onderwijswetenschappen

Transcriptie

1 studiegids onderwijswetenschappen wo-master begeleid - schakelprogramma s - leertraject Open Universiteit

2 Inhoud 03 Voorwoord 04 Studeren aan de Open Universiteit 05 Programma s Onderwijswetenschappen Masteropleiding Onderwijswetenschappen Losse cursussen Schakelprogramma s Leertraject 10 Het vakgebied Onderwijswetenschappen Opleidingsschema schakelprogramma Opleidingsschema master 14 Studiebegeleiding Staf Onderwijswetenschappen 17 Starten met de studie Startmoment Aanvragen adviesgesprek Toelating en inschrijving Kosten 18 Tentamen 20 Cursusbeschrijvingen 30 Voor studenten Opleidingscommissie Studentenraad Alumni en promoveren 32 Studiefaciliteiten 34 Procedures en regelgeving 36 Service en informatie

3

4 Voorwoord Onderwijs boeit! Dit is wat u wilt: u wilt kennis en competenties in de onderwijswetenschappen verwerven, u wilt er met anderen aan werken, en voor de meesten van u geldt dat u dat wilt naast uw andere werkzaamheden. En u wilt afstuderen in afzienbare tijd. Dat gaan we u bieden. Studiesucces is het sleutelwoord. De OU ging er voor zitten en op basis van veel wetenschappelijk onderzoek werd evidence informed een nieuw onderwijsmodel uitgewerkt. Synchroon contact, binding, draagbare studielast, in de gaten houden van vorderingen, structuur en minder vrijblijvendheid. Afgemeten aantal tentamenkansen ook. De master Onderwijswetenschappen biedt structuur, een doordachte opbouw van kennis, een verfijnde mix van competentie- en expertiseontwikkeling, er is aandacht voor (synchroon) contact en de studielast is op maat. We willen u graag bij de les houden een metafoor die nergens zo goed past als in de onderwijswetenschappelijke opleiding om meer studiesucces te kunnen bieden. Succes! Prof. dr. René van Hezewijk Decaan faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen 3

5 Studeren aan de Open Universiteit Wanneer u studeert aan de Open Universiteit betekent dat dat u activerend online onderwijs volgt. De leeractiviteiten dagen uit tot het actief verwerken en omgaan met de leerstof; u kunt uw eigen casuïstiek inbrengen; opdrachten kunnen binnen de beroepspraktijk worden uitgevoerd; en er is aandacht voor actualiteiten en recente ontwikkelingen binnen het domein. Online wil zeggen beschikbaarheid van bronnen, interacties, en leeractiviteiten vinden bij voorkeur online plaats. De docent is hierbij de expert en het gezicht van de cursus. Kenmerken van de studie EC en modulen Een mastercursus heeft een waarde van 7,5 EC en staat gelijk aan 165 nettostudie- of 210 brutostudie-uren. De masteropleiding Onderwijswetenschappen bestaat uit 6 cursussen (60 EC). Opleidingen Studiemateriaal en OpenU.nl Het studiemateriaal van een cursus bestaat uit studieopdrachten en informatiebronnen. De studieopdrachten vindt u in het elektronisch werkboek. De informatiebronnen kunnen bestaan uit cursusboeken en/of e-literatuur en multimediale programmatuur, maar ook uit informatie die u zelfstandig verzamelt. Alle cursussen worden online begeleid via OpenU.nl. Via OpenU.nl blijft u op de hoogte van cursusgebonden informatie, ontvangt u studieopdrachten, kunt u uw uitwerkingen uploaden en contact onderhouden met andere studenten en docenten via onder meer discussieforums. Indien u een schakelprogramma doorloopt, volgt u ook cursussen (met S-code), die begeleid worden via Studienet. OpenU.nl / Studienet Onderwijs- en examenregeling (OER) Aan de basis van de bachelor- en masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door het College van bestuur vastgesteld na advies van de Commissie voor examens, de Facultaire opleidingscommissie en de Studentenraad. Een belangrijk onderdeel daarvan zijn de uitvoeringsregelingen waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding zijn opgenomen. De integrale Onderwijs- en examenregeling en de Uitvoeringsregelingen kunt u terug vinden op de website. Opbouw - Aanschuifonderwijs: cursussen uit het aanbod van andere universiteiten kunnen worden ingebracht in het schakelprogramma of in de cursus Atelier. - Individuele Overgangsregeling: maximaal 1 cursus uit het aanbod van de andere faculteiten van de Open Universiteit kan worden ingebracht in het schakelprogramma of in de cursus Atelier. Zowel voor aanschuifonderwijs als de individuele overgangsregeling moet er een duidelijke samenhang zijn tussen de in te brengen cursus en de doelstelling van de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Mocht u gebruik willen maken van deze regelingen, dan kunt u een verzoek indienen bij het College voor de examens. Nederlands en Engels in de opleidingen Het cursusmateriaal bestaat uit Nederlandstalige en Engelstalige teksten. De tentamens worden in de Nederlandse taal afgenomen. In toenemende mate wordt er gebruik gemaakt van Engelstalig cursusmateriaal. Dit omdat bepaalde vakgebieden voornamelijk Engelstalig zijn of omdat het cursusonderwerp een internationale oriëntatie heeft. In de masteropleiding kan het aandeel Engels beduidend groter zijn dan in de bacheloropleiding. Op deze manier ontwikkelen studenten zich tot academici die in staat zijn te participeren in nationaal en internationaal wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Lerarenbeurs Bent u bevoegd leraar in het primair, voortgezet of (voortgezet) speciaal onderwijs, of in het middelbaar of hoger beroepsonderwijs? Of bent u ambulant begeleider of invalkracht? Dan kunt u een Lerarenbeurs voor scholing bij DUO aanvragen als u uw professionele niveau wilt verhogen, uw vakkennis wilt verdiepen of u wilt specialiseren. U kunt een Lerarenbeurs aanvragen voor de masteropleiding Onderwijswetenschappen (inclusief schakeltraject). U kunt als leraar één maal in uw onderwijsloopbaan gebruik maken van de Lerarenbeurs voor scholing voor het volgen van een opleiding. De masteropleiding Onderwijswetenschappen is geregistreerd in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO) onder nummer en het BRIN nummer is 22NC. 4

