FACTS & FIGURES

Transcriptie

1 FACTS & FIGURES Febelfin vzw, de Belgische federatie van de financiële sector, opgericht in, bestaat uit vijf financiële beroepsfederaties : de Belgische Vereniging van Banken en Beursvennootschappen vzw (BVB), de Belgische Vereniging van Asset Managers (BEAMA), de Beroepsvereniging van het Krediet (BVK), de Belgische Leasingvereniging vzw (BLV) en de Belgische Vereniging van Beursleden (BVBL). (1) Daarnaast verwelkomt Febelfin nog andere financiële organisaties en instellingen (als leden met bijzonder statuut), wat haar tot een dynamische gemeenschap maakt. De koepelstructuur maakt van Febelfin een partner die meer is dan de pure optelsom van haar deelfederaties. In dit document wordt een overzicht gegeven op basis van een selectie cijfers en grafieken. (1) Deze beroepsfederaties vormen de gewone leden van Febelfin. De ondernemingen-leden van de federaties zijn automatisch aangesloten lid van Febelfin. Daarnaast heeft Febelfin nog enkele aangesloten leden met een bijzonder statuut. Wat de BVB betreft: zij heeft als aangesloten leden de in België gevestigde banken (kredietinstellingen) en beursvennootschappen; voorts telt ze verscheidene geassocieerde leden (namelijk de in België aanwezige vertegenwoordigingskantoren van buitenlandse banken).

2 2 De Belgische bancaire en financiële sector De banksector Internationale en Europese dimensie Sociaal-economische facetten Voornaamste ontwikkelingen en tendensen Resultaten van de banksector Kredietverstrekking aan gezinnen Leasing-financiering Instellingen voor collectieve belegging (ICB s) Beursvennootschappen Financiële markten: valuta s, aandelen, schuldpapier en afgeleide producten De financiële markten op mondiaal en Europees niveau Euronext Enkele bijkomende facetten van Belgische geld-en kapitaalmarkten Clearing en settlement

3 3 De Belgische bancaire en financiële sector Grafiek 1: Plaats van de financiële sector in de economie (in %, eind ) Grafiek 2: Spreiding bruto toegevoegde waarde over de financiële subsectoren (in % van het totaal, periode -) Bruto toegevoegde 5,5 waarde 8,0 11,8» Verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen (4) : 19,7 Werkgelegenheid 2,7 3,4 6,0» Financiële hulpbedrijven (3) : 16,2 Beloning werknemers 4,8 6,2 11,8 Bruto investeringen in vaste activa 3,3 4,1 5, Financiële sector (1) in de gehele economie Financiële sector (1) in de gehele tertiaire sector (2) Financiële sector (1) in de verhandelbare diensten (3) Bron: Febelfin-berekeningen op gegevens nationale rekeningen (INR, gedetailleerde rekeningen en tabellen -). (1) Het betreft de branche financiële activiteiten en verzekeringen. (2) Tertiaire sector: het geheel van de verhandelbare diensten (zie voetnoot 3), de overheid (openbaar bestuur, defensie, verplichte sociale verzekeringen), het onderwijs, en de overige diensten (gezondheidszorg, maatschappelijke dienstverlening, gemeenschapsvoorzieningen, sociaal-culturele en persoonlijke diensten, sport en recreatie, verenigingen, particuliere huishoudens met werknemers). (3) Verhandelbare diensten: het geheel van handel, vervoer, verkeer en communicatie, financiële diensten, immobiliën, verhuur machines, informatica, onderzoek/ontwikkeling en zakelijke diensten.» Monetaire financiële instellingen (1) : 41,1» Overige financiële bemiddelaars met uitzondering van verzekeringsinstellingen en pensioenfondsen (2) : 22,9 Bron: Febelfin-berekeningen op gegevens nationale rekeningen (INR, gedetailleerde rekeningen en tabellen -). (1) Kredietinstellingen, instellingen voor elektronisch geld, instellingen voor collectieve belegging met monetair karakter en centrale bank. (2) Lege financiële instellingen die effectiseringstransacties verrichten, beursvennootschappen, financiële leasebedrijven, instellingen die consumentenkrediet, handelskrediet, hypotheekleningen en andere kredieten (huurkoop) verstrekken, risicokapitaal- en ontwikkelingskapitaalmaatschappijen, export en importfinancieringsmaatschappijen, vastgoedbeleggingsvennootschappen (BEVAKS), PRIVAKS, instellingen voor collectieve belegging met niet-monetair karakter, eenheden met rechtspersoonlijkheid (trusts, nalatenschappen, derdenrekeningen en brievenbusmaatschappijen), holdings die een zeggenschapsbelang bezitten in een groep dochterondernemingen, SPE s die financiële middelen aantrekken ten behoeve van hun moederondernemingen, kredietverstrekkers, instellingen die leningen aan studenten of voor buitenlandse handel verstrekken en staatsinvesteringsfondsen. (3) Maatschappijen voor beheer van beurzen (o.a. Euronext), betalingsinstellingen, instellingen voor het verzorgen van uitgifte van effecten en de infrastructuur van de financiële markten, centrale toezichthoudende organen voor financiële bemiddelaars en markten, makelaars in effecten en hypothecair krediet, maatschappijen voor advies in verzekeringen, beleggingen en pensioenen, beheerders van pensioenfondsen, beleggingsinstellingen, enz. (4) Verzekeringsinstellingen, herverzekeringsondernemingen en sociale verzekeringspensioenfondsen.

