Water. CDA Waterschap Hollandse delta Waterschapsverkiezingen in balans

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Water. CDA Waterschap Hollandse delta Waterschapsverkiezingen 2015. in balans"

Transcriptie

1 Water CDA Waterschap Hollandse delta in balans CDA Hollandse Delta Verkiezingsprogramma 2

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Opgaven/taken voor het waterschap CDA-uitgangspunten voor waterschappen 7 4. Duurzaamheid 8 5. Samenwerking Betaalbaarheid Voorbeeldprojecten 14 3

3 Water in balans 1 Inleiding CDA Waterschap Hollandse delta Het waterschap Hollandse Delta beheert het gebied van de Zuid-Hollandse Eilanden IJsselmonde, Rozenburg met de Maasvlakte, Voorne en Putten, Goeree-Overflakkee, de Hoeksche Waard en het Eiland van Dordrecht. Het beheersgebied van het waterschap bestaat dus uit gebieden, die zeer van elkaar verschillen. Van het nagenoeg agrarische Goeree-Overflakkee tot het verstedelijkte gebied van Rotterdam-Zuid en het geïndustrialiseerde Europoortgebied. Op ha wonen mensen, voor wie het gebied veilig en bewoonbaar moet zijn. Veel belangen komen hier samen. Ook belangen, die niet altijd even gunstig zijn voor de waterkwaliteit. Het CDA is zich bewust van de complexiteit van de omstandigheden in deze dynamische Delta. In deze dynamische regio is het dus noodzakelijk om met elkaar samen te leven met het water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners, ondernemers, maar ook voor flora en fauna die in onze regio zo mooi is. Voor de toekomst van onze kinderen en de wereld waarin zij leven, voelt het CDA verantwoordelijkheid voor een goede waterbalans in onze regio. Niet te veel water, waardoor we natte voeten krijgen, maar ook niet te weinig, waardoor het leven uit onze regio verdwijnt. Water in balans dus! Het Waterschap Hollandse Delta staat voor de opdracht te zorgen voor droge voeten en voldoende schoon en zoet water. In de komende jaren liggen er opgaven op het gebied van bodemdaling, zeespiegelrijzing en meer en intensievere regenbuien, afgewisseld met periodes van droogte. Het waterschap zorgt voor veilig en leefbaar wonen op en achter dijken, de juiste hoeveelheid oppervlaktewater van een goede kwaliteit en voor het transport en de zuivering van afvalwater. Het CDA vindt het belangrijk dat het waterschap deze maatregelen in samenwerking met anderen voorbereidt en uitvoert. Wij willen een waterschap dat ruimte geeft aan de deskundigheid en betrokkenheid van inwoners en dat gebruik maakt van de innovatieve kennis van bedrijven en instellingen. Een waterschap dat de samenwerking zoekt om effectief en efficiënt zijn taken uit te kunnen voeren. Belangrijke thema s daar bij voor ons zijn: Duurzaamheid: We kijken naar de lange termijn en wat dat betekent voor het nu. Daarbij vinden we nieuwe technologieën zeer belangrijk. Samenwerking: We beseffen dat veel van het werk van het waterschap impact heeft op het leven van mensen en van andere organisaties. We willen hen dan ook betrekken bij onze keuzes in een stadium dat het ertoe doet. En Betaalbaarheid: We gaan voor het doelmatig en verantwoord omgaan met geld. 4

4 2 Opgaven/taken voor het Waterschap Wat doet het waterschap? Het waterschap zorgt voor de veiligheid, de juiste hoeveelheid oppervlaktewater van goede kwaliteit en voor het transport en de zuivering van afvalwater. Daarnaast zorgt Waterschap Hollandse Delta ook voor het beheer en onderhoud van de wegen buiten de bebouwde kom (met uitzondering van de rijks en provinciale wegen) Veilig: Het waterschap werkt aan veiligheid tegen overstromingen en wateroverlast. Het voorkomen of beperken van de gevolgen daarvan behoort bij de taken. Het CDA vindt dat de komende jaren de focus van kosten wat het kost voorkomen van overstromingen meer moet verschuiven naar een meer samenhangend pakket van maatregelen. Van alleen maar investeren in dijkverzwaringen naar een meer natuurlijke inrichting van het landschap waarin water kan worden vastgehouden of zonder grote gevolgen kan overlopen. Aangezien de veiligheidsnormen zijn herzien vindt het CDA dat de kwaliteit van alle dijkvakken hier aan moeten worden aangepast. Dit heeft er toe geleid dat diverse dijkversterkingen op de eilanden IJsselmonde, het Eiland van Dordrecht, Voorne en Putten, Rozenburg, de Hoeksche Waard en Goeree en Overflakkee hebben plaats gevonden en nog zullen plaats vinden om te voldoen aan deze nieuwe normen die worden gesteld aan de dijken. Voldoende: Door Watergangen en rivieren goed te onderhouden, is voldoende waterafvoer mogelijk. Daarnaast krijgt de kreek of rivier bewust ruimte om op bepaalde plekken op een natuurlijke manier te overstromen. Op deze manier worden de steden en dorpen beschermd tegen overstromingen. Het CDA is voor continue aanpassingen van de watersystemen zodat te veel water snel genoeg weg kan stromen en in geval van tekorten voldoende water kan worden aangevoerd. Naar aanleiding van met name de recente overstromingen op Goeree - Overflakkee heeft het CDA bij de besprekingen van de begroting van 2015 er voor gepleit om het watersysteem zo veel mogelijk te optimaliseren om zodoende ook aan de nieuwe neerslagvoorspellingen van het KNMI te voldoen. Er moet er naar worden gestreefd dat ook in de zomer voldoende water aanwezig is voor het verbouwen van gewassen en het in stand houden van de natuur. Door het waterpeil in rivieren en watergangen te reguleren krijgen natuurgebieden en landbouwgronden langs de watergang voldoende water van goede kwaliteit. Door bijvoorbeeld de kreken en riviertjes te laten meanderen (slingeren), waterbodems te verhogen en stuwen te gebruiken, wordt water in deze gebieden vastgehouden. Door een geleidelijk zeespiegelstijging en ook daling van de bodem in West-Nederland zal het steeds meer moeite kosten om zoutindringing via aanvoer uit de rivieren als aanvulling op oppervlaktewater en verzilting door kwelwater te voorkomen. Ondanks het feit dat we aan het eind van een grote delta leven waar via de grote rivieren voldoende water van goede kwaliteit wordt aangevoerd, zal het steeds meer moeite kosten dit in oorsprong zoete water te scheiden van het zoute water wat vanuit zee de rivieren op komt. Deze problematiek speelt ook een rol in het Deltaprogramma Nederland wat onder leiding van onze Deltacommissaris wordt uitgevoerd. Vooral door de langere perioden van droogte wordt de rivieraanvoer soms veel lager en met een hogere zeespiegel zal er meer zout water binnendringen. Voldoende zoet water van een gelijkwaardige kwaliteit is voor verschillende facetten van ons watersysteem van groot belang: - Natuur in en langs watergangen en ook plantengroei in stedelijk water zou niet kunnen ontwikkelen bij te veel zout in het watersysteem. Het water zou zo veel mogelijk 5

