Schoner water in sloten en plassen Maatregelen voor een betere waterkwaliteit
|
|
- Helena de Croon
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Schoner water in sloten en plassen Maatregelen voor een betere waterkwaliteit
2 We leven in een land vol water. Daar genieten we van. We zwemmen, vissen, besproeien de tuin, varen in bootjes en waarderen het uitzicht over water. Soms hebben we last van het water. Bijvoorbeeld als er teveel regen in korte tijd valt, waardoor de straten blank staan. Of als het water in onze omgeving vervuild is of stinkt. In een dicht bevolkt land als Nederland moeten we ervoor zorgen dat er voldoende ruimte is voor water én dat het water in onze omgeving schoon genoeg is. Over die zorg voor schoon water gaat deze brochure. Want schoon water in onze leefomgeving is niet vanzelfsprekend. Daar moeten we wel wat voor doen! Er is al veel bereikt In de jaren zeventig van de vorige eeuw was de kwaliteit van het water om ons heen ronduit slecht. Sindsdien is er al veel verbeterd. Er zijn regels gekomen voor het lozen van afvalwater, gemeenten hebben hun rioolstelsels verbeterd en het waterschap heeft meer en betere rioolwaterzuiveringsinstallaties gebouwd. Daarnaast is er gewerkt aan de inrichting van de waterpartijen om ons heen. Als je namelijk een aantrekkelijke omgeving voor planten en dieren creëert, ontstaat er een evenwichtig leefmilieu. En dat komt de waterkwaliteit ten goede. We zijn er nog niet Nog steeds zitten er te veel schadelijke stoffen in het water om ons heen. Niet alleen in Nederland; in de andere landen van Europa is dat net zo. Een Europese wet, de Kaderrichtlijn Water, verplicht nu de Europese landen maatregelen te treffen voor een betere waterkwaliteit. Daarbij moeten deze landen samenwerken, want water houdt zich niet aan landsgrenzen. Als een land niet meewerkt, heeft dat gevolgen voor de landen eromheen. Omgekeerd heeft elk land natuurlijk ook profijt van de maatregelen van de buurlanden. Overigens combineren we de maatregelen voor schoner water meestal met maatregelen die we treffen om meer ruimte voor water te creëren. Zo slaan we twee vliegen in één klap. Samen werken aan water In Nederland werken het Rijk, de provincies, de gemeenten en de waterschappen samen aan de verbetering van de waterkwaliteit. Ook agrariërs en milieuorganisaties denken en werken mee. Voorbeelden van concrete maatregelen treft u aan in deze folder. Misschien krijgt u er in uw omgeving mee te maken. Daarnaast kunt u zelf uw steentje bijdragen door op een verantwoorde manier met het water in uw buurt om te gaan. Hoe? Dat vindt u verderop in deze folder.
3 Evenwichtige natuur en schoner water gaan hand in hand Veel maatregelen voor schoner water zijn erop gericht om gevarieerde planten- en dierensoorten in het water te krijgen. Waarom doen we dat? Sloten met verschillende soorten waterplanten vormen een aantrekkelijk leefgebied voor allerlei kleine waterbeestjes en vissen. Samen zorgen die planten en dieren voor een gezond leefmilieu in die sloot, waarbij voedselaanbod en -verbruik met elkaar in evenwicht zijn. Dit komt de waterkwaliteit ten goede. Voorbeelden van zulke maatregelen zijn: Natuurvriendelijke oevers aanleggen Natuurvriendelijke oevers zijn flauw glooiende oevers. Op zulke geleidelijke overgangen van land naar water groeien allerlei oever- en waterplanten. Deze trekken verschillende waterbeestjes en vissen aan. Een perfecte plek voor een goede waterkwaliteit. Sloten natuurvriendelijke onderhouden Sloten moeten van tijd tot tijd ontdaan worden van waterplanten, anders groeit de sloot dicht en kan het water niet goed stromen. Maar daarmee verstoren we wel het leefmilieu. Tegenwoordig laten we steeds vaker een gedeelte van de begroeiing staan. Dit heeft een gunstig effect op het leven in en rond het water. Vispassages maken We willen veel verschillende vissoorten in de sloten. Dus moeten we ervoor zorgen dat de vissen zich kunnen verplaatsen; om zich voort te planten en om voedselrijke gebieden te bereiken. Stuwen en gemalen, die nodig zijn voor het waterbeheer, vormen daarbij grote hindernissen. Een vispassage kan het probleem oplossen, bijvoorbeeld een vistrap. Naast de stuw of het gemaal worden dan stenen neergelegd in de vorm van langgerekte traptreden. Vissen kunnen dan stap voor stap tegen de stroom in zwemmen en de stuw passeren. Hierdoor wordt hun leefgebied groter. Baggeren In sloten, singels en grachten ontstaat na verloop van tijd een dikke laag bagger op de bodem. Dat is een opeenhoping van plantenresten, modder en gevallen blad. Ongeveer ééns in de 15 jaar verwijderen we die laag bagger. Hierdoor ontstaat niet alleen meer ruimte voor water maar ook een schonere leefomgeving voor plant en dier.
