Ambitienota structuurvisies

Transcriptie

1 Ambitienota structuurvisies december 2015

2 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Ambities en maatregelen kleine kernen 6 3. Ambities Ellecom, mijn dorp van morgen Buitenplaats Ellecom Duurzaam wonen Ambities Spankeren, mijn dorp van morgen Spankeren, een dorp op zich! Wonen in Spankeren Ambities Laag-Soeren, mijn dorp van morgen Dorp aan de Veluwe Dorps wonen 27 Bijlage 33 Kengetallen bevolking en woningvoorraad 2

3 1. Inleiding Onder de noemer mijn dorp van morgen werkt de gemeente Rheden aan een nieuwe structuurvisie, waarbij steeds een ander dorp en uiteindelijk ook het landelijk gebied aan de beurt komt. Deze aanpak maakt het mogelijk om, meer dan voorheen, te concentreren op de ruimtelijke inpassing van beleidskeuzes in de zeven dorpen en in te spelen op dorpseigen vraagstukken. In de structuurvisies worden de identiteit en kernkwaliteiten van de dorpen geduid. De structuurvisies laten keuzes zien over de gewenste ruimtelijke ontwikkeling op lange termijn (tot 2030) en de daarvoor noodzakelijke maatregelen op korte en middellange termijn met als doel de leefbaarheid van de dorpen en hun omgeving te behouden en waar mogelijk te verbeteren. In dit project zijn wij als eerste gestart met het dorp Rheden; 23 september 2014 heeft de gemeenteraad deze structuurvisie vastgesteld. De volgende dorpsvisie, die voor De Steeg, is op 30 juni 2015 door de raad vastgesteld. Momenteel werken wij aan de structuurvisies voor de dorpen Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren. Buurtavonden en verkenning Om te horen wat inwoners van hun dorp vinden en welke wensen en ideeën zij hebben voor de toekomstige ontwikkeling van hun woon- en leefomgeving, is de gemeente in de zomer van 2015 samen met haar maatschappelijke partners, waaronder de belangenvereniging Spankeren, Soerens Belang 1, politie, VIVA Rheden, Vivare en Sprengenland Wonen, op 12 verschillende plekken in Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren komen buurten. Veel inwoners wisten ons op deze manier te vinden en hun ideeën mee te geven. Gedurende de zomermaanden hebben wij alle enquêtes en opmerkingen geïnventariseerd. Een deel van de opmerkingen van bewoners, met name daar waar het korte termijn acties en sociale onderwerpen betreft, hebben een plek gekregen in het proces en buurtplan van Ik Buurt Mee!. Andere onderwerpen zijn meegenomen in een sterkte-zwakte analyse van de dorpen en krijgen een plek in de op te stellen structuurvisie. 1 Ellecoms Belang beraadt zich momenteel op de toekomst van haar vereniging en heeft aangegeven geen actieve rol op zich te kunnen/willen nemen in het proces van de structuurvisie. 3

4 In september 2015 hebben wij met de Belangenvereniging Spankeren en Soerens Belang verder gesproken over de onderwerpen die zijn opgehaald tijdens de buurtavonden. Medio 2015 zijn er ook in het gemeentehuis diverse bijeenkomsten geweest, waarin door vakcollega s gesproken is over de opbrengsten van de buurtavonden. Daarnaast zijn door hen (autonome) trends, cijfers, lopende projecten en ontwikkelingen in beeld gebracht en is inzichtelijk gemaakt welk effect zij hebben op de (toekomstige) ruimtelijke ontwikkeling van Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren. Voor het dorp Spankeren is daarbij nadrukkelijk ook gebruik gemaakt van het dorpsplan Spankeren, een dorp dat alles raakt!. Ellecom en Laag-Soeren hebben geen actueel dorpsplan. Bewonersavonden en verdieping In september 2015 hebben wij tijdens een drietal bewonersavonden in Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren met behulp van posters laten zien wat er tijdens de buurtavonden en interne bijeenkomsten is opgehaald. Daarna is door de aanwezige bewoners verder gediscussieerd over een aantal specifieke thema s en dorpseigen vraagstukken. De resultaten van de interne verkenning, buurt- en bewonersavonden hebben wij vervolgens verwerkt in een sterkte-zwakte analyse. Hierbij zijn voor Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren de sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen geïnventariseerd. Aan de hand van deze analyse zijn de kernkwaliteiten van de dorpen benoemd en de ruimtelijke vraagstukken waarop de structuurvisie straks een antwoord moet geven. Vanuit de sterkte-zwakte analyse hebben wij vervolgens voor ieder dorp een ambitie geformuleerd rondom twee centrale thema s. In november 2015 hebben wij een eerste aanzet van die ambitie besproken met de besturen van de Belangenvereniging Spankeren en het Soerens Belang. Aan de hand van die gesprekken hebben wij de ambities en maatregelen aangescherpt en besproken met alle betrokken vakdisciplines, de portefeuillehouder en dorpswethouders. Ook zijn de hoofdlijnen van de ambities tijdens een drietal bewonersavonden in december 2015 aan de bewoners van Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren voorgelegd en op basis daarvan verder aangescherpt. 4

5 Vervolg Deze nota bevat wensbeelden en een mogelijke ontwikkelingsrichting voor Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren. Wensen worden in eerste instantie niet beperkt door welk kader dan ook, maar de mate van realiseerbaarheid neemt wel af naarmate zij meer in conflict raken met bijvoorbeeld het beleid van hogere overheden of van de gemeente zelf. In deze fase van het project is daarom getracht buiten bestaande kaders te denken, maar zonder onrealistische voorstellen te doen, en zonder de oorspronkelijke afwegingen waarop bestaand beleid is gebaseerd uit het oog te verliezen. In de volgende en laatste fase van het project worden de ambities en maatregelen in deze nota getoetst op haalbaarheid (juridisch, maatschappelijk en financieel) en worden de verschillende ruimtelijke ontwikkelingen zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. Vervolgens worden de resultaten van alle voorgaande stappen samengevoegd tot een geheel, vindt de vertaalslag plaats naar een structuurvisie (inclusief uitvoeringsparagraaf met maatregelen voor de korte en middellange termijn) en wordt het besluitvormingstraject doorlopen. 5