4 4 De banksector Internationale en Europese dimensie Grafiek 3: Internationale vergelijking van het belang van de MFI s in de economie (1) (Totale activa in % van het BBP, eind ) Malta Ierland Cyprus EMU-18 (2) Finland België Portugal Griekenland Letland Slovenië Estland Slovakije 283,9 280,9 274,1 271,2 268,7 267,6 248,9 222,1 128,4 117,1 110,1 85,4 390,5 383,5 369,9 521,0 582,4 666, ,1 Grafiek 5: Buitenlandse banken (1) gevestigd in België (aantal, eind 2015) Totaal Totaal EU-landen Overige Totaal niet-eu-landen Verenigde Staten India Japan Overige Bron: Febelfin -berekeningen en -voorstelling op basis van gegevens NBB. (1) Geheel van dochterondernemingen ( subsidiaries ) en bijkantoren ( branches ) van buitenlandse banken Bron : Febelfin-berekeningen op basis van gegevens ECB en Eurostat. (1) MFI s staat voor monetaire financiële instellingen. (2) Gewogen gemiddelde 18 lidstaten behorend tot de Europese Monetaire Unie (EMU). Grafiek 4: Aantal in België gevestigde banken (eind 2015) Banken naar buitenlands recht: 62 «99» Banken naar Belgisch recht met Belgische meerderheid: 17» Banken naar Belgisch recht met buitenlandse meerderheid: 20 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van eigen gegevens en gegevens NBB. Grafiek 6: Internationalisatie van de bankenpopulatie - Europese vergelijking (aantal buitenlandse banken (1) in het totaal aantal banken, in %, eind ) België Griekenland EU 15 (2) Denemarken Zweden Portugal Ierland Finland 57,5 47,8 37,9 36,1 24,8 23,5 23,3 22,0 15,1 12,3 10,3 8,8 7,9 69,8 95,9 84, Bron: Febelfin voor België en berekeningen Febelfin op basis van gegevens ECB voor overige landen. (1) Banken naar buitenlands recht ( branches ), alsook banken naar het recht van de betrokken lidstaat maar met een buitenlandse meerderheid ( subsidiaries ). (2) Gegeven voor de 15 oude lidstaten van de EU.

5 5 Grafiek 7: Geografische verdeling van het aantal buitenlandse vestigingen (1) van de Belgische banken (eind ) Grafiek 9: Aandeel van de internationale verrichtingen (1) in de activiteiten van de in België gevestigde banken (in %, eind december ) 87 EU (2) : 61 Noord-Amerika: 7» Latijns-Amerika: 2» Afrika: 1 Balanstotaal (2) Klantendeposito s Klantenkredieten Effectenportefeuille (3) Interbankenverrichtingen 26,4 28,2 44,1 50,1 89, » Azië: 13» Oceanië: 0» Andere Europese landen: 3 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB. (1) Verrichtingen in EUR met het buitenland en verrichtingen in vreemde valuta s. (2) Gemiddelde van activa en passiva. (3) Alle effecten en deelnemingen, uitgezonderd de Belgische overheidseffecten. Bron: Febelfin. (1) Het betreft bijkantoren, bancaire en financiële dochterondernemingen, vertegenwoordigingskantoren en gekwalificeerde deelnemingen in banken en financiële instellingen. (2) EU met 28 lidstaten. Grafiek 8: Aanmeldingen van banken uit andere EU-lidstaten om in België diensten te kunnen aanbieden onder het stelsel van vrije dienstverlening (aantal, eind december ) Totaal Ierland Bron: Febelfin-berekeningen en -presentatie op basis van gegevens NBB. 454 Aanmeldingen voor depositowerving 677 waarvan Grafiek 10: Belang buitenlandse banken (1) in het activiteitenvolume van de MFI sector (2) (aandeel, in %, in de totale activa, eind ) België Cyprus 12,65 11,72 8,46 8,46 6,91 29,57 48,25 65,58 71, Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens ECB. (1) Geheel van dochterondernemingen ( subsidiaries ) en bijkantoren ( branches ) van buitenlandse banken. (2) Aangezien de balanstotalen van kredietinstellingen niet voor alle landen ter beschikking zijn, werden de activatotalen van de monetaire financiële instellingen (MFI) genomen.

