervolgens wordt het profiel van de klanten die hulp bij het huishouden ontvangen geschetst. Dan worden de maatregelen "de knoppen" genoemd die de uitgaven kunnen beïnvloeden. Als eerste worden de maatregelen genoemd die in 2011,2012 en 2013 al zijn ingevoerd. Vervolgens wordt een overzicht gegeven van nieuwe besparingsmogelijkheden. Tot slot worden ook de onmogelijkheden genoemd. Naast de uitgaven kant is ook de inkomstenkant beschreven. Er zijn twee inkomstenbronnen: De gemeente ontvangt de Wmo integratieuitkering en mensen betalen een eigen bijdrage voor hulp bij het huishouden Uitgaven individuele voorzieningen Uitsplitsing van de uitgaven Categorie Uitgaven 2 Gebruik cliënten (unieke personen) Hulp bij het huishouden ZIN 4 Hulp bij het huishouden PGB cliënten Rolstoelen rolstoelen Woonvoorzieningen Grote woningaanpassingen Enkele per jaar (na collegebesluit) > Molenhopper Scootmobielen Huurkosten Overige betalingen Kleine woningaanpassingen < Incidenteel: badliften, douchebrancards, beugels, tilliften etc. 126 Molenhopper actieve pashouders 40 scootmobielen Individuele vervoersvoorzieningen 15 Individuele vervoersvoorzieningen (taxi/eigen auto) en eenmalige uitgaven voor bv PGB hulpmiddelen of autoaanpassingen. Totale kosten hulp bij het huishouden 2009, 2010, Zorg in natura Vanaf 2013 geldt ook een eigen bijdrage voor individuele vervoersvoorzieningen. 2 Gebaseerd op: jaarrekening Dit is een gemiddelde, aantallen fluctueren. Er is sprake van samenloop, 1 cliënt kan meerdere voorzieningen hebben. 4 Zorg in natura 5 Persoonsgebonden budget 6 Bron: managementrapportage Wmo

2 2.2 Profiel klanten die Hulp bij het huishouden ontvangen Hulp bij Huishouden Leeftijdcategorie Klanten Zorguren per jaar -19 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Totaal Aantal klanten en zorguren HbH per leeftijdscategorie in (bron: CAK managementgegevens 2012) Uit bovenstaande tabel blijkt dat 70% van de cliënten die hulp bij het huishouden ontvangen ouder is dan 75 jaar. Gemiddeld ontvangen cliënten 3 uur zorg per week. 3. Maatregelen 3.1 Maatregelen die zijn ingevoerd in 2011, 2012 en 2013 In verband met de ombuigingsdoelstellingen uit de perspectiefnota 2011,2012 en 2013 zijn de volgende maatregelen ondernomen. Afschaffen forfaitaire reiskostenvergoeding Maximum kilometers individueel vervoer (taxi) en Molenhopper Kilometergrens terugbrengen naar 2000 kilometer. (eigen auto) Algemeen gebruikelijk verklaren kleine woningaanpassingen Aanbestedingsvoordeel scootmobielen en hulpmiddelen Aframing subsidie toegankelijkheid Aanbestedingsvoordeel hulpmiddelen Invoeren eigen bijdrage hulpmiddelen Werkbudget verlaagd Budget pakketmaatregel geschrapt. PGB bedragen verlaagd Aanbesteding hulp bij het huishouden (aanbestedingsvoordeel) Invoering alfacheque (keuze is aan de klant) Invoeren eigen bijdrage hulpmiddelen Wordt gerealiseerd Alfacheque is ingevoerd, financieel effect is tot op heden nihil. Maatregel ingevoerd: financieel effect nog onzeker: dit zou moeten opleveren. Al wel opgenomen in 2

