Inhoud. 03 Voorwoord Nieuw in Studeren aan de Open Universiteit

Transcriptie

1 Inhoud 03 Voorwoord Nieuw in Studeren aan de Open Universiteit 07 Onderwijsinstituut Onderwijswetenschappen Masteropleiding Onderwijswetenschappen Focusopleidingen Losse cursussen Schakelprogramma s OUX Leertraject 12 Masteropleiding Onderwijswetenschappen Opleidingsschema 16 Studenten aan het woord 17 Studiebegeleiding Staf Onderwijswetenschappen 19 Een docent aan het woord 20 Tentamen 21 Toelating tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen Rechtstreekse toelating Toelating via een schakelprogramma Vrijblijvend advies Toelating aanvragen Vrijstelling op grond van praktijkervaring 22 Inschrijven en kosten 24 Cursusbeschrijvingen 38 Voor studenten Facultaire opleidingscommissie Studentenraad Bibliotheekvoorzieningen Academia en SURFspot (Bijna) alumnus? 40 Procedures en regelgeving Service en informatie

2

3 Voorwoord Professionaliseren en bijblijven in het vakgebied is voor mensen die werken in het onderwijsveld noodzakelijk. In deze studiegids vindt u het onderwijsaanbod dat u wordt aangeboden door het Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) van de Open Universiteit op het gebied van de Onderwijswetenschappen. Het aanbod biedt u de mogelijkheid bij te blijven en te professionaliseren door het volgen van een opleiding, het bestuderen van cursussen of het uitvoeren van verschillende te certificeren leeractiviteiten. Het volgen van de masteropleiding Onderwijswetenschappen is goed te combineren met een sociaal leven en een baan, omdat de cursussen van de opleiding in eigen tijd, in eigen tempo en plaatsonafhankelijk kunnen worden bestudeerd. Dit geeft een hoge mate van flexibiliteit. Om u als student te motiveren wordt steeds gezocht naar een goede aansluiting tussen de studie en de werksituatie. In verschillende cursussen van de opleiding is het mogelijk praktijkervaringen en eigen casuïstiek in te brengen. Met de eigen onderwijspraktijk als startpunt wordt gewerkt aan wetenschappelijke en theoretische verdieping. Op deze wijze komen we als opleiding tegemoet aan uw individuele leerbehoeften. Ook biedt de opleiding via de online leeromgeving OpenU.nl veel mogelijkheden tot interactie met medestudenten en docenten en worden situaties gecreëerd om samen te studeren. Voor mensen die bij willen blijven en willen professionaliseren, maar niet de behoefte hebben een masteropleiding te volgen zijn er andere mogelijkheden. We bieden verschillende Focusopleidingen aan. Door middel van een aantal cursussen kunt u zich specialiseren in een bepaalde thematiek, zoals bijvoorbeeld ontwerpen van onderwijs of het doen van onderzoek. Deze opleidingen leveren cursuscertificaten op die in te brengen zijn in de masteropleiding. Daarnaast is het mogelijk voor een jaar het Leertraject: leren en doceren in de 21e eeuw in te gaan, waarin u gedurende een jaar onder meer verschillende online masterclasses kunt volgen die door experts werkzaam bij het CELSTEC worden verzorgd en waarbij u toegang heeft tot allerlei bronnen en cursusmaterialen. U kunt gebruikmakend van de bronnen en materialen zelf leeractiviteiten ontplooien en deze aan het einde van het jaar verzilveren door een certificaat aan te vragen voor het aantal studie-uren dat u heeft geïnvesteerd. U kunt uzelf verder professionaliseren en bijblijven in uw vakgebied gebruikmakend van ons aanbod. Door het vergroten van uw kennis en vaardigheden op het gebied van de onderwijswetenschappen en deze in te zetten in de dagelijkse praktijk draagt u bij aan beter en meer innovatief onderwijs en verbetert u uw carrièreperspectief. Ik wens u bij het studeren veel leerplezier. Prof. dr. Saskia Brand-Gruwel Opleidingsdirecteur 3

4 Nieuw in Wat is nieuw, wat komt eraan? Het afgelopen jaar hebben we een aantal veranderingen voorbereid. Een aantal cursussen is gereviseerd of totaal vernieuwd. Dit zijn zowel cursussen in het schakelprogramma als cursussen uit de Master Onderwijswetenschappen. Daarnaast is het schakeltraject voor mensen met een hbo-opleiding als achtergrond verkort van 9 naar 8 cursussen. Tevens hebben we het afgelopen jaar rondom een aantal cursussen Sprints georganiseerd. Studenten hebben dan de mogelijkheid om in een korte tijd en samen met anderen in een groep volgens een vast tijdpad een cursus af te ronden. Deze Sprints worden komend jaar systematisch ingepland en heet vanaf dan Open Universiteit Extra - OUX.Naast het studeren voor het behalen van een masteroplei-ding is het ook mogelijk kortere leeractiviteiten in te bren-gen in het Leertraject: leren en doceren in de 21e eeuw en deze te certificeren. Deze verschillende veranderingen lopen we samen met u door. Schakelprogramma Het schakelprogramma voor mensen met een wo-opleiding als achtergrond verandert in die zin dat de cursus Sociale psychologie (S09241) voor studenten die per officieel starten, vervalt. Nieuw is de cursus Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers (O40311). Deze keuze is gemaakt omdat blijkt dat het zoeken, vinden, beoordelen, selecteren en verwerken van informatie en het hanteren van de nieuwste zoek-strategieën gebruikmakend van allerlei databases een vaardigheid is die ook voor wetenschappelijk opgeleide studenten toch voor verbetering vatbaar is. Van een goede beheersing van deze complexe generieke vaardigheid zal de student gedurende de gehele opleiding veel plezier hebben, want bij elke cursus zal de vaardigheid nodig zijn. Verder is de cursus Onderwijswetenschap (O17321) vernieuwd. In deze cursus wordt nu het boek Onderwijskunde als ontwerpwetenschap (Valcke, 2010) gebruikt. Dit boek wordt ook gebruikt in de eerste cursussen van de masteropleiding (Visies op onderwijswetenschappen, (O50411) en Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders (O21421), zodat er een mooie koppeling wordt gerealiseerd. Het schakelprogramma voor mensen met een hbo-opleiding als achtergrond is teruggebracht van 9 naar 8 cursussen. Ook in dit programma is de cursus Sociale psychologie (S09241) per , voor nieuwe studenten komen te vervallen. De cursus Onderzoekspracticum: Literatuurstudie (S22231) wordt in dit programma vervangen door de cursus Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers (O40311). In dit programma is de cursus Wetenschapsleer (C01221) vervangen door de cursus Grondslagen van psychologie: filosofie (S37211). Masterprogramma De veranderingen in het curriculum van de master betreffen cursusrevisies en twee nieuwe cursussen in de gebonden keuzeruimte. De cursus Project onderwijswetenschappen (O35431) uit de gebonden keuze komt te vervallen, aangezien de Capita selecta onderwijswetenschappen cursussen kunnen worden ingevuld met het uitvoeren van een meer ontwerpgericht project of met een onderzoeksproject. Verder is de cursus E-learning (O28421) uit het aanbod genomen. Deze cursus is vervangen door de nieuw ontwikkelde cursus Digitale media en leren (O28431). Deze cursus sluit aan bij de nieuwste inzichten op dit gebied. Ook is er een nieuwe cursus aan het aanbod in de keuze toegevoegd, namelijk de cursus Online masterclasses (O29411). In deze cursus kunnen studenten 6 online masterclasses die worden verzorgd door experts van het Centre for Learning Sciences and Technologies volgen en inbrengen in deze cursus. Tot slot vervalt de cursus Evaluatie van onderwijsinnovaties (O42411) uit het keuzedeel. Wat betekenen deze veranderingen voor u? Heeft u voor een eerder genoemde schakel- of mastercursus ingeschreven die nu uit het aanbod gaat, dan kunt u die cursus nog tot en met 30 juni 2013 afsluiten met een tentamen. Die cursus wordt dan automatisch ingebracht in uw studiepad in plaats van de nieuwe cursus. Het certificaat van de cursus Evaluaties van onderwijsinnovaties (O42411) kan ingebracht worden voor de cursus Capita selecta onderwijswetenschappen 2 (O44411) en het certificaat van de cursus E-learning voor de cursus Digitale media en leren (O28431). Open Universiteit Extra - OUX Vanaf 1 september 2012 start de Open Universiteit met Open Universiteit Extra - OUX. Met OUX biedt de Open Universiteit een meer gestructureerd onderwijsaanbod met als kernaspecten minder vrijblijvendheid en meer binding. Dit nieuwe aanbod wordt naast het onderwijs met vrijheid van tijd, plaats en tempo aangeboden. Er is keuze tussen vrij studeren of in een vast tempo onder begeleiding. Onderwijswetenschappen biedt in dit kader één blok aan. Een blok heeft een vaste startdatum en duurt één jaar, het bestaat uit vier modulen, vergt 400 to 480 uur studie. De studenten beginnen op 1 september met het blok en doen in dezelfde periode tentamen. Per blok worden deadlines vastgesteld. Als blijkt dat een bepaalde deadline niet gehaald wordt neemt de begeleider contact op. Studenten die zich inschrijven voor een blok geven daarmee aan dat zij actief willen participeren en actief gevolgd willen worden. Leertraject: leren en docenten in de 21e eeuw Het leertraject is een traject dat een looptijd heeft van een jaar en op elk willekeurig moment kan worden gekocht. Gedurende een jaar kunnen door mensen die géén master volgen onder meer verschillende online masterclasses gevolgd worden en heeft men toegang tot allerlei bronmateriaal. Met behulp van deze bronnen en materialen kan men zelf leeractiviteiten ontplooien en deze aan het einde van het jaar verzilveren door een certificaat aan te vragen voor het aantal studie-uren datis geïnvesteerd. Over al deze vernieuwingen vindt u informatie in deze studiegids en op 4