5 vergelijkbaar moeten zijn met regenwater - Voor waterbodem en specifiek voor veenbodems en veenkaden (bij zout water gaat inklinking van veen veel sneller en zou dan grote gevaren voor inklinking en wegglijden van veenkaden tot gevolg kunnen hebben) - Industrie heeft zoet water van voldoende gelijkwaardige kwaliteit nodig voor productieproces - Voor land- en tuinbouw en besproeiing van percelen tijdens droge perioden is voldoende zoet water essentieel. Voldoende zoet water is dus van levensbelang voor deze regio. Zowel voor de drinkwatervoorziening, voor de agrarische bestemmingen als voor de industrie is zoet water noodzakelijk. Daarom houdt het CDA zich actief bezig met de planvorming rondom de ruimtelijke ontwikkelingen binnen de Zuid Westelijke Delta. Verzouting van het Volkerak/Zoommeer mag dan ook pas plaats vinden als de Volkeraksluizen voldoen aan de eisen ten aanzien van minimale zoutlekken richting Haringvliet. Schoon: Het waterschap zorgt voor het zuiveren van het afvalwater van huishoudens en bedrijven. Dit zuiveren gebeurt onder andere in de ondergrondse rioolwaterwaterzuivering Dokhaven. Deze ondergrondse Zuivering is met name bijzonder belangrijk voor de stad Rotterdam. Het CDA stimuleert daarom innovaties voor alle zuiveringen die het milieu ten goede komen. Daarnaast werkt het waterschap samen met de waterleidingmaatschappijen voor schoon drinkwater en de productie van industriewater (koel-, spoel- en bluswater). Uitdaging voor de komende jaren is het sluiten van de waterketen. Dat betekent dat gezuiverd afvalwater kan worden hergebruikt of opnieuw ingezet voor de industrie. Tevens stimuleren wij het afkoppelen van regenwater. Het regenwater wordt dan direct in de bodem gebracht en niet langer zinloos afgevoerd naar de rioolwaterzuivering. Het waterschap helpt de natuur een handje door beken, sloten en rivieren schoon te houden. Het is in ieders belang dat planten en dieren in het water kunnen blijven leven. Regelmatig wordt afval uit beken en rivieren gehaald. Voor een goede waterhuishouding is ook de kwaliteit van het grondwater van belang. Door steeds meer gebruik van de ondergrond ontstaan er echter steeds meer bedreigingen voor het grondwater. Monitoring van activiteiten bij de toepassing van geothermie en koudewarmteopslag is noodzakelijk. Het CDA is voorts van mening dat bij de huidige stand van de techniek schaliegaswinning niet moet worden toegestaan in het gebied van de Hollandse Delta Natuurlijk: Het CDA wil dat het waterschap blijft werken aan natuurlijk water. We willen daarom bijvoorbeeld oude kreken herstellen en de oevers duurzaam en natuurvriendelijk inrichten. Dit zorgt voor een grotere variatie aan flora en fauna, gezonde populaties en een gezonder milieu. Biologisch gezond water verdient een goed visstandbeheer daarom pleit het CDA voor voldoende visoverwinteringsplaatsen, vispassages bij stuwen en visvriendelijke gemalen. Als er meer kronkelende kreken en sloten ontstaan kan het water beter worden tegengehouden, zodat minder stuwen nodig zijn. Het CDA heeft de uitvoering van het herstel van de oude kreken in de Hoeksche Waard en op Voorne en Putten dan ook altijd ondersteund 6

6 Duurzaam veilige wegen en fietspaden: Het waterschap draagt zorg voor de wegen en fietspaden buiten de bebouwde kom. Deze worden door het waterschap onderhouden omdat veel wegen en fietspaden op de Zuid Hollandse eilanden op dijken liggen. Op deze manier is het beheer van dijk en weg in één hand en kan er efficiënter beheer en onderhoud worden gepleegd wat dus kostenbesparend kan werken. Het CDA is een groot voorstander van duurzaam onderhoud bv met een duurzame verlichting. Daarnaast streven wij naar een zo veilig mogelijke inrichting van onze wegen en fietspaden Genieten van water in balans: Een gezonde balans tussen natuur, veiligheid en schoon is belangrijk. Daarnaast is water ook iets om van te genieten. Om in te zwemmen, over te varen, langs te fietsen of op een andere manier bij te recreëren. Het waterschap werkt daarom aan een balans tussen alle belangen die met water te maken hebben: inwoners die veilig willen wonen, agrariërs die hun bedrijf willen uitoefenen, natuurliefhebbers die de biodiversiteit willen beschermen, recreanten die van het water willen genieten en vissers om te vissen. Samen kunnen we het water in balans houden. 3 CDA-uitgangspunten voor waterschappen Het CDA is de partij van de samenleving. Onze CDA-uitgangspunten zijn gerechtigheid, solidariteit, rentmeesterschap en gespreide verantwoordelijkheid. Voor het waterschap betekent dit dat we staan voor duurzaamheid, voor samenwerking en voor betaalbaarheid. Dat houdt in dat we kiezen voor: - Ja, tenzij: het ruimte geven aan initiatieven vanuit de samenleving. Als mensen iets willen realiseren, moet daar in principe ruimte voor zijn tenzij andere belangen, zoals veiligheid, voorgaan. - Het op tijd luisteren naar en betrekken van mensen en organisaties bij nieuwe plannen van het waterschap, in plaats van achteraf te moeten bijsturen. - Gebruikmaken van kennis en innovatief vermogen dat in de samenleving aanwezig is. - De lange termijn boven korte termijn, duurzaamheid is van levensbelang als het om water gaat. - Een passende bescheiden rol van de overheid. - Het zuinig en zorgvuldig omgaan met geld en solidariteit in tariefstelling. - Samenwerking met burgers, organisaties, andere overheden en wetenschappelijke instellingen: samen kunnen we meer. 7

7 4. Duurzaamheid Uitgangspunt Het CDA staat voor duurzaamheid: Het werk van het waterschap dient bij te dragen aan een duurzame samenleving. We kiezen daarom voor de lange termijn boven de korte termijn. Dat vraagt om een structurele aanpak van de wateropgave. Voor onszelf, maar vooral voor de toekomst van onze kinderen. Het CDA streeft naar permanente beschikbaarheid van voldoende, schoon en veilig water voor iedereen door middel van een gesloten kringloop 1. Dat wil zeggen dat verspilling van water en milieuvervuiling worden beperkt en de leefbaarheid wordt verbeterd. Om deze duurzame ontwikkeling mogelijk te maken bevordert het waterschap investeringen en samenwerking in (nieuwe) netwerken gericht op duurzame innovaties op basis van gedeelde belangen. Bijzondere aandacht zal uitgaan naar lokale en regionale projecten, waarbij het gebruik van hernieuwbare bronnen zoals energieopwekking op eigen terrein m.b.v. windmolens en zonne-energie en hergebruik van grondstoffen uit afvalwater centraal staan. Ook wordt grote waarde gehecht aan de aandacht die wordt besteed aan de beleving van water en duurzame waterrecreatie. Strategische doelen duurzaamheid Op basis van bovengenoemde uitgangspunten wil het CDA de komende vier jaren de volgende doelen realiseren: -Het CDA beperkt overstromingsrisico s en wateroverlast door te investeren in lange termijn maatregelen (horizon 2050). We verschuiven onze inspanningen stapsgewijs van de korte termijn/ technische oplossingen naar lange termijn oplossingen door een meer natuurlijke inrichting van het gebied. -Samen met ondernemers wordt hergebruik van afvalwater gestimuleerd. Het CDA wil binnen vier jaar de hoeveelheid gezuiverd afvalwater, dat nu nog niet wordt hergebruikt maar geloosd in oppervlaktewater, verminderen met minimaal 5 procent. -Het CDA wil 5 procent meer energie uit de zuivering van afvalwater halen en grondstoffen terugwinnen die op de markt rendabel kunnen worden gemaakt. -Het CDA draagt eraan bij dat ook in droge perioden zoveel mogelijk water beschikbaar is. We doen dit door een optimale mix van maatregelen om regenwater zowel in de stad als op het platteland in de bodem vast te houden en te bergen. Het optimaliseren van de inrichting van de Zuid-Westelijke Delta moet daar ook een bijdrage aanleveren -Maatwerkoplossingen dienen ervoor te zorgen dat landbouw, industrie en burgers efficiënter gebruikmaken van (drink)water. -Het CDA stimuleert maatschappelijke en commerciële initiatieven om ervoor te zorgen dat meer mensen de bestaande natuur rondom water op een positieve manier ervaren en beleven. Vandaar ook de support voor de herinrichting van het Spinozapark in Rotterdam/ Lombardijen en de herinrichting van het Zuiderpark in Rotterdam. 8

