studiegids onderwijswetenschappen master - schakelprogramma s - leertraject Open Universiteit

Transcriptie

1 studiegids onderwijswetenschappen master - schakelprogramma s - leertraject Open Universiteit

2 Inhoud 03 Voorwoord decaan Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen 04 Nieuw in Studeren aan de Open Universiteit 06 Programma s Onderwijswetenschappen Masteropleiding Onderwijswetenschappen Schakelprogramma s Sprints Leertraject 10 Het vakgebied Onderwijswetenschappen Opleidingsschema schakelprogramma Opleidingsschema master 15 Studiebegeleiding Cursussen die het aanbod worden genomen Staf Onderwijswetenschappen 19 Tentamen 21 Inschrijven 21 Kosten 22 Cursusbeschrijvingen 35 Voor studenten Opleidingscommissie Studentenraad Alumni en promoveren 37 Studiefaciliteiten 39 Procedures en regelgeving 40 Service en informatie

3 2

4 Voorwoord Decaan Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen Onderwijs boeit! U wilt kennis en competenties in de onderwijswetenschappen verwerven, u wilt er met anderen aan werken, en voor de meesten van u geldt dat u dat wilt naast uw andere werkzaamheden. U wilt afstuderen om evidence informed aan en in het onderwijs te werken. De master Onderwijswetenschappen biedt flexibel toegang tot de kennis die u helpt in uw loopbaan, bij uw werk. U stelt uw programma gedeeltelijk zelf samen uit keuzevakken, en aan het eind krijgt u de kans te laten zien wat u kunt in het afstudeeronderzoek dat leidt tot uw mastertitel Master of Science in Learning Sciences. Onderwijs bloeit, onderwijs boeit. Succes! Prof. dr. René van Hezewijk Decaan faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen 3

5 Nieuw in Het schakel- en masterprogramma Onderwijswetenschappen maakt sinds 1 januari 2014 deel uit van de faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen. Deze studiegids is uitsluitend bestemd voor opleidingsstudenten die vóór 1 september 2014 gestart zijn met het schakel- en/of masterprogramma Onderwijswetenschappen. Schakelstudenten kunnen na het afronden van het schakelprogramma verder met het huidige masterprogramma of met de wo-master begeleid Onderwijswetenschappen die per 1 september 2014 voor het eerst wordt aangeboden. Mocht u al een of enkele modulen van de uitlopende master hebben afgerond en neemt u liever deel aan het nieuwe masterprogramma dan kan in onderling overleg gekeken worden naar een individuele inpassingsregeling. Het nieuwe programma wo-master begeleid wordt gepubliceerd in een aparte gids. De inschrijfperiode voor een cursus is gelijk aan het academisch jaar van 12 maanden met drie tentamenkansen. De schakelcursus Onderzoekspracticum psychologische survey (S04251) is gereviseerd. Staat u voor de eerdere cursus Onderzoekspracticum psychologische survey (S04241) ingeschreven die nu uit het aanbod gaat, dan kunt u die cursus nog tot en met 31 december 2015 afsluiten met een tentamen. Die cursus wordt dan automatisch ingebracht in uw studiepad in plaats van de nieuwe cursus. In het masterprogramma worden de volgende gebonden keuzecursussen per 1 september 2014 niet meer aangeboden: - O24411 Leren en competentieontwikkeling - O29411 Online masterclasses - O41411 Implementatie van onderwijsinnovaties - O45411 Capita selecta onderwijswetenschappen 3 - O46411 Capita selecta onderwijswetenschappen 4 Bent u voor 1 september 2014 met een of meer van bovenstaande cursussen gestart, dan kunt u deze nog afronden en tot en met 31 augustus 2015 inbrengen in uw studiepad. De cursussen Capita selecta onderwijswetenschappen 1 en 2 (O43411 en O44411) hebben aanvullende ingangseisen. Naast toestemming van de examinator dient u ook het schakelprogramma en gemeenschappelijk deel van de master (met uitzondering van Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen (O31421)) afgerond te hebben. Deze ingangseis geldt niet voor de Focusstudenten, zij ronden hun focusprogramma af met Capita selecta onderwijswetenschappen 1 (O43411). De focusopleiding Docent Ontwerper en de focusopleiding Docent Onderzoeker worden per 1 september 2014 niet meer aangeboden. Mocht u bezig zijn met een focusopleiding dan kunt u deze tot en met 31 augustus 2016 met een diploma afronden. 4

