Nierkanker: verwijderen van de nier (nefrectomie)

Transcriptie

1 Nierkanker: verwijderen van de nier (nefrectomie)

2

3 In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een tumor nefrectomie. Een van de nieren wordt operatief verwijderd. In deze folder wordt informatie gegeven over de aandoening en behandeling. Heeft u na het lezen nog vragen? Dan kunt u altijd terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundige van de afdeling. Operatie bij nierkanker De nieren De nieren zorgen voor afvoer van vocht en afvalstoffen uit het lichaam. Dit doen zij door de overtollige stoffen uit het bloed te halen en af te voeren via de urineleiders naar de blaas, waarna deze stoffen als urine worden uitgeplast. Nierkanker In de nieren kunnen tumoren ontstaan. Er zijn verschillende vormen van nierkanker. Het niercelcarcinoom komt het meest voor. Dit is een kwaadaardig tumor dat door het nierkapsel heen kan groeien in het omringende weefsel. Tumorcellen kunnen ook losraken en zich verspreiden door het lichaam (uitzaaiingen). In eerste instantie worden deze tumorcellen teruggevonden in de dichtbij liggende lymfeklieren. Operaties Er zijn verschillende mogelijkheden om nierkanker te behandelen. De behandeling is onder andere afhankelijk van het stadium waarin de ziekte verkeert. Deze folder beschrijft alleen de operatiemogelijkheden: Bij de open nefrectomie wordt één van de nieren volledig verwijderd via een snede in de buik of de flank. Daarbij wordt ook het om de nier heen liggende vetweefsel en eventueel klierweefsel weggenomen. Soms is het mogelijk slechts een deel van de nier te verwijderen (partiële nefrectomie), maar meestal gaat het om de gehele nier (radicale nefrectomie). Het kan ook zijn dat niet alleen de nier wordt weggenomen, maar ook de urineleider (nefroureterectomie). Als het gaat om kleinere tumoren, kan de nier soms worden verwijderd via een laparoscopische nefrectomie, waarbij de chirurgische instrumenten via 1

4 kleine sneetjes door buisjes in de buikwand worden ingebracht. Met een camera heeft de uroloog dan zicht op het operatiegebied. Voorbereiding Anesthesie Omdat de ingreep onder anesthesie (verdoving/narcose) gebeurt, brengt u vooraf een bezoek aan het preoperatieve spreekuur van de anesthesioloog. Tijdens dit gesprek wordt uw hele gezondheidstoestand beoordeeld. Als het nodig is, worden aanvullende onderzoeken afgesproken. Ook krijgt u uitleg over de mogelijke vormen van anesthesie en de gang van zaken rondom de operatie. Informatie over de anesthesie, het nuchter zijn, de verkoeverafdeling en de pijnbehandeling vindt u ook in de folder Behandeling of onderzoek onder anesthesie. Scheren Het is van groot belang dat u vijf dagen voor de geplande ingreep het gedeelte van het lichaam waar u wordt geopereerd niet scheert met een scheermes. Dit vermindert het risico op een infectie. Als de chirurg scheren nodig vindt, gebeurt dit op de operatiekamer. Vette crème Wilt u op de dag van de operatie geen gebruik maken van vette crèmes? Vette crème zorgt ervoor dat het te opereren gebied niet goed gedesinfecteerd kan worden. Sieraden, piercings etc. Nagellak, make-up, contactlenzen, bril, gebitsprotheses en sieraden (ook piercings) mag u niet dragen tijdens de operatie. Verwijder acryl- of gelnagels vóór de operatie van de wijsvinger. Veiligheid Rondom uw operatie zijn diverse veiligheidsmomenten ingebouwd. Vlak voor de start van de operatie neemt het gehele operatieteam een zogenaamde Time 2

