Rotterdam, 1 april Vervoerplan RET 2017

Transcriptie

1 Rotterdam, 1 april 2016 Vervoerplan RET 2017

2 INHOUDSOPGAVE 1 Algemeen Inleiding Dienstregelingkalender Overzicht wijzigingen per gemeente en gebied 5 2 Metro Vervoer in Voorstellen Ingebruikname Hoekse Lijn Extra ritten RandstadRail 8 3 Tram Vervoer Voorstellen Aanpassing routes over Hofplein Vervallen halte Kastanjeplein (lijn 25) Haltes lijn 7 Burgemeester Oudlaan Vervoer in Waterweg (Schiedam, Vlaardingen, Maassluis) Lansingerland Rotterdam Oost, Capelle aan den IJssel en Krimpen aan den IJssel Hogere frequentie lijn 36 vakantie Maatwerk voorziening Kralingse Veer icm vervallen lijn Hillegersberg-Schiebroek Rotterdam-The Hague Airport Lijn 33: extra ritten bij drukte, minder rijden op zaterdag Omgeving Rotterdam centrum Maastunnel Omleiding lijn 44 bij werkzaamheden Maastunnel Rotterdam Zuid Extra ritten lijn 70 en Aanpassing routes lijn 70, 84, 87 en 183 Spinozaweg / Catullusweg Waalhaven Route aanpassing lijn 72 via Slinge Extra ritten en uitbreiding route lijn Albrandswaard en Hoogvliet Extra ritten lijn Route aanpassing lijn Barendrecht Route aanpassing lijn 183, 184 en Ridderkerk Verlenging laatste rit lijn BOB-bussen Voorstel voor Bijlage overzicht frequenties en bedieningstijden 25 1 april

3 1 Algemeen 1.1 Inleiding In de concessies is vastgelegd dat vervoerbedrijven jaarlijks een vervoerplan opstellen. Het vervoerplan is bedoeld om het vervoeraanbod, binnen de kaders die de concessie stelt, periodiek aan te passen. In deze bundel zijn de vervoerplannen metro, tram en bus van de RET opgenomen. Voor Fast Ferry zijn geen wijzigingen in de dienstregeling 2017 ten opzichte van de huidige dienstregeling. De vervoerplannen bevatten steeds een korte terugblik op 2015, met informatie over het gebruik van het openbaar vervoer en, waar van toepassing, een evaluatie van in het verleden doorgevoerde wijzigingen. Vervolgens worden wijzigingsvoorstellen voor de dienstregeling 2017 genoemd. Deze wijzigingsvoorstellen zijn gebaseerd op ontwikkelingen in de regio, veranderingen in reizigersaantallen en specifieke analyses van lijnen. Bij het vaststellen van de dienstregeling worden in het algemeen de volgende uitgangsprincipes gehanteerd: versterken van veelgebruikte lijnen, kritisch kijken naar lijnen of haltes met weinig instappers, kansen zoeken voor nieuwe verbindingen of aansluitingen, maar ook: niet te veel of vaak wijzigingen doorvoeren om zo het openbaar vervoer voor reizigers begrijpelijk te houden. Per saldo is het aantal wijzigingen voor 2017 beperkt. Overigens zijn kleine veranderingen in vertrektijden ook buiten het vervoerplan om altijd mogelijk. 1.2 Dienstregelingkalender 2017 De jaardienstregeling 2017 loopt van zondag 11 december 2016 t/m zaterdag 9 december Volgens planning wordt per 1 september 2017 metrolijn B verlengd van Schiedam via Vlaardingen en Maassluis naar Hoek van Holland. Op dat moment zal de dienstregeling wijzigen. In de volgende perioden rijden bus, tram en metro de vakantiedienstregeling : Kerst: zondag 25 december 2016 t/m zaterdag 7 januari 2017 Zomer: zondag 2 juli t/m zaterdag 19 augustus 2017 Op bijzondere (feest)dagen en in de vakanties wordt de dienstregeling als volgt uitgevoerd: Zaterdag 24 dec 2016 Kerstavond Zaterdagdienst Zondag 25 december 1 e Kerstdag Zondagdienst Maandag 26 december 2 e Kerstdag Zondagdienst Zaterdag 31 december Oudjaar Vakantie zaterdagdienst, laatste ritten ca uur. 1 april

4 Zondag 1 januari 2017 Nieuwjaar Zondagdienst Vrijdag 14 april Goede Vrijdag Vakantie weekdagdienst Zondag 16 april Maandag 17 april 1e Paasdag 2 e Paasdag Zondagdienst Zondagdienst Donderdag 27 april Koningsdag Zaterdagdienst Vrijdag 28 april Dag na Koningsdag Vakantie weekdagdienst Donderdag 25 mei Hemelvaartsdag Zondagdienst Vrijdag 26 mei Dag na Hemelvaart Vakantie weekdagdienst Zondag 4 juni 1 e Pinksterdag Zondagdienst Maandag 5 juni 2 e Pinksterdag Zondagdienst 1 april

5 1.3 Overzicht wijzigingen per gemeente en gebied In de tabel is per gemeente vermeld, welke concessies (vervoerplannen) op het grondgebied van deze gemeente komen. Deze vervoerplannen kunnen algemene informatie bevatten (bijvoorbeeld de ervaringen met het huidige lijnennet) die voor het betreffende gebied relevant zijn. Indien het vervoerplan voor dit gebied wijzigingsvoorstellen bevat is dat in de volgende kolom vermeld, met het nummer van de paragraaf waarin het betreffende voorstel is opgenomen. Gebied Onderdeel Wijziging Blz. Albrandswaard Metro Lijn 79 extra rit ochtendspits, inzet taxibus weekend 19 Barendrecht Tram Lijn 184 route naar station ipv Vrouwenpolder 21 Lijn 183 route via Vrouwenpolder ipv Vaanpark Lijn 283 route via Vaanpark ipv Vrouwenpolder Mogelijk toekomstige route aanpassing lijn 187, 188 Bernisse BOB lijn 18 route via Heenvliet en Geervliet 24 Brielle Capelle ad IJssel Metro Lijn 95 vervalt, introductie maatwerk 15 Den Haag Metro Lijn E extra ritten ochtendspits 8 Delft Krimpen ad IJssel Lansingerland Metro Lijn E extra ritten ochtendspits 8 Leidschendam Voorburg Metro Maassluis Nissewaard Metro BOB lijn 8 via Spijkenisse Hoogwerf 24 Pijnacker Nootdorp Metro Lijn E extra ritten ochtendspits 8 Ridderkerk Lijn 144 verlenging avondrit tot Drievliet 23 Schiedam Metro Tram Vlaardingen Tram Zoetermeer Gebieden Rotterdam Centrum Metro Tram Aanpassing routes over Hofplein 11 Charlois Metro Tram 1 april