6 Studeren aan de Open Universiteit Kenmerkend voor de Open Universiteit is dat contact tussen u en docenten en de toegang tot leer-materiaal voornamelijk online plaatsvindt en dat u online instrumenten gebruikt voor de vormgeving van uw leerproces. Daarbij wordt steeds meer gebruik gemaakt van mobiele technologie. Het onderwijs van de Open Universiteit is voor het grootste deel tijd- en plaatsonafhankelijk. U kunt in belangrijke mate zelf bepalen waar en wanneer u studeert. Kenmerken van de studie Studiepunten en modulen Een cursus bestaat uit één of meer modulen. Daarmee wordt de omvang van een cursus uitgedrukt. Een module heeft een waarde van 4,3 EC en staat gelijk aan studie-uren. De uitlopende master Onderwijswetenschappen bestaat uit 14 modulen (60,2 EC). Opleidingen Studiemateriaal en OpenU.nl Het studiemateriaal van een cursus bestaat uit studieopdrachten en informatiebronnen. De studieopdrachten vindt u in het elektronisch werkboek. De informatiebronnen kunnen bestaan uit cursusboeken en/of e-literatuur en multimediale programmatuur, maar ook uit informatie die u zelfstandig verzamelt. Alle cursussen worden online begeleid via OpenU.nl. Via OpenU.nl blijft u op de hoogte van cursusgebonden informatie, ontvangt u studieopdrachten, kunt u uw uitwerkingen uploaden en contact onderhouden met andere studenten en docenten via onder meer discussieforums. Indien u een schakelprogramma doorloopt volgt u ook cursussen (met een s-code) die begeleid worden via Studienet. OpenU.nl/studienet Onderwijs- en examenregeling (OER) Aan de basis van de bachelor- en masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door het College van bestuur vastgesteld na advies van de Commissie voor examens, de Facultaire opleidingscommissie en de Studentenraad. In deze regeling staat het onderwijsprogramma beschreven. Jaarlijks vanaf 1 september worden cursussen volgens de nieuwe regeling aangeboden. Een belangrijk onderdeel daarvan zijn de uitvoeringsregelingen waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding zijn opgenomen. Opbouw De wo-opleidingen van de Open Universiteit bestaan uit een vastgesteld programma waarbij een bepaalde volgorde van cursussen een volledige opleiding vormt. Het uitlopend masterprogramma geeft een gedeelte vrij voor eigen invulling om een accent te kunnen leggen op uw persoonlijke interesse. - Gemeenschappelijk deel: een groot aantal verplicht te volgen cursussen. - Gebonden keuzedeel: uit een vastgestelde groep cursussen kan een persoonlijke selectie gemaakt worden. - Aanschuifonderwijs: cursussen uit het aanbod van andere universiteiten kunnen worden ingebracht in het schakelprogramma en in de gebonden keuze of in de cursus Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen. - Individuele Overgangsregeling: maximaal twee cursussen (van niveau 3 of 4) uit het aanbod van de andere faculteiten van de Open Universiteit kunnen worden ingebracht in het schakelprogramma en in de gebonden keuze of in de cursus Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen. Zowel voor aanschuifonderwijs als voor de individuele overgangsregeling moet er een duidelijke samenhang zijn tussen de in te brengen cursus en de doelstelling van de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Mocht u gebruik willen maken van deze regeling(en) dan kunt u een verzoek indienen bij de Toetsingscommissie Onderwijswetenschappen. Nederlands en Engels in de opleidingen Het cursusmateriaal bestaat grotendeels uit Nederlandstalige teksten. Ook de tentamens worden in de Nederlandse taal afgenomen. In toenemende mate wordt er gebruik gemaakt van Engelstalig cursusmateriaal. Dit omdat bepaalde vakgebieden voornamelijk Engelstalig zijn of omdat het cursusonderwerp een internationale oriëntatie heeft. In de masteropleiding kan het aandeel Engels beduidend groter zijn dan in de bacheloropleiding. Op deze manier ontwikkelen studenten zich tot academici die in staat zijn te participeren in nationaal en internationaal wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Lerarenbeurs Bent u bevoegd leraar in het primair, voortgezet of (voortgezet) speciaal onderwijs, of in het middelbaar of hoger beroepsonderwijs? Dan kunt u een Lerarenbeurs voor scholing bij DUO aanvragen als u uw professionele niveau wilt verhogen, uw vakkennis wilt verdiepen of u wilt specialiseren. U kunt een Lerarenbeurs aanvragen voor de masteropleiding Onderwijswetenschappen (inclusief schakeltraject). U kunt als leraar eenmaal in uw onderwijsloopbaan gebruik maken van de Lerarenbeurs voor scholing voor het volgen van één opleiding. De masteropleiding Onderwijswetenschappen is geregistreerd in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO) onder nummer en het BRIN nummer is 22NC. 5

7 Programma s Onderwijswetenschappen In deze studiegids treft u het onderwijsaanbod aan op het gebied van Onderwijswetenschappen. Met dit aanbod kunt u bijblijven op het vakgebied en u verder professionaliseren. We bieden een geaccrediteerde master Onderwijswetenschappen en diverse te certificeren activiteiten waaronder cursusaanbod die alle in deeltijd gevolgd kunnen worden. De commissie Rinnooy Kan constateert dat het aantal deeltijdstudenten in Nederland achteruit loopt en dat we internationaal achterop raken. De commissie geeft een reeks aanbevelingen waaronder versterken van het aanbod van online onderwijs en blended learning. U hebt ontdekt waar een dergelijk onderwijsaanbod al beschikbaar is: bij de Open Universiteit. De master Onderwijswetenschappen is modulair opgezet en u kunt in principe in eigen tempo en plaatsonafhankelijk studeren. De studie valt te combineren met een sociaal leven en een baan, maar studie vergt natuurlijk wel tijd. In de opleiding wordt gezocht naar een vruchtbare aansluiting tussen studie en praktijk. Praktijkervaringen en casuïstiek kunnen in diverse cursussen worden ingebracht. Bij verschillende cursussen worden zogenaamde sprints aangeboden die gedurende een periode van tien tot twaalf weken lopen. Bij een sprint begin een groep studenten op een vast tijdstip en trekt in een vast tempo samen op naar het tentamen. Onderweg worden fysieke en/of virtuele bijeenkomsten georganiseerd. Uit de evaluaties blijkt dat studenten deze manier van werken waarderen en zeker zo belangrijk het slaagpercentage is hoog. Alle cursussen van de master worden aangeboden via onze leeromgeving OpenU en ook de begeleiding vindt plaats via OpenU. De sprintkalender wordt via OpenU verspreid. De omgeving is er niet alleen voor de cursus die u doorloopt. OpenU biedt allerlei mogelijkheden om met medestudenten in contact te komen. Via het Leertraject: Leren en doceren in de 21e eeuw wordt een hoogwaardig leertraject aangeboden speciaal voor mensen die zich bezig houden met onderwijs, opleiden, leren en e-learning en die snel, flexibel en op hoog niveau hun expertise op peil willen houden. De Focusopleidingen worden uit het aanbod genomen, maar studenten kunnen hun focusprogramma nog afronden tot 1 september De master Onderwijswetenschappen is ondergebracht in de nieuwe faculteit Psychologie en Onderwijs-wetenschappen van de OU. De master wordt bemenst vanuit het Welteninstituut, de samenvoeging van de onderzoeksprogramma s van het voormalige Celstec en Look. De onderzoeksprogramma s van Celstec zijn vorig jaar gevisiteerd waarin werd bevestigd dat het onderzoek nationaal en internationaal volop meedoet aan de top. De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) heeft de opleiding Onderwijswetenschappen geaccrediteerd op basis van het beoordelingsrapport van de Quality Assurance Netherlands Universities (QANU). De NVAO waarborgt de kwaliteit van het hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen. Een accreditatie door het NVAO is noodzakelijk om officieel getuigschriften (diploma s) te mogen verstrekken. In de Keuzegids Masters van 2013 kreeg de masteropleiding Onderwijswetenschappen het kwaliteitszegel topopleiding en in de Keuzegids Masters 2014 krijgt de master Onderwijswetenschappen een goede beoordeling en staat de opleiding op de tweede plaats in de ranglijst van het vakgebied. Vooral op de aspecten inhoud van het programma, docenten, wetenschappelijke vorming en communicatie met studenten oogst Onderwijswetenschappen positieve waarderingen. 6

