Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal

Transcriptie

1 Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal Raadsbijeenkomst Edward Pfeiffer, Claudia Algra 7 april 2016 Gemeente Berg en Dal

2 Programma Tijd Onderwerp Verantwoordelijke 21:30 21:35 Opening Wethouder Erik Weijers 21:35 21:40 Inleiding programma Claudia Algra 21:40 21:55 Toelichting feiten en cijfers Edward Pfeiffer 21:55 22:10 Opwarmen Claudia Algra / allen 22:10 22:40 Tafeldiscussie Allen 22:40 22:50 Plenaire terugkoppeling Claudia Algra / allen 22:50 22:55 Schets vervolg proces Claudia Algra 22:55 23:00 Afsluiting Wethouder Erik Weijers 2

3 Energie en Klimaat neutraal Wat is Energieneutraal? In de energievraag van de gemeente Berg en Dal (warmte, elektriciteit en vervoer) wordt jaargemiddeld voorzien met alleen hernieuwbare energiebronnen zoals zon, wind, water, bioenergie en geothermie. Fossiele energiebronnen zoals kolen, aardolie en aardgas worden niet meer gebruikt Bij energieneutraal is de CO 2 -emissie 0 of levert geen bijdrage aan de toename van het broeikasgaseffect (bio-energie) Energieneutraal is een deelverzameling van klimaatneutraal Energieneutraal = Energie besparen + Duurzame Energie. Wat is Klimaatneutraal? Er vindt geen emissie van broeikasgassen plaats zoals CO 2, CH 4 (methaan: landbouw en stortplaats), NO 2 (lachgas: landbouw) Leidend tot toename gemiddelde temperatuur op aarde. 3

4 Broeikasgassen Aandeel CO 2 in uitstoot 85% Aandeel landbouw (methaan en lachgas) in uitstoot 10% Klimaat neutraal is aanpassen emissies overige broeikasgassen in landbouw 2,6 8,4 3,2 7,9 16,9 25,3 10,5 3,2 CO2 Elektriciteit 86,9 Landbouw methaan Landbouw lachgas Overige methaan Overig lachgas Fluor gassen 66,4 58,8 CO2 Gas CO2 Vervoer Methaan Lachgas Fluor gassen Emissie broeikasgassen in kton per jaar Totaal 251 kton in kton = 1 miljoen kg 4

5 Energieverbruik gas, elektriciteit Betreft verbruik aardgas en elektriciteit in 2015: Totaal Tera Joule (TJ) Daling 7,1% sinds 2008 Daling 1% per jaar Bron: Energie in Beeld. Particulier, gemiddeld: kwh m 3. Zakelijk, gemiddeld: kwh 6 x particulier m 3 3 x particulier. In dit tempo, samen met stijging duurzame energie 0,2% per jaar (zonpv), is Berg en Dal in 2050 voor 1/3 energieneutraal We moeten een factor 3 sneller! Energieconvenant Groesbeek, 8 december 2015: 10 organisaties willen 3 tot 5% per jaar minder CO2 uitstoten 32,9 miljoen m 3 aardgas, waarvan 14,9 miljoen m 3 zakelijk, rest particulier 106,8 miljoen kwh elektriciteit, waarvan 67,9 miljoen kwh zakelijk. 5

6 Energieverbruik, particulier en zakelijk Verbruik gas en elektriciteit in TJ: TJ gas en 902 TJ elektriciteit Particulier elektriciteit Particulier gas Zakelijk elektriciteit Zakelijk gas Bedrijven verbruiken meer dan particulieren 6

7 Energieverbruik verkeer Betreft verbruik benzine, (scheeps)diesel en LPG in 2013: Totaal Tera Joule (TJ) Vervoer over de weg en over water Bron: Klimaatmonitor Rijn en Waal hebben een aandeel van 58% in het brandstofverbruik vervoer in Berg en Dal Wegverkeer Werktuigen Binnenvaart Wegvervoer: 7,1 miljoen liter benzine, 207 liter per inwoner 5,1 miljoen liter diesel, 149 liter per inwoner Inclusief zakelijk vervoer. 69 7

8 Totaal energieverbruik en kosten Betreft verbruik transportbrandstoffen, elektriciteit en aardgas Totaal Tera Joule (TJ) Kosten per inwoner: per jaar Inclusief bedrijven Exclusief vastrecht Gas, elektriciteit, vervoer 902, ,0 Vervoer Aardgas Elektrciteit Kosten per huishouden: per jaar 1.041,5 91,4 GJ per inwoner (34.307), dat is m 3 aardgasequivalent 262 GJ per huishouden (11.974), m 3 aardgasequivalent Energierekening: 50,5 miljoen per jaar, waarvan 15 miljoen wegvervoer Kosten gas en elektriciteit particulieren: 19,5 miljoen per jaar 8

9 Duurzame Energie Betreft bio-energie, zonnecellen (zonpv) en transportbrandstoffen Totaal 149 Tera Joule (TJ), dat is 4,7% van het energieverbruik 2/3 binnen gemeente en 1/3 productie buiten gemeente, afval naar ARN 1,00 14,3 29,0 104,3 Energie uit zon Bio-energie Transport Warmtepomp 540 woningen met zonnecellen (2015), in 2008 was dit 19 woningen Op 4% van alle woningen in Berg en Dal staan zonnecellen 2/3 is mogelijk. 9