6 Gebied Onderdeel Wijziging Blz. Delfshaven Feijenoord Metro Tram Metro Tram Lijn 44 vaker tussen Zuidplein en Dijkzigt in de ochtendspits, omleiding Maastunnel Lijn 77 op zaterdagmiddag hogere frequentie Lijn 70 extra ritten en hogere frequentie in vakantiedienstregeling Lijn 72 route via Slinge Lijn 74 route via Waalhaven Oostzijde en extra ritten BOB lijn 11 extra ritten Zuidplein Rotterdam Centraal Lijn 44 vaker tussen Zuidplein en Dijkzigt in de ochtendspits, omleiding Maastunnel Lijn 77 op zaterdagmiddag hogere frequentie Havens, Hoogvliet, Heijplaat Lijn 72 route via Slinge Lijn 70 extra ritten en hogere frequentie in vakantiedienstregeling BOB lijn 11 extra ritten Zuidplein Rotterdam Centraal Lijn 74 route via Waalhaven Oostzijde en extra ritten Lijn 80 route via Boomgaardshoek en (avond) Meeuwenplaat Hillegersberg-Schiebroek Metro Lijn E extra ritten ochtendspits 8 Hoek van Holland IJsselmonde Kralingen-Crooswijk Tram Lijn 25 vervallen halte Kastanjeplein 12 Fast Ferry Tram Lijn 70, 84, 183 routewijziging omgeving Spinozaweg 18 Metro Tram Lijn 7 haltes Burgemeester Oudlaan 12 Noord Metro Lijn E extra ritten ochtendspits 8 Tram Overschie Lijn 33 meer inzet bij drukte, minder op rustige momenten Pernis Prins Alexander Rozenburg Spaanse Polder Metro Metro Lijn 36 hogere frequentie vakantiedienstregeling Lijn 95 vervalt, introductie maatwerk april

7 2 Metro 2.1 Vervoer in 2015 Het aantal reizigers op de metro is in 2015 verder toegenomen. Over het gehele jaar groeide het aantal instappers met 3,2% en het aantal reizigerskilometers zelfs met 4,6%. Relatief was de stijging op zondag (6%) sterker dan op week- en zaterdagen (4%). De groei is met name te danken aan de groei op Randstadrail (metrolijn E) en de algemene groei op de zondag. Figuur. Aantal instappers en reizigerskilometers metro per maand, gemiddelde werkdag. De groei van RandstadRail is ook duidelijk te zien aan het gebruik van de stations. Van de tien sterkst groeiende stations in 2015 liggen er 7 aan het RandstadRail traject. Daarbuiten is het aantal reizigers vooral gestegen op Capelle Slotlaan, Pernis en Voorschoterlaan. Bij de Slotlaan heeft dat te maken met de nieuwe locatie van het IJssel College. Bij Pernis is de busaansluiting scherper afgestemd op de metro waardoor er een betere overstap is ontstaan richting Schiedam en richting Spijkenisse. 2.2 Voorstellen Ingebruikname Hoekse Lijn Volgens planning wordt per 1 september 2017 metrolijn B verlengd van Schiedam via Vlaardingen en Maassluis naar Hoek van Holland. Het Waterweggebied krijgt daardoor een directe verbinding met Rotterdam Centrum, die ten opzichte van de huidige NS-bediening van de Hoekse lijn frequenter is en met moderner materieel rijdt. Alle stations worden omgebouwd en ten westen van Maassluis West wordt een nieuw station Steendijkpolder geopend. In een latere fase wordt de lijn verlengd naar een nieuw station Hoek van Holland Strand, dat dichter bij de kustlijn komt te liggen. Op de vernieuwde Hoekse lijn gaan de regionale (RET) tarieven gelden. Voor de reiziger zijn de volgende geplande data van belang: 1 april

8 1 april 2017 NS beëindigt op 31 maart de treinbediening op de Hoekse lijn. De lijn wordt vanaf dat moment omgebouwd tot metrolijn, waarna de vernieuwde infrastructuur getest wordt. De RET biedt vervangende busdiensten aan tot maximaal Schiedam Centrum, bovenop de reguliere buslijnen in dit gebied. 1 september 2017 Ombouw en testen van de Hoekse lijn is gereed tot Hoek van Holland Haven; de metro gaat rijden tot Hoek van Holland Haven. Intussen is de verlenging tussen Hoek van Holland Haven en Strand dan nog in uitvoering. Op dat traject vindt daarom nog steeds vervangend busvervoer plaats. Mei 2018 Ook de verlenging van de Hoekse lijn is gereed; de metro gaat rijden tot Hoek van Holland Strand. Deze data / wijzigingen maken geen onderdeel uit van het voorliggende Vervoerplan De wijzigingen in september 2017 zijn zodanig ingrijpend dat dit een nieuw Vervoerplan (met bijbehorende procedures) rechtvaardigt. De verlenging van metrolijn B leidt waarschijnlijk tot wijziging van vertrektijden op verschillende metrolijnen. Bovendien wordt gelijktijdig met de start van de metro-exploitatie Hoekse lijn het huidige busnet in Schiedam, Vlaardingen en Maassluis aangepast. Over de periode met vervangend vervoer zullen het Projectbureau Hoekse Lijn, RET en NS gezamenlijk communiceren. Hier zullen de gemeenten en het METROCOV ook bij betrokken worden Extra ritten RandstadRail Vanaf de start maakt metro lijn E ( RandstadRail ) een sterke groei door. Als gevolg hiervan biedt de tien minuten frequentie in de ochtendspits richting Rotterdam niet meer voldoende capaciteit. RET werkt, samen met MRDH, aan oplossingen om de capaciteit op dit traject uit te breiden. Vooruitlopend op een toekomstvaste oplossing, worden in 2016 extra ritten uitgevoerd tussen Leidschenveen en Slinge in het drukste halfuur van de ochtendspits. De eerste rit is in februari 2016 gaan rijden. In de maanden erna zal het aantal ritten worden uitgebreid tot drie extra ritten, zodra hiervoor de voertuigen beschikbaar zijn. De extra ritten vertrekken tussen 7.30 en 8.00 uur vanaf Leidschenveen richting Rotterdam, waardoor voor de reiziger in het drukste halfuur een vijf-minutendienst wordt geboden. Uitvoering van deze ritten wordt in 2017 voortgezet. 1 april

9 3 Tram 3.1 Vervoer 2015 Bij de tram is er in 2015 eveneens een groei te zien ten opzichte van Over het gehele jaar nam het totaal aantal instappers nam toe met 4,8% en het aantal reizigerskilometers met 5,2%. Er zijn hiervoor diverse verklaringen: de (vele) werkzaamheden in 2014 en 2015; de doorgevoerde aanpassingen miv de dienstregeling 2015; algemene groei van het aantal reizigers in Figuur. Aantal instappers en reizigerskilometers tram per maand, gemiddelde werkdag. Periodes De eerste 2 maanden van 2015 waren wat positiever dan in In maart 2015 zijn de effecten van de werkzaamheden Kruisplein zichtbaar. In april en mei waren er juist in 2014 werkzaamheden, namelijk aan de Vierambachtstraat en de Spanjaardstraat. In juni 2015 waren er werkzaamheden aan de 2 e Rosestraat. In de zomer van 2014 was de Erasmusbrug afgesloten en waren er werkzaamheden bij Station Noord. In de zomer 2015 was het DroogLeverFortuyn-plein en Spangen aan de beurt. In het najaar 2014 waren er werkzaamheden bij de Van Oldebarneveltstraat, Crooswijk en de Groene Tuin. In 2015 werd het PC Hooftplein onderhanden genomen. De omleidingen vertekenen dus het verschil, maar de lichte groei zit dus vooral in de tweede helft van het jaar. Lijnen Op lijn 20 na is er groei te zien op alle lijnen. De grootste groei is te zien op lijn 2, 7, 23 en 25. Figuur. Instappers tram 2014 en 2015, gehele jaar 1 april

