Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-CE. Master Industriële Wetenschappen Chemie. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen FI²

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-CE. Master Industriële Wetenschappen Chemie. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen FI²"

Transcriptie

1 Katholieke Hogeschool Limburg Industriële Wetenschappen en Technologie Faculteit Industrieel Ingenieur FI² Studiegids Industriële Wetenschappen Deel2 Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen MA-CE Master Industriële Wetenschappen Chemie Academiejaar

2 Identificatie opleiding Naam opleiding Master in de Industriële Wetenschappen in Chemie Graad opleiding Master Kwalificatie opleiding Academisch Aantal studiepunten 60 Diploma s die toegang verlenen tot opleiding Voltijds of anders opgebouwd onderwijs Contact- en/of afstandsonderwijs Overzicht afstudeerrichtingen Academische Bachelor in de Industriële Wetenschappen in Chemie, focus Chemie; Professionele Bachelor, aangevuld met het Schakelprogramma Chemie. Voltijds opgebouwd, maar kan deeltijds opgenomen worden Contactonderwijs Master in de Industriële Wetenschappen in Chemie Mogelijke vervolgopleidingen /

3 Stp. O.O. Code Vak Docent Contract Stp. Vak Punt./Vak Punt./O.O. KHLIM IWT-FI² VakkenTabellen Master in de Industriële Wetenschappen in Chemie MA-CE Semester 7 Semester 8 O.O. Naam O.O./Vak Ex Stp T O L Ex Stp T O L MEMA2 Mens en maatschappij Management Accounting BEDR7 VaMy S 3 2 e 3 30 Hum.Res.Management BEDR4 VpPa S 1 0,75 e 1 10 Welzijn op het werk WELZ HaKo P 1 0,5 c 1 10 Quality Management BEDR8A CoMa S 1 1 e 1 10 ECOL Ecologie 3 ECOL BrLe S 2 2 P 1 1 c ELCHEM2 Elektrochemie 2 5 ELCHEM2 DeRi P/M 5 3 0,25 e ORG3 Methodiek van organische synthese 4 ORG3 VaEt S 4 3 e MP_(B)C Masterproef 20 LyMy/MeMy 20 c 200 MP-communicatie MPCOM LiJe P 0, MP-Ond.meth&realisatie3 MPOMR3 P 9 90 MP-Ond.meth&realisatie4 MPOMR4 P 3 30 MP-Presentatie MPPRES 5 50 OND_CE Onderzoek: opzet en uitvoering 6 60 Onderzoekslabo chemie ONDCHEM BrLe P 2 2,75 c 2 20 Geavanceerde analysemethoden GOND DeRi 3 1,5 e 3 30 Design of experiments DOE DeRi M/S 1 0,75 e 1 10 CING5 Chemische ingenieurstechnieken Capita selecta scheidingsprocessen CING5_1 BrLe M/S 2 2 e 2 20 Capita selecta Reactorkunde CING5_2 LuJa M 3 2 e 3 30 ONT_CE Chemisch ontwerpen 3 ONT_CE BrLe/DkJo P 3 4 c INCE2 Anorganische industrieën en corrosie 3 INCE2 LyMy M/S/P 3 2 e KST Kunststoffen 5 KST DkJo M/S 5 4 e Totaal: 60 33,00 23,50 0,00 0,25 27,00 1,50 0,00 5, Aantal Opleid.Ond. / Examens Aantal Uren/sem 23,75 6,50 Gemidd. contacturen/jaar 15,13 T: Theorie ; O: Oefeningen ; L : Lab --- Ex: P: permanente evaluatie ; L: lab-examen ; S: schriftelijk examen ; M: mondeling examen Contract: e: examencontract is mogelijk; c: geen examencontract mogelijk (creditcontract noodzakelijk) O.O.: Opleidingsonderdeel

4 BEDR4_1112_VpPa Human Resource Management BEDR4 Titularis Patricia Van Pottelbergh (VpPa) Docenten Patricia Van Pottelbergh (VpPa) Jaar/ASR MA-EM, MA-AUT, MA-EL, MA-ELO, MA-CE, MA-BIO ECTS-punten 1 Doelstellingen Inhoudsopgave Het ontdekken van de toekomstige rol als werknemer en (eventueel) als leidinggevende. Bespreken van selectieprocedures. AC2 / AC5 Verschillende aspecten weergeven van een professioneel (HR) management. AC2/WC1 Analyseren van de persoonlijkheidskenmerken van zichzelf/anderen. AWC1 Evalueren van bedrijfs/organisatiecultuur. AWC1 / (BC7) Verbanden leggen tussen bedrijfscultuur en persoonlijkheid.ac2/ AWC1 De verschillende deelaspecten uitleggen van effectieve organisaties, illustreren door middel van voorbeelden uit de praktijk. AC2/WC1 Deel 1. Werving en Selectie Hoe kiest een bedrijf haar medewerkers? Hoe kies ik een geschikt bedrijf?bedrijf: procedures voor werving en selectie: media, interviews, testen, assessment centers... Medewerkers: waar moet ik op letten bij de keuze van mijn (eerste) werkgever: type bedrijf (familiebedrijf, multinational...), type job, bedrijfscultuur, Deel 2. Samen werken. Zelfde diploma, toch uniek. Belang van persoonlijkheidskenmerken, enkele theorieën. Invloed van bedrijfscultuur, enkele theorieën. Generatieverschillen in organisaties Deel 3. Effectieve organisaties 3.1. Leadership/coaching Verschillende types van leiderschap (relatie met persoonlijkheid) De lerende organisatie Alles is continu in beweging Performance Management/appraisal/assessment Competentie(management) en training 3.5. Carrièrebegeleiding en retentie De lifetime van een medewerker in een organisatie Arbeidstevredenheid en stress Invloed van de kwaliteit van de arbeid op de gezondheid en het welzijn van de werknemer. Onderwijsvorm Studiemateriaal Aanvullende leermiddelen Hoorcollege Cursus Human Resource Management via of website docent. Copies slides + teksten uit kranten, tijdschriften, internet + artikels rond wetenschappelijk onderzoek Examenvorm Gesloten boek 1 ste examenkans Schriftelijk examen, deels open vragen, deels multiple choice. 2 de examenkans Schriftelijk examen, deels open vragen, deels multiple choice.

5 BEDR4_1112_VpPa Algemene Visie Relatie met onderzoek Situering van het vak in het curriculum Human Resource Management BEDR4 In de wereld van vandaag komt het nog maar zelden voor dat ingenieurs in puur technische functies terechtkomen. In de meeste jobs komt een zekere mate van people management voor. Bovendien wordt niet langer aanvaard dat een ingenieur niet over de nodige vaardigheden beschikt om samen te werken met anderen (multidisciplinair). Het vak beoogt: Voldoende inzicht en vaardigheid verwerven om mensgericht en taakgericht te reflecteren over zichzelf en zijn omgeving, zelfstandig nieuwe informatie te verwerven, en erover te rapporteren en te overleggen. Kennis verwerven op het gebied van personeelsbeheer. Ontwikkeling van sociale vaardigheden en managementvaardigheden. Het vak Human Resource Management bespreekt resultaten van onderzoek binnen het vakdomein. De cursus laat de student nadenken over zijn eigen persoonlijkheid, en die van anderen. Dit kan hem helpen bij het omgaan met anderen. De link wordt eveneens gemaakt met bedrijfscultuur en cultuurverschillen tussen nationaliteiten (internationale bedrijven). Tijdens de lessen worden verbanden gelegd met de actualiteit uit het bedrijfsleven. In de cursus worden theorie (vb. personeelsbeoordelingssystemen) en praktijkvoorbeelden met elkaar verweven. De verschillende aspecten van personeelsbeheer komen aan bod zodat de student kan proeven van wat hij in het professionele leven zal tegenkomen. Instroom-Relatie met andere vakken *Wijsbegeerte: ook in dit vak wordt gedoceerd over de ingenieur als mens. *Welzijnsbeleid: hier komt stress(beheersing) aan bod. Binnen de cursus psychologie wordt stress in een brede context besproken (psychologische, fysische, mogelijke oorzaken ). *Recht: binnen het vak psychologie worden de verschillende vormen van arbeidsovereenkomst kort besproken: hoe kan men met een bedrijf verbonden worden, welke elementen zitten er in een contract (vb. groepsverzekering, maaltijdcheques )? Relatie met het werkveld De ingenieur als medewerker en -op termijn- als leidinggevende/manager. Ruimer: de ingenieur als mens die zich bewust is van zijn sterktes/zwaktes, en in relatie kan treden met anderen, die anders zijn. Pas afgestudeerden zijn vaak wereld-/bedrijfsvreemd. Het besef ontbreekt vaak dat er grote verschillen bestaan tussen ondernemingen/organisaties en dat de jobinhoud maar een klein stukje uitmaakt van mogelijk succes. Grote bedrijven (multinationals met moederbedrijf in ander land ), kleine bedrijven (familiebedrijf ), overheidsinstellingen zijn zeer verschillend. Afhankelijk van de persoonlijkheid van de ingenieur vormen zij al dan niet een geschikt arbeidsmilieu.. Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties De student maakt kennis met de verschillende domeinen van human resource management. De cursus probeert bruikbare theorieën te koppelen aan de dagdagelijkse praktijk in bedrijven/organisaties. Bedoeling is om de leerstof toegankelijk te houden voor nietpsychologen. Bij het examen wordt getoetst in welke mate de studenten de leerstof begrepen hebben, en of ze de relatie kunnen leggen tussen de verschillende deeldomeinen die in de cursus worden behandeld. Ze leren reflecteren over de impact van gebeurtenissen/situaties op zichzelf en anderen. AC1/AC2/AWC1

