Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

Transcriptie

1 Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort Gebaseerd op geactualiseerd Stapelingsonderzoek CBS (mei 2014) en gegevens Vektis Gemeente Amersfoort Sector ConcernMiddelen (CM) Afdeling Onderzoek en Statistiek Dorien de Bruijn Zwaantina van der Veen

2 Uitgave en rapportage in opdracht van: Joost van Ravesteijn Onderzoek en Statistiek, gemeente Amersfoort. Postbus 4000, 3800 EA Amersfoort. Bezoekadres: Stadhuisplein 1, kamer 2.05 Telefoon (033) juni 2014

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 Samenvatting en conclusies Inleiding Kader en achtergrond Opzet van het onderzoek Amersfoort en gemeenten Binnenstad Soesterkwartier Kruiskamp-Koppel Schothorst-Zielhorst Liendert Rustenburg Randenbroek-Schuilenburg Vermeer-, Leusder-, en Bergkwartier Hoogland Kattenbroek Nieuwland Vathorst-Hooglanderveen Bijlage 1: Verantwoording van indicatoren en achtergrondgegevens Bijlage 2: Definities en bronvermelding van indicatoren Bijlage 3: Toelichting tabel Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 3

4 4 wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

5 Samenvatting en conclusies Samenvatting In deze rapportage beschrijven we de verschillen tussen wijken in het gebruik van voorzieningen die samenhangen met de decentralisaties. Daarbij houden we rekening met de achtergrondgegevens van de wijk (zoals leeftijdsopbouw) bij de interpretatie van de verschillen. Maar ook als je deze verschillen meeneemt in de analyses, blijven er verschillen in gebruik. Over het algemeen zijn de verschillende gebieden / wijken in vier categorieën in te delen, namelijk wijken waar het voorzieningengebruik hoog is, laag is, gemiddeld is of deels laag en deels hoog. De huidige rapportage is een actualisatie van de eerder verschenen rapportage over wijkcijfers van de decentralisaties (wijkcijfers gemeente Amersfoort, maart 2014). In deze actualisatie zijn cijfers over AWBZ indicaties en diverse vormen van provinciaal gefinancierde jeugdzorg toegevoegd op zowel gemeente- als wijkniveau. Deze voorzieningen zijn in de nieuwe gegevens van het CBS ook meegenomen in de stapeling, dus ook deze gegevens zijn in deze rapportage aangepast. Vergeleken met andere gemeenten veel 1 e lijn GGZ, weinig ambulante jeugdzorg Vergeleken met andere steden die meer dan inwoners hebben, heeft Amersfoort een hoog aandeel 1 e lijn GGZ. Dit is in Amersfoort 37% hoger dan in andere steden. Daarentegen is het gebruik van Jeugd-AWBZ en vooral ambulante jeugdzorg juist laag onder Amersfoortse jongeren. Verder scoort Amersfoort hoog op het aandeel arbeidsongeschikten en juist laag op het gebied van bijstand. Wijken met een relatief laag voorzieningengebruik In de meest recent aangelegde wijken Vathorst (inclusief Hooglanderveen) en Nieuwland is het voorzieningengebruik laag. Ditzelfde geldt voor het dorp Hoogland. In Nieuwland en Vathorst valt vooral op dat het gebruik van AWBZ / WMO erg laag is. Dit komt ook doordat er weinig ouderen wonen. In Hoogland is, naast het lage AWBZ / WMO gebruik, vooral het gebruik van uitkeringen laag. Zo heeft 1,2% hier een bijstandsuitkering tegenover 5,1% in de gemeente Amersfoort als totaal. Wijken met een relatief hoog voorzieningengebruik In de prioriteitswijken Randenbroek / Schuilenburg, Liendert, Kruiskamp / Koppel en Soesterkwartier is het voorzieningengebruik hoog. Vooral in Kruiskamp / Koppel, Liendert en Randenbroek / Schuilenburg vallen het gebruik van WSW en de stapeling van voorzieningen op. Zo maakt zo n 14,5% tot 15,9% in deze wijken gebruik van 4 of meer voorzieningen, terwijl dit in Amersfoort 11,3% is. In het Soesterkwartier, Kruiskamp / Koppel en Randenbroek / Schuilenburg maken relatief veel huishoudens gebruik van WMO / AWBZ. Voor deze laatste wijk is dit te verklaren vanuit het hoge aandeel ouderen in de wijk, maar dit geldt niet voor het Soesterkwartier en Kruiskamp / Koppel. Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 5

