Vlaams Gewest 30 juni Investeringsplan Vlaams Gewest

Transcriptie

1 Vlaams Gewest 30 juni 2005 Investeringsplan Vlaams Gewest

2 2 Investeringsplan Vlaams Gewest juni 2005

3 We are a team of dedicated professionals, accountable for keeping the lights on, by serving our customers and the community in an efficient way Vlaams Gewest 30 juni 2005 Investeringsplan Vlaams Gewest

5 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE 5 LIJST VAN FIGUREN EN TABELLEN 8 Inleiding 11 WETTELIJKE CONTEXT 13 DRIE DOELSTELLINGEN AAN DE BASIS VAN DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET: ENERGIE, MILIEU, ECONOMIE 13 BELEID INZAKE DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET 14 ALGEMENE OPBOUW VAN HET INVESTERINGSPLAN 15 1 Methodologie van de ontwikkeling van het elektriciteitsnet HET ELEKTRICITEITSTRANSMISSIENET IN BELGIË METHODOLOGIE VOOR DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSTRANSMISSIENET Algemene beschrijving Onzekerheden die de ontwikkeling van het elektriciteitsnet kenmerken De visie op korte en middellange termijn 20 2 Evolutie van het verbruik MACRO-ENERGETISCH KADER Basishypotheses Vooruitzichten in verband met het elektriciteitsverbruik DEFINITIE VAN DE VERBRUIKSSCENARIO S (AFGENOMEN VERMOGEN) Hoge variant Lage variant LAATSTE MÉTHODOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN M.B.T. DE LOKALE VERBRUIKSPROGNOSES Invloed van de temperatuur op het elektriciteitsverbruik Tendensgebonden evolutie van het elektriciteitsverbruik 39 Investeringsplan Vlaams Gewest

6 3 Evolutie van de productie HYPOTHESES VAN HET INDICATIEF PROGRAMMA VAN DE PRODUCTIEMIDDELEN Centrale productie Decentrale productie HYPOTHESES VAN HET INVESTERINGSPLAN Centrale productie Decentrale productie DEFINITIE VAN PRODUCTIESCENARIO S Basisscenario s voor de productie 50 4 Criteria voor de ontwikkeling van het transmissienet Investeringen door het stijgende verbruik in de middenspanningsnetten Investeringen verbonden met de herstructurering van de 36 kv-netten Algemeen beleid voor het ontkoppelen van het 70 kv-net Belastingsoverdrachten van de spanningsniveaus 70 tot 36 kv naar 150 kv DIMENSIONERINGSCRITERIA VOOR HET AANSLUITEN VAN WINDTURBINES Dimensioneringsmethodes Dimensioneringscriteria 59 5 Referentie-elektriciteitsnet BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKINGEN Versterkingen die voorzien werden tegen Versterkingen gepland tegen Versterkingen gepland tegen GRAFISCH OVERZICHT VAN DE LOPENDE VERSTERKINGEN 69 6 Versterking van het distributienet tegen HET ELEKTRICITEITSNET AFSTEMMEN OP DE PRODUCTIE- EN VERBRUIKSNIVEAUS DIAGNOSE VAN DE KNELPUNTEN IN HET ELEKTRICITEITSNET DEFINITIE VAN DE VERSTERKINGSSCENARIO'S 78 6 Investeringsplan Vlaams Gewest juni 2005

7 6.4 HAALBAARHEIDSONDERZOEK Technische uitvoerbaarheid Beperkingen inzake ruimtelijke ordening Realisatieplanning GRAFISCH OVERZICHT VAN DE VOORGESTELDE VERSTERKINGEN TEGEN Versterking van het distributienet op langere termijn BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKINGEN GRAFISCH OVERZICHT VAN DE VOORZIENE VERSTERKINGEN OP LANGERE TERMIJN 92 Besluiten & uitvoering van het Investeringsplan 97 Investeringsplan Vlaams Gewest

