NOTITIE. 1 Duurzaamheidsbeleid gemeente Elburg. 2 Huidige situatie. 2.1 Energiegebruik en CO 2 -emissie

Transcriptie

1 NOTITIE Project Potentieelscan gemeente Elburg Datum 28 oktober 2015 Onderwerp Nulmeting en potentieelscan gemeente Elburg Status Definitief Auteur drs. J. van der Heide Co-lezer drs. ir. G.C.M. Uitbeijerse drs. J. van der Heide 1 Duurzaamheidsbeleid gemeente Elburg De gemeente Elburg werkt actief aan het beperken van het energiegebruik en de opwekking van hernieuwbare energie binnen haar gemeente. Op regionaal niveau wordt hierbij nauw samengewerkt met de andere gemeenten binnen de regio Noord-Veluwe. De regio Noord-Veluwe heeft als ambitie geformuleerd om te streven naar een klimaatneutrale regio in Dat betekent dat in 2050 het totale energieverbruik in de regio geen invloed meer heeft op de klimaatverandering: de regionale energievraag komt zoveel als mogelijk overeen met de regionale energieproductie (besparen-reduceren van de vraag); binnen de grenzen van de regio wordt zo veel mogelijk hernieuwbare energie opgewekt (lokaal duurzaam opwekken); indien de regionale vraag dan nog steeds groter is dan het regionale aanbod van energie, wordt groene energie geïmporteerd of de uitstoot van broeikasgassen gecompenseerd (compenseren). Gezien de urgentie wil de gemeente Elburg op lokaal niveau dit versnellen door realisatie van een klimaatneutrale gemeentelijke organisatie in 2025 en een klimaatneutrale gemeente in Deze notitie brengt de huidige situatie ten aanzien van het energiegebruik binnen de gemeente in beeld en geeft een kwantitatieve analyse weer van het potentieel aan energiebesparing en hernieuwbare energie. Op basis daarvan worden vervolgens de mogelijkheden geschetst voor realisatie van de klimaatneutrale doelstelling. 2 Huidige situatie Dit hoofdstuk maakt het huidige energiegebruik en het gebruik van hernieuwbare energie in gemeente Elburg inzichtelijk. Deze gegevens zijn afkomstig uit de klimaatmonitor van Rijkswaterstaat ( 2.1 Energiegebruik en CO 2 -emissie In figuur 2.1 en tabel 2.1 is het energiegebruik voor 2011 tot en met 2014 weergegeven, onderverdeeld naar de sectoren. Voor 2010 en voorgaande jaren waren er geen betrouwbare en complete gegevens beschikbaar en zijn daarom niet opgenomen in dit overzicht HHEI / 11

2 figuur 2.1 Verdeling energiegebruik per sector tabel 2.1 Energiegebruik per sector (TJ) Land- en tuinbouw 20,5 12,7 36,4 22,8 Gebouwde omgeving Woningen Commerciële dienstverlening Publieke dienstverlening RWZI Totaal gebouwde omgeving Verkeer en vervoer Wegverkeer (exclusief snelwegen) Mobiele werktuigen Railverkeer Binnen- en recreatievaart Zeescheepvaart en visserij Totaal verkeer en vervoer Industrie en energie Industrie (gas en elektriciteit) Energieproductie (alleen elektriciteit) 0,2 0,2 0,0 0,0 Winning van delfstoffen 11,0 0,1 0,1 0 Bouwnijverheid Afvalverwerking Totaal industrie en energie Totaal Figuur 2.1 en tabel 2.1 laten zien dat, na een afname van het energiegebruik, het energiegebruik in 2014 weer licht is gestegen (6%) tot het niveau van Dit is vooral zichtbaar bij de gebouwde omgeving: publieke dienstverlening en woningen. Bij de opwekking van energie komt CO 2 vrij door de verbranding van fossiele brandstoffen. In figuur 2.2 is de CO 2 -emissie veroorzaakt door het energiegebruik weergegeven. 2 / HHEI

