Waterschap Groot Salland. In balans met water

Transcriptie

1 Waterschap Groot Salland In balans met water Verkiezingsprogramma

2 1. Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners, ondernemers, maar ook voor flora en fauna die in onze regio zo mooi is. Voor de toekomst van onze kinderen en de wereld waarin zij leven, voelt het CDA zich verantwoordelijk voor een goede waterbalans in onze regio. Niet te veel water, waardoor we natte voeten krijgen, maar ook niet te weinig, waardoor verdroging optreedt. Daarom dus: In balans met water. 2

3 CDA uitgangspunten Het CDA is de partij van de samenleving. Onze CDA-uitgangspunten zijn gerechtigheid, solidariteit, rentmeesterschap en gespreide verantwoordelijkheid. Voor het waterschap betekent dit dat we staan voor duurzaamheid, voor samenwerking en voor betaalbaarheid. Mensen de ruimte geven om hun verantwoordelijkheid te nemen, maar ook keuzes met betrekking tot veiligheid in de toekomst. Leven in de wetenschap dat we ook verantwoordelijkheid dragen voor komende generaties. Dat houdt in dat we kiezen voor: Ja, tenzij: het ruimte geven aan initiatieven vanuit de samenleving. Als mensen iets willen realiseren, moet daar in principe ruimte voor zijn tenzij andere belangen, zoals veiligheid, voorgaan. Het op tijd luisteren naar en betrekken van mensen en organisaties bij nieuwe plannen van het waterschap, in plaats van achteraf te moeten bijsturen. Gebruikmaken van kennis en innovatief vermogen dat in de samenleving aanwezig is, zoals dat bijvoorbeeld bij het project Salland Waterproof gebeurd is. De lange termijn boven korte termijn, duurzaamheid is van levensbelang als het om water gaat. Uitgangspunt is dat er klimaatbestendige beslissingen genomen worden, waarbij zo veel mogelijk een tijdscope van circa 50 jaar in acht moet worden genomen. Een bescheidener rol van de overheid, die dan ook kleiner kan zijn. Door nauwe samenwerking en het doorvoeren van efficiency-maatregelen bezien of inkrimping van het personeelsbestand mogelijk is. Het zuinig, zorgvuldig en slim omgaan met geld. Dit betekent voor het CDA o.a.: - solidariteit bij tariefstelling als het gaat om veiligheidsmaatregelen; - hanteren van het principe de vervuiler betaalt bij de aanpak van vervuilingen; - kwijtschelding van belasting voor minder draagkrachtigen. Samenwerking met burgers, organisaties, andere overheden en wetenschappelijke instellingen: samen kunnen we meer. 3

4 3. Het waterschap Groot Salland Meer regen, hoge waterstanden en extreem weer zorgen voor meer nattigheid en te snelle afvoer van regenwater (bijvoorbeeld door verstening) leidt tot verdroging. Taken Waterschap Het Waterschap Groot Salland zorgt in West-Overijssel voor schoon, voldoende en veilig water. In de komende jaren liggen er voor het waterschap uitdagingen door de stijging van het zeewater, maar ook door meer en heftiger regenbuien of juist lange periodes van droogte. Water is van levensbelang: voor mens en dier, voor onze omgeving en voor onze economie. Water is daarbij vooral onze bondgenoot, maar kan soms ook bedreigend zijn of overlast veroorzaken. Maar van water kun je ook genieten. Veilig Waterveiligheid is een steeds belangrijker thema aan het worden. In toenemende mate worden we geconfronteerd met hoogwater, onderlopende huizen, etc. Om West-Overijssel te beschermen tegen hoogwater en overstromingen, verbetert en onderhoudt het waterschap de dijken en kades in zijn werkgebied. Dit gebied telt circa 200 km grote rivierdijken (primaire keringen) langs de IJssel, Zwarte Water en Vecht en circa 300 km dijken en kades (regionale keringen) langs wateren, zoals de Salland Wetering, Mastenbroek en Staphorsterveld. Maar alleen investeren in het verzwaren van dijken is niet voldoende. Er moet ook goed gekeken worden naar het opvangen van overstromingen en het bergen van overtollig water. Dit betekent dat het waterschap naast het op orde brengen/houden van dijken, samen met andere overheden, ook moet kijken naar de effecten van eventuele overstromingen, naar de inrichting van kwetsbare gebieden en naar evacuatieplannen (meerlaagse veiligheid). Schoon Het waterschap bestrijdt verontreiniging van het oppervlaktewater en pakt vervuilde waterbodems aan. Negen rioolwaterzuiveringen, verspreid over West-Overijssel, zuiveren het afvalwater van huishoudens en bedrijven. Hier wordt het afvalwater gezuiverd, waarna het schone water in de rivier of het kanaal terechtkomt. Het restproduct, het zogenaamde zuiveringsslib, wordt gebruikt voor biovergisting en daarna als brandstof voor energiecentrales. Daarnaast draagt het baggeren in belangrijke mate bij aan de gewenste ecologische kwaliteit van water en waterbodem. Voldoende Het waterschap zorgt voor een goede aan- en afvoer van oppervlaktewater om wateroverlast en verdroging tegen te gaan. Een stelsel van watergangen, gemalen en stuwen zorgt voor het gewenste waterpeil. Kerngegevens Waterschap Groot-Salland Oppervlakte werkgebied (West-Overijssel): ha Aantal inwoners: inw Grote rivierdijken: 200 km Dijken en kaden: 300 km Watergangen en oevers in beheer: km Gemalen waterbeheer: 161 Rioolwaterzuiveringen: 9 Rioolgemalen: 95 Transportleidingen: 134 km 4