10 Als bezuinigingsmaatregel is in 2015 lijn 20 buiten de spits en op zaterdag opgeheven. Dit heeft ervoor gezorgd dat lijn 20 nog maar 68% van het oorspronkelijke aantal vervoeraanbod bood. Daardoor zijn er ook circa 31% minder reizigers gaan reizen met lijn 20. Echter, deze groep die buiten de spits reist heeft ook lijn 2, 23 en 25 als optie waardoor er mede op deze lijnen een stijging is te zien van het aantal reizigers. Daarnaast is de route van lijn 20 via de Beurs gaan lopen. Hierdoor is een afname te zien op de haltes waar lijn 20 niet meer komt (bijvoorbeeld Museumpark en Eendrachtsplein), maar deze wordt gecompenseerd op de haltes daarom heen (Westerstraat, Leuvehaven, metro). Daarnaast zorgt lijn 20 voor een hogere frequentie op het traject tussen Leuvehaven en Kruisplein wat mede voor meer reizigers op korte afstand heeft gezorgd. Figuur. Verschil in instappers 2015 vs 2014 tijdens de spitsperiode s 1 april

11 Het aantal instappers op Rotterdam Centraal is voor lijn 20 met circa 10% afgenomen door het rondje op Rotterdam Centraal, echter op lijn 23 en 25 is er een toename wat resulteert in een gehele toename van ruim 5%. Daarnaast was een belangrijke reden van deze wijziging de mogelijke stilstand om het samenlooptraject te verbeteren m.b.v. een betere punctualiteitscore. Dit heeft geresulteerd in het verminderen van te vroeg vertrekken van 4% naar 0% en een verbetering van de stiptheid van 71% naar 77% (data november 2014 vs november 2015). Uiteindelijk draagt dat bij tot een betere bezetting van lijn 25. De binnenlus Keizerswaard heeft ervoor gezorgd dat mensen gemakkelijker op het winkelcentrum Keizerswaard komen. Voor zowel lijn 2 als lijn 23 heeft dit positief uitgepakt en zorgt het ervoor dat er circa 650 extra instappers per werkdag zijn in dat gebied dan voorheen. Dit zijn voornamelijk 65+ers die veel voordeel hebben bij de kortere loopafstand naar het winkelcentrum. Daarnaast is de overstap op de bussen verbeterd. De reizigers die langer moeten reizen door de extra lus maken veelal nog steeds gebruik van lijn 23. Het heeft gezorgd voor een afname van circa 10 reizigers per werkdag (0,65%). lijn 23 en 25 hebben reizigers van lijn 20 opgevangen. Dat laatste geldt ook voor lijn 2, die daarbovenop nog profiteert van de populariteit van de nieuwe halte Keizerswaard. De groei op lijn 21 en 24 is mede te herleiden tot het gratis OV voor minima in Schiedam wat goed gebruikt wordt, vooral in Schiedam zelf. Op het samenloop traject van lijn 20, 23 en 25 op de Laan op Zuid, is met de nieuwe dienstregeling in december 2015 de tijdligging aangepast. Lijn 20 rijdt nu wat dichter voor lijn 25 om te zorgen dat de reizigers beter worden verdeeld over de voertuigen. Hiermee wordt lijn 20 wat voller en hebben de reizigers in lijn 25 meer kans op een zitplek. In de maand januari kende lijn 20 op het samenlooptraject een groei van ruim 12% op de tijden dat deze rijdt en van het totaal aantal reizigers op deze halte 2% meer in de voertuigen van lijn 20 stapt ten opzichte van vorig jaar. 3.2 Voorstellen 2017 Voor 2017 wordt voorgesteld om de dienstregeling niet ingrijpend te wijzigen Aanpassing routes over Hofplein Het Hofplein is een druk verkeersknooppunt, zowel voor het autoverkeer als voor de tram. Met uitzondering van lijn 2 en lijn 20, passeren alle tramlijnen het Hofplein. Trams moeten vaak lang wachten op groen, waardoor vertragingen ontstaan op het vervolg van de route. Gemeente Rotterdam en RET hebben gezamenlijk onderzocht of de doorstroming hier verbeterd kon worden. Daarbij is gebleken dat een andere routering van de tram over het plein tot verbeteringen voor de tram en voor het autoverkeer kan leiden. De andere routering houdt in dat tramlijn 21, 23 en 24 komende vanaf de Coolsingel, niet langer direct linksaf slaan naar het Weena, maar via de rotonde rijden, deze voor driekwart volgen, dan afslaan naar het Weena en verder de oude route richting Rotterdam Centraal. De haltes Stadhuis en Weena blijven bediend. Wel zullen lijn 21, 23 en 24 bij de halte Stadhuis halteren aan het rechter halteperron. Na afronding van de spoorwerkzaamheden aan het Hofplein, wordt deze wijziging aan het einde van de zomer 2016 tussentijds ingevoerd. 1 april

12 3.2.2 Vervallen halte Kastanjeplein (lijn 25) In 2015 heeft MRD opdracht gegeven om het traject van lijn 25 in Schiebroek toegankelijk te maken, d.w.z. verhoogde haltes aan te leggen. Het ging om alle haltes van tramlijn 25 in Schiebroek, met uitzondering van de haltes Donkersingel en Meidoornsingel (in plaats van deze twee haltes is er één nieuwe halte bij de Teldersweg gerealiseerd) en de halte Kastanjeplein. Deze halte wordt opgeheven omdat het de minst gebruikte tramhalte is in Schiebroek, met relatief korte afstand tot vorige en volgende halte van ca 300 meter. De halte zal vervallen met ingang van de jaardienstregeling Reizigers kunnen gebruik maken van de nabijgelegen tramhaltes of van buslijn 174, die een halte op het Kastanjeplein houdt Haltes lijn 7 Burgemeester Oudlaan Tot april 2017 vinden werkzaamheden plaats aan het traject van tramlijn 7 in Kralingen. Daarbij worden in opdracht van MRDH onder andere toegankelijke haltes aangelegd, en er vinden veranderingen plaats aan de haltes op de Burgemeester Oudlaan. Er komt op dit traject van lijn 7 een nieuwe, toegankelijke halte Erasmus Universiteit net voor de keerlus. Deze halte ligt gunstig ten opzichte van de hoofdingang van het universiteitsterrein. Daarnaast blijft het mogelijk om in de keerlus op de tram te stappen. Om de halte-afstand op de Burgemeester Oudlaan niet te kort te laten worden, zal de halte Groene Wetering na de werkzaamheden niet opnieuw worden aangelegd en als gevolg hiervan voor lijn 7 vervallen. Reizigers kunnen gebruik maken van de nieuwe halte Erasmus Universiteit of van de bestaande halte s Gravenwetering. Figuur. Haltesituatie Burgemeester Oudlaan na afloop werkzaamheden s-gravenwetering 1 april