3 figuur 2.2 CO 2-emissie gemeente Elburg Benchmark Het energiegebruik in Elburg is vergeleken met het landelijk gemiddelde. In figuur 2.3 is dit weergegeven. De grijze balken geven per sector het gemiddelde energiegebruik in Nederland weer. De bolletjes op of naast deze balk geeft het energiegebruik in Elburg weer. De figuur laat zien dat het energiegebruik van wegverkeer in Elburg relatief hoog is. De oorzaak hiervoor is waarschijnlijk dat de snelweg A28 door de gemeente loopt. Ook het energiegebruik voor publieke dienstverlening is hoger dan gemiddeld. De overige sectoren zijn gelijk of lager dan het Nederlandse gemiddelde. figuur 2.3 Vergelijking energiegebruik gemeente Elburg met landelijk gemiddelde 2.2 Hernieuwbare energieopwekking De opwekking van hernieuwbare energie in de gemeente is ontleend aan cijfers van de klimaatmonitor van Rijkswaterstaat. Daarbij is gebruikgemaakt van daadwerkelijke geregistreerde gegevens voor elektriciteitsopwekking uit zonne-energie. De overige gegevens zijn gebaseerd op schattingen waarbij de totale landelijke opgewekte hernieuwbare energie op basis van verdeelsleutels is toegerekend aan 15083HHEI / 11

4 gemeenten. De gegevens van 2014 zijn grotendeels nog niet bekend en daarom niet opgenomen in de tabel. tabel 2.2 Gegevens hernieuwbare energie in gemeente Elburg (TJ) Categorie Elektriciteit uit zonnepanelen 0,5 0,9 2,5 Houtkachels in woningen Biogas uit RWZI voor elektriciteitsopwekking Biomassaketels bedrijven Bijmenging biobrandstoffen verkeer Hernieuwbare elektriciteit vervoer Totaal 82,5 78,9 79,5 Tabel 2.3 geeft weer hoeveel bovenstaande hernieuwbare energieopwekking aan CO 2 emissie vermijdt (CO 2 -reductie). tabel 2.3 CO 2-reductie hernieuwbare energie (ton) Categorie Elektriciteit uit zonnepanelen Houtkachels in woningen Biogas uit RWZI voor elektriciteitsopwekking Biomassaketels bedrijven Bijmenging biobrandstoffen verkeer Hernieuwbare elektriciteit vervoer Totaal In totaal wordt er bijna 80 TJ aan hernieuwbare energie opgewekt, dat is 5,2% van het totale energiegebruik. Dit komt overeen met circa 16 ha aan zonnepanelen. Elburg wekt meer hernieuwbare energie op dan het landelijk gemiddelde van circa 4,5%. 3 Potentieelraming In dit hoofdstuk wordt het potentieel aan energiebesparing en hernieuwbare energieopwekking in Elburg geraamd op basis van kansrijke ontwikkelingen, ervaringen, renovatie- en nieuwbouwplannen en beschikbare energiestromen. 3.1 Energiebesparing Deze paragraaf geeft het potentieel voor energiebesparing binnen de gemeente weer waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen rendabele maatregelen en verdergaande maatregelen. Op basis daarvan wordt het energiebesparingspotentieel tot 2035 geraamd. Kansrijke rendabele maatregelen Energiebesparing in de bestaande woningbouw. Door toepassing van eenvoudige maatregelen, zoals leidingisolatie, kierdichting, isolatie buitenschil en energiezuinige apparatuur, is het mogelijk het energieverbruik met minimaal 10% te reduceren. De benodigde investeringen zijn in minder dan tien jaar terug te verdienen. Energiebesparing in de industrie. Uit diverse onderzoeken blijkt dat er nog een rendabel energiebesparingspotentieel is van minimaal 10%. Voorbeelden van rendabele maatregelen zijn energiezuinige persluchtcompressoren, energiezuinige verlichting en restwarmtebenutting. Energiebesparing in de utiliteit. De kantorenmarkt bestaat voor 99% uit bestaande bouw. Het is een uitdaging deze panden te renoveren naar duurzame, toekomstbestendige kantoren. Door toepassing van eenvoudige maatregelen met een terugverdientijd van minder dan tien jaar, kan 4 / HHEI