6 Wijken met een gemiddeld voorzieningengebruik De huishoudens in Kattenbroek en de binnenstad zijn vrij gemiddeld qua gebruik van uitkeringen en zorg. In de binnenstad valt wel op dat het gebruik van jeugd AWBZ laag is. Wijken met deels een hoog en deels een laag voorzieningengebruik In de wijken Vermeer-, Leusder- en Bergkwartier, Rustenburg en Schothorst / Zielhorst is een wisselend beeld te zien in voorzieningengebruik. In het Vermeer-, Leusder- en Bergkwartier komt dit vooral doordat er in het Bosgebied veel instellingen zijn, waardoor AWBZ zorg met verblijf hoog scoort. Daarentegen scoort deze wijk wel lager dan gemiddeld op het gebruik van bijstandsuitkeringen. In het gebied Schothorst / Zielhorst valt op dat de wijken onderling verschillen. In Zielhorst valt vooral op dat het gebruik van jeugd AWBZ bovengemiddeld is, terwijl Schothorst / Zielhorst wel laag scoort qua gebruik van uitkeringen. In Rustenburg is het gebruik van uitkeringen zoals Wajong en bijstand laag, terwijl het gebruik van zorg hoog ligt. Dit laatste is ook wel logisch gezien het hoge aandeel ouderen in deze wijk. Stapeling van voorzieningen in absolute aantallen Naast het relatieve gebruik van voorzieningen per wijk, is het ook belangrijk om te kijken naar de omvang van de wijk. Een grote wijk waar het voorzieningengebruik hoog is, heeft meer impact op de totale gemeente dan een kleine wijk met bijvoorbeeld veel uitkering- of zorggebruik. Als je op die manier naar de verschillende wijken kijkt, dan zijn Vermeer-, Leusder-, en Bergkwartier en Schothorst / Zielhorst de wijken waar de meeste huishoudens gebruik maken van 4 of meer regelingen. Dit zijn ook de grootste gebieden die in deze rapportage onderscheiden worden. Een kleinere wijk die qua omvang vrij gemiddeld is, maar die ook in de top 3 staat is Randenbroek / Schuilenburg. Dit komt door het hoge aandeel bijstand en WMO- en AWBZ-voorzieningen. Deels hangt dit samen met het grote aandeel ouderen in deze wijk. Rangorde van wijken naar absoluut aantal huishoudens dat vier of meer regelingen gebruikt 1 Aantal huishoudens 4 of meer regelingen Totaal aantal huishoudens Percentage in wijk 1. Vermeer-, Leusder-, en Bergkwartier ,3% 2. Schothorst-Zielhorst ,0% 3. Randenbroek-Schuilenburg ,9% 4. Soesterkwartier ,8% 5. Kruiskamp-Koppel ,9% 6. Vathorst-Hooglanderveen ,3% 7. Liendert ,5% 8. Kattenbroek ,0% 9. Binnenstad ,3% 10. Nieuwland ,8% 11. Hoogland ,7% 12. Rustenburg ,3% Totaal Amersfoort ,3% 1 In de stapeling van regelingen zijn behalve gebruik, voor de AWBZ ook indicaties opgenomen. Bron: CBS stapelingsmonitor over wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

7 Conclusies Sterke samenhang achtergrondgegevens Het gebruik van voorzieningen op het gebied van de Participatiewet, AWBZ/WMO, passend onderwijs en Jeugdzorg per wijk, hangt sterk samen met de samenstelling per wijk. Zo is het aandeel ouderen bepalend voor het gebruik van AWBZ/WMO. Ook andere achtergrondgegevens, zoals gebruik van uitkering met een laag inkomen, en eenoudergezinnen met passend onderwijs, hangen sterk samen 1. In deze rapportage beschrijven we de verschillen tussen wijken en nemen we deze achtergrondgegevens dus mee bij de interpretatie van de verschillen. Afwijkend zorggebruik Jeugd GGZ 1 e lijn Over het algemeen zie je een duidelijk beeld bij zorg en jeugdzorg. Als het WMO-gebruik in een wijk hoog is, dan zijn AWBZ gebruik en indicaties dit vaak ook. En dat geldt ook voor de verschillende voorzieningen voor jeugd: als in een wijk een hoog aandeel jongeren jeugd AWBZ gebruikt, dan is bijvoorbeeld jeugdzorg ondertoezichtstelling en ambulante jeugdzorg ook vaak hoog. Wat opvalt is dat op het gebied van Jeugd GGZ 1 e lijn vaak wel een ander beeld te zien is dan bij andere jeugdzorgindicatoren en passend onderwijs. In wijken waar passend onderwijs, jeugd AWBZ, jeugdzorg ondertoezichtstelling en ambulante jeugdzorg bijvoorbeeld relatief hoog scoren qua gebruik, ligt het gebruik van GGZ 1 e lijn juist laag en omgekeerd. Het gebruik van eerstelijns psychologische hulp hangt dus weinig samen met andere vormen van Jeugdzorg. 1 De Bruijn & Van der Veen (2013). Gebruik van regelingen en voorzieningen door huishoudens. Gemeente Amersfoort: afdeling Onderzoek & Statistiek. Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 7