8 Specifieke duurzame aandacht wordt besteed aan de volgende duurzame thema s Duurzame oevers. Deze zorgen voor een grotere variatie aan flora en fauna, gezonde populaties en een gezonder milieu. -Het CDA wil waar mogelijk, in samenwerking met partners, met de aanleg van natuurvriendelijke oevers ook recreatieve voorzieningen aan te leggen (geïntegreerde uitvoering én financiering). -Het CDA wil dat natuurvriendelijke oevers worden aangelegd op locaties waar dit voldoende bijdraagt aan de ecologische waterkwaliteit. -Het CDA wil dat de aanleg van natuurvriendelijke oevers geschied in combinatie met andere functies en daar waar onderhoud goed mogelijk is. Dit moet zoveel mogelijk gecombineerd worden met andere werkzaamheden bijvoorbeeld aan boezem en polderkaden. Een evenwichtige visstand: In de ogen van het CDA moet het waterschap zorgen voor een visvriendelijk beheer, onder andere door de aanleg van vispassages bij stuwen en gemalen, maar ook door de gemalen visvriendelijk te maken Natuurvriendelijk boeren: Het CDA wil natuurvriendelijk boeren ondersteunen. De samenwerking tussen boeren en het waterschap kan elkaar versterken. Boeren moeten een tegemoetkoming kunnen krijgen als zij de waterkanten natuurvriendelijk onderhouden. Het CDA vindt dat kansen waar het gaat om de uitvoering van het Europees Landbouwbeleid, zoals blauwgroene diensten, maaivrije zones, beheer van natuur vriendelijke oevers moeten worden benut en gestimuleerd. Natuurgebieden: Het CDA vindt dat natuurgebieden een hoger en flexibel peil kunnen hebben dan bebouwd gebied of weidegrond. Met een wat hoger of flexibel peil wordt water gespaard voor drogere perioden. Het CDA vindt dat zorgvuldig moet worden omgegaan met het peilbeheer in natuurgebieden en dat daarbij ook aandacht moeten worden besteed aan de inlaat van gebiedsvreemd water. Om te komen tot een goed peilbeheer in die gebieden zal het waterbeheer in goed overleg met de betreffende natuurbeheerder moeten worden gevoerd. Recreatie op en aan het water Voor het CDA is water ook om van te genieten. -Een gezonde balans tussen natuur, veiligheid en schoon water is belangrijk. Daarnaast is water ook iets om van te genieten. Om in te zwemmen, over te varen of op een andere manier bij te recreëren. Het waterschap werkt daarom aan een balans tussen alle belangen die met water te maken hebben: inwoners die veilig willen wonen, agrariërs die hun bedrijf willen uitoefenen, natuurliefhebbers die de biodiversiteit willen beschermen en recreanten die van het water willen genieten. -Het CDA onderschrijft deze balans als basis voor het recreëren op en in het water, waar het gaat om zwemmen in de vrije natuur zijn wij voor het bestrijden van Blauwalg, indien nodig met menginstallaties maar liever op een meer duurzame methode waarbij met doorstroming een goede kwaliteit van het water wordt bereikt. -Het CDA wil dat Hollandse Delta, daar waar het haar eigendommen betreft, deze openstelt voor recreatief medegebruik, rekening houdend met een gezonde balans tussen natuur, veiligheid en waterkwaliteit. -Het CDA vindt dat watergebruikers ook een eigen verantwoordelijkheid hebben met betrekking tot schoon en veilig water en wil hen hier ook op aanspreken en indien nodig handhaven. 9

9 -Het CDA vindt een goede diepgang van vaarwegen essentieel voor een goede doorvaart en wil daarom dat de diepte gewaarborgd blijft door baggeren. Daar waar kan wordt gezocht naar duurzame oplossingen (zoals bijvoorbeeld stroming) om vaarwegen op diepte te houden. -Recreatie langs het water vind ook vaak plaats via de fiets. Het CDA vindt het dan ook belangrijk dat fietspaden op een dusdanige manier worden aangelegd zodat fietsers zo veel mogelijk van het water kunnen genieten. 1 0

10 5. Samenwerking Uitgangspunt Het CDA kiest voor de samenleving, niet de overheid. Dat betekent dat de overheid naast de inwoners staat in plaats van tegenover hen. Wij willen een samenleving waarin de inwoners samen met anderen zoveel mogelijk zelf bepalen. Ook bij wateropgaven wil het CDA inwoners vanaf het begin betrekken bij de oplossingen, omdat de inwoners kennis hebben van het gebied. Het ophalen van kennis van inwoners en instellingen leidt tot duurzamer oplossingen. Samenwerking is geen doel op zich maar een manier van werken. Iedereen vanuit zijn taak of belang kan hieraan deelnemen. Het doel van samenwerking is betere besluiten nemen en draagvlak vergroten voor de uitvoering van projecten. Samenwerken met andere organisaties en belangengroepen leidt daarnaast ook tot efficiënter werken en kostenverlaging. In het dichtbevolkte gebied van Rotterdam vergt goed waterbeheer extra inspanningen. Op veel plaatsen ontbreekt het aan oppervlaktewater, waardoor de mogelijkheid voor extra waterberging ontbreekt. Het CDA vindt samenwerking tussen het waterschap Hollandse Delta en de gemeente Rotterdam dan ook bijzonder belangrijk. Samen moeten zij zoeken naar innovatieve en creatieve oplossingen om de wateropgave aan te pakken. De verbetering van het rioolstelsel en de niet-conventionele mogelijkheden als waterpleinen en groene daken ziet het CDA als interessante mogelijkheden. Strategische doelen samenwerking Op basis van bovengenoemde uitgangspunten wil het CDA de komende vier jaar de volgende doelen realiseren: - Samenwerken met inwoners en ondernemers en hen aan de voorkant betrekken bij waterschapsprojecten in hun eigen omgeving moet leiden tot minder procedures met meer draagvlak. - Samenwerking met diverse maatschappelijke organisaties. Het CDA is er dan ook een voorstander van om goede contacten te onderhouden met vertegenwoordigers van de visserij, visverenigingen, waterportverenigingen, zeeverkenners, land- en tuinbouworganisaties, bewonersorganisaties - Samenwerken met de glastuinbouw en de agrariërs blijft belangrijk om bijvoorbeeld de waterkwaliteit te verbeteren. Beide zijn daarnaast gebaat bij de juiste waterpeilen. Daarmee moet ook gekeken worden naar het vermijden van een te snelle bodemdaling en naar verzilting. Ieder dient zijn/haar verantwoordelijkheid te nemen. - Ten aanzien van de steden in het gebied van Hollandse Delta zetten we in op een dialoog om bijvoorbeeld de klimaatadaptatie opgaven te realiseren. Water en groen bieden goede kansen. - Samenwerking met andere waterschappen om gebruik te maken van elkaars expertise om zodende efficiënter te kunnen werken. - Door de samenwerking in de waterketen met gemeenten en 11

11 drinkwaterleidingbedrijven te verbeteren wil het CDA dat er meer regenwater wordt afgekoppeld en het resterende afvalwater in gezuiverde vorm voor een deel kan worden hergebruikt als industriewater (koel- spoel- of bluswater) in plaats van het lozen op het oppervlakte water. - Door het koppelen van projecten, het zgn. werk met werk maken, zorgt het waterschap voor kostenreductie en toename van de kwaliteit van de leefomgeving. - Samenwerken tussen bedrijfsleven, kennisinstituten en overheid moet leiden tot innovatieve oplossingen voor watervraagstukken en tot slimme en goedkopere oplossingen voor beheer. - Samenwerking met andere wegbeheerders om een adequate bereikbaarheid van de regio te bevorderen - Samenwerken met andere (afval)waterregisseurs: rijksoverheid, provincie, gemeenten en drinkwaterbedrijven. - Samenwerken met scholen om te blijven inzetten op goede watereducatieprojecten op scholen. De jeugd heeft de toekomst en we moeten zorgen dat zij weten wat de zorg voor water met zich meebrengt. 6. Betaalbaarheid Uitgangspunt Het CDA wil dat er doelmatig en verantwoord met uw geld wordt omgegaan. Dat betekent dat we transparant willen zijn: wat geven we waaraan uit? Dat moet voor iedereen zichtbaar kunnen zijn. Het CDA heeft solidariteit daarbij hoog in het vaandel en wil dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Maar ook dat de vervuiler zelf betaalt. Het CDA wil geen rekeningen door doorschuiven naar de toekomstige generaties. Als de inkomsten niet toereikend zijn om alle plannen te betalen, zullen ambities moeten worden bijgesteld, getemporiseerd of soberder uitgevoerd. Strategische doelen betaalbaarheid Op basis van bovengenoemde uitgangspunten wil het CDA de komende vier jaar de volgende doelen realiseren: 12