10 SER Energieakkoord in Berg en Dal ,7% DE 14% DE 16% DE TJ/j TJ/j Daling fossiel van 23 TJ/jaar sinds 2008 naar 85 TJ/jaar t/m 2023 factor 3,7 versnellen! TJ TJ TJ/j TJ/j Duurzame energie Fossiel Besparing Waarden in TJ Besparing 1,5%/jaar 10

11 Subsidies duurzame energie Duurzame energie kleinschalig: Investeringssubsidie, I-SDE ZonPV, teruggave BTW en saldering. Duurzame energie grootschalig: Exploitatiesubsidie, SDE Rendement eigen vermogen 10 tot 15% Eigenvermogen 20 tot 30% Duur subsidie 12 tot 15 jaar Duurzame warmte en elektriciteit. Subsidie energiebesparing? Terugverdientijd is relatief kort Regeling Provincie Gelderland gestopt. Resultaat regeling : 640 woningen hebben meegedaan Subsidie per woning 435 Besparing per woning 16,4 GJ Totale besparing 10,5 TJ. 11

12 Verduurzaming gebouwde omgeving Verduurzamen door: Duurzame energie Energiebesparing Materiaalgebruik Toekomstbestendig bouwen Gedrag gebruiker. Nieuwbouw versus bestaande bouw. Slim renoveren. Passief huis. Nul op de meter huis. Duurzame warmte: Zonnewarmte Warmtepomp Geothermie Biowarmte Groen gas 12

13 Energie in perspectief Joule (J): Energie Watt (W): vermogen Aard Uitvoering Hoeveelheid Energie Vermogen 1 kw = W Verbruik per uur 1 GJ = MJ Geeft Elektriciteit Verlichting 1 kwh = 3,6 MJ Warmte Gasketel Gloeilamp: 40 Watt 10 kilowatt 0,04 kwh 0,34 MJ uur licht Transport Auto 1 m 3 aardgas 1 l benzine 31,7 MJ/m 3 31,7 MJ/l 1,14 m 3 36,0 MJ 27,8 uur warmte 2CV: 29 pk = 21,6 kilowatt 2,45 l 77,8 MJ 12,8 uur autorijden, km Transport Fiets 1 maaltijd 715 kcal, 3 MJ Dumoulin: 435 Watt 375 kcal 1,57 MJ 637 uur fietsen, km 13 1 TJ = GJ, Berg en Dal TJ per jaar

14 Houtpellet ketel Opslag van houtpellets in silo, kelder, inpandig of in aanbouw. Pellets zijn te betrekken van de vrije markt Volautomatisch regelbaar en onderhoudsarm, is als aardgas verstoken Techniek is gangbaar in Duitstalige landen, maar ook in utiliteit Nederland Benodigd 2 tot 50 ton per jaar bij 16 MJ/kg. 14

15 Houtsnipper ketel Biomassa te betrekken uit terreinbeheer in de regio. Opslag over de seizoenen is aandachtspunt, voorkeur is aanvoer op afroep. Benodigd 10 tot 100 ton per jaar (8 MJ/kg). 15

16 Bio-olie voor warmte en elektriciteit Bio-WKK (zie motor rechts), WKO en helofyten filter gecombineerd tot een m 2 BVO duurzaam gebouw Voorziet in duurzame elektriciteit, warmte en koude Zie 16

17 Wind kleinschalig 3 x 1,8 MWhe/jaar Raywaver: 6 kwe, 12,5 MWhe/jaar, 50 k 17

18 18 Wind grootschalig, 3 MWe, 18 GWhe/j

19 Wind grootschalig 0,9 MWe 3,4 GWhe/jaar Masthoogte 50 m versus 105 m voor 3 MWe Rotordiameter 44 m versus 90 m voor 3 MWe 19

20 Zon thermisch en Zon PV Vergelijking zonthermisch en zon PV, welke optie oogst het meeste zonne-energie per m 2? Zon PV, elektriciteit 0,145 kwp/m 2, circa 150 kwhe/m 2 per jaar Zon Thermisch traditioneel 0,7 kwth/m 2, circa 3,3 GJ/m 2 per jaar Zon Thermisch systeem SBR 2,1 kwth/m 2. Zon Thermisch t.b.v. warm tapwater, reductie gasverbruik met 10 tot 20%. Zon Thermisch systeem is een aanvulling op het basissysteem voor warm tapwater SBR systeem Traditionele zonneboiler 20

21 Zon PV Op schuine en platte daken van woningen en bedrijven Gebouw integratie, parking Slimme systemen Energieopslag, noodvermogen (UPS) 21

22 Verlichting LED buitenverlichting 150 cm Tl Met LED, 20 W 22

23 Warmteterugwinning douches Warmtebenutting douche water Geen opslag nodig Eenvoudig systeem Zie 23

24 Apparaten, hotfill en warmtepomp Wasmachine Korter wasprogramma en lager verbruik Afwasmachine Korter afwasprogramma en lager verbruik Warmtepompdroger Laag verbruik elektriciteit 24