6 2. Ambities en maatregelen kleine kernen Voordat wij in de volgende hoofdstukken ingaan op dorpseigen thema s en specifieke ambities voor Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren, volgt in dit hoofdstuk eerst een aantal algemene ambities en maatregelen. Deze ambities zijn niet dorpsspecifiek, maar gelden in meer of mindere mate voor alle kleine kernen. Rijke historie Een groot deel van de gemeente Rheden heeft zijn aantrekkelijke ligging te danken aan de voorlaatste ijstijd. Gletsjers duwden de ondergrond opzij en voor zich uit waardoor de stuwwallen van de Veluwe ontstonden. In de duizenden jaren daarna vormden erosie en wind het landschap. Het smeltwater vormde diepe dalen en spoelde zand, grind en leem naar de lagere delen van de Veluwe. Op deze puinwaaiers zijn verschillende dorpen ontstaan. De voor Nederlandse begrippen bijzonder gevarieerde geomorfologische ondergrond vormt de basis van het bebouwde en onbebouwde landschap in en rondom de dorpen. Bij ruimtelijke ontwikkelingen willen wij dat deze ondergrond en de daarbij behorende karakteristieken herkenbaar blijven. Veel van de zaken die aan die rijke geschiedenis van Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren herinneren, bevinden zich naar alle waarschijnlijkheid nog onder de grond. Wij streven ernaar deze archeologische resten zoveel mogelijk te behouden op de plek waar zij zijn ontstaan. Wanneer dit na zorgvuldige afweging niet mogelijk blijkt, dan willen wij in ieder geval voorkomen dat zij ongekend verloren gaan. Karakteristieke bebouwing proberen wij zoveel mogelijk te behouden. Op basis van de cultuurhistorische analyse die wij van Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren maken, gaan wij een inventarisatie uitvoeren om te komen tot een lijst met karakteristieke panden. Sloop van deze bebouwing willen wij vervolgens pas mogelijk maken wanneer er een haalbaar alternatief voor is, passend bij de contouren van de oorspronkelijke bebouwing en identiteit van het dorp. Wonen In Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren is het door de kleinschaligheid van de dorpen en hun aantrekkelijke en rustige woonomgeving prettig wonen voor iedereen. Wel is de samenstelling van de bevolking aan het veranderen. Het aandeel 65-plussers neemt toe, het aandeel jongeren neemt af. Ook de gemiddelde woningbezetting neemt af: er komen steeds meer alleenstaande en kleine (tweepersoons)huishoudens. Door veranderingen in de wetgeving rondom de langdurige zorg blijven steeds meer mensen met ernstigere beperkingen bovendien langer thuis wonen. Delen van de bestaande woningvoorraad zijn echter onvoldoende toekomstbestendig en energiezuinig. In de 6

7 kleine kernen ontbreekt het daarnaast vaak aan fysieke collectieve (zorg)voorzieningen voor senioren, maar alternatieve manieren om voorzieningen bij mensen te brengen, burgerinitiatieven op sociaal vlak en het gebruik van thuistechnologie ter ondersteuning of verbetering van de gezondheid en gezondheidszorg ontwikkelen zich snel. Bij het vernieuwen van de prestatieafspraken gaan wij met Vivare en Sprengenland Wonen afspraken maken over onder meer de gevolgen van de nieuwe Woningwet en het toekomstbestendig (levensloopbestendig, energiezuinig, klimaatbestendig, etc.) maken van de huurwoningvoorraad in Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren. Op het gebied van (particuliere) woningverbetering zetten wij het project Mijn huis, mijn toekomst door. Met dit project worden eigenaren en bewoners gestimuleerd om in hun woning maatregelen te treffen gericht op energiebesparing en het langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Initiatieven op het vlak van wonen en zorg ondersteunen wij waar mogelijk. Met het oog op een toenemend gebruik van thuistechnologie in de gezondheidszorg zijn snelle interneten breedbandverbindingen gewenst. Voor de aanleg van een glasvezelnetwerk is in eerste instantie echter voldoende draagvlak (lees: afname van abonnementen) een vereiste. Zo nodig kan de gemeente op dat gebied een faciliterende rol spelen in het verbinden van partijen en ondersteunen van inwonersinitiatieven. Op lange termijn lijkt zonne-energie de belangrijkste duurzame energiebron te worden. Naast daken van woningen bieden grote dakoppervlakten, zoals van bedrijven of maatschappelijke instellingen, volop mogelijkheden voor de opwekking van zonne-energie. Om ook bij nieuwbouw optimaal gebruik te kunnen maken van de kracht van de zon, wordt al bij het ontwerp rekening gehouden met de oriëntatie op de zon. Daarnaast volgen wij nieuwe ontwikkelingen op de voet en staan positief tegenover innovaties en pilotprojecten op dit gebied (denk aan zonnecollectoren in de vorm van dakpannen). Landelijk zien wij steeds vaker initiatieven ontstaan voor het realiseren van zonneparken. Om een te groot beslag op de kostbare, nog vrije ruimte voor te zijn, gaat onze voorkeur voor de collectieve opwekking van zonne-energie in eerste instantie vooral uit naar grote dakoppervlakken. Wanneer dit technisch of anderszins niet haalbaar of wenselijk blijkt, dan staan wij in principe positief tegenover initiatieven voor zonneparken op maaiveld, zolang zij zorgvuldig worden ingepast in de omgeving. o Als uitgangspunt geldt dat deze zonneparken bijvoorkeur worden gerealiseerd in de nabijheid van bestaande bebouwing en functies, zoals bedrijfslocaties, sportvoorzieningen en infrastructuur. o Zonneparken in de nabijheid van waardevol (cultuur)landschap, landgoederen, beschermde dorpsgezichten en gebieden met grote ecologische waarden achten wij alleen wenselijk als kan worden aangetoond dat deze waarden door de realisatie van het park niet worden aangetast. 7

8 Openbare ruimte Sommige onderdelen van de woonomgeving in Ellecom, Spankeren en Laag-Soeren zijn niet optimaal ingericht of onderhouden. Ook is de openbare ruimte niet altijd goed toegankelijk voor senioren en minder validen. Denk aan de breedte van en schuin aflopende stoepen, obstakels, ongelijk liggende tegels, het soms in zijn geheel ontbreken van voetpaden of aan overhangend groen. Ook in de kleine kernen laten de gevolgen van klimaatverandering zich op termijn wellicht voelen. Denk aan erosie van het omliggende landschap door een toenemende hoeveelheid afstromend regenwater vanaf de stuwwal van de Veluwe. Maar ook aan wateroverlast op straat door steeds hevigere buien of aan hittestress door lange periodes met tropische temperaturen. Deze ontwikkelingen kunnen -zonder verder ingrijpen- verstrekkende gevolgen hebben, onder andere voor de leefbaarheid, gezondheid en biodiversiteit. Wij streven naar een samenhangend beeld van de openbare ruimte, dat bijdraagt aan de herkenbaarheid van de ruimtelijke structuur van de dorpen. Het gebruik en de verschijningsvorm van de openbare ruimte hangt in onze ambitie nauw samen met de omgeving waarin het is gelegen en daarmee met de dorpsidentiteit. Om deze uitgangspunten te waarborgen, stellen wij op basis van de structuurvisies voor ieder dorp een Streefbeeld openbare ruimte op, waarmee bij toekomstige herinrichtingen rekening moet worden gehouden. Op basis van het streefbeeld kunnen vervolgens keuzes worden gemaakt over de inzet van middelen en het gewenste beheer- en kwaliteitsniveau van de openbare ruimte. Door verschillen aan te brengen in het beheerniveau krijgen strategische plekken extra aandacht in het onderhoud. Bij nieuwe plannen en het uitvoeren van onderhoud is de toegankelijkheid van de openbare ruimte voor senioren en kwetsbare groepen een belangrijk ontwerp- en beheeraspect. Het autobezit en gebruik groeit en dat zorgt voor een grotere parkeerdruk in de openbare ruimte. Bij nieuwe ontwikkelingen is het uitgangspunt dat parkeren op particulier terrein moet worden opgevangen en op een acceptabele manier in de omgeving ingepast. Adopteren van openbaar groen kan tot een kwaliteitsimpuls in de openbare ruimte leiden. Bewoners en ondernemers kunnen hierdoor eigen accenten leggen in het groen in hun buurt. Locaties die worden geadopteerd blijven openbaar. De gemeente faciliteert, de bewoners zorgen voor onderhoud. Bij de inrichting van onze waterhuishouding werken wij volgens het principe vasthouden, bergen en afvoeren. In gebieden waar dit niet realiseerbaar is, zoeken wij naar oplossingen die zoveel mogelijk aansluiten bij dit principe. Wanneer voor de tijdelijke 8