12 - Vanuit de gedachte meer samenleving, minder overheid streven we naar een kleinere overheid. Dat willen we bereiken door vermindering van regels en meer zelfwerkzaamheid waardoor minder ambtenaren en inhuur nodig zijn. (hebben we ideeën voor deze zelfwerkzaamheid?) - Het CDA wil de kwijtscheldingsregeling voor minder draagkrachtigen (110 procent bijstandsnorm). - Het CDA wil meer transparantie in de organisatie en uitvoering van watertaken. Dit kan door betere verantwoording van uitgaven en tussentijdse rapportages van langlopende projecten. Met de mogelijkheid belanghebbenden te betrekken bij tussentijdse resultaten. Kan op basis van de reacties van deze belanghebbenden bijstelling van ambities en middelen dan aan de orde zijn. - Het CDA is een groot voorstander van goed en regelmatig onderhoud van infrastructuur en installaties. Dit vereist regelmatige investeringen gelijkmatig verspreid in de tijd en voorkomt schoksgewijze grote verhogingen in de tarieven. 13

13 7.Voorbeeldprojecten 1. Grondruil Bewoners, agrarische ondernemers en natuurbeheerders zorgen voor grondruil langs watergangen en rivieren. Daardoor worden losse natuurgebieden met elkaar verbonden om water beter vast te houden, de natuur een handje te helpen en een recreatiegebied van formaat te realiseren. Tevens leidt grondruil tot een betere ligging van agrarische percelen. Er ontstaat een rijk geschakeerd landschap van hagen, bossen, graslanden, ruigten en struwelen. Voor bewoners een mooie omgeving om in te wandelen en voor kinderen een ideale speelplek. 2. Waterkracht met oude en nieuwe technieken Watermolens kunnen worden herbouwd of nagebouwd om duurzame energie op te wekken. Er kan ook voor een eigentijdse benadering worden gekozen met nieuwe en innovatieve technieken. Voor de waterkrachtcentrale kan dan worden gedacht aan installaties die uit diverse waterstromen zoals zee- en getijdenstromingen energie opwekken. Omwonenden en energiecoöperaties worden uitgenodigd met initiatieven te komen. Een waterkrachtcentrale in de Brouwersdam vinden wij dan ook een goed initiatief 3. Waterberging op sportvelden of tuinbouwbedrijven en parken Omwonenden, sportverenigingen en ondernemers worden uitgenodigd voorstellen te doen voor een inrichting van sportvelden, die bij hevige regenval kunnen worden ingezet voor waterberging. Waterschap en betrokken gemeente kunnen dit ondersteunen door eventuele wet- en regelgeving zodanig aan te passen dat waterberging op sportvelden mogelijk wordt. Door kassen en de afvoer van het regenwater zo te construeren dat er een flinke laag water op kan staan voordat het wordt afgevoerd, geeft mogelijkheden tot voorkomen van wateroverlast.. Door in waterbassins op glastuinbouwbedrijven ruimte vrij te houden voor grote regenbuien kan water worden vastgehouden. Deskundige inrichting van de openbare ruimte zoals van het Spinozapark in Rotterdam Lombardijen kan ook een bijdrage leveren aan deze berging 4. Aantrekkelijk watersportgebied Ondernemers, omwonenden en natuurbeheerders maken plannen om een bepaald watergebied aantrekkelijker te maken voor de watersporter. Zo moet de waterkant beter bereikbaar worden. Aanleg van steigertjes kan deze bereikbaarheid bevorderen en voorkomt aantasting van oevers en rietkragen. Verder is een goede bewegwijzering noodzakelijk en is meer variatie en kwaliteit in jachthavens nodig, Er moet meer ruimte komen voor (trend)sporten en soepeler regels voor ondernemers. De betrokken partijen krijgen de ruimte om zelf het gebied nader in te richten en te beheren en zorgen voor duurzame investeringen. Het waterschap ondersteunt dergelijke initiatieven desgewenst met aanjaagsubsidies en toetst de haalbaarheid van plannen op relevante normen. Naleving van de regels op het water is dan wel gewenst en daarvoor is een goed handhavingssysteem noodzakelijk 14

14 5. Terugdringen van verspilling Verspilling van water kan worden teruggedrongen door afspraken te maken met agrarisch ondernemers en natuurbeheerders over beregening. Daarnaast kan bijvoorbeeld restwater van een bierbrouwerij worden gebruikt door agrarisch ondernemers in de omgeving om het tekort aan water te compenseren. In dit water zitten goede voedingsstoffen voor landbouwgronden. Een ander voorbeeld van tegengaan van verspilling is het dusdanig bewerken van afvalwater dat het gebruikt kan worden voor het begieten (van bloemen) in de nabijgelegen glastuinbouw. Bewoners kunnen bewuster met water omgaan met behulp van acties, zoals het stimuleren van het gebruik van regentonnen en het aanleggen van minder verharding. Bewustwording kan ook toenemen door educatie van de jongeren met gastlessen op scholen door waterschapsbestuurders. 6. Veiligheid naar de omstandighedem en maatwerk voor waterkeringen De maatregelen ten behoeve van de veiligheid worden zo veel mogelijk aangepast aan de omstandigheden. Waterkeringen in dichtbevolkt stedelijk gebied met minder ruimte kunnen dan anders worden uitgevoerd dan in de landelijke gebieden met meer ruimte. Waterkeringen op maat zoals bijvoorbeeld de combinatie van waterkering, stadspark en winklelboulevaard in Rotterdam of van parkeergarage in de duinen in Katwijk. 7. Samenwerking tussen overheden Samenwerken kan veel besparen. We doen samen wat kan en werken zelfstandig als het moet. Op die manier wordt de kwetsbaarheid van een individueel waterschap verkleind, worden kosten verminderd en wordt de kwaliteit van diensten vergroot. Waterschappen kunnen ook onderling meer winst behalen door gezamenlijk inkopen van materiaal en het uitwisselen van kennis en personeel. De samenwerking met gemeenten levert ook geld op door dingen steeds meer bij één partij neer te leggen, zoals het onderhoud van gemalen. 8. Aanpak van medicijnresten samen met burgers en ziekenhuizen Omdat medicijnresten een steeds groter probleem gaan vormen bij waterzuivering is aanpak bij de bron nodig. Achteraf verwijderen van medicijnresten wordt onbetaalbaar. Door aantrekkelijke inleverprogramma s te maken wordt bewustwording bij burgers gestimuleerd. Samenwerking met ziekenhuizen moet leiden tot minder lozing van medicijnresten in het afvalwater. 15

15 9. Verminderen van vervuiling door meststoffen en bestrijdingsmiddelen Door het inrichten van gezamenlijke sectorgewijze inrichtingen kan vervuiling worden tegengegaan bv dor het gezamenlijke spoelplaatsen van landbouwmaterieel. De akkerranden regel is een maatregel die verder moet worden uitgebouwd 10 Stedelijke samenwerking. Gerealiseerde Projecten: Spinozapark Rotterdam/ Lombardijen 16

16 17

CDA Waterschap Hollandse delta. Waterschapsverkiezingen 2015. Water in balans

CDA Waterschap Hollandse delta. Waterschapsverkiezingen 2015. Water in balans CDA Waterschap Hollandse delta 20 Water in balans CDA Hollandse Delta Verkiezingsprogramma 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Opgaven/taken voor het waterschap 2015-2019 5 3. CDA-uitgangspunten voor waterschappen

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard 2015-2019 Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners en ondernemers, maar

Nadere informatie

Inleiding. Belangrijke themas zijn voor ons : Duurzaamheid, samenwerking en betaalbaarheid. Het CDA HHSK wil:

Inleiding. Belangrijke themas zijn voor ons : Duurzaamheid, samenwerking en betaalbaarheid. Het CDA HHSK wil: Waterschapsverkiezing 2015. Waar staat het CDA voor? (Concept HHSK 12 september 2014.Bijdragen zijn hierin verwerkt) Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel

Nadere informatie

Samen werken aan water. Verkiezingsprogramma. CDA Aa en Maas

Samen werken aan water. Verkiezingsprogramma. CDA Aa en Maas Samen werken aan water Verkiezingsprogramma CDA Aa en Maas Waterschapsverkiezingen 2015 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Opgave Aa en Maas 2015-2019 4 2. Duurzaamheid 6 3. Samenwerking 7 4. Betaalbaarheid

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma

Verkiezingsprogramma Samen werken aan water Verkiezingsprogramma CDA Brabantse Delta Waterschapsverkiezingen 2015 Vastgesteld in de Algemene vergadering 29 november 2014. Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Opgave Brabantse Delta

Nadere informatie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische

Nadere informatie

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta Waterschap Hollandse Delta dynamiek in de delta Inhoud De dynamiek in de tijd Een dynamische ruimte De opgaven nu en voor de toekomst Water besturen Functionele overheid Algemeen belang en specifiek belang

Nadere informatie

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg.

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg. Verkiezingsprogramma 2019 2023 AWP Aa en Maas De Algemene Waterschapspartij (AWP) is een landelijke vereniging met een gekozen bestuur. In elk waterschap heeft de AWP een afdeling. De landelijke vereniging

Nadere informatie

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc. WATERTOETSPROCES Globale checklist waterbelangen in de ruimtelijke ordening Bij het watertoetsproces let het waterschap op alle wateraspecten. Doorgaans krijgen het voorkomen van wateroverlast en de zorg

Nadere informatie

Water in balans. Waterschap Scheldestromen

Water in balans. Waterschap Scheldestromen Water in balans Waterschap Scheldestromen Waterschapsverkiezingen 2015 Inhoudsopgave Water in balans 3 Samenvatting 4 1. Opgaven/taken voor het waterschap 2015-2019 5 2. CDA-uitgangspunten voor waterschappen

Nadere informatie

Schoon en Helder Water? Natuurlijk! Water Natuurlijk. Stem 18 maart 2015 Water Natuurlijk

Schoon en Helder Water? Natuurlijk! Water Natuurlijk. Stem 18 maart 2015 Water Natuurlijk Schoon en Helder Water? Natuurlijk! Water Natuurlijk Stem 18 maart 2015 Water Natuurlijk Waarom u stemt voor de waterschappen op 18 maart 2015 Veiligheid tegen overstromingen en gezond en schoon water

Nadere informatie

Wijs met water! Verkiezingsprogramma

Wijs met water! Verkiezingsprogramma Wijs met water! Verkiezingsprogramma Waterschap Hollandse Delta Lijst 10 www.wijsmetwaterhollandsedelta.nl In uw handen ligt het verkiezingsprogramma van onze partij. Graag willen wij u kennis laten maken

Nadere informatie

Zeker in Hollandse Delta.

Zeker in Hollandse Delta. Zeker in Hollandse Delta. Verkiezingsprogramma PvdA waterschap Hollandse Delta 2019-2023. 1 Verkiezingsmanifest waterschappen PvdA Zuid-Holland. We wonen in een schitterende delta. Al eeuwenlang is water

Nadere informatie

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel Verkiezingsprogramma 2019 2023 Water Natuurlijk Rijn en IJssel Inleiding Voor u ligt het conceptverkiezingsprogramma van Water Natuurlijk Rijn en IJssel In de komende periode gaan we in gesprek met inwoners

Nadere informatie

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er

Nadere informatie

WATER? NATUURLIJK! Verkiezingsprogramma Water Natuurlijk. Hollands Noorderkwartier

WATER? NATUURLIJK! Verkiezingsprogramma Water Natuurlijk. Hollands Noorderkwartier WATER? NATUURLIJK! Verkiezingsprogramma Water Natuurlijk Hollands Noorderkwartier 2015-2019 Even voorstellen Water Natuurlijk is een NIET-politieke vereniging, die in 2008 speciaal is opgericht om de belangen

Nadere informatie

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor?

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water, gezuiverd afvalwater en stevige dijken. De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water,

Nadere informatie

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren Water in Tiel Waterbeleid Tiel en Waterschap Rivierenland Water en Nederland zijn onafscheidelijk. Eigenlijk geldt hetzelfde voor water en Tiel, met de ligging langs de Waal, het Amsterdam Rijnkanaal en

Nadere informatie

VERKIEZINGS PROGRAMMA

VERKIEZINGS PROGRAMMA VERKIEZINGS PROGRAMMA 2 WATERSCHAPSVERKIEZINGEN 2015-2018 1 VERKIEZINGSPROGRAMMA 2015-2018 Partijleden Samen werken aan water 1 Theo Hogendoorn Dronten 2 Bert Philipsen Rutten 3 M.C. Slootman-Claassen

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma CDA Delfland

Verkiezingsprogramma CDA Delfland Verkiezingsprogramma CDA Delfland 2015-2019 0 Inhoudsopgave 1 Inleiding.... 3 1.1 Taken voor Delfland 2015-2019... 4 1.2 Voldoende water... 4 1.3 Veilig water... 4 1.4 Schoon water... 5 2 CDA Uitgangspunten

Nadere informatie

VERKIEZINGS PROGRAMMA

VERKIEZINGS PROGRAMMA VERKIEZINGS PROGRAMMA 5 WATERSCHAPSVERKIEZINGEN 2019-2022 1 VERKIEZINGSPROGRAMMA 2019-2022 Partijleden Samen werken aan water 1 Bert Philipsen Rutten 2 M.C. Slootman Espel 3 Ton Kempenaar Dronten 4 Martinus

Nadere informatie

Zeker in Rijnland. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Rijnland

Zeker in Rijnland. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Rijnland Zeker in Rijnland. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Rijnland 2019-2023. 1 Verkiezingsmanifest waterschappen PvdA Zuid-Holland. We wonen in een schitterende delta. Al eeuwenlang is water onze

Nadere informatie

JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN

JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN INLEIDING Foto: Timo Tijhof, Creative Commons OP PEIL BRENGEN Voor iedereen is het belangrijk dat er genoeg schoon water

Nadere informatie

Verkiezings- manifest Water Natuurlijk

Verkiezings- manifest Water Natuurlijk Verkiezings- manifest Water Natuurlijk Groot Salland nd pagina 1 van 4 Dit verkiezingsmanifest maakt met vijf hoofdthema s duidelijk waar Water Natuurlijk in Groot Salland voor staat. Water Natuurlijk

Nadere informatie

WAT WIJ WILLEN MET WATER

WAT WIJ WILLEN MET WATER WAT WIJ WILLEN MET WATER Programma 2015-2019 voor de waterschapsverkiezingen Waterschap Amstel Gooi en Vecht Wij willen droge voeten houden als het heeft gestortregend. Maar wij willen ook, dat in droge

Nadere informatie

CDA Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Verkiezingsprogramma

CDA Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Verkiezingsprogramma Om ons klimaat kun je niet heen! CDA Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Verkiezingsprogramma 2019-2023 Inleiding Verkiezingsprogramma CDA Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard

Nadere informatie

Om ons klimaat kun je niet heen!

Om ons klimaat kun je niet heen! Verkiezingsprogramma 2019-2023 CDA Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Om ons klimaat kun je niet heen! Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 1. Inleiding 3 2. Veilig water 6 3. Schoon water 7

Nadere informatie

Waterschap Groot Salland. In balans met water

Waterschap Groot Salland. In balans met water Waterschap Groot Salland In balans met water Verkiezingsprogramma 2015-2019 1. Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners, ondernemers,

Nadere informatie

Zeker in Schieland en de Krimpenerwaard.