8 1. Masteropleiding Onderwijswetenschappen Onderwijswetenschappen is een wetenschappelijke opleiding. Dat betekent dat u bij alle problemen die u in de studie gaat aanpakken wetenschappelijke methoden van onderzoek en evaluatie zult leren hanteren. Ook wordt de nodige aandacht besteed aan ontwerpen en ontwerp-gebaseerd onderzoek. Indien u aan de masteropleiding wil deelnemen dient te voldoen aan een aantal formele eisen op het gebied van vooropleiding. De cursussen staan vermeld in de aanbevolen volgorde van bestudering. Zie voor begeleidings- en tetamenvormen het opleidingsschema op pagina 16. code titel blz. Oriënteren O50411 Visies op onderwijswetenschappen 22 Funderen O21421 Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders 23 O22421 Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen 23 O27411 Onderwijsonderzoek: methodologie 24 O31421 Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen 24 Verdiepen O23421 Ontwerpen van onderwijs en opleidingen 25 O30421 Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp 25 Specialiseren (gebonden keuze: u kiest twee cursussen uit dit deel) O25421 Kwaliteit van onderwijs 26 O47411 Kwaliteit van toetsen en beoordelen in onderwijs en opleiding 27 O28431 Digitale media en leren 28 O43411 Capita selecta onderwijswetenschappen 1^ * 29 O44411 Capita selecta onderwijswetenschappen 2^ * 29 Traject masterthesis O32441 Het ontwerpen van een onderzoek; masterthesis* 29 O33417 Masterthesis* 30 ^ Inschrijving is slechts mogelijk na inzending van het aanmeldingsformulier en voorafgaande goedkeuring van de examinator * Deze cursus kent ingangseisen. 7

9 2. Schakelprogramma s Schakelprogramma 1 is bedoeld voor studenten met een niet verwant academisch getuigschrift. Via dit programma spijkert u zich bij op het gebied van onderwijskundige kennis en, indien dit niet in de vooropleiding is opgenomen, in onderzoeksvaardigheden. Schakelprogramma 1 (wo) code titel studiepunten blz O17321 Onderwijswetenschap 4,3 31 O18321 Leren en ontwikkeling 4,3 31 S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse 4,3 32 O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek 4,3 32 S05271 Onderzoekspracticum psychologisch experiment 4,3 33 O40311 Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers 4,3 34 S04251 Onderzoekspracticum psychologische survey 4,3 34 Totaal 30,1 EC Schakelprogramma 2 is bedoeld voor studenten met een hbo-getuigschrift. Via dit programma kunt u uw onderwijskundige kennis, academische vaardigheden en onderzoeksvaardigheden op niveau brengen. Schakelprogramma 2 (hbo) code titel studiepunten blz O17321 Onderwijswetenschap 4,3 31 O18321 Leren en ontwikkeling 4,3 31 S37211 Grondslagen van psychologie: filosofie 4,3 32 S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse 4,3 32 O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek 4,3 33 S05271 Onderzoekspracticum psychologisch experiment 4,3 33 O40311 Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers 4,3 34 S04251 Onderzoekspracticum psychologische survey 4,3 34 Totaal 34,4 EC portal.ou.nl/web/leren/schakelprogramma s 8

10 3. Sprints Met sprints biedt Onderwijswetenschappen per betreffende cursus incidenteel een meer gestructureerd onderwijsaanbod met o.a. virtuele classes en extra begeleiding aan. Een sprint van een cursus heeft een vastgestelde startdatum en duurt ca 10 weken. Per sprint worden deadlines vastgesteld om u voortvarend door de cursus te loodsen. De sprint wordt naast het onderwijs met vrijheid van tijd, plaats en tempo aangeboden. In 2014 worden de volgende sprints georganiseerd: code titel schakelprogramma tentamenvorm periode O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek CBG tot O40311 Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers Opdracht tot code titel masterprogramma tentamenvorm periode O30421 Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp opdracht tot O22421 Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen opdracht tot portal.ou.nl/web/leren/programmas 4. Leertraject: Leren en doceren in de 21e eeuw Voor docenten is het belangrijk bij te blijven in het vakgebied. Daarvoor kunnen mensen cursussen of een opleiding volgen, zoals de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Maar de scholingsbehoeften van mensen zijn niet gelijk en om tegemoet te komen aan de diversiteit aan wensen, bieden we aan mensen die géén mastertraject volgen, de mogelijkheid een leertraject aan te gaan voor een jaar. In dit traject kunt u allerlei leeractiviteiten ontplooien en deelnemen aan activiteiten. Deze activiteiten kunnen aan het eind van het jaar worden verzilverd met een certificaat voor het aantal geïnvesteerde uren. Dit wordt aangeduid met Permanente Educatiepunten (PE-punten). Het leertraject heet Leren en doceren in de 21e eeuw om aan te geven dat de leeractiviteiten te maken hebben met leren en studeren in onze digitale informatiemaatschappij en hoe we daar als docent in ons onderwijs mee om kunnen en misschien wel moeten gaan. Het aangaan van het leertraject geeft toegang tot: - Deelname aan online masterclasses en daaromheen georganiseerde leeractiviteiten. - Alle materialen en opnames van voorgaande masterclasses. - De inhoud en bronnen van alle cursussen van de masteropleiding Onderwijswetenschappen. - Dagelijkse updates, blogs en tweets over onderwijs en onderzoek. - Toegang tot collega s en experts binnen thematische expertisenetwerken op het gebied van mobiel leren, serious gaming, informatievaardigheden, etc. - Kortingen op lezingen en conferenties. - Certificering van behaalde PE-punten, ook op basis van uitgevoerde professionaliseringsactiviteiten. - Elders gevolgde leeractiviteiten, die niet gevalideerd zijn, kunnen worden ingebracht in dit leertraject. 9