8 8 wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

9 1. Inleiding 1.1 Kader en achtergrond Ontwikkelingen/decentralisaties Er verandert veel in het sociale domein. De gemeente krijgt allerlei nieuwe taken erbij in verband met de decentralisaties: overheveling van de AWBZ functies naar de WMO, de transitie van de jeugdzorg, de invoering van de Participatiewet en het passend onderwijs. De gemeente krijgt hiervoor de regiefunctie, omdat zij door oplossingen op lokaal niveau de overlap van voorzieningen kunnen tegengaan. De gemeenten moeten de zorg dan ook met aanzienlijk minder financiële middelen uitvoeren. Deze transities hebben, naast lagere kosten, meer verantwoordelijkheid bij de burger, effectievere en efficiëntere hulp, toename van maatschappelijke participatie en efficiënter gebruik van maatschappelijke voorzieningen tot doel. Sociale wijkteams Om efficiënter te gaan werken wordt in de gemeente Amersfoort sinds 2013 met sociale wijkteams gewerkt. Een wijkteam is een team van professionals van verschillende organisaties dat samen zorg en ondersteuning levert aan mensen die extra hulp nodig hebben in hun dagelijks leven. Het wijkteam richt zich op hulpvragen, die vrijwilligers niet op kunnen pakken. In juni 2014 bestaan de volgende wijkteams: Soesterkwartier, Vathorst, Liendert, Kruiskamp / Koppel, Schothorst / Zielhorst en Vermeerkwartier/ Leusderkwartier/ Bergkwartier. Behoefte aan inzicht gebruik voorzieningen Er is behoefte aan inzicht in het gebruik van deze voorzieningen die nu nog niet onder de gemeenten vallen. Het afgelopen jaar zijn allerlei gegevens over deze voorzieningen (op wijkniveau) beschikbaar gekomen vanuit bijvoorbeeld het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) en Vektis (levert informatie over gedeclareerde zorg vanuit AWBZ en Jeugd GGZ). Vanuit de gemeente wordt er met sociale wijkteams gewerkt en O&S is gevraagd om de cijfers naar deze indeling te analyseren en hierover te rapporteren. De resultaten hiervan zijn begin 2014 in het rapport Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort verschenen. De huidige rapportage is een actualisatie van deze rapportage. Bij toekomstige beleidskeuzes kan de gemeente rekening houden met de verschillen in voorzieningengebruik per wijk. Ook voor de nog te vormen wijkteams leveren de wijktabellen in het rapport nuttige informatie op. Bijvoorbeeld om te bepalen hoe groot het werkgebied moet worden of welke samenstelling van professionals er nodig is. Actualisatie De huidige rapportage is een actualisatie van de eerder verschenen rapportage over wijkcijfers decentralisaties in de gemeente Amersfoort. In deze actualisatie zijn de volgende zaken veranderd: - toevoeging cijfers over AWBZ indicaties, zowel op gemeente- als wijkniveau; Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 9