8 LIJST VAN FIGUREN EN TABELLEN Tabel 2.1: Evolutie van het BBP en de toegevoegde waarden per sector bij constante prijzen , in % per jaar 25 Figuur 2.2: Internationale brandstofprijzen (in USD (2000)/toe) 26 Figuur 2.3: Voorspelde evolutie van het Belgische elektriciteitsverbruik tussen 2005 en 2012 volgens de hoge variant en de lage variant (in TWh) en vergelijking met de varianten die in de Investeringsplannen en werden gehanteerd 27 Tabel 2.4: Eindverbruik van elektriciteit (GWh) ( , hoge variant) 29 Tabel 2.5: Eindverbruik van elektriciteit (GWh) ( , lage variant) 29 Figuur 2.6: Verdeling van de besparingen inzake elektriciteitsverbruik, tegen 2008 en 2012, in GWh van de lage variant in vergelijking met de hoge variant 32 Tabel 2.7: Jaarlijkse groeipercentages van het elektriciteitsverbruik per sector ( ) 33 Figuur 2.8: Evolutie van het piekverbruik (globaal en sectoraal) Hoge variant 35 Figuur 2.9: Evolutie van het verbruik op de piek (globaal en sectoraal) Lage variant 36 Figuur 2.10: Ontleding van het residentieel verbruik in invloedsfactoren «vervolmaakt» model 38 Figuur 2.11: Voorbeeld van ontleding in seizoensgebonden en niet-seizoensgebonden bestanddelen van een chronologische reeks van gegevens inzake residentieel verbruik over een periode van drie en een half jaar 38 Tabel 3.1: Figuur 3.2: Tabel 3.3: Figuur 3.4: Tabel 3.5: Figuur 3.6: Tabel 3.7: Kenmerken van de productie-eenheden die in 2002 in bedrijf zijn genomen of die voor 2005 of 2006 gepland zijn 46 Hypotheses in termen van toename van het opgesteld vermogen van de windparken in vergelijking met de situatie Evolutie van het opgesteld vermogen van de windparken in vergelijking met de situatie in 2003, per Gewest 48 Hypotheses in termen van toename van het opgesteld vermogen van de off-shore windparken in vergelijking met de situatie Evolutie van het opgesteld vermogen van de off-shore windparken in vergelijking met de situatie Hypotheses in termen van toename van het opgesteld vermogen inzake warmtekrachtkoppeling in vergelijking met de situatie Evolutie van het opgestelde vermogen in termen van warmtekrachtkoppeling in vergelijking met de situatie 2003, per Gewest 50 Figuur 3.8: Productieplan op de piek tot en met 2007, in MW Hogeverbruiksvariant 51 Figuur 3.9: Productieplan op de piek tot het jaar 2007, in MW Lageverbruiksvariant 51 Figuur 3.10: Evolutie van het beschikbare vermogen, op de piek, in MW, per type eenheid, respectievelijk tegen 2007 en tegen 2012 (middellange termijn), ten opzichte van de bestaande situatie in Figuur 4.1: Figuur 4.2: Productiecurven van een windturbine, in percentage van het normale vermogen, per seizoen, in functie van het uur van de dag 58 Gecumuleerde frequentiecurven van gemiddeld uurvermogen die een on-shore windturbine ontwikkelt in percentage van zijn nominaal 8 Investeringsplan Vlaams Gewest juni 2005