11 Het vakgebied Onderwijswetenschappen Onderwijswetenschappen is een interdisciplinaire, wetenschappelijke masteropleiding die de vakgebieden psychologie (met name de psychologie van het leren), onderwijskunde, onderwijstechnologie en organisatie bundelt. Bij dat alles hanteren we als invalshoek het onderzoeken, analyseren, ontwerpen, inrichten en/ of verbeteren van leersituaties en leeromgevingen. Elektronische systemen en hulpmiddelen zijn daarbij niet meer weg te denken. U verwerft kennis, inzichten en vaardigheden op deze terreinen die u door middel van opdrachten integreert. Focus op leersituaties en leeromgevingen In de masteropleiding Onderwijswetenschappen wordt naar onderwijs gekeken vanuit de leersituatie en de leeromgeving die leerlingen en studenten wordt aangeboden. Wat wordt daar onder verstaan? Over iedere (georganiseerde) leerervaring, les, cursus, stage of opleiding wordt van tevoren nagedacht en worden vragen gesteld als: Om wat voor lerenden gaat het? Waar bevinden die zich? Wat kunnen en weten ze wel en wat niet? Waarin moeten ze direct worden geïnstrueerd? Wat kan beter? Wat willen ze wel en wat niet? Wat willen we bereiken? Wat is ons onderwijskundig concept? Hoe vertalen we dat? Wat voor groeperingsvormen gaan we gebruiken? Wat voor communicatievormen en hulpmiddelen staan er ter beschikking? Wat wordt er van de docenten verwacht? Hoe gaan we dat invoeren? En zo zijn er nog veel meer relevante vragen. De kunst bij dat alles is om binnen de randvoorwaarden, een goed samenhangend geheel te creëren waarin geen elementen zijn vergeten, zodat een optimale omgeving wordt gecreëerd om te leren. In de masteropleiding kijken we daarnaar vanuit twee perspectieven: het ontwerp- en het onderzoeksperspectief. Het ontwerpperspectief De onderwijsontwerper maakt daarbij gebruik van zijn of haar kennis op heel uiteenlopende gebieden zoals: - leertheorieën: het gaat tenslotte om leren, maar daarmee zijn we er niet, - instructietheorieën: hoe instrueer ik welk soort kennis en vaardigheden, - communicatietheorieën: hoe draag je dingen over, hoe bereik je anderen, en - systeemtheorieën: leren en onderwijs gebeurt heel vaak in interactie met anderen, ingebed in een organisatie. Dat alles kan als een systeem worden beschouwd dat als zodanig kan worden bestudeerd en ook als systeem moet worden aangepakt. Onderwijskundig ontwerpen is dus een interdisciplinair gebeuren, waarbij vanuit verschillende invalshoeken en theorieën wordt gewerkt aan het oplossen van problemen. Een schoolleider zei hierover: We moeten deze kennis weer meer binnen de scholen halen, zodat we niet meer overgeleverd zijn aan onze adviseurs. Misschien nog wel belangrijker: je moet de ontwerpvaardigheden koppelen aan vakdidactische kennis en praktische onderwijservaring. Praktijkvoorbeelden Een paar voorbeelden van problemen waarvoor een student Onderwijswetenschappen zich geplaatst zou kunnen zien, zijn de volgende: - In onze opleiding hebben we probleemgestuurd onderwijs ingevoerd, maar de studenten verdiepen zich nauwelijks in de theorie. Hoe kunnen we dat verbeteren? - We hadden gedacht de leerlingen volgend jaar een vakoverstijgend project te laten doen. Waar moeten we allemaal aan denken om dat een succes te laten zijn? - Onze leerlingen maken bij hun werkstukken veelvuldig gebruik van het internet. Hoe richt ik het onderwijs zo in dat ze die werkstukken niet bij elkaar knippen en plakken maar de nieuwe informatie integreren? - In ons onderwijs maken we gebruik van werkpleksimulaties. Hoe krijgen we daar meer structuur in? - Hoe zorgen we er binnen onze organisatie voor dat alle medewerkers bijblijven op het punt van X? - De ontwikkelingen binnen onze organisatie gaan zo snel dat we een heel nieuwe trainingsstrategie moeten bedenken. 10

12 Deze problemen kunnen het reguliere onderwijs betreffen, maar ze kunnen ook betrekking hebben op leren en opleiden in organisaties. Ze zien er allemaal heel straight forward uit, maar de kans is groot dat het vinden van de oplossing niet bij deze vragen moet beginnen, maar bij het analyseren van het grotere probleem dat achter deze vragen ligt. Het onderzoeksperspectief Ontwerpoplossingen vragen om goed onderzoek. Onderzoek dat zicht geeft op de randvoorwaarden waar een oplossing aan moet voldoen, en onderzoek dat de gekozen oplossing evalueert. Onderzoek in de onderwijswetenschappen gaat echter verder. Veel onderzoek wordt uitgevoerd om meer zicht te krijgen op algemene principes van goed onderwijs, zoals onderzoek naar de effectiviteit van bepaalde vormen van instructie, of de relatie tussen expertise van de docent en het leerresultaat van de leerling. We stellen ons in de opleiding op het standpunt dat alle onderzoek dat in het onderwijs gedaan wordt, kwalitatief goed moet zijn, ongeacht de aard en de omvang van het onderzoek. Daarom maakt een grondige onderzoekstraining onderdeel uit van het programma. Daarom ook moeten studenten die een bacheloropleiding hebben gedaan zonder een duidelijke onderzoekscomponent, een schakelprogramma doen dat zich daarop richt. Een virtuele studiegemeenschap Binnen de masteropleiding Onderwijswetenschappen zult u veel leren op de genoemde terreinen. Tijdens dat leerproces maakt u allerlei producten, en voert u diverse onderzoekingen uit. Dit doet u in uw eigen context, of bij een ander instituut wanneer dat voor u interessanter is. De producten die in dit proces ontstaan zijn niet alleen waardevol voor uzelf, maar ook voor uw medestudenten. Zij kunnen voortbouwen op wat u gedaan heeft, en andersom kunt u voortbouwen op wat anderen hebben bedacht en ontwikkeld. Door deel te nemen aan de opleiding Onderwijswetenschappen treedt u toe tot een gemeenschap van studenten, wetenschappers, onderzoekers en ontwerpers op dat terrein. Zij ontmoeten elkaar op allerlei plekken en via allerlei manieren: in webcommunities over verschillende onderwerpen en rond de cursussen en in (mini)conferenties die door de opleiding worden georganiseerd. Zo bouwt u uw netwerk voor nu en de toekomst steeds verder op. Doelstellingen De masteropleiding Onderwijswetenschappen beoogt bachelors van uiteenlopende achtergrond (al dan niet via een schakelprogramma) van beginnend, via gevorderd, naar wo-masterniveau op het gebied van het onderwijskundig onderzoeken en ontwerpen te brengen. De opleiding richt zich op vraagstellingen rond het analyseren, ontwerpen, innoveren en evalueren van onderwijs en leeromgevingen. Met onderwijskundig ontwerpen is wel iets bijzonders aan de hand. In tegenstelling tot andere beroepen gericht op ontwerpen (bijvoorbeeld: vormgeven, architectuur, industrieel ontwerpen) is onderwijskundig ontwerpen niet voorbehouden aan één specifieke functie, beroepsgroep of beroepsbeoefenaar. Veel verschillende functies en functionarissen in en om het onderwijs hebben te maken met of kunnen zich uiteindelijk onderwijskundige ontwerper noemen. Dit geldt voor een HRM-functionaris die moet zorgen dat er goed onderwijs en passende onderwijstrajecten ontworpen worden voor werknemers in een bedrijf, maar ook voor een docent op een school die goed en passend onderwijs moet ontwerpen voor haar/ zijn leerlingen/studenten. Zij moeten allemaal dezelfde brede competenties (kennis, vaardigheden en attitudes) hebben om hun werk op onderwijsvlak goed uit te voeren. Hierna wordt een indicatie gegeven van het niveau dat door de student moet worden bereikt. 11