4 Minder vies afvalwater Een mens verbruikt water; daar valt niet aan te ontkomen. Maar we kunnen er wel voor zorgen dat ons afvalwater het milieu niet méér belast dan nodig is. Om dit te bereiken nemen gemeenten en waterschap maatregelen: Onkruid bestrijden zonder gif Chemische stoffen zijn beruchte watervervuilers. Dat is de reden waarom veel gemeenten onkruid niet meer met chemische bestrijdingsmiddelen te lijf gaan, maar milieuvriendelijke methoden toepassen. Bijvoorbeeld door onkruid langs openbare wegen weg te stomen, te borstelen of te branden. Verbeteren afvoer rioolwater Als het heel hard regent, is het riool niet groot genoeg om al het regenwater samen met het vieze afvalwater naar de zuivering af te voeren. Het riool loopt als het ware over. Het gevolg is dat ongezuiverd rioolwater via een soort nooduitlaatkleppen, overstorten genoemd, in sloten stroomt. Dat is natuurlijk rampzalig voor de kwaliteit van het water in die sloten. Maatregelen om dit te voorkomen zijn : Regenwater afkoppelen Hoe minder regenwater in het riool, hoe beter. Dan blijft er voldoende ruimte over om het vieze afvalwater af te voeren naar de zuivering. Regenwater dat terechtkomt op daken of wegen leiden we daarom liever via regenpijpen en goten rechtstreeks naar vijvers of plassen. Het wordt als het ware afgekoppeld van de normale afvoer via het riool. Rioolwaterzuiveringen verbeteren Vuil water komt in het riool terecht en gaat naar een rioolwaterzuivering om weer schoon gemaakt te worden. Het water dat de zuivering verlaat, is redelijk schoon, maar het kan nog beter. De komende jaren verbetert het waterschap zes rioolwaterzuiveringen in het rivierengebied. Daardoor komen er minder fosfaten en stikstof in de natuur terecht. aanleg van een bergbezinkbassin onder een weg Bergbezinkbassins bouwen Een bergbezinkbassin is een grote, ondergrondse bak waarin tijdelijk overtollig rioolwater wordt bewaard, bijvoorbeeld bij hevige regen. Als er weer voldoende ruimte is in het riool, wordt het water alsnog afgevoerd. Overstorten zijn dan niet nodig en het oppervlaktewater raakt niet vervuild met rioolwater. Zuiveringsmoerassen aanleggen Op de plaatsen waar de kans bestaat dat toch behoorlijk vuil water in rivieren of sloten terechtkomt, worden zuiveringsmoerassen aangelegd. Hier groeien moerasplanten die een gunstig klimaat bieden voor bacteriën. Deze zetten afvalstoffen uit het water om in voedingsstoffen. Zo wordt het water op een natuurlijke manier gezuiverd.
5 Maatregelen door agrariërs en andere ondernemers Ook bedrijven dragen hun steentje bij. Belangrijk is om ervoor te zorgen dat er niet te veel schadelijke stoffen in het afvalwater terecht komen. Agrariërs, bijvoorbeeld, doen al veel om te voorkomen dat meststoffen of bestrijdingsmiddelen in het slootwater terecht komen. Maar extra maatregelen zijn nog nodig. Voor agrariërs is een apart overzicht met mogelijke maatregelen gemaakt. Dit is op te vragen bij Waterschap Rivierenland. Wat kunt u zelf doen voor schoner water? Veel van de maatregen voor schoner water die in deze folder genoemd worden, worden uitgevoerd door het waterschap of de gemeenten. Maar wat kunt u zelf doen? Let op met wat u door het riool spoelt Al het afvalwater dat uit huizen of bedrijven komt, gaat naar een rioolwaterzuivering om schoongemaakt te worden. Maar we moeten dat water niet viezer maken dan nodig is. Schadelijke stoffen en vezeldoekjes horen niet thuis in het riool. Woont u in een wijk met een gescheiden rioolstelstel? Spoel dan geen sop op straat weg. Veel nieuwere wijken hebben een gescheiden rioolstelstel. Dat betekent dat het vuile afvalwater via een ander buizenstelstel afgevoerd wordt dan het regenwater. Afvalwater gaat naar de zuivering. Regenwater hoeft niet naar de zuivering. Dat kan rechtstreeks naar sloten en vijvers in de buurt. Bewoners moeten daar wel rekening mee houden. Zo is het bijvoorbeeld niet goed als er schoonmaakmiddelen samen met het regenwater in de sloten terecht komen. Gooi uw emmer sop dus niet op straat leeg, maar in de gootsteen of de wc. Geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken Voor het bestrijden van onkruid zijn diverse bestrijdingsmiddelen te koop. Maar deze middelen komen, samen met regenwater, ook in het water in uw omgeving terecht. En u kunt zich voorstellen dat de dieren en planten in de sloot daar dood van gaan, net als het onkruid in uw tuin. Zoek daarom naar een andere methode om onkruid te bestrijden. Trek het met wortel en al uit of snijd het weg.