6 6 Sociaal-economische facetten Grafiek 11: Klantendeposito s van ingezetenen (1) bij de in België gevestigde banken naar vorm (uitstaande bedragen, in % van het totaal, eind juni 2015) Termijndeposito's: 9,9 «503,4 miljard EUR» Zichtdeposito's: 27,2 Gereglementeerde spaardeposito's: 50,5 Overige: 3,0» Kasbons en obligaties: 7,7» Depositocertificaten: 1,7 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB. (1) Het betreft alle niet-bancaire klanten (inclusief niet-bancaire financiële instellingen). Grafiek 13: Totale deposito s bij de monetaire financiële instellingen (MFI s) t.a.v. het BBP Europese vergelijking (in %, eind ) (1) Malta Cyprus België Portugal Eurozone Ierland Griekenland Finland Zweden Slovenië Estland Slovakije 198,6 193,7 148,6 138,8 132,4 126,3 119,9 108,1 103,4 99,8 98,1 94,6 94,2 91,1 68,0 61,5 58,2 57,6 56,8 495, Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens ECB (voor deposito s) en Eurostat (voor BBP). (1) De deposito s omvatten de volumes aan deposito s die door niet-bancaire klanten bij de monetaire financiële instellingen (MFI s, voornamelijk kredietinstellingen), exclusief het ESCB (Europees Systeem van Centrale Banken), worden aangehouden. BBP-cijfers betreffen ramingen zoals gepubliceerd door Eurostat. Aan de aldus berekende gegevens mag alleen een indicatieve waarde worden toegekend. Grafiek 12: Spaarquote gezinnen (1) Europese vergelijking (in %, eind ) Zweden Slovenië Eurozone België Slovakije Finland Portugal Denemarken 2,0 7,1 5,9 4,9 17,8 16,9 14,8 14,8 14,1 13,3 12,7 12,6 10,8 9,6 9, Bron: Eurostat. (1) Brutospaarquote gezinnen, als procent van beschikbaar inkomen. Grafiek 14: Totale kredieten t.a.v. de totale deposito s bij de monetaire financiële instellingen (MFI s) (in %, eind 2015) (1) Malta België Ierland Slovenië Slovakije Eurozone Portugal Estland Finland Cyprus Griekenland Zweden 53,3 62,8 64,6 83,1 85,5 88,1 92,8 93,8 95,6 97,9 102,0 103,5 103,9 104,0 113,0 124,4 149,4 152,8 165,4 201, Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens ECB. (1) Voorlopige gegevens afkomstig uit de balansrapportering van de monetaire financiële instellingen (MFI s, voornamelijk de kredietinstellingen), exclusief het ESCB ( Europees Systeem van Centrale Banken). Het betreft de kredieten aan en de deposito s van de niet-bancaire sectoren. De kredieten zijn exclusief de geëffectiseerde volumes. De berekende data hebben enkel een indicatieve waarde.

7 7 Grafiek 15: Kredietfinanciering van de Belgische reële economie (exclusief bancaire en andere financiële instellingen) door de banken (uitstaande kredieten, in % van het totaal, eind december 2015) (1) Kredieten aan gezinnen: 49,6 «403,6 miljard EUR» Kredieten aan de overheid: 21,8» Kredieten aan niet-financiële ondernemingen: 28,6 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB. (1) Omloop van de opgenomen uitbetalingskredieten, op territoriale basis, inclusief de kredietvolumes die werden geëffectiseerd. Voor de kredieten aan de overheid zijn de door de banken aangehouden schuldbewijzen (schatkistcertificaten en obligaties uitgegeven door de overheid) inbegrepen. Grafiek 17: Aantal ATM s (1) per miljoen inwoners (eind ) Portugal België Eurozone Totaal Kroatië EU Totaal Slovenië Bulgarije Griekenland Roemenië Ierland Cyprus Estland Letland Polen Slowaakse Republiek Hongarije Malta Denemarken Litouwen Tsjechische Republiek Finland Zweden 634,60 578,62 569,68 550,14 548,72 535,41 533,49 499,58 494,60 484,30 447,99 438,05 424,87 422,10 404,61 333, , , , , , , ,61 997,21 959,62 890,06 877,66 820,65 816,72 776, Bron: Febelfin (België) en ECB (andere landen), cijfers. (1) Volgens de ECB definitie gaat het om automaten waar cashafhalingen en/of andere diensten mogelijk zijn. Grafiek 16: Net van contactpunten van de banken: kantoren en zelfstandige bankagenten* Grafiek 18: Self-banking faciliteiten en automaten in België* Kantoren (aantal, eind 2015) Zelfstandige agenten (aantal, eind 2015) (a) (b) Self-banking eenheden (aantal, eind 2015) Geldautomaten toegankelijk voor iedereen (aantal, eind 2015) Kantoren eigendom van de banken: (a) Kantoren eigendom van de banken en beheerd door hun personeel in loondienst (b) Kantoren eigendom van de banken en beheerd door zelfstandige agenten Kantoren eigendom van zelfstandige agenten: Zelfstandige bankagenten actief in kantoren waarvan ze zelf eigenaar zijn: Zelfstandige bankagenten actief in kantoren eigendom van de banken: Eenheden in kantoren eigendom van de banken en beheerd door personeel in loondienst van de banken Eenheden in kantoren eigendom van de banken en beheerd door zelfstandige agenten Eenheden in kantoren eigendom van zelfstandige agenten Autonome eenheden (1) 167 Geldautomaten in self-banking eenheden van kantoren van banken en zelfstandige bankagenten, alsook in autonome self-banking eenheden Geldautomaten off premise (2) : 241 Andere geldautomaten (3) : 967 Bron: Febelfin (enkel banken-leden). * Voorlopige cijfers. Bron: Febelfin (alleen banken-leden). (1) Self-banking eenheden die los staan van een bemand kantoor. Exclusief geldautomaten die los staan van self-banking eenheden. (2) Geldautomaten die niet staan opgesteld in een bankkantoor of self-banking eenheid. (3) Het gaat om geldautomaten die niet behoren tot een van de voorgaande categorieën. * Voorlopige cijfers.