6 BEDR7_1112_VaMy Management Accounting BEDR7 Titularis Myriam Vanbeuren (VaMy) Docenten Myriam Vanbeuren (VaMy) Jaar/Optie MA-EM, MA-AUT, MA-EL, MA-ELO, MA-CE,MA-BIO Studiepunten 3 Doelstellingen De studenten moeten na het volgen van de cursus en zonder enige voorkennis in staat zijn volgende doelstellingen te verwezenlijken: - Kunnen aangeven welke de relevante, niet-relevante en opportuniteitskosten zijn in een case-study, afhankelijk van de beslissing die genomen moet worden.(ac11). - begrippen vaste, variabele, directe en indirecte kosten gebruiken en toepassen in concrete voorbeelden (AC10). - break-even analyse kunnen toepassen en beoordelen (AC10). - beslissingen kunnen nemen over: * het gebruik van schaarse middelen (AC12). * het al dan niet aanvaarden van een opdracht / contract. (AC12) * het al dan niet sluiten van een afdeling (AC12) - overheadkosten kunnen beoordelen, berekenen, verdelen en aanrekenen naargelang de situatie voor kostprijsbepaling van een product. (AC11) - Prijszetting van een geproduceerd goed of een order kunnen berekenen a.d.h.v. de juiste methode. (AC11) - De 4 hoofdmethodes om een investering te beoordelen, evenals de methodes voor controle, kunnen gebruiken op casestudies (AC12) - Kunnen verklaren wat een budget is en afwijkingen in een budget kunnen berekenen en verklaren. (AC12) Inhoudsopgave Onderwijsvorm Studiemateriaal Aanvullende leermiddelen 1. Inleiding 2. Relevante kosten voor besluitvorming: diverse voorbeelden van beslissingssituaties waar relevante kostencalculatie gebruikt wordt zoals uitbesteding, speciale orders, uitbreiden of afbouwen,vervanging van machines, Kosten-voulume-winstrelaties: kritische afzet, break-even analyse Bepalen van productkosten: allocatie problematiek van de indirecte kosten, full costing versus marginal costing,. 5. Kostencalculatie in een competitieve omgeving: prijsbeslissingen, Investeringsbeslissingen: ARR, NPV, PP, IRR 7. Budgetten, flexibele budgetten en standaardkosten om kosten te bewaken Hoorcolleges De student beschikt over een syllabus die tijdens de colleges aangevuld wordt. De student kan beschikken over aanbevolen literatuur. Examenvorm 1 ste examenkans Schriftelijk 2 de examenkans Schriftelijk

7 BEDR7_1112_VaMy Algemene Visie Relatie met onderzoek Situering van het vak in het curriculum Management Accounting BEDR7 Vroeger werden financiële problemen binnen een bedrijf behandeld door economisch opgeleide personen. Intussen bestaat het kader van een bedrijf uit mensen van diverse disciplines, zoals o.a. industrieel ingenieurs, die samen (economische) beslissingen nemen. Het is dan ook belangrijk dat alle kaderleden notie hebben van de economische consequenties die hun beslissingen kunnen teweegbrengen. Management accounting geeft (financiële) informatie aan managers als ondersteuning bij hun besluitvorming binnen de organisatie. Alle (productie)bedrijven worden geconfronteerd met problemen zoals: prijsbepaling van hun product, al of niet sluiten van een afdeling, schaarse middelen zo optimaal mogelijk benutten. Maar daarnaast zijn ook investeringsbeslissingen en budgetafwijkingen een cruciaal probleem. Deze cursus heeft als doel de belangrijkste methodes van prijszetting aan te leren, waarbij gekeken wordt naar relevante en niet-relevante kosten. Daarnaast worden de 4 belangrijkste methodes aangeleerd om een investering te beoordelen en wordt aangeleerd hoe budgetafwijkingen moeten bestudeerd worden, om de oorzaken van de afwijkingen op te speuren en zo aan kostenbeheersing te doen binnen het bedrijf. Het vak management accounting stelt voor hoe een budget- /investeringsonderzoek moet opgezet worden. In het vak management accounting wordt besproken hoe gegevens van onderzoek moeten verwerkt en geanalyseerd worden, maar de student moet ook zelf d.m.v. cases de nodige gegevens verwerken en analyseren. Gezien dit opleidingsonderdeel zich situeert in het laatste jaar van de opleiding is het noodzakelijk dat ook niet-economisten, die potentiële kaderleden zijn, voldoende notie hebben van bedrijfseconomische aspecten die betrekking hebben op productie, prijszetting, Deze cursus is volledig bedrijfseconomisch gericht. In de colleges wordt de theorie aangebracht a.d.h.v. concrete voorbeelden van beslissingssituaties. Het is de bedoeling de student in contact te brengen met verschillende aspecten van het bedrijfsleven op het gebied van management en productie-, verkoop- en aankoopbeheer, investeringen.. In die zin zijn de vakken psychologie, logistiek, kwaliteitszorg onmiddellijk gelinkt met management accounting omdat al deze facetten deel uitmaken van efficiënt productiebeheer. Instroom-Relatie met andere vakken Relatie met het werkveld Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties Van de studenten wordt eigenlijk geen bijzondere voorkennis verwacht. De relatie met andere vakken zoals kwaliteitszorg, logistiek, psychologie, werd hierboven reeds aangehaald. Zoals reeds bij de Algemene visie werd aangehaald is dit vak zeer verwant met het werkveld van een kaderlid, waaronder ook industrieel ingenieurs.er werd geopteerd om de voornaamste basismethodes m.b.t. kostprijsberekening, budgetanalyse en investeringsanalyse aan te leren die gebruikt worden in het bedrijfsleven, waarop ze later kunnen voortbouwen, indien ze in contact komen met deze materie. Tijdens de hoorcolleges wordt gewerkt met een syllabus, waarbij bewust bepaalde dingen blanco werden gelaten om de studenten actief te laten meewerken. Op het einde van dit opleidingsonderdeel wordt de kennis van de student getoetst a.d.h.v. een schriftelijk examen. De theorie wordt getoetst d.m.v. meerkeuzevragen. Voor het overige bestaat het examen uit beknopte casestudies, om na te gaan of de student over de nodige vaardigheden beschikt om de aangeleerde methodes toe te passen.

8 BEDR8A_1112_CoMa Quality Management (Kwaliteitszorg) BEDR8A Titularis Marc Coninckx, Gastdocent (CoMa) Docenten Marc Coninckx, Gastdocent (CoMa) Jaar/ASR MA-CE, MA-BIO ECTS-punten 1 Doelstellingen Inhoudsopgave De student heeft over- en inzicht op gebied van kwaliteit in organisaties, gezien vanuit internationale normen met tools en technieken die in de hedendaagse industrie onmisbaar zijn geworden. WC1/AWC13/AC6/AC11 - Het gedachtegoed van IKZ. Waarom IKZ, wat is kwaliteit, de industriespiraal, het processchema, de leverancierklant relatie, het credo van ISHIKAWA, de goeroes: JURAN, DEMING, CROSBY, TAGUCHI. - De technieken van IKZ. Pareto-analyse, visgraatdiagram, statistische procesbeheersing, proefopzetten en variantie-analyse. - Geavanceerde technieken: FMEA: Failure Mode and Effect Analysis. - ISO 9000:2000 de Proces benadering van kwaliteitssystemen. Onderwijsvorm Studiemateriaal Aanvullende leermiddelen Ex-Cathedra Cursus; Kwaliteitszorg Pocket cards FMEA (Design and Process) Examenvorm 1 ste examenkans Schriftelijk 2 de examenkans Schriftelijk

