Verantwoorden & vertellen Onderwerp: Geagendeerd : Nee Agendapunt: Datum vraag: woensdag, 1 mei, :52. Datum antwoord(en)*:

Transcriptie

1 Technische vragen raad Purmerend Fractie: D66 Opsteller: Astrud Wildschut Betreft: Verantwoorden & vertellen Onderwerp: Vijvers Geagendeerd : Nee Agendapunt: Datum vraag: woensdag, 1 mei, :52 Datum antwoord(en)*: Portefeuillehouder*: Inleiding: woensdag, 8 mei, :14 Eveline Tijmstra * in te vullen door organisatie

2 In onder andere dagblad Trouw (*) van 19 april valt te lezen dat vijvers veel broeikasgassen uitstoten. De uitstoot is behoorlijk groot, terwijl hier bij de klimaatdoelen geen rekening mee gehouden wordt. Lokale poelen hebben een belangrijke functie, als het om klimaatverandering gaat. In de buurt kunnen vijvers hevigere regenbuien, een potentieel gevolg van de opwarming in Nederland, opvangen. Bovendien is een koele vijver goed tegen lokale hittestress. Dat sloten, kanalen en meren broeikasgas uitwasemen, dat wist de wetenschap al. Maar het klimaateffect van buurtvijvers was nooit nauwkeurig bekeken. De aanname was wel dat de ondiep, stilstaand water relatief veel uitstoot. Het broeikasgas methaan, vooral bekend van koeienscheten- is zo'n 25 keer sterker dan kooldioxide (CO2). De gasbellen ontstaan op de bodem van de vijver. Daar verzamelt zich derrie wat gaat rotten. Het gas vormt zich uit afgezonken bladeren en takken. Ook brood dat bewoners aan de eenden willen voeren, belandt in de vijver, net als weggespoelde hondenpoep. Afgestorven algen en kroos, veelvoorkomend in vijvers, zakken ook omlaag. Alles bij elkaar is dat een organische hoop, die van de zuurstofarme, kuilvormige vijverbodem een broeiend gasfabriekje maakt. De onderzoekers vonden tijdens hun studie ook zwerfafval. Dat zorgt nog eens voor een lagere ecologisch kwaliteit, afval verstikt het stilstaande water, waardoor woekerend alg deels sterft en afzinkt. Dat werkt de gasvorming in de hand. Gemeenten kunnen overgaan op klimaatvriendelijk vijverbeheer door het plaatsen van minder bladverliezende of juist bladhoudende bomen aan de watergrens. Ook helpt het om beter gescheiden rioolsystemen in de grond aan te leggen, zodat er geen viezigheid naar vijvers weglekt. Ook het tijdig schoonbaggeren van de bodem kan helpen. Goede verwerking van de slib is wel nodig. Als het slib alleen op de kant wordt gegooid, dan komt broeikasgas uiteindelijk alsnog vrij. Snelle regionale verwerking van slib voor energieproductie kan een oplossing zijn. Een schoongebaggerde vijver kan plaats bieden voor planten, die het zuurstofgehalte met hun worstelstelsel op peil kunnen houden. Ondergedoken waterplanten bijvoorbeeld. Die leveren een gezonder ecosysteem en helder water op, met fraai zicht vanaf de kant. Ook D66 pleit zeker niet voor minder wijkvijvers, liever zelfs voor meer. De oplossing: de omgeving en de vijver zelf heel goed schoon houden. Dat kunnen bewoners en de gemeente ook samen doen. Omwonenden kunnen helpen door geen eenden te voeren en hondenpoep op te ruimen. Het is een nieuwe klimaatactie die geen geld hoeft te kosten. D66 heeft hierover de volgende vragen; Vraag 1: hoe is het beheer en onderhoud van de vijvers geregeld?

3 Antwoord 1: Het onderhoud van het meeste water in Purmerend is een taak van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). De gemeente zelf heeft maar een beperkt aantal waterpartijen in beheer, zoals de vijver bij het stadhuis en de vijver in de heemtuin Dwarsgouw. In de legger (zie onderstaande link) van het hoogheemraadschap is gedetailleerd vastgelegd welke organisatie welke wateren onderhoudt. Vraag 2: Antwoord 2: Vraag 3: Antwoord 3: wat wordt er gedaan om zwerfafval uit het water te halen en te zorgen voor minder zwerfafval? Dit is overgedragen aan het HHNK. Zij verwijderen 1 keer per jaar (januari/februari) (zwerf)vuil uit de watergangen. Voor overige meldingen van drijfvuil of diepvuil is de gemeente verantwoordelijk, voor zover het gaat om openbaar terrein of gemeentelijk eigendom. Er worden geen specifieke maatregelen genomen tegen minder zwerfafval behalve het faciliteren van vrijwilligers. Zij zetten zich in om de openbare ruimte schoner te houden dan de door de gemeente vastgestelde beeldkwaliteit. Verder wordt door het team Werken in wijken afval verwijderd wat in het water drijft. Dit gebeurt voornamelijk om duikers vrij te houden, maar incidenteel wordt er ook met een boot gevaren om afval met een net uit het water te vissen. Wat wordt er gedaan om het veelvuldig voeren van watervogels tegen te gaan?