5 Studeren aan de Open Universiteit Studeren aan de Open Universiteit verloopt anders dan wanneer u aan een reguliere Nederlandse of Vlaamse universiteit studeert. Het onderwijs wordt aangeboden als afstandsonderwijs, aangevuld met elektronische leerstof en ondersteund met de mogelijkheden van internet. Dit betekent dat u niet naar college hoeft te gaan, maar thuis kunt studeren of op welke andere plaats dan ook en op een tijdstip dat u schikt. Het studietempo bepaalt u zelf. Starten met studeren kan op elk moment. Wanneer u een masteropleiding wilt volgen gelden er voorwaarden. U dient voor de masteropleiding Onderwijswetenschappen een vooropleiding op ten minste bachelorniveau te hebben; afhankelijk van de aard van die vooropleiding volgt u een schakelprogramma. De minimum toelatingsleeftijd bij de Open Universiteit is 18 jaar. Studiemateriaal en OpenU.nl Het studiemateriaal van een cursus bestaat uit studieopdrachten en informatiebronnen. De studieopdrachten vindt u in het elektronisch werkboek. De informatiebronnen kunnen bestaan uit cursusboeken en/of e-literatuur en multimediale programmatuur, maar ook uit informatie die u zelfstandig verzamelt. Alle cursussen worden elektronisch begeleid via OpenU.nl (onze elektronische leer-omgeving). Via OpenU.nl blijft u op de hoogte van cursusgebonden informatie, ontvangt u studieopdrachten, kunt u uw uitwerkingen uploaden en contact onderhouden met andere studenten en docenten via onder meer discussieforums. OpenU.nl Onderwijs- en examenregeling (OER) Aan de basis van de bachelor- en masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door het College van decanen en hoogleraardirecteuren (CDHD) vastgesteld na advies van de Commissie voor de examens, de facultaire opleidingscommissies en de studentenraad. In deze regeling staat het onderwijsprogramma beschreven én de rechten en plichten van de student. Jaarlijks vanaf 1 juli worden cursussen volgens de nieuwe regeling aangeboden. Een belangrijk onderdeel daarvan zijn de Uitvoeringsregelingen, waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding zijn opgenomen. De integrale Onderwijs- en examenregeling en Uitvoeringsregeling kunt u downloaden op OpenU.nl, bij Informatie voor studenten Onderwijswetenschappen. OpenU.nl Vrijheid of structuur De wo-opleidingen van de Open Universiteit bestaan uit een vastgesteld programma waarbij een bepaalde volgorde van cursussen een volledige opleiding vormt. - Gemeenschappelijk deel: een groot aantal verplicht te volgen cursussen. - Gebonden keuze deel: uit een vastgestelde groep cursussen kan een persoonlijke selectie gemaakt worden. - Aanschuifonderwijs: cursussen uit het aanbod van andere universiteiten kunnen worden ingebracht in het schakelprogramma en in de gebonden keuze of in de cursus Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen. Er dient sprake te zijn van een duidelijke samenhang tussen enerzijds het in te brengen onderwijs en anderzijds de doelstellingen van de master Onderwijswetenschappen. Hiervoor is toestemming van de Facultaire toetsingscommissie nodig. - Individuele Overgangsregeling: maximaal twee cursussen (van niveau 3 of 4) uit het aanbod van de andere faculteiten van de Open Universiteit kunnen worden ingebracht in het schakelprogramma en in de gebonden keuze of in de cursus Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen. Er moet een duidelijke samenhang zijn tussen de in te brengen cursus en de doelstelling van de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Ook hiervoor geldt dat er toestemming van de Facultaire toetsingscommissie nodig is. Studiepunten en modulen Een cursus bestaat uit één of meer modulen. De omvang van een cursus wordt uitgedrukt in modulen. Een module heeft een waarde van 4,3 studiepunten en staat gelijk aan studie-uren. De masteropleiding Onderwijswetenschappen bestaat uit 14 modulen (60,2 studiepunten). Nederlands en Engels in de opleidingen Het cursusmateriaal bestaat grotendeels uit Nederlandstalige teksten. Ook de tentamens worden in de Nederlandse taal afgenomen. Maar in toenemende mate wordt er gebruik gemaakt van Engelstalig cursusmateriaal. Dit omdat bepaalde vakgebieden voornamelijk Engelstalig zijn of omdat het cursusonderwerp een internationale oriëntatie heeft. Op deze manier ontwikkelen studenten zich tot academici die in staat zijn te participeren in nationaal en internationaal wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. 5