5 out. Tijdens dit moment controleert het team uw naam, geboortedatum en het lichaamsdeel dat zij gaan opereren en de operatiebenodigdheden.. Medicijnen De anesthesioloog bepreekt met u welke medicijnen u mag blijven gebruiken en welke u moet stoppen. Als u bloedverdunners gebruikt, overlegt uw behandelend arts met u of u deze kunt door gebruiken of moet stoppen. Heeft u hierover vragen, stel ze dan aan uw behandelend arts. Melden Meestal wordt u op de dag van de operatie zelf opgenomen in het ziekenhuis; soms ook een dag van tevoren. U meldt zich op de afgesproken tijd op de verpleegafdeling. Als u medicijnen gebruikt, neemt u deze in de originele verpakking mee. U kunt ook bij uw apotheek een actueel overzicht laten samenstellen. Operatie Bij een open radicale nefrectomie wordt via een snede in de buik of in de flank de nier met het omliggende vetweefsel en eventueel klierweefsel verwijderd. In sommige gevallen wordt een partiële (gedeeltelijke) nefrectomie verricht of kan de operatie geassisteerd worden door een robot (Da Vinci procedure). De arts bespreekt met u de behandelopties. Het weggenomen weefsel wordt in het laboratorium verder onderzocht om de soort, grootte en uitgebreidheid van de tumor (PA-onderzoek) te bepalen. De uitslag kan een tot twee weken op zich laten wachten. De uroloog bespreekt met u de uitslag van dit onderzoek en de verdere vervolgbehandeling en -controles. Bij een laparoscopische nefrectomie (kijkoperatie) worden via kleine sneetjes in de buikwand de chirurgische instrumenten en een camera ingebracht. De nier wordt verwijderd via een snee van zes à zeven centimeter in de onderbuik. De kijkoperatie duurt langer dan een open ingreep. Maar u heeft meestal minder bloedverlies op en u heeft minder anesthesie (verdoving/narcose) nodig. De wondjes zijn kleiner, waardoor er minder pijnklachten in het operatiegebied zijn en het herstel vaak sneller verloopt. Wel is er na een kijkoperatie kans op schou- 3

6 derpijn. Dit is een gevolg van prikkeling van het middenrif doordat de buikholte aan het begin van de operatie is gevuld en opgeblazen met koolzuurgas om de organen goed zichtbaar te maken. Na de operatie Na afloop van de operatie gaat u naar de verkoeverafdeling totdat u goed wakker bent. Daarna wordt u weer naar de verpleegafdeling gebracht. Na de operatie heeft u een infuus in de arm (voor het toedienen van vocht en eventueel medicijnen). Bij een open operatie zit er meestal een slangetje in de buik voor het afvoeren van wondvocht (drain). Verder heeft u een blaaskatheter waardoor de urine vanzelf afloopt in een urinezak. De eerste dagen na de operatie herstelt u van de ingreep. Het kan zijn dat na een open nefrectomie de darmen de eerste tijd nog niet goed werken. In dat geval kunt u in het begin slechts kleine hoeveelheden eten en drinken. De drain, de katheter en het infuus worden verwijderd zodra dat mogelijk is. Al de eerste dag na de operatie kunt u, als dat mogelijk is en met hulp, uit bed komen. Dit bevordert het herstel en voorkomt complicaties. Het duurt ongeveer vijf dagen voordat u voldoende hersteld bent om weer naar huis te gaan. Na een laparoscopische operatie duurt dit ongeveer drie dagen. Nazorg De eerste zes weken na ontslag uit het ziekenhuis moet u het nog rustig aan doen. Pijn en vermoeidheid zijn meestal signalen dat u te veel gedaan heeft. In deze periode mag u wel autorijden (afhankelijk van de bepalingen van uw verzekering), maar niet zwaar tillen, rekken, strekken of zwaar huishoudelijk werk verrichten. Na zes weken kunt u deze activiteiten weer langzaam opbouwen. Complicaties Zowel na een open operatie als na een kijkoperatie kan er een nabloeding of een wondinfectie optreden. Als u weer thuis bent raden we aan uw arts te waarschuwen als u last heeft van: ernstige buik- of flankpijn; een bolle of gespannen buik; 4

7 koorts boven 38 graden Celcius of koude rillingen; of als er pus uit de wond komt of de wond erg rood is. Uitslag Het weefsel, dat tijdens de operatie is uitgenomen, wordt door de patholoog anatoom onderzocht. De uitslag hiervan is na ongeveer zeven tot tien dagen bekend. Uw behandelend arts bespreekt de uitslag en de eventuele vervolgbehandeling met u op de polikliniek. Annuleren/verzetten Voor het annuleren van afspraken kunt u ook het contactformulier invullen op onze website: Vragen Mocht u na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, dan kunt u deze bespreken met uw uroloog. Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis zullen de verpleegkundigen en de arts ook steeds toelichten wat er gaat gebeuren. Zij beantwoorden graag uw vragen. Ook kunt u voor meer informatie en ondersteuning terecht bij: KWF Nederlandse Kankerbestrijding Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen Vereniging Waterloop 5

8 Adres Verpleegafdeling Urologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 753, zone C GA Nijmegen Polikliniek Urologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 725, Poliplein C GA Nijmegen Contact Verpleegafdeling Urologie Polikliniek Urologie Bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van uur (volg het keuzemenu) Radboud universitair medisch centrum