8 8 Grafiek 19: Werkgelegenheid Intersectorvergelijking (aantal werknemers, in duizenden, eind ) Verhandelbare diensten 2.074,2 Secundaire sector (exclusief bouw) 562,5 Bouw 267,7 Primaire sector 61,5 Schaal boven Schaal onder Onroerend goed, verhuur, zakelijke diensten 867,9 Groot- en kleinhandel 578,1 Vervoer en opslag 244,5 Hotels en restaurants Financiële instellingen Chemische en farmaceutische producten, rubber, kunststof Informatie en communicatie 148,4 125,2 118,9 110,1 Machines, apparaten, transportmiddelen, informaticaproducten, elektronische en 102,4 optische producten Voedings- en genotsmiddelen Metaal en metaalproducten 95,2 83,6 Electriciteit, gas, water, stoom, luchtkoeling afvalwater en sanering Meubelen, overige industrie, reparatie en installatie van machines 50,8 41,8 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens van het Instituut voor de Nationale Rekeningen (INR), nationale rekeningen, gedetailleerde rekeningen en tabellen -. Hout, papier, uitgeverijen, drukkerijen 41,1 Textiel, kleding en leer 24, Grafiek 20: Onderverdeling van het bankpersoneel volgens diploma (in % van het totaal, eind )» HOBU (1) : 44,4 Grafiek 21: Onderverdeling van de nieuw aangeworven medewerkers in de banksector, volgens diploma (in % van het totaal, aanwervingen in de loop van )» HOBU (1) : 39,8 Hoger secundair: 21,1 Universitair: 32,8» Overige diploma's: 1,7 Universitair: 50,4 Hoger secundair: 8,7» Overige diploma's: 0,4 Bron: Febelfin (banken-leden aangevuld met niet-leden die deelnemen aan de enquête). (1) HOBU: Hoger onderwijs buiten de universiteit. Bron: Febelfin (banken-leden aangevuld met niet-leden die deelnemen aan de enquête). (1) HOBU: Hoger onderwijs buiten de universiteit.

9 9 Grafiek 22: Raming van het gebruik van betaalinstrumenten (1) in België (in % van het totaal, eind ) Debet-, krediet- en privatieve kaarten: 43,9 Domiciliëringen: 15,4» Elektronische portemonnee: 0,8» Cheques: 0,1» Overschrijvingen: 39,8 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens ECB. (1) Alle gebruikers (particulieren, bedrijven) samen. Sommige instrumenten (contanten, handelspapier, ATM-afhalingen) worden buiten beschouwing gelaten.

10 10 Voornaamste ontwikkelingen en tendensen Grafiek 23: Aandeel van de vijf grootste banken in de totale activa van de gezamenlijke banken (in %, eind ) Griekenland Finland Portugal Denemarken België Zweden EU 15 (1) Ierland 47,6 47,6 40,7 38,9 36,8 32,4 32,0 69,2 68,1 65,8 58,5 58,3 57,0 94,1 79,8 85, Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens ECB. (1) De oude 15 lidstaten van de EU. Ongewogen rekenkundig gemiddelde. Grafiek 23bis: Evolutie aandeel van de vijf grootste banken in de totale activa van de gezamenlijke banken (in %) België Denemarken Finland Griekenland Ierland Portugal Zweden Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens ECB.

11 11 Grafiek 24: Herfindahl-index op basis van de totale activa (1) (eind ) Finland Griekenland Denemarken Portugal EU 15 (2) België Zweden Ierland Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens ECB. (1) Som van de kwadraten van de marktaandelen van alle individuele kredietinstellingen inzake totale activa. (2) De oude 15 lidstaten van de EU. Ongewogen rekenkundig gemiddelde. Grafiek 25: Bruto-financieel vermogen van de Belgische gezinnen (1) (in miljarden EUR, eind september 2015) In België In het buitenland «(2)» 186, Deposito's bij financiële instellingen: 328,7 Schuldbewijzen van financiële instellingen: 23,4 Verzekeringen en pensioenen: 250,5 Aandelen (en gelijkgesteld): 267,4 Participaties in ICB's: 74,2 Schuldbewijzen van overheid en niet-financiële vennootschappen: 8,0 Overige: 23,1 Bron: Febelfin-berekeningen op gegevens NBB. (1) Exclusief chartaal geld. (2) Totale financiële activa van gezinnen bij Belgische financiële instellingen, in de vorm van deposito s bij en schuldbewijzen uitgegeven door deze instellingen. 975,2 Grafiek 24bis: Evolutie Herfindahl-index op basis van de totale activa België Denemarken Finland Griekenland Ierland Portugal Zweden Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens ECB.