5 4. Verkiezingsprogramma CDA voor Waterschap Groot Salland In balans met Water Het waterschap heeft tot taak de waterhuishouding in een stroomgebied goed te regelen. Al vanaf de 11e eeuw werken buurtschappen en dorpen hiervoor samen en werden waterschappen opgericht. Het waterschap is een overheidsinstantie met een functioneel bestuur. Het CDA wil graag een bijdrage leveren aan het goed functioneren van het waterschap, dichtbij mensen, en zet de komende jaren in op veiligheid, duurzaamheid, samenwerking, communicatie en betaalbaarheid: Veiligheid Het bieden van veiligheid tegen overstromingen en het voorkomen van wateroverlast is een kerntaak van het waterschap. Waterveiligheid is topprioriteit Veiligheid heeft de hoogste prioriteit. Het waterschap moet actief werken aan veiligheid. Veiligheid voor mensen, dieren en economische en recreatieve activiteiten. Meerlaagse veiligheid Naast de zorg voor de basisveiligheid, zal ook samen met andere overheden bezien moeten worden of aanvullende maatregelen in een gebied nodig zijn. Hierbij moet gekeken worden naar de inrichting van kwetsbare gebieden. Kunnen huizen en bedrijven zodanig gebouwd of aangepast worden zodat de gevolgen van een eventuele overstroming beperkt kunnen worden (waterrobuust inrichten)? Maar ook dient het waterschap, samen met andere overheden, mee te werken aan plannen voor calamiteitsbeheersing. Deltabeslissing De Deltabeslissingen op Rijksniveau hebben grote invloed op de veiligheidssituatie en normeringen in het gebied Groot Salland. Het waterschap dient betrokken te zijn bij het proces rondom deze deltabeslissingen en te anticiperen op de te nemen maatregelen. Muskusrat De bestrijding van muskusratten en beverratten dient onverminderd te worden voortgezet. 5