6 Waterschap Rivierenland Postbus AN Tiel Telefoon (0344) Deze brochure is mede mogelijk gemaakt door de Provincie Gelderland. Werken aan schoner water, een schone taak voor ons allemaal Niet teveel brood aan de eenden voeren Eenden voeren is leuk. Maar voer ze niet meer brood dan ze lusten. Want als er brood in het water achter blijft, wordt het water troebel en vies en gaat het stinken. Het is dan geen goede leefomgeving meer voor planten en dieren. Vissen niet bijvoeren Veel hengelaars vergroten graag hun kans op visvangst door lokaas in het water te gooien. Dat kan best. Maar ook hier geldt: niet teveel voedsel in het water gooien. Te veel voedsel maakt het water vies en verpest het leefmilieu van de dieren en planten die er leven. Tekst: Waterschap Rivierenland Fotografie: Wim Vink, Waterschap Rivierenland Tekst: Ontwerp: Waterschap Het Lab Rivierenland grafisch ontwerpers Fotografie: BNO, Arnhem Waterschap Druk: Rivierenland de Rijn, Velp Vormgeving: december 2007 Het Lab grafisch ontwerpers BNO, Arnhem Druk: Thieme, Nijmegen
Sterke dijken. veilig wonen en werken
Sterke dijken veilig wonen en werken Bij mijn vaste rondje op de dijk viel mij weer op hoe bijzonder het eigenlijk is. Aan de ene kant de rivier, aan de andere kant ons dorp. Bij hoogwater is dat extra
Nadere informatieRegenwater leid je niet om de tuin!
Regenwater leid je niet om de tuin! Regenwater is te waardevol om direct het riool in te laten lopen. Vang het op en gebruik het goed. Kijk voor tips op www.denhaag.nl/water Regenwater leid je niet om
Nadere informatieWeg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater
Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Nederland is een land van water. Met veel beken, sloten en rivieren. Het water dat door deze beken, sloten en rivieren stroomt noemen we
Nadere informatieVeelgestelde vragen over afkoppelen
1 Veelgestelde vragen over afkoppelen Inhoudsopgave 1. Wat is afkoppelen?... 2 2. Waarom afkoppelen?... 2 3. Afkoppelen, hoe werkt dat?... 3 4. Wanneer wordt mijn straat afgekoppeld?... 3 5. Welk beleid
Nadere informatie2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11
Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Bergen van water in de buurt 3 1.2 Schoon oppervlaktewater in de wijk 4 1.3 Wat u kunt doen 5 2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater 7 2.1 Van regenton 8 2.2 naar tuinbeek
Nadere informatieintroductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor?
Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water, gezuiverd afvalwater en stevige dijken. De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water,
Nadere informatieLes 3 - Het waterschap
Les 3 - Het waterschap Inleiding Weet jij wat een waterschap is? Het is eigenlijk best een vreemd woord. Dat het over water gaat is wel duidelijk, maar wat is dan een schap Denk eens aan het woord maatschappij.
Nadere informatieRuimte voor water. in het rivierengebied
Ruimte voor water in het rivierengebied Het rivierengebied bestaat bij de gratie van de grote rivieren met daarlangs de zich eindeloos voortslingerende dijken. Daartussen vruchtbare klei, groene weilanden
Nadere informatieWater in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren
Water in Tiel Waterbeleid Tiel en Waterschap Rivierenland Water en Nederland zijn onafscheidelijk. Eigenlijk geldt hetzelfde voor water en Tiel, met de ligging langs de Waal, het Amsterdam Rijnkanaal en
Nadere informatieNatuurvriendelijke oevers. Droge voeten, schoon water
Natuurvriendelijke oevers Droge voeten, schoon water VOOR WIE IS DEZE FOLDER BESTEMD? Deze folder is bestemd voor eigenaren van oevers die in aanmerking komen om hun oever natuurvriendelijk in te richten.
Nadere informatiezo doet u dat! Regenwater afkoppelen? De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer
gemeente Ede november 2007 Regenwater afkoppelen? zo doet u dat! De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer van uw dak af te koppelen. Of u bent dit
Nadere informatieWaterschapsbelasting 2015
Waterschapsbelasting 2015 uw bijdrage aan droge voeten en schoon water Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor droge voeten en schoon water, en dat kost geld. Om alles te kunnen bekostigen, zijn
Nadere informatieHoofdstuk 17. Waterplan
Hoofdstuk 17. Waterplan Samenvatting Dit hoofdstuk behandelt water als bron van overlast, als schaarstegoed en als leefkwaliteit. Drie op de tien Leidenaren heeft in of rond het huis wel eens te maken
Nadere informatieBeter omgaan met hemelwater
Beter omgaan met hemelwater Informatie over het afkoppelen van het dakoppervlak Wat kunt u doen? Van alles eigenlijk. Een van de gemakkelijkste dingen die u gewoon thuis kunt doen, is de regenpijp doorzagen.