13 Kennis en inzicht De afgestudeerde moet in staat zijn om: - problemen uit de beroepspraktijk te vertalen naar onderzoekbare ten behoeve van verdere kennis- en praxisontwikkeling; - de onderzoeksvragen empirisch onderzoekbaar te maken, een onderzoeksmethodiek uit te werken en het onderzoek uit te voeren; - de resultaten van het onderzoek te betrekken op eerder empirisch onderzoek uit de onderwijskunde; vanuit filosofisch en ethisch perspectief te reflecteren op het onderzoek; - ontwerpvraagstukken te kunnen oplossen, rekening houdend met implementatie en evaluatie. Vaardigheden Zoals al eerder geschetst, kenmerken onderwijskundigen die op masterniveau werken zich door een grotere mate van zelfstandigheid dan bachelor afgestudeerden, kunnen ze omgaan met een hogere mate van complexiteit en zijn ze (beter) in staat tot het vertalen van hun bevindingen naar nieuwe kennis en naar nieuwe toepassingen in het werkveld ten behoeve van het faciliteren van leren. Wat kun je met de opleiding? Deelnemers aan de masteropleiding Onderwijswetenschappen beginnen daar om verschillende redenen aan. Sommigen hebben nog maar kort geleden hun hbo- of universitaire (leraren)opleiding afgesloten en willen zich verder in hun vak verdiepen. Anderen hebben ruime ervaring als docent en zijn toe aan een nieuwe uitdaging. Onderwijswetenschappen biedt ze een opleiding die voortbouwt op hun kennis en ervaring en die tegelijkertijd een heel ander type competenties helpt verwerven. Ten slotte is er ook een aanzienlijke groep deelnemers die zonder vooropgezet plan in de onderwijsvernieuwing en verbetering gerold zijn, daar plezier aan beleven en behoefte hebben aan theoretische onderbouwing van hun intuïties en een uitbreiding van het instrumentarium dat ze in hun werk kunnen inzetten. Studenten nemen al tijdens hun studie andere taken in hun organisatie op zich, al dan niet in combinatie met een echte functieverandering. Dit werkt dan vaak als opstapje naar een heel andere baan. Voor de afgestudeerden van onze opleiding Onderwijswetenschappen geldt dat ook. Zij worden vaak adviseur of ontwerper, soms als zelfstandige, soms in groter verband. openu.nl/werken E-schrift Onderwijswetenschappen Het elektronisch tijdschrift Onderwijswetenschappen geeft de student een kijkje in de keuken van Onderwijswetenschappen, de mensen die er werken, hun interesse en hun onderzoek. Het tijdschrift is te downloaden. openu.nl/tijdschrift 12

14 Opleidingsschema s Opleidingsschema schakelprogramma Onderwijswetenschappen code titel EC begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz. O17321 Onderwijswetenschap 4,3 standaard CBG (open vragen) , , O18321 Leren en ontwikkeling 4,3 standaard Schriftelijk (open vragen) , , S37211 Grondslagen van psychologie: filosofie 4,3 standaard CBI (mc) volgens afspraak 32 S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve 4,3 groepsbijeenkomsten CBI (mc) + volgens afspraak 32 data-analyse per regio bijzondere verplichting O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig 4,3 standaard Schriftelijk (mc + ov) , , onderzoek S05271 Onderzoekspracticum psychologisch 4,3 groepsbijeenkomsten opdracht volgens afspraak 33 experiment per regio CBI (mc) O40311 Informatievaardigheden voor sociale 4,3 standaard opdracht volgens afspraak 34 wetenschappers S04251 Onderzoekspracticum psychologische 4,3 groepsbijeenkomsten opdracht volgens afspraak 34 survey per regio Totaal 34,4 Opleidingsschema master Onderwijswetenschappen code titel EC begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz. Gemeenschappelijk deel O50411 Visies op onderwijswetenschappen 4,3 Online begeleiding/ Opdracht Student bepaalt zelf 22 Virtuele klas inleverdatum O21421 Ontwerpen van leersituaties: 4,3 Online begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 23 theoretische kaders inleverdatum O22421 Methoden en strategieën voor 4,3 Online begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 23 onderwijsontwerpen inleverdatum O27411 Onderwijsonderzoek: methodologie 4,3 Online begeleiding Schriftelijk , , 24 (mc + ov) O31421 Trends en ontwikkelingen in 4,3 Online begeleiding Opdracht Tot 1 maand na de 24 onderwijswetenschappen conferentie kan opdracht worden ingeleverd O23421 Ontwerpen van onderwijs en opleidingen 4,3 Online begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 25 Inleverdatum O30421 Onderzoeksmethoden voor 4,3 Online begeleiding Presentatie Student bepaalt zelf 25 onderwijsontwerp inleverdatum Gebonden keuze (eis: 2 modulen) O25421 Kwaliteit van Onderwijs 4,3 Online begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 26 inleverdatum O47411 Kwaliteit van toetsen en beoordelen in het 4,3 Online begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 27 onderwijs inleverdatum O28431 Digitale media en leren 4,3 Online begeleiding Opdracht + presentatie Student bepaalt zelf 28 inleverdatum O43411 Capita selecta 4,3 Online begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 29 onderwijswetenschappen 1^*) inleverdatum O44411 Capita selecta 4,3 Online begeleiding Opdracht Student bepaalt zelf 29 onderwijswetenschappen 2^*) inleverdatum 13