5 het energieverbruik in de utiliteit met circa 7,5% worden gereduceerd. Voorbeelden hiervan zijn energiezuinige verlichting, isolatie en energiezuinige kantoorapparatuur en warmtepompinstallaties. Energiebeheer publieke gebouwen. Door monitoring van het energieverbruik van gemeentelijke gebouwen en hier adequaat op te anticiperen, is het mogelijk tegen minimale investeringen het energiegebruik met 5 10% te reduceren. Verkeer en vervoer. Door de fiscale regelgeving van de overheid (bijtelling van leaseauto s) is de ontwikkeling van elektrische auto s en auto s op biobrandstoffen (onder andere groen gas) de afgelopen jaren heel snel gegaan en het gebruik hiervan is sterk toegenomen. De verwachting is dat door de aanpassing van de fiscale maatregelen de toename van energiezuinige voertuigen de komende jaren zal afvlakken. Daarentegen is er wel een toename van het gebruik van deelauto s, met name in de steden. Verdergaande maatregelen Door toepassing van de hierboven beschreven maatregelen is het mogelijk om op relatief korte termijn een energiebesparing te realiseren van 10%. Om te komen tot een klimaatneutrale gemeente in 2035 zijn echter veel verdergaande maatregelen nodig om het energiegebruik nog verder te reduceren. Kansrijke ontwikkelingen om hierin stappen te zetten, zijn: energieneutraal renoveren. Vanuit de Stichting Experimenten Volkshuisvesting is de pilot Energiesprong gestart waarin een consortium van partijen ervaring gaat opdoen met het renoveren van bestaande woningen en utiliteitsgebouwen naar energieneutrale woningen en utiliteitsgebouwen. Dit programma loopt tot eind 2015 en inmiddels zijn er diverse projecten gerealiseerd met zeer energiezuinige gebouwen. De uitkomsten bieden mogelijk kansen om meer met energiebesparing en woonlastenverlaging te doen; passiefhuizen. In Nederland zijn al diverse woningen gebouwd met een zeer laag energiegebruik door het toepassen van zware isolatie, in combinatie met energiezuinige installaties. Dit betreft voornamelijk nieuwbouw, maar ook in de bestaande bouw liggen er kansen dit bij ingrijpende renovatie te realiseren. Hiermee is het mogelijk het energiegebruik in de bestaande bouw tot circa 50% te reduceren. Energiebesparingstempo Het beleid van de landelijke overheid is erop gericht om het energieverbruik gemiddeld met 2% per jaar te reduceren in de periode Dit is ook de doelstelling van de Regio Noord-Veluwe. Het energiebesparingstempo bedroeg in de periode van 2000 tot 2010 echter gemiddeld 1,1% per jaar. Het energiebesparingstempo nam vanaf het begin van de economische crisis in 2008 af. In 2010 is er weer een versnelling te zien. Maatregelen uit het Energieakkoord beogen het energiebesparingstempo tot 2020 te verhogen tot zo n 1,2% 1,5% per jaar en ligt daarmee nog ver onder de doelstelling van 2%. Uitgaande van een energiebesparingstempo van 1,5% per jaar is er tot 2035 nog een energiebesparing te realiseren van 25% (circa 400 TJ). Voor realisatie van een klimaatneutrale gemeente is een verdere versnelling nodig van minimaal 2-3% besparing per jaar waarmee tot 2035 het energiegebruik met 50% wordt gereduceerd (circa 700 TJ). Hiervoor zijn ingrijpende en vergaande maatregelen nodig die, rekening houdend met technische ontwikkelingen, ons inziens technisch goed haalbaar zijn in de periode tot Grote uitdagingen zijn wel de maatschappelijke en sociale acceptatie en innovatie die bij deze ingrijpende maatregelen komen kijken. 3.2 Hernieuwbare energieopwekking Op de markt zijn de volgende energietechnieken beschikbaar die toegepast kunnen worden voor hernieuwbare energieopwekking binnen de gemeente: zonne-energiesystemen; systemen voor benutting van omgevingswarmte (geothermie, warmte-/koudeopslag, lucht); conventionele grootschalige windturbines (en urban windturbines); biomassa-energiesystemen, zoals biomassagestookte ketels of (regionale) vergisting- of vergassinginstallaties HHEI / 11