12 12 Grafiek 26: Aandeel in het bruto financiële vermogen van de Belgische gezinnen van respectievelijk deposito s bij nationale financiële instellingen (inclusief schuldbewijzen), participaties in ICB s en verzekeringsactiva (in % van het totale financiële vermogen (1), einde periode) Grafiek 27: Financiële verplichtingen van de Belgische niet-financiële vennootschappen (in % van het totaal, eind september 2015)» Aandelen en overige deelnemingen: 58, ,8 10,1 14,6 13,1 25,9 39,4 Vastrentende effecten: 2,6 «1.785,0 miljard EUR 17,2 20,7 28,5 Overige leningen (1) : 23,6 «12,2 23,8 31,6 Door de kredietinstellingen toegekende leningen: 7,5 Overige verplichtingen: 7,8 11,3 25,0 31,8 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB. (1) Voornamelijk leningen van andere niet-financiële vennootschappen (onder meer binnen groepsstructuren). 31,5 10,4 24,4 31,6 10,6 24,7 31,1 11,4 24,2 30,4 13,1 24,3 30, ,1 24, Deposito's en schuldbewijzen nationale financiële instellingen (2) ICB's (3) Verzekeringen (4) Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB. (1) Exclusief biljetten en munten. (2) Het geheel van enerzijds de deposito s aangehouden bij de nationale financiële instellingen en anderzijds de effecten met uitzondering van aandelen uitgegeven door deze instellingen en in het bezit van de Belgische gezinnen. (3) Participaties in ICB s (4) Verzekeringstechnische voorzieningen (vooral voorzieningen pensioen- en levensverzekeringen).

13 13 Grafiek 28: Bij de in België gevestigde banken uitstaande hypotheekleningen en consumentenkredieten (1) aan de Belgische gezinnen (2) (uitstaande bedragen (3), in miljarden EUR, einde periode) ,4 8,5 8,5 7,9 8,4 8,8 9,4 9,2 8,8 8,7 9,0 8,5 8,0 8,0 8, Hypotheekleningen Consumentenkredieten 55,9 60,4 67,5 74,8 87,2 80,2 (4) 73,6 (4) 79,3 78,2 83,9 98,2 105,1 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB. (1) Niet-hypothecaire leningen op afbetaling. (2) Geheel van particulieren en zelfstandigen. (3) Exclusief geëffectiseerd volume. (4) Daling uitstaand bedrag te wijten aan effectiseringsverrichtingen bij sommige banken. 94,1 112,7 124,6 Grafiek 29: Spaarquote Belgische gezinnen (1) (in %, einde jaar) ,3 16,7 15,9 17,3 16,6 16,3 15,0 14,8 15,4 15,7 16,4 17,8 14,9 13,6 13,5 12,3 12, Bron: Eurostat. (1) Brutospaarquote van de gezinnen, in procent van het beschikbare inkomen. Grafiek 30: Europese vergelijking inzake woningkredieten verstrekt door monetaire financiële instellingen (MFI s): uitstaand kredietbedrag per hoofd van de bevolking (in EUR, eind 2015) (1) Zweden Verenigd koninkrijk Finland Ierland Cyprus Eurozone België Portugal Malta Griekenland Estland Slovakije Slovenië , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens ECB (voor woningkrediet) en Eurostat (voor bevolkingsgegevens). (1) Monetaire financiële instellingen (voornamelijk kredietinstellingen), exclusief het ESCB (Europees Systeem van Centrale Banken). Het betreft het kredietvolume zoals dat voorkomt in de MFI-balansen (d.w.z. exclusief geëffectiseerde kredietvolumes). De berekende gegevens hebben enkel een indicatieve waarde.

14 14 Grafiek 31: Europese vergelijking inzake consumentenkredieten verstrekt door de monetaire financiële instellingen (MFI s): uitstaand kredietbedrag per hoofd van de bevolking (in EUR, eind 2015) (1) Cyprus Ierland Finland Griekenland Zweden Eurozone Portugal Slovenië Malta Slovakije België Estland 4.263, , , , , , , , , , , , , , ,9 969,5 931,7 885,4 728,3 456, Grafiek 32: Kredieten van de in België gevestigde banken aan de Belgische niet-financiële vennootschappen, naar grootte van de ondernemingen (in % van de totale uitstaande en opgenomen bankkredieten; einde periode) (1) ,7 41,8 29,9 28,7 29,5 32,2 26,9 27,7 27,0 25,5 23,4 22,9 22, KMO's Grote vennootschappen 56,3 58,2 70,1 71,3 70,5 67,8 73,1 72,3 73,0 74,5 76,6 77,1 77,1 Bron: Berekeningen Febelfin op basis van gegevens Observatorium voor krediet aan niet-financiële vennootschappen bij de NBB. (1) Tijdstip waarvoor de gegevens voor het eerst beschikbaar zijn. 100 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens ECB (voor consumentenkrediet) en Eurostat (voor bevolkingsgegevens). (1) Monetaire financiële instellingen (voornamelijk kredietinstellingen), exclusief het ESCB (Europees Systeem van Centrale Banken). Het betreft het kredietvolume zoals dat voorkomt in de MFI-balansen (d.w.z. exclusief geëffectiseerde kredietvolumes). De berekende gegevens hebben enkel een indicatieve waarde.