Nadere informatieWat de waterschappen voor je doen.
Niet bang voor water? Wat de waterschappen voor je doen. Katrina, New Orleans 1 Hoofdstuk 1 - Wat het waterschap voor je doet 1.1 Waterschap is functionele democratie met vier kerntaken Positie van de
Nadere informatieEEN BODEM VOOR WATER
EEN BODEM VOOR WATER Hemel en grondwaterbeleid Breda 2011 RWZI De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (RWZI: een soort wasmachine voor water). RWZI De
Nadere informatieWaterhuishouding in de Contreie
Waterhuishouding in de Contreie Water speelt een belangrijke rol in de Contreie. Er is bij de ontwikkeling van deze woonwijk gekozen om het regenwater of te infiltreren in de bodem of hiermee de omliggende
Nadere informatieDe Friese Waterketen: samen besparen!
De Friese Waterketen: samen besparen! Weet u het antwoord? Drinkwater; waar halen we dit vandaan? Hoeveel water gebruikt u per dag? Auto naar de wasstraat of zelf wassen? Waterbelasting, rioolheffing,
Nadere informatieMest Boeren gebruiken mest op weilanden en akkers. Ook via de koe zelf komt er mest in een weiland. Via de regen spoelt dit ook in het water van
Mest Boeren gebruiken mest op weilanden en akkers. Ook via de koe zelf komt er mest in een weiland. Via de regen spoelt dit ook in het water van sloten, beken en rivieren. Het waterschap meet hoeveel meststoffen
Nadere informatieInleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering
Inleiding Je poetst je tanden en spoelt je mond. Hup, doorspoelen! Vieze handen? Flink wat zeep en de kraan open: hup, ook maar doorspoelen! Elke dag spoel jij vele liters schoon drinkwater door de wastafel,
Nadere informatieWaarom zijn putdeksels rond? Over krokodillen, witte schapen en wc-papier in het riool.
Waarom zijn putdeksels rond? Over krokodillen, witte schapen en wc-papier in het riool. Vroeger waren alle putdeksels vierkant. Tegenwoordig zijn ze vrijwel allemaal rond. Want een vierkante deksel kan
Nadere informatieSamen werken aan waterkwaliteit. Voor schoon, voldoende en veilig water
Samen werken aan waterkwaliteit Voor schoon, voldoende en veilig water D D Maatregelenkaart KRW E E N Z D E Leeuwarden Groningen E E W A IJSSELMEER Z Alkmaar KETELMEER ZWARTE WATER MARKER MEER NOORDZEEKANAAL
Nadere informatieSchoon water. Hoe zuiveren wij uw afvalwater?
Schoon water Hoe zuiveren wij uw afvalwater? Welkom bij een van de rioolwaterzuiveringsinstallaties van Waterschap Peel en Maasvallei. Schoon regenwater kan prima worden opgevangen in een regenwaterbuffer.
Nadere informatieBERGBEZINKBASSIN (BBB) WEERSELO
BERGBEZINKBASSIN (BBB) WEERSELO INHOUDSOPGAVE - AANLEIDING - HUIDIGE SITUATIE - GEVOLGEN RIOOLOVERSTORT - OVERSTORTREDUCTIE - BERGING EN BEZINKING OVERTOLLIG RIOOLWATER - WERKING BBB - WERKING (schematisch)
Nadere informatieNieuwkoopse Plassen. Op weg naar water van topkwaliteit. Droge voeten, schoon water
Nieuwkoopse Plassen Op weg naar water van topkwaliteit De Nieuwkoopse Plassen en het aangrenzende gebied vormen een prachtig natuurgebied. We werken samen met anderen aan verbetering van de waterkwaliteit
Nadere informatieVragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt
Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar
Nadere informatieWat weet je van water?
Vragenset Wat weet je van water? Genoeg schoon water voor iedereen www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Wat weet jij van (schoon) water? Het waterschap zorgt voor
Nadere informatieWerken bij Waterschap Rivierenland Welke beroepen zijn er?
Werken bij Waterschap Rivierenland Welke beroepen zijn er? Werken aan Alle medewerkers bij het waterschap.. (of ze nu binnen òf buiten aan het werk zijn)...werken aan: veilig Sterke en veilige dijken
Nadere informatieHet afkoppelen van regenwater
Het afkoppelen van regenwater Op deze pagina s vindt u informatie over: - waarom water een belangrijke rol speelt in de Vlindervallei en omgeving - het doen en laten rond het watersysteem - zelf aan de
Nadere informatieGescheiden riolering voor bestaande woningen
Gescheiden riolering voor bestaande woningen een geschenk uit de hemel gebruik je nuttig. Daarom houden we hemelwater en afvalwater graag apart. WaT uit de hemel komt, hoort niet In de riolering Water
Nadere informatieHoofdstuk 35. Waterplan
Hoofdstuk 35. Waterplan Samenvatting De Leidenaren zijn evenals in voorgaande jaren overwegend positief over de kwaliteit van de Leidse wateren. Toch vindt bijna een kwart de kwaliteit onvoldoende. Ruim
Nadere informatieBeleid gemeente De Marne bij verstoppingen van riolering - Riolering en water. vastgesteld in B&W d.d. 20 november 2007. Leens, oktober 2007
Beleid gemeente De Marne bij verstoppingen van riolering - Riolering en water vastgesteld in B&W d.d. 20 november 2007 Leens, oktober 2007 A.S. Zwart Pol Medew. afd. Gemeentewerken Inhoudsopgave 1. Inleiding.