13 4 In 2015 (dienstregeling miv december 2014) zijn veel buslijnen gewijzigd. Deze wijzigingen waren erop gericht om meer en duidelijkere hoogfrequente busverbindingen aan te bieden, met aansluitingen op de hoogfrequentie en snelle metro. Soms zijn daarbij lijnen of haltes komen te vervallen, vaak ten gunste van de grootste groepen reizigers, maar soms ook door de ingegeven bezuinigingsopgave. Uiteindelijk moesten deze wijzigingen leiden tot een groei in het aantal reizigers. In dit vervoerplan worden de effecten van de wijzigingen beschreven en worden nieuwe voorstellen gedaan. 4.1 Vervoer in 2015 Het aantal reizigers in de buslijnen van de RET is in 2015 hoger dan het voorgaande jaar. Nieuwe en snellere routes met hogere frequenties, lichte economische groei, gerichte marketing- en promotieactiviteiten en veranderende regelingen voor studenten zorgen ervoor dat er ongeveer reizigers per werkdag meer instapten 1. En dat terwijl het vervoeraanbod (dienstregelinguren) met 3% is gedaald. Met de start van het schooljaar in september 2015 was er een flinke toename te zien in het aantal reizigers op buslijnen van en naar onderwijslocaties, zoals buslijnen 44 en 68. Deze toename wordt deels verklaard door het verplaatsen of verhuizen van scholen, maar hangt waarschijnlijk ook samen met het afschaffen van de basisbeurs. Hierdoor zullen (nieuwe) studenten langer thuis blijven wonen en van en naar de onderwijslocatie gaan reizen 2. Met ingang van 1 januari 2017 zullen ook mbo-scholieren onder de 18 jaar beschikken over een 1. Op een gemiddelde werkdag in het najaar van 2015 ten opzichte van Zie bijvoorbeeld de krantenartikelen en CBS-rapporten over het verhuisgedrag van jongeren: NL/menu/themas/bevolking/publicaties/artikelen/archief/2015/minder-jongeren-verhuisd-naar-universiteitssteden.htm ; 1 april

14 studentenreiskaart. Hoewel een groot deel van deze scholieren nu ook al met het openbaar vervoer reist, verwachten we een toename van het aantal reizigers van en naar onderwijslocaties, waardoor mogelijk extra capaciteit geboden moet worden. In de volgende paragrafen worden de wijzigingen van het Vervoerplan 2015 en de effecten op het reisgedrag verder beschreven en geëvalueerd. 4.2 Waterweg (Schiedam, Vlaardingen, Maassluis) De ingebruikname van de Hoekse Lijn als metroverbinding (zie ook par ) zal ook gevolgen hebben voor de buslijnen in dit gebied. RET zal in de komende periode een analyse uitvoeren hoe bus en metro elkaar zo goed mogelijk kunnen aanvullen. Daarbij worden ook de ervaringen met het huidige lijnennet in Schiedam en Vlaardingen betrokken. Resultaat van de analyse zijn voorstellen voor aanpassingen in het lijnennet in Schiedam, Vlaardingen en Maassluis. Deze worden opgenomen in het Vervoerplan bij ingebruikname Hoekse Lijn en zullen de gebruikelijke vervoerplan procedure doorlopen. 4.3 Lansingerland Ruggengraat van het buslijnennetwerk in Lansingerland is de ZoRo busbaan, waarover lijn 170 en lijn 173 rijden. Het aantal reizigers op dit traject groeit al jaren. De afgelopen jaren is de dienstregeling ook steeds aangepast aan deze groei. Zo is in 2015 de frequentie van buslijn 170 tussen 18 en 19 uur verhoogd naar een tien-minutendienst (2% reizigersgroei), en rijden sinds december 2015 lijn 170 en 173 vaker op zaterdag (effecten nu nog niet meetbaar). Ook is de aansluiting van een aantal ritten van lijn 170 op de trein bij Zoetermeer Oost verbeterd, waardoor enkele tientallen mensen meer instappen. Tegelijkertijd zien we ook dat lijn 173 in Bleiswijk langer onderweg is door de recente aanleg van drempels op de route. Reizigers en omwonenden klagen hierdoor over extra overlast of vermindering van comfort. Dergelijke ontwikkelingen staan haaks op de gezamenlijke ambitie om reizigers via snelle en hoogfrequente OV-lijnen te vervoeren. Verderop op het traject van lijn 173 blijft het gebruik tussen Bleiswijk en Zoetermeer beperkt, met uitzondering van enkele riten in de spits. Voor 2017 worden geen wijzigingen in routes en frequenties voorgesteld. Wel zal bij de introductie van extra ritten op lijn E richting Rotterdam bekeken worden of, eventueel met een kleine aanpassing van vertrektijden, de bussen van lijn 170 en/of 173 ook op deze ritten kunnen aansluiten. 4.4 Rotterdam Oost, Capelle aan den IJssel en Krimpen aan den IJssel In 2015 is de frequentie van lijn 30 op zondag teruggebracht van een kwartierdienst naar een twintig-minutendienst. Hiermee is de frequentie van de lijn gelijkgetrokken met de frequentie van vergelijkbare lijnen elders. Ondanks deze wijziging is het totaal aantal reizigers op zondag min of meer gelijk gebleven. Daarentegen is lijn 36 vaker gaan rijden op zaterdag overdag; van elke twintig minuten naar ieder kwartier. Dit heeft geleid tot een lichte toename van het aantal reizigers van ongeveer 15%. Op overige momenten is de bezetting min of meer gelijk gebleven. Dat geldt ook voor de lijnen 31 en 37 in Capelle aan den IJssel. 1 april

15 In Krimpen aan den IJssel rijden de lijnen 97 en 98 in een aantrekkelijke hoge frequentie. In 2015 is er voor deze lijnen een marketingactie uitgevoerd om de bekendheid van beide lijnen te vergroten. Dit heeft geleid tot een reizigerstoename van ongeveer 7%. De dienstregeling van lijn 96 is niet veranderd, maar er is wel vraag naar andere aansluitingen op de Waterbus. Op dit moment sluit 96 bij de steiger aan op de Waterbus van en naar Dordrecht, aangezien de reizigers van en naar Rotterdam ook met lijn 96 naar metrostation Capelsebrug kunnen reizen en daar kunnen overstappen op de metro s Hogere frequentie lijn 36 vakantie Tijdens de vakantiedienstregeling gaat lijn 36 ieder kwartier rijden, in plaats van iedere 20 minuten Maatwerk voorziening Kralingse Veer icm vervallen lijn 95 In 2015 zijn de routes van de weinig gebruikte lijnen 34 en 95 gecombineerd tot één lijn 95 van Capelsebrug naar Rivium via Capelle West en Kralingse Veer. Deze lijn rijdt in de spitsuren iedere 20 minuten en daarbuiten ieder uur, zodat per dag 27 ritten heen en terug worden gereden. Het aantal reizigers per werkdag (november) is ca 165. Hiervan reizen ca 95 van/naar Rivium, en 70 van/naar Capelle West of Kralingse Veer. In de ochtendspits zijn er gemiddeld acht reizigers per rit, en buiten de spitsuren is het aantal instappers beperkt tot twee of drie. Dat is te weinig voor een reguliere lijndienst. RET wil daarom in samenwerking met MRDH en de gemeenten Rotterdam en Capelle een maatwerkvoorziening opzetten in Kralingse Veer en Capelle West, waarmee reizigers van en naar metrostation Capelsebrug kunnen reizen. Zo n maatwerk voorziening kan rijden met een kleiner voertuig, heeft niet noodzakelijk een vaste route en kan ook rijden op verzoek. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld meer haltes in het gebied worden bediend, terwijl tegelijkertijd voorkomen wordt dat de bus leeg rondrijdt. Lijn 95 zal dan vervallen. De maatwerk voorziening zal niet tot Rivium rijden. Reizigers van en naar bedrijventerrein Rivium kunnen gebruik maken van de Parkshuttle. 4.5 Hillegersberg-Schiebroek Met ingang van de dienstregeling 2015 rijdt lijn 35 naar metrostation Melanchthonweg in plaats van naar treinstation Rotterdam Noord. Hierdoor is een snelle verbinding ontstaan tussen Hillegersberg en metrolijn E. In de loop van 2015 zijn de nieuwe haltes langs de Argonoutenweg en Ringdijk in gebruik genomen, waardoor deze verbinding vanuit Schiebroek en 110-Morgen beter bereikbaar is geworden. Gedurende het jaar zijn steeds meer mensen die gebruikmaken van deze route. Er stappen nu ongeveer 350 reizigers per werkdag op bij de halte Melanchthonweg. Bij station Noord waren dat er, in 2014, ongeveer 150 per werkdag. De nieuwe route van lijn 35 blijft gehandhaafd. 4.6 Rotterdam-The Hague Airport Rotterdam The Hague Airport wordt bediend door buslijn 33. Met de dienstregeling 2015 is lijn 33 verlengd naar metrostation Meijersplein, zodat er overdag iedere 10 minuten een bus rijdt naar zowel Rotterdam Centraal als metrostation Meijersplein, waar overgestapt kan worden op lijn E naar Rotterdam Zuid of Den Haag. Per 13 december 2015 zijn er ook in de 1 april