Zeker in Schieland en de Krimpenerwaard. Zeker in Schieland en de Krimpenerwaard. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard 2019-2023. 1 Verkiezingsmanifest waterschappen PvdA Zuid-Holland. We wonen in een schitterende

Nadere informatie

Spiegelplas en Ankeveense plassen

Spiegelplas en Ankeveense plassen Spiegelplas en Ankeveense plassen Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken Jasper Stroom Floor Speet Winnie Rip Een tienminuten gesprek. Hoe staan onze kinderen er voor?

Nadere informatie

Presentatie Waterschap De Dommel bij: Volkstuindersvereniging Bladel c.a. Door: Toon Kemps

Presentatie Waterschap De Dommel bij: Volkstuindersvereniging Bladel c.a. Door: Toon Kemps Presentatie Waterschap De Dommel bij: Volkstuindersvereniging Bladel c.a. Door: Toon Kemps Inhoud presentatie Even voorstellen Waterschappen algemeen Video Vragen Project Beemdstraat Bladel Afsluiting

Nadere informatie

Water verbindt Bestuursakkoord Waterschap Rijn en IJssel

Water verbindt Bestuursakkoord Waterschap Rijn en IJssel Water verbindt Bestuursakkoord Waterschap Rijn en IJssel 2015 2019 Water verbindt Bestuursakkoord Waterschap Rijn en IJssel 2015 2019 Inleiding Water is voor iedereen van levensbelang. We staan er misschien

Nadere informatie

Veilig, Verantwoordelijll, VVD!

Veilig, Verantwoordelijll, VVD! Veilig, Verantwoordelijll, VVD! Verkiezingsprogramma Waterschap Zuiderzeeland 2019-2023 Waterschap 2019-2023 Veilig, Verantwoordelijk, Doelmatig, VVD! De wereld om ons heen verandert, dus ook die van het

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma CDA Delfland

Verkiezingsprogramma CDA Delfland Verkiezingsprogramma CDA Delfland 2015-2019 0 Inhoudsopgave 1 Inleiding.... 3 1.1 Taken voor Delfland 2015-2019... 3 1.2 Voldoende water... 4 1.3 Veilig water... 4 1.4 Schoon water... 4 2 CDA Uitgangspunten

Nadere informatie

Afvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s

Afvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s In vogelvlucht Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s watersysteem De afvalwaterketen Wij beschouwen de afvalwaterketen als één geheel,

Nadere informatie

Ruimte voor water. in het rivierengebied

Ruimte voor water. in het rivierengebied Ruimte voor water in het rivierengebied Het rivierengebied bestaat bij de gratie van de grote rivieren met daarlangs de zich eindeloos voortslingerende dijken. Daartussen vruchtbare klei, groene weilanden

Nadere informatie

Winst met water! > In Actie. Waarom nu? Hoe doen we dit? Eigen project! Doelstellingen. (Klik of scroll naar de volgende pagina)

Winst met water! > In Actie. Waarom nu? Hoe doen we dit? Eigen project! Doelstellingen. (Klik of scroll naar de volgende pagina) Winst met water! > In Actie > Waarom nu? > Hoe doen we dit? > Idee voor eigen project! > Doelstellingen (Klik of scroll naar de volgende pagina) Deltaplan Agrarisch Waterbeheer: winst met water! Het agrarisch

Nadere informatie

Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water.

Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water. Watersysteembeheer: (presentatie Anita 15 januari) Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water. Voldoende water: Stuwen, gemalen en waterinlaat, toegankelijkheid gebied d.m.v. waterlopen.

Nadere informatie

Zeker in Delfland. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Delfland

Zeker in Delfland. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Delfland Zeker in Delfland. Verkiezingsprogramma PvdA Hoogheemraadschap Delfland 2019-2023. 1 Verkiezingsmanifest waterschappen PvdA Zuid-Holland. We wonen in een schitterende delta. Al eeuwenlang is water onze

Nadere informatie

Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer

Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer Wat zijn effecten van een ander peil op: - veiligheid van de dijk en achterland - waterkwantiteit, waterkwaliteit, kwel en leefomgeving Hoe In- en uitlaat middels

Nadere informatie

Water in balans, met het CDA als uw rentmeester

Water in balans, met het CDA als uw rentmeester Verkiezingsprogramma Water in balans, met het CDA als uw rentmeester Met het oog op de toekomst van onze kinderen Inleiding Het waterschap is een organisatie met een bestuur dat democratisch gekozen wordt.

Nadere informatie

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Bergen van water in de buurt 3 1.2 Schoon oppervlaktewater in de wijk 4 1.3 Wat u kunt doen 5 2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater 7 2.1 Van regenton 8 2.2 naar tuinbeek

Nadere informatie

Waterbeheer voor de toekomst Onderzoek naar positie van Rijnland en wensen van inwoners

Waterbeheer voor de toekomst Onderzoek naar positie van Rijnland en wensen van inwoners Onderzoek naar positie van Rijnland en wensen van inwoners Contents 1 Management Summary wat vinden de inwoners belangrijk? 2 4 3 Inhoudelijke taakinvulling 14 4 Bijlagen 24 Rol van Rijnland in de maatschappij

Nadere informatie

Bijlage 1 Archeologisch onderzoek

Bijlage 1 Archeologisch onderzoek Bijlagen Bijlage 1 Archeologisch onderzoek Bijlage 2 Waterinformatiedocument Waterschap Hunze en Aa s Ontvangen d.d.: 27 augustus 08 Documentnummer: 2008/3891 Raakvlak waterbeheer: ja

Nadere informatie

Water in beeld. Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem

Water in beeld. Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem Water in beeld Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem Waterschap Brabantse Delta zorgt zowel voor de aan- en afvoer van water als ook voor de kwaliteit ervan. Zo kunnen recreanten op

Nadere informatie

STUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden

STUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER Het ontwerp Sturen met water van het Veenweide Innovatiecentrum Zegveld (VIC) zet in op actief, dynamisch grondwaterbeheer

Nadere informatie

Les 3 - Het waterschap

Les 3 - Het waterschap Les 3 - Het waterschap Inleiding Weet jij wat een waterschap is? Het is eigenlijk best een vreemd woord. Dat het over water gaat is wel duidelijk, maar wat is dan een schap Denk eens aan het woord maatschappij.

Nadere informatie

Water in balans, met het CDA als uw rentmeester

Water in balans, met het CDA als uw rentmeester Verkiezingsprogramma Water in balans, met het CDA als uw rentmeester Met het oog op de toekomst van onze kinderen Inleiding Het waterschap is een organisatie met een bestuur dat democratisch gekozen wordt.

Nadere informatie

Samen leven met Water

Samen leven met Water Samen leven met Water Verkiezingsprogramma CDA voor Waterschap Rijn en IJssel voor de bestuursperiode maart 2015 maart 2019 Op 18 maart 2015 vinden de waterschapverkiezingen voor het eerst plaats samen

Nadere informatie

Waterschapsbelasting 2015

Waterschapsbelasting 2015 Waterschapsbelasting 2015 uw bijdrage aan droge voeten en schoon water Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor droge voeten en schoon water, en dat kost geld. Om alles te kunnen bekostigen, zijn

Nadere informatie

Natuurvriendelijke oevers. Droge voeten, schoon water

Natuurvriendelijke oevers. Droge voeten, schoon water Natuurvriendelijke oevers Droge voeten, schoon water VOOR WIE IS DEZE FOLDER BESTEMD? Deze folder is bestemd voor eigenaren van oevers die in aanmerking komen om hun oever natuurvriendelijk in te richten.

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma Water Natuurlijk De Dommel

Verkiezingsprogramma Water Natuurlijk De Dommel Verkiezingsprogramma Water Natuurlijk De Dommel 2019-2023 Verkiezingsprogramma Water Natuurlijk De Dommel 2019-2023 INHOUD 3 Water? Natuurlijk! 3 1 Waar het om gaat 4 2 Duurzaamheid 5 3 Wat is Water Natuurlijk?