6 Studieaanbod Ons hele onderwijsaanbod wordt uitgebreid gepubliceerd op onder de noemer Studieaanbod. Per vakgebied wordt nauwkeurig de inhoud van de module of opleiding beschreven. Naast de inhoud staat tevens vermeld welke voorkennis gevraagd wordt en op welke manier de module wordt afgesloten. Informatie en vragen over studeren Alle algemene informatie over studeren aan de Open Universiteit en alle benodigde formulieren en documenten worden gepubliceerd op bij Studeren. Voor vragen kunt u daar ook terecht bij Vraag en Antwoord en kunt u zelf direct het antwoord vinden. Is dit niet het geval dan kunt u rechtstreeks uw vraag stellen aan een van onze medewerkers van Service en informatie. of Voor meer specifieke vragen over de opleiding kunt u terecht bij de onderwijscoördinator, Marion Timmermans: onderwijswetenschappen@ou.nl Studieplanner Een goed studieresultaat behalen is natuurlijk het uiteindelijke doel van uw studie. Het is daarom raadzaam om efficiënt uw beschikbare studietijd in te plannen en een reëel tijdschema te maken. Hierbij spelen werk, privéleven en vakanties een rol. Voor een duidelijk overzicht kunt u via onze website de Studieplanner gebruiken. Als u een einddatum van een cursus invoert, ziet u direct hoeveel studie-uren u per week hier voor nodig hebt. Wanneer u weet hoeveel studie-uren u per week kunt gaan besteden aan uw studie, dan wordt de datum zichtbaar waarna u tentamen kunt gaan afleggen. U kunt meerdere cursussen plannen én opslaan en rekening houden met vakanties. Het is ook mogelijk gebruik te maken van voorbeeldplanningen van de faculteit. Studiepad online Als u bezig bent met de masteropleiding worden uw studievorderingen bijgehouden in het Studieresultatensysteem (SRS). U kunt uw eigen studiepad volgen en een overzicht zien van het afgelegde, het lopende en het resterende studiepad. Studiecoach en workshops Op de website Studiecoach staan tips en suggesties om uw kwaliteiten en studievaardigheden te verbeteren. Experts vertellen hoe u bepaalde problemen of studieobstakels kunt overwinnen. Ze geven advies over onderwerpen, zoals Timemanagement, Mindmappen, Academisch schrijven, Presenteren, Ontspannen en nog veel meer. Er zijn zelftests en er is achtergrondinformatie die u nog eens rustig kunt nalezen. Over al deze onderwerpen worden ook workshops gegeven. Deze worden georganiseerd in de studiecentra zodat u ook medestudenten ontmoet. Inschrijven kan via de website Studiecoach. Voor mensen met een functiebeperking geven wij op Studiecoach informatie over de beste aanpak van een studie bij de Open Universiteit en welke voorzieningen er zijn. 6

7 Onderwijsinstituut Onderwijswetenschappen Er zijn diverse manieren om de cursussen van de masteropleiding Onderwijswetenschappen te volgen: als onderdeel van een academische masteropleiding, als onderdeel van een focusopleiding of als losse cursus. Daarnaast is er een schakelprogramma als voorbereiding op de master voor studenten met een nietverwante bacheloropleiding. OUX wordt aangeboden als extra begeleidingsvorm om in een snel tempo in groepsverband vier cursussen uit het masterprogramma te doorlopen. Verder kunnen mensen die géén master volgen een leertraject aan gaan voor een jaar waarin verschillende leeractiviteiten, zoals het volgen van Online masterclasses, kunnen worden uitgevoerd en gecertificeerd. Wat u kiest zal afhangen van uw doelstelling en de tijd die u beschikbaar heeft. De formele, wettelijke ingangseisen verschillen per mogelijkheid. De cursussen zijn echter identiek. Om ze met goed gevolg te kunnen afronden moet u dus hetzelfde in uw mars hebben, d.w.z. functioneren op tenminste bachelorniveau. Bij elke cursus zijn tentamenkansen inbegrepen en na het succesvol afronden van een cursus, ontvangt u een certificaat. 1. Masteropleiding Onderwijswetenschappen Onderwijswetenschappen is een wetenschappelijke opleiding. Dat betekent dat u bij alle problemen die u in de studie gaat aanpakken wetenschappelijke methoden van onderzoek en evaluatie zult leren hanteren. Ook wordt de nodige aandacht besteed aan ontwerpen en ontwerp-gebaseerd onderzoek. Wie aan de masteropleiding wil deelnemen dient te voldoen aan een aantal formele eisen op het gebied van vooropleiding. U kunt voor de masteropleiding per cursus of per studiepakket inschrijven. De cursussen staan vermeld in de aanbevolen volgorde van bestudering code titel blz. Oriënteren O50411 Visies op onderwijswetenschappen# 24 Funderen O21421 Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders 25 O22421 Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen 25 O27411 Onderwijsonderzoek: methodologie 26 O31421 Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen 26 Verdiepen O23421 Ontwerpen van onderwijs en opleidingen 27 O30421 Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp 27 Specialiseren (gebonden keuze: student kiest twee cursussen uit dit deel) O24411 Leren en competentieontwikkeling 28 O25411 Kwaliteit van onderwijs 28 O28431 Digitale media en leren 29 O29411 Online masterclasses* 30 O41411 Implementatie van onderwijsinnovaties 31 O43411 Capita selecta onderwijswetenschappen 1^ 31 O44411 Capita selecta onderwijswetenschappen 2^ 31 O45411 Capita selecta onderwijswetenschappen 3^ 32 O46411 Capita selecta onderwijswetenschappen 4^ 32 Traject masterthesis O32441 Het ontwerpen van onderzoek; masterthesis* 32 O33417 Masterthesis* 33 # Dringend aanbevolen startcursus van de master of van een eventueel schakelprogramma voorafgaand aan het masterprogramma. ^ Inschrijving is slechts mogelijk na voorafgaande toestemming van de examinator/directeur. * Deze cursus kent ingangseisen. 7

8 2. Focusopleidingen Alle cursussen van de focusopleidingen zijn net als in de masteropleiding Onderwijswetenschappen gebaseerd op het principe van begeleide zelfstudie. U wordt op afstand begeleid door een docent door middel van discussieforums, telefonisch contact en in sommige cursussen ook via elektronisch spreekuur in de virtuele klas en begeleiding via web 2.0 toepassingen (weblog, social bookmarking, etc.). Verder worden alle cursussen begeleid via een elektronisch werkboek met studietaken, studeeraanwijzingen, literatuursuggesties, feedback, discussie- en nieuwsgroepen, de reader of het tekstboek. Na examinering ontvangt u per cursus een regulier certificaat. Na succesvolle afronding van de focusopleiding kunt u het diploma aanvragen, dat bijvoorbeeld ingebracht kan worden in uw portfolio of ontwikkelplan. Als u aansluitend de masteropleiding Onderwijswetenschappen wilt volgen, dan gelden de eisen voor toelating tot de master. De informatie over toelating tot de master Onderwijswetenschappen vindt u verderop in deze studiegids. Toelating U kunt direct en op ieder moment starten met een focusopleiding door een losse cursus of een studiepakket te bestellen op Wel dient u zich aan te melden bij de onderwijscoördinator. Heeft u vragen over de focusprogramma s dan kunt u contact opnemen met de onderwijscoördinator via onderwijswetenschappen@ou.nl of T +31 (0) Focusopleiding Docent-Ontwerper Deze focusopleiding is een combinatie van zes cursussen uit de Masteropleiding Onderwijswetenschappen. De Focusopleiding Docent-Ontwerper is bedoeld voor professionals met een onderwijs-, instructieof ontwerpgerelateerde achtergrond of werkkring, die zich verder willen specialiseren. Het traject bestaat uit de volgende cursussen (totaal 25,8 studiepunten): De cursussen worden in volgorde doorlopen code titel studiepunten blz Oriënteren O50411 Visies op onderwijswetenschappen 4,3 24 O21421 Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders 4,3 25 O22421 Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen 4,3 25 O23421 Ontwerpen van onderwijs en opleidingen 4,3 27 Specialiseren (student kiest tenminste één cursus uit dit deel) O24411 Leren en competentieontwikkeling 4,3 28 O25411 Kwaliteit van onderwijs 4,3 28 O28431 Digitale media en leren 4,3 29 O29411 Online masterclasses* 4,3 30 O41411 Implementatie van onderwijsinnovaties 4,3 31 Afsluiten O43411 Capita selecta onderwijswetenschappen 1* 4,3 31 * deze cursus kent ingangseisen Als deze focusopleiding is afgerond, kunnen de behaalde certificaten ingebracht worden in het masterprogramma Onderwijswetenschappen. 8