9 vermogen, bij een gemiddelde jaarlijkse productieduur van uur, per seizoen. 60 Tabel 5.1: Stand van zaken van de versterkingen uit het Investeringsplan , die voorzien werden tegen 2003 maar op 1 januari 2005 nog niet waren gerealiseerd 65 Tabel 5.2: Stand van zaken van de versterkingen die voorzien werden tegen Tabel 5.3: Lijst van de investeringen die voorzien worden tegen Figuur 5.4: Referentienet Vlaanderen Figuur 5.4: Hoogspanningsnet detail A Figuur 5.4: Hoogspanningsnet detail B Figuur 5.4: Hoogspanningsnet detail C Figuur 6.1: Hypothesen voor de verbruiksevolutie tussen 2002 en 2012, in MW 77 Tabel 6.2: Lijst van de investeringen die tegen 2007 moeten gebeuren 79 Tabel 6.3: Planning van de investeringen tegen Figuur 6.4: Hoogspanningsnet Vlaanderen Figuur 6.4: Hoogspanningsnet detail A Figuur 6.4: Hoogspanningsnet detail B Figuur 6.4: Hoogspanningsnet detail C Tabel 7.1: Tabel 7.1: Tabel 7.2: Lijst van de investeringen op middellange termijn die al in het Investeringsplan voorgesteld werden 90 Lijst van de investeringen op middellange termijn die al in het Investeringsplan voorgesteld werden (vervolg) 91 Lijst van de investeringen op middellange termijn die al in het Investeringsplan voorgesteld werden 92 Tabel 7.3: Lijst van de nieuwe op middellange termijn voorgestelde investeringen 92 Figuur 7.4: Hoogspanningsnet Vlaanderen op langere termijn 93 Figuur 7.4: Hoogspanningsnet detail A op langere termijn 94 Figuur 7.4: Hoogspanningsnet detail B op langere termijn 95 Figuur 7.4: Hoogspanningsnet detail C op langere termijn 96 Tabel 8.1: Planning van de investeringen tegen Investeringsplan Vlaams Gewest

11 Inleiding Investeringsplan Vlaams Gewest

13 WETTELIJKE CONTEXT De openstelling van de elektriciteitsmarkt werd ingeluid door de Richtlijn 96/92/EG van het Europees Parlement en van de Raad van 19 december 1996 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne elektriciteitsmarkt 1. In het Vlaams Gewest werd deze Richtlijn omgezet door het decreet van 17 juli 2000 houdende de organisatie van de elektriciteitsmarkt en verder uitgewerkt door het Besluit van de Vlaamse regering met betrekking tot de distributienetbeheerders voor elektriciteit van 15 juni Artikel 12 van dit Besluit belast de distributienetbeheerder met de ontwikkeling van het distributienet. De praktische modaliteiten van het Investeringsplan zijn vastgelegd in Deel II Hoofdstuk 1- Afdeling 1.1 van het Technisch Reglement distributie elektriciteit (Vlaams Gewest). Het Investeringsplan dekt een periode van drie jaar; het wordt om het jaar aangepast voor de volgende drie jaar en vóór 1 juli van het betreffende jaar aan de VREG meegedeeld. Het Investeringsplan omvat: een gedetailleerde raming van de nodige behoeften aan distributiecapaciteit, met aanduiding van de onderliggende hypothesen; het investeringsprogramma dat de distributienetbeheerder vooropstelt om deze behoeften te kunnen dekken. Het Investeringsplan betreft enkel het net waarvoor Elia als distributienetbeheerder door de Vlaamse overheid is aangeduid, met uitzondering van de netten van 70 kv tot 30 kv beheerd door IMEA en Interelectra. DRIE DOELSTELLINGEN AAN DE BASIS VAN DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET: ENERGIE, MILIEU, ECONOMIE Het Investeringsplan beschrijft de investeringen, die noodzakelijk zijn om te voldoen aan de lange termijnbehoeften inzake distributiecapaciteit en dit tegen de laagst mogelijke kostprijs voor de gemeenschap. De term kostprijs moet hier in een ruimere dan strikt economische zin worden begrepen en omvat naast de economische ook de energetische en milieuaspecten. De doelstelling is die investeringen te kiezen, die de gemeenschap het meeste baat bijbrengen 3. 1 Deze Richtlijn werdt op 1 juli 2004 vervangen door Richtlijn 2003/54/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne elektriciteitsmarkt. 2 Decreet van 17 juli 2000 houdende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, gepubliceerd in het Staatsblad op 22 september Artikel 12 van de wet van 29 april 1999 houdende de organisatie van de elektriciteitsmarkt omschrijft dit in de volgende bewoordingen (Artikel 12, 3, 5 ) Na advies van de Commissie stelt de Koning de regels vast inzake de doelstellingen die de netbeheerder moet nastreven inzake kostenbeheersing. Investeringsplan Vlaams Gewest