6 Voor bovengenoemde duurzame energietechnieken is het toepassingspotentieel berekend (zie tabel 3.4). Zonne-energie Het potentieel aan zonne-energie is gebaseerd op het oppervlakte van de daken die geschikt en zeer geschikt zijn voor plaatsing van zonnepanelen. In onderstaande tabel is dat weergegeven. tabel 3.1 Potentieel zonne-energie op geschikt en zeer geschikt dakoppervlak (bron: Tetraeder) Zonne-energiesysteem (kwp) Elektriciteitsopbrengst (kwh) Elektriciteitsopbrengst (TJ) Zeer geschikte schuine daken Zeer geschikte platte daken Subtotaal zeer geschikt Geschikte schuine daken Geschikte platte daken Subtotaal geschikt Totaal In totaal is er een potentieel voor plaatsing van kwp aan zonnepanelen waarmee 248 TJ aan energie kan worden opgewekt. Dit is 18% van het totale energiegebruik, en 100 maal de huidige hoeveelheid energie die door zonnepanelen wordt opgewekt (2,5 TJ in 2013). De verwachting is niet dat dit ook allemaal daadwerkelijk wordt benut. Voor de periode tot en met 2035 wordt ervan uitgegaan dat er maximaal 70% van dit potentieel benut wordt (inclusief de eventuele realisatie van een zonneweide, zie onderstaande). Dit is 173 TJ (12% van het totale energiegebruik). Zonneweides Naast de plaatsing van zonnepanelen op daken is het mogelijk om zonnepanelen te plaatsen op braakliggend terrein of grasland. In Nederland zijn er diverse initiatieven voor de realisatie van zonneweides, maar de daadwerkelijk realisatie komt maar moeizaam van de grond. Door verruiming van de zogenoemde postcoderoosregeling wordt het vanaf 2016 financieel wel aantrekkelijker om een zonneweide te realiseren. In de gemeente Elburg zijn er locaties aanwezig waar een zonneweide gerealiseerd zou kunnen worden. Wat het daadwerkelijke potentieel is, is echter op dit moment lastig in te schatten. Voor de beeldvorming: in Bergen wordt momenteel gewerkt aan de realisatie van een zonneweide van panelen en in Breda aan een zonneweide van zonnepanelen. Hiermee wordt voor circa 5,6 TJ aan energie opgewekt. Omgevingswarmte Door toepassing van een warmtepomp is het mogelijk om laag temperatuurwarmte uit de lucht of bodem te benutten voor warm tapwaterbereiding en verwarming gebouwen. Toepassing van een luchtwarmtepomp die de warmte uit de buitenlucht en/of ventilatielucht onttrekt, is in veel gevallen toepasbaar bij nieuwbouw en bij goed geïsoleerde bestaande utiliteitsgebouwen. Dit potentieel is meegenomen in het energiebesparingspotentieel, omdat het in principe gaat om een energie-efficiëntere opwekkingstechniek. Warmte uit de bodem kan benut worden door de toepassing van bodemwarmtewisselaars of figuur 3.1 Schematische voorstelling warmte-/koudeopslag (boven) en gebruik van bodemwarmtewisselaars (onder) 6 / HHEI

7 warmte-/koudeopslag in combinatie met een warmtepomp (zie figuur 3.1). Bodemwarmtewisselaars in combinatie met warmtepomp zijn met name toepasbaar in nieuwbouwwoningen. Warmte- /koudeopslag is met name kansrijk bij nieuwbouw of renovatie van grotere utiliteitsgebouwen met koeling. Een andere techniek voor de benutting van warmte uit de bodem is geothermie. Hierbij wordt de warmte uit diepe aardlagen (dieper dan 1,5 km) onttrokken. De temperatuur is op deze diepte al zodanig dat er geen extra opwarming meer nodig is door een warmtepomp. Geothermie is echter pas rendabel bij grotere nieuwbouwprojecten (minimaal à woningen) en daarom is het potentieel hiervoor in Elburg waarschijnlijk beperkt. In tabel 3.2. is het potentieel voor warmte-/koudeopslag weergegeven. Hierbij is onderscheid gemaakt in het totale potentieel en het praktisch haalbare potentieel. Bij het praktische haalbare potentieel is ervan uitgegaan dat 30% van het totale potentieel benut wordt in de periode tot tabel 3.2 Potentieel warmte-/koudeopslag en bodemwarmtewisselaars Gasbesparing (m 3 ) Elektriciteitsbesparing (kwh) Totaal potentieel (TJ) Praktisch potentieel (TJ) Warmte-/koudeopslag Kantoren bestaand Zorginstellingen bestaand Nieuwbouw kantoren* Totaal