15 15 Grafiek 33: Gewicht van de banken in de financiering van de Belgische overheidsschuld (uitstaande bedragen, einde periode, in miljarden EUR) Grafiek 35: Belang van de bankverzekering in de distributie van verzekeringsproducten op de Belgische markt - Aandeel in diverse verzekeringssegmenten (1) (in %, eind ) 500 Burgerrechtelijke aansprakelijkheid Brand en andere gelijkgestelde gevaren 5,1 13, Motorrijtuigen Ongevallen Ziekte Totaal niet-leven Groepsverzekering Individuele levensverzekering Totaal leven Totaal leven en niet-leven 7,1 6,4 7,8 2,2 15,8 24,4 36,0 56, Belgische overheidsschuld (1) Bij de Belgische banksector uitstaande kredieten aan de overheid (2) Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens Assuralia. (1) Limitatieve opsomming. Op basis van premie-incasso s of productie van nieuwe zaken. Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB. (1) Geconsolideerde brutoschuld (Definitie Maastricht ). (2) In de vorm van zowel schuldbewijzen als directe kredietverstrekking. Grafiek 34: Evolutie en samenstelling van de termijnverrichtingen van de Belgische banksector (uitstaande bedragen, einde periode, in miljarden EUR) » Totaal termijnverrichtingen 6.013, samenstelling Op rente: 5.430,020 Op deviezen: 481,253 Overige: 102,532 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB.

16 16 Resultaten van de banksector Grafiek 36: Evolutie van de ROA en de ROE van de gezamenlijke in België gevestigde banken (in %, einde periode) (1) Grafiek 37: Evolutie van de risk asset ratio van de gezamenlijke banken naar Belgisch recht (in %, einde periode) (1) ROA 0,6 0,4 0,4 0,4 0,5 0,5 0,7 0,4-1,3-0,1 0,5 0,0 0,1 0, ,5 0, , , ,5 1-36,5-40 ROE 20,4 13,7 11,8 13,6 15,8 18,5 22,4 13,2-2,6 10,5 0,7 3,0 5, , Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens NBB. (1) Gegevens op geconsolideerde basis. Vanaf, gegevens volgens het IAS/IFRS-rapporteringsschema (om deze methodologische breuk aan te geven werd tussen en een stippellijn geplaatst). ROA: return on (average) assets; ROE: return on (average) equity (alleen voor de banken naar Belgisch recht). 11,9 12,9 13,1 12,8 13,0 11,5 11,9 11,2 16,2 17,3 19,3 18,5 18,2 18,7 17, Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens van de NBB. (1) Risk assets ratio (RAR): verhouding van enerzijds het reglementaire eigen vermogen van de banken en anderzijds hun gewogen risicovolume, dat eveneens op basis van de reglementering wordt bepaald, gegevens op geconsolideerde basis. 7,7 Grafiek 38: Evolutie cost/income-ratio van de banken (in %, einde periode) (1) ,4 60,2 60,8 61,2 58,9 64,5 65,8 72,2 74,1 74,7 73,9 72,0 72,6 72,1 76,9 85, Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB. (1) Gezamenlijke banken naar Belgisch recht, gegevens op geconsolideerde basis.

17 17 Kredietverstrekking aan gezinnen Grafiek 39: Financiële verplichtingen van de Belgische gezinnen (uitstaande bedragen, einde periode, in miljoenen EUR) Hypothecaire leningen: Consumentenkredieten: Overige leningen op meer dan 1 jaar: Leningen op hoogstens 1 jaar: Overige: Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens NBB. Grafiek 40: Consumentenkrediet naar kredietvorm (1) (in % van het totaal uitstaand bedrag, eind juni 2015) Leningen op afbetaling: 72,8 «Grafiek 41: Hypothecaire kredieten naar bestemming (in 2015 verleende kredieten, in % van het totale bedrag van de verleende kredieten)» Kredietopeningen: 23,4 Aankoop: 46,3 Nieuwbouw: 9,8» Verbouwingswerken: 8, miljoen EUR miljoen EUR» Aankoop + verbouwing: 4,4» Ander onroerend doel: 2,9» Verkopen op afbetaling: 3,8» Financieringshuur: 0,0 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens van ADSEI (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie). (1) Overeenkomsten waarop de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet van toepassing is (enkel consumentenkrediet aan particulieren); overeenkomsten gesloten bij alle kredietverstrekkers.» Herfinanciering: 28,4 Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens NBB.