9 Focusopleiding Docent-Onderzoeker Dit traject is bedoeld voor docenten die hun onderzoeksvaardigheden willen vergroten. Het traject bestaat uit de volgende cursussen (totaal 17,2 studiepunten): code titel studiepunten blz O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek (schakelcursus) 4,3 37 O27411 Onderwijsonderzoek: methodologie (mastercursus) 4,3 26 O30421 Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp (mastercursus) 4,3 27 O43411 Capita selecta onderwijswetenschappen 1 4,3 31 De opdrachten in deze cursussen zullen ontleend zijn aan de schoolpraktijk en qua vraagstelling direct relevant zijn voor die context. De cursussen worden in volgorde doorlopen, met uitzondering van de laatste cursus, Capita selecta onderwijswetenschappen 1. Deze cursus kan gestart worden parallel aan de cursus Onderwijsonderzoek: methodologie. Als deze focusopleiding is afgerond, dan kunnen de behaalde certificaten ingebracht worden in het masterprogramma Onderwijswetenschappen Dit betreft de laatste drie cursussen. De eerste cursus is op schakelniveau en kan worden ingebracht in het schakelprogramma Losse cursussen Voor velen is het opfrissen en verdiepen van hun kennis en vaardigheden het belangrijkste motief om aan de Open Universiteit te studeren. Zij volgen dan geen hele opleiding maar één of meer van onze cursussen. Dit kan ook met de meeste cursussen van de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Denkkracht op academisch niveau wordt wel verondersteld. Elke cursus is een afgerond geheel, maar vergt wel een bepaald niveau van voorkennis. Informatie over de voorkennis vindt u bij de cursusbeschrijvingen. Er zijn ongeveer 100 tot 120 studie-uren nodig om een cursus van de masteropleiding Onderwijswetenschappen te bestuderen. Wilt u later toch een volledige opleiding volgen, dan kunt u uw behaalde certificaten inbrengen in de masteropleiding. 4. Schakelprogramma s Om toegang te krijgen tot de masteropleiding zijn twee schakelprogramma s ontwikkeld. Of u een schakelprogramma moet volgen, of welk voor u van toepassing is, vindt u hieronder. Ook al dient u een schakelprogramma te volgen, u start met de cursus Visies op onderwijswetenschappen (O50411) uit het masterprogramma, die een oriëntatie op het kennisdomein Onderwijswetenschappen biedt. 9

10 Schakelprogramma 1 (wo) Schakelprogramma 1 is bedoeld voor studenten met een academisch getuigschrift. Via dit programma spijkert u zich bij op het gebied van onderwijskundige kennis en, indien dit niet in de vooropleiding is opgenomen, in onderzoeksvaardigheden. De volgende getuigschriften geven in combinatie met het schakelprogramma toelating tot het mastertraject. - het wo-bachelorgetuigschrift (c.q. tenminste 180 studiepunten van de ongedeelde wo-opleiding); - het wo-mastergetuigschrift van opleidingen van Nederlandse universiteiten; - het wo-bachelorgetuigschrift (c.q. het equivalent van de ongedeelde wo-opleiding) van Vlaamse universiteiten; - het wo-mastergetuigschrift van Vlaamse universiteiten. code titel studiepunten blz O17321 Onderwijswetenschap 4,3 34 O18321 Leren en ontwikkeling 4,3 34 S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse 4,3 35 S05271 Onderzoekspracticum psychologisch experiment 4,3 36 O40311 Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers 4,3 36 S04241 Onderzoekspracticum psychologische survey 4,3 37 O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek 4,3 37 Totaal 30,1 studiepunten Schakelprogramma 2 (hbo) Schakelprogramma 2 is bedoeld voor studenten met een hbo-getuigschrift. Via dit programma kunt u uw onderwijskundige kennis, academische vaardigheden en onderzoeksvaardigheden op niveau brengen. De volgende getuigschriften geven in combinatie met een schakelprogramma toelating tot de masteropleiding: - een hbo-bachelorgetuigschrift; - een hbo-mastergetuigschrift; - Akte van bekwaamheid kleuteronderwijs (KLOS A/B + applicatiecursus volledig bevoegd onderwijzer). code titel studiepunten blz O17321 Onderwijswetenschap 4,3 34 O18321 Leren en ontwikkeling 4,3 34 S37211 Grondslagen van psychologie: filosofie 4,3 35 S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse 4,3 35 S05271 Onderzoekspracticum psychologisch experiment 4,3 36 O40311 Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers 4,3 36 S04241 Onderzoekspracticum psychologische survey 4,3 37 O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek 4,3 37 Totaal 34,4 studiepunten In alle andere gevallen beslist de Commissie voor de examens op advies van de Facultaire Toetsingscommissie (FTC) of, en zo ja, onder welke voorwaarden een student tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen kan worden toegelaten. 10