Nadere informatieMijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in
4 Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in Het land mag niet te droog of te nat zijn Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor het juiste waterpeil 5 De taak Het hoogheemraadschap
Nadere informatieLespakket. Rioolwaterzuivering. Genoeg schoon water voor iedereen. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lespakket Rioolwaterzuivering Genoeg schoon water voor iedereen www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lespakket Rioolwaterzuivering Informatie voor de leerkracht Het
Nadere informatieTaken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water.
Watersysteembeheer: (presentatie Anita 15 januari) Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water. Voldoende water: Stuwen, gemalen en waterinlaat, toegankelijkheid gebied d.m.v. waterlopen.
Nadere informatieVisvriendelijk waterbeheer. Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost in Schalkwijk
et Visvriendelijk waterbeheer Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost in Schalkwijk Visvriendelijk waterbeheer Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost
Nadere informatieleeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren
Schijndel leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft met water Door veranderende weersomstandigheden en toekomstige ontwikkelingen in de waterwetgeving, moet iedere gemeente een
Nadere informatiePresentatie Wateroverlast. AOC Oost Almelo
Presentatie Wateroverlast AOC Oost Almelo Inhoud - Intro wateroverlast - Afbeeldingen wateroverlast - Opdracht 1 Oorzaken wateroverlast - Oorzaken wateroverlast - Mogelijk oorzaken - Opdracht 2 Oplossingen
Nadere informatieRiolering 120 kilometer
De gemeente Leiderdorp heeft 120 kilometer riolering onder de grond 1. 108 km vrijverval, waarvan ca. 80 km. gemengd riool en 28 km. (verbeterd-) gescheiden stelsel. 2. 12 km drukriolering. Vrijverval
Nadere informatieHET BESTE MEDICIJN TER WERELD antwoordblad
Opdracht 1 Weet jij waar je poep en plas blijft nadat je hebt doorgetrokken?. Bijvoorbeeld. Het verdwijnt in het riool. Dan gaat het naar de waterzuiveringsinstallatie. Wat is je eerste indruk van de sanitaire
Nadere informatie.boekeltuinen.nl www
www.boekeltuinen.nl TEGEL ERUIT, PLANTJE ERIN TIP Houd de tuin zo groen Barbara Bekhof mogelijk en minimaliseer de verharding. Arjen Grent 3 REGENTON Als je de regenpijp hebt afgekoppeld, kun je het regenwater
Nadere informatieEen slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.
Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering
Nadere informatieWater in beeld. Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem
Water in beeld Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem Waterschap Brabantse Delta zorgt zowel voor de aan- en afvoer van water als ook voor de kwaliteit ervan. Zo kunnen recreanten op
Nadere informatieOnderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid A. Bonte (GroenLinks) over riooloverstorten.
Rotterdam, 16 oktober 2012. Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid A. Bonte (GroenLinks) over riooloverstorten. Aan de Gemeenteraad. Op 18 september 2012 stelde het raadslid
Nadere informatieDatum 14 september Doorkiesnummer (055) 527 21 15 Afzender Hedzer Gietema Onderwerp Voorbeelden opvang hemelwater
Memo Aan algemeen bestuur 30 september 2010 Datum 14 september Doorkiesnummer (055) 527 21 15 Afzender Hedzer Gietema Afdeling Planvorming Docbasenummer 206869 In de Commissie Water is verzocht om een
Nadere informatieLesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge
Nadere informatieLesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lesbrief Dijken Kijken naar dijken www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Kijken naar dijken Zonder de duinen en de dijken zou jij hier niet kunnen wonen: bijna de
Nadere informatieNotitie. 1. Beleidskader Water
Notitie Ingenieursbureau Bezoekadres: Galvanistraat 15 Postadres: Postbus 6633 3002 AP Rotterdam Website: www.gw.rotterdam.nl Van: ir. A.H. Markus Kamer: 06.40 Europoint III Telefoon: (010) 4893361 Fax:
Nadere informatieONS VLOEIBARE GOUD. regenwater
ONS VLOEIBARE GOUD regenwater Regenwater Maar regenwater is ook schoon water, onmisbaar voor planten en dieren. Het regent steeds vaker heel hard. Al dat regenwater zorgt met regelmaat voor schade aan
Nadere informatieHet regent, het regent
Het regent, het regent Wat te doen bij een veranderend klimaat? Naam: Stefan Meijer (gemeente Heiloo) en Hartger Griffioen (LNH) Datum: donderdag 15 januari 2015 Even voorstellen Stefan Meijer 37 jaar
Nadere informatieOmgang met hemelwater binnen de perceelgrens
Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater
Nadere informatieNieuwsbrief augustus 2014
Nieuwsbrief augustus 2014 Reeuwijkse Plassen schoner en mooier Het hoogheemraadschap van Rijnland neemt tot 2015 verschillende maatregelen die samen zorgen voor de verbetering van de waterkwaliteit en
Nadere informatieStadsenquête Leiden 2009
Hoofdstuk 17. Water Samenvatting Vergelijkbaar met vorig jaar zijn de Leidenaren overwegend positief over de kwaliteit van de Leidse wateren. Toch vindt twee op de tien de kwaliteit onvoldoende. Drie op
Nadere informatieveel speelplezier! Rioolquiz Test jouw rioolkennis!