Nadere informatie

Samen leven met Water

Samen leven met Water Samen leven met Water Verkiezingsprogramma CDA voor Waterschap Rivierenland Eindconcept 26 september 2014 Waterschapsverkiezingen: wat betekent water voor u? Water is voor iedereen van levensbelang, voor

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma van de VVD voor de verkiezing van het Algemeen Bestuur van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

Verkiezingsprogramma van de VVD voor de verkiezing van het Algemeen Bestuur van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Verkiezingsprogramma 2019-20123 van de VVD voor de verkiezing van het Algemeen Bestuur van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Inhoud Inleiding... 4 Verkiezingen in 2019... 4 Waterschappen...

Nadere informatie

Waterplan Hoek van Holland: Visie-samenvatting

Waterplan Hoek van Holland: Visie-samenvatting Waterplan Hoek van Holland: Visie-samenvatting 1. INLEIDING De deelgemeente Hoek van Holland stelt samen met het Hoogheemraadschap van Delfland en Gemeentewerken Rotterdam een deelgemeentelijk waterplan

Nadere informatie

Code: 20101103-39-2671 Datum: 2010-11-03

Code: 20101103-39-2671 Datum: 2010-11-03 Bijlage 1: Digitale Watertoets Waterschap Hollandse Delta, d.d. 3 november 2010 Code: 20101103-39-2671 Datum: 2010-11-03 Deze uitgangspuntennotitie bevat de waterhuishoudkundige streefbeelden, strategieen

Nadere informatie

Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe-

Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- Vallei & Eem Veluwe Oost Veluwe Noord WELL DRA Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- februari 2015 concept De aanpak handelingsperspectieven Ontwikkelingen maatschappij

Nadere informatie

Schoon en Helder Water, Natuurlijk! Scheldestromen

Schoon en Helder Water, Natuurlijk! Scheldestromen Schoon en Helder Water, Natuurlijk! Scheldestromen Stem 18 maart Water Natuurlijk! 1 Op 18 maart 2015 gaan we weer stemmen voor het Waterschap Scheldestromen. Waarom is het belangrijk om aan de verkiezingen

Nadere informatie

AANSLUITING CURRICULUMVOORSTEL WATEREDUCATIE GROEP 7-8

AANSLUITING CURRICULUMVOORSTEL WATEREDUCATIE GROEP 7-8 1 KLIKPLAAT WAT IS WATER Lesblad Wat is water Water, ijs en waterdamp Oplossen Sterk water Drijven en zinken Zoet en zout Overal is water INHOUD LESMODULE: [DOMEIN WATER EN LEVEN] Leerling geeft water

Nadere informatie

BIJLAGE 2. Resultaten watertoets

BIJLAGE 2. Resultaten watertoets BIJLAGE 2 Resultaten watertoets Watertoets Ter voorbereiding van het actualiseringstraject van de bestemmingsplannen is een Plantoets Omgevingsaspecten 8) uitgevoerd. In het kader van deze plantoets heeft

Nadere informatie

Water in balans Het CDA is uw rentmeester

Water in balans Het CDA is uw rentmeester Verkiezingsprogramma CDA Rijnland Water in balans Het CDA is uw rentmeester Verkiezingsprogramma Status CDA Rijnland Concept Versie 2.2 Auteurs Marlies de Vries Bert van Leeuwen Datum 1 september 2014

Nadere informatie

Ruimte om te leven met water

Ruimte om te leven met water Ruimte om te leven met water Het huidige watersysteem is volgens de nieuwe In de toekomst wil het waterschap een zoveel Om de benodigde ruimte aan hectares te verwerven inzichten niet meer op orde. Aanpassingen

Nadere informatie

IN EEN VERRASSEND GROENE STAD...

IN EEN VERRASSEND GROENE STAD... IN EEN VERRASSEND GROENE STAD... Mogen groene daken niet ontbreken! eindhoven.nl/verrassendgroen 2 Een dynamische en bloeiende stad als Eindhoven fleurt op door een leefomgeving met nog meer groen. Een

Nadere informatie

Werken aan veilig en gezond water

Werken aan veilig en gezond water Werken aan veilig en gezond water Verkiezingsprogramma voor de Brabantse waterschappen 2015 1 1. Waardevol water in Brabant Veiligheid en gezond water zijn essentieel voor de kwaliteit van wonen, werken

Nadere informatie

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering

Nadere informatie

Voortgang KRW: maatregelen, doelbereik en innovatie. 13 december 2012; Frank van Gaalen

Voortgang KRW: maatregelen, doelbereik en innovatie. 13 december 2012; Frank van Gaalen Voortgang KRW: maatregelen, doelbereik en innovatie 1 Rapport Evaluatie waterkwaliteit Op 21 december beschikbaar (www.pbl.nl) Samenvatting opgenomen in KRW-rapport Belangrijke waterbeheerkwesties Bijdragen

Nadere informatie

E u r o p e e s w a t e r b e l e i d N a t i o n a a l W a t e r b e l e i d

E u r o p e e s w a t e r b e l e i d N a t i o n a a l W a t e r b e l e i d B i j l a g e 1 : Beleidskader water Europees waterbeleid Kaderrichtlijn Water (KRW) De kaderrichtlijn Water richt zich op de bescherming van landoppervlaktewater, overgangswater, kustwater en grondwater.

Nadere informatie

Wat de waterschappen voor je doen.

Wat de waterschappen voor je doen. Niet bang voor water? Wat de waterschappen voor je doen. Katrina, New Orleans 1 Hoofdstuk 1 - Wat het waterschap voor je doet 1.1 Waterschap is functionele democratie met vier kerntaken Positie van de

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar

Nadere informatie

Samen werken aan waterkwaliteit. Voor schoon, voldoende en veilig water

Samen werken aan waterkwaliteit. Voor schoon, voldoende en veilig water Samen werken aan waterkwaliteit Voor schoon, voldoende en veilig water D D Maatregelenkaart KRW E E N Z D E Leeuwarden Groningen E E W A IJSSELMEER Z Alkmaar KETELMEER ZWARTE WATER MARKER MEER NOORDZEEKANAAL

Nadere informatie

MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND

MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND WERK ALS ÉÉN OVERHEID De fysieke en sociale leefomgeving van Nederland gaan de komende decennia ingrijpend veranderen. Transities in de energievoorziening, de landbouw,

Nadere informatie

Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen

Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen B i j l a g e 2 : G e l d e n d w a t e r b e l e i d Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen Inhoudsopgave Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen 1 Inhoudsopgave 1 1 Europees Waterbeleid

Nadere informatie

Middelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda

Middelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda TNO Kennis voor zaken : Oplossing of overlast? Kunnen we zomaar een polder onder water zetten? Deze vraag stelden zich waterbeheerders, agrariërs en bewoners in de Middelburg-Tempelpolder. De aanleg van

Nadere informatie

Sterke dijken. veilig wonen en werken

Sterke dijken. veilig wonen en werken Sterke dijken veilig wonen en werken Bij mijn vaste rondje op de dijk viel mij weer op hoe bijzonder het eigenlijk is. Aan de ene kant de rivier, aan de andere kant ons dorp. Bij hoogwater is dat extra

Nadere informatie

2. Water Natuurlijk wil dat bij noodzakelijke dijkversterking ook wordt ingezet op versterking en behoud van kwaliteit van natuur en landschap.