9 opslag van water gebruik moet worden gemaakt van kostbare (openbare) ruimte, dan is een multifunctioneel gebruik van deze ruimte het uitgangspunt. Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen en herinrichtingen van de openbare ruimte spelen wij in op de mogelijke gevolgen van klimaatverandering. Op deze manier trachten wij de effecten te reduceren en onvermijdelijke kostbare ingrepen in de toekomst te beperken. Wij werken dit thema verder uit als onderdeel van een klimaatagenda. Bomen en ander groen zorgen niet alleen voor verkoeling in warme zomers, maar na een felle hoosbui kunnen deze groenplekken ook overtollig hemelwater opslaan en daardoor wateroverlast voorkomen. Bij woningen en bedrijfspanden wordt hemelwater zoveel mogelijk op het eigen terrein verwerkt. Verder willen wij bewoners bewust maken van het feit dat zij ook zelf een bijdrage kunnen leveren op het gebied van klimaatadaptatie door hun tuinen groen te houden en deze vooral niet te bestraten. Spoorlijn Een deel van onze inwoners ondervindt overlast van het treinverkeer. Het leefmilieu in de (woon)gebieden langs het spoor komt in de toekomst mogelijk verder onder druk te staan. Een toename van het treinverkeer kan leiden tot aantasting van het woongenot (geluidsoverlast, trillingen) en de gezondheid (slaapverstoring) van aanwonenden. Wij achten een verdere toename van met name het goederenvervoer over de spoorlijn niet acceptabel en zijn van mening dat er elders in het land naar geschikte alternatieven moet worden gezocht. Van belang is dat de ruimtelijke samenhang en leefbaarheid in de dorpen als gevolg van de spoorlijn niet verder onder druk komt te staan. Om de barrièrewerking van de spoorlijn tegen te gaan en historische routes te behouden, willen wij de spoorwegovergangen zoveel mogelijk behouden, tenzij dat vanuit veiligheidsoogpunt niet mogelijk is. Langs het spoor gaan wij terughoudend om met het verlenen van medewerking aan nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen met hindergevoelige bestemmingen. Hoewel wij maar beperkt invloed hebben op de toepassing van geluidsmaatregelen op en langs het spoor, heeft het onze voorkeur de geluidsoverlast te beperken door het geluid al bij de bron te reduceren. Of door andere maatregelen te treffen die met het oog op de ruimtelijke kwaliteit en samenhang in het dorp goed inpasbaar zijn. 9

10 Nieuwe (ontwikkel)locaties Gedurende de looptijd van de structuurvisie (tot 2030) komen er in Ellecom, Spankeren en Laag- Soeren ongetwijfeld locaties vrij, die nu nog niet worden voorzien, maar wel ontwikkelpotentie hebben. Wanneer zich nieuwe ontwikkellocaties aandienen, maken wij per locatie een afweging, passend bij de ambities van de structuurvisie. In het ene geval kan een locatie wellicht gebruikt worden voor kleinschalige woningbouwontwikkelingen, die aansluiten bij de stedenbouwkundige structuur van de omgeving en iets toevoegen aan het bestaande woningaanbod. In het andere geval ligt het misschien meer voor de hand om een locatie, die goed aansluit bij de groenstructuur van het dorp, in te zetten voor extra groen in het kader van klimaatadaptatie of als natuurlijke speelplek voor kinderen. Bij de ontwikkeling van (ver)nieuwbouwplannen leggen wij al in een vroeg stadium een duidelijke koppeling met de inrichting, uitstraling en toegankelijkheid van de openbare ruimte. In sommige gevallen leidt leegstand tot verval en verloedering van de omgeving. Het tijdelijk toekennen van functies, waardoor deze locaties weer aantrekkelijk en nuttig kunnen worden gemaakt in afwachting van een definitieve bestemming of ontwikkeling, biedt dan kansen. Wij staan positief tegenover initiatieven voor tijdelijk gebruik van braakliggende percelen of leegstaande gebouwen, wanneer dit tot een kwaliteitsimpuls voor de omgeving leidt. 10

11 3. Ambities Ellecom, mijn dorp van morgen Onze ambities en maatregelen voor Ellecom zijn vormgegeven rondom twee centrale thema s, te weten Buitenplaats Ellecom en Duurzaam wonen. 3.1 Buitenplaats Ellecom De straatweg Arnhem-Zutphen vormt de ruggengraat van de gemeente Rheden en verbindt de langs de stuwwal van de Veluwe gelegen dorpen. Ondanks hun eeuwenoude geografische en bestuurlijke verbondenheid hebben de dorpen, door hun specifieke ontstaansgeschiedenis, allemaal een eigen identiteit ontwikkeld. Zo is Ellecom een buitenplaats- en pensiondorp met historische allure, veel karakteristieke (villa)bebouwing, bomenlanen en kenmerkende hoogteverschillen. Daarnaast zijn er restanten van het agrarische verleden te vinden en kent het dorp een groene parkachtige uitstraling, onder meer door de ruime, groene (voor)tuinen en veel hoge, oude bomen. Voor wandelaars en fietsers biedt de omgeving van Ellecom volop mogelijkheden om te recreëren en genieten van de aantrekkelijke natuur. Ellecom is een dorp waar het goed vertoeven is en doet denken aan de sfeer van een buitenplaats. Rijke geschiedenis Ellecom heeft zijn aantrekkelijke ligging te danken aan de voorlaatste ijstijd. Gletsjers duwden de ondergrond opzij en voor zich uit waardoor de stuwwallen van de Veluwe ontstonden. In de duizenden jaren daarna vormden erosie en wind het landschap. Het smeltwater vormde diepe dalen en spoelde zand, grind en leem naar de lagere delen van de Veluwe. Op deze puinwaaiers zijn verschillende dorpen ontstaan, waaronder Ellecom. Het dorp kent een rijke geschiedenis. In de 19 e eeuw bestond Ellecom grotendeels uit buitenplaatsen en landgoederen. Vandaag de dag is die geschiedenis op veel plaatsen nog steeds prominent aanwezig, bijvoorbeeld in de vorm van karakteristieke (villa)bebouwing, landgoederen en sporen van het agrarisch verleden. Landgoederen en buitenplaatsen, waaronder Landgoed Avegoor, vormen een kernkwaliteit van onze gemeente. Deze willen wij behouden en waar mogelijk versterken. Niet alleen vanuit hun historisch belang, maar ook omdat zij in belangrijke mate bijdragen aan een aantrekkelijke woon- en leefomgeving, de regionale economie en toeristisch-recreatieve structuur. 11