16 weekenden extra vroege ritten naar Rotterdam Airport gaan rijden, maar op dit moment is nog onduidelijk hoeveel reizigers hier gebruik van maken. Het aantal reizigers van en naar de Airport fluctueert sterk, en hangt samen met het aantal luchtpassagiers en de vertrek- en aankomsttijden van de vluchten. Door het vluchtschema ontstaan er op sommige dagen of op sommige tijdstippen pieken in de reizigersaantallen, wat leidt tot volle bussen. Dit is met name het geval in de maanden rond de zomervakantie, en dan vooral op vrijdag. Op andere dagen zijn er juist minder reizigers naar de Airport. Vooral de zaterdag is rustig Lijn 33: extra ritten bij drukte, minder rijden op zaterdag Om beter in te spelen op de drukte, wordt er op ca 10 tot 20 drukke dagen een extra bus ingezet die gaat rijden zodra er veel passagiers bij de halte staan. Tegelijkertijd wordt de dienstregeling iets beperkt, door bijvoorbeeld gedurende een deel van de zaterdag niet ieder kwartier, maar ieder halfuur tussen Airport en Meijersplein te rijden. Tussen Rotterdam Centraal en Airport blijft de frequentie op zaterdag wel ieder kwartier. 4.7 Omgeving Rotterdam centrum Als onderdeel van een bezuinigingsopgave is in de dienstregeling 2015 lijn 48 vervallen, lijn 32 verlengd naar Feijenoord en vaker gaan rijden, en een nieuwe lijn 47 ingesteld tussen station Blaak en Noordereiland. Hierdoor kon het filegevoelige traject over de Coolsingel worden verlaten. De frequentieverhoging van lijn 32 trekt over de gehele route meer reizigers, tegelijkertijd missen de reizigers op het Noordereiland en in Feijenoord een goede verbinding met metrolijn D/E. Dit heeft geleid tot een lichte afname van het aantal reizigers hier. Vanuit reizigers komt het verzoek of het mogelijk is om lijn 47 te verlengen, zodat vanaf het Noordereiland ook Rotterdam Zuid (bijvoorbeeld Vuurplaat of Wilhelminaplein) bereikt kan worden. Verlenging zou echter betekenen dat extra bussen ingezet moeten worden, terwijl het aantal reizigers van en naar het Noordereiland niet erg hoog is. Verlenging is daarom niet uitvoerbaar. RET is echter graag bereid om samen met de gemeente te kijken naar de mogelijkheden voor maatwerk vervoer. Een andere wijziging in het centrum was het herstel van de doorgaande verbinding tussen Crooswijk en Rotterdam-West/Schiedam met lijn 38. Dat is een succes: ongeveer een derde van de reizigers blijft bij Rotterdam Centraal zitten in de bus. Ook weten steeds meer mensen lijn 38 in het weekend te vinden, bijvoorbeeld tijdens evenementen in de Van Nellefabriek en bij het Sparta-stadion. Net als in 2015, zal lijn 32 in de kerstvakantie de frequentie van de normale jaardienstregeling rijden (dus geen lagere frequentie in de kerstvakantie). Voor de overige lijnen worden geen wijzigingen voorgesteld. 4.8 Maastunnel Lijn 44 laat al enkele jaren een groei in het aantal reizigers zien. De afgelopen jaren is de frequentie van deze lijn dan ook steeds verhoogd. Met ingang van de dienstregeling 2016 is 1 april

17 de frequentie van lijn 44 in de spits verhoogd tot 8-10x/uur, mede vanwege het opheffen van lijn 46. Verwacht wordt dat het passagiersaanbod op termijn steeds verder zal toenemen Omleiding lijn 44 bij werkzaamheden Maastunnel Vanaf medio 2017 zal de Maastunnel gedeeltelijk worden afgesloten voor groot onderhoud. lijn 44 zal van Zuid naar Noord via de bestaande route blijven rijden. Van Noord naar Zuid zal de bus tussen Dijkzigt en Katendrechtse Lagedijk via de Erasmusbrug of Willemsbrug rijden. Hierdoor blijft er altijd een directe verbinding tussen Charlois en Dijkzigt. Om verdere groei in het aantal reizigers op te vangen en een goede verbinding tussen Rotterdam Zuid en Dijkzigt te bieden, gaat lijn 44 in de ochtendspits elke vijf minuten rijden tussen Zuidplein en Dijkzigt. De helft van deze ritten gaat doorrijden naar Rotterdam Centraal. De rest van de dag en van Noord naar Zuid blijft lijn 44 zes tot acht keer per uur rijden. Daarmee kan deze lijn tijdens de werkzaamheden aan de Maastunnel een alternatief vormen voor de auto, mits de doorstroming gewaarborgd is en de bus niet in de file terecht komt. 4.9 Rotterdam Zuid Lijn 66 is een kortere route in Feijenoord gaan rijden. Daarbij is ook een nieuwe halte Damstraat in gebruik genomen. De haltes Damstraat, Spoorweghaven en Station Zuid/Rosestraat zijn de drukste haltes in dit gebied. Het totaal aantal instappers op dit gedeelte van de route van lijn 66 is in 2015 licht gestegen ten opzichte van 2014, net zoals op de overige haltes van deze lijn. Reizigers die voorheen op de haltes Piekstraat, Piekbrug of Rose-Spoorstraat instapten zijn gebruik gaan maken van de andere haltes in op de route. Ondanks dat er minder haltes zijn, is het aantal reizigers dus niet afgenomen. De toenemende populariteit van Katendrecht is ook terug te zien bij lijn 77. De dienstregeling op Katendrecht is uitgebreid, zodat er een groot gedeelte van de dag elke 7,5 minuut wordt gereden. Hierdoor wordt het steeds aantrekkelijker om de bus te pakken. Nu ook het Afrikaanderplein weer rechtstreeks te bereiken is en het aantal inwoners op Katendrecht de komende jaren zal gaan toenemen, verwachten we dat er steeds meer mensen gebruik gaan maken van deze buslijn. Instappers per halte lijn 66, gemiddelde werkdag maart 2015 tov Om de oost-west-verbinding in Rotterdam Zuid te verbeteren, zijn de lijnen 70 en 73 doorgekoppeld tot een één lijn 70 Charlois Zuidplein - Keizerswaard. In 2015 waren er veel 1 april