10 - toevoeging cijfers diverse vormen van provinciaal gefinancierde jeugdzorg, zowel op gemeente- als wijkniveau; - veranderde stapeling: door toevoeging van jeugdzorgcijfers, maar vooral door toevoeging van AWBZ indicaties is de stapeling van regelingen beduidend hoger geworden, zowel op gemeente- als wijkniveau. Bovendien is de stapeling tussen domeinen veranderd: er is een lagere samenhang tussen de domeinen arbeidsparticipatie en inkomensondersteuning, maar een hogere samenhang tussen de domeinen arbeidsparticipatie, inkomensondersteuning en welzijn en zorg; - aanpassing AWBZ zorg met verblijf: de gebruiksgegevens zijn geen schatting meer op basis van buurttabellen. Zorg met verblijf is in de meest recente stapelingsmonitor van het CBS opgenomen, waardoor cijfers beschikbaar zijn op zowel gemeente- als wijkniveau; - aanpassing passend onderwijs: gebruik van passend onderwijs is in deze rapportage niet meer op huishoudenniveau gerapporteerd, maar gerelateerd aan het aantal jongeren in een wijk. Op deze manier zijn de cijfers voor passend onderwijs in lijn met andere jeugdzorgindicatoren die ook aan het aantal jongeren zijn gerelateerd. Door deze aanpassing zijn de aantallen en vooral percentages voor passend onderwijs op zowel gemeente- als wijkniveau veranderd; - kosten verwijderd, aangezien in de tussentijd nieuwe rapporten en notities verschenen zijn die hier inzicht in geven 1. Regiogemeenten Ook voor de regiogemeenten Baarn, Bunschoten, Leusden, Soest en Woudenberg heeft O&S begin 2014 dergelijke (wijk)rapportages gemaakt. Hiermee zijn de regiogemeenten grotendeels op een zelfde kennisniveau komen wat betreft het voorzieningengebruik binnen het sociale domein. 1.2 Opzet van het onderzoek Doel van het onderzoek is om de beschikbare gebruiksgegevens per huishouden en per wijk op een overzichtelijke manier weer te geven. Dit geeft de gemeente en de sociale wijkteams informatie over het gebruik van voorzieningen per wijk/ gebied van sociaal wijkteam. Bronnen voor indicatoren Dit rapport is gebaseerd op de tot op het moment van publicatie beschikbare gegevens op het gebied van de decentralisatie die op wijkniveau zijn geleverd. Het gaat daarbij primair om gegevens uit de volgende bronnen: het stapelingsonderzoek van het CBS en gegevens van Vektis. Vektis levert informatie over gedeclareerde zorg vanuit de jeugd AWBZ en jeugd GGZ 1 e lijn. De overige gegevens over voorzieningengebruik zijn aangeleverd door het CBS. Daarnaast zijn enkele achtergrondgegevens opgenomen in het rapport (jongeren, ouderen, inkomensgroepen tot 105% van het sociaal minimum, huishoudentype en sociale cohesie). In bijlage 2 staat een overzicht van alle gegevens over indicatoren met bijbehorende definities, jaartallen en bronnen. Jaarcijfers in plaats van peildatum De cijfers van het CBS en Vektis betreffen voorzieningengebruik in één jaar. Het gebruik van voorzieningen en regelingen is dus niet vastgesteld op een bepaalde peildatum. Als een huishouden in één jaar van meerdere regelingen gebruik heeft gemaakt, hoeft dat dus niet gelijktijdig te zijn geweest. Mensen kunnen bijvoorbeeld overgaan van een WSW indicatie naar een WSW dienstbetrekking. Dit huishouden zou in dat jaar dan gebruik maken van twee regelingen, maar niet tegelijkertijd. Het kan natuurlijk ook wel zo zijn dat een huishouden van meerdere regelingen tegelijkertijd gebruik maakt. 1 Bijvoorbeeld decentralisatiemonitor van het WMO-kantoor 10 wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

11 Wijkindeling sluit aan bij sociale wijkteams In dit rapport spreken we over wijken, maar dit zijn gebiedsindelingen naar indelingen van sociale wijkteams en wijkbeheergebieden. Voor de gebieden waar een sociaal wijkteam is, sluiten we de gebiedsindeling hierop aan. Als er nog geen sociaal wijkteam is, dan hanteren we de standaard wijkbeheergebieden als indeling. Als in dit rapport wordt gesproken over wijken, dan doelen we op deze gebiedsindeling en niet op de reguliere wijkindeling. De wijkindeling die we in dit rapport hanteren is: - Binnenstad - Soesterkwartier (exclusief Isselt) - Kruiskamp-Koppel - Schothorst-Zielhorst - Liendert - Rustenburg - Randenbroek-Schuilenburg - Vermeer-, Leusder-, en Bergkwartier (inclusief Bosgebied) - Hoogland (exclusief Hoogland-West) - Kattenbroek - Nieuwland (exclusief Calveen) - Vathorst-Hooglanderveen De cijfers in deze rapportage zijn ook voor de reguliere wijkindeling beschikbaar op amersfoortincijfers.nl. Aangezien niet alle cijfers op dit wijkniveau beschikbaar zijn, ontbreken sommige gegevens, maar voor de meeste wijken zijn deze gegevens beschikbaar. Verantwoording van indicatoren In dit rapport beschrijven we hoeveel huishoudens gebruik maken van een regeling op het gebied van de Participatiewet, WMO / AWBZ, passend onderwijs of Jeugdzorg. Ook rapporteren we over de stapeling van voorzieningen tussen verschillende domeinen. In bijlage 1 staat een verantwoording van alle indicatoren en achtergrondgegevens die zijn opgenomen in de rapportage. Toelichting tabel Voor iedere wijk worden de cijfers over het regelingen- en voorzieningengebruik getoond in een tabel. Om deze informatie in perspectief te kunnen plaatsen, zijn ook de cijfers van de gemeente Amersfoort als geheel opgenomen. In bijlage 3 staat een toelichting op de tabel. Hierin staan we stil bij het kleurgebruik, cijfers op huishouden- of persoonsniveau, cijfers per wijk of postcodegebied, schattingen en ontbrekende gegevens, en afronding. Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 11