12 In 2015 is voor Landgoed Avegoor een gebiedsvisie ontwikkeld. Deze visie geeft een toekomstbeeld waarbinnen ruimtelijke ontwikkelingen op en rondom het landgoed zich kunnen bewegen. Aan de hand van de uitgangspunten in deze visie beogen wij de samenhang op het landgoed te versterken, de landschappelijke en cultuurhistorische waarden te herstellen en het landgoed meer beleefbaar te maken. De voormalige turnhal aan de Eikenstraat is een karakteristiek en monumentaal gebouw. Al jaren wordt getracht een nieuwe, structurele invulling aan het gebouw te geven. Het gebouw kent een zodanig achterstallig onderhoud dat het behoud van de hal onder druk is komen te staan. Voor deze locatie streven wij naar een passende functie en herstel van de bebouwing. De Dieptetuin van de voormalige buitenplaats Dalstein is vervallen en doet in zijn huidige staat afbreuk aan zijn directe omgeving en de dorpsidentiteit van Ellecom. Voor deze locatie streven wij naar een passende functie en herstel van de tuinaanleg. Hierbij is enige bebouwing, bijvoorbeeld in de vorm van één enkele woning, denkbaar. Verbonden met zijn omgeving Ellecom is uniek gelegen tussen een rivierlandschap en stuwwallenlandschap op zeer korte afstand van elkaar. Vanuit het dorp zijn er diverse mogelijkheden voor wandel- en fietstochtjes door het heuvelende boslandschap van de Veluwezoom en de uiterwaarden van de IJssel. Ellecom is goed bereikbaar via verschillende vervoerswijzen. Zo zijn de autosnelweg A348 en het treinstation van Dieren nabij, loopt er een busverbinding door het dorp en zorgt de dorpenroute voor een goede ontsluiting naar de andere kernen van de gemeente. De dorpenroute, die voor een groot deel samenvalt met de oude rijksweg van Arnhem richting Zutphen, is niet alleen een belangrijke interlokale ontsluitingsweg, maar vertegenwoordigt ook een historische waarde en draagt bij aan de identiteit van de gemeente. Wij streven ernaar de beleefbaarheid van onder meer het landschap, de cultuurhistorie, het water en de natuur te vergroten. Het gevarieerde landschap rondom Ellecom biedt daartoe volop mogelijkheden. Richting de IJssel is recreatie hoofdzakelijk gekoppeld aan het open, agrarische en waterrijke landschap en op de Veluwe aan bos- en natuurgebieden. In het overgangsgebied staan de dorpse bebouwing, landgoederen en buitenplaatsen centraal. o De uiterwaarden bij Ellecom zijn per fiets al goed toegankelijk, maar er zijn weinig specifieke wandelmogelijkheden. Wij beogen de beleefbaarheid van dit gebied voor bewoners te vergroten door de realisatie van aantrekkelijke wandelroutes of ommetjes vanuit het dorp richting de uiterwaarden en landgoed Avegoor. 12

13 o De landschappelijke overgang tussen het dorp Ellecom en zijn buitengebied en de zichtrelaties vanuit het dorp naar de omgeving willen wij behouden en waar mogelijk versterken. Wij beogen het dorp en zijn omgeving aantrekkelijk te houden voor dag- en verblijfsrecreatie door bestaande voorzieningen te optimaliseren en gebruiksfuncties te verruimen. In dat verband streven wij ook naar het behoud van de bestaande (dag)horecavoorzieningen in het dorp. Wij zetten in op het aantrekken van evenementen en andere activiteiten, die goed aansluiten op de unieke kenmerken van de gemeente, zoals de landgoederen, kastelen en buitenplaatsen, de Veluwse natuur en uiterwaarden. Samen met onze partners in de branche werken wij aan een actualisatie van het toeristisch en recreatief beleid en onderzoeken in hoeverre de identiteit van Ellecom als buitenplaats hierin een rol zou kunnen spelen. Bij nieuwe ontwikkelingen langs de dorpenroute staat voorop dat deze recht doen aan de beleving van de omgeving ter plaatse, de continuïteit en het doorgaande en historische karakter van de route. Dit komt bijvoorbeeld tot uitdrukking in de profielopbouw, het begeleidend groen en de oriëntatie van aanliggende panden en percelen op de route. Uitstraling en inrichting openbare ruimte Enkele onderdelen van de woonomgeving in Ellecom zijn niet optimaal ingericht of onderhouden. De uitstraling en inrichting van de openbare ruimte en het groen dragen echter in grote mate bij aan de waardering die bewoners hebben voor hun woon- en leefomgeving. Ellecom beschikt over een goede bodemkwaliteit. Dit is van extra belang door de ligging van het dorp in een grondwaterbeschermingsgebied. Bewoners en (grond)eigenaren dragen daardoor een stukje van de verantwoordelijkheid voor een goede en veilige drinkwatervoorziening in de regio. Hierdoor krijgen zij soms wel te maken met beperkingen aan wat er allemaal mogelijk is op hun perceel, bijvoorbeeld wat betreft bouwmogelijkheden in de ondergrond. De meeste bezoekers komen Ellecom binnen via de dorpsentrees aan de Zutphensestraatweg. In onze ambitie dragen deze entrees bij aan de identiteit van Ellecom: een rustig, aantrekkelijk en statig dorp met historische uitstraling. Daarnaast streven wij naar veilige en overzichtelijke verkeersontsluitingen van en naar de Zutphensestraatweg. Voor de groenplekken in Ellecom is onze ambitie gericht op behoud en verbeteren van het bestaande groen. Bij groenbeheer in Ellecom kiezen wij voor een type beplanting dat past bij het thema Buitenplaats Ellecom. 13