11 5. Open Universiteit Extra OUX Met OUX biedt de Open Universiteit een meer gestructureerd onderwijsaanbod met als kernaspecten minder vrijblijvendheid en meer gestructureerd onderwijsaanbod. Dit nieuwe aanbod wordt naast het onderwijs met vrijheid van tijd, plaats en tempo aangeboden. U kunt dus kiezen tussen vrij studeren of in een vast tempo onder begeleiding. Door in te schrijven via OUX kiest u voor studeren onder begeleiding van een tutor en volgens een vaste studieplanning. Dat betekent ook deelname aan groepsbijeenkomsten of virtuele classes en dat er per cursus deadlines vastgesteld zijn. Studenten van de masteropleiding Onderwijswetenschappen kunnen zich aanmelden voor deelname aan het blok van vier modulen dat start op 1 september 2012 en dat in één jaar wordt afgerond. OUX Masteropleiding Onderwijswetenschappen 1* Code titel studiepunten blz O21421 Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders 4,3 25 O22421 Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen O27411 Onderwijsonderzoek: methodologie 4,3 26 O23421 Ontwerpen van onderwijs en opleidingen 4,3 27 *Inschrijving voor bovenstaand blok is alleen mogelijk voor studenten die zonder schakelprogramma zijn toegelaten en de cursus Visies op onderwijswetenschappen (O50411) hebben afgerond. Studenten die via een schakelprogramma zijn toegelaten dienen naast Visies op onderwijswetenschappen ook Onderwijswetenschap (O17311/21), Leren en ontwikkeling (O18321) en alle onderzoekspractica cursussen uit het schakelprogramma afgerond te hebben. Vanaf 1 juni tot 10 augustus kunt u aangeven serieus belangstelling te hebben door het intakeformulier in te vullen. U wordt dan uitgenodigd voor een intakegesprek via telefoon, skype of een ander medium. Definitieve inschrijving vindt daarna plaats via het inschrijfformulier. Om op 1 september te kunnen starten is het nodig dat de definitieve inschrijving vóór 22 augustus bij ons binnen is. Wij zorgen er dan voor dat u het studiemateriaal rond 1 september in huis heeft. Ook is het mogelijk om voor een of meer van de vier genoemde cursussen los in te schrijven. We noemen het dan sprint. Heeft u belangstelling voor een losse sprint dan kunt u dit via onderwijswetenschappen@ou.nl (onderwerp: sprint O(cursuscode)) aan ons doorgeven Leertraject: Leren en doceren in de 21e eeuw Voor docenten is het belangrijk bij te blijven in het vakgebied en steeds te professionaliseren. Daarvoor kunnen mensen cursussen of een opleiding volgen, zoals de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Maar de scholingsbehoeften van mensen zijn niet gelijk en om tegemoet te komen aan de diversiteit aan wensen, bieden we nu aan mensen die géén mastertraject volgen, de mogelijkheid een leertraject aan te gaan voor een jaar. In dit traject kunnen mensen allerlei leeractiviteiten ontplooien en deelnemen aan activiteiten die door het Centre for Learning Sciences and Technologies worden georganiseerd. Deze activiteiten kunnen aan het eind van het jaar worden verzilverd met een certificaat voor het aantal geïnvesteerde uren. Dit wordt aangeduid met Permanente Educatiepunten (PE-punten) Het leertraject heet Leren en doceren in de 21e eeuw om aan te geven dat de leeractiviteiten die in het kader van het traject kunnen worden gedaan te maken hebben met de wijze waarop mensen leren en studeren in onze digitale informatiemaatschappij en hoe we daar als docent in ons onderwijs mee om kunnen en misschien wel moeten gaan. Het aangaan van het leertraject geeft toegang tot: - Deelname aan online masterclasses en daaromheen georganiseerde leeractiviteiten - Alle materialen en opnames van voorgaande masterclasses - De inhoud en bronnen van alle cursussen (totaal zo n 30) van de masteropleiding Onderwijswetenschappen - Dagelijkse updates, blogs en tweets over onderwijs en onderzoek - Toegang tot collega s en experts binnen thematische expertisenetwerken op het gebied van mobiel leren, serious gaming, informatievaardigheden, etc. - Kortingen op lezingen en conferenties - Certificering van behaalde PE-punten, ook op basis van uitgevoerde professionaliseringsactiviteiten 11

12 Masteropleiding Onderwijswetenschappen Het onderwijs moet beter. Niet dat het niet goed is, maar het moet en kan beter. Over de hele linie, voor alle leerlingen, zodat zij meer leren en beter presteren. Om dat onderwijs beter te krijgen is een aanzienlijke inspanning nodig, op alle niveaus. De schoolorganisatie, de inrichting van het onderwijs, de manier waarop vernieuwingen en verbeteringen in een school worden doorgevoerd, de manier waarop de kwaliteit ervan geborgd wordt, de kwaliteit van de docenten, de kwaliteit van de examens, allemaal dragen ze daaraan bij. De masteropleiding Onderwijswetenschappen leidt deskundigen op die dit soort problemen uit de praktijk op een wetenschappelijke manier kunnen onderzoeken en die daarvoor oplossingen kunnen ontwerpen. Het vakgebied Onderwijswetenschappen is een interdisciplinaire, wetenschappelijke masteropleiding die de vakgebieden psychologie (met name de psychologie van het leren), onderwijskunde, onderwijstechnologie en organisatie bundelt. Bij dat alles hanteren we als invalshoek het onderzoeken, analyseren, ontwerpen, inrichten en/of verbeteren van leersituaties en leeromgevingen. Elektronische systemen en hulpmiddelen zijn daarbij niet meer weg te denken. U verwerft kennis, inzichten en vaardigheden op deze terreinen die u door middel van opdrachten integreert. Focus op leersituaties en leeromgevingen In de masteropleiding Onderwijswetenschappen wordt naar onderwijs gekeken vanuit de leersituatie en de leeromgeving die leerlingen en studenten wordt aangeboden. Wat wordt daar onder verstaan? Over iedere (georganiseerde) leerervaring, les, cursus, stage of opleiding wordt van tevoren nagedacht en worden vragen gesteld als: Om wat voor lerenden gaat het? Waar bevinden die zich? Wat kunnen en weten ze wel en wat niet? Waarin moeten ze direct worden geïnstrueerd? Wat kan beter? Wat willen ze wel en wat niet? Wat willen we bereiken? Wat is ons onderwijskundig concept? Hoe vertalen we dat? Wat voor groeperingsvormen gaan we gebruiken? Wat voor communicatievormen en hulpmiddelen staan er ter beschikking? Wat wordt er van de docenten verwacht? Hoe gaan we dat invoeren? En zo zijn er nog veel meer relevante vragen. De kunst bij dat alles is om binnen de randvoorwaarden, een goed samenhangend geheel te creëren waarin geen elementen zijn vergeten, zodat een optimale omgeving wordt gecreëerd om te leren. In de masteropleiding kijken we daarnaar vanuit twee perspectieven: het ontwerp- en het onderzoeksperspectief. Het ontwerpperspectief De onderwijsontwerper maakt daarbij gebruik van zijn of haar kennis op heel uiteenlopende gebieden zoals: - leertheorieën: het gaat tenslotte om leren, maar daarmee zijn we er niet, - instructietheorieën: hoe instrueer ik welk soort kennis en vaardigheden, - communicatietheorieën: hoe draag je dingen over, hoe bereik je anderen, en - systeemtheorieën: leren en onderwijs gebeurt heel vaak in interactie met anderen, ingebed in een organisatie. Dat alles kan als een systeem worden beschouwd dat als zodanig kan worden bestudeerd en ook als systeem moet worden aangepakt. Onderwijskundig ontwerpen is dus een interdisciplinair gebeuren, waarbij vanuit verschillende invalshoeken en theorieën wordt gewerkt aan het oplossen van problemen. Een schoolleider zei hierover: We moeten deze kennis weer meer binnen de scholen halen, zodat we niet meer overgeleverd zijn aan onze adviseurs. Misschien nog wel belangrijker: je moet de ontwerpvaardigheden koppelen aan vakdidactische kennis en praktische onderwijservaring. 12