14 Drie doelstellingen liggen aan de basis: energie: het elektriciteitsvervoer op lange termijn waarborgen, rekening houdend met de beschikbare productiemiddelen, het verbruik, de geografische spreiding en de evolutie ervan; milieu: opteren voor duurzame oplossingen, met een minimale impact op het leefmilieu en de ruimtelijke ordening; economie: streven naar het meest voordelige transporttarief voor de eindverbruiker, met inachtneming van de voorgaande vereisten. De interacties tussen die verschillende doelstellingen zijn veelvuldig en vaak zelfs tegenstrijdig. Bij wijze van voorbeeld: de uitwerking van een beleid dat: rekening houdt met de onzekerheden rond de evolutie en de lokalisatie van de productiemiddelen voor elektriciteit 4 ; tevens rekening houdt met de onzekerheden rond de evolutie van het elektriciteitsverbruik 5 en/of; de naleving van bepaalde milieunormen nastreeft; kan in tegenspraak lijken met de vereiste van economische rendabiliteit vanuit het oogpunt van de gemeenschap. Het zoeken naar een verantwoord evenwicht tussen die drie doelstellingen is nochtans de rode draad doorheen dit Investeringsplan. Het werd opgesteld vanuit het streven naar een optimale ontwikkeling van het distributienet, gekenmerkt door: een betrouwbaar en zeker vervoer van elektriciteit op lange termijn; een concurrentiele en stabiele prijs voor het vervoer; een minimale impact op het leefmilieu en de ruimtelijke ordening; een beperking van de risico s inherent aan investeringsbeslissingen in de context van een onzekere toekomst. BELEID INZAKE DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET Elia is samengesteld uit twee wettelijke entiteiten die als één enkele economische entiteit werken: Elia System Operator, houder van de licenties, en Elia Asset, eigenaar van het net. Het vermaasde net dat door Elia System Operator ( Elia ) wordt beheerd, bestrijkt de spanningsniveaus van 380 kv tot en met 30 kv en vormt, vanuit beheerstechnisch oogpunt, één geheel. De globale krachtlijnen vormen het algemene referentiekader, ook al heeft het onderhavige Investeringsplan van Elia in strikte zin enkel betrekking op de spanningsniveaus van 70 kv en lager. 4 De onzekerheden met betrekking tot de evolutie van de productiemiddelen spruiten onder meer voort uit het inschakelen 5 van hernieuwbare energiebronnen en warmtekrachtkoppeling om tegemoet te komen aan de beleidslijnen inzake duurzame ontwikkeling; de realisatie van deze doelstellingen hangt af van de respons van de markt ten aanzien van de steunmaatregelen die worden ingevoerd. Een andere bron van onzekerheden hangt samen met de beschikbaarheid van de thermische centrales en wordt veroorzaakt door de evolutie van de brandstofprijzen, die zeer volatiel zijn, zoals deze van aardolie en aardgas. Hierin liggen de onzekerheden vervat verbonden aan de respons van de verbruiker op de invoering van de maatregelen inzake de beheersing van de vraag. 14 Investeringsplan Vlaams Gewest juni 2005