6 Programma s Onderwijswetenschappen In deze studiegids treft u het onderwijsaanbod aan op het gebied van Onderwijswetenschappen. Met dit aanbod kunt u bijblijven op het vakgebied en u verder professionaliseren. We bieden een geaccrediteerde master Onderwijswetenschappen en diverse te certificeren activiteiten waaronder cursusaanbod die alle in deeltijd gevolgd kunnen worden. De commissie Rinnooy Kan constateert dat het aantal deeltijdstudenten in Nederland achteruit loopt en dat we internationaal achterop raken. De commissie geeft een reeks aanbevelingen waaronder versterken van het aanbod van online onderwijs en blended learning. U hebt ontdekt waar een dergelijk onderwijsaanbod al beschikbaar is: bij de Open Universiteit. De studie valt te combineren met een sociaal leven en een baan, maar studie vergt natuurlijk wel tijd. In de opleiding wordt gezocht naar een vruchtbare aansluiting tussen studie en praktijk. Praktijkervaringen en casuïstiek kunnen in diverse cursussen worden ingebracht. Via het Leertraject: Leren en doceren in de 21e eeuw wordt een hoogwaardig leertraject aangeboden speciaal voor mensen die zich bezig houden met onderwijs, opleiden, leren en e-learning en die snel, flexibel en op hoog niveau hun expertise op peil willen houden. De master Onderwijswetenschappen is ondergebracht in de nieuwe faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen van de OU. De master wordt bemenst vanuit het Welten-instituut, de samenvoeging van de onderzoeksprogramma s van het voormalige Celstec en Look. De onderzoeksprogramma s van Celstec zijn vorig jaar gevisiteerd waarin werd bevestigd dat het onderzoek nationaal en internationaal volop meedoet aan de top. De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) heeft de opleiding Onderwijswetenschappen geaccrediteerd op basis van het beoordelingsrapport van de Quality Assurance Netherlands Universities (QANU). De NVAO waarborgt de kwaliteit van het hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen. Een accreditatie door het NVAO is noodzakelijk om officieel getuigschriften (diploma s) te mogen verstrekken. In de Keuzegids Masters van 2013 kreeg de masteropleiding Onderwijswetenschappen het kwaliteitszegel topopleiding en in de Keuzegids Masters 2014 krijgt de master Onderwijswetenschappen een goede beoordeling en staat de opleiding op de tweede plaats in de ranglijst van het vakgebied. Vooral op de aspecten inhoud van het programma, docenten, wetenschappelijke vorming en communicatie met studenten oogst Onderwijswetenschappen positieve waarderingen. 5

7 1. Masteropleiding Onderwijswetenschappen Onderwijswetenschappen is een wetenschappelijke opleiding. Dat betekent dat u bij alle problemen die u in de studie gaat aanpakken wetenschappelijke methoden van onderzoek en evaluatie zult leren hanteren. Ook wordt de nodige aandacht besteed aan ontwerpen en ontwerp-gebaseerd onderzoek. Indien u aan de masteropleiding wilt deelnemen dient te voldoen aan een aantal formele eisen op het gebied van vooropleiding. Zie voor begeleidings- en tentamenvormen het opleidingsschema op pagina 13. Structuur Jaarlijks zijn er twee startmomenten voor de opleiding: in september en februari. De OU heeft het academisch jaar ingedeeld in vier kwartielen van elk tien weken waarin begeleiding wordt gegeven, met aansluitend een tentamenweek. De nominale studielast is 30 EC op jaarbasis, dus 7,5 EC per kwartiel. Een vak heeft een vaste startdatum (altijd aan het begin van een kwartiel) en een vaste einddatum (altijd aan het eind van een kwartiel). Een vak wordt direct afgesloten met het tentamen (of eindopdracht) in de aansluitende tentamenweek. Een tentamen kan herkanst worden in de tentamenweek van het volgend kwartiel. Hierna kan nog eenmaal herkanst worden in de tentamenweek in de zomervakantie. Voor de afstudeerscriptie geldt de mogelijkheid een verlenging van een kwartiel bij te kopen, mits de planning voor het resterend scriptietraject door de begeleider en mentor is goedgekeurd. Rooster Master Onderwijswetenschappen begeleid Studenten kunnen de opleiding volgen in verschillende tempi. Het aanbevolen tempo is een tempo waarin studenten 30 EC in een jaar behalen. Dan doet een student over de master, die in totaal 60 EC in beslag neemt, twee jaar. Een lager tempo van 15 EC per jaar is ook mogelijk. De route die een student door het curriculum volgt zal dan worden aangepast. Studenten kunnen in principe tijdens elk kwartiel starten met de opleiding, maar het verdient de aanbeveling te starten in het september of het februari kwartiel, omdat in deze kwartielen de oriënterende cursus Onderwijswetenschappen: de basis wordt gegeven. Het onderwijs wordt verzorgd in viert kwartielen, waarbij het eerste kwartiel begint in september, het tweede in november, het derde in februari en het vierde in april. Elk kwartiel bestaat uit 10 weken studietijd en een week voor het afleggen van een tentamen (of in inleveren van een eindopdracht). Cursusrooster Master Onderwijswetenschappen - begeleid Cursusrooster Kwartiel 1 Kwartiel 2 Kwartiel 3 Kwartiel 4 Sep Nov Nov- Feb Feb Apr Apr Jul Onderwijswetenschappen: Ontwerpen van onderwijs Methoden voor onderwijs- Atelier de basis onderzoek Ontwerpen van onderwijs Atelier Onderwijswetenschappen: Methoden voor onderwijsde basis onderzoek Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen Masterthesis Start september Studietempo 30 EC Kwartiel 1 7,5EC Kwartiel 2 7,5EC Kwartiel 3 7,5EC Kwartiel 4 7,5EC Sep Nov Nov- Feb Feb Apr Apr Jul Onderwijswetenschappen: Ontwerpen van onderwijs Methoden voor onderwijs- Atelier de basis onderzoek Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen Masterthesis 6

8 Start februari Studietempo 30 EC Kwartiel 1 Kwartiel 2 Kwartiel 3 Kwartiel 4 Sep Nov Nov- Feb Feb Apr Apr Jul Methoden voor onderwijs- onderzoek Onderwijswetenschappen: de basis Ontwerpen van onderwijs Atelier Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen Masterthesis Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen Masterthesis Start september Studietempo 15 EC Kwartiel 1 Kwartiel 2 Kwartiel 3 Kwartiel 4 Sep Nov Nov- Feb Feb Apr Apr Jul Onderwijswetenschappen: de basis Ontwerpen van onderwijs Methoden voor onderwijs onderzoek Atelier* Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen Masterthesis Masterthesis uitloop * Uitsluitend op afspraak Start februari Studietempo 15 EC Kwartiel 1 Kwartiel 2 Kwartiel 3 Kwartiel 4 Sep Nov Nov- Feb Feb Apr Apr Jul Onderwijswetenschappen: de basis Ontwerpen van onderwijs Methoden voor onderwijsonderzoek Atelier Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen Masterthesis Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen Masterthesis Masterthesis uitloop Masterthesis uitloop 2. Losse cursussen Voor velen is het opfrissen en verdiepen van hun kennis en vaardigheden het belangrijkste motief om aan de Open Universiteit te studeren. Zij volgen dan geen hele opleiding maar één of meer van onze cursussen. Dit kan ook met de meeste cursussen van de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Denkkracht op academisch niveau wordt wel vereist. U dient voor het inschrijven voor een of meer losse cursussen eveneens officieel toelating tot de master aan te vragen. Elke cursus is een afgerond geheel, maar vergt wel een bepaald niveau van voorkennis. Informatie over de voorkennis vindt u bij de cursusbeschrijvingen. 7