13 Praktijkvoorbeelden Een paar voorbeelden van problemen waarvoor een student Onderwijswetenschappen zich geplaatst zou kunnen zien, zijn de volgende: - In onze opleiding hebben we probleemgestuurd onderwijs ingevoerd, maar de studenten verdiepen zich nauwelijks in de theorie. Hoe kunnen we dat verbeteren? - We hadden gedacht de leerlingen volgend jaar een vakoverstijgend project te laten doen. Waar moeten we allemaal aan denken om dat een succes te laten zijn? - Onze leerlingen maken bij hun werkstukken veelvuldig gebruik van het internet. Hoe richt ik het onderwijs zo in dat ze die werkstukken niet bij elkaar knippen en plakken maar de nieuwe informatie integreren? - In ons onderwijs maken we gebruik van werkpleksimulaties. Hoe krijgen we daar beter structuur in? - Hoe zorgen we er binnen onze organisatie voor dat alle medewerkers bijblijven op het punt van X? - De ontwikkelingen binnen onze organisatie gaan zo snel dat we een heel nieuwe trainingsstrategie moeten bedenken. Deze problemen kunnen het reguliere onderwijs betreffen, maar ze kunnen ook betrekking hebben op leren en opleiden in organisaties. Ze zien er allemaal heel straight forward uit, maar de kans is groot dat het vinden van de oplossing niet bij deze vragen moet beginnen, maar bij het analyseren van het grotere probleem dat achter deze vragen ligt. Het onderzoeksperspectief Ontwerpoplossingen vragen om goed onderzoek. Onderzoek dat zicht geeft op de randvoorwaarden waar een oplossing aan moet voldoen, en onderzoek dat de gekozen oplossing evalueert. Onderzoek in de onderwijswetenschappen gaat echter verder. Veel onderzoek wordt uitgevoerd om meer zicht te krijgen op algemene principes van goed onderwijs, zoals onderzoek naar de effectiviteit van bepaalde vormen van instructie, of de relatie tussen expertise van de docent en het leerresultaat van de leerling. We stellen ons in de opleiding op het standpunt dat alle onderzoek dat in het onderwijs gedaan wordt, kwalitatief goed moet zijn, ongeacht de aard en de omvang van het onderzoek. Daarom maakt een grondige onderzoekstraining onderdeel uit van het programma. Daarom ook moeten studenten die een bacheloropleiding hebben gedaan zonder een duidelijke onderzoekscomponent, een schakelprogramma doen dat zich daarop richt. Een virtuele studiegemeenschap Binnen de masteropleiding Onderwijswetenschappen zult u veel leren op de genoemde terreinen. Tijdens dat leerproces maakt u allerlei producten, en voert u diverse onderzoekingen uit. Dit doet u in uw eigen context, of bij een ander instituut wanneer dat voor u interessanter is. De producten die in dit proces ontstaan zijn niet alleen waardevol voor uzelf, maar ook voor uw medestudenten. Zij kunnen voortbouwen op wat u gedaan heeft, en andersom kunt u voortbouwen op wat anderen hebben bedacht en ontwikkeld. Door deel te nemen aan de opleiding Onderwijswetenschappen treedt u toe tot een gemeenschap van studenten, wetenschappers, onderzoekers en ontwerpers op dat terrein. Zij ontmoeten elkaar op allerlei plekken en via allerlei manieren: in webcommunities over verschillende onderwerpen en rond de cursussen, in (mini)conferenties die door de opleiding worden georganiseerd, maar ook in projecten waar men in samenwerkt. Zo bouwt u uw netwerk voor nu en de toekomst steeds verder op. Doelstellingen De masteropleiding Onderwijswetenschappen beoogt bachelors van uiteenlopende achtergrond (al dan niet via een schakelprogramma) van beginnend, via gevorderd, naar wo-masterniveau op het gebied van het onderwijskundig onderzoeken en ontwerpen te brengen. De opleiding richt zich op vraagstellingen rond het analyseren, ontwerpen, innoveren en evalueren van onderwijs en leeromgevingen. Met onderwijskundig ontwerpen is wel iets bijzonders aan de hand. In tegenstelling tot andere beroepen gericht op ontwerpen (bijvoorbeeld: vormgeven, architectuur, industrieel ontwerpen) is onderwijskundig ontwerpen niet voorbehouden aan één specifieke functie, beroepsgroep of beroepsbeoefenaar. Veel verschillende functies en functionarissen in en om het onderwijs hebben te maken met of kunnen zich uiteindelijk onderwijskundige ontwerper noemen. Dit geldt voor een HRM-functionaris die moet zorgen dat er goed onderwijs en passende onderwijstrajecten ontworpen worden voor werknemers in een bedrijf, maar ook voor een docent op een school die goed en passend onderwijs moet ontwerpen voor haar/zijn leerlingen/studenten. Zij moeten allemaal dezelfde brede competenties (kennis, vaardigheden en attitudes) hebben om hun werk op onderwijsvlak goed uit te voeren. 13

14 Hieronder wordt een indicatie gegeven van het niveau dat door de student moet worden bereikt. Kennis en inzicht De afgestudeerde moet in staat zijn om: - Problemen uit de beroepspraktijk te vertalen naar onderzoekbare vraagstellingen ten behoeve van verdere kennis- en praxisontwikkeling; - De onderzoeksvragen empirisch onderzoekbaar te maken, een onderzoeksmethodiek uit te werken en het onderzoek uit te voeren; - De resultaten van het onderzoek te betrekken op eerder empirisch onderzoek uit de onderwijskunde; vanuit filosofisch en ethisch perspectief te reflecteren op het onderzoek; - Ontwerpvraagstukken te kunnen oplossen, rekening houdend met implementatie en evaluatie. Vaardigheden Zoals al eerder geschetst, kenmerken onderwijskundigen die op masterniveau werken zich door een grotere mate van zelfstandigheid dan bachelor afgestudeerden, kunnen ze omgaan met een hogere mate van complexiteit en zijn ze (beter) in staat tot het vertalen van hun bevindingen naar nieuwe kennis en naar nieuwe toepassingen in het werkveld ten behoeve van het faciliteren van leren. Wat kun je met de opleiding? Deelnemers aan de masteropleiding Onderwijswetenschappen beginnen daar om verschillende redenen aan. Sommigen hebben nog maar kort geleden hun hbo- of universitaire (leraren)opleiding afgesloten en willen zich nog verder in hun vak verdiepen. Anderen hebben ruime ervaring als docent en zijn toe aan een nieuwe uitdaging. Onderwijswetenschappen biedt ze een opleiding die voortbouwt op hun kennis en ervaring en die tegelijkertijd een heel ander type competenties helpt verwerven. Ten slotte is er ook een aanzienlijke groep deelnemers die zonder vooropgezet plan in de onderwijsvernieuwing en verbetering gerold zijn, daar plezier aan beleven, en behoefte hebben aan theoretische onderbouwing van hun intuïties en een uitbreiding van het instrumentarium dat ze in hun werk kunnen inzetten. Studenten nemen al tijdens hun studie andere taken in hun organisatie op zich, al dan niet in combinatie met een echte functieverandering. Dit werkt dan vaak als opstapje naar een heel andere baan. Voor de afgestudeerden van onze eerdere, ongedeelde opleiding Onderwijskunde gold dat ook. Zij werden vaak adviseur of ontwerper, soms als zelfstandige, soms in groter verband. openu.nl/werken E-schrift Onderwijswetenschappen Het elektronisch tijdschrift Onderwijswetenschappen geeft de student een kijkje in de keuken van het onderwijsinstituut, de mensen die er werken, hun interesse en hun onderzoek. Het tijdschrift wordt verstuurd aan studenten van de opleiding Onderwijswetenschappen en aan geïnteresseerden in de opleiding. openu.nl/tijdschrift 14