15 De krachtlijnen van het globale beleid voor de ontwikkeling van het elektriciteitsnet 6 zijn de volgende: voorrang verlenen aan het ondergronds aanleggen van nieuwe verbindingen met een spanning van 36 kv of minder; een maximale benutting inclusief versterking van de bestaande 70 kv, 150 kv en 220 kv infrastructuur; voor nieuwe verbindingen op deze spanningen, bij voorkeur opteren voor: luchtlijnen op plaatsen waar deze kunnen worden aangelegd langs bestaande of geplande grote infrastructuren. Ter compensatie zullen indien mogelijk bestaande lijnen worden verwijderd om een globaal milieuevenwicht te bewaren; ondergrondse kabels in de andere gevallen; verdere ontwikkeling van de zeer hoge spanningsverbindingen (380 kv) via luchtlijnen om redenen van technische en economische aard. ALGEMENE OPBOUW VAN HET INVESTERINGSPLAN Dit Investeringsplan stoelt op dezelfde principes die werden bepaald voor het Investeringsplan Het Investeringsplan telt 7 hoofdstukken en hun respectieve bijlagen. Het hoofddocument heeft tot doel: een stand van zaken op te maken betreffende de vordering van de versterkingen die in de vorige Investeringsplannen en voorzien werden; een voorstel van versterking van het net tegen 2007 uit te werken op basis van verschillende scenario s die worden opgesteld op basis van evolutiehypotheses; de mogelijke richtinggevende pistes met betrekking tot de versterking van het net en de beslissingen betreffende studieprojecten, op langere termijn, te actualiseren; de nieuwe methodologische ontwikkelingen te beschrijven die in het kader van dit Investeringsplan worden gebruikt. Om de informatie in het hoofddocument te beperken, wordt de lezer verzocht de bijlagen te raadplegen voor: alle informatie over de methodologieën die al werden beschreven in het Investeringsplan ; de redenen voor de investeringen die in de vorige Investeringsplannen en voorzien werden. Na een korte beschrijving van de rol van het elektriciteitstransmissienet geeft het eerste hoofdstuk de methodologie van de ontwikkeling van het net die in dit Investeringsplan werd toegepast. De hoofdstukken 2 en 3 zijn gewijd aan de beschrijving van de basishypotheses en de scenario s die werden uitgewerkt vanuit het standpunt van het elektriciteitsverbruik enerzijds en de elektriciteitsproductie anderzijds. Hoofdstuk 4 vat de dimensioneringscriteria van het distributienet samen en beschrijft de nieuwe concepten die werden ontwikkeld in het kader van het proces om het transmissienet te dimensioneren. Het is ongetwijfeld nuttig eraan te herinneren dat het om een complex proces gaat, aangezien hierbij rekening moet 6 Het beleid van de netbeheerder zal echter worden bijgestuurd indien dit noodzakelijk mocht blijken om aan de vigerende wetgeving te voldoen. Investeringsplan Vlaams Gewest

16 worden gehouden met technische, economische en milieufactoren en met hun talrijke interacties. Hoofdstuk 5 beschrijft het referentie-distributienet. De netversterkingen die het gevolg zijn van de vereiste distributiecapaciteit worden weergegeven in de hoofdstukken 6 en 7. Tot besluit volgt een samenvatting van het uitvoeringsplan van de investeringen voor de versterking van het net dat aan de VREG wordt voorgelegd. Het voorliggend Investeringsplan werd opgesteld op basis van een aantal gegevens, die elders in deze tekst nader worden omschreven. Een belangrijk deel van deze gegevens zijn hypothetisch en dus per definitie onzeker. Bijgevolg is de uitvoering van sommige investeringen afhankelijk van beslissende elementen: de investeringsvoorstellen die in dit plan worden aanbevolen, kunnen het voorwerp zijn van eventuele wijzigingen die verbonden zijn met de evolutie van de elektriciteitsmarkt en van de beslissingen van de betrokken marktspelers. Bovendien zorgt de voortdurende evolutie van de geldende wetten en regelgevende teksten op het vlak van de elektriciteit (in ruime zin genomen, met inbegrip van milieu, stedenbouw, enz. ) voor andere elementen van onzekerheid. Zo kan Elia geen vaste en definitieve verbintenissen aangaan met betrekking tot de uitvoeringstermijnen van de investeringen, aangezien deze termijnen sterk afhankelijk zijn van de procedures voor het verkrijgen van de vergunningen. 16 Investeringsplan Vlaams Gewest juni 2005

17 1 Methodologie van de ontwikkeling van het elektriciteitsnet Investeringsplan Vlaams Gewest