12 12 wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

13 2. Amersfoort en gemeenten Voorzieningengebruik Amersfoort vergelijkbaar met steden Het gebruik van voorzieningen en regelingen in Amersfoort is vergelijkbaar met de steden. Zo is het aandeel huishoudens dat gebruik maakt van de WMO of AWBZ vrijwel even hoog. Ook maken ongeveer evenveel huishoudens gebruik van WSW of Wajong. Weinig bijstand, veel arbeidsongeschikten In Amersfoort zit 5,1% van de huishoudens in de bijstand, terwijl dit in de steden met 6,2% wat hoger ligt. Ook het aandeel huishoudens dat moet rondkomen van een inkomen onder of rond het sociaal minimum is laag. Daarentegen zijn relatief veel huishoudens arbeidsongeschikt (8,1% in Amersfoort vergeleken met 7,3% in de steden). 1 e lijn GGZ hoger dan gemiddeld Het gebruik van passend onderwijs is iets lager dan gemiddeld in de steden. Opvallend is het gebruik van 1 e lijn GGZ. Het aandeel jongeren in Amersfoort dat ondersteuning vanuit de 1 e lijn Jeugd GGZ ontvangt is namelijk 37% hoger dan in de gemeenten. Daarentegen ontvangen relatief weinig jongeren ambulante jeugdzorg: 0,8% in Amersfoort tegenover 1,9% in de steden. De Jeugd-AWBZ en provinciaal gefinancierde jeugdzorg is ook wat lager in Amersfoort dan in andere steden. Stapeling iets lager dan in De stapeling van voorzieningen in Amersfoort is vergelijkbaar met de steden. Zo ontvangen iets minder huishoudens een combinatie van welzijn en zorg, arbeidsparticipatie en inkomensondersteuning. Het aandeel huishoudens dat gebruik maakt van vier of meer regelingen is ook iets lager dan gemiddeld. In Amersfoort maakt 11,3% van de huishoudens gebruik van deze stapeling van regelingen, terwijl dit in de steden 11,8% is. Leeswijzer In bijlage 1 staat een verantwoording van alle indicatoren en achtergrondgegevens. In bijlage 2 staat een overzicht van alle indicatoren met daarbij de gehanteerde definities, jaren en bronnen. In bijlage 3 staat een toelichting over het kleurgebruik in de tabel. Daar staat ook uitgelegd wat de X, * en. betekenen. Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 13

14 Gebruik voorzieningen decentralisaties door huishoudens in Amersfoort 1 Gemiddelde steden 2 Amersfoort Percentage Percentage Achtergrondgegevens Jongeren (t/m 17 jaar) (personen ipv huishoudens) 20,1% 24,3% Ouderen (65+)(personen ipv huishoudens) 14,8% 12,5% Schuldhulpverlening (WSNP) 0,5% 0,4% Huishoudens onder of rond sociaal minimum 9,0% 7,0% Huishoudens met kinderen 32,3% 38,0% Eenpersoonshuishoudens 40,2% 36,0% Arbeidsongeschiktheid (WAO + WIA) 7,3% 8,1% Gebruik AWBZ persoonlijke verzorging 3,3% 3,1% Indicatie AWBZ persoonlijke verzorging 3,9% 3,7% Participatiewet Bijstand (WWB) 6,2% 5,1% Wajong 2,7% 2,5% WSW (wachtlijst) 0,5% 0,5% WSW (dienstbetrekking) 1,3% 1,4% AWBZ/WMO WMO huishoudelijke verzorging 5,1% 5,1% Gebruik AWBZ individuele begeleiding 1,6% 1,6% Gebruik AWBZ groepsbegeleiding 1,0% 0,8% Gebruik AWBZ zorg met verblijf 3,6% 3,4% Indicatie AWBZ individuele begeleiding 2,5% 2,4% Indicatie AWBZ groepsbegeleiding 1,6% 1,3% Indicatie AWBZ kort verblijf 0,3% 0,3% Indicatie AWBZ zorg met verblijf 4,5% 4,4% 14 wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