3 begroting Het behalen van de ombuigingsdoelstellingen is afhankelijk van het aantal uren Hulp bij het Huishouden wat wordt ingezet en wat de invoering van de eigenbijdrage voor vervoer oplevert. Nu resteert er een ombuigingsdoelstelling van die nog niet is ingevuld. In de tweede helft van 2013 zal blijken of de ombuigingsdoelstelling wordt gerealiseerd. 3.2 Mogelijkheden om te bezuinigen De volgende maatregelen zijn mogelijk: Maatregel Herindiceren frequente gebruikers Molenhopper om met regulier OV te gaan. Individuele vergoeding en stoppen met de Molenhopper Nieuw indicatieprotocol hulp bij het huishouden /herindiceren nav nieuw indicatieprotocol. Promoten Alfacheque Primaat verhuizen toepassen (verhuizen binnen de hele gemeente) bij grote woningaanpassingen Primaat verhuizen toepassen als men beperking langer dan 3 jaar zag aankomen. Afschaffen Stimuleringsregeling gebouwen Scootmobielpool Indiceren kost geld. Aanpassen is mogelijk, maar er moet rekening worden gehouden met jurisprudentie. Gebeurt al. Op het moment geldt alleen het primaat per dorp en niet voor de hele gemeente. Streng toepassen Mogelijk en snel te realiseren. Wat levert het op? Onduidelijk wat het oplevert. Indicatiestelling is arbeidsintensief (huisbezoek) en waarschijnlijk zal ook medische keuring van een arts noodzakelijk zijn in verband met het bepalen van de loopafstand. Onduidelijk: maar mensen moeten dan op individuele basis worden gecompenseerd met een individuele (taxi) voorziening. Uitvoeringsorganisatie gaat aan de hand van deskresearch in kaart brengen hoe hoog de kosten zullen zijn. Onduidelijk wat het oplevert. Het is mogelijk om een nieuw protocol te baseren op aantal m2 per woning en welke ruimten daadwerkelijk in gebruik zijn. Risico: waarschijnlijk gaat het budget van gemeente voor de hulp bij het huishouden teruggebracht worden tot 25% per En vanaf voor nieuwe gevallen. Het is daarom onduidelijk of het de moeite waard is om een nieuw protocol op te stellen en vervolgens te herindiceren. De uitvoeringsorganisatie gaat een nieuw protocol onderzoeken. In incidentele gevallen kan dit een kostenbesparing voor de gemeente betekenen. Afhankelijk van het aantal aanvragen. Levert op In Leerdam blijkt dat een scootmobielpool in een woonzorgcomplex voor huidige gebruikers geen compenserende oplossing biedt, omdat de scootmobielgebruikers in deze complexen beschikken over een aangepaste scootmobiel of de 3

4 scootmobiel intensief gebruiken. Was en strijkservice invoeren Investering Risico: waarschijnlijk gaat het budget van gemeente voor de hulp bij het huishouden teruggebracht worden tot 25% per En vanaf voor nieuwe gevallen. De start van een was- en strijkservice betekent een investering. Deze investering zal dus mogelijk niet terugverdiend kunnen worden. Stoppen met indexatie van voorzieningen (vergoedingen) uit het besluit Afschaffen ouderenvervoersregeling Mogelijk en snel te realiseren. Financieel effect is nihil. Het gaat om een beperkt percentage en een beperkt aantal vergoedingen. Levert op. 3.3 Kanteling De Wmo uitvoeringsorganisatie GLZ-gemeenten heeft in 2012 de werkprocessen aangepast volgens de principes van De Kanteling. In plaats van voorzieninggericht/aanvraaggericht is het Wmo-loket vraaggericht gaan werken. De burgers kunnen een melding doen bij het Wmo-loket. In de werkprocessen is een knip gelegd in een zogenaamde meldingsfase en aanvraagfase. In de meldingsfase wordt een hulpvraaganalyse uitgevoerd, het participatieprobleem vastgesteld, resultaten die de burger wil bereiken vastgesteld en mogelijke oplossingen met de burger onderzocht. Oplossingen worden eerst gezocht in de eigen kracht en het sociaal netwerk, waaronder de inzet van mantelzorgers en vrijwilligers. Vervolgens wordt gekeken welke oplossingen door de inzet van algemene / voorliggende / algemeen gebruikelijke en collectieve voorzieningen kunnen worden bereikt. Als dit niet toereikend is en de oplossing gevonden moet worden in een individuele voorziening, dan wordt een aanvraag voor een individuele voorziening vastgelegd. In de aanvraagfase vindt vervolgens een rechtmatige beoordeling (voldoet een persoon aan de beleidscriteria) plaats voor een individuele voorziening. Meldingen worden alleen geregistreerd als de burger al bekend is bij de Wmo uitvoeringsorganisatie of als de Wmo-medewerker verwacht dat de burger binnen 6 weken opnieuw contact gaat opnemen met het Wmo-loket. Als de burger mondeling alleen om informatie verzoekt, dan wordt deze melding niet geregistreerd. Hierdoor is het niet meetbaar hoeveel gesprekken leiden tot minder aanvragen. Burgers met hulpvragen lossen namelijk zelf al steeds meer in/met de eigenkracht op, waardoor zij zich niet melden bij het Wmo-loket. Als er mondeling door de Wmo-medewerker tijdens een gesprek is aangegeven dat de burger het zelf moet oplossen, dan wordt deze mondelinge melding niet geregistreerd in SzwNet. Ook de daling in omvang/aantal individuele voorzieningen na herindicaties doordat ook dan gezocht wordt naar oplossingen in de eigen kracht, kan als dusdanig niet in SzwNet worden geregistreerd. Aantal aanvragen GPK GPP HH Rolstoel Vervoer Woon Totaal bron managementrapportage Wmo