19 1.1 HET ELEKTRICITEITSTRANSMISSIENET IN BELGIË De rol en de structuur van het Belgische elektriciteitsnet werden in het Investeringsplan voorgesteld. De gedetailleerde beschrijving is beschikbaar in bijlage bij hoofdstuk 1 van dit document. Het transmissienet dat door Elia System Operator ( Elia ) als netbeheerder wordt beheerd, bestaat uit luchtlijnen en ondergrondse kabels met een spanning van 380 kv tot en met 30 kv. Meer dan 800 hoogspanningsposten zetten de spanning naar het gewenste niveau om. Het volledige hoogspanningsnet bestaat uit km verbindingen, waarvan km luchtlijnen en km ondergrondse kabels. 1.2 METHODOLOGIE VOOR DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSTRANSMISSIENET Het Investeringsplan is in de eerste plaats bedoeld om een plan uit te werken voor de uitbreiding van het net voor de komende drie jaar, rekening houdend met de waarschijnlijke behoeften van de huidige en toekomstige gebruikers, en waarbij wordt nagestreefd om de gewenste beschikbaarheid en betrouwbaarheid zo goed mogelijk te waarborgen. De methodologie van het Investeringsplan streeft dit doel na. Bovendien beoogt de methodologie van het Investeringsplan rekening te houden met: de onzekerheden die de ontwikkeling van het net kenmerken; de tijdsaspecten die met deze onzekerheden zijn verbonden. Deze methodologische aspecten worden beschreven in de onderstaande delen tot ALGEMENE BESCHRIJVING De methodologie van het Investeringsplan kan in drie verschillende fases worden uitgesplitst: De eerste fase bestaat in het vastleggen van de parameters die een bepalende invloed hebben op de ontwikkeling van het net, zoals bijvoorbeeld de evolutie van het elektriciteitsverbruik en de evolutie van het productiepark. Ook de spreiding van het verbruik over de verscheidene afnamepunten vormt een zeer belangrijk element in deze fase. In een tweede fase wordt een reeks uiteenlopende scenario s uitgewerkt op basis van de verschillende hypotheses die na afloop van de eerste fase zijn overgebleven. Met behulp van deze scenario s moeten alle denkbare scenario s kunnen worden bestreken die op het vlak van het beleid inzake de energievoorzieningscenario s van het Gewest worden bepaald (energieonafhankelijkheid, quota van groene energie, inplanting van nieuwe productie-eenheden, ). Voor ieder scenario worden vervolgens de vereiste netversterkingen bepaald volgens welbepaalde technische criteria. In de derde fase worden de aan te brengen wijzigingen geëvalueerd, waarbij niet alleen rekening wordt gehouden met de technische criteria, maar ook met de Investeringsplan Vlaams Gewest

20 economische en milieugebonden aspecten, evenals overwegingen in verband met de ruimtelijke ordening. De laatste twee fases vormen een iteratief proces ONZEKERHEDEN DIE DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET KENMERKEN Dit Investeringsplan heeft betrekking op de spanningsniveaus van 70 kv tot 30 kv. De evolutie van het elektriciteitsverbruik heeft een zeer grote impact op de ontwikkeling van deze spanningsniveaus. De onzekerheden die de ontwikkeling van het net kenmerken, vinden hun oorsprong vooral in: de evolutie en lokalisatie van het verbruik; de belangrijkste onzekerheden houden verband met enerzijds de beheersing van de vraag, die in hoge mate afhankelijk is van de wijze waarop de verbruiker op de bestaande incentives reageert (REG-maatregelen, CO 2-taks, enz.) en anderzijds met de lokalisatie van nieuwe afnamepunten/of de aanzienlijke groei van bestaande plaatselijke afnamepunten; de mate van ontwikkeling van decentrale productiemiddelen en hun lokalisatie. Beide facetten die in het Investeringsplan werden gedetailleerd, komen in bijlage bij hoofdstuk 1 van dit document uitvoeriger aan bod DE VISIE OP KORTE EN MIDDELLANGE TERMIJN Overigens hebben niet alle beslissingen in verband met de ontwikkeling van het net waarmee het Investeringsplan rekening houdt dezelfde reikwijdte: beslissingen voor de korte termijn zijn economisch en/of technisch onomkeerbaar; de projectenportefeuille op middellange termijn zal geleidelijk nauwkeuriger worden omschreven in functie van het zich al dan niet bevestigen van de hypothesen verbonden met deze portefeuille. De twee opeenvolgende termijnen zijn de volgende: een korte termijn: deze heeft betrekking op de eerste twee jaar van de periode die in dit plan wordt behandeld; een middellange termijn. De redenen voor deze keuze werden toegelicht en goedgekeurd in het kader van de uitwerking van het eerste Investeringsplan ; ze worden nader toegelicht in bijlage bij hoofdstuk 1 bij dit document. 20 Investeringsplan Vlaams Gewest juni 2005