9 3. Schakelprogramma s Om toegang te krijgen tot de masteropleiding zijn twee schakelprogramma s ontwikkeld. Of u een schakelprogramma moet volgen, en/of welk voor u van toepassing is, vindt u hieronder. U dient officieel toelating aan te vragen om een schakelprogramma kunnen volgen. Schakelprogramma 1 (wo) Schakelprogramma 1 is bedoeld voor studenten met een academisch getuigschrift. Via dit programma spijkert u zich bij op het gebied van onderwijskundige kennis en, indien dit niet in de vooropleiding is opgenomen, in onderzoeksvaardigheden. De volgende getuigschriften geven in combinatie met dit schakelprogramma toelating tot het mastertraject: - het wo-bachelorgetuigschrift (c.q. tenminste 180 studiepunten van de ongedeelde wo-opleiding) van Nederlandse universiteiten; - het wo-mastergetuigschrift van opleidingen van Nederlandse universiteiten; - het wo-bachelorgetuigschrift (c.q. het equivalent van de ongedeelde wo-opleiding) van Vlaamse universiteiten; - het wo-mastergetuigschrift van Vlaamse universiteiten. code titel studiepunten blz O17321 Onderwijswetenschap 4,3 26 O18321 Leren en ontwikkeling 4,3 26 S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse 4,3 27 O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek 4,3 28 S05271 Onderzoekspracticum psychologisch experiment 4,3 28 O40311 Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers 4,3 29 S04251 Onderzoekspracticum psychologische survey 4,3 29 Toaal 30,1 studiepunten Schakelprogramma 2 (hbo) Schakelprogramma 2 is bedoeld voor studenten met een hbo-getuigschrift. Via dit programma kunt u uw onderwijskundige kennis, academische vaardigheden en onderzoeksvaardigheden op niveau brengen. De volgende getuigschriften geven in combinatie met dit schakelprogramma toelating tot de masteropleiding: - een hbo-bachelorgetuigschrift; - een hbo-mastergetuigschrift; - Akte van bekwaamheid kleuteronderwijs (KLOS A/B + applicatiecursus volledig bevoegd onderwijzer). code titel studiepunten blz O17321 Onderwijswetenschap 4,3 26 O18321 Leren en ontwikkeling 4,3 26 S37211 Grondslagen van psychologie: filosofie 4,3 27 S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse 4,3 27 O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek 4,3 28 S05271 Onderzoekspracticum psychologisch experiment 4,3 28 O40311 Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers 4,3 29 S04251 Onderzoekspracticum psychologische survey 4,3 29 Toaal 34,4 studiepunten 8

10 4. Leertraject: Leren en doceren in de 21e eeuw Voor docenten is het belangrijk bij te blijven in het vakgebied. Daarvoor kunt u cursussen of een opleiding volgen, zoals de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Maar de scholingsbehoeften van mensen zijn niet gelijk en om tegemoet te komen aan de diversiteit aan wensen, bieden we nu aan mensen die géén mastertraject volgen, de mogelijkheid een leertraject aan te gaan voor een jaar. In dit traject kunt u allerlei leeractiviteiten ontplooien en deelnemen aan activiteiten die door de faculteit en het Welteninstituut worden georganiseerd. Deze activiteiten kunnen aan het eind van het jaar worden verzilverd met een certificaat voor het aantal geïnvesteerde uren. Dit wordt aangeduid met Permanente Educatiepunten (PE-punten). Het leertraject heet Leren en doceren in de 21e eeuw om aan te geven dat de leeractiviteiten aansluiten bij de digitale informatiemaatschappij en hoe we daar als docent in ons onderwijs mee om kunnen en misschien wel moeten gaan. Het aangaan van het leertraject geeft toegang tot: - Deelname aan online masterclasses en daaromheen georganiseerde leeractiviteiten. - Alle materialen en opnames van voorgaande masterclasses. - De inhoud en bronnen van alle cursussen van de masteropleiding Onderwijswetenschappen. - Dagelijkse updates, blogs en tweets over onderwijs en onderzoek. - Toegang tot collega s en experts binnen thematische expertisenetwerken op het gebied van mobiel leren, serious gaming, informatievaardigheden, etc. - Kortingen op lezingen en conferenties. - Certificering van behaalde PE-punten, ook op basis van uitgevoerde professionaliseringsactiviteiten. - Elders gevolgde leeractiviteiten, die niet gevalideerd zijn, kunnen worden ingebracht in dit leertraject. 9