5 Bij de interpretatie van de bovenste tabel moet rekening worden gehouden met het feit dat de uitvoeringsorganisatie een andere werkwijze heeft ingevoerd in 2012 (zie bovenstaande tekst). Opvallend is de daling van het aantal aanvragen voor het aantal woonvoorzieningen, dit heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat mensen geen aanvragen meer kunnen doen voor algemeen gebruikelijke voorzieningen zoals standaard beugels en een verhoogde toiletpot. 3.4 Niet reëel/ niet haalbaar op dit moment ivm landelijke wetgeving Maatregel Niet mogelijk omdat: Eigen bijdrage verhogen Molenhopper Tarief is gekoppeld aan provinciaal tarief Inkomenstoets Molenhopper Kan wettelijk gezien niet Eerste half uur Hulp bij het huishouden niet meer Kan wettelijk gezien niet, Vianen is er vergoeden mee gestopt. Voorliggend maken HH (Hulp bij het huishouden) Kan wettelijk gezien niet Verhogen eigen bijdrage Hulp bij het huishouden We zitten al aan de maximum eigen bijdrage Verhogen eigen bijdrage voorzieningen We zitten al aan de maximum eigen bijdrage 4 Inkomstenkant 4.1 Wmo integratieuitkering Als gemeente ontvangen we een Wmo integratieuitkering. Dit macrobudget wordt via een objectief verdeelmodel verdeeld over de gemeenten. De volgende indicatoren zijn van belang bij het bepalen van het budget per gemeente. inwoners jongeren inwoners < 65 jaar inwoners 65 jaar en jonger dan 75 jr. inwoners 75 jaar en jonger dan 85 jr. inwoners 85 jaar en ouder eenpersoonshuishoudens van 65jr t/m 74 jr. eenpersoonshuishoudens van 75jr t/m 84 jr. eenpersoonshuishoudens van 85jr en ouder huishoudens met laag inkomen woonruimten huishoudens met laag inkomen (drempel) particuliere hh.(leeftijd van referentiepersoon jr.) particuliere hh.(leeftijd van referentiepersoon jr.) particuliere hh.(leeftijd van referentiepersoon 85 jr.en gemiddeld gestandaardiseerde inkomen (uw gemeenten) gestandaardiseerd gemiddeld inkomen van huish. Medicijngebruik uitkeringsontvangers bijstandsontvangers Minderheden Omgevingsadressendichtheid klantenpotentieel regionaal 5

6 aantal bedden in de geestelijke gezondheidszorg aantal bedden in de verpleeghuis aantal bedden in de zwakzinnigenzorg vaste bedrag voor ieder gemeente 4.2 Steekproef plattelandsgemeenten Gemeente Inwoneraantal Wmo integratieuitkering budget gedeeld door aantal inwoners Zederik Aa en Hunze Veere Lingewaal Boarnsterhim Beesel Achterkarspelen Oude IJsselstreek Oostflakkee Zundert Alphen-Chaam Rhenen Giessenlanden Leerdam Bovenstaand overzicht is een steekproef. De steekproef is niet valide, dus het geeft slechts een indicatie. De inkomsten uit de integratieuitkering voor Zederik zijn laag als je het deelt op basis van inwoners. Er is geen landelijk overzicht van de uitgaven per gemeente beschikbaar. Er is ook geen overzicht van de inkomsten die de gemeenten als eigen bijdrage innen. 5. Conclusie Uit bovenstaande tekst blijkt dat er nog enkele bezuinigingsmogelijkheden zijn die een minimaal financieel effect zullen hebben en relatief gemakkelijk zijn in te voeren. Gezien de aangekondigde wetswijzigingen in de Wmo en de reeds genomen maatregelen zal de kostenbesparing door aanvullende maatregelen beperkt zijn. Als we kijken naar de inkomstenkant dan valt de integratieuitkering op basis van de indicatoren niet gunstig uit voor de gemeente Zederik. Op basis van het regeerakkoord zullen er in 2014 en 2015 nieuwe taken vanuit de AWBZ naar de gemeenten komen. Zoals de begeleiding, persoonlijke verzorging en korting van 75% op hulp bij het huishouden. Er is op dit moment geen inzicht in de financiële kaders van deze transities. 6