21 2 Evolutie van het verbruik Investeringsplan Vlaams Gewest

23 De uitwerking van lokale verbruiksprognoses is een onmisbare fase bij het opstellen van het Investeringsplan voor het elektriciteitsnet. De lokale verbruiksprognoses vloeien voort uit een vergelijkingsproces tussen twee informatiebronnen die elk vanuit een andere logica vertrekken, meer bepaald vanuit een macro-economische en een micro-economische invalshoek. De gedetailleerde beschrijving van dit proces, in het kader van de klassieke, deterministische planningsmethodes, die voornamelijk steunen op het werkingspunt van het net op de piek, was het voorwerp van het Investeringsplan en is beschikbaar in bijlage bij hoofdstuk 2 van dit document. De zogeheten micro-economische benadering is van cruciaal belang voor de regionale ontwikkeling van de netten. Ze is immers bepalend voor de berekening van lokale verbruiksprognoses die de ontwikkeling van het net op de betrokken spanningsniveaus aansturen. Deel 2.1 infra stelt het macro-energetisch kader voor dat als referentie dient voor dit Investeringsplan. Het steunt voornamelijk op de energievooruitzichten op lange termijn die het Federaal Planbureau heeft vastgesteld. De definitie van de verbruiksscenario s die het gevolg zijn van het opnemen van de resultaten van de micro-economische benadering in het macro-energetisch kader is het voorwerp van deel 2.2 infra. Deel 2.3 is gewijd aan de laatste methodologische ontwikkelingen m.b.t. de lokale verbruiksprognoses. 2.1 MACRO-ENERGETISCH KADER Het macro-energetisch kader van dit Investeringsplan steunt voornamelijk op de energievooruitzichten op lange termijn van het Federaal Planbureau, inzonderheid op de studies: Energievooruitzichten voor België tegen 2030, Federaal Planbureau, Planning Paper 95 (BfP/PP95); Demande maîtrisée d électricité: Elaboration d une projection à l horizon 2020, Federaal Planbureau, Working Paper (BfP/MDE). De vooruitzichten BfP/PP95 werden gegenereerd op basis van een kwantitatieve analyse die steunt op het model PRIMES 7, dat de werking van het Belgische energiesysteem op geïntegreerde wijze simuleert. De projectie BfP/MDE is dan weer een alternatieve projectie van de vraag naar elektriciteit, rekening houdend met meer voluntaristische strategieën en maatregelen voor het beheer van het energieverbruik: ze steunt op de integratie van de vooruitzichten van het referentiescenario van BfP/PP95 en van de potentiële 7 PRIMES is een energiemodel dat de Europese energiemarkt in haar geheel en de energiemarkten van de lidstaten op lange termijn simuleert (tegen het jaar 2030). Dit model is een toepassing waarmee men de energiemarkt kan analyseren en voorspellingen kan maken over deze markt, rekening houdend met de verschillende varianten op het vlak van de externe omgeving (economische groei en structuur, prijs van de brandstoffen, enz.). Bovendien kan men dankzij dit model de impact van politieke keuzes op het energievlak simuleren. Dit is een partieel evenwichtmodel, gebaseerd op de hypothese dat zowel producenten als consumenten op prijssignalen reageren. Het evenwicht wordt bereikt wanneer in ieder segment van het energiesysteem de prijs de vraag en het aanbod op dezelfde hoogte brengt. Het evenwicht wordt partieel genoemd omwille van het feit dat er geen feedback is van de energetische sfeer naar de economische sfeer. Het elektriciteitsverbruik vormt een van de segmenten van de endogeen gemaakte energiemarkt in PRIMES. Lezers die geïnteresseerd zijn in een volledige beschrijving hiervan, kunnen terecht in bijlage 1 van de Planning Paper 88 van het Federaal Planbureau. Investeringsplan Vlaams Gewest