18 werkzaamheden op de route van deze lijn, met name rondom de Spinozaweg. Hierdoor zijn er veel omleidingen gereden en is het effect van deze wijziging lastig te meten Extra ritten lijn 70 en 77 Op de drukste momenten van de zaterdagmiddag gaat de frequentie van lijn 77 op Katendrecht omhoog naar 8x/uur. Om de verbinding Charlois Zuidplein Lombardijen te verbeteren, krijgt lijn 70 extra ritten in de vroege ochtend en late avond, zodat er meer reismogelijkheden zijn. Tijdens vakantieperioden is lijn 70 ook een drukke lijn. In 2017 zal lijn 70 tijdens de Kerstperiode en tijdens de zomervakantie 5x/uur gaan rijden, net zoals tijdens Kerst Aanpassing routes lijn 70, 84, 87 en 183 Spinozaweg / Catullusweg Tot maart 2016 hebben werkzaamheden plaatsgevonden in de omgeving Spinozaweg, Catullusweg en Pascalweg. Als gevolg daarvan kon lijn 70 niet via de Guido Gezelleweg Catullusweg rijden, maar reed deze lijn rechtdoor over de Spinozaweg. Ook is lijn 84 via de Guido Gezelleweg gaan rijden, waardoor de haltes van lijn 70 hier een verbinding met Zuidplein behielden. In maart 2016 is besloten om deze omleidingsroutes te handhaven. Reden daarvoor is het te smalle profiel van de Catullusweg, waardoor het zeer moeilijk is geworden voor twee bussen om elkaar te passeren (iets dat op een hoogfrequente lijn als lijn 70 regelmatig kan gebeuren). Ook vanuit het oogpunt van de veiligheid voor overige weggebruikers acht RET het niet verantwoord om in deze straat met de hoogfrequente buslijn 70 te rijden. Thans wordt voorgesteld om de genoemde routewijzigingen definitief te laten worden. Voor reizigers betekent dit het volgende: Omdat de route over de Spinozaweg sneller is, komen doorgaande reizigers tussen Keizerswaard / Station Lombardijen en Zuidwijk / Zuidplein, sneller op hun bestemming. De haltes aan de Catullusweg en Guido Gezelleweg worden niet langer door lijn 70 bediend. Lijn 84 (Barendrecht Zuidplein) rijdt over de Guido Gezelleweg zodat reizigers hier een goede verbinding houden met Zuidplein en desgewenst bij de halte Spinozaweg kunnen overstappen op andere buslijnen. Lijn 183 (Barendrecht Keizerswaard Kralingse Zoom) rijdt via de Catullusweg en bedient de hier gelegen halte. Omdat deze lijn minder frequent rijdt, kan de dienstregeling zo gepland worden dat voertuigen elkaar niet in de straat hoeven te passeren. Lijn 187 houdt zijn huidige route over de Spinozaweg en Pascalweg. Samengevat worden de routes als volgt: Route lijn 70: Slinge Spinozaweg (rechtdoor) Station Lombardijen v.v. Route lijn 183: Station Lombardijen Catullusweg Pascalweg v.v. Route lijnen 84 (en 184): Vaanweg Spinozaweg Guido Gezelleweg Pascalweg v.v. Route lijn 187: Vaanweg Spinozaweg Pascalweg v.v. 1 april

19 4.10 Waalhaven De belangrijkste busroute langs de Waalhaven is lijn 68. Deze lijn is in 2015 de gehele dag via de Waalhaven Zuidzijde gaan rijden. Tijdens de spitsuren rijden er ook bussen van en naar de Van Maasdijkweg, in het hart van het industrieterrein. Door de routewijziging hebben de reizigers van en naar Heijplaat en RDM campus een snellere buslijn gekregen die ook nog eens in een hogere frequentie is gaan rijden. De routewijziging in de Waalhaven heeft een minimaal effect op de totale reizigersaantallen. Een deel van de reizigers stapt tegenwoordig uit op de Waalhaven Zuidzijde, een deel van de reizigers is gaan reizen met buslijn 69, die tussen Zuidplein en industriegebied Waalhaven ook vaker is gaan rijden, of met één van de spitsritten van lijn Route aanpassing lijn 72 via Slinge In samenwerking met De Verkeersonderneming is gekeken naar de mogelijkheden om kantorenlocatie Dockworks aan de Waalhaven Oostzijde beter bereikbaar te maken. Hier rijdt lijn 72 van en naar het Zuidplein. Voor enkele tientallen reizigers blijkt het voordelig om lijn 72 via metrostation Slinge te laten rijden, omdat hiermee de reistijd van en naar Spijkenisse en Portland Carnisselande verkort wordt. Met deze routewijziging vervallen geen haltes. Deze wijziging wordt medio 2016 tussentijds ingevoerd Extra ritten en uitbreiding route lijn 74 Lijn 74 bedient enkele (zorg)voorzieningen in Charlois. Voorgesteld wordt om de Waalhaven Oostzijde in de route op te nemen. Hierdoor krijgt de kantorenlocatie Dockworks ook buiten de spitsuren (als lijn 72 niet rijdt) een openbaar vervoer verbinding. Momenteel zijn enkele ritten van lijn 74 erg druk, waardoor regelmatig te weinig plaats is om de reizigers mee te nemen. Dit is met name het geval aan het einde van de middag vanaf de Charloisse Poort. Op deze tijdstippen zullen extra ritten worden ingezet Albrandswaard en Hoogvliet Extra ritten lijn 79 In 2015 is lijn 79 ingekort tot een verbinding tussen metrostation Poortugaal en Delta. Ondanks deze inkorting is het aantal reizigers min of meer gelijk gebleven. Op werkdagen is de rit van 8.22 uur erg druk. Daarom gaat er op dat moment een extra rit rijden. Op zaterdag en zondag zal een achtpersoonsvoertuig worden ingezet. De frequentie op die dagen wordt verhoogd naar een halfuurdienst, zodat reizigers meer reismogelijkheden hebben Route aanpassing lijn 80 Lijn 80 rijdt van maandag t/m zaterdag tussen Hoogvliet metro en Binnenban. s Avonds en op zondag wordt een korte route tot Zalmplaat gereden. Het aantal reizigers op deze lijn blijft laag. Voor lijn 80 wordt zowel overdag als s avonds een andere route voorgesteld, zodat de lijn door meer mensen gebruikt kan worden (zie figuur hieronder). Tijdens de spitsuren wordt de lijn veelal gebruikt door forensen en midden op de dag door senioren. Over het algemeen hecht de eerste groep meer waarde aan een snelle verbinding 1 april