9 BEDR8A_1112_CoMa Algemene Visie Quality Management (Kwaliteitszorg) BEDR8A Inzichten verwerven in het brede woord kwaliteit : niet doemdenken over productkwaliteit, maar organisatie, systeem en proceskwaliteit. Bewustwording dat er tools en technieken bestaan om voornoemde te kunnen bereiken. Deze technieken zijn op bedrijfsvlak al gestandaardiseerd en zelfs verwerkt in internationale normen. Relatie met onderzoek 1. Capibiliteits onderzoeken van manufacturing processen in deel SPC volgens AIAG s Statistical Process Control 2nd ed. 2. Mogelijke risico s onderzoeken voor zowel product- als procesontwikkeling in het deel FMEA volgens structuur SAE J1739 en AIAG s FMEA 3th ed. Situering van het vak in het curriculum Instroom-Relatie met andere vakken Relatie met het werkveld Organisatie structuren en culturen volgens EFQM/INK model zijn basis als herkenningspunten voor nieuwe werknemers. Het specifiëren naar normen (ISO, ISO/TS, ) geven middelen en mogelijkheden om modellen te begrijpen en te verwerken. Binnen deze normen zijn er dan de toegepaste technieken SPC/FMEA/.. om modellen te integreren in de organisatie. Projectmanagement, bedrijfsmanagement, kwaliteitsmanagement, arbeidsanalyse Als IRCA erkende auditor (LA2/07/NL/16286)(Bureau Veritas) geeft de docent de belangrijkheid aan van het brede kwaliteitsdenken in organisaties. Het is de intentie om de praktische toepassingen in organisaties aan te tonen en herkenbaar te maken. Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties Bedoeling is structureel denken, werken zowel correctief als preventief (FMEA) en besluiten baseren op feiten, door eerst feiten en data te analyseren (SPC) gezien in het grotere geheel van progressief kwaliteitsdenken. De studenten die tijdens de eerste examenkans een uitzonderlijk resultaat halen krijgen een extra-attest uitgereikt door MAC bvba.

10 CING5_1_1112_BrLe Titularis Docenten Jaar/ASR ECTS-punten Capita selecta scheidingsprocessen CING5_1 Leen Braeken (BrLe) Leen Braeken (BrLe) MA-CE 2 Doelstellingen - De student toont inzicht in de fundamentele principes van diverse scheidingsprocessen en kan dit kunnen gebruiken om nieuwe gelijkaardige systemen te analyseren WC1/AC1. - De student kan de in de oefenzittingen aangeleerde procedures voor de dimensionering en selectie van apparatuur zelfstandig toepassen AWC4 en het bekomen resultaat kritisch beoordelen AWC1. - De student verstaat de Engelstalige vakterminologie, kan grafieken en tabellen interpreteren en gebruiken en diverse eenheden hanteren. AC6. - De student is in staat om voor een gegeven technisch probleem verschillende alternatieven te formuleren en te evalueren BC2 /AC10/AC13. Inhoudsopgave Onderwijsvorm Studiemateriaal Aanvullende leermiddelen Aanvullingen scheidingsprocessen: - 1. Kook- en dauwpuntsberekening - 2. Multicomponentendestillatie - 3. Absorptie - 4. Destillatie sequencing - 5. Azeotrope destillatie en procesvoering - 6. Kristallisatie en uitloging Interactief college met oefeningen Handboek: Chemical process: Design and integration, R.M. Smith powerpoint slides,cursustekst Scheidingsprocessen deel 2, artikels De hoofdstukken 4, 5 en 6 zijn engelstalig (handbook) met nederlandstalige slides. Separation Process Principles (J.D. Seader and E.J. Henley) Basic Principles of Membrane Technology (Marcel Mulder) Examenvorm 1 ste examenkans Gedeeltelijk mondeling examen met schriftelijke voorbereiding (Gesloten boek) Oefeningen schriftelijk (open boek). 2 de examenkans Gedeeltelijk mondeling examen met schriftelijke voorbereiding (Gesloten boek) Oefeningen schriftelijk (open boek).

11 CING5_1_1112_BrLe Algemene Visie Relatie met onderzoek Situering van het vak in het curriculum Instroom-Relatie met andere vakken Relatie met het werkveld Capita Selecta Scheidingsprocessen CING5_1 Scheidingsprocessen zijn eenheidsoperaties die in chemische en biochemische industrie veelvuldig voorkomen. In de opleiding is het dan ook noodzakelijk dat voldoende aandacht wordt besteed aan de basisprincipes van deze eenheidsbewerkingen. Dit omvat enerzijds een goede kennis en begrip van essentiële principes en anderzijds toepassen van deze kennis in bestaande productieprocessen. De nagestreefde competenties zijn een systematische probleemanalyse, logische redeneervaardigheden, zelfstandig toepassen van de verworven methodologie bij het sturen en ontwerpen van chemische processen, en het kritisch beoordelen van bekomen resultaten. In de cursus wordt gebruik gemaakt van een Engelstalig handboek. Op die manier raakt de student vertrouwd met Engelstalige vakterminologie en het zelfstandig verwerken en opzoeken in anderstalige literatuur. Recente onderzoeksresulaten uit het domein van de docent (membraantechnologie) worden in specifieke casussen besproken. Gepubliceerde artikels hieromtrent dienen als cursusmateriaal. Het vak Capita selecta scheidingsprocessen breidt de basiskennis verworven in het vak scheidingsprocessen (CING3) verder uit. Er wordt gesteund op voorkennis uit de vakken industriële chemie (CHEM 4), scheidingsprocessen (CING 3), massa-overdracht en fazenleer (CING 1),Massa- en warmteoverdracht (THE1, CING2) en Fluïdomechanica (FLUI). Scheidingsprocessen komen veelvuldig voor in de chemische en biochemische industrie. Inzicht in de basisprincipes en kennis van de nieuwe scheidingstechnieken is dan ook noodzakelijk voor het regelen en ontwerpen in de praktijk en voor het evalueren van innovaties (nieuwe technologe) in bestaande processen. Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties

12 CING5_2_1112_LuJa Capita selecta reactorentechnologie CING5_2 Titularis Jan Luyten (LuJa) Docenten Jan Luyten (LuJa) Jaar/ASR MA-CE ECTS-punten 3 Doelstellingen De student - kan de invloed van de verschillende parameters (inclusief de temperatuur) bij een reactorontwerp bepalen en op basis hiervan een gemotiveerde keuze maken voor een bepaald reactorsysteem AC11/AC12; - heeft inzicht in het verschijnsel van multipliciteit en mogelijke remediëringsmaatregelen voorstellen AC11/AC12 - kan de concepten voor homogene reactoren uitbreiden naar heterogene reactoren; AC11; - kan enkele geselecteerde heterogene reactorsystemen (zie inhoud) ontwerpen en analyseren AC11/AC12; - kan een gemotiveerde keuze maken voor een bepaald type reactor voor de uitvoering van gegeven heterogene reacties AC11/AC12 Inhoudsopgave 1. Temperatuurseffecten in homogene reactoren 2. Inleiding heterogene reactorsystemen 3. Niet-katalytische gas-vast reactoren 4. Niet-katalytische gas-vloeistofreactoren 5. Katalytische gas-vast reactoren Onderwijsvorm Studiemateriaal Aanvullende leermiddelen Hoorcollege + oefenzittingen Demo-oefeningen met Matlab Powerpoint-presentatie Oefeningenbundel (+ formularium) Chemical Reaction Engineering, 3rd edition, Octave Levenspiel, Wiley, 1999 (aanwezig in de mediatheek) Examenvorm 1 ste examenkans Mondeling examen. 25% van de punten wordt gequoteerd op een theorievraag en 75% op oefeningen. Tijdens de volledige duur van het examen mag gebruik gemaakt worden van een formularium. 2 de examenkans Mondeling examen. 25% van de punten wordt gequoteerd op een theorievraag en 75% op oefeningen. Tijdens de volledige duur van het examen mag gebruik gemaakt worden van een formularium.

13 CING5_2_1112_LuJa Algemene Visie Relatie met onderzoek Situering van het vak in het curriculum Instroom-Relatie met andere vakken Relatie met het werkveld Capita selecta reactorentechnologie CING5.2 In deze verdiepende cursus reactorentechnologie worden de concepten uit de inleidende cursus verder uitgebreid naar niet-isotherme en heterogene reactoren. In eerste instantie wordt het effect van de temperatuur als bijkomende ontwerpparameter in rekening gebracht worden. Vervolgens worden enkele industrieel relevante heterogene reactorsystemen behandeld. Deze zijn achtereenvolgens niet-katalytische gas-vastreactoren, niet-katalytische gas-vloeistofreactoren en katalytische gas-vastreactoren. Ten eerste worden voor oefeningen en toepassingen voorbeelden genomen uit eigen onderzoek (vb. ozonisatie van afvalwater). Daarnaast wordt op regelmatige basis verwezen naar recente ontwikkelingen in onderzoek (o.a. op het domein van de heterogene katalyse). Deze cursus bouwt verder op de concepten uit Reactorkunde (CING4). Deze cursus vereist voorkennis van Reactorkunde (CING4). Zoals reeds gesteld vormt reactorentechnologie één van de basisdisciplines van de chemische ingenieurstechnieken. In deze cursus wordt de student vertrouwd gemaakt met veel voorkomende heterogene reactorsystemen (niet-katalytische gas-vastreactoren, katalytische gas-vloeistofreactoren en katalytische gas-vastreactoren). Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties Nihil