24 energiebesparingen afgeleid uit de studie van het Fraunhofer Institute 8. Het Federaal Planbureau benadrukt in zijn Working Paper (BfP/MDE): «Deze alternatieve projectie vormt dus geen alternatief scenario, in de klassieke betekenis van dit woord, voor het referentiescenario in de studie van het Federaal Planbureau, aangezien deze projectie niet voortkomt uit hetzelfde methodologische kader (model, hypotheses enz.). Ze houdt geen rekening met de economische impact van de strategieën en maatregelen die noodzakelijk zijn om elektriciteit te besparen.» Buiten deze twee studies werden ook de studie van de Europese Commissie «European Energy and Transport Trends to 2030» («Trends to 2030») en de studie van het Fraunhofer Institute geraadpleegd. Het macro-energetisch referentiekader van dit Investeringsplan valt uiteen in twee duidelijk van elkaar onderscheiden varianten die toelaten rekening te houden met een vrij breed spectrum van vooruitzichten inzake elektriciteitsverbruik dat representatief is voor het onzeker karakter van de evolutie van dit verbruik: de hoge variant is afgeleid van het referentiescenario van de studie BfP/PP95; de lage variant steunt op de projectie BfP/MDE en simuleert een voluntaristische context van beheersing van de elektriciteitsvraag. De onderstaande delen en bevatten respectievelijk: de beschrijving van de basishypotheses van de langetermijnvooruitzichten van het Federaal Planbureau; het macro-energetisch referentiekader in de beide varianten die hierboven worden beschreven en de onderliggende vooruitzichten inzake elektriciteitsverbruik op basis van de berekeningen waarop dit Investeringsplan van het transmissienet steunt BASISHYPOTHESES De energieprojecties op lange termijn, die het Federaal Planbureau heeft opgesteld, steunen op een aantal hypotheses die we hierna kort samenvatten. Deze hypotheses zijn dezelfde voor de hoge en de lage variant van elektriciteitsverbruik waarop dit Investeringsplan steunt. Economische groeihypotheses voor België De economische groeiverwachtingen (BBP) waarop de simulaties voor de periode zijn gebaseerd, situeren zich rond 2,1% per jaar, wat overeenstemt met de gemiddelde groei die de voorbije jaren werd waargenomen. We stellen een lichte vertraging van de economische groei vast tijdens het tweede gedeelte van de beschouwde periode ten opzichte van het eerste gedeelte; de verwachte gemiddelde jaarlijkse groei bedraagt 2,2% voor de periode en 2,0% voor de periode Onderstaande tabel 2.1 bevat de hypotheses betreffende de evolutie van het BBP en de toegevoegde waarden bij constante prijzen tussen 2005 en «Beheer van de energievraag in het kader van de inspanningen die België moet leveren om de uitstoot van broeikasgassen te beperken», studie die het Fraunhofer Institute uitvoerde in opdracht van de Belgische Federale Overheid van Economische Zaken (mei 2003). Deze studie is specifiek gewijd aan de gedetailleerde analyse van de meest veelbelovende maatregelen tot beheer van de energievraag; deze maatregelen moeten worden ondersteund in het kader van de verbintenissen die België is aangegaan op het gebied van het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. 24 Investeringsplan Vlaams Gewest juni 2005

Nog meer weergeven