veel speelplezier! Rioolquiz Test jouw rioolkennis! 10-4-2019 1 quizvraag 1. Wat deden de mensen vroeger met hun poep en plas? a. Vroeger was er ook al riolering. b. Op straat of in de gracht gooien. 10-4-2019
Nadere informatieRegenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder
in de tuin Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder Wateroverlast door verandering van het klimaat Een wadi is een verlaging in een grasveld of tuin, waar water
Nadere informatieBouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3)
Bouwlokalen INFRA Innovatie onder het maaiveld / renovatie van rioolstelsels Het riool in Veghel Jos Bongers Beleidsmedewerker water- en riolering Gemeente Veghel 21 juni 2006 Veghel in cijfers en beeld
Nadere informatieNaam: WATER. pagina 1 van 8
Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te
Nadere informatieNieuwe riolering in uw straat
R Nieuwe riolering in uw straat Vervangen riolering Binnenkort wordt de riolering in uw straat vervangen. Wat doet de gemeente en waarvoor bent u verantwoordelijk? We hopen in ieder geval dat u zo min
Nadere informatieWater en vocht in of rond uw huis?
Water en vocht in of rond uw huis? Een ondergelopen kelder, schimmel in de badkamer, een tuin die blank staat. Meestal moet u, als (huis)eigenaar, erfpachter of huurder waterproblemen zelf verhelpen. In
Nadere informatieHoeveel percent water zit in het bloed van de mens? Het lichaam van de mens bevat veel water. Hoeveel percent water is dat?
Hoeveel percent water zit in het bloed van de mens? a) 50 % b) 70% c) 90% antwoord c is juist d) 99% Het lichaam van de mens bevat veel water. Hoeveel percent water is dat? a) 30% b) 60% antwoord b is
Nadere informatie1e klas. BiNaSch slootwateronderzoek. Deze reader is van: Scala Rietvelden Vakgroepen natuurkunde, scheikunde en biologie 1e klas. Klas:.
1e klas BiNaSch slootwateronderzoek Deze reader is van: Klas:. Docent: Vakgroepen natuurkunde, scheikunde en biologie 1e klas Waterkwaliteit In deze lessencyclus ga je naar de kwaliteit van het water van
Nadere informatieHet riool. Wat te doen bij verstoppingen en hoe werkt het riool?
Het riool Wat te doen bij verstoppingen en hoe werkt het riool? Rioolverstopping? Wat is een verstopping? Er is een verstopping als water in uw huis niet meer weg kan. U merkt dat bijvoorbeeld doordat
Nadere informatieRioolverstopping voorkomen en verhelpen
Een verstopte riolering komt altijd ongelegen. U weet vaak niet direct wat de oorzaak is en waar de verstopping zit. In deze folder kunt u lezen hoe u een verstopping herkent en voorkomt, maar ook wat
Nadere informatieWaterproefjes. Drijvende punaise. Nodig schaal vloeipapier punaises met platte metalen kop afwaszeep
Waterproefjes Zelf aan de slag met water? Hier staan een aantal waterproefjes die je thuis of in de klas kunt doen. Sommige natuur- en milieu-educatiecentra hebben ook kant en klare leskisten met waterproefjes.
Nadere informatieLeg voorzichtig een vloeipapiertje op het water. wel of niet in het riool?
Waterproefjes Drijvende punaise Zelf aan de slag met water? Hier staan een aantal schaal waterproefjes die je thuis of in de klas kunt doen. vloeipapier Sommige natuur- en milieu-educatiecentra hebben
Nadere informatieWaterkwaliteit verbeteren!
Waterkwaliteit verbeteren! Erwin Rebergen Beheerder grond- en oppervlaktewater 6 juni 2013 1 Onderwerpen Waarom spant zich in om de waterkwaliteit te verbeteren? Wat willen we bereiken? Hoe willen we een
Nadere informatieWerkblad Waterrapport 1 - Kleur van het water
Werkblad Waterrapport - Kleur van het water Water in sloten, plassen, meren en rivieren kan allerlei verschillende kleuren hebben door de stoffen die erin opgelost zijn. Meestal betekent helder en lichtgekleurd
Nadere informatieSpiegelplas en Ankeveense plassen
Spiegelplas en Ankeveense plassen Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken Jasper Stroom Floor Speet Winnie Rip Een tienminuten gesprek. Hoe staan onze kinderen er voor?