15 Gebruik voorzieningen decentralisaties door huishoudens in Amersfoort 1 (vervolg) Gemiddelde steden 2 Amersfoort Passend onderwijs (gerelateerd aan aantal jongeren ipv huishoudens) Percentage Percentage Speciaal onderwijs + Leerling gebonden budget 5,8% 5,3% Jeugdzorg (gerelateerd aan aantal jongeren ipv huishoudens) Jeugd AWBZ 3 2,5% 1,8% Jeugd GGZ 1e lijn 3 1,6% 2,2% Jeugd GGZ 2e lijn 5,4% 5,0% Jeugdzorg ondertoezichtstelling 1,4% 1,3% Jeugdzorg voogdij 0,3% 0,2% Jeugdzorg jeugdreclassering 0,6% 0,4% Ambulante jeugdzorg 1,9% 0,8% Jeugdzorg dagbehandeling 0,3% 0,3% Residentiële jeugdzorg 0,5% 0,5% Jeugdzorg pleegzorg 0,6% 0,5% Stapeling 4 Aandeel huishoudens dat gebruik maakt van 1 of meer regelingen 49,7% 49,6% Aandeel huishoudens dat gebruik maakt van 4 of meer regelingen 11,8% 11,3% Welzijn en zorg + Inkomensondersteuning 7,1% 6,8% Arbeidsparticipatie + Inkomensondersteuning 9,8% 9,5% Welzijn en zorg + Arbeidsparticipatie + Inkomensondersteuning 3,8% 3,5% 1 De indicator sociale cohesie ontbreekt in deze tabel, omdat geen gegevens beschikbaar zijn van de steden. Daarnaast worden huishoudenstype en sociaal minimum in deze tabel anders gedefinieerd dan in de wijktabellen. 2 De steden op basis waarvan het gemiddelde is berekend, zijn: Almere, Amersfoort, Apeldoorn, Arnhem, Breda, Dordrecht, Ede, Eindhoven, Emmen, Enschede, Groningen, Haarlem, Haarlemmermeer, s- Hertogenbosch, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Tilburg, Venlo, Westland, Zaanstad, Zoetermeer en Zwolle. De G4 (Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht) zijn niet opgenomen in het gemiddelde. De steden zijn vastgesteld op basis van de gemeente-indeling en bevolkingsomvang op 1 januari Om gebruik van Jeugd AWBZ en Jeugd GGZ 1 e lijn te kunnen vergelijken met de steden, is gebruik gemaakt van gegevens uit de CBS Jeugdmonitor. In de wijktabellen van Amersfoort wordt daarentegen gebruik gemaakt van Vektis, omdat zij op wijkniveau gegevens leveren. Zodoende verschilt het percentage jongeren in de Jeugd AWBZ en Jeugd GGZ 1 e lijn enigszins tussen deze tabel en de wijktabellen. 4 In de stapeling van regelingen zijn behalve gebruik, voor de AWBZ ook indicaties opgenomen. Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 15

16 16 wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

17 3. Binnenstad Binnenstad kent gemiddeld voorzieningengebruik In de binnenstad is het voorzieningengebruik vergelijkbaar met de gemeente Amersfoort als geheel. Een relatief klein aandeel jongeren maakt gebruik jeugd AWBZ. Opvallend is dat gebruik van de jeugd GGZ 1 e lijn wel iets hoger dan gemiddeld is. Het aandeel huishoudens met AWBZ individuele of groepsbegeleiding ligt iets boven gemiddeld, ondanks dat het aandeel ouderen in de binnenstad vergelijkbaar is met de hele gemeente. Daarentegen is het aandeel huishoudens met een indicatie voor AWBZ groepsbegeleiding of persoonlijke verzorging laag. Verder valt op dat in de Binnenstad het aandeel indicaties groepsbegeleiding lager is dan het gebruik hiervan, terwijl dit voor Amersfoort als totaal logischerwijs andersom is. Onbekend is waar dit door komt. Ook het gebruik van WMO huishoudelijke verzorging is relatief laag, terwijl er wel veel alleenstaanden in het centrum wonen. Stapeling van regelingen komt minder voor in de binnenstad. Er zijn minder huishoudens die van meerdere regelingen tegelijk gebruik maken. Bijna 60% van de huishoudens maakt van geen enkele regeling gebruik. Dit is duidelijk meer dan gemiddeld. In Amersfoort gebruikt namelijk ongeveer 50% van de huishoudens geen regelingen. Leeswijzer In bijlage 1 staat een verantwoording van alle indicatoren en achtergrondgegevens. In bijlage 2 staat een overzicht van alle indicatoren met daarbij de gehanteerde definities, jaren en bronnen. In bijlage 3 staat een toelichting over het kleurgebruik in de tabel. Daar staat ook uitgelegd wat de X, * en. betekenen. Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 17