15 Opleidingsschema masteropleiding Onderwijswetenschappen code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz. Gemeenschappelijk deel O50411 Visies op onderwijswetenschappen# 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 24 inleverdatum O21421 Ontwerpen van leersituaties: 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 25 theoretische kaders inleverdatum O22421 Methoden en strategieën voor 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 25 onderwijsontwerpen inleverdatum O27411 Onderwijsonderzoek: methodologie 1 Elektronische begeleiding Schriftelijk 12-11, 8-4 en open en gesloten vragen O31421 Trends en ontwikkelingen in 1 Elektronische begeleiding Opdracht Tot 1 maand na de 26 onderwijswetenschappen conferentie kan opdracht worden ingeleverd O23421 Ontwerpen van onderwijs en opleidingen 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 27 inleverdatum O30421 Onderzoeksmethoden voor 1 Elektronische begeleiding Presentatie Student bepaalt zelf 27 onderwijsontwerp inleverdatum Gebonden keuze (eis: 2 modulen) O24411 Leren en competentieontwikkeling 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 28 inleverdatum O25411 Kwaliteit van onderwijs 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 28 inleverdatum O28431 Digitale media en leren 1 Elektronische begeleiding Opdracht + presentatie Student bepaalt zelf 29 inleverdatum O29411 Online masterclasses*) 1 Masterclasses 6 certificaten van 30 Masterclasses CELSTEC O41411 Implementatie van onderwijsinnovaties 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 31 inleverdatum O43411 Capita selecta 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 31 onderwijswetenschappen 1^ inleverdatum O44411 Capita selecta 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 31 onderwijswetenschappen 2^ inleverdatum O45411 Capita selecta 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 32 onderwijswetenschappen 3^ inleverdatum O46411 Capita selecta 1 Elektronische begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 32 onderwijswetenschappen 4^ inleverdatum Afstudeerdeel O32441 Het ontwerpen van een onderzoek; 1 Elektronische en individuele Opdracht Student bepaalt zelf 32 masterthesis *) begeleiding inleverdatum O33417 Masterthesis*) 4 Elektronische en individuele Eindscriptie Student bepaalt zelf 33 begeleiding inleverdatum # Dringend geadviseerde startcursus van de master of van een eventueel schakelprogramma voorafgaand aan het masterprogramma. *) Voor deze cursus gelden ingangseisen. Raadpleeg voor nadere informatie de cursusbeschrijving in deze studiegids of de cursussite. ^ Inschrijving is slechts mogelijk voor opleidingsstudenten en na voorafgaande toestemming van de examinator/directeur; zie voor nadere informatie de uitvoeringsregeling bij deze Onderwijs- en examenregeling. 15

16 Studenten aan het woord JANINE WArMErDAM / roc Ondernemer; lerarenopleiding Fontys Amsterdam; ROC Leiden, senior docent, projectleider EVC, beleidsmedewerker onderwijs, premaster Utrecht; OU student sinds Mijn studietempo ligt niet erg hoog, maar ik geniet weer van mijn studie. De opgedane kennis kan ik direct toepassen in mijn werk en ik heb de balans tussen privé, werk en studie hervonden. ErIC BESSElINk / PABO Pedagogische Academie; Nederlands MO-A/B; programmamanager Pabo IJsselgroep; Doetinchem; OU alumnus sinds november 2009 Aan de eindscriptie Effect van sociale verbondenheid op de motivatie en de prestatie door het gebruik van een weblog heb ik met plezier gewerkt, omdat daar op een vanzelfsprekende manier al het geleerde van andere modules bij elkaar kwam. MIrJAM NEElEN / INSTrUCTIONAl DESIGNEr Bachelor. Speech Therapy; Master Psycholinguistics; Instructional Designer, webbased trainingsstudy and profession in USA, start august 2005; completion October Create opportunities for students to network with potential employers. JOyCE VAN DEr PUTTEN / HBO Bachelor social studies, jeugdzorg, kaderopleiding management, docent hbo, staffunctionaris Fontys Hogescholen, start 2007, OU alumnus sinds Ik heb doordat ik deze opleiding deed, mezelf op de kaart kunnen zetten binnen mijn instituut. klaas-jan lammers / PrIMAIr ONDErWIJS Leerkracht in het primair onderwijs, pabo, start Onderwijswetenschappen 2007, onderzoek naar spellingproblematiek. Het schakelprogramma is nuttig gebleken om het wetenschappelijk denken, nodig voor het masterdeel, eigen te maken. Ondanks de tijdsinvestering die studeren naast een volledige baan vraagt, zou ik het zo weer doen. Het onderzoeken, verdiepen in de wetenschap, schrijven van verslagen en tenslotte een beoordeling krijgen werkt op een bepaalde manier verslavend. Ik kan de kennis die ik heb opgedaan gebruiken in het werk. Zo heb ik een onderzoek gedaan naar spellingproblematiek op school en adviseer ik collega s over het verbeteren van het onderwijs. 16

17 Studiebegeleiding Studeren aan de Open Universiteit wordt ook wel aangeduid als begeleide zelfstudie. De kern van de masteropleiding Onderwijswetenschappen bestaat uit studietaken die u in de elektronische leeromgeving vindt. Deze kunnen uiteenlopen van een kritische analyse van aangeboden of zelf gevonden literatuur aan de hand van een eerder ontworpen analyseschema, tot het interviewen van iemand die verantwoordelijk is voor de implementatie van een onderwijskundig vernieuwingstraject. De studiebegeleiding is gekoppeld aan deze opdrachten. Mentoraat De opleidingsstudenten kunnen worden ondersteund door de mentor. De mentor adviseert en bemiddelt bij het samenstellen en plannen van een studiepad en kan een rol spelen bij het oplossen van studieproblemen. Dat gebeurt telefonisch of per . Echter voor algemene vragen over de kosten, inschrijven, bijkopen van tentamenrechten enz. kan de student contact opnemen met Service en informatie. Elektronische begeleiding De feedback op uw producten en de begeleiding verloopt via elektronische weg. Bij de masteropleiding Onderwijswetenschappen worden diverse vormen van begeleiding gehanteerd. Iedere cursus heeft een docent bij wie u in beperkte mate terecht kan voor inhoudelijke vragen over een cursus. Dit kan via forums in OpenU.nl (de elektronische leeromgeving), of telefonisch. Namen en contactgegevens van de cursusbegeleiders staan vermeld op de cursussite. Iedere cursus heeft ook een forum waar u met medestudenten en met de docent in contact kunt treden. In de cursus Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen (O31421) houden we tweemaal per jaar een ééndaagse conferentie. De begeleiding in deze cursus verloopt veelal via contacten met inhoudsdeskundigen tijdens de conferentie, uitwisseling met medestudenten via de conferentie weblog en beperkt contact met de cursusbegeleider. Bij sommige conferenties worden virtuele bijeenkomsten georganiseerd voor het verhelderen van specifieke vraagstukken. Daarover wordt u tijdig via de cursussite geïnformeerd. Individuele begeleiding In de afstudeerfase worden studenten individueel begeleid. Student en begeleider maken hierover gezamenlijk afspraken. Bij de schakelcursussen kan de begeleiding anders geregeld zijn. Daar vindt u ook standaardbegeleiding en vinden er soms groepsbijeenkomsten plaats. Open Universiteit Extra-OUX Studenten van de masteropleiding Onderwijswetenschappen kunnen zich aanmelden voor deelname aan het blok van vier modulen dat start op 1 september Studenten kunnen in groepsverband onder begeleiding van een docent in hoog tempo vier cursussen doorlopen. Op vindt u nadere informatie over de cursussen, de looptijd, de opzet, de voorwaarden voor deelname en hoe u kunt inschrijven en de kosten. Cursussen die uit het aanbod worden genomen Code Cursus laatste tentamendatum O17311 Onderwijswetenschap (revisie) , O22411 Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen (revisie) O28421 E-learning: wat, waarom en hoe? (revisie) O30411 Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp (revisie) O31411 Trends en ontwikkelingen in actief leren (revisie) O32431 Het ontwerpen van een onderzoek: scriptieplanning (revisie) O34211 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek O35411 Project actief leren O35421 Project onderwijswetenschappen O42411 Evaluatie van onderwijsinnovaties