14 In grondwaterbeschermingsgebieden mogen alleen nieuwe bestemmingen worden gelegd, indien zij hetzelfde of een lager risico met zich meebrengen dan de vigerende bestemming. Ook zijn het dieper graven dan 2 meter, het aanleggen van installaties voor warmte-koude opslag en het infiltreren van hemelwater afstromend van verhard oppervlak niet zonder meer mogelijk. Tijdens de buurt- en bewonersavonden werd door bewoners onder andere gewezen op de overlast die zij ervaren van overtollig hemelwater in de openbare ruimte, waaronder in de Kastanjelaan en Binnenweg/Hofstetterlaan. Wij gaan de situaties in deze straten onderzoeken en in overleg met bewoners- daar waar dit mogelijk is oplossen. Eenvoudige oplossingen, die al op korte termijn mogelijk zijn, nemen wij mee in het buurtplan van Ik Buurt Mee! Langs delen van landgoed Avegoor is soms sprake van overlast door overhangend groen. Wij gaan hierover in gesprek met de eigenaren van het landgoed met als doel het groenonderhoud te verbeteren en de overlast te verminderen. 3.2 Duurzaam wonen Het is goed wonen in Ellecom, vooral door de kleinschaligheid van het dorp en de aantrekkelijke en rustige woonomgeving. Bewoners zijn veelal tevreden over de omgang met hun buurtgenoten en kenmerken Ellecom als een sfeervol en gezellig dorp met veel activiteiten. Tijdens de buurt- en bewonersavonden bleek er onder de Ellecommers opvallend veel energie om (gezamenlijk) met het thema duurzaamheid aan de slag te gaan. Een toekomstbestendige woning- en woonomgeving In Ellecom is het goed wonen voor jong en oud. Het dorp herbergt diverse aantrekkelijke dorpse woonmilieus met karakteristieke bebouwing. Door de vele groene (voor)tuinen en oude, hoge bomen kennen grote delen van Ellecom een groene en statige uitstraling. In de woningvoorraad zijn relatief veel rode en oranje energielabels te vinden, weinig groene (met name in het zuidwestelijke deel van het dorp). Met de realisatie van het nieuwbouwplan aan de Binnenweg en het afronden van het plan aan de Zutphensestraatweg (Schaterland) wordt de differentiatie in de woningvoorraad van Ellecom, evenals de doorstroming op de lokale woningmarkt, vergroot. Daarnaast leidt het afbouwen van deze projecten tot een kwaliteitsimpuls voor de omgeving. Door bevolkingsontwikkelingen neemt de behoefte aan (grotere) dorpsuitbreidingen af. Kleinschalige nieuwbouw, herontwikkeling van bestaande locaties en renovatie van de bestaande woningvoorraad kunnen naar verwachting in voldoende mate voorzien in de woningbehoefte van Ellecom. Uitgangspunt is dan ook dat eventuele nieuwe woningbouwprojecten alleen binnen de bestaande dorpsgrenzen plaatsvinden. 14

15 Bij nieuwe woningbouwontwikkelingen staat de vraag naar dorpse woonmilieus centraal, evenals een bijdrage aan de differentiatie van de woningvoorraad en een invulling die recht doet aan de identiteit van Ellecom. Aan de slag met duurzame energie Waar fossiele energie doorgaans ver van huis, en in vaak onstabiele regio s, uit de bodem wordt gehaald, vindt de opwekking van hernieuwbare energie veelal lokaal en bovengronds plaats. Het streven naar een duurzame energievoorziening wordt door de plaatsing van zonnepanelen, biomassa-installaties en andere technieken steeds zichtbaarder in het landschap en daarmee ook een ruimtelijke opgave. Op lange termijn lijkt zonne-energie één van de belangrijkste duurzame energiebronnen, maar ook andere bronnen, zoals wind en biomassa, spelen een belangrijke rol. Aangezien Ellecom is gelegen in een grondwaterbeschermingsgebied is het toepassen van technieken die gebruik maken van warmte uit de bodem in principe niet mogelijk. Het inpassen van zonnepanelen op daken van monumenten en andere karakteristieke bebouwing vraagt de nodige zorgvuldigheid met het oog op de ruimtelijke kwaliteit. Daarom stellen wij hiervoor een handreiking op. Deze handreiking moet eigenaren inzicht geven in de (on)mogelijkheden voor het inpassen van zonnepanelen op hun panden. Windmolens kunnen eveneens een flinke bijdrage leveren aan de doelstelling van de gemeente om op termijn CO 2 -neutraal te worden. Potentiële locaties voor de opwekking van windenergie door middel van windmolens zijn er in en rondom Ellecom echter niet, vanwege de hoge natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten van het dorp en zijn directe omgeving. Om bewoners die geïnteresseerd zijn in het (collectief) opwekken van duurzame energie op weg te helpen, gaan wij samen met bewoners de verschillende mogelijkheden in Ellecom in beeld brengen en een informatiebijeenkomst organiseren over het zelf en/of in collectieve vorm opwekken van duurzame energie. Verminderen verkeersoverlast Bewoners geven aan soms verkeersoverlast te ervaren in de woonstraten van Ellecom. Het gaat dan vooral om situaties waarbij door motorvoertuigen te hard gereden wordt in 30km zones. De spoorlijn is van groot belang voor de bereikbaarheid en het vestigingsklimaat in de gemeente, maar vormt in zekere zin ook een barrière. Door de ligging ten opzichte van het dorp wordt deze barrièrewerking in Ellecom echter in mindere mate ervaren dan in sommige andere dorpen van de gemeente. Aan de andere kant van het dorp zorgen de Ellecomsedijk en de nabijheid en hoge ligging van de autosnelweg A348 voor geluidshinder. 15

16 Alle woonstraten in Ellecom zijn in het verleden ingericht als 30km zones. In de dagelijkse praktijk blijkt een aantal 30km straten nog niet voldoende herkenbaar ingericht voor verkeersdeelnemers. Voor die straten gaan wij op zoek naar aanvullende maatregelen. Naast de inrichting van straten speelt echter ook de houding en het gedrag van automobilisten (vaak bewoners zelf) een belangrijke rol. Het gedrag van automobilisten veranderen ligt complex en ontstijgt de reikwijdte van een structuurvisie. Bewoners kunnen hier ook zelf een rol in spelen door elkaar op ongewenst gedrag aan te spreken en/of initiatieven te ontplooien die bijdragen aan de bewustwording van verantwoord rijgedrag in woonstraten. Tijdens de buurt- en bewonersavonden werd in het bijzonder aandacht gevraagd voor de hoeveelheid verkeer en passeerbaarheid op een aantal straten, waaronder de Hofstetterlaan, en voor onoverzichtelijke situaties op de kruisingen met de Zutphensestraatweg. Daarnaast ervaren bewoners soms parkeeroverlast, onder meer aan de Binnenweg en nabij het Dushi huis. o Voor deze en andere straten gaan wij inventariseren of er daadwerkelijk sprake is van verkeersonveilige situaties. o Praktische oplossingen, die met beperkte ingrepen en middelen mogelijk zijn, pakken wij vervolgens zo snel mogelijk op. o Eventuele grotere ingrepen, waarbij een herinrichting van de openbare ruimte nodig is, koppelen wij zoveel mogelijk aan regulier onderhoud en beheer. Bij een eventuele toename van het treinverkeer en de daarmee samenhangende aantasting van het woongenot, heeft het onze voorkeur de geluidsoverlast te beperken door het geluid al bij de bron te reduceren of door andere maatregelen te treffen die met het oog op de ruimtelijke kwaliteit goed inpasbaar zijn. Maatregelen die de zichtrelatie vanaf de Zutphensestraatweg richting de Veluwe belemmeren, achten wij niet wenselijk. Voorzieningen Diverse basisvoorzieningen zijn relatief dichtbij huis voorhanden: soms in Ellecom zelf, of anders in het nabijgelegen en goed bereikbare Dieren, Rheden of Doesburg. Ellecom beschikt onder meer over een basisschool, bakker, dorpshuis, sportcomplex en horeca. Diverse voorzieningen zijn samengebracht in de multifunctionele accommodatie (MFA) Nieuw Bergstein, waaronder de basisschool, peuterspeelzaal en naschoolse opvang. Daarnaast is de MFA het thuishonk van veel verenigingen. Daar waar veel kleine dorpen in Nederland te maken krijgen met een dalend aantal leerlingen in het basisonderwijs door veranderingen in de samenstelling van de bevolking (vergrijzing), laten de prognoses voor Ellecom een stabiel aantal leerlingen zien. Wij staan positief tegenover het huisvesten van voorzieningen onder één dak, wanneer zij elkaar versterken en het draagvlak voor de verschillende functies vergroten. Door te streven naar nog meer activiteiten in de multifunctionele accommodatie (MFA) kan de 16