14 DOE_1112_DeRi Design of experiments DOE Titularis Rita De Waele (DeRi) Docenten Rita De Waele (DeRi) Jaar/ASR MA-CE, MA-BIO ECTS-punten 1 Doelstellingen De student moet aan de hand van design of experiments oefeningen en resultaten uit casestudy s kunnen behandelen, weten welke stappen er moeten ondernomen worden, interpreteren en optimaliseren BC4/AWC15; De student moet in staat zijn een eigen onderzoeksopzet (ONDLAB/BIOLAB of Masterproef) uit te werken (in groep) AC11/AC13/AWC12/AWC15. Inhoudsopgave Inleiding Experimenteerstrategie Fractionele factoriële 2 n experimenten Experimenten met factoren op 3 niveaus Robuust ontwerpen Uitwerken van een eigen onderzoeksopzet (ONDLAB/BIOLAB of Masterproef) (groepswerk). Onderwijsvorm Studiemateriaal Aanvullende leermiddelen Interactief college, oefenzitting, groepswerk Eigen cursustekst + casestudy s + thema ONDLAB/BIOLAB of Masterproef ppt, websites waarnaar verwezen wordt in de cursus Examenvorm 1 ste examenkans 2 de examenkans Schriftelijk examen + groepswerk (35% van de punten) Schriftelijk examen (punten van groepswerk 1 ste examenkans worden overgenomen)

15 DOE_1112_DeRi Algemene Visie Design of experiments DOE Design of experiments is een basis voor diegenen die later in een bedrijf een verantwoordelijke functie hebben en het proces waarvoor ze verantwoordelijk zijn moeten optimaliseren om zo economisch mogelijk of milieu vriendelijk te produceren. Tevens is het voor personen die in research terecht komen een ideale basis om vertrekkende van literatuur of eigen resultaten een onderzoeksopzet uit te werken of experimenten en methodes te optimaliseren. Relatie met onderzoek In DOE wordt duidelijk aangegeven hoe een onderzoek wordt opgestart en welke de verschillende stappen zijn die men moet ondernemen om tot een conclusie te komen. De besproken casestudy s komen rechtstreeks uit het onderzoek. Situering van het vak in het curriculum DOE biedt een basiselement dat nodig is om in andere domeinen (biochemie, industriële chemie, ONDLAB...) ondersteunend te werken Instroom-Relatie met andere vakken Relatie met het werkveld Grondige kennis van de statistiek vereist. Relaties met het werkveld in alle aspecten van onderzoek en ontwikkeling, industriële chemie, voedingschemie, analyselabo s zijn niet weg te denken. Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties Behalve de vakspecifieke competenties komen nog andere competenties aan bod zoals analytisch vermogen, abstractie vermogen, probleemoplossend vermogen, redeneervermogen en het vermogen tot systematisch en methodisch handelen. Ook persoonsgebonden competenties zoals inzet en doorzettingsvermogen, het werken in groep, komen aan bod.

16 ECOL_1112_LeBr Titularis Docenten Jaar/ASR ECTS-punten Doelstellingen Ecologie ECOL Leen Braeken (BrLe) Leen Braeken (BrLe) MA-CE, MA-BIO 3 Theorie: Behandeling van huishoudelijk afvalwater - De student is vertrouwd met het concept industriële ecologie en kan dit toepassen op een gegeven proces AWC11. - De student kan de belangrijkste instanties in Vlaanderen situeren inzake beleid en beheer van afvalwater, bodemverontreiniging en luchtvervuiling BC7. - De student kan specifieke technische termen betreffende een waterzuiveringstation o.a. i.e., slibvolume, slibindex, O2-gehalte, B.Z.V., C.Z.V., TOC definiëren WC1. - De student kan een gegeven probleem aan de hand van specifieke technische termen, een behandelingstechniek selecteren (of combinatie van technieken) en verantwoorden AC10/AC11. - De student kan voor een gegeven afvalwaterstroom m.b.v. formularium een secundaire zuivering dimensioneren AC10. - Specifiek voor het labobad zullen de te halen doelstellingen gedefinieerd worden via Toledo. Inhoudsopgave Theorie : 0.1 Industriële ecologie en de rol van een ingenieur 1.1 Algemene aspecten van waterverontreiniging 1.2 Zuivering van afvalwater: primair, secundair, tertiair 1.3 Slibverwerking 1.4 Geavanceerde oxidatieve processen 1.5 Recente onderzoeksresultaten + Bedrijfsbezoek: Afvalwaterzuiveringsinstallatie / bedrijf met opdrachten. Deze opdrachten + verwerking behoren tot de leerstof voor het examen! Labobad watertechnologie: - TOLEDO cursus: Respirometrie - Labo experimenten Respirometrie - Simulatie van waterzuivering met software pakket (West of GPSX) met gebruik van eigen gemeten dataset Onderwijsvorm Studiemateriaal Aanvullende leermiddelen Examenvorm 1 ste examenkans 2 de examenkans Hoorcollege + oefeningen, bedrijfbezoek(en), labobad Eigen cursus: Ecologie, Geselecteerde artikels, teksten labobad (TOLEDO) De TOLEDO teksten van het labobad (theorie + labohandleiding) zijn engelstalig Blackboard, Mediatheek, Theorie: Schriftelijk examen met formularium (2 stpt), semester 1 Labobad watertechnologie (1 stpt) : permanente evaluatie, semester 2 Theorie: Schriftelijk examen met formularium Punten van het labobad blijven behouden (geen herkansing mogelijk)

17 ECOL_1112_LeBr Algemene Visie Ecologie ECOL In het kader van een brede ingenieursopleiding is het belangrijk om aandacht te besteden aan de relatie tussen mens, milieu en industrie, met de nadruk op het realiseren van milieuvriendelijke processen en producten waar een beginnend ingenieur een belangrijke rol in kan spelen. De student moet op de hoogte zijn van de verschillende betrokken instanties in Vlaanderen inzake lucht, water en bodemverontreiniging en is in staat om informatie omtrent emissies en beschikbare technologieën kritisch te beoordelen. Tenslotte is gekozen voor een diepgaande behandeling van de afvalwaterproblematiek, omdat water gedefinieerd wordt als een van de belangrijkste grondstoffen en aansluit bij het onderzoeksdomein van de docent. De nagestreefde competenties zijn naast kennis van vakterminologie en technieken, de toepassing en gebruik ervan bij reële problemen, inzicht in de stand van zaken aangaande nieuwe technologieën en toepassingen, opzoeken en kritische interpreteren van data en op een ecologische manier reflecteren over product /proces. Relatie met Onderzoek In de cursus worden onderzoeksprojecten en resultaten voorgesteld vanuit het onderzoeksdomein van de docent. Dit gebeurt in seminarievorm (presentatie) en aan de hand van geselecteerde literatuur.de studenten nemen ook deel aan het labobad watertechnologie georganiseerd door Campus Denayer dat zich situeert in het lopend onderzoek (inzake respirometrie) Situering van het vak in het curriculum Instroom-Relatie met andere vakken Relatie met het werkveld Het vak ecologie steunt op diverse principes en technologieën die eerder in de opleiding aan bod komen. De studie van nieuwe technologieën, toepassingen en stand van zaken hoort typisch in een master jaar thuis. Er wordt gesteund op voorkennis uit de vakken industriële chemie (CHEM 4), scheidingsprocessen, reactorkunde en massa-overdracht (CING 2,3,4), Fluïdomechanica (FLUI), De meeste (productie)bedrijven beschikken over een of andere afvalverwerking voor vast, vloeistof of gas en zijn onderworpen aan de milieuwetgeving. Het is dan ook belangrijk dat een ingenieur op de hoogte is van de ecologische principes, behandelingstechnieken en wetgeving en beleidsvorming. Indien mogelijk wordt een gastspreker uitgenodigd of een bedrijfsbezoek georganiseerd. Het begrip industriële ecologie wordt aan de hand van diverse toegepaste cases uit de industrie geïllustreerd. Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties Specifiek voor het labobad worden competenties vastgelegd voor alle deelnemende studenten en via toledo gecommuniceerd.