18 18 Grafiek 42: Europese vergelijking schuldgraad gezinnen (financiële schulden gezinnen als % van het BBP, ) Denemarken Portugal Ierland Zweden Eurozone Finland Griekenland België 70,2 68,5 64,7 62,0 56,7 56,7 54,9 51,6 79,0 77,8 92,9 92,7 89,2 86,9 137,4 123, Bron: Voorstelling en berekeningen Febelfin op basis van gegevens Eurostat. (1) EU-15: ongewogen rekenkundig gemiddelde van de 15 EUlidstaten opgenomen in deze Europese vergelijking. Grafiek 43: Evolutie schuldgraad gezinnen (financiële schulden gezinnen als % van het BBP, 1995-) België Zweden Portugal Ierland (1) Griekenland Denemarken (2) Finland Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens Eurostat. (1) Voor Ierland, gegevens beschikbaar vanaf. (2) Voor, gegevens beschikbaar vanaf.

19 19 Leasing-financiering Grafiek 44: Samenstelling van de leasingproductie (, in % van het totaal) (1) Computers en kantooruitrusting: 16,1 «4.356,8 miljoen EUR» Personenwagens: 24,0» Bedrijfsvoertuigen: 15,6» Onroerende leasing: 13,6 Grafiek 45: Waarde uitstaande leasingfinanciering Evolutie in de tijd (1) (einde jaar, in miljoenen EUR) 7.815, , , , , , , , , , , , Industriële machines en uitrustingen: 26,4 Overige: 4,3 Bron: BLV (Febelfin). (1) Enkel BLV-leden. Bron: BLV (Febelfin). (1) Enkel BLV-leden.

20 20 Instellingen voor collectieve belegging (ICB s) Grafiek 46: In België openbaar verdeelde nettoactiva van ICB s naar Belgisch en buitenlands recht (einde jaar, in miljarden EUR) ,19 54,61 68,26 94,22 117,86 128,57 133,15 121,56 127,21 137,06 166,92 174,68 172,64 119,41 124,26 121,90 104,39 106,55 117,53 141,58 142, Grafiek 48: Nettoactiva van de ICB s naar nationaal recht, in verhouding tot het BBP (in %, eind ) 6.834,01 Ierland 916,12 Zwitserland Denemarken Zweden Finland België (1) België (2) Noorwegen Portugal Griekenland 105,88 89,31 74,09 60,75 55,62 54,58 49,40 45,60 35,99 28,91 26,78 21,66 17,05 13,28 11,49 4, Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens EFAMA (ICB s), BEAMA en Eurostat (BBP). (1) De Belgische ICB-markt, d.w.z. in België verdeelde nettoactiva van ICB s naar Belgisch en buitenlands recht. (2) ICB s naar Belgisch recht. Bron: BEAMA (Febelfin). Grafiek 47: Europese ICB-sector naar nationaal recht - Totale nettoactiva (in miljarden EUR, eind september 2015) Ierland Zwitserland Zweden Denemarken België (1) België (2) Noorwegen Finland Portugal Griekenland 465,11 275,16 263,00 248,71 238,35 164,88 142,78 122,97 92,92 92,62 68,70 21,97 7, , , , , , Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens van EFAMA. (1) De Belgische ICB-markt, d.w.z. in België verdeelde nettoactiva van ICB s naar Belgisch en buitenlands recht. (2) ICB s naar Belgisch recht.

21 21 Beursvennootschappen Grafiek 49: Financiële instrumenten van cliënten in bewaring bij beursvennootschappen (einde periode) (1) Bron: NBB. (1) Het betreft het geheel van de financiële instrumenten van cliënten in bewaring bij vereffeningsinstellingen binnen of buiten de groep, in kluizen bij derde bewaarders of bij de instelling zelf. Ook de debetstanden van cliënten en de eventuele waarderingsverschillen werden in aanmerking genomen. Grafiek 51: Totale ontvangsten van de beursvennootschappen (in miljoenen EUR, einde periode) (1) Bron: Febelfin-berekeningen op gegevens van de NBB. (1) Van tot en met, het totaal van de bedrijfsopbrengsten. Vanaf, het totaal van de netto-renteopbrengsten (en soortgelijke), de netto-ontvangstenprovisies, het resultaat uit financiële transacties en de overige bedrijfsopbrengsten. Grafiek 50: Door beursvennootschappen beheerde activa (in miljoenen EUR, einde periode) Bron: NBB. Grafiek 52: Cost/Income-ratio van de beursvennootschappen (in %) (1) 53,0 103,5 102,1 105,2 93,1 72,6 67,4 70,6 101,8 104,2 90,2 88,2 99,5 88,2 89, Bron: Berekeningen Febelfin op basis van gegevens van de NBB. (1) Van tot en met, de verhouding tussen de bedrijfskosten en de bedrijfsopbrengsten. Vanaf, verhouding tussen enerzijds de algemene administratieve kosten en de overige bedrijfskosten en anderzijds de ontvangsten zoals gedefinieerd voor grafiek 51.