warmte-/koudeopslag Bodemwarmtewisselaars Nieuwbouwwoningen** Totaal * Aangenomen is dat m 2 van de nieuw te vestigen bedrijven geschikt is voor de toepassing van warmte-/koudeopslag. ** Volgens de woonvisie worden er tot nieuwe woningen (uitbreiding) gebouwd. Dit aantal is gehanteerd voor berekening van het totaal potentieel. Windenergie In de Gelderse windvisie is beschreven op welke locaties in Gelderland windturbines geplaatst mogen worden en waar niet. In de windvisie staan de volgende gebieden beschreven: 1 waar windturbines niet zijn toegestaan vanwege wettelijke eisen; 2 waar windturbines niet mogen vanwege provinciaal beleid (bijvoorbeeld vanwege weidevogels of de Nieuwe Hollandse Waterlinie); 3 waar windturbines niet kansrijk zijn, dit gaat om gebieden binnen het Gelders Natuur Netwerk (GNN); 4 gebieden die zijn vastgelegd voor de realisatie van windturbines; 5 gebieden die zijn benoemd als kansrijk voor toekomstige ontwikkeling van windturbines; 6 gebieden waar de provincie op voorhand geen belemmeringen ziet, maar die ook niet zijn vastgesteld als gebied voor windturbines. Voor deze gebieden wil de provincie alleen meewerken als de gemeente(raad) akkoord gaat met de ontwikkeling van windturbines. Binnen de gemeente Elburg vallen geen gebieden vastgesteld voor wind zoals onder 4 of 5 genoemd. Er is een groot gebied dat binnen GNN valt (3). Voor dat gebied wil de provincie eerst onderzoek elders afwachten dat meer inzicht geeft in de mogelijkheid van de combinatie van natuur met windmolens. Daarnaast zijn enkele gebieden binnen de gemeente Elburg die onder 6 vallen. Op deze gebieden is het mogelijk windturbines te plaatsen. Nader onderzoek is nodig om te bepalen of en hoeveel windturbines geplaatst kunnen worden. Bio-energie GFT, bermgras en mest zijn energierijke stromen die door middel van vergisting benut kunnen worden voor energieopwekking. Houtige afvalstromen, zoals snoeihout, kunnen gebruikt worden voor warmteopwekking door middel van verbranding. In tabel 3.3 is een overzicht gegeven van de beschikbare biomassastromen en het energieopwekkingspotentieel hiervan. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen het totale potentieel en het praktisch toepasbare potentieel tot Voor de berekening van het praktisch potentieel is ervan uitgegaan dat 50% van het totale potentieel benut kan worden HHEI / 11

8 tabel 3.3 Potentieel bio-energie in gemeente Elburg (bron: gemeente Elburg, CBS) Omvang Totaal potentieel (TJ) Praktisch potentieel (TJ) Biomassa gemeentelijk beheer Houtafval 70 ton 1,1 0,5 GFT-afval ton 1,9 0,9 Snoeiafval ton 11,6 5,8 Bermgras 37 ton 0,2 0,1 Biomassa agrarische bedrijven Mest vleeskalveren 773 dieren 0,5 0,2 Mest vleesvarkens 389 dieren 0,1 0,0 Mest fokvarkens 526 dieren 0,5 0,2 Mest pluimvee totaal dieren 45,3 22,7 Totaal Hernieuwbare energiepotentieel In tabel 3.4 is het totale potentieel aan hernieuwbare energie weergegeven op basis van bovenstaande. tabel 3.4 Potentieel hernieuwbare energie Potentieel totaal (TJ) Praktisch realiseerbaar van (TJ) Zonne-energie Windenergie 0 0 Warmte-/koudeopslag (inclusief bodemwarmtewisselaars) Bio-energie Totaal Aandeel in energiegebruik 25% 16% In tabel 3.4 is de plaatsing van windturbines niet meegenomen. Het is echter waarschijnlijk dat er wel windturbines geplaatst gaan worden. Ter beeldvorming: indien er twee windturbines (2x3MW) geplaatst worden, neemt de hernieuwbare energieopwekking toe met 43 TJ en stijgt het aandeel hernieuwbare energie naar 18%. 4 Naar klimaatneutraal Op basis van het berekende potentieel aan energiebesparing en hernieuwbare energie wordt in dit hoofdstuk verkend op welke wijze klimaatneutraliteit bereikt kan worden. In paragraaf 4.1 worden scenario s verkend voor de gemeente als geheel. In paragraaf 4.2 wordt dit geconcretiseerd voor de gemeentelijke organisatie. 