11 Het vakgebied Onderwijswetenschappen Onderwijswetenschappen is een interdisciplinaire, wetenschappelijke masteropleiding die de vakgebieden psychologie (met name de psychologie van het leren), onderwijskunde, onderwijstechnologie en organisatie bundelt. Bij dat alles hanteren we als invalshoek het onderzoeken, analyseren, ontwerpen, inrichten en/ of verbeteren van leersituaties en leeromgevingen. Elektronische systemen en hulpmiddelen zijn daarbij niet meer weg te denken. U verwerft kennis, inzichten en vaardigheden op deze terreinen die u door middel van opdrachten integreert. Focus op leersituaties en leeromgevingen In de masteropleiding Onderwijswetenschappen wordt naar onderwijs gekeken vanuit de leersituatie en de leeromgeving die leerlingen en studenten wordt aangeboden. Wat wordt daar onder verstaan? Over iedere (georganiseerde) leerervaring, les, cursus, stage of opleiding wordt van tevoren nagedacht en worden vragen gesteld als: Om wat voor lerenden gaat het? Waar bevinden die zich? Wat kunnen en weten ze wel en wat niet? Waarin moeten ze direct worden geïnstrueerd? Wat kan beter? Wat willen ze wel en wat niet? Wat willen we bereiken? Wat is ons onderwijskundig concept? Hoe vertalen we dat? Wat voor groeperingsvormen gaan we gebruiken? Wat voor communicatievormen en hulpmiddelen staan er ter beschikking? Wat wordt er van de docenten verwacht? Hoe gaan we dat invoeren? En zo zijn er nog veel meer relevante vragen. De kunst bij dat alles is om binnen de randvoorwaarden, een goed samenhangend geheel te creëren waarin geen elementen zijn vergeten, zodat een optimale omgeving wordt gecreëerd om te leren. In de masteropleiding kijken we daarnaar vanuit twee perspectieven: het ontwerp- en het onderzoeksperspectief. Het ontwerpperspectief De onderwijsontwerper maakt daarbij gebruik van zijn of haar kennis op heel uiteenlopende gebieden zoals: - leertheorieën: het gaat tenslotte om leren, maar daarmee zijn we er niet, - instructietheorieën: hoe instrueer ik welk soort kennis en vaardigheden, - communicatietheorieën: hoe draag je dingen over, hoe bereik je anderen, en - systeemtheorieën: leren en onderwijs gebeurt heel vaak in interactie met anderen, ingebed in een organisatie. Dat alles kan als een systeem worden beschouwd dat als zodanig kan worden bestudeerd en ook als systeem moet worden aangepakt. Onderwijskundig ontwerpen is dus een interdisciplinair gebeuren, waarbij vanuit verschillende invalshoeken en theorieën wordt gewerkt aan het oplossen van problemen. Een schoolleider zei hierover: We moeten deze kennis weer meer binnen de scholen halen, zodat we niet meer overgeleverd zijn aan onze adviseurs. Misschien nog wel belangrijker: je moet de ontwerpvaardigheden koppelen aan vakdidactische kennis en praktische onderwijservaring. Praktijkvoorbeelden Een paar voorbeelden van problemen waarvoor een student Onderwijswetenschappen zich geplaatst zou kunnen zien, zijn de volgende: - In onze opleiding hebben we probleemgestuurd onderwijs ingevoerd, maar de studenten verdiepen zich nauwelijks in de theorie. Hoe kunnen we dat verbeteren? - We hadden gedacht de leerlingen volgend jaar een vakoverstijgend project te laten doen. Waar moeten we allemaal aan denken om dat een succes te laten zijn? - Onze leerlingen maken bij hun werkstukken veelvuldig gebruik van het internet. Hoe richt ik het onderwijs zo in dat ze die werkstukken niet bij elkaar knippen en plakken maar de nieuwe informatie integreren? - In ons onderwijs maken we gebruik van werkpleksimulaties. Hoe krijgen we daar meer structuur in? - Hoe zorgen we er binnen onze organisatie voor dat alle medewerkers bijblijven op het punt van X? - De ontwikkelingen binnen onze organisatie gaan zo snel dat we een heel nieuwe trainingsstrategie moeten bedenken. 10

12 Deze problemen kunnen het reguliere onderwijs betreffen, maar ze kunnen ook betrekking hebben op leren en opleiden in organisaties. Ze zien er allemaal heel straight forward uit, maar de kans is groot dat het vinden van de oplossing niet bij deze vragen moet beginnen, maar bij het analyseren van het grotere probleem dat achter deze vragen ligt. Het onderzoeksperspectief Ontwerpoplossingen vragen om goed onderzoek. Onderzoek dat zicht geeft op de randvoorwaarden waar een oplossing aan moet voldoen, en onderzoek dat de gekozen oplossing evalueert. Onderzoek in de onderwijswetenschappen gaat echter verder. Veel onderzoek wordt uitgevoerd om meer zicht te krijgen op algemene principes van goed onderwijs, zoals onderzoek naar de effectiviteit van bepaalde vormen van instructie, of de relatie tussen expertise van de docent en het leerresultaat van de leerling. We stellen ons in de opleiding op het standpunt dat alle onderzoek dat in het onderwijs gedaan wordt, kwalitatief goed moet zijn, ongeacht de aard en de omvang van het onderzoek. Daarom maakt een grondige onderzoekstraining onderdeel uit van het programma. Daarom ook moeten studenten die een bacheloropleiding hebben gedaan zonder een duidelijke onderzoekscomponent, een schakelprogramma doen dat zich daarop richt. Een virtuele studiegemeenschap Binnen de masteropleiding Onderwijswetenschappen zult u veel leren op de genoemde terreinen. Tijdens dat leerproces maakt u allerlei producten, en voert u diverse onderzoekingen uit. Dit doet u in uw eigen context, of bij een ander instituut wanneer dat voor u interessanter is. De producten die in dit proces ontstaan zijn niet alleen waardevol voor uzelf, maar ook voor uw medestudenten. Zij kunnen voortbouwen op wat u gedaan heeft, en andersom kunt u voortbouwen op wat anderen hebben bedacht en ontwikkeld. Door deel te nemen aan de opleiding Onderwijswetenschappen treedt u toe tot een gemeenschap van studenten, wetenschappers, onderzoekers en ontwerpers op dat terrein. Zij ontmoeten elkaar op allerlei plekken en via allerlei manieren: in webcommunities over verschillende onderwerpen en rond de cursussen en in (mini)conferenties die door de opleiding worden georganiseerd. Zo bouwt u uw netwerk voor nu en de toekomst steeds verder op. Doelstellingen De masteropleiding Onderwijswetenschappen beoogt bachelors van uiteenlopende achtergrond (al dan niet via een schakelprogramma) van beginnend, via gevorderd, naar wo-masterniveau op het gebied van het onderwijskundig onderzoeken en ontwerpen te brengen. De opleiding richt zich op vraagstellingen rond het analyseren, ontwerpen, innoveren en evalueren van onderwijs en leeromgevingen. Met onderwijskundig ontwerpen is wel iets bijzonders aan de hand. In tegenstelling tot andere beroepen gericht op ontwerpen (bijvoorbeeld: vormgeven, architectuur, industrieel ontwerpen) is onderwijskundig ontwerpen niet voorbehouden aan één specifieke functie, beroepsgroep of beroepsbeoefenaar. Veel verschillende functies en functionarissen in en om het onderwijs hebben te maken met of kunnen zich uiteindelijk onderwijskundige ontwerper noemen. Dit geldt voor een HRM-functionaris die moet zorgen dat er goed onderwijs en passende onderwijstrajecten ontworpen worden voor werknemers in een bedrijf, maar ook voor een docent op een school die goed en passend onderwijs moet ontwerpen voor haar/zijn leerlingen/studenten. Zij moeten allemaal dezelfde brede competenties (kennis, vaardigheden en attitudes) hebben om hun werk op onderwijsvlak goed uit te voeren. 11