17 functie van de MFA voor Ellecom verder vergroot worden. Wij beogen onder andere een betere visuele verbinding van het pand met het dorp en meer samenwerking tussen de gebruikers. De Anne Frankschool is van groot belang voor de leefbaarheid in het dorp. Wij willen de basisschool in het dorp behouden. Jonge gezinnen hechten veel waarde aan een school op veilige fiets- of loopafstand van huis. Bovendien zorgt de school voor de nodige levendigheid in de MFA Nieuw Bergstein en het dorp. Voldoende speelvoorzieningen zijn van belang voor een gezonde fysieke, mentale en sociale ontwikkeling van kinderen. Aan het gemeentelijk uitgangspunt van 3% speelruimte per hectare bebouwd gebied wordt thans voldaan. In de toekomst blijven wij streven naar voldoende en kwalitatief aantrekkelijke speelplekken. Diverse sportverenigingen in de gemeente zijn op zoek naar meer vitaliteit en financiële armslag. In dat verband kijken zij nadrukkelijk ook naar mogelijkheden om het gebruik van hun accommodaties te verbreden, bijvoorbeeld voor buitenschoolse opvang. Wij staan in principe positief tegenover een verbreding van de gebruiksmogelijkheden van accommodaties, zolang er een directe relatie ligt tussen de sportieve activiteiten en het beoogde gebruik, het beoogde gebruik past in de omgeving en niet leidt tot leegstand op andere plekken en/of oneerlijk concurreert met commerciële voorzieningen. Door zijn huidige inrichting en uitstraling kan het dorpsplein van Ellecom de rol van een centraal plein met bijbehorende ontmoetingsfunctie en activiteiten nog niet optimaal vervullen. Wij nemen deze locatie op als uitvoeringsproject in de structuurvisie. Samen met omwonenden en andere inwoners van Ellecom gaan wij in de uitvoering van dit project op zoek naar een verdere optimalisatie van deze locatie. Overzichtskaart ambities Ellecom 17

18 4. Ambities Spankeren, mijn dorp van morgen Onze ambities en maatregelen voor Spankeren zijn vormgegeven rondom twee centrale thema s, te weten Spankeren, een dorp op zich! en Wonen in Spankeren. 4.1 Spankeren, een dorp op zich! Spankeren grenst aan het buitengebied, het bedrijventerreinen Kanaalzone en het Apeldoorns Kanaal met de sluiskom. Deze verschillende omgevingsinvloeden zijn kenmerkend voor Spankeren, maar maken het benoemen van een eenduidige dorpsidentiteit tegelijkertijd niet eenvoudig. Is het een dorp dat onderdeel uitmaakt van de zone van het bedrijventerreinen en daarmee een industriedorp? Of is het een dorp dat sterk verbonden is met zijn buitengebied en daarmee een landelijk dorp? Duidelijk is dat Spankeren een dorp is met meerdere gezichten, en daarmee juist een dorp op zich! Verbinding met het landelijk gebied Spankeren is grofweg ontstaan tussen de Bockhorstweg en de kerk. Anno 2015 is in dit historische hart van het dorp de landelijke ligging en geleidelijke overgang naar het buitengebied nog steeds goed waarneembaar. Het contact met het buitengebied is er ook bij de Loohof en aan de zuidwestelijke kant van Spankeren bij de Overweg en Zutphensestraatweg. Ondanks dat het dorp direct naast een bedrijventerreinen ligt, is dit terrein in het dorp zelf nauwelijks zichtbaar en voelbaar. De woningen aan de Dorpsweg, Overweg en het westelijk gedeelte van de Loohof zijn met de ruggen naar de bedrijven toe georiënteerd. Ter hoogte van de dorpsentree bij het Apeldoorns Kanaal is het bedrijventerrein wel nadrukkelijk aanwezig. In zijn huidige staat doet dit deel van Spankeren afbreuk aan de representativiteit van de dorpsentree en herkenbaarheid van het dorp. In onze ambitie voor Spankeren beogen wij de relatie met het buitengebied en het groene en landelijke karakter van het dorp te versterken. Wij streven ernaar de ruimtelijke uitstraling van de bedrijventerreinen te verzachten door een groene inpassing. Bijvoorbeeld door langs de terreinen Kanaal 1 en 2 beplanting aan te brengen, waardoor het bedrijventerrein landschappelijk wordt ingepast en het karakter 18