18 ELCHEM2_1112_DeRi Elektrochemie 2 ELCHEM2 Titularis Rita De Waele (DeRi) Docenten Rita De Waele (DeRi) Jaar/ASR MA-CE, MA-BIO ECTS-punten 5 Doelstellingen De student kan: - basistheorie en praktijkvoorbeelden uitvoerig bespreken van zowel voltammetrische, coulometrische, amperometrische, polarografische en elektrogravimetrische technieken alsook van de in de topics geziene technieken AC10/AC11/WC1; - chemische kinetiek veralgemenen tot elektrochemische kinetiek AC10; - Voor- en nadelen van de verschillende technieken met elkaar vergelijken AWC10; - oefeningen oplossen AC11; - uitleggen wat corrosie is, Evans diagramma correct interpreteren, aangeven waarom en op welke manier aan corrosiebescherming gedaan wordt WC1/AWC13/AWC12; - het onderscheid tussen metaalelektroden en halfgeleiderelektroden uitleggen, alsook het verschil in stroomspanningsrelaties AWC13; - stroomspanninscurven analyseren en interpreteren AWC13; - het stroomspanningsgedrag aan macroelektroden vergelijken met dit aan microelektroden AWC13; - verbanden leggen tussen theorie en praktijk (labo en industrie) AC7. Inhoudsopgave Onderwijsvorm Studiemateriaal Aanvullende leermiddelen chemische en elektrochemische kinetica met afleiding van de stroomspanningskarakteristieken, analytische toepassingen zoals voltammetrie, polarografie, en speciale polarografische en voltammetrische technieken, coulometrie en coulometrische titratie, amperometrie (mono- en biamperometrie) en amperometrische titratie, chronopotentiometrie, hydrodynamische methoden, bulkelektrolysemethoden, corrosie en corrosiebescherming, enkele topics: biochemische cellen, galvanotechniek, geleidende polymeren, halfgeleider elektroden, microelektroden,... oefeningen, demonstratie laboproeven en bedrijfsbezoeken Interactief college, oefenzitting, demonstratie laboproeven, bedrijfsbezoeken Eigen cursus Boeken in de mediatheek waarnaar verwezen wordt in de cursus Electrochemical methods A.J. Bard en L.R. Faulkner 2001 (Wiley) Examenvorm 1 ste examenkans 2 de examenkans Mondeling met schriftelijke voorbereiding Mondeling met schriftelijke voorbereiding

19 ELCHEM2_1112_DeRi Algemene Visie Elektrochemie 2 ELCHEM2 Inhoudelijk is Elektrochemie 2 een cursus die voortbouwt op opgedane kennis in Elektrochemie 1_1. De cursus is opgebouwd uit verschillende basiselementen waarbij er aandacht wordt geschonken aan de onderliggende theorie om nadien het praktisch gebruik beter te verklaren. De elektrochemische opstellingen liggen aan de basis van heel wat medische, analytische, biochemische, industriële en milieu analyses. De student wordt dan ook steeds geconfronteerd met de vakoverschrijdende toepassing. Er wordt de nodige chemisch wetenschappelijke en technische kennis aangebracht die de student nadien de mogelijkheid geeft om in dit en andere vakdomeinen de aangeleerde analyses uit te voeren en de resultaten ervan correct te interpreteren. Relatie met onderzoek In de topics worden onderwerpen besproken die nauw aansluiten met recent onderzoek. Bij de afleiding van de dubbellaag wordt de historische opbouw besproken om de studenten inzicht te geven in hoe een onderzoek in de praktijk verloopt. De vooropgestelde hypothesen, de ondezoeksresultaten, de kritische reflectie, de bijsturing van de hypothesen,... Situering van het vak in het curriculum Instroom-Relatie met andere vakken Elektrochemie 2 staat in het basisprogramma voor MA-CE en MA-BIO Het behandelt de basiselementen die nodig zijn om in andere vakken (biochemie, analytische, industriële chemie) ondersteunend te werken alsook speciale topics die de student laat kennis maken met de enorme mogelijkheden die elektrochemie biedt. Een grondige voorkennis van de algemene chemie, analytische chemie, organische chemie thermodynamica alsook elektrochemie 1 is noodzakelijk. Corrosie is ook een belangrijk onderdeel in de cursus industriele chemie, waarbij andere aspecten dan de elektrochemische besproken worden. Relatie met het werkveld Relaties met het werkveld in alle aspecten van industriële chemie, voedingschemie, analyselabo s zijn niet weg te denken, de aangeboden kennis wordt praktisch getoetst tijdens de laboproeven en ONDLAB. Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties Behalve de vakspecifieke competenties komen nog andere competenties aan bod zoals analytisch vermogen, abstractie vermogen, probleemoplossend vermogen, redeneervermogen en het vermogen tot systematisch en methodisch handelen..

20 GOND_1112_DeRi Geavanceerde onderzoeksmethoden GOND Titularis Rita De Waele (DeRi) Docenten Rita De Waele (DeRi) Jaar/ASR MA-CE ECTS-punten 3 Doelstellingen De student kan: - zeer duidelijk in chemische taal weergeven, dat de theoretische achtergrond van de geziene analysetechnieken begrepen is AWC13; - gemotiveerd het gebruik van deze analysetechnieken voorstellen bij het oplossen van een analytisch-chemisch probleem AC11/AC12; - de bereiding en eigenschappen van nanomaterialen toelichten AWC13; - recente onderzoeksartikels betreffende het thema in ONDLAB opzoeken, samenvatten en bespreken (in groep) AC13/AWC13. Inhoudsopgave Aanvullende analytische technieken: - fluorimetrie - Fourier transform IR - massaspectrometrie Nanoschaal wetenschap en technologie: - inleiding tot technieken gebruikt in het onderzoek van nanostructuren, zowel beeldvorming als analyse (SIMS, SEM, TEM, XPS, AFM, STM,...) - bereiding en eigenschappen van anorganische nanomaterialen - bedrijfsbezoek Verdere uitdieping van de technieken gebruikt in ONDLAB Situering thema ONDLAB: - literatuurstudie (groepswerk) Gastcolleges : - nanotechnology - advanced mass transfer Onderwijsvorm Studiemateriaal Aanvullende leermiddelen Interactief college, gastcollege, groepswerk, bedrijfsbezoek Eigen cursustekst, recente onderzoeksartikels ppt, websites en boeken in mediatheek waarnaar verwezen wordt in de cursus Examenvorm 1 ste examenkans 2 de examenkans Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding + groepswerk( 25% van de punten) Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding (punten van groepswerk 1 st examenkans worden overgenomen)

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-CE. Master Industriële Wetenschappen Chemie. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen FI²

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-CE. Master Industriële Wetenschappen Chemie. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen FI² Katholieke Hogeschool Limburg Industriële Wetenschappen en Technologie Faculteit Industrieel Ingenieur FI² Studiegids Industriële Wetenschappen Deel2 Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen MA-CE

Nadere informatie

Semester 1 Studietijd (uren) Lestijden (60')

Semester 1 Studietijd (uren) Lestijden (60') Master in de IW: Kunststofverwerking College & TB Semester 1 Studietijd (uren) Lestijden (60') Contacturen Stpt Coll. TB ZW Totaal ECTS Fiche per. 1 per. 2 (6 wkn) (6 wkn) Reologie* 3 24 6 50 80 ELM 7402

Nadere informatie

Opleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde. Competenties en gedragsindicatoren

Opleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde. Competenties en gedragsindicatoren Opleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde Competenties en gedragsindicatoren IW&T De competenties werden uitgeschreven in een meer begrijpbare taal. Vervolgens werden daar uit een beperkt

Nadere informatie

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren

Nadere informatie

Competentie-invullingsmatrix

Competentie-invullingsmatrix Competentie-invullingsmatrix masterprf Master of Science in de wiskunde Academiejaar 2016-2017 Legende: W=didactische werkvormen E=evaluatievormen Competentie in één of meerdere wetenschappen Wetenschappelijke

Nadere informatie

Van groepswerk tot individuele proef op MTM P&O Materiaalkunde in de Bachelor Ingenieurswetenschappen

Van groepswerk tot individuele proef op MTM P&O Materiaalkunde in de Bachelor Ingenieurswetenschappen Van groepswerk tot individuele proef op MTM P&O Materiaalkunde in de Bachelor Ingenieurswetenschappen 1 Inleiding Is MTM afgestapt van het geïntegreerd practicum? Wat houdt dit in? Hoe begeleiden we de

Nadere informatie

Academiejaar 2008-2009. Programmagids. Verpleegkunde (PBA) 1eBa verpleegkunde

Academiejaar 2008-2009. Programmagids. Verpleegkunde (PBA) 1eBa verpleegkunde Academiejaar 2008-2009 Programmagids Verpleegkunde (PBA) 1eBa verpleegkunde Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosofie - ethiek - recht 7.0 2 (OA) Filosofie 2.0 2 1282008 2 6 Opleidingsonderdeel

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde vwo

Examenprogramma scheikunde vwo Examenprogramma scheikunde vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Stoffen

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde havo

Examenprogramma scheikunde havo Examenprogramma scheikunde havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kennis

Nadere informatie

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 SCH-CE. Schakelprogramma Industriële Wetenschappen Chemie. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 SCH-CE. Schakelprogramma Industriële Wetenschappen Chemie. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen Katholieke Hogeschool Limburg Industriële Wetenschappen en Technologie Faculteit Industrieel Ingenieur FI² Studiegids Industriële Wetenschappen Deel2 Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen SCH-CE

Nadere informatie

Academiejaar Programmagids. Sociaal werk (PBA) 2eBa sociaal werk

Academiejaar Programmagids. Sociaal werk (PBA) 2eBa sociaal werk Academiejaar 2008-2009 Programmagids Sociaal werk (PBA) 2eBa sociaal werk Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosoferen, Religie, Zingeving en Levensbeschouwing 5.0 2 (OA) Filosoferen

Nadere informatie

Academiejaar 2008-2009. Programmagids. Ergotherapie (PBA) 3eBa ergotherapie

Academiejaar 2008-2009. Programmagids. Ergotherapie (PBA) 3eBa ergotherapie Academiejaar 2008-2009 Programmagids Ergotherapie (PBA) 3eBa ergotherapie Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Maatschappelijke vorming 4.0 1+2 Deeltijds (OA) Filosofie 0.0 2 Deeltijds

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 SCH-BIO. Schakelprogramma Industriële Wetenschappen Biochemie

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 SCH-BIO. Schakelprogramma Industriële Wetenschappen Biochemie Katholieke Hogeschool Limburg Industriële Wetenschappen en Technologie Faculteit Industrieel Ingenieur FI² Studiegids Industriële Wetenschappen Deel2 Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen SCH-BIO

Nadere informatie

Praktische informatie. > Inschrijven. > Hoe lang duurt de opleiding? > Wanneer zijn de examens? > Inschrijvingsgeld. > Meer info?