18 Gebruik voorzieningen decentralisaties door huishoudens in Binnenstad Gemeente Binnenstad Aantal Percentage Aantal Percentage Achtergrondgegevens Inwoners (personen ipv huishoudens) Jongeren (t/m 17 jaar) (personen ipv huishoudens) ,3% ,4% Ouderen (65+)(personen ipv huishoudens) ,5% ,0% Schuldhulpverlening (WSNP) 270 0,4% 13* 0,3% Tot 105% van sociaal minimum ,2% 350 9,9% Eenoudergezinnen ,0% 156 3,7% Gezinnen met kinderen ,4% 396 9,3% Alleenstaanden ,4% ,6% Sociale cohesie 6,3 6,3 Arbeidsongeschiktheid (WAO + WIA) ,1% 265 6,2% Gebruik AWBZ persoonlijke verzorging ,1% 120 2,8% Indicatie AWBZ persoonlijke verzorging ,7% 105 2,5% Participatiewet Bijstand (WWB) ,1% 210 4,9% Wajong ,5% 100 2,3% WSW (wachtlijst) 305 0,5% X X WSW (dienstbetrekking) 930 1,4% 54* 1,3% AWBZ/WMO WMO huishoudelijke verzorging ,1% 180 4,2% Gebruik AWBZ individuele begeleiding ,6% 90 2,1% Gebruik AWBZ groepsbegeleiding 545 0,8% 47* 1,1% Gebruik AWBZ zorg met verblijf ,4% 120 2,8% Indicatie AWBZ individuele begeleiding ,4% 105 2,5% Indicatie AWBZ groepsbegeleiding 855 1,3% 34* 0,8% Indicatie AWBZ kort verblijf 205 0,3% X X Indicatie AWBZ zorg met verblijf ,4% 190 4,4% 18 wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

19 Gebruik voorzieningen decentralisaties door huishoudens in Binnenstad (vervolg) Passend onderwijs (gerelateerd aan aantal jongeren ipv huishoudens) Gemeente Binnenstad Aantal Percentage Aantal Percentage Speciaal onderwijs + Leerling gebonden budget ,3% X X Jeugdzorg (gerelateerd aan aantal jongeren ipv huishoudens) Jeugd AWBZ ,6% 4 0,7% Jeugd GGZ 1e lijn ,1% 15 2,6% Jeugd GGZ 2e lijn ,0%.. Jeugdzorg ondertoezichtstelling 485 1,3% X X Jeugdzorg voogdij 80 0,2% X X Jeugdzorg jeugdreclassering 135 0,4% X X Ambulante jeugdzorg 270 0,8% X X Jeugdzorg dagbehandeling 125 0,3% X X Residentiële jeugdzorg 175 0,5% X X Jeugdzorg pleegzorg 190 0,5% X X Stapeling 3 Aandeel huishoudens dat gebruik maakt van 1 of meer regelingen ,6% ,4% Aandeel huishoudens dat gebruik maakt van 4 of meer regelingen ,3% 355 8,3% Welzijn en zorg + Inkomensondersteuning ,8% 240 5,6% Arbeidsparticipatie + Inkomensondersteuning ,5% 315 7,4% Welzijn en zorg + Arbeidsparticipatie + Inkomensondersteuning ,5% 140 3,3% 1 AWBZ zorg met verblijf zegt weinig over het gebruik of de indicaties van de huishoudens in de wijk. Deze indicator hangt namelijk sterk samen met de aan- of afwezigheid van zorginstellingen. 2 Cijfers van Jeugd AWBZ en Jeugd GGZ 1 e lijn zijn gebaseerd op 4-cijferige postcode in plaats van wijk. Deze wijk omvat postcode In de stapeling van regelingen zijn behalve gebruik, voor de AWBZ ook indicaties opgenomen. Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 19