Nadere informatieWATER EN RIOLERING DE MEEST VOORKOMENDE VRAGEN SAMENGEVAT
WATER EN RIOLERING DE MEEST VOORKOMENDE VRAGEN SAMENGEVAT 2 INLEIDING Zeewolde en water zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Voor u als inwoner biedt al dat water een zee van mogelijkheden, zoals de
Nadere informatiegrondstof? Afvalwater als Energie winnen uit afvalwater Verwijderen van medicijnen en hergebruik van meststoffen Veel mogelijkheden
Afvalwater als grondstof? Energie winnen uit afvalwater Om energie uit afvalwater te winnen wordt het water van het toilet, eventueel gemengd met groente en fruitafval, vergist. Daarvoor worden een vacuümsysteem,
Nadere informatieDoel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater
Doel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater - Rode vlak is Brussel uitvergroten heel wat water in Brussel, zie blauwe lijntjes. - Is er een waterloop in de buurt van je school? Waar ligt je school
Nadere informatie2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater
2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Het water dat op het dak van uw woning of schuur valt, loopt nu via de hemelwaterafvoer naar de riolering. Koppel uw hemelwaterafvoer af en sluit hem aan op een
Nadere informatieVeel gemeenten bezuinigen op groenonderhoud en onderhoud van de openbare ruimte
Veel gemeenten bezuinigen op groenonderhoud en onderhoud van de openbare ruimte 1. Gemeentelijk gras wordt nog wel gemaaid maar niet meer afgevoerd; men gaat vaak over op klepelen of sikkelen. Dode bomen
Nadere informatieVerantwoorden & vertellen Onderwerp: Geagendeerd : Nee Agendapunt: Datum vraag: woensdag, 1 mei, :52. Datum antwoord(en)*:
Technische vragen raad Purmerend Fractie: D66 Opsteller: Astrud Wildschut Betreft: Verantwoorden & vertellen Onderwerp: Vijvers Geagendeerd : Nee Agendapunt: Datum vraag: woensdag, 1 mei, 2019-19:52 Datum
Nadere informatieDE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN. 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E. u i n a r cchitectuur
DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E ttuinar u i n a r cchitectuur h i t c t u r EVEN VOORSTELLEN... C A P E plein ttuinarchitectuur u i n a r c h i t c t u u r
Nadere informatieWoordenschat Taal Actief groep 4 Thema 8 Les 1
Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 8 Les 1 branden Iets dat door vuur kapot en op gaat. de brandweer Een plek waar mensen werken die branden blussen. Ze dragen dikke pakken en rijden in rode brandweerauto
Nadere informatieWerkstuk Techniek. Rioolwaterzuiveringsinstallaties. Werkstuk gemaakt door: Klas: B2E Datum inleveren werkstuk: Dinsdag 30 mei Docent: JGT
Werkstuk Techniek Rioolwaterzuiveringsinstallaties Bron foto: www.wve.nl Bron foto: www.wve.nl Werkstuk gemaakt door: Anoniem Samantha (op van eigen de verzoek) Maat Bert Bert van van Naamen Naamen Klas:
Nadere informatieINFILTRATIE, DROOG & NAT. Verticaal infiltreren in de onverzadigde en verzadigde zone
INFILTRATIE, DROOG & NAT Verticaal infiltreren in de onverzadigde en verzadigde zone Afkoppelen en verticaal infiltreren Sijpelende buis als wapen. Het klimaat verandert. Hevige regenval komt steeds vaker
Nadere informatieinhoud 1. Inleiding 2. Water is een wonder. 3. De kringloop van het water 4. Zoet, zout of brak 5. Drinkwater 6. Liter na liter
Water inhoud 1. Inleiding 3 2. Water is een wonder. 4 3. De kringloop van het water 5 4. Zoet, zout of brak 6 5. Drinkwater 7 6. Liter na liter 9 7. Water in de wereld 10 8. Zuinig met water 11 9. Water
Nadere informatieWater en Waterschappen
Unie van Waterschappen Koningskade 40 2596 AA Den Haag Postbus 93218 2509 AE Den Haag Telefoon: 070 351 97 51 E-mail: info@uvw.nl www.uvw.nl Water en Waterschappen Waar water is, is In sloten, rivieren,
Nadere informatieMaak van je tuin, een levende tuin!
Maak van je tuin, een levende tuin! Ontdek hoe je van jouw tuin een duurzame tuin kan maken. 2 Samen bouwen aan meer leven in de tuin. Gewoonweg door een paar stenen in jouw tuin te vervangen door groen.