4.1 Klimaatneutrale gemeente 2035 Om zicht te krijgen op de mogelijkheden voor realisatie van een klimaatneutrale gemeente in 2035 is inzicht nodig in de verwachte ontwikkeling van het energiegebruik zonder extra inzet op het gebied van energiebesparing en hernieuwbare energie. Op basis van het rapport Energietrends 2014 wat elk jaar wordt gepubliceerd door ECN, Energie-Nederland en Netbeheer Nederland is een prognose gemaakt van de ontwikkeling van het energiegebruik. In dit rapport zijn belangrijke trends en ontwikkelingen ten aanzien van het energiegebruik beschreven. Relevante ontwikkelingen zijn: het gasverbruik van woningen daalt al meer dan 15 jaar. Dit wordt veroorzaakt door beter geïsoleerde woningen en efficiëntere verwarmingsketels. De daling bedroeg in de periode circa 2% per jaar; 8 / HHEI

9 huishoudelijke apparatuur wordt steeds zuiniger. Desondanks gebruiken huishoudens steeds meer en grotere elektrische apparatuur. Daarmee wordt een gedeelte van de reductie van het elektriciteitsgebruik gecompenseerd. De daling van het elektriciteitsverbruik per huishouden is echter zeer grillig. De reductie over de periode bedroeg circa 0,5%; het energiegebruik van commerciële en publieke dienstverlening wordt voornamelijk veroorzaakt door gebouwgebonden energiegebruik (ruimteverwarming en koeling, verlichting) en ICTgebruik. Het gasverbruik is redelijk stabiel. De gebouwvoorraad neemt (beperkt) toe, terwijl vervangende nieuwbouw zorgt voor energiezuinigere gebouwen. Het elektriciteitsverbruik neemt toe. Oorzaken hiervan zijn het groeiende ICT-gebruik en de toename van het gebruik van warmtepompen. De toename wordt enigszins geremd door het gebruik van energiebesparende maatregelen, zoals ledverlichting en de leegstand van gebouwen; de economie heeft grote invloed op het energiegebruik van bedrijven. Het energiegebruik van bedrijven is na 2009 weer aangetrokken in 2010, om vervolgens in 2011 weer sterk te dalen. In 2012 is het verbruik licht gestegen; circa 35% van het totale elektriciteitsgebruik in Nederland werd in 2013 opgewekt uit duurzame energiebronnen. In 2010 was dit nog 25%. Aan de hand van deze trends is een prognose gemaakt van de ontwikkeling van het energiegebruik tot Hierbij is ervan uitgegaan dat het energiegebruik van huishoudens licht zal dalen (0,5% per jaar) en van mobiliteit en industrie licht zal stijgen (0,5% - 1% per jaar). Op basis van deze ontwikkelingen wordt geprognotiseerd dat het totale energiegebruik ongeveer gelijk blijft op TJ. Scenario s De realisatie van een klimaatneutrale gemeente is een grote opgave. In figuur 4.1 is dit gevisualiseerd door middel van drie scenario s. Autonome ontwikkeling (ononderbroken lijn): het energiegebruik blijft zich ontwikkelen conform de landelijke prognoses (zie bovenstaande) en het aandeel hernieuwbare energie blijft gelijk. Realisatie nationale doelstelling (gestreepte lijn): het aandeel hernieuwbare energie stijgt tot 14% in 2020 en blijft in hetzelfde tempo stijgen de jaren daarna en daarnaast wordt jaarlijks 1,5% energiebesparing gerealiseerd. Scenario Ambitieus (gestippelde lijn): het aandeel hernieuwbare energie stijgt naar het op dit moment maximale potentieel van 25% in 2035 en jaarlijks realiseren de inwoners en bedrijven een forse energiebesparing van 3%. Het energiegebruik is in 2035 met ruim 40% gedaald ten opzichte van figuur 4.1 Scenario s ontwikkeling energiegebruik Figuur 4.1 laat zien dat er een forse trendbreuk nodig is om op gemeentelijk niveau de landelijke doelstellingen te realiseren HHEI / 11