4 De gemeente is terughoudend met beleid betreft het voeren van watervogels. Bij ernstige overlast wordt er meer bewustzijn gecreëerd bij bewoners over de gevolgen van het voeren. Zo werden de eenden bij winkelcentrum Meerland in de Purmer-Zuid te vaak gevoerd waardoor er een groot aantal meeuwen, eenden en duiven hierop afkwamen, die voor overlast zorgden. Er is toen samen met de wijkagent, bewoners en winkeliers gesproken om de gevolgen van het (te veel) voeren van watervogels te verduidelijken. Uiteindelijk is er ook een bord geplaatst om aandacht te vragen voor dit onderwerp. Het is echter niet wenselijk om overal waar overlast is borden te plaatsen, aangezien deze het probleem mogelijk slechts verplaatsen. Vraag 4: Antwoord 4: Vraag 5: wordt er bij het vervangen of planten van bomen rond waterpartijen rekening gehouden met wat vallende bladeren voor effect hebben op de kwaliteit van het water? In het groenbeheer wordt door snoei het overhangend groen bij watergangen verwijderd. Wanneer er een vraag van het HHNK of van bewoners bij de gemeente binnenkomt met betrekking tot waterkwaliteit en groen dan zoeken wij integraal naar een passende oplossing. worden de vijvers regelmatig gebaggerd? Wordt bij het baggeren rekening gehouden met de vissen en dieren in de vijver? Hoe wordt het slib uit de vijvers verder verwerkt? Antwoord 5: Het HHNK werkt volgens een planning, maar voert ook quickscans uit waardoor indien nodig de planning wijzigt. Het HHNK kijkt naar de hoeveelheid bagger in de sloten en wat er voor de waterberging nodig is. Als een vijver in open verbinding staat met het watersysteem, dan wordt deze meegenomen in de beoordeling en kan het zijn dat een vijverpartij gebaggerd wordt.

5 Bij het baggeren wordt er gewerkt met een overdiepte, zodat de vijver weer een cyclus van 14 jaar mee gaat. Verder wordt er ook rekening gehouden met visoverwinteringsplaatsen (diepere plekken). Verder geeft HHNK aan dat zij zich houden aan de Gedragscode Wet Natuurbescherming voor waterschappen (Wet Natuurbescherming). Daar moeten ingehuurde aannemers zich aan houden, en op deze manier wordt er rekening gehouden met de flora en fauna. Vraag 6: wordt (regelmatig) de kwaliteit van het water gemeten? En welke maatregelen worden er genomen indien de kwaliteit onvoldoende is? Antwoord 6: Het beheer van de waterkwaliteit ligt bij het HHNK, zij voeren de kwaliteitsmetingen ook uit. Indien de kwaliteit onvoldoende is zijn er een aantal mogelijkheden: er wordt nieuw water in gepompt om voor meer zuurstof (en dus zuivering) te zorgen, of de sloot wordt gebaggerd. Zie ook Vraag 7: staan de vijvers los van het rioolsysteem in Purmerend of kan viezigheid vanuit het riool overlopen naar een of meer vijvers? Antwoord 7: De mate waarin het stedelijk watersysteem wordt beïnvloed door het rioolsysteem hangt af van het type rioolsysteem dat is toegepast. Als een wijk voorzien is van een zogenaamd gescheiden rioolsysteem worden huishoudelijk afvalwater en regenwater apart ingezameld. Deze systemen lozen alleen (relatief) schoon regenwater op het oppervlaktewater. Het huishoudelijk afvalwater wordt afgevoerd naar de zuivering.

6 Als een wijk voorzien is van een gemengd rioolstelsel worden huishoudelijk afvalwater en regenwater door dezelfde buis afgevoerd naar de zuivering. Als het hevig regent, is het niet mogelijk om al het water naar de zuivering af te voeren. Tijdens zo n situatie wordt rioolwater via een overstortconstructie op oppervlaktewater geloosd. De jaarlijkse omvang van deze lozingen is gebaseerd op berekeningen en is afgestemd met het hoogheemraadschap. In Purmerend is het in delen van de stad waar een gemengd rioolsysteem aanwezig is in theorie dus mogelijk dat bij hevige regenval rioolwater via een overstortconstructie (beperkt) terecht komt in oppervlaktewater. Bij integrale rioolvervangingen worden gemengde rioolstelsels vervangen door een gescheiden stelsel.