6 Duurzaamheid Het waterschap draagt met de uitvoering van haar taken en opgaven bij aan verduurzaming van de samenleving. We moeten blijven werken aan een natuurlijk, veerkrachtig watersysteem, aan waterkwaliteit en ecologie. Economische activiteiten zoals landbouw, toerisme en de natuur zijn afhankelijk van voldoende en schoon water. Inventief omgaan met schaarse ruimte Landbouw heeft cultuurgrond nodig, maar er is ook ruimte nodig voor natuur en stedelijke ontwikkelingen. De te verdelen ruimte is daarbij schaars. Daarnaast spelen ook landschappelijke waarden bij de inrichting van een gebied een rol. Ook het water zelf vraagt om meer ruimte, voor berging van overtollig regenwater en om de veiligheid te waarborgen. Het CDA is voorstander van het combineren en het stapelen van functies in een gebied. Door een integrale benadering kunnen de maatschappelijke opbrengsten vergroot en kosten bespaard worden. Het kan hierbij gaan om waterberging in een natuurgebied of landbouwgebied of stedelijke omgeving. Maar ook moet medegebruik van oevers door natuur en recreatie mogelijk worden gemaakt. Mensen moeten kunnen genieten van water. Het waterschap zal dus ruimte moeten bieden aan samenwerkingspartners om recreatieve, natuur en andere functies te ontwikkelen, als dit past bij de functie in het watersysteem en hierdoor de waterschapslasten niet worden verhoogd. Klimaatbestendig Dijken en watersystemen moeten anticiperen op de klimaatveranderingen en grilliger weersomstandigheden, om het gebied ook in de toekomst veilig en leefbaar te houden. Een robuuster systeem is beter bestand tegen externe gebeurtenissen en toont veerkracht na een verstoring als gevolg van overlast of droogte. Rekening houden met klimaatveranderingen en om een goed voorbeeld te geven wil het CDA ook dat bij de bedrijfsvoering van het waterschap gestreefd dient te worden naar een klimaatneutrale bedrijfsvoering met een gesloten energiebalans. Verdroging tegengaan Teveel water, maar ook een tekort aan water kan voor problemen zorgen. In sommige gebieden kan verdroging een probleem zijn voor land- en tuinbouw, natuur of drinkwatervoorziening. Het waterschap heeft de taak om de verdroging in deze gebieden in samenwerking met andere overheden tegen te gaan. Waterkwaliteit blijft aandachtspunt Ook de waterkwaliteit blijft een aandachtspunt. Er wordt maximaal ingezet op afkoppeling van het regenwater op het riool. Gestreefd wordt naar afname van het aantal riooloverstortingen en naar een verbetering van de kwaliteit van het bezinksel van rioolwaterzuiveringen. Ook de uitvoering van de Europese Kader Richtlijn Water, die richtlijnen bevat voor de bescherming van oppervlaktewater en grondwater, kan bijdragen aan het verbeteren van de waterkwaliteit. Hergebruik en opwekking energie Samen met ondernemers wordt hergebruik van afvalwater gestimuleerd. Ook is het zinvol dat afvalzuiveringsinstallaties worden omgebouwd tot grondstoffen- en energiefabrieken. De mogelijkheden van het terugwinnen van grondstoffen en energie uit het afvalwater moeten geoptimaliseerd worden, ook om eventuele inkomsten te genereren. Medicijnresten Onze rioolwaterzuiveringsinstallaties zijn er niet op gericht om medicijnresten uit afvalwater te halen. Residuen van geneesmiddelen horen, door de hormonale werking en verspreiding van multiresistente bacteriën, niet in onze waterkringloop thuis. In samenspraak met andere organisaties en inwoners zal in 1e instantie zoveel mogelijk moeten worden voorkomen dat medicijnresten in het afvalwater terecht komen. Daarnaast moet ook ingezet worden op optimalisatie van het proces rondom de verwijdering van deze stoffen uit het afvalwater. 6

7 Samenwerking Samenwerking is voor het CDA uitgangspunt bij alles wat het waterschap doet. Het CDA kiest voor de samenleving, niet de overheid. Samen kunnen we meer De rol van burgers en ondernemers in de samenleving verandert. Er ontstaan nieuwe coöperaties en collectieven van inwoners en bedrijven. Het CDA vindt dat het waterschap gericht moet zijn op het zoeken van verbinding meer verbinding met deze groepen, open moet staan voor maatschappelijke initiatieven en de samenwerking proactief moet opzoeken. Dit leidt tot efficiëntie, creativiteit meer draagvlak en minder procedures. Partners De relaties met gemeenten, provincies, het bedrijfsleven en maatschappelijke partijen, de andere waterschappen in het stroomgebied Rijn-Oost en de beheerders in Duitsland zijn goed en moeten verder worden uitgebouwd. De waterproblematiek gaat immers over gemeentegrenzen, provinciegrenzen en landsgrenzen heen. Ieder heeft daarbij zijn eigen verantwoordelijkheden en taken, maar door in een vroegtijdig stadium samen te werken, kan meer bereikt worden. Onder meer door over en weer beter bewust te zijn van elkaars belangen en opgaven en door werk-met-werk te maken. Fusie De fusieverkenningen met het waterschap Reest en Wieden zijn een 2e fase ingegaan. Dit betekent dat we een verdiepingslag gaan maken om te kijken of een fusie met dit waterschap meerwaarde oplevert in bestuurlijke, strategische, financiële en organisatorische zin. Voor het CDA is het van belang dat daarbij de verbinding met de mensen in het gebied in stand blijft en een transparante, slagvaardige en efficiënte organisatie aanwezig is om de waterschapstaken in het gebied goed te kunnen uitvoeren. Innovatie Innovatie is nodig om het waterbeheer verder te verbeteren en betaalbaar te houden. Innovatie houdt het waterschap scherp en aantrekkelijke voor professionals die er werken. Het CDA wil dat het waterschap kennisontwikkeling stimuleert en trendsetter, innovatief en een centrum van waterkennis is. Daarbij is het van belang dat deze kennis wordt gedeeld met de samenleving en (inter-) nationale organisaties. 7