Praktische informatie. > Inschrijven. > Hoe lang duurt de opleiding? > Wanneer zijn de examens? > Inschrijvingsgeld. > Meer info? Praktische informatie > Hoe lang duurt de opleiding? De colleges starten op 19 september 2006 en eindigen op 11 mei 2007. Ze kunnen plaatsvinden elke werkdag tussen 8u30 en 19u30. > Wanneer zijn de examens?

Nadere informatie

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek Curriculum master in de industriële wetenschappen in Elektromechanica afstudeerrichting automatisering Elektromechanica afstudeerrichting elektromechanica Elektromechanica afstudeerrichting biomedische

Nadere informatie

Nota. Generieke leerresultaten van FIIW. 1 Genese van het document

Nota. Generieke leerresultaten van FIIW. 1 Genese van het document GROEP WETENSCHAP & TECHNOLOGIE FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN W. DE CROYLAAN 6 BUS 2000 3001 HEVERLEE, BELGIË HEVERLEE 30 juli 2013 Nota Generieke leerresultaten van FIIW 1 Genese van het

Nadere informatie

Opleiding Chemische Presentatie titel Technologie

Opleiding Chemische Presentatie titel Technologie Opleiding Chemische Presentatie Technologie titel Rotterdam, 00 januari 2007 Rotterdam, 08 sep 2011 Wat (toekomstige) ingenieurs en management moeten weten van Energie efficiency ALLES!!!!! Chemische Technologie

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen

Nadere informatie

Academiejaar Programmagids. Master in de meertalige communicatie. Master Meertalige Communicatie

Academiejaar Programmagids. Master in de meertalige communicatie. Master Meertalige Communicatie Academiejaar 2006-2007 Programmagids Master in de meertalige communicatie Master Meertalige Communicatie Opleidingsonderdeel Groep Stp. Semester Deeltijds Informatieve teksten Nederlands 3 1 + 2 / Instructieve

Nadere informatie

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek Curriculum master in de industriële wetenschappen in Elektromechanica afstudeerrichting automatisering Elektromechanica afstudeerrichting elektromechanica Elektromechanica afstudeerrichting biomedische

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Academiejaar Programmagids. Vroedkunde (PBA) 1eBa Vroedkunde

Academiejaar Programmagids. Vroedkunde (PBA) 1eBa Vroedkunde Academiejaar 2008-2009 Programmagids Vroedkunde (PBA) 1eBa Vroedkunde Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosofie - ethiek - recht 7.0 2 (OA) Filosofie 2.0 2 1282008 2 6 Opleidingsonderdeel

Nadere informatie

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso)

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso) (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk

Nadere informatie

STUDIEFICHE HBO5. identificatie

STUDIEFICHE HBO5. identificatie identificatie opleiding Chemie modulenaam Uitbreiding Analytische Chemie code module Bb5 goedkeuring door aantal lestijden 40 studiepunten datum goedkeuring structuurschema / volgtijdelijkheid link: inhoud

Nadere informatie

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek Curriculum master in de industriële wetenschappen in Elektromechanica afstudeerrichting automatisering Elektromechanica afstudeerrichting elektromechanica Elektromechanica afstudeerrichting biomedische

Nadere informatie

ECTS-fiche. Elektro-mechanica HBO5. toegepaste mechanica

ECTS-fiche. Elektro-mechanica HBO5. toegepaste mechanica ECTS-fiche Identificatie 1. Opleiding Elektro-mechanica HBO5 Module toegepaste mechanica Code 7369 Lestijden 80 Studiepunten n.v.t. Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling Vereiste aanwezigheid 100%

Nadere informatie

Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1

Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: Het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs: Stadium van het instructie model Oriëntatiefase

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT identificatie opleiding Graduaat Chemie optie Biochemie modulenaam Analytische Biochemie code module Cc2 Geldig vanaf 01/09/2015 aantal lestijden 40 studiepunten structuurschema / volgtijdelijkheid link:

Nadere informatie

Masterproef Inhoud en Evaluatie

Masterproef Inhoud en Evaluatie Masterproef Inhoud en Evaluatie Inhoudstafel 1. De masterproef en haar onderwerp 2. Goedkeuring van het onderwerp 3. Het vak Master s Thesis 4. Output van de Master s Thesis 5. Evaluatoren en evaluatie

Nadere informatie

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke

Nadere informatie

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek Curriculum master in de industriële wetenschappen in Elektromechanica afstudeerrichting automatisering Elektromechanica afstudeerrichting elektromechanica Elektromechanica afstudeerrichting biomedische

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: Kritisch reflecteren 2.1. Kritisch reflecteren: definitie Definitie: Kritisch reflecteren verwijst naar een geheel van activiteiten die

Hoofdstuk 2: Kritisch reflecteren 2.1. Kritisch reflecteren: definitie Definitie: Kritisch reflecteren verwijst naar een geheel van activiteiten die Hoofdstuk 2: Kritisch reflecteren 2.1. Kritisch reflecteren: definitie Definitie: Kritisch reflecteren verwijst naar een geheel van activiteiten die worden uitgevoerd om uit het gevonden bronnenmateriaal

Nadere informatie

FULL-TIME MASTER MASTER IN HET MANAGEMENT ONDERSCHEID JEZELF MET EEN PRAKTIJKGERICHTE MANAGEMENTOPLEIDING

FULL-TIME MASTER MASTER IN HET MANAGEMENT ONDERSCHEID JEZELF MET EEN PRAKTIJKGERICHTE MANAGEMENTOPLEIDING FULL-TIME MASTER MASTER IN HET MANAGEMENT ONDERSCHEID JEZELF MET EEN PRAKTIJKGERICHTE MANAGEMENTOPLEIDING COMBINEER MANAGEMENT- KENNIS MET PRAKTISCHE MANAGEMENTVAARDIGHEDEN Deze Master in het Management

Nadere informatie

HBO5 Boekhouden/Accountancy (90 studiepunten) Bij Organisatie:

HBO5 Boekhouden/Accountancy (90 studiepunten) Bij Organisatie: STUDIEFICHE CVO DE AVONDSCHOOL Opleiding HBO5 Boekhouden/Accountancy (90 studiepunten) Module Organisatie en communicatie Plaats van de module in de opleiding: De cursist krijgt zicht op het belang van

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22 identificatie opleiding Graduaat Chemie optie Biochemie modulenaam Chemie van de Biotechnologische Bedrijven code module CC8 goedkeuring door aantal lestijden 80 studiepunten datum goedkeuring structuurschema

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Bedrijfswiskunde en Informatica Deel B Preambule In dit document wordt een A en een B gedeelte onderscheiden. In

Nadere informatie

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-EM. Master Industriële Wetenschappen Elektromechanica. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-EM. Master Industriële Wetenschappen Elektromechanica. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen Katholieke Hogeschool Limburg Industriële Wetenschappen en Technologie Faculteit Industrieel Ingenieur FI² Studiegids Industriële Wetenschappen Deel2 Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen MA-EM

Nadere informatie

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 SCH-CE. Schakelprogramma Industriële Wetenschappen Chemie. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 SCH-CE. Schakelprogramma Industriële Wetenschappen Chemie. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen Katholieke Hogeschool Limburg Industriële Wetenschappen en Technologie Faculteit Industrieel Ingenieur FI² Studiegids Industriële Wetenschappen Deel2 Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen SCH-CE

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 160

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 160 ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Marketing Module Algemene Marketing Code A5 Lestijden 160 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling

Nadere informatie

Talen en wetenschappen

Talen en wetenschappen Talen en Grieks- Industriële Latijn-moderne talen Latijn- Moderne talen-wiskunde Wetenschappen-wiskunde Techniek- Studieaanbod derde graad 1 Grieks Aardrijkskunde 1 2 Esthetica 1 0 Grieks 4 4 Biologie 2 1