13 Hieronder wordt een indicatie gegeven van het niveau dat door de student moet worden bereikt. Kennis en inzicht De afgestudeerde moet in staat zijn om: - problemen uit de beroepspraktijk te vertalen naar onderzoekbare ten behoeve van verdere kennis- en praxisontwikkeling; - de onderzoeksvragen empirisch onderzoekbaar te maken, een onderzoeksmethodiek uit te werken en het onderzoek uit te voeren; - de resultaten van het onderzoek te betrekken op eerder empirisch onderzoek uit de onderwijskunde; vanuit filosofisch en ethisch perspectief te reflecteren op het onderzoek; - ontwerpvraagstukken te kunnen oplossen, rekening houdend met implementatie en evaluatie. Vaardigheden Zoals al eerder geschetst, kenmerken onderwijskundigen die op masterniveau werken zich door een grotere mate van zelfstandigheid dan bachelor afgestudeerden, kunnen ze omgaan met een hogere mate van complexiteit en zijn ze (beter) in staat tot het vertalen van hun bevindingen naar nieuwe kennis en naar nieuwe toepassingen in het werkveld ten behoeve van het faciliteren van leren. Wat kun je met de opleiding? Deelnemers aan de masteropleiding Onderwijswetenschappen beginnen daar om verschillende redenen aan. Sommigen hebben nog maar kort geleden hun hbo- of universitaire (leraren)opleiding afgesloten en willen zich nog verder in hun vak verdiepen. Anderen hebben ruime ervaring als docent en zijn toe aan een nieuwe uitdaging. Onderwijswetenschappen biedt ze een opleiding die voortbouwt op hun kennis en ervaring en die tegelijkertijd een heel ander type competenties helpt verwerven. Ten slotte is er ook een aanzienlijke groep deelnemers die zonder vooropgezet plan in de onderwijsvernieuwing en verbetering gerold zijn, daar plezier aan beleven en behoefte hebben aan theoretische onderbouwing van hun intuïties en een uitbreiding van het instrumentarium dat ze in hun werk kunnen inzetten. Studenten nemen al tijdens hun studie andere taken in hun organisatie op zich, al dan niet in combinatie met een echte functieverandering. Dit werkt dan vaak als opstapje naar een heel andere baan. Voor de afgestudeerden van onze opleiding Onderwijswetenschappen geldt dat ook. Zij worden vaak adviseur of ontwerper, soms als zelfstandige, soms in groter verband. openu.nl/werken E-schrift Onderwijswetenschappen Het elektronisch tijdschrift Onderwijswetenschappen geeft de student een kijkje in de keuken van Onderwijswetenschappen, de mensen die er werken, hun interesse en hun onderzoek. Het tijdschrift is te downloaden. openu.nl/tijdschrift 12

14 Opleidingsschema s Opleidingsschema schakelprogramma code titel omvang begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata sep 14 - aug 15 O17321 Onderwijswetenschap 4,3 ec standaard CBI (open vragen) , , O18321 Leren en ontwikkeling 4,3 ec standaard Schriftelijk (open vragen) , , S37211 Grondslagen van psychologie: filosofie 4,3 ec standaard CBI (mc) Student bepaalt zelf 27 inleverdatum S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve 4,3 ec groepsbijeenkomsten CBI (mc) + Student bepaalt zelf 27 data-analyse per regio bijzondere verplichting inleverdatum O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig 4,3 ec standaard Schriftelijk (mc + ov) , , onderzoek S05271 Onderzoekspracticum psychologisch 4,3 ec groepsbijeenkomsten opdracht Student bepaalt zelf 28 experiment per regio CBI (mc) inleverdatum O40311 Informatievaardigheden voor sociale 4,3 ec standaard opdracht Student bepaalt zelf 29 wetenschappers inleverdatum S04251 Onderzoekspracticum psychologische 4,3 ec groepsbijeenkomsten opdracht Student bepaalt zelf 29 survey per regio inleverdatum Totaal 34,4 Opleidingsschema master Onderwijswetenschappen code titel omvang begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata sep 14 - aug 15 Oriënteren OM0003 Onderwijswetenschappen: de basis 7,5 ec Online-begeleiding + Opdracht Einde kwartiel 20 virtuele klas Funderen OM0103 Ontwerpen van onderwijs 7,5 ec Online-begeleiding + Opdracht Einde kwartiel 21 virtuele klas OM0203 Methoden voor onderwijsonderzoek 7,5 ec Online-begeleiding + Opdracht Einde kwartiel 22 virtuele klas Verdiepen OM0303 Atelier 1) 2) 7,5 ec Online-begeleiding + Opdracht Einde kwartiel 23 virtuele klas OM0403 Trends in onderwijs en 7,5 ec Online-begeleiding + Opdracht Einde 4e kwartiel 24 onderwijswetenschappen virtuele klas Afstuderen OM9909 Masterthesis 2) 22,5 ec Online-begeleiding, en Eindscriptie Einde 4e kwartiel 24 individuele begeleiding 1) Inschrijving is slechts mogelijk na inzending van het aanmeldingsformulier en voorafgaande goedkeuring van de examinator 2) Voor deze cursus gelden ingangseisen. Raadpleeg voor nadere informatie de cursusbeschrijving in de studiegids of de cursussite 13

15 Studiebegeleiding De begeleiding van de masteropleiding is een unieke combinatie van bijeenkomsten, een hoogwaardige digitale leeromgeving en één-op-één contact met de docent, via telefoon of mail. Daarnaast kunt u zelfstandig aan de slag met het lesmateriaal, dat speciaal ontwikkeld is voor thuisstudie. Per kwartiel worden groepen studenten gevormd. De docent organiseert extra begeleidingsactiviteiten zoals (virtuele) begeleidingsbijeenkomsten, tentamenvoorbereiding of nabespreking van het tentamen. Tijdens de bijeenkomsten gaat de docent inhoudelijk in op de leerstof en bereidt u zich voor op het tentamen. De bijeenkomsten vinden plaats in de avonduren of op zaterdag. Indien het face-to-face bijeenkomsten zijn, vinden deze plaats in onze studiecentra. Wij raden u aan deel te nemen, maar deelname is niet altijd verplicht. Alle studenten doen op hetzelfde moment tentamen. Elke groep heeft de beschikking over een eigen communitysite. Op deze site staan de studenten met elkaar en de docent in contact en kan op een gemakkelijke manier met elkaar gecommuniceerd worden. Mentoraat De opleidingsstudenten kunnen worden ondersteund door de mentor. De mentor adviseert en bemiddelt bij het samenstellen en plannen van een studiepad en kan een rol spelen bij het oplossen van studieproblemen. Dat gebeurt telefonisch of per . Echter voor algemene vragen over de kosten, inschrijven, bijkopen van tentamenrechten enz. dient de student contact opnemen met Service en informatie. mentoraatow@ou.nl Online begeleiding De feedback op uw producten en de begeleiding verloopt via elektronische weg. Bij de masteropleiding Onderwijswetenschappen worden diverse vormen van begeleiding gehanteerd. Iedere cursus heeft een docent bij wie u terecht kan voor inhoudelijke vragen over een cursus. Dit kan via forums in OpenU.nl of telefonisch. Namen en contactgegevens van de docenten staan vermeld op de cursussite. Iedere cursus heeft ook een forum waar u met medestudenten en met de docent in contact kunt treden. Miniconferenties In de cursus Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen (OM0403) houden we tweemaal per jaar een ééndaagse conferentie. De begeleiding in deze cursus verloopt veelal via contacten met inhouds-deskundigen tijdens de conferentie, uitwisseling met medestudenten via de conferentie weblog en beperkt contact met de docent. Virtuele bijeenkomsten Bij sommige cursussen worden virtuele bijeenkomsten georganiseerd voor het verhelderen van specifieke vraagstukken. Daarover wordt u tijdig via de cursussite geïnformeerd. Individuele begeleiding In de afstudeerfase worden studenten individueel begeleid. Student en docent maken hierover gezamenlijk afspraken. Bij de schakelcursussen kan de begeleiding anders geregeld zijn. Daar vindt u ook standaardbegeleiding en vinden er soms groepsbijeenkomsten plaats. 14