10 Scenario Ambitieus Bij het scenario Ambitieus wordt zeer stevig ingezet op energiebesparing en op de benutting van het beschikbare potentieel aan hernieuwbare energie. In figuur 4.2 is de ontwikkeling van het energiegebruik en het aandeel hernieuwbare energie hierin voor dit scenario apart weergegeven. figuur 4.2 Ontwikkeling energiegebruik en hernieuwbare energieopwekking scenario Ambitieus Figuur 4.2 laat zien dat het energiegebruik tot 2035 in dit scenario daalt tot 700 TJ. Hiervan wordt bijna 50% opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen. De resterende 350 TJ zal ingekocht worden als groen gas en groene stroom of er zou voor gekozen kunnen worden om de CO 2 -uitstoot te compenseren (totaal ton CO 2 ). 4.2 Klimaatneutrale gemeentelijke organisatie 2025 Zoals beschreven heeft de gemeente de ambitie om in 2025 een klimaatneutrale gemeentelijke organisatie te zijn. In paragraaf 3.1 is aangegeven dat 1,5% energiebesparing per jaar goed haalbaar is bij gebouwen. Een versnelling moet leiden tot een verdubbeling naar 3% per jaar. Om een klimaatneutrale organisatie in 2025 te willen zijn, zal nog een stap harder gezet moeten worden. Dit moet ons inziens mogelijk zijn, omdat de gemeente zelf eigenaar van de gebouwen is. Daarnaast zal ook ingezet moeten worden op andere onderdelen zoals energiebesparing op openbare verlichting en hernieuwbare energieopwekking. Wat is mogelijk? Op basis van de huidige ervaringen en stand van de techniek is het technisch en financieel haalbaar om in de periode tot 2025 een energiebesparing van gemiddeld circa 30% te realiseren. Aanvullend daarop kunnen bij enkele gebouwen zonnepanelen worden geplaatst. Op basis van de zonatlas is een inschatting gemaakt van het aantal te plaatsen zonnepanelen (zie tabel 4.1). Op het gemeentehuis liggen sinds juli 2014 al 350 zonnepanelen (87,5 kwp). tabel 4.1 Overzicht omvang te plaatsen zonnepanelen gemeentelijke gebouwen Omvang zonnepanelen (kwp) Elektriciteitsopbrengst (kwh) Gemeentewerf 2, Gymzaal De Wimpel 8, Brandweerkazerne 7, Totaal Naast de gebouwen wordt er elektriciteit gebruikt door de openbare verlichting en de verkeersregelinstallaties. Op het elektriciteitsgebruik voor openbare verlichting is indicatief 30% energiebesparing te realiseren door de toepassing van ledverlichting. 10 / HHEI

11 Op basis van de inventarisatie van bovenstaande maatregelen is in tabel 4.2 een overzicht gemaakt van het huidige energiegebruik en het energiegebruik na het treffen van de maatregelen. tabel 4.2 Overzicht energiegebruik en energiebesparing gemeentelijke organisatie Gasgebruik (m 3 ) Elektriciteitsgebruik (kwh) CO 2-uitstoot (ton) Gebouwen Openbare verlichting en VRI s Totaal huidig energiegebruik Maatregelen 30% energiebesparing Zonnepanelen Led openbare verlichting Energiegebruik na maatregelen Tabel 4.2 laat zien dat er nog een energiegebruik resteert van circa m 3 gas en kwh elektriciteit. Om klimaatneutraliteit te bereiken, zal het resterende benodigde gas en elektriciteit groen ingekocht worden of er zou voor gekozen kunnen worden om de vrijkomende CO 2 -uitstoot te compenseren (totaal 530 ton CO 2 ). Ter indicatie is op basis van kentallen een globale raming gemaakt van de benodigde investeringen in de benoemde maatregelen 1. tabel 4.3 Maatregel Indicatie investeringsomvang maatregelen Investering 30% energiebesparing ,- Zonnepanelen ,- Led openbare verlichting ,- Totaal ,- 1 Aangezien dit een kwantitatieve analyse op hoofdlijnen is, is de raming van de investering indicatief. Om inzicht te krijgen in de daadwerkelijke investering, zal een raming op gebouwniveau moeten worden opgesteld HHEI Op al onze diensten en mededelingen is DNR 2011 van toepassing. DNR 2011 is gepubliceerd op onze website onder 11 / 11