15 code titel EC begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz. Afstudeerdeel O32441 Het ontwerpen van een onderzoek; 4,3 Online en individuele Opdracht Student bepaalt zelf 29 masterthesis *) begeleiding inleverdatum O33417 Masterthesis*) 17,2 Online, en individuele Eindscriptie Student bepaalt zelf 30 scriptiebegeleiding inleverdatum *) Voor deze cursus gelden ingangseisen. Raadpleeg voor nadere informatie de cursusbeschrijving in deze studiegids of de cursussite. ^ Inschrijving is slechts mogelijk na inzending van het aanmeldingsformulier en voorafgaande goedkeuring van de examinator. 14

16 Studiebegeleiding Studeren aan de Open Universiteit wordt ook wel aangeduid als activerend online onderwijs. De kern van de masteropleiding Onderwijswetenschappen bestaat uit studietaken die u in de elektronische leeromgeving vindt. Deze kunnen uiteenlopen van een kritische analyse van aangeboden of zelf gevonden literatuur aan de hand van een eerder ontworpen analyseschema, tot het interviewen van iemand die verantwoordelijk is voor de implementatie van een onderwijskundig vernieuwingstraject. De studiebegeleiding is gekoppeld aan deze opdrachten. Mentoraat De opleidingsstudenten kunnen worden ondersteund door de mentor. De mentor adviseert en bemiddelt bij het samenstellen en plannen van een studiepad en kan een rol spelen bij het oplossen van studieproblemen. Dat gebeurt telefonisch of per . Echter voor algemene vragen over de kosten, inschrijven, bijkopen van tentamenrechten enz. dient de student contact opnemen met Service en informatie. Online begeleiding De feedback op uw producten en de begeleiding verloopt via elektronische weg. Bij de masteropleiding Onderwijswetenschappen worden diverse vormen van begeleiding gehanteerd. Iedere cursus heeft een docent bij wie u terecht kan voor inhoudelijke vragen over een cursus. Dit kan via forums in OpenU.nl of telefonisch. Namen en contactgegevens van de docenten staan vermeld op de cursussite. Iedere cursus heeft ook een forum waar u met medestudenten en met de docent in contact kunt treden. Miniconferenties In de cursus Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen (O31421) houden we tweemaal per jaar een ééndaagse conferentie. De begeleiding in deze cursus verloopt veelal via contacten met inhoudsdeskundigen tijdens de conferentie, uitwisseling met medestudenten via de conferentie weblog en beperkt contact met de docent. Virtuele bijeenkomsten Bij sommige cursussen worden virtuele bijeenkomsten georganiseerd voor het verhelderen van specifieke vraagstukken. Daarover wordt u tijdig via de cursussite geïnformeerd. Individuele begeleiding In de afstudeerfase worden studenten individueel begeleid. Student en docent maken hierover gezamenlijk afspraken. Bij de schakelcursussen kan de begeleiding anders geregeld zijn. Daar vindt u ook standaardbegeleiding en vinden er soms groepsbijeenkomsten plaats. Cursussen die uit het aanbod worden genomen Code schakelcursus Tentamenvorm Laatste tentamendatum S04241 Onderzoekspracticum psychologisch survey opdracht Code mastercursus Tentamenvorm Laatste tentamendatum O24411 Leren en competentieontwikkeling opdracht O29411 Online masterclasses opdracht O41411 Implementatie van onderwijsinnovaties opdracht O45411 Capita selecta onderwijswetenschappen 3 opdracht O46411 Capita selecta onderwijswetenschappen 4 opdracht

17 Staf Onderwijswetenschappen Programmaleider Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek Dr. Jan van Bruggen Dr. Celeste Meijs Schakelprogramma Onderwijswetenschap/ Leren en ontwikkeling Martin van Dijk MSc Daniël van Amersfoort MSc Master Visies op onderwijswetenschappen Dr. Marjan Vermeulen Dr. Olga Firssova Drs. Joyce Neroni Dr. José Janssen Joost Jansen in de Wal MSc Pauline Reijners, MSc Dr. Jan van Bruggen Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers Dr. Olga Firssova Drs. Iwan Wopereis Prof.dr. Els Boshuizen Jimmy Frerejean MSc Elma Dijkstra MSc Drs. Jaap Walhout 16

18 Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp Dr. George Moerkerke Dr. Jo Boon Dr. Wendy Kicken Thomas Jaarsma MSc Onderwijsonderzoek: methodologie Kwaliteit van onderwijs Martin van Dijk MSc Dr. Steven Verjans Dr. Celeste Meijs Dr. Jo Boon Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen Kwaliteit van toetsen en beoordelen in onderwijs en opleiding Dr. Olga Firssova Dr. Desiree Joosten-ten Brinke Jérôme Gijselaers MSc Dr. George Moerkerke Ontwerpen van onderwijs en opleidingen Dr. Kim Dirkx Dr. Peter van Rosmalen Johan van Strien MSc Prof.dr. Liesbeth Kester Michelle Nugteren MSc 17

19 Digitale media en leren Masterthesis Dr. Rob Nadolski Prof.dr. Saskia Brand-Gruwel Howard Spoelstra MKM Prof.dr. Els Boshuizen Capita selecta onderwijswetenschappen Onderwijscoördinator Dr. Renate de Groot Marion Timmermans Dr. Jan van Bruggen Onderwijs/onderzoeksmederwerker Ine Verstappen Bed Het ontwerpen van onderzoek: masterthesis Dr. Jan van Bruggen Administrateur Bc R.P. Ria Wijermans-Overman Prof.dr. Els Boshuizen 18