Nadere informatieAANSLUITING CURRICULUMVOORSTEL WATEREDUCATIE GROEP 7-8
1 KLIKPLAAT WAT IS WATER Lesblad Wat is water Water, ijs en waterdamp Oplossen Sterk water Drijven en zinken Zoet en zout Overal is water INHOUD LESMODULE: [DOMEIN WATER EN LEVEN] Leerling geeft water
Nadere informatieLespakket Bezoek rioolwaterzuivering Juni 2016
Lespakket Bezoek rioolwaterzuivering Juni 2016 Rioolwaterzuivering (RWZI) Misschien fiets je weleens langs een rioolwaterzuivering (RWZI) of heb je ooit een bezoek gebracht. Waterschap Aa en Maas heeft
Nadere informatieNOORDENVELD LEEFT MET WATER AFKOPPELGIDS
NOORDENVELD LEEFT MET WATER AFKOPPELGIDS Het meeste regenwater wordt goed benut, het valt in onze tuinen en plantsoenen en het spoelt de straten schoon. Het vult de vijvers in de openbare ruimte en bij
Nadere informatieMiezeren of plenzen...
Miezeren of plenzen... voor elke bui de juiste aanpak Voor onze beleving én de manier waarop we met regen (moeten) omgaan, maakt het uit hoeveel water er naar beneden komt. Die hoeveelheid kan per bui
Nadere informatiePolder Kortenhoef: landschap met geschiedenis. Korremof. Oost Indië. Wijde gat Oost zijde. Achter de Kerk
Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken : landschap met geschiedenis Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost
Nadere informatieLeefbaar land, leefbaar water Hollandse Delta zorgt met deskundige mensen voor veilige dijken en wegen, schoon water, droge voeten en voldoende
Leefbaar land, leefbaar water Hollandse Delta zorgt met deskundige mensen voor veilige dijken en wegen, schoon water, droge voeten en voldoende water. Veilig achter dijk, duin en kade 787 kilometer aan
Nadere informatieAfkoppelen hemelwater. Oude Pastoriebuurt. Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015
Afkoppelen hemelwater Oude Pastoriebuurt Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015 Opening - welkom Ton van den Kerkhof Projectleider Roy Thijssen Adviseur riolering en water Luuk
Nadere informatieAntwoordenboekje Lespakket bezoek rioolwaterzuivering Juni 2016
Antwoordenboekje Lespakket bezoek rioolwaterzuivering Juni 2016 Vragen/opdrachten voorafgaand aan het bezoek Vraag 1 Grof vuil halen we met een rooster uit het afvalwater. Noem 4 dingen die je verwacht
Nadere informatieDoel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater
Doel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater - Rode vlak is Brussel uitvergroten heel wat water in Brussel, zie blauwe lijntjes. - water in de stad trek leven (planten en dieren) naar de stad =
Nadere informatieRegenwater in de tuin
Regenwater in de tuin Hoe maak ik mijn tuin waterklaar? Minder wateroverlast Een klimaatvriendelijke tuin Voorkom verdroging Wateroverlast door verandering van het klimaat Het is goed om te weten dat gemeenten,
Nadere informatieHoe maak ik mijn tuin waterklaar? wateroverlast. Een klimaatvriendelijke
in de tuin Hoe maak ik mijn tuin waterklaar? Minder wateroverlast Een klimaatvriendelijke tuin Subsidie Wateroverlast door verandering van het klimaat Het is goed om te weten dat gemeenten, samen met waterschappen,
Nadere informatielager dan -100 cm -100 tot 0 cm 0 tot 250 cm 250 tot 600 cm 600 tot 1100 cm hoger dan 1100 cm
lager dan -100 cm -100 tot 0 cm 0 tot 250 cm 250 tot 600 cm 600 tot 1100 cm hoger dan 1100 cm In 1998 regende het dagen achtereen. Tijdens de wateroverlast die daardoor ontstond kwam het Groninger Museum
Nadere informatiePakketten Waterbeheer
Pakketten Waterbeheer 2016-2021 Duurzaam slootbeheer, iets voor u? Als agrariër heeft u belang bij een goed onderhouden sloot. Nu is de waterkwaliteit de afgelopen jaren al flink verbeterd, maar het kan
Nadere informatieDossiernummer: 23-10-2013 Projectnummer:
Bijlagen bij verordening subsidies natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen 2014: 1. Inrichtingseisen natuurvriendelijke oevers en vispaaiplaatsen; 2. Richtlijnen voor natuurvriendelijk onderhoud.
Nadere informatieZand en klei 1. Van veen tot weiland 2. Blad 1. Heide Een lage plant met paarse bloemen.
5 Lastige woorden Blad Zand en klei Heide Een lage plant met paarse bloemen. Voedingsstoffen Voedsel dat planten nodig hebben om te groeien. Boomgaard Een stuk land met fruitbomen. Greppel Een kleine droge
Nadere informatieOM MEER TE WETEN OVER DE INRICHTINGEN
OM MEER TE WETEN OVER DE INRICHTINGEN De meest voorkomende inrichtingen worden hieronder vermeld. Voor meer details, raadpleeg www.nwrm.eu (NWRM: Natural Water Retention Measures), Europese nomenclatuur
Nadere informatie