20 20 wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort

21 4. Soesterkwartier Hoog voorzieningengebruik Soesterkwartier In het Soesterkwartier is het regelingen- en voorzieningengebruik hoog. Veel huishoudens ontvangen uitkeringen. Zo zitten veel huishoudens in de WSW of schuldhulpverlening, en ook arbeidsongeschiktheid en Wajong komen duidelijk vaker voor. Daarnaast ontvangt een hoog aandeel huishoudens ondersteuning voor welzijn en zorg. Ook hebben relatief veel huishoudens een indicatie voor AWBZ-zorg. De leeftijdsopbouw van deze wijk is niet erg afwijkend van de hele gemeente, dus het gebruik en de indicaties vallen niet te verklaren door bijvoorbeeld veel ouderen. Ook opmerkelijk is dat in Soesterkwartier een groot aandeel jongeren gebruik maakt van passend onderwijs, jeugd AWBZ en andere vormen van jeugdzorg, terwijl een klein aandeel 1 e lijns jeugd GGZ ontvangt. Gebruik van en indicatie voor AWBZ zorg met verblijf is iets lager dan gemiddeld, maar deze zorg hangt sterk samen met de aan- of afwezigheid van zorginstellingen en zegt dus minder over het zorggebruik door huishoudens. De wijk kent daarnaast een hoge stapeling van voorzieningen. Ongeveer 45% van de huishoudens maakt van geen enkele regeling gebruik, terwijl bijna 13% van de huishoudens in Soesterkwartier 4 of meer regelingen gebruikt. Ook de samenhang tussen arbeidsparticipatie en inkomensondersteuning is hoog. Dit zijn huishoudens die een uitkering krijgen zoals bijstand, Wajong, WSW, WW, Arbeidsongeschiktheid (arbeidsparticipatie) en in combinatie met deze uitkering een financiële tegemoetkoming krijgen in de vorm van bijzondere bijstand of een tegemoetkoming in de zorgkosten (inkomensondersteuning). Dat deze samenhang in het Soesterkwartier hoog is, is ook wel logisch aangezien een relatief groot deel van de inwoners moet rondkomen van een uitkering en deze groep ook eerder in verband met een laag inkomen in aanmerking komt voor regelingen als bijzondere bijstand of een regeling die tegemoet komt in ziektekosten. Wat in het Soesterkwartier wel gunstig is vergeleken met andere prioriteitswijken zoals Liendert en Kruiskamp / Koppel is de relatief hoge sociale cohesie. Dit zou gunstig kunnen zijn als we als overheid meer een beroep willen doen op informele zorg. Leeswijzer In bijlage 1 staat een verantwoording van alle indicatoren en achtergrondgegevens. In bijlage 2 staat een overzicht van alle indicatoren met daarbij de gehanteerde definities, jaren en bronnen. In bijlage 3 staat een toelichting over het kleurgebruik in de tabel. Daar staat ook uitgelegd wat de X, * en. betekenen. Wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort 21

22 Gebruik voorzieningen decentralisaties door huishoudens in Soesterkwartier Gemeente Soesterkwartier Aantal Percentage Aantal Percentage Achtergrondgegevens Inwoners (personen ipv huishoudens) Jongeren (t/m 17 jaar) (personen ipv huishoudens) ,3% ,5% Ouderen (65+)(personen ipv huishoudens) ,5% ,0% Schuldhulpverlening (WSNP) 270 0,4% 40 0,7% Tot 105% van sociaal minimum ,2% 480 9,8% Eenoudergezinnen ,0% 398 7,3% Gezinnen met kinderen ,4% ,3% Alleenstaanden ,4% ,2% Sociale cohesie 6,3 6,5 Arbeidsongeschiktheid (WAO + WIA) ,1% ,1% Gebruik AWBZ persoonlijke verzorging ,1% 260 4,9% Indicatie AWBZ persoonlijke verzorging ,7% 300 5,6% Participatiewet Bijstand (WWB) ,1% 385 7,2% Wajong ,5% 175 3,3% WSW (wachtlijst) 305 0,5% 35 0,7% WSW (dienstbetrekking) 930 1,4% 170 3,2% AWBZ/WMO WMO huishoudelijke verzorging ,1% 380 7,1% Gebruik AWBZ individuele begeleiding ,6% 105 2,0% Gebruik AWBZ groepsbegeleiding 545 0,8% 60 1,1% Gebruik AWBZ zorg met verblijf ,4% 85 1,6% Indicatie AWBZ individuele begeleiding ,4% 165 3,1% Indicatie AWBZ groepsbegeleiding 855 1,3% 90 1,7% Indicatie AWBZ kort verblijf 205 0,3% 15 0,3% Indicatie AWBZ zorg met verblijf ,4% 150 2,8% 22 wijkcijfers decentralisaties gemeente Amersfoort