20 Tentamen Elke cursus wordt afgesloten met een tentamen; een tentamen kan bestaan uit een of meer (deel)toets(en). In het opleidingsschema en op de cursussite staat bij elke cursus aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat u tijdens het tentamen mag verwachten. Na het succesvol afronden van een cursus ontvangt u een certificaat. Soorten tentamens Regulier schriftelijk tentamen Een regulier schriftelijk tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist-onjuistvragen) en/of open vragen. Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens onderstaande tentamenperiodes. Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding 25 t/m 27 augustus juli t/m 15 april maart t/m 19 november oktober t/m 24 juni mei t/m 28 januari december t/m 26 augustus juli 2015 De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster. Computergebaseerd toetsen CBI of CBG Bij computergebaseerd toetsen worden de regulier schriftelijke tentamens niet op papier afgenomen, maar via een computer. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen (zie In het opleidingsschema zijn de computergebaseerde tentamens te herkennen aan de afkorting CBI of CBG. CBI staat voor computergebaseerd individueel, wat inhoudt dat het tentamen individueel wordt afgenomen. U kiest hiervoor zelf een tentamendatum tijdens een van de tentamensessies in uw studiecentrum. CBG staat voor computergebaseerd groepstentamen, wat inhoudt dat het tentamen groepsgewijs wordt afgenomen. Opdracht Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus e.d. zijn. Met de examinator wordt afgesproken wanneer de opdracht wordt ingeleverd. Aan- en afmelden voor tentamens Voor alle tentamens, met uitzondering van de opdracht, is het nodig dat u zich tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen via U kunt daar ook de voortgang van uw aanmelding volgen. Voor tentamens waarvoor u zich moet aanmelden, kunt u zich tot een bepaald moment voor de tentamendatum afmelden. U verbruikt dan geen tentamenkans. Afmelden na de sluitingsdatum is niet mogelijk. De sluitingsdatum voor aan- of afmelden wordt op het scherm getoond. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aan- en afmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website ( tentamen). Uiterlijk een week voor de tentamendatum volgt de oproepbrief. Hierin zijn de tentamenlocatie, -datum en de toegestane hulpmiddelen vermeld. 19

21 Uitslag tentamen Afhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw definitieve uitslagbrief en een officieel certificaat als u geslaagd bent voor alle bij de cursus behorende tentamenverplichtingen. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel uiterlijk twee dagen na het tentamen op de cursussite op OpenU.nl geplaatst. Opmerkingen, inzage en beroep - na afloop van een tentamen Na afloop van een regulier tentamen kunt u opmerkingen over de inhoud daarvan aan de Commissie voor de examens sturen. Bij een individueel tentamen is dat niet mogelijk. Na de definitieve vaststelling van de uitslag van een tentamen kunt u daartegen, indien u het er niet mee eens bent, beroep instellen bij het College van beroep voor de examens van de OU. Desgewenst kunt u ook om inzage van uw tentamen vragen. Op vindt u de toepasselijke procedures beschreven. Laatste tentamendata Wordt een cursus uit het aanbod genomen, dan kunt u deze cursus nog gedurende een beperkte periode afronden. In het Overzicht laatste tentamendata vindt u de cursussen die beperkt getentamineerd worden. U ontvangt hiervan geen persoonlijk bericht. Eventuele aanvullingen staan op Nieuwsplaza bij Tentameninformatie. Na de laatste tentamendatum is het niet meer mogelijk om een tentamen voor de betreffende cursus af te leggen. Op uw bewijs van inschrijving staat de einddatum van uw inschrijving. Deze kan afwijken van de datum van de laatste tentamenmogelijkheid. Overgangssituatie bijkopen tentamens Bent u (met of zonder inschrijfrechten) vóór 1 september 2014 bij de Open Universiteit ingeschreven, dan heeft u in de periode van 1 september 2014 tot en met 31 augustus 2015 recht op het eenmalig bijkopen van een tentamenkans per openstaande, nog niet afgeronde cursus, mits die cursus met de bijbehorende cursuscode nog getentamineerd wordt. Een bijgekochte tentamenkans per openstaande cursus geeft het recht om binnen een periode van acht maanden, eenmaal deel te nemen aan (de nog openstaande tentamenverplichting van) het tentamen voor de betreffende cursus (te rekenen vanaf het moment van aankoop). Na deze acht maanden is bijkoop van tentamenkansen voor de betreffende cursus niet meer mogelijk. Toelating Toelating dat deze master Onderwijswetenschappen is alleen mogelijk voor de huidige schakelstudenten, d.w.z. studenten die voor 1 september 2014 officieel toegelaten en gestart zijn met het schakelprogramma. Zij kunnen na afronding van het schakelprogramma verder met deze mastervariant of ze kunnen kiezen voor de wo-master begeleid. Nieuwe studenten worden vanaf 1 september 2014 toegelaten tot de wo-master begeleid van Onderwijswetenschappen. 20

22 Inschrijven Waar schrijf ik voor in? U schrijft in voor een cursus en dan geldt een inschrijvingsduur van 12 maanden. Binnen deze 12 maanden heeft u de beschikking over 3 tentamenkansen. Wanneer inschrijven? Wij raden u aan op de website van de gekozen cursus te kijken welke tentamenvorm van toepassing is en wanneer de mogelijkheden zijn om tentamen af te leggen. U kunt dan rekening houden met uw planning om zo optimaal mogelijk gebruik te maken van de tentamenkansen. Na verwerking van uw inschrijving ontvangt u een inschrijvingsbewijs met daarop de einddatum van uw inschrijving. Op onze website kunt u bovendien uw persoonlijke studieplanning maken, zie hiervoor Hoe kan ik inschrijven? - Op Studieaanbod staan alle cursussen uitgebreid beschreven. Op deze cursuspagina kunt u direct door klikken om in te schrijven met uw studentnummer. - Als u beschikt over een studiepad, dan kunt van daar uit inschrijven, uw persoonlijke gegevens staan dan al ingevuld. - Is online inschrijven niet mogelijk, dan kunt u op Studie-informatie ( een schriftelijk inschrijfformulier downloaden en naar ons opsturen. Kosten Kosten Conform de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld. Welk collegegeld op uw inschrijving van toepassing is, is afhankelijk van uw nationaliteit, studieverleden en uw keuze voor bachelor en/of mastercursussen. Alle actuele informatie vindt u op In een aantal situaties geeft de Open Universiteit een korting op het cursusgeld (KCOU) aan studenten met een laag inkomen. Wilt u een opleiding volgen aan de Open Universiteit en heeft u een (gezamenlijk) belastbaar inkomen tot 110% van het belastbaar minimumloon en geen voordeel uit sparen en beleggen, dan kunt u een korting op het cursusgeld aanvragen. Getoetst wordt onder meer het belastbaar jaarinkomen van u en uw partner/ouder in het kalenderjaar waarin de aanvraag wordt ingediend en of u voldoet aan de overige wettelijke voorwaarden om voor de kortingsregeling in aanmerking te komen. U kunt de brochure met het aanvraagformulier downloaden van de website of opvragen bij Service en informatie. Vraag de korting aan voordat u inschrijft voor een cursus. Betalen Er zijn twee mogelijkheden om het verschuldigde collegegeld OU te betalen. 1. U kunt de Open Universiteit een machtiging verlenen voor automatisch afschrijven. U kunt daarbij kiezen voor termijnbetaling: 1, 2, 6 of 12 termijnen. (Bij 6 of 12 termijnen wordt eenmalig een bedrag van 22,- aan administratiekosten in rekening gebracht). 2. U kunt er ook voor kiezen het totale bedrag in één keer zelf over te schrijven via de daarvoor beschikbaar gestelde acceptgiro. 21