20 met de metro en de tweede groep meer aan een halte voor de deur en de mogelijkheid om te reizen zonder overstap. Bij de RET is het verzoek binnengekomen om de Boomgaardshoek te verbinden met Zalmplaat, Meeuwenplaat en Binnenban. Een dergelijke routewijziging betekent voor lijn 80 een langere route, maar biedt ook nieuwe reismogelijkheden. Gezien de doelgroep zal lijn 80 tijdens de ochtendspits de huidige route blijven rijden. Na de ochtendspits zal de route tussen metrostation Hoogvliet en Zalmplaat via de Kapershoekseweg en Duifhuisweg voeren, waarbij de haltes Kamille, Tureluur en Duifhuisweg worden bediend. De halte Pending (vier reizigers per dag) wordt dan alleen nog in de ochtendspits, s avonds en op zondag bediend. Tevens wordt voorgesteld om bij wijze van proef de Lengweg en Horsweg in de avondroute op te nemen, waardoor s avonds meer haltes worden bediend. De halte Bovensim vervalt. Figuur. Voorgestelde routewijziging lijn 80 (roze = overdag, blauw = s avonds) 4.12 Barendrecht In Portland is de route van lijn (1)82 veranderd en is de frequentie verhoogd. Hierdoor rijdt er elke tien minuten een bus vanuit Portland naar de metrostations Slinge en Zuidplein. Inmiddels stappen dagelijks zo n reizigers in Portland in, ten opzichte van reizigers in Een forse stijging, die mede is te danken aan de kortere route via de Portlandse Baan. Ook de verbinding tussen Barendrecht en Zuidplein (lijnen 84 en 184) is in frequentie verhoogd. Werkzaamheden aan de Spinozaweg hebben ertoe geleid dat de bussen een groot gedeelte van 2015 via de Guido Gezelleweg hebben gereden. Het aantal instappers op de verbinding is in 2015 flink gestegen, met name rondom de Pascalweg en Viaduct A15. De opening van de scholenlocatie nabij de Dierensteinweg heeft daar zeker aan bijgedragen. 1 april

21 Nieuw in 2015 was ook dat de RET naar de woonwijk Vrouwenpolder is gaan rijden. Dagelijks stappen daar ongeveer 90 mensen op. Driekwart van de reizigers reist naar Zuidplein, de rest reist naar de omgeving Spinozaweg. Daar wordt vaak overgestapt op andere lijnen. Er zijn weinig reizigers die in Vrouwenpolder opstappen en binnen Barendrecht uitstappen, of vice versa. Figuur. Bestemmingen van reizigers die in Vrouwenpolder instappen Hoewel het aantal reizigers in Barendrecht na de lijnwijzigingen is gestegen zijn er nog wel verbetermogelijkheden. Dit betreft met name de verbindingen vanuit de wijk (en scholenlocatie) Vrouwenpolder met Carnisselande, Lombardijen en het winkelcentrum van Barendrecht. De routes van de buslijnen 187 en 188 zullen in de periode worden herzien als de ontwikkelingen van de infrastructuur in Barendrecht Oost en Nieuw Reijerwaard daar aanleiding voor geven Route aanpassing lijn 183, 184 en 283 Het bedrijventerrein Vaanpark-II is momenteel van maandag t/m zaterdag van s ochtends vroeg tot uur s avonds bereikbaar met buslijn 183. Uit de OV-chipkaartgegevens blijkt dat het merendeel van de reizigers reist tijdens de spitsuren op werkdagen (23 van de 36 instappers). Op zaterdag wordt weinig gereisd naar het bedrijventerrein (in totaal 7 instappers per dag), terwijl lijn 183 wel de gehele dag rijdt. In Vrouwenpolder stappen dagelijks ongeveer 90 mensen op, die vrijwel allemaal behoefte hebben aan een bus naar Zuidplein of Lombardijen. Door de routes van de buslijnen 183 en 283 om te draaien sluit het aanbod beter aan op de vraag en worden diverse verzoeken en suggesties voor de routevoering overgenomen; op werkdagen zal lijn 283 via Vaanpark-II rijden en lijn 183 zal de gehele dag via Vrouwenpolder rijden. Door deze routewijziging hebben vrijwel alle reizigers vanuit Vrouwenpolder en Buitenoord een snellere verbinding naar Slinge, Zuidplein en Lombardijen, die bovendien ook nog eens langer doorrijdt in de avond. Daarnaast hoeven reizigers niet langer over te stappen als zij naar Carnisselande, Lombardijen of Keizerswaard willen. De reistijdwinst op dit traject kan daardoor oplopen tot vijftien minuten, voor de doorgaande reizigers blijft de reistijd gelijk. Ook wordt het mogelijk om vanuit Vrouwenpolder naar het centrum van Barendrecht te reizen en rijden er minder bussen door de Harplaan. De bediening van bedrijventerrein Vaanpark-II en de snelle verbinding tussen Barendrecht en de HES en Kralingse Zoom blijft in stand door spitsbuslijn 283. Hierdoor krijgt Nieuweland tijdens de spits een snellere verbinding met de HES en Kralingse Zoom dan nu. Daar 1 april

22 profiteren ongeveer 15 reizigers van. Buiten de spitstijden zullen reizigers vanuit Vaanpark-II moeten opstappen bij een alternatieve halte van lijn 183 of gebruik moeten maken van lijn 84. Dit raakt ongeveer 70 reizigers per dag. Door lijn 183 via Vrouwenpolder te laten rijden is meer dan 95% van de reizigers sneller op bestemming en is het niet langer noodzakelijk om lijn 184 naar Vrouwenpolder te laten rijden. Deze ritten kunnen als lijn 84 naar Barendrecht station gaan rijden. Lijn 84 rijdt dan in de spitsrichting 6x per uur, in de daluren 4x per uur en in de avond 2x per uur. In de tegenspitsrichting ( s ochtends richting station Barendrecht en s middags vanaf station Barendrecht) wordt de frequentie 4x per uur, zodat de frequentie gelijk is aan de trein en er altijd dezelfde aansluiting kan worden geboden. Om de scholierendrukte bij de Dierensteinweg op te vangen zullen er op drukke momenten extra ritten rijden tussen Zuidplein en Viaduct A15, en vandaar verder naar station Barendrecht. In totaal hebben ongeveer 130 reizigers baat bij het voorstel voor de lijnen 84/183/184/283. Ongeveer 40 reizigers hebben een langere loopafstand naar de halte en een dertigtal reizigers is aangewezen op lijn 84 om naar de Spinozaweg of Zuidplein te reizen. Figuur. Voorstel routes lijnen 183 en 283 Vanwege de haltesituatie en vertragingen op de Spinozaweg zal de route tussen de Pascalweg en Vaanweg worden ingepland via de Guido Gezelleweg in plaats van via de Spinozaweg Ridderkerk Het lijnenpakket in Ridderkerk is in 2015 volledig vernieuwd. Lijn 146 vormt de snelle verbinding tussen Zuidplein en Ridderkerk, altijd, ook s avonds of in het weekend. Lijn 144 verzorgt de ontsluiting van diverse winkel- en zorgcentra in Rotterdam Zuid en Ridderkerk. Lijn 143 verzorgt de verbinding met Dordrecht en de lijnen 140 en 245 verbinden Ridderkerk 1 april