16 Staf Onderwijswetenschappen Programmaleider Dr. Jan van Bruggen Michelle Nugteren, MSc Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen Prof. dr. Els Boshuizen Onderwijswetenschappen: de basis Johan van Strien, MSc Dr. Olga Firssova Prof. dr. Els Boshuizen Methoden voor onderwijsonderzoek Drs. Jérôme Gijselaers Dr. Olga Firssova Prof. dr. Peter Sloep Masterthesis Dr. José Janssen Dr. Jo Boon Prof. dr. Saskia Brand-Gruwel Pauline Reijners, MSc Martin van Dijk, MSc Prof. dr. Els Boshuizen Elma Dijkstra MSc Thomas Jaarsma, MSc Dr. Jan van Bruggen Ontwerpen van onderwijs Prof. dr. Liesbeth Kester Atelier Prof. dr. Paul Kirschner Schakelcursus Onderwijswetenschap Daniël van Amersfoort MSc Dr. Wendy Kicken Dr. Renate de Groot Dr. Marjan Vermeulen Dr. Jan van Bruggen Dr. Peter van Rosmalen Drs. Joyce Neroni 15

17 Joost Jansen in de Wal MSc Schakelcursus Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers Onderwijscoördinator / mentor Dr. Jan van Bruggen Drs. Iwan Wopereis Marion Timmermans Onderwijsonderzoek: methodologie Jimmy Frerejean MSc Onderwijs- en onderzoeksmedewerker / mentor Ine Verstappen Martin van Dijk MSc Drs. Jaap Walhout Schakelcursussen Onderwijswetenschappen en Leren en ontwikkeling Schakelcursus Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek Administrateur Ria Wijermans-Overman Dr. Marjan Vermeulen Dr. Celeste Meijs Drs. Joyce Neroni Martin van Dijk MSc Joost Jansen in de Wal MSc Daniël van Amersfoort MSc Dr. Jan van Bruggen 16

18 Starten met de studie Startmoment Jaarlijks zijn er twee startmomenten voor de opleiding: september en februari. Aanvragen adviesgesprek Wanneer u wilt starten met de masteropleiding kunt u op onze website door middel van een aanvraagformulier een gesprek met een van onze studieadviseurs aanvragen. In dat gesprek wordt op basis van uw vooropleiding, persoonlijke omstandigheden en beschikbare tijd bekeken of u zich voor het standaard programma kunt inschrijven, of dat een persoonlijk studiepad op maat beter bij u past. Gekoppeld aan dit persoonlijke studieadvies ontvangt u tijdens het gesprek ook informatie over de toelatingsprocedure, mogelijke vrijstellingen en een indicatie van de studiekosten. Toelating en inschrijving Wilt u een masteropleiding gaan volgen, dan is formele toelating vereist. Hiervoor moet u in het bezit zijn van een relevant bachelorgetuigschrift op wo-niveau. Voor toelating tot de master Onderwijswetenschappen geldt: - Het wo-bachelorgetuigschrift Onderwijskunde of Toegepaste Onderwijskunde of Pedagogiek of Onderwijspsychologie (danwel 180 EC behaald te hebben voor de ongedeelde wo-opleiding). - Het doctoraalgetuidschrift Onderwijskunde of Toegepaste Onderwijskunde of Pedagogiek of Onderwijspsychologie of een gelijkwaardig getuigschrift. Bent u eenmaal direct toegelaten tot de master begeleid, dan volgt inschrijving voor het individuele studiepad tijdens het mentorgesprek. U kunt het mentorgesprek aanvragen via Toelating via schakelprogramma Wanneer u niet direct toelaatbaar bent, kunt u eerst een schakelprogramma doorlopen. Hiermee vult u ontbrekende kennis aan die nodig is om alsnog aan de master te kunnen beginnen. Voor deelname aan het schakelprogramma moet apart een toelating worden aangevraagd. portal.ou.nl/web/leren/schakelprogramma-s Kosten Voor het volgen van de masteropleiding wordt collegegeld in rekening gebracht. Volgens de wet op het hoger onderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk- en instellingscollegegeld. Kijk op onze website welk collegegeld voor u van toepassing is. Gespreid betalen is mogelijk. Bij het OUcollegegeld is het studiemateriaal en het tentamen (inclusief twee herkansingen) inbegrepen. Om studenten met een laag inkomen tegemoet te komen hanteert de Open Universiteit in bepaalde situaties een kortingsregeling op het cursusgeld (KCOU). Heeft u een (gezamenlijk) belastbaar inkomen tot 110% van het minimumloon en geen voordeel uit sparen en beleggen, dan kunt u aanvragen of u hiervoor in aanmerking komt. Fiscale aftrekbaarheid Wanneer u uw studie nodig heeft voor uw huidige of toekomstige baan dan kunt u mogelijk uw studiekosten aftrekken van uw inkomstenbelasting. Kijk voor de exacte regelgeving hiervoor op de website van de Belastingdienst. 17