18 Staf Onderwijswetenschappen mw. prof. dr. S. Brand-Gruwel opleidingsdirecteur mw. A. von den Hoff-Wigman secretaresse mw. M. Rutjens bc mw. M. Bijker, MSc dhr. dr. B. Hoogveld mw. drs. M. de Smet dhr. drs. G. van den Boom dhr. Th. Jaarsma MSc dhr. H. Spoelstra MKM mw. dr. J. Boon mw. I. Jonkman secretaresse dhr. J. van Strien MSc mw. prof. dr. E. Boshuizen mw. drs. W. Kerstjens mw. M. Timmermans onderwijscoördinator mw. drs. B. De Craene mentor/docent mw. dr. L. Kester mw. I. Verstappen B.Ed. dhr. M. van Dijk MSc mw. dr. W. Kicken dhr. dr. M. De Volder mw. E. Dijkstra MSc dhr. ir. L. van Meeuwen dhr. drs. L. Wagemans mw. K. Dirkx MSc dhr. dr. G. Moerkerke mw. dr. S. Wetzels mw. dr. O. Firssova dhr. dr. R. Nadolski dhr. drs. I. Wopereis mw. C. Gorissen MSc mw. P. Reijners MSc mw. drs. M. Hendriks mw. drs. E. Rusman 18

19 Een docent aan het woord Mijn naam is Sandra Wetzels en ik werk sinds oktober 2005 bij het Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC), het onderzoeksinstituut dat de masteropleiding Onderwijswetenschappen verzorgt. De eerste vier jaar ben ik als promovenda werkzaam geweest, waarbij ik mij vooral heb beziggehouden met het doen van onderzoek. In deze periode was ik echter ook één dag in de week betrokken bij de master waar ik de cursus Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp heb begeleid. Dit is een onderzoeksgeoriënteerde cursus in het verdiepende deel van de opleiding. De onderzoeksbenadering die centraal staat in deze cursus is educational design research (EDR), die veronderstelt dat de context van het onderwijs van zeer groot belang is. Het is dan ook een interessante methode van onderzoek wanneer u tijdens uw masterthesis bijvoorbeeld van plan bent om een curriculum of tool te ontwerpen, ontwikkelen of evalueren. Hieruit blijkt wel dat deze, maar ook andere methodologisch georiënteerde cursussen van belang zijn in een masteropleiding Onderwijswetenschappen. Toch heb ik als docent gemerkt dat veel studenten opzien tegen onderzoekscursussen. Dit maakt het een uitdaging om dergelijke cursussen te begeleiden. Het gaat dan immers niet alleen om het overbrengen van methodologische kennis; studenten moeten soms ook overtuigd worden van het belang van dergelijke cursussen. Sinds oktober 2009 werk ik als universitair docent bij de master, waar ik een aantal oriënterende cursussen in het begin van de opleiding begeleid waarin academisch schrijven een belangrijke plaats inneemt. Deze vaardigheid is voor veel studenten nieuw. Regelmatig merk ik ook wel enige weerstand bij studenten. Zo vragen zij zich bijvoorbeeld af wat nu het belang is van het correct refereren volgens de APA richtlijnen. Wat maakt het nu eigenlijk uit of er een punt of een komma op een bepaalde plek in een referentie hoort te staan? Het is echter van belang dat elke student Onderwijswetenschappen leert hoe er correct gerefereerd, geparafraseerd en geciteerd dient te worden volgens de APA richtlijnen. Dit is namelijk een conventie waaraan iedere (toekomstige) onderwijswetenschapper zich dient te houden. Vandaar dat docenten hier, zeker in het begin van de opleiding, veel aandacht aan besteden. Ook hier vind ik het niet alleen belangrijk om studenten te wijzen op de correcte regels, maar ook om het belang ervan duidelijk te maken. Naast het begeleiden van cursussen houd ik mij ook bezig met het ontwikkelen van onderwijs. Zo ben ik betrokken geweest bij het herontwerp van de opleiding en heb ik de gratis cursussen voor OpenU, de nieuwe leeromgeving van de opleiding, ontwikkeld. Ook ben ik voorzitter van de facultaire opleidingscommissie, die zich o.a. buigt over de OER en betrokken wordt bij nieuwe plannen voor de inrichting van de opleiding. Kortom, als docent van de masteropleiding heb ik een leuke, afwisselende baan, die niet alleen de mogelijkheid biedt om u, als student, naar een masterdiploma te begeleiden, maar ook om de opleiding voortdurend verder te verbeteren. 19

20 Tentamen Elke cursus wordt afgesloten met een of meer tentamens. Soms is een combinatie van tentamenvormen ook mogelijk. In het opleidingsschema en op de cursussite staat bij elke cursus aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat u tijdens het tentamen mag verwachten. Regulier schriftelijk tentamen Dit tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist-onjuistvragen) en/of open vragen. Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens vastgestelde periodes per academisch jaar. Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding 20 t/m 22 augustus juli t/m 10 april maart t/m 14 november oktober t/m 26 juni mei t/m 30 januari januari t/m 28 augustus juli 2013 De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster. Computergebaseerd toetsen CBI of CBG Computergebaseerd toetsen houdt in dat de afname van tentamens niet op papier verloopt, maar via een computer. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen. In het opleidingsschema kan de afkorting CBI of CBG zijn opgenomen. Staat er CBI, dan betekent dit dat het tentamen individueel wordt afgenomen. Staat er CBG, dan wordt het tentamen groepsgewijs op vastgestelde dagen afgenomen. Opdracht Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus e.d. zijn. Met de examinator wordt afgesproken wanneer de opdracht wordt ingeleverd. Mondeling Mondelinge tentamens worden op afspraak of in vaste perioden afgenomen. Op de cursussite is aangegeven op welke wijze een afspraak/aanmelding plaatsvindt. Aanmelden tentamen Voor alle tentamens, met uitzondering van de opdracht, is het nodig dat u zich hiervoor tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen bij Mijn account op de website. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aanmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website. Er wordt een ontvangstbevestiging verstuurd nadat uw aanmelding is verwerkt. Een week voor de tentamendatum volgt uw oproepbrief. Hier op staan de tentamenlocatie, datum, en het tafelnummer vermeld. Betreft uw tentamen een CBI-tentamen, dan ontvangt u alleen een oproepbrief. Uitslag tentamen Afhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw definitieve uitslagbrief met een officieel certificaat als u geslaagd bent. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel uiterlijk twee dagen na het tentamen op de cursussite op OpenU.nl geplaatst. 20