Nadere informatie

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,

Nadere informatie

Informatiebrochure. Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding)

Informatiebrochure. Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding) Rijselstraat 5 8200 Brugge T 050 38 12 77 F 050 38 11 71 www.howest.be Informatiebrochure Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding) ACADEMIEJAAR 2013-2014 Inhoud Doel

Nadere informatie

Informatiebrochure. Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding)

Informatiebrochure. Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding) Informatiebrochure Verkorte opleiding: Professionele Bachelor in de Verpleegkunde (Brugopleiding) ACADEMIEJAAR 2012-2013 Inhoud Doel van de opleiding Situering van de opleiding Onderwijsvormen Onderwijsorganisatie

Nadere informatie

ECTS- FICHE. Via secretariaat en/of website. Bij aanvang van dit opleidingsonderdeel dient de cursist over de volgende competenties te beschikken:

ECTS- FICHE. Via secretariaat en/of website. Bij aanvang van dit opleidingsonderdeel dient de cursist over de volgende competenties te beschikken: HBO5 Orthopedagogie ECTS- FICHE ECTS-Fiche Visies op Begeleiden Code: Visies op begeleiden Academiejaar: 2015-2016 Studietijd: 60 lestijden Deliberatie: mogelijk Vrijstelling: mogelijk Onderwijstaal: Nederlands

Nadere informatie

Indeling hoger onderwijs

Indeling hoger onderwijs achelor & master Sinds enkele jaren is de structuur van het hoger onderwijs in België afgestemd op die van andere Europese landen. Hierdoor kan je makkelijker switchen tussen hogescholen en universiteiten

Nadere informatie

Grondige herziening Curriculum Informatica /40

Grondige herziening Curriculum Informatica /40 Kerncompetenties Master Informatica. Wanneer is een master een bekwame informaticus? Analyse. Een master informatica kan een analyse uitvoeren voor een grootschalig informaticaproject. Hij of zij kan taken

Nadere informatie

het verband tussen kwaliteitsmanagement en aansprakelijkheid weergeven een organisatie opdelen in processen en een processtroomschema opstellen.

het verband tussen kwaliteitsmanagement en aansprakelijkheid weergeven een organisatie opdelen in processen en een processtroomschema opstellen. STUDIEFICHE CVO DE AVONDSCHOOL Opleiding HBO5 Bedrijfsbeleid (90 studiepunten) Module Kwaliteitszorg (11 studiepunten) Plaats van de module in de opleiding: In deze module leer je de basisvaardigheden

Nadere informatie

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek

automatisering elektrotechniek biomedische technologie (elektromechanica) automatisatie biomedische technologie (elektromechanica) o elektrotechniek Curriculum master in de industriële wetenschappen in Elektromechanica afstudeerrichting automatisering Elektromechanica afstudeerrichting elektromechanica Elektromechanica afstudeerrichting biomedische

Nadere informatie

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Welke afspraken worden gemaakt om geschiedenis te studeren? Wordt dit opgevolgd per graad en van graad tot graad? Leren leren blijft

Nadere informatie

Curriculum mapping als wegwijzer voor docent en opleiding

Curriculum mapping als wegwijzer voor docent en opleiding Curriculum mapping als wegwijzer voor docent en opleiding Nicole Totté Ann Pittomvils Dienst Onderwijsprofessionalisering en ondersteuning KU Leuven 14 september Samenhang Hoe helder verwoorden wat de

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11109 6 juni 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 april 2012, nr. VO/403948, houdende

Nadere informatie

PROJECT BESTEMMING REISLEIDER EUROPA

PROJECT BESTEMMING REISLEIDER EUROPA MODULE PROJECT BESTEMMING REISLEIDER EUROPA Afstudeerrichting: reisleider Code: 25 Academiejaar: vanaf 2014-2015 Niveau: specialisatiemodule Periode binnen het modeltraject: semester 1 Start binnen de

Nadere informatie

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015 Examenprogramma NLT vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen en technologie

Nadere informatie

PTA scheikunde Belgisch park cohort 14 15-16

PTA scheikunde Belgisch park cohort 14 15-16 Het examenprogramma scheikunde is vernieuwd. In 2013 is in 4 HAVO met dat nieuwe examenprogramma scheikunde gestart. De methode Chemie Overal 4 e editie is geschreven voor dit nieuwe examenprogramma. Toegestaan

Nadere informatie

Forumdag taalbeleid Leuven, 30 mei Ilse Mestdagh & Anneleen Cottyn

Forumdag taalbeleid Leuven, 30 mei Ilse Mestdagh & Anneleen Cottyn Forumdag taalbeleid Leuven, 30 mei 2017 Taalbeleid@BLT Ilse Mestdagh & Anneleen Cottyn TAALBELEIDVISIE BREED INTEGRAAL OP MAAT STUURGROEP TAALBELEID Instrumenten Leerlijn Professionalisering Inhoud Ontstaan

Nadere informatie

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE Behaal een academisch diploma. Ontwikkel uw loopbaan als gerontoloog U bent nu net afgestudeerde bachelor of enige tijd werkzaam als zorgverstrekker in een ziekenhuis,

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Minor Goede doelen, filantropie en non-profits I Inhoudsopgave Vak: Geschiedenis van de filantropie 1 Vak: Inleiding Filantropie 1 Vak: Non-Profit and Charity Marketing 2 Vak: Verklaringen voor prosociaal

Nadere informatie

Aansluiting op het actuele curriculum (2014)

Aansluiting op het actuele curriculum (2014) Aansluiting op het actuele curriculum (2014) De verschillende modules van GLOBE lenen zich uitstekend om de leerlingen de verschillende eindtermen en kerndoelen aan te leren zoals die zijn opgesteld door

Nadere informatie

Competentie niveaus HHS TIS opleiding Werktuigbouwkunde

Competentie niveaus HHS TIS opleiding Werktuigbouwkunde Competentie niveaus HHS TIS opleiding Werktuigbouwkunde 1. BoE domeincompetentie Analyseren (minimaal niveau eind major W: 3) (toelichting: deze omschrijving komt uit de Bachelor of Engineering (BoE))

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014

Nadere informatie

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.

Nadere informatie

Keuzedeel mbo. Voorbereiding hbo. behorend bij één of meerdere kwalificatiedossiers mbo. Geldig vanaf 1 augustus 2013. Crebonr.

Keuzedeel mbo. Voorbereiding hbo. behorend bij één of meerdere kwalificatiedossiers mbo. Geldig vanaf 1 augustus 2013. Crebonr. Keuzedeel mbo Voorbereiding hbo behorend bij één of meerdere kwalificatiedossiers mbo Geldig vanaf 1 augustus 2013 Crebonr. Vastgesteld Penvoerder: Ontwikkeld door: 2 van 7 1. Algemene informatie D1: Voorbereiding

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 60

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 60 ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Marketing Module Management & Organisatie Code C2 Lestijden 60 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde vwo

Examenprogramma scheikunde vwo Examenprogramma scheikunde vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Stoffen,

Nadere informatie

ECTS- FICHE. Werken in en met groepen Academiejaar: 2015-2016. Via secretariaat en/of website

ECTS- FICHE. Werken in en met groepen Academiejaar: 2015-2016. Via secretariaat en/of website HBO5 Orthopedagogie ECTS- FICHE ECTS-Fiche Werken in en met groepen Code: Werken in en met groepen Academiejaar: 2015-2016 Studietijd: 40 lestijden Deliberatie: mogelijk Vrijstelling: mogelijk Onderwijstaal:

Nadere informatie

Visie Op Stage Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs (avondonderwijs)

Visie Op Stage Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs (avondonderwijs) Visie Op Stage Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs (avondonderwijs) Opbouw van de stageleerlijn We schreven in onze visie op de opleiding dat we enerzijds willen vertrekken vanuit de student en

Nadere informatie

Nota. Leerresultaten van FIIW. Master in de industriële wetenschappen: chemie (OLR) Kennis en inzicht (MK)

Nota. Leerresultaten van FIIW. Master in de industriële wetenschappen: chemie (OLR) Kennis en inzicht (MK) FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN DECANAAT W. DE CROYLAAN 56 GEBOUW E BUS 2203 3001 HEVERLEE, BELGIË HEVERLEE 22 december 2015 Nota Leerresultaten van FIIW Master in de industriële wetenschappen:

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

Logboek persoonlijk ontwikkelingsplan persoonlijk actieplan. Naam student: Maes Pieter

Logboek persoonlijk ontwikkelingsplan persoonlijk actieplan. Naam student: Maes Pieter BACHELOR NA BACHELOR ADVANCED BUSINESS MANAGEMENT Logboek persoonlijk ontwikkelingsplan persoonlijk actieplan Naam student: Maes Pieter 2011-2012 POP EERSTE GEKOZEN ALGEMENE COMPETENTIE: OPBOUWEN VAN EEN

Nadere informatie

de vereiste integriteit in acht nemen.