19 Tentamen Elke cursus wordt afgesloten met een tentamen; een tentamen kan bestaan uit een of meer (deel)toets(en). In het opleidingsschema en op de cursussite staat bij elke cursus aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat u tijdens het tentamen mag verwachten. Na het succesvol afronden van een cursus ontvangt u een certificaat. Soorten tentamens Regulier schriftelijk tentamen Een regulier schriftelijk tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist-onjuistvragen) en/of open vragen. Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens onderstaande tentamenperiodes. Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding 25 t/m 27 augustus juli t/m 15 april maart t/m 19 november oktober t/m 24 juni mei t/m 28 januari december t/m 26 augustus juli 2015 De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster. Computergebaseerd toetsen CBI of CBG Bij computergebaseerd toetsen worden de regulier schriftelijke tentamens niet op papier afgenomen, maar via een computer. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen (zie In het opleidingsschema zijn de computergebaseerde tentamens te herkennen aan de afkorting CBI of CBG. CBI staat voor computergebaseerd individueel, wat inhoudt dat het tentamen individueel wordt afgenomen. U kiest hiervoor zelf een tentamendatum tijdens een van de tentamensessies in uw studiecentrum. CBG staat voor computergebaseerd groepstentamen, wat inhoudt dat het tentamen groepsgewijs wordt afgenomen. Opdracht bij schakelprogramma Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus e.d. zijn. Met de examinator wordt afgesproken wanneer de opdracht wordt ingeleverd. Opdracht bij master begeleid Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus e.d. zijn. De opdracht wordt ingeleverd in week 11 van het betreffende kwartiel. Aan- en afmelden voor tentamens Voor alle tentamens, met uitzondering van de opdracht, is het nodig dat u zich tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen via U kunt daar ook de voortgang van uw aanmelding volgen. Voor tentamens waarvoor u zich moet aanmelden, kunt u zich tot een bepaald moment voor de tentamendatum afmelden. U verbruikt dan geen tentamenkans. Afmelden na de sluitingsdatum is niet mogelijk. De sluitingsdatum voor aan- of afmelden wordt op het scherm getoond. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aan- en afmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website Uiterlijk een week voor de tentamendatum volgt de oproepbrief. Hierin zijn de tentamenlocatie, -datum en de toegestane hulpmiddelen vermeld. 18

20 Uitslag tentamen Afhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw definitieve uitslagbrief en een officieel certificaat als u geslaagd bent voor alle bij de cursus behorende tentamenverplichtingen. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel uiterlijk twee dagen na het tentamen op de cursussite op OpenU.nl geplaatst. Opmerkingen, inzage en beroep - na afloop van een tentamen Na afloop van een regulier tentamen kunt u opmerkingen over de inhoud daarvan aan de Commissie voor de examens sturen. Bij een individueel tentamen is dat niet mogelijk. Na de definitieve vaststelling van de uitslag van een tentamen kunt u daartegen, indien u het er niet mee eens bent, beroep instellen bij het College van beroep voor de examens van de OU. Desgewenst kunt u ook om inzage van uw tentamen vragen. Op vindt u de toepasselijke procedures beschreven. Laatste tentamendata Wordt een cursus uit het aanbod genomen, dan kunt u deze cursus nog gedurende een beperkte periode afronden. In het Overzicht laatste tentamendata vindt u de cursussen die beperkt getentamineerd worden. U ontvangt hiervan geen persoonlijk bericht. Eventuele aanvullingen staan op Nieuwsplaza bij Tentameninformatie. Na de laatste tentamendatum is het niet meer mogelijk om een tentamen voor de betreffende cursus af te leggen. Op uw bewijs van inschrijving staat de einddatum van uw inschrijving. Deze kan afwijken van de datum van de laatste tentamenmogelijkheid. 19

21 Cursusbeschrijvingen Onderwijswetenschappen: de basis De cursusbeschrijvingen zijn gerangschikt volgens het opleidingsschema. De meest actuele cursusinformatie vindt u op onze website. Bij elke cursusbeschrijving in deze gids staat het webadres vermeld dat direct toegang geeft tot de betreffende cursussite. Cursuscode: OM0003 Studielast: 7,5 EC In deze cursus verdiept u uw kennis rond de basisbegrippen en -theorieën van onderwijswetenschappen op micro-, meso- en macroniveau. Vervolgens past u deze kennis toe op een feitelijk onderwijssituatie door deze op de verschillende niveaus te analyseren. Zo observeert u een lessituatie en analyseert u deze observatie en het gebruikte onderwijsmateriaal op de toegepaste leerprincipes. U interviewt de docent over uw bevindingen en de achtergronden van de gemaakte keuzes met de docent. Tot slot analyseert u relevante documenten en beleidsrichtlijnen. U presenteert de resultaten van uw onderzoek in de vorm van een poster tijdens een virtuele postersessie en u gaat daarover in discussie met uw medestudenten en docenten. Daarnaast schrijft u een deel van een onderzoeksverslag. Meer specifiek betekent dat dat u de methodesectie van een onderzoekverslag schrijft. Ter afronding van de cursus schrijft u een kort artikel waarin u de geobserveerde lessituatie evalueert vanuit het perspectief van het curriculum waarvan de les deel uitmaakte. De basisvaardigheden academisch schrijven oefent u bij het schrijven van het (deel van een) onderzoeksverslag en het artikel, en met behulp van een serie gerichte korte oefeningen. In de cursus werkt u samen met uw medestudenten, en u ontvangt en geeft feedback. U staat ook stil bij uw eigen voortgang en reflecteert over uw leerdoelen en de gemaakte vorderingen. Leerdoelen - Ontwerpvaardigheden: u kunt met behulp van het behavioristische, cognitivistische, constructivistische begrippenkader lessituaties en curricula analyseren en evalueren. - Onderzoeksvaardigheden: u kunt de onderzoeksmethoden observeren, interviewen en documentanalyse toepassen om een onderzoeksvraag te beantwoorden; u kunt hierover rapporteren in een poster en in (een deel van) een onderzoeksverslag. - U kunt een evaluatieverslag schrijven dat voldoet aan de eisen van academisch schrijven voor wat betreft: argumentatie, taalgebruik, refereren, cohesie, grammatica en interpunctie, argumentatie, schrijfstijl en vormvoorschriften. - Communicatievaardigheden: u kunt een medestudent feedback geven op één van de schrijfproducten in deze cursus. - Reflecteren op eigen prestatie en studeervaardigheden en studeermogelijkheden. 20

22 Ontwerpen van onderwijs Cursuscode: OM0103 Studielast: 7,5 EC Voorkennis Kennis van onderwijskundige begrippen op het niveau van Valcke, M. (2010). Onderwijskunde als ontwerpwetenschap; Een inleiding voor ontwikkelaars van instructie en voor toekomstige leerkrachten. Gent: Academia Press. Docenten Mw. dr. O. Firssova, mw. dr. J. Janssen, mw. P. Reijnders MSc en mw. E. Dijkstra MSc. Leren kan toevallig plaatsvinden zonder instructie, maar instructie zelf is nooit toevallig; instructie is doelbewust en op voorhand gepland. Hoewel deze planning in de onderwijspraktijk dikwijls ad hoc van les tot les gebeurt, is de effectiviteit van instructie toch sterk afhankelijk van een al of niet systematische planning. De planning van instructie wordt aangeduid als onderwijsontwerp. Het ontwerpen van onderwijs als proces omvat het bedenken, ontwikkelen, implementeren en evalueren van effectieve onderwijssituaties die de lerende ondersteunen bij het verwerven van vooropgestelde leerdoelen. Doel van het onderwijsontwerp is het leerproces te ondersteunen en op die wijze de best mogelijke oplossing te realiseren, rekening houdend met de doelgroep, de leertaak en de context. In de cursus wordt uitdrukkelijk aandacht besteed aan het totale ontwerpproces en de onderlinge relaties tussen de verschillende fasen van het ontwerpproces. Centraal in de cursus staan het System Approach Model van Dick, Carey en Carey en het Four Component Instructional Design Model van Van Merriënboer. De nadruk in deze cursus ligt op het zelfstandig uitvoeren van de verschillende stappen bij het realiseren van een concreet ontwerp. U kiest zelf een thema uit (bij voorkeur uit uw eigen werk- of leefomgeving) en na goedkeuring ervan door de docent gaat u aan de hand van een aantal studietaken het ontwerp daadwerkelijk maken. Leerdoelen In deze cursus leert u de meest gangbare wijze van aanpak voor het ontwerpen van formele of informele onderwijs- en leersituaties, en ontwikkelt u aan de hand van verscheidene analyses uw eigen instructieontwerp. U gebruikt daarbij een algemene ontwerpmethodiek (System Approach Model) die voor alle instructie situaties van toepassing is. Ook gaat u werken met een meer specifieke ontwerpmethodiek (Four Component Instructional Design Model) voor het ontwikkelen van instructie voor complexe vaardigheden. Docenten Mw. dr. W. Kicken, mw. prof. dr. L. Kester, dhr. dr. P. van Rosmalen en mw. M. Nugteren MSc. 21