23 Cursusbeschrijvingen Visies op onderwijswetenschappen De cursusbeschrijvingen zijn gerangschikt volgens het opleidingsschema. De meest actuele cursusinformatie vindt u op onze website. Bij elke cursusbeschrijving in deze gids staat het webadres vermeld dat direct toegang geeft tot de betreffende cursussite. Cursuscode: O50411 Studielast: 1 module Deze cursus omvat een oriëntatie op het kennisdomein Onderwijswetenschappen, visies, opvattingen en perspectieven die zich in de onderwijswetenschappen hebben ontwikkeld. Tevens is de cursus een introductie op de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Studenten verkennen de instrumenten en werkwijzen die de opleiding aanbiedt om de studie effectief en efficiënt te laten verlopen en maken kennis met docenten en medestudenten. Verder wordt er aandacht besteed aan academisch schrijven, een belangrijke vaardigheid voor toekomstige onderwijswetenschappers. Voor u als beginnende student van de masteropleiding is de cursus Visies op onderwijswetenschappen een oriëntatie op het domein Onderwijswetenschappen als wetenschappelijke discipline. U maakt kennis met visies, verschillende gezichtpunten en perspectieven die zich in de onderwijswetenschappen hebben ontwikkeld. U verdiept zich in een aantal actuele onderzoeksthema s waarop de onderwijswetenschappen zich toeleggen en die uzelf boeiend vindt. U bestudeert o.a. authentieke onderzoeksliteratuur en toetst uw persoonlijke opvattingen aan de theorie. Voorkennis Passieve kennis van het Engels (t.b.v. lezen en analyseren van wetenschappelijke artikelen in het Engels) is noodzakelijk. Docenten Mw. dr. O. Firssova, mw. drs. P. Reijners en mw. dr. J. Janssen. 22

24 Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen Cursuscode: O21421 Studielast: 1 module In deze cursus bekijkt u de leerprocessen en het ondersteunen van leren via gerichte instructie zowel vanuit het perspectief van theorieontwikkeling als vanuit de onderwijspraktijk. U verdiept zich in verschillende visies over leren en ontwerpen van onderwijs en u analyseert hoe de leertheorieën een instructieontwerper ondersteunen bij de keuze van onderwijsstrategieën, hoe een instructieontwerper de instructietheorieën hanteert en wat de input van de onderwijspraktijk voor de ontwikkeling van de theorie is. In deze cursus werkt u gericht aan de vaardigheid in het academisch schrijven. De cursus bouwt daarbij voort op de cursus Visies op onderwijswetenschappen (O50411). De cursus bestaat uit vijf studietaken. In de eerste studietaak kunt u uw kennis van conventies van wetenschappelijk schrijven opfrissen. In de tweede studietaak staan de begripsbepaling en de afbakening van de kaders van de cursus centraal. In de vervolgtaken verdiept u zich in de drie belangrijkste leertheoretische stromingen, behaviorisme, cognitivisme en constructivisme en de instructieprincipes gebaseerd op de verschillende theorieën. De invalshoek is de relatie tussen de leertheoretische uitgangspunten en de praktijk van het ontwerpen, inrichten en verzorgen van instructie. Een aparte studietaak leidt u in de beginselen van wetenschappelijk observeren. U bereidt zich voor op een observatie van een onderwijssituatie in de praktijk, voert een dergelijke observatie uit en analyseert uw waarnemingen door de bril van leer- en instructietheorie. U verwerkt uw bevindingen in een verslag in de vorm van een beperkt wetenschappelijk artikel. Voorkennis Leerpsychologische kennis op het niveau van de cursus Onderwijswetenschap (O17321), Leren en ontwikkeling (O18321) en kennis van het onderwijskundig referentiekader op het niveau van de cursus Visies op onderwijswetenschappen (O50411) wordt verondersteld. Docenten Mw. dr. O. Firssova, mw. prof. dr. E. Boshuizen en mw. E. Dijkstra MSc. Cursuscode: O22421 Studielast: 1 module Kenmerkend voor onderwijsontwerpers is het systematisch en gefaseerd werken. In deze cursus maakt u kennis met de meest gangbare wijze van aanpak voor het ontwerpen van onderwijs- en leersituaties, en ontwikkelt u aan de hand van verscheidene analyses uw eigen instructieontwerp. U kunt daarbij kiezen voor formele of meer informele leersituaties. Na deze cursus bent u in staat om een beredeneerde keuze te maken voor een ontwerpaanpak en om uw ontwerp op hoofdlijnen te evalueren. Leren kan toevallig plaatsvinden zonder instructie, maar instructie zelf is nooit toevallig; instructie is doelbewust en op voorhand gepland. Hoewel deze planning in de praktijk dikwijls ad hoc van les tot les gebeurt, is de effectiviteit van instructie toch sterk afhankelijk van een al of niet systematische planning. De planning van instructie wordt aangeduid als instructional design. Instructional design als proces omvat het bedenken, ontwikkelen, implementeren en evalueren van effectieve onderwijsleersituaties die de lerende ondersteunen bij het verwerven van vooropgestelde leerdoelen. Doel van de instructie is het leerproces te ondersteunen en op die wijze de best mogelijke oplossing te realiseren, rekening houdend met de doelgroep, de leertaak en de context. In de cursus wordt uitdrukkelijk aandacht besteed aan het totale ontwerpproces en de onderlinge relaties tussen de verschillende fasen van het ontwerpproces. Centraal in de cursus staat het zelfstandig uitvoeren van de verschillende stappen bij het realiseren van een concreet ontwerp. U kiest zelf een thema uit (bij voorkeur uit uw eigen werk- of leefomgeving) en na goedkeuring ervan door de docent gaat u aan de hand van een zevental studietaken het ontwerp daadwerkelijk maken. Voorkennis Leerpsychologische kennis op het niveau van de cursus Leren en ontwikkeling (O18321) wordt verondersteld. Ook wordt elementaire kennis over instructie op het niveau van de cursus Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders (O21421) van u verwacht. Docenten Dhr. dr. G. Moerkerke, dhr. J. van Strien MSc en mw. dr. W. Kicken. 23