19 van het buitengebied versterkt. In de structuurvisie voor het buitengebied (2017) geven wij dit een plek. Wij handhaven de huidige zichtrelaties tussen dorp en landelijk gebied. Dit betekent: o geen uitbreiding met woningen of bedrijven buiten bestaande bebouwde gebieden (met uitzondering van de opgave voor het Kraaijenbos/de sluis); o bij zichtrelaties het (juridisch) borgen van de huidige landschappelijke openheid. Wij streven ernaar de herkenbaarheid en representativiteit van het dorp te versterken door een herinrichting van de dorpsentrees aan de Overweg ter hoogte van de N348 en de Dorpsweg ter hoogte van het Apeldoorns Kanaal. Bij de dorpsentree aan de Dorpsweg nemen wij ook het gebied tussen de Edybrug en Dorpsweg mee en de wens vanuit het dorp voor een sport- en speelterrein (Albanyboulevard). Ten noorden van Kanaal 2 liggen agrarische gronden met een industriebestemming. Een eventuele ontwikkeling van deze gronden is van invloed op het karakter van het landelijk gebied. In de structuurvisies voor Dieren en het landelijk gebied (2017) wordt een afweging gemaakt of de huidige bestemming wordt gehandhaafd of aangepast. Wij gaan de mogelijkheden onderzoeken om de volkstuinen aan de Kerkweg landschappelijk beter in te passen. In de structuurvisie voor het buitengebied (2017) werken wij dit verder uit. Verbindingen binnen het dorp Spankeren bestaat uit een aantal kleinere buurten. De relatie tussen deze verschillende buurten kan versterkt worden, waardoor het dorp als geheel een herkenbare eenheid vormt. Met name de verbinding tussen het dorpsgedeelte boven het spoor en het gedeelte onder het spoor kan aan kracht winnen. Door de beperkte opgaven binnen het dorp en de keuze om de huidige dorpsranden te handhaven, wordt de oplossing voor het vergroten van de herkenbaarheid binnen het dorp vooral gezocht in de openbare ruimte en het openbaar groen. In het Streefbeeld openbare ruimte stemmen wij de inrichting van de Dorpsweg, Overweg en Kerkweg als belangrijke ontsluitingswegen nader op elkaar af. Het kruispunt en plantsoen ter hoogte van de kerk is een historisch en markant punt in het dorp. Bij een herinrichting van de openbare ruimte en het openbaar groen willen wij dit duidelijker naar voren laten komen. Wij handhaven het huidige extensief bebouwde en landelijke karakter van het gebied Bockhorstweg-kerk en staan hier geen verdichting door nieuwbouw toe. Omgeving Kraaijenbos-sluis Door de beperkte gebruiksmogelijkheden en enigszins geïsoleerde ligging van het Kraaijenbos en het weiland tussen dit bos en de sluis van het Apeldoorns Kanaal, vormt dit gebied in zijn huidige staat nauwelijks een meerwaarde voor het dorp en zijn omgeving. Wij streven naar een herontwikkeling van het gebied Kraaijenbos-sluis met als uitgangspunten: 19

20 o o o o handhaven en versterken van de hoofdlijnen van het landschappelijke karakter; versterken van de ruimtelijke en functionele relatie tussen de verschillende onderdelen van het gebied en met het dorp; kleinschalige toevoeging van bebouwing is mogelijk (bijvoorbeeld in de vorm van een buitenplaats); onderzoeken of de historische ontwikkeling van dit gebied als ontwerpprincipe gebruikt kan worden ter versterking van de dorpsidentiteit. 4.2 Wonen in Spankeren Inwoners geven aan dat het fijn wonen is in Spankeren. Kenmerkend voor het dorp zijn het kleinschalige karakter, de landelijke ligging en het gevoel van rust en ruimte. Het Dorpshuis Spankeren en de Prinses Margrietschool zijn belangrijke voorzieningen. Mensen voelen zich verbonden met elkaar en met het dorp. Dit uit zich onder meer in een rijk verenigingsleven, activiteiten die georganiseerd worden en de vele onderlinge sociale contacten. Goed wonen In Spankeren is het goed wonen. Het dorp kent een redelijke diversiteit aan type woningen, in verschillende prijsklassen, in zowel de koop- als huursector. In vergelijking met andere kleine kernen heeft Spankeren relatief veel huurwoningen. Ook grondgebonden eengezinswoningen zijn in de huidige woningvoorraad ruim vertegenwoordigd, terwijl het aandeel kleine woningen juist relatief laag is. Uit analyses blijkt dat er in Spankeren op termijn mogelijk een overschot aan grotere woningen kan ontstaan. Ook inwoners geven aan dat er vooral behoefte is aan kleinere woningen, met name voor starters en senioren. Door bevolkingsontwikkelingen neemt de behoefte aan (grotere) dorpsuitbreidingen af. Kleinschalige nieuwbouw, herontwikkeling van bestaande locaties en renovatie van de bestaande woningvoorraad moeten in de toekomst voorzien in de woningbehoefte van Spankeren. Uitgangspunt is dat eventuele nieuwe woningbouwprojecten alleen binnen de bestaande dorpsgrenzen plaatsvinden. Binnen de dorpsgrenzen van Spankeren is de ruimte voor nieuwbouw echter beperkt, omdat er niet direct te bebouwen locaties voorhanden zijn. Dat biedt kansen om extra in te zetten op aanpassingen in de bestaande woningvoorraad en een duurzame ontwikkeling van de bebouwde omgeving, waarbij kwaliteit, comfort, energieprestatie en toekomstwaarde centraal staan. 20

21 Vivare verhuurt in Spankeren relatief veel huurwoningen. Bij het vernieuwen van de prestatieafspraken willen wij met Vivare afspraken maken over onder meer de gevolgen van de nieuwe Woningwet en het toekomstbestendig maken van de huurwoningvoorraad. Bij nieuwe woningbouwontwikkelingen staat een grotere differentiatie van de woningvoorraad centraal, waarbij in eerste instantie wordt ingezet op kleinere woningen. Bij nieuwbouw kan eventueel ook gestapelde woningbouw (in de vorm van bijvoorbeeld appartementen) aan de orde zijn, mits dit aansluit op de dorpse en landelijke uitstraling van een bepaalde locatie. Bij eventuele nieuwbouwontwikkelingen en/of (grootschalige) renovatie van bestaande woningen onderzoeken wij de mogelijkheden om de restwarmte van bedrijven in de Kanaalzone te benutten voor de verwarming van deze woningen. Impuls openbare ruimte Voor een goed woon- en leefklimaat is ook de uitstraling en kwaliteit van de openbare ruimte en het openbaar groen van belang. Over het algemeen is de openbare ruimte in Spankeren functioneel en sober ingericht. Dat wil zeggen dat het voldoet aan hetgeen waarvoor het gemaakt is, maar de kwaliteit is beperkt en de inrichting en uitstraling van de openbare ruimte draagt nauwelijks bij aan het dorpse karakter van Spankeren. Straten kenmerken zich vooral door het grijs (asfalt en stoeptegels). Beeldbepalende bomenrijen of solitaire bomen zijn slechts beperkt aanwezig. Het groen in Spankeren bestaat voornamelijk uit een aantal grasveldjes en het particuliere groen in tuinen. Wij beogen de openbare ruimte een kwaliteitsimpuls te geven en daarmee het dorpse, agrarische en groene karakter van Spankeren te versterken en de overgang van het dorp naar het buitengebied en bedrijventerrein te verzachten. Daarnaast streven wij ernaar de verbinding tussen de verschillende buurten van Spankeren te versterken en herkenbaar te maken, waardoor het dorp meer als een geheel beleefd wordt. De keuze voor een bepaald soort verharding, straatverlichting, trottoirs, bomen en andere beplanting speelt daarbij een belangrijke rol. De Dorpsweg, Overweg en Kerkweg zijn belangrijke wegen in de structuur van het dorp. Bij een herinrichting van deze wegen willen wij dat benadrukken door te kiezen voor een onderscheidende uitstraling en materiaalgebruik, passend bij het dorpse en groene karakter van Spankeren. Bij een eventuele herinrichting van deze en andere wegen in het dorp houden wij er rekening mee dat wij kinderen een veilige weg kunnen bieden naar speelgelegenheden en de basisschool. Voor de openbare ruimte in en rondom het Kerkplantsoen streven wij naar een inrichting, beheer en onderhoudsniveau dat past bij het representatieve karakter van deze locatie. 21