de vereiste integriteit in acht nemen. STUDIEFICHE CVO DE AVONDSCHOOL Opleiding HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) Module A6 Programmeren 2 (5 studiepunten) Plaats van de module in de opleiding: In deze module leer je meer over

Nadere informatie

Niet-herkansbaar onderdee. Totaalpunt of deelpunt. Dovd binnen acjaar Dovd over acjaar

Niet-herkansbaar onderdee. Totaalpunt of deelpunt. Dovd binnen acjaar Dovd over acjaar YI0478 Meet- regel en stuurtechniek, laboratori Aj TOTAAL 1-20 YI0583 Biochemie (1011ABAcheBIO301) Aj TOTAAL 1-20 YI0583 Biochemie (1011ABAcheBIO301) Aj X OLA 01 YI6155 - Biochemie 1 (1s) 1-20 YI0583 Biochemie

Nadere informatie

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau)

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau) BIJLAGE 1 Examenprogramma NLT havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT identificatie opleiding Fiscale wetenschappen modulenaam Projectwerk code module E1 goedkeuring door aantal lestijden 40 studiepunten datum goedkeuring structuurschema / volgtijdelijkheid link: inhoud

Nadere informatie

Pesticidenanalyse: methodevertaling van bodem naar appel. Marina Vanhecke Lab 4 U

Pesticidenanalyse: methodevertaling van bodem naar appel. Marina Vanhecke Lab 4 U Pesticidenanalyse: methodevertaling van bodem naar appel Marina Vanhecke Lab 4 U Kerncijfers KHLim 6000 studenten en 700 personeelsleden 4 campussen 6 departementen 30 bacheloropleidingen + 11 masters

Nadere informatie

Taalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem

Taalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET LEREN LEREN EN GOK Voet@2010 leren leren en thema s gelijke onderwijskansen Socio-emotionele ontwikkeling (1ste graad)

Nadere informatie

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Fundament

Nadere informatie

Opleiding. Meertalig secretariaat. Code + officiële benaming van de module. A3 Frans 1. Academiejaar 2015-2016. Semester. 1 en 2.

Opleiding. Meertalig secretariaat. Code + officiële benaming van de module. A3 Frans 1. Academiejaar 2015-2016. Semester. 1 en 2. Opleiding Meertalig secretariaat Code + officiële benaming van de module A3 Frans 1 Academiejaar 2015-2016 Semester 1 en 2 Studieomvang 9 studiepunten Totale studietijd 180 Aantal lestijden 120 Aandeel

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT CVO PANTA RHEI Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22 identificatie opleiding graduaat chemieoptie biochemie modulenaam Biochemie code module Cc1 goedkeuring door 1/09/2017 aantal lestijden 40 studiepunten

Nadere informatie

ECTS-fiche. Graduaat Orthopedagogie Module Samenwerkingsvaardigheden 1

ECTS-fiche. Graduaat Orthopedagogie Module Samenwerkingsvaardigheden 1 ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Graduaat Orthopedagogie Module Samenwerkingsvaardigheden 1 Code E1 Lestijden 40 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale 45 studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid

Nadere informatie

Academiejaar Programmagids. Sociaal werk (PBA) 1eBa sociaal werk

Academiejaar Programmagids. Sociaal werk (PBA) 1eBa sociaal werk Academiejaar 2008-2009 Programmagids Sociaal werk (PBA) 1eBa sociaal werk Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosoferen 4.0 1of2 (OA) Filosoferen 4.0 1of2 1282008 2 5 Opleidingsonderdeel

Nadere informatie

DLR Domeinspecifieke Leerresultaten (DLR) van de Master in Industriële Wetenschappen: Elektronica ICT

DLR Domeinspecifieke Leerresultaten (DLR) van de Master in Industriële Wetenschappen: Elektronica ICT KULeuven Opleidingen : Master in Industriële Wetenschappen: Elektronica ICT Master in Industrial Sciences: Electronic Engineering DLR Domeinspecifieke Leerresultaten (DLR) van de Master in Industriële

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

KHLim. Katholieke Hogeschool Limburg

KHLim. Katholieke Hogeschool Limburg KHLim Katholieke Hogeschool Limburg KHLim 1995, fusie van 9 katholieke hogescholen 6 departementen Media en Design Academie (master) Gezondheidszorg Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Industriële Wetenschappen

Nadere informatie

TSO. Chemie (istem) Derde graad

TSO. Chemie (istem) Derde graad TSO Chemie (istem) Derde graad Chemie (istem) LESSENTABEL Vak Type 5e jaar 6e jaar Katholieke godsdienst AV 2 2 Aardrijkskunde AV 1 1 Analytische chemie en labo TV 6 6 Biochemie en labo TV - 2 Chemische

Nadere informatie

Het hoger onderwijs verandert

Het hoger onderwijs verandert achelor & master Sinds september 2004 is de hele structuur van het hoger onderwijs veranderd. Die nieuwe structuur werd tegelijkertijd ingevoerd in andere Europese landen. Zo sluiten opleidingen in Vlaanderen

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11109 6 juni 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 april 2012, nr. VO/403948, houdende

Nadere informatie

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-EL. Master Industriële Wetenschappen Energie afstudeerrichting Elektrotechniek

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-EL. Master Industriële Wetenschappen Energie afstudeerrichting Elektrotechniek Katholieke Hogeschool Limburg Industriële Wetenschappen en Technologie Faculteit Industrieel Ingenieur FI² Studiegids Industriële Wetenschappen Deel2 Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen MA-EL

Nadere informatie

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Titel: Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Vakcode: LWX999B10 Opleiding: Kunsten, Cultuur en Media Studiefase: Bachelor 3 e jaar/ KCM Major Periode:

Nadere informatie

ECTS-fiche HBO5 100 %

ECTS-fiche HBO5 100 % ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Elektro-mechanica HBO5 Module Thermodynamica Code 7366 Lestijden 40 Studiepunten n.v.t. Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling Vereiste 100 % aanwezigheid Ingeschatte

Nadere informatie

Geslaagd zijn voor de module Da2 of basiskennis PLC aantonen met afleggen van competentietest bij titularis

Geslaagd zijn voor de module Da2 of basiskennis PLC aantonen met afleggen van competentietest bij titularis Opleiding Elektromechanica Code + officiële benaming van de module Da3 PLC2 Academiejaar 2015-2016 Semester: - 5&6 avondtraject Studieomvang 6 studiepunten Totale studietijd 160 Aantal lestijden 80 Aandeel

Nadere informatie

Statistiek. Lieven Clement. Statistiek: 2 de bach. in de Biologie, Biochemie en Biotechnologie, Biomedische Wetenschappen en Chemie

Statistiek. Lieven Clement. Statistiek: 2 de bach. in de Biologie, Biochemie en Biotechnologie, Biomedische Wetenschappen en Chemie Statistiek Lieven Clement Statistiek: 2 de bach. in de Biologie, Biochemie en Biotechnologie, Biomedische Wetenschappen en Chemie statomics, Krijgslaan 281 (S9), Gent, Belgium lieven.clement@ugent.be Syllabus

Nadere informatie

Banaba sociale gezondheidszorg OO Verpleegkundige Wetenschappen

Banaba sociale gezondheidszorg OO Verpleegkundige Wetenschappen BANABA IN DE SOCIALE GEZONDHEIDSZORG Opleidingsonderdeel Verpleegkundige wetenschappen Algemeen. Het opleidingsonderdeel Verpleegkundige wetenschappen maakt deel uit van de opleiding banaba in de Sociale

Nadere informatie

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad...

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad... Studiegebied (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad... Techniek-wetenschappen STUDIEGEBIED CHEMIE Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting...

Nadere informatie

Evalueren van grote groepen

Evalueren van grote groepen Groep Wetenschap en Technologie Hapje Onderwijs 17 maart 2010 Evalueren van grote groepen in groep? Dirk De Vos, namens de docenten chemie 1 ste Bac Bio-Ingenieur Chemie in eerste Bac Bio-Ingenieur Algemene

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22 identificatie opleiding Graduaat Chemie afstudeerrichting biochemie modulenaam Lab Analytische Chemie code module A6 goedkeuring door aantal lestijden 40 studiepunten datum goedkeuring structuurschema

Nadere informatie

Modulaire opleiding risico & incidentonderzoek

Modulaire opleiding risico & incidentonderzoek Inhoud training Ontwikkel uzelf tot de risico- en incidentenanalist binnen uw organisatie. Leer de kennis en vaardigheden die een professionele onderzoeker nodig heeft om incidenten & risico s te analyseren.

Nadere informatie

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)? Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept

Nadere informatie

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-AUT. Master Industriële Wetenschappen Energie afstudeerrichting Automatisering

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-AUT. Master Industriële Wetenschappen Energie afstudeerrichting Automatisering Katholieke Hogeschool Limburg Industriële Wetenschappen en Technologie Faculteit Industrieel Ingenieur FI² Studiegids Industriële Wetenschappen Deel2 Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen MA-AUT

Nadere informatie