23 Methoden voor onderwijsonderzoek Cursuscode: OM0203 Studielast: 7,5 EC Deze cursus geeft een systematisch overzicht van wetenschappelijke methoden in onderwijsonderzoek. Zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoeksmethoden komen op evenwichtige en samenhangende wijze aan bod. De fundamentele stappen in het onderzoeksproces worden besproken aan de hand van concrete voorbeelden. Voorbeeldscripts, praktische richtlijnen en checklists met nuttige informatie voor onderzoekers worden aangereikt die u helpen bij het uitvoeren van wetenschappelijk verantwoord onderzoek. In deze cursus maakt u tevens kennis met Educational Design Research (EDR), een onderzoekbenadering voor onderwijsonderzoek dat uitgevoerd wordt in iteratieve wisselwerking met opdrachtgevers; u leert over het debat dat onderwijsonderzoekers voeren over de methodologie die gebruikt kan worden om onderzoek zo passend mogelijk te maken voor het proces van onderwijsontwerp. Door heel concreet te beschrijven hoe een beginnende wetenschapper een onderzoek ontwerpt en uitvoert, wordt u een realistisch perspectief aangeboden en krijgt u inzicht in de praktische kanten van het doen van onderzoek. In de cursus leert u onderzoeksverslagen te lezen en evalueren. Per hoofdstuk helpen (soms geannoteerde) onderzoeksartikelen u om vaardiger te worden in het interpreteren en beoordelen van onderzoek. Annotaties in de marge helpen u bij het begrijpen van de structuur van artikelen en bij het onderscheiden van de hoofdzaken in onderzoekspublicaties. Het cursushandboek bevat veel praktische informatie en recente onderzoeksartikelen waarin u aanvullende informatie kunt vinden. - op academische wijze met andere bronnen omgaan. - educational design research (EDR) als onderzoek benadering toepassen - een mening vormen over het wetenschappelijk debat tussen de traditionele (vaak experimentele) onderzoeksbenadering en EDR. Docenten Mw. dr. J. Boon, dhr. M. van Dijk MSc, dhr. Th. Jaarsma MSc, dhr. prof. P. Sloep en mw. dr. S. McKenny. Leerdoelen Na het volgen van deze cursus kunt u: - de kenmerken van kwantitatief en kwalitatief onderzoek vergelijken; - de verschillende onderzoeksdesigns onderscheiden; - de kenmerken van een bepaald onderzoeksdesign beschrijven; - de verschillende types van een bepaald research design onderscheiden; - een verantwoorde keuze maken voor een concreet onderzoeksdesign; - een beargumenteerd ontwerp maken voor een concreet onderzoeksdesign; - onderzoeksdesigns kritisch evalueren; - uw standpunt op constructieve wijze communiceren; 22

24 Atelier Cursuscode: OM0303 Studielast: 7,5 EC Studielast: 6,4 EC# Studielast: 5,3 EC^ Studielast: 4,2 EC* # Bij inbreng van twee geclusterde cursussen met een omvang van 4,3 EC uit de master onderwijswetenschappen /niet begeleid ^ Bij inbreng van vier mastercursussen met een omvang van 4x 4.3 EC * Bij inbreng van zes mastercursussen met een omvang van 6x 4.3 EC. Atelier biedt u ruimte voor uw eigen wetenschappelijke creativiteit. U heeft hiermee de mogelijkheid een keuzevak naar eigen inzicht in te richten. Atelier is een lege module waar u conform de officiële richtlijnen zelf invulling aan kunt geven. Het biedt u de mogelijkheid tot individuele verdieping en verbreding. Om te kunnen starten met Atelier dient u een voorstel in dat relevant en uitvoerbaar is(zie openu.nl/web/om0303). Relevantie hangt samen met de doelen van de opleiding en uw eigen doelen. Uitvoerbaarheid hangt samen met omvang en zeker ook met de begeleidingsmogelijkheden binnen de beschikbare expertise van het Welten-instituut. Raadpleeg hiervoor eventueel de website van het Welteninstituut en het medewerkersbestand (openu.nl). Atelier dient als voorbereiding op het afsluitende scriptietraject. Daarom is het pas zinvol om het voorstel in te vullen als u alle eerdere vakken van de master hebt afgerond. Ingangseisen De cursussen Onderwijswetenschappen: de basis; Ontwerpen van onderwijs; Methoden voor onderwijsonderzoek dienen afgerond te zijn. Docenten Mw. dr. R. de Groot en dhr. dr. J. van Bruggen. U kunt het Atelier op twee wijzen invullen: - Verbreding aan de hand van bestaand cursusmateriaal op het gebied van (1) kwaliteit van toetsen en beoordelen in onderwijs en opleiding; (2) kwaliteit van onderwijs of (3) digitale media en leren met een additionele opdracht - Verdieping op basis van literatuuronderzoek, stage lopen, een handboek bestuderen, een summerschool volgen, zelf een onderzoek uitvoeren, vervaardigen van een nieuw onderwijsproduct, etc. Dit zijn slechts voorbeelden en wellicht heeft u zelf nog veel creatievere ideeën. Wij staan open voor heel veel voorstellen. Wat u voor invulling ook kiest, u dient op overtuigende manier de wetenschappelijke en/of praktische relevantie van uw voorstel in Studietaak 1 te onderbouwen. Deze module bereidt de studenten voor op hun scriptietraject en dient dus aan het einde van de opleiding plaats te vinden om voldoende voorkennis in te kunnen brengen. 23