23 met Kralingse Zoom. Als één van de weinige lijnen heeft lijn 140 geen routewijziging gekregen. De reizigersaantallen op deze lijn zijn al enige tijd constant. Uit eerdere analyses bleek dat de verbinding met Dordrecht erg zwak was. Daardoor is de frequentie van lijn 143 in de daluren teruggebracht tot een uurdienst. Inmiddels lijkt deze route weer wat aan te trekken. Met ingang van dienstregeling 2016 zijn er enkele ritten naar Dordrecht toegevoegd. Vooralsnog geven de reizigersaantallen en financiële ruimte geen aanleiding voor frequentieverhoging. Lijn 144 komt langs diverse knooppunten en ontsluit vele winkel- en zorgcentra in Rotterdam Zuid en Ridderkerk. Hierdoor ontstaat er een duidelijke verbinding met een hoge frequentie, die ook steeds meer reizigers begon te vervoeren. In het najaar van 2015 heeft deze lijn echter veel hinder ondervonden van de werkzaamheden aan de Spinozaweg, waarbij vertragingen van meer dan twintig minuten geen uitzondering waren. Hierdoor valt het aantal instappers in de maanden oktober en november van 2015 wat terug. De snelle verbinding tussen Zuidplein en Ridderkerk, lijn 146, trekt (daardoor) ook steeds meer reizigers. Zowel op werkdagen, als op zaterdag maken steeds meer mensen gebruik van deze lijn. Lijn 245 is eveneens een snelbusverbinding, maar dan met Kralingse Zoom. Ook deze verbinding trekt aan, maar buiten de spitsuren is het aantal reizigers van en naar Ridderkerk beperkt. Op dergelijke momenten kunnen reizigers ook gebruikmaken van de lijnen 83 en 144, met een overstap bij Keizerswaard Verlenging laatste rit lijn 144 Voor 2017 wordt voorgesteld om van lijn 144 de rit van uur richting Ridderkerk door te rijden tot de halte Staringlaan (Drievliet). Hierdoor ontstaat er een latere reismogelijkheid vanaf station Lombardijen en Ridderkerk Koningsplein naar Drievliet. Voor de rest van de dienstregeling worden geen wijzigingen voorgesteld. 1 april

24 4.14 BOB-bussen De BOB-bussen laten al enige tijd een groei zien. Dat is, gezien het alcoholverbod voor jongeren en de sluiting van enkele discotheken in het centrum van Rotterdam, tegen eerdere verwachting in. De BOB-bussen worden momenteel niet alleen gebruikt door stappers die om 4 of 5 uur naar huis willen, maar ook door reizigers voor wie de laatste ritten van het reguliere net te vroeg gaan of de eerste rit van het reguliere net te laat gaat. Dat zijn redenen om te dienstregeling licht aan te passen, maar vormen op dit moment geen aanleiding om de dienstregeling van de nachtlijnen grof te herzien Voorstel voor 2017 Vanuit reizigers en chauffeurs komen er verzoeken om BOB lijn 8 in het noorden van Spijkenisse via de Willemshoevelaan en Wiston Churchilllaan - Hekelingseweg te gaan rijden, in plaats van via de Eerste Heulbrugstraat. Hierdoor wordt voorkomen dat veel passagiers in de nachtelijke uren de Groene Kruisweg moeten oversteken. Ook zijn er verzoeken gekomen om Heenvliet en Geervliet in de nachtelijke uren te bedienen. Het is niet goed mogelijk om deze kernen met Spijkenisse te verbinden, maar het is wel mogelijk om BOB lijn 18 tussen Brielle en Rotterdam Centraal via de busbaan langs de N218 te laten rijden. Aan het begin van de nacht komen er extra ritten op lijn BOB lijn 11 vanaf Zuidplein naar Rotterdam Centraal. Hierdoor hebben ook de reizigers die met de laatste bussen aankomen bij Zuidplein nog een verbinding met het centrum van Rotterdam. 1 april

25 5 Bijlage overzicht frequenties en bedieningstijden Metro In onderstaande tabellen zijn de intervallen opgenomen van de metrolijnen en de gezamenlijke trajecten. De intervallen zijn gemiddelden in de drukste richting. De tijdvakindeling is globaal als volgt (specifieke afwijkingen per lijn en richting mogelijk). Op werkdagen wordt tot 7:00 uur s ochtends de vroege ochtend frequentie gereden. Na de ochtendspits start om 9:00 de dagfrequentie tot 15:00 uur de avondspits aanvangt. Tussen 18:00 en 19:00 uur wordt de spitsfrequentie geleidelijk afgebouwd tot de avondfrequentie. Op zaterdag wordt tussen 10:30 en 11:30 uur opgebouwd naar de dagfrequentie en tussen 18:00 en 19:00 afgebouwd tot de avondfrequentie. Op zondag wordt tussen 11:00 en 12:00 uur opgebouwd naar de dagfrequentie en tussen 18:00 en 19:00 afgebouwd tot de avondfrequentie. De gezamenlijke trajecten waar met afgestemde vertrektijden wordt gereden (de zgn. stamtrajecten) zijn de volgende: Schiedam Centrum Capelsebrug (lijn A/B/C). Rotterdam Centraal Slinge (lijn D/E) Freq. WERKDAG Jaardienst Vroege Ochtend Middag RET- metrolijn Ochtend Spits Overdag Spits Avond A Binnenhof - Schiedam Centrum A Binnenhof - Kralingse Zoom 15 B Nesselande - Schiedam Centrum C De Terp - De Akkers D Rotterdam Centraal - De Akkers D Rotterdam Centraal - Slinge E Den Haag Centraal - Slinge Vroege Ochtend Middag Stamtraject Ochtend Spits Overdag Spits Avond A,B,C Capelsebrug- Schiedam Centrum 5 3,3 3,3 3,3 7,5 D,E Rotterdam Centraal - Slinge 7,5 2,5 5 3,3 7,5 1 april

26 1 april

27 Tram Onderstaande tabellen geven een beeld van de frequenties en bedieningstijden van de diverse tramlijnen, via het geboden interval over de dag (bij benadering, kleine afwijkingen mogelijk). Bij de frequenties en bedieningstijden horen de volgende opmerkingen. Vanaf aanvang dienst wordt opgebouwd tot de spitsfrequentie. Op werkdagen start om 7:00 de dagfrequentie, die duurt tot 18:00 uur. Tussen 18:00 en 19:00 uur wordt geleidelijk afgebouwd tot de avondfrequentie. Op zaterdag wordt tussen 10:00 en 11:00 uur opgebouwd naar de dagfrequentie en tussen 17:00 en 19:00 afgebouwd tot de avondfrequentie. Op zondag wordt vanaf ca. 12:00 uur opgebouwd naar de dagfrequentie en tussen 17:00 en 19:00 afgebouwd tot de avondfrequentie. In het eerste en laatste uur van de dag kan enige afwijking van de frequenties (langere intervallen) voorkomen. Opgenomen zijn de ritten volgens dienstregeling op het volledige traject (tenzij anders vermeld). In aanvulling op deze ritten kunnen extra ritten geboden worden op een deel van het traject, als de tram onderweg is van / naar de remise. De genoemde aanvang- en eindtijden betreffen de vertrektijd vanaf de beginhalte. De tijden zijn bij benadering, afgerond op halfuren en van de richting die het eerst start of het laatst eindigt. Indien de start- of eindtijd van de tegenrichting meer dan een halfuur afwijkt, is deze tijd tussen haakjes aangegeven. Lijnen die niet zijn vermeld bij een bepaald dagtype, rijden die dag niet. Voor alle dagtypen worden de vertrektijden van de tramlijnen op de volgende verbindingen zoveel mogelijk op elkaar afgestemd, zodat op het gezamenlijke traject een evenwichtig interval wordt geboden: Vuurplaat Beurs (lijn 20/23/25) Beurs Marconiplein (lijn 21/23/24) De Esch Bachplein (lijn 21/24) Kruisplein Zaagmolenbrug (lijn 7/8) 1 april