8 Communicatie Communicatie is essentieel Communicatie over alles wat het waterschap van plan is en doet, is essentieel. Maatregelen op het gebied van waterveiligheid en waterbeheer, hebben vaak grote consequenties voor burgers en ondernemers. Het waterschap moet inwoners, bedrijven en andere betrokkenen, ook bij het gebiedsgericht werken, vroegtijdig en actief informeren en betrekken bij de plannen en zichtbaar maken wat met de inbreng van betrokkenen wordt gedaan. De sociale media brengen inwoners en waterschap dicht bij elkaar en bieden mogelijkheid om te laten zien waar het waterschap mee bezig is. hierdoor is het mogelijk om inwoners bij de discussie te betrekken. Goede communicatie betekent ook investeren in de kwaliteit van de medewerkers van het waterschap. Naast inhoudelijke expertise dienen zij oog en begrip te hebben voor de belangen van inwoners en bedrijven in het werkgebied en samen met hen te werken aan goede, praktische en gedragen oplossingen. Bevorderen van bewustzijn van water Het waterschap moet laten zien wat het doet. Voorlichting, educatie en het beleefbaar maken van water zorgt ervoor dat inwoners zich bewust worden van het belang van water en de noodzaak van een goede waterkwaliteit. Een goed voorbeeld hiervan is de voorlichting op scholen en het jeugdwaterschapsbestuur, bedoeld om jongeren te betrekken bij het werk van het waterschap. Het CDA wil alle scholen voor voortgezet onderwijs actief bij de benoeming van de eerstvolgende jeugdwaterschapsbestuurder van het waterschap Groot Salland betrekken. 8

9 Betaalbaarheid Sober en slim Om in de toekomst veilig en prettig te kunnen wonen, werken en recreëren, zal er naast het reguliere beheer ook geïnvesteerd moeten worden in het watersysteem. Dit kan leiden tot hogere uitgaven, maar het streven van het CDA is erop gericht om de tarieven voor onze inwoners en voor ondernemers niet te laten stijgen boven het inflatieniveau. Bij het nemen van veiligheidsmaatregelen willen we uitgaan van solidariteitsbeginsel. Maar bij de aanpak van verontreinigingen zal het principe van de vervuiler betaalt zo veel mogelijk moeten worden gehanteerd. Het CDA is gebrand op een transparante verantwoording. Zuinig en zorgvuldig omgaan met overheidsgeld is voor ons een hoog goed. Stimuleren samenwerking Het CDA vindt dat het waterschap moet werken aan een verdere verbetering van samenwerking in de waterketen waarbij er aandacht is voor milieueffecten, volksgezondheid en kostenefficiëntie, om zo maatschappelijke kosten te besparen. Grondverwerving alleen indien nodig Als ruimte gecreëerd dient te worden voor water, dan dienen de belanghebbenden die daar nadeel van ondervinden gecompenseerd te worden. Het CDA geeft daarbij de voorkeur aan dat de grond in eigendom en gebruik blijft bij desbetreffende eigenaar en dat afspraken worden gemaakt over nadeelcompensatie. Alleen als het echt nodig is, dient overgegaan te worden tot grondaankoop. Daarbij wordt maximaal ingezet op vrijwillige verwerving en huiskavels worden zoveel mogelijk ontzien. Inzet van wettelijke instrumenten tot grondverwerving wordt vermeden, tenzij dit uit veiligheidsoverwegingen niet anders kan. Bij grondverwerving zal zoveel mogelijk worden samengewerkt met andere overheden om te voorkomen dat in eenzelfde gebied meerdere grondaankopers van de overheid actief zijn en prijsopstuwend werkt. Beide voeten op de grond Het CDA werkt graag verder aan duurzaam en klimaatbestendige watersystemen, maar wel met beide voeten op de grond. Dat betekent voor ons: uitvoering in samenspraak met belanghebbenden in het gebied, werk-met-werk maken en alleen maatregelen nemen die bijdragen tot de doelen. Kwijtschelding Het CDA wil een rechtvaardige kwijtscheldingsregeling voor de minder draagkrachtigen. 9