22 Bij de inrichting van groenplekken houden wij rekening met de mogelijkheden voor tijdelijke berging en infiltratie van hemelwater. Voor de groenplekken in Spankeren is onze ambitie gericht op behoud en verbeteren van het bestaande groen. Wij gaan dan ook zeer terughoudend om met ingrepen die het groene karakter aantasten. Bij groenbeheer in Spankeren kiezen wij voor een type beplanting dat aansluit bij de karakteristiek van het agrarisch buitengebied. Verkeer De Dorpsweg en Overweg vormen de belangrijkste ontsluitingswegen van Spankeren. Alle wegen in het dorp zijn aangewezen als 30 km-zone, maar bewoners geven aan dat deze wegen niet altijd als zodanig herkenbaar zijn en dat er in sommige straten te hard gereden wordt. Langs het dorp lopen twee regionale ontsluitingswegen: de Zutphensestraatweg (N348) en de Kanaalweg. De N348 is tot vlak voor de sluis bij het Apeldoorns Kanaal een 80 km-weg. De Bockhorstweg, Overweg en diverse particuliere in-/uitritten komen op deze weg uit. De verkeersveiligheid en in belangrijke mate het veiligheidsgevoel op deze weg is een terugkerend aandachtspunt. De provincie heeft een gedeelte van de weg enkele jaren geleden opnieuw ingericht, maar dat heeft nog niet in voldoende mate bijgedragen aan een groter gevoel van verkeersveiligheid. Recent heeft de gemeente daarom in samenwerking met aanwonenden van de Zutphensestraatweg, Belangenvereniging Spankeren en Veilig Verkeer Nederland het rapport Analyse verkeersveiligheid N348 Spankeren laten opstellen. Een van de conclusies uit het rapport is dat een snelheidsverlaging naar 70 en 50 km/u op het weggedeelte tussen restaurant De Luchte en de sluis in belangrijke mate bijdraagt aan een toename van de verkeersveiligheid en het verkeersveiligheidsgevoel. De Kanaalweg wordt gebruikt door bestemmingsverkeer van en naar Dieren en Spankeren en door doorgaand verkeer. Spankeren heeft twee aansluitingen op deze weg: via de Edybrug (voor gemotoriseerd verkeer) en de Spankerense brug (voor fietsers en voetgangers). De Edybrug wordt zowel gebruikt door verkeer van en naar het bedrijventerrein Kanaal 1 als ook door verkeer van en naar Spankeren. In de huidige situatie wordt het kruispunt met de Kanaalweg door bewoners als verkeersonveilig ervaren. Dwars door Spankeren loopt de spoorlijn Arnhem-Zutphen. Drie beveiligde overwegen zorgen voor de noordzuid-verbinding van het dorp: aan de Bockhorstweg, Overweg en Kanaaldijk. Het aantal woningen in de directe nabijheid van het spoor is beperkt en daarmee ook de groep van bewoners die overlast ervaart van het treinverkeer. Alle woonstraten in Spankeren zijn in het verleden ingericht als 30km zones. In de dagelijkse praktijk blijkt een aantal 30km straten, waaronder de Dorpsweg, nog niet 22

23 voldoende herkenbaar ingericht voor verkeersdeelnemers. Voor die straten gaan wij op zoek naar aanvullende maatregelen. Naast de inrichting van straten speelt echter ook de houding en het gedrag van automobilisten (vaak bewoners zelf) een belangrijke rol. Het gedrag van automobilisten veranderen ligt complex en ontstijgt de reikwijdte van een structuurvisie. Bewoners kunnen hier ook zelf een rol in spelen door elkaar op ongewenst gedrag aan te spreken en/of initiatieven te ontplooien die bijdragen aan de bewustwording van verantwoord rijgedrag in woonstraten. Wij zetten in op verbetering van de verkeersveiligheid van de N348 en nemen de conclusies uit het rapport Analyse verkeersveiligheid N348 Spankeren daarbij als uitgangspunt. De gemeenteraad heeft de conclusies uit het rapport onlangs overgenomen en wil hierover in gesprek met de provincie. Met de ontwikkelingen rondom de Traverse Dieren en verwachte toename van verkeer op de Kanaalweg, zal het gevoel van verkeersonveiligheid op het kruispunt Edybrug- Kanaalweg toenemen. Daarom wordt een verkeersregelinstallatie aangelegd en de Edybrug verbreed. Ook streven wij ernaar de representativiteit en herkenbaarheid van deze dorpsentree te vergroten en de routing voor vrachtverkeer richting Kanaal 2 te verduidelijken, zodat dit verkeer zich niet langer vast rijdt via de Edyweg. Bij de Spankerense brug beogen wij de oversteek van het dorp naar de Kanaalweg overzichtelijker en veiliger te maken. Bij een eventuele toename van het treinverkeer en de daarmee samenhangende aantasting van het woongenot, heeft het onze voorkeur de geluidsoverlast te beperken door het geluid al bij de bron te reduceren of door andere maatregelen te treffen die met het oog op de ruimtelijke kwaliteit goed inpasbaar zijn. Maatregelen die de ruimtelijke samenhang, leefbaarheid en verbondenheid van het dorp met zijn buitengebied aantasten (zoals geluidschermen), achten wij niet wenselijk. Voorzieningen Spankeren kent een aantal voorzieningen, dat van groot belang is voor de leefbaarheid in het dorp, geconcentreerd op twee centrale locaties: rondom de Prinses Margrietschool/het Dorpshuis en rondom de Petruskerk. De eerste locatie vormt het dagelijks of maatschappelijk hart van het dorp: de school en het dorpshuis zijn een sociaal bindmiddel voor jong en oud. De school, met een BSO, huisvest 141 leerlingen en de verwachting is dat dit aantal de komende jaren stabiel blijft. Het dorpshuis kent een groot aantal gebruikers, waaronder muziekverenigingen, peuterspeelzaal, ouderensoos, toneelgroep en diverse andere clubs en verenigingen. De tweede centrale locatie, rondom de Petruskerk, vormt het historisch hart met de kerk als middelpunt en daaromheen de begraafplaats, het kerkelijk ontmoetingscentrum De Kerkhorst en plantsoen met muziektent. Dit plantsoen wordt ook gebruikt als evenemententerrein en voor openluchtactiviteiten, zoals de Wilspa en kermis. De Petruskerk wordt gebruikt voor 23