2. Water Natuurlijk wil dat bij noodzakelijke dijkversterking ook wordt ingezet op versterking en behoud van kwaliteit van natuur en landschap. Verkiezingsprogramma De kandidaten: 1. Obe Brandsma, Wanneperveen 2. Paul van Eijk, Ruinen 3. Geertje Veenstra, Kalenberg 4. Albert Kerssies, Beilen 5. Henk Wiebe van der Meulen, Havelte 6. Cees Slottje,

Nadere informatie

Inleiding KNAG 7 december 2012. Dijkgraaf Herman Dijk

Inleiding KNAG 7 december 2012. Dijkgraaf Herman Dijk Inleiding KNAG 7 december 2012 Dijkgraaf Herman Dijk WATERSCHAPPEN IN NEDERLAND 25 GEBIED GROOT SALLAND oppervlakte: 120.000 ha, inwoners: 360.000 26% onder zeeniveau Wanneer geen dijken/duinen: 66% regelmatig

Nadere informatie

TOPSURFLAND. 1. Waterschappen

TOPSURFLAND. 1. Waterschappen TOPSURFLAND Hieronder wordt beschreven wat de toegevoegde waarde is van Topsurf voor de samenleving en wat de effecten zijn van het gebruik van Topsurfland voor alle belanghebbenden. 1. Waterschappen De

Nadere informatie

Maatregelen en voorontwerp Peilbesluit Walcheren. 5 september 2017

Maatregelen en voorontwerp Peilbesluit Walcheren. 5 september 2017 Maatregelen en voorontwerp Peilbesluit Walcheren 5 september 2017 Luc Mangnus (Dagelijks bestuurslid - waterschap Scheldestromen) WELKOM Doel Informeren over de maatregelen en het voorontwerp peilbesluit;

Nadere informatie

VERKIEZINGS- PROGRAMMA WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in

VERKIEZINGS- PROGRAMMA WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in VERKIEZINGS- PROGRAMMA 2015-2019 WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in Flevoland Bouwen We Samen Onze lijsttrekker stelt zich aan U voor Ik ben trots op Flevoland Trots op de MAG ik mij even aan U voorstellen,..

Nadere informatie

Beheer- en Ontwikkelplan voor de Rijkswateren Publiekssamenvatting. Werken aan een robuust watersysteem

Beheer- en Ontwikkelplan voor de Rijkswateren Publiekssamenvatting. Werken aan een robuust watersysteem Beheer- en Ontwikkelplan voor de Rijkswateren 2010-2015 Publiekssamenvatting Werken aan een robuust watersysteem Beheer- en Ontwikkelplan voor de Rijkswateren Ontwerp Waarom een beheerplan? Nederland is

Nadere informatie

De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte.

De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte. De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte. NATUURBEHEER & LANDBOUW www.hydrorock.com Natuurbeheer en watermanagement Droogte, hittegolven, hevige regenval en overstromingen. Ze komen

Nadere informatie

Schoner water in sloten en plassen Maatregelen voor een betere waterkwaliteit

Schoner water in sloten en plassen Maatregelen voor een betere waterkwaliteit Schoner water in sloten en plassen Maatregelen voor een betere waterkwaliteit We leven in een land vol water. Daar genieten we van. We zwemmen, vissen, besproeien de tuin, varen in bootjes en waarderen

Nadere informatie

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen Water in Eindhoven Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans 28 september 2010 Aanleiding voor de stedelijke wateropgaven Maatregelen Effecten van maatregelen Omgaan met nieuwe extremen 1835 1921 2004

Nadere informatie

(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem

(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem Memo DM 1013497 Aan: Marktpartijen uitwerking plannen het Burgje, gemeente Bunnik Van: Beke Romp, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Datum: 13 januari 2016 Onderwerp: Notitie gebiedskenmerken (waterthema

Nadere informatie

Om ons klimaat kun je niet heen!

Om ons klimaat kun je niet heen! Concept Verkiezingsprogramma CDA Waterschap Hollandse Delta Om ons klimaat kun je niet heen! Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 1. Inleiding 3 2. Veilig water 6 3. Schoon water 7 4. Voldoende water 8 5. Betaalbaarheid

Nadere informatie

WONEN EN WERKEN IN DE POLDER

WONEN EN WERKEN IN DE POLDER WONEN EN WERKEN IN DE POLDER Voorafgaand aan de waterschapsverkiezingen in 2019 schetst Waterschap Zuiderzeeland toekomstige vraagstukken. Waterschap Zuiderzeeland beschermt Flevoland tegen wateroverlast

Nadere informatie

UITGANGSPUNTEN NOTITIE. Plan: Algemene projectgegevens:

UITGANGSPUNTEN NOTITIE. Plan: Algemene projectgegevens: UITGANGSPUNTEN NOTITIE Plan: Algemene projectgegevens: Projectomschrijving: 8 woningen Holtenweg Vries Oppervlakte plangebied: 2185 m2 Toename verharding in plangebied: 400 m2 Kaartlagen geraakt: Ja Aanvrager

Nadere informatie

Naar een klimaatbestendig Eindhoven. Luuk Postmes 19 mei 2015

Naar een klimaatbestendig Eindhoven. Luuk Postmes 19 mei 2015 Naar een klimaatbestendig Eindhoven Luuk Postmes Speerpunten Eindhoven op watergebied Klimaatverandering Wateroverlast zomerse buien Hittestress Droogtestress Duurzame stad: Energie neutraal Grondstoffen

Nadere informatie

Waterbeheer voor de Toekomst

Waterbeheer voor de Toekomst Water Natuurlijk Noorderzijlvest Verkiezingsprogramma 2015 Waterbeheer voor de Toekomst Inleiding Water Natuurlijk is in 2008 opgericht door de grote landelijke natuur- en recreatieorganisaties om de groene

Nadere informatie

Roelof J. Stuurman. 11 juli 2011

Roelof J. Stuurman. 11 juli 2011 Roelof J. Stuurman Een Proeftuin waarin toegepast innovatief onderzoek wordt gedaan om een gezonde energie- en waterneutrale Uithof te bereiken die geen nadelige invloed heeft op zijn omgeving en waar

Nadere informatie

Samen leven met Water. Verkiezingsprogramma CDA voor Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden

Samen leven met Water. Verkiezingsprogramma CDA voor Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Samen leven met Water Verkiezingsprogramma CDA voor Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 1 Voorwoord Voor u ligt het verkiezingsprogramma 2015-2019 voor het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden

Nadere informatie

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Agenda Stad Concernstaf CSADV Stadhuis Grote Kerkplein 15 Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2092 www.zwolle.nl Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Hoe houden we onze delta leefbaar

Nadere informatie

Nieuwkoopse Plassen. Op weg naar water van topkwaliteit. Droge voeten, schoon water

Nieuwkoopse Plassen. Op weg naar water van topkwaliteit. Droge voeten, schoon water Nieuwkoopse Plassen Op weg naar water van topkwaliteit De Nieuwkoopse Plassen en het aangrenzende gebied vormen een prachtig natuurgebied. We werken samen met anderen aan verbetering van de waterkwaliteit

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma D66 Gelderland 2015-2019. behouden & versterken van de natuur

Verkiezingsprogramma D66 Gelderland 2015-2019. behouden & versterken van de natuur Verkiezingsprogramma D66 Gelderland 2015-2019 behouden & versterken van de natuur 26 > Natuur, milieu, bodem, water Natuur is niet alleen mooi, maar ook nuttig en noodzakelijk. Het zorgt voor schone lucht,

Nadere informatie

CDA Waterschap Hollandse Delta Verkiezingsprogramma

CDA Waterschap Hollandse Delta Verkiezingsprogramma Om ons klimaat kun je niet heen! CDA Waterschap Hollandse Delta Verkiezingsprogramma 2019-2023 Inleiding Verkiezingsprogramma CDA Waterschap Hollandse Delta VERKIEZINGSPROGRAMMA Inleiding Het waterschap

Nadere informatie

Water in gemeentelijke verkiezingsprogramma s

Water in gemeentelijke verkiezingsprogramma s Water in gemeentelijke verkiezingsprogramma s Inspiratie voor schrijvers van verkiezingsprogramma s voor de gemeenteraadsverkiezingen 2018 Schoon, gezond, aantrekkelijk water. Dat willen we allemaal: niet

Nadere informatie

Samenvatting. Waterplan Lisse 13 november 2008, eindconcept

Samenvatting. Waterplan Lisse 13 november 2008, eindconcept Samenvatting Waarom een waterplan? Op het gebied van water verandert er veel. Het klimaat verandert: de zeespiegel stijgt, het gaat steeds meer en harder regenen, maar ook extreem droge periodes komen

Nadere informatie

50 Plus programma voor deelname aan Algemeen Bestuur Wetterskip

50 Plus programma voor deelname aan Algemeen Bestuur Wetterskip 50 Plus programma voor deelname aan Algemeen Bestuur Wetterskip 2019-2023 50PLUS: Programma Algemeen Bestuur Wetterskip Friesland 2019-2023 Algemeen: Wetterskip Fryslân zorgt voor het beheer van dijken

Nadere informatie