22 22 Grafiek 53: Rendement op het eigen vermogen van de beursvennootschappen (ROE, in %) 26,1 2,8 0,8 3,2 11,3 18,8 24,2 25,2 7,5 7,8-1,2 10,5 2,7 16,5 7, Bron: Berekeningen Febelfin op basis van gegevens van de NBB.

23 23 Financiële markten: valuta s, aandelen, schuldpapier en afgeleide producten De financiële markten op mondiaal en Europees niveau Grafiek 54: Internationale schuldbewijzen (1) (uitstaande bedragen, in miljarden USD, eind juni 2015) Totaal In EUR In USD In JPY Andere munten Commercial paper Andere geldmarktinstrumenten Obligaties met vlottende rente Obligaties met vaste rente Met aandelen verbonden obligaties 0 402,1 509,1 375,3 414, , , , , , , Bron: Berekeningen en voorstelling Febelfin op basis van gegevens van de Bank for International Settlements (BIS). (1) De betrokken schuldbewijzen omvatten de effecten in vreemde valuta s door residenten en niet-residenten uitgegeven op de diverse nationale markten, alsook de effecten in de nationale munten uitgegeven door niet-residenten. Bovendien worden ook opgenomen de effecten uitgegeven door residenten op de diverse nationale markten maar bestemd voor beleggers niet-residenten. Grafiek 56: Aantal op de aandelenmarkten genoteerde ondernemingen (eind 2015) BSE India Limited BME Spanish Exchanges TMX Group Japan Exchange Group NASDAQ - US NYSE Australian Securities Exchange Korea Exchange Hong Kong Exchanges National Stock Exchange India Shenzhen SE Shanghai SE Euronext Bursa Malaysia Taiwan SE Corp Binnenlandse ondernemingen Buitenlandse ondernemingen Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens van de World Federation of Exchanges. Grafiek 55: De 15 grootste aandelenmarkten van de wereld, op basis van de marktkapitalisatie (in miljarden USD, eind 2015) NYSE NASDAQ - US Japan Exchange Group Shanghai Stock Exchange Shenzhen Stock Exchange Euronext Hong Kong Exchanges and Clearing Deutsche Börse TMX Group SIX Swiss Exchange BSE India Limited National Stock Exchange of India NASDAQ OMX Nordic Exchange Korea Exchange Australian Securities Exchange 1.715, , , , , , , , , , , , , , , Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens van de World Federation of Exchanges. Grafiek 57: Internationale vergelijking van het relatieve belang van de aandelenmarkten (marktkapitalisatie t.a.v. het BBP, in %, eind september ) Zwitserland 221,6 156,5 Verenigde Staten 129,3 112,2 Japan Ierland Euronext (1) EU 27 (2) DuitsIand 78,0 71,1 68,1 67,7 60,6 47,6 27, Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens Eurostat. (1) Landen die deel uitmaken van Euronext, namelijk: België,,, Portugal. Cijfer eind. (2) Gewogen gemiddelde van de 27 EU-lidstaten. Cijfer eind.

24 24 Grafiek 58: De mondiale markten van de afgeleide producten (1) (notionele uitstaande bedragen, in miljarden USD, eind juni 2015) Totaal contracten Contracten op vreemde valuta's Contracten op rente Aandelen-gebonden contracten Contracten op goederen Credit default swaps Diversen (onbepaald) Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens Bank for International Settlements (BIS). (1) Het betreft hier de over-the-counter (OTC) derivatives.

25 25 Euronext Grafiek 59: Aantal noteringen op Euronext: ondernemingen en effecten (eind 2015) Ondernemingen met aandelennotering 868 Binnenlands 754 Buitenlands 114 Genoteerde effecten Obligaties (1) Trackers (1) Structured products (1) Paris Amsterdam Brussels Lisbon Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens Euronext. (1) Gegevens voor Brussel: (obligaties); 1 (trackers); ( structured products). Grafiek 60: Aantal verhandelde contracten op de derivatenmarkt van Euronext (in miljoenen, in 2015) Totaal Euronext 135,5 Aandelenproducten 121,1 Producten op grondstoffen 14,3 FX producten 0, Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens Euronext.

26 26 Enkele bijkomende facetten van de Belgische geld- en kapitaalmarkten Grafiek 61: Vastrentende effecten op meer dan één jaar, volgens sectoren van emittenten en houders (uitstaande bedragen, in miljoenen EUR, eind september 2015) Sectoren van emittenten Sectoren van houders Sectoren van emittenten Buitenland: Overheid: Financiële instellingen: Niet-financiële vennootschappen: Sectoren van houders Monetaire financiële instellingen (MFI's): Buitenland: Gezinnen: Verzekeringsondernemingen en pensioenfondsen: Overige financiële instellingen: Andere houders (1) : Beleggingsfondsen (2) : Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens NBB. (1) Enerzijds de niet-financiële vennootschappen (6.357 miljoen EUR) en anderzijds de Belgische overheid ( miljoen EUR). (2) Uitgezonderd geldmarktfondsen. Grafiek 62: Houderschap van OLO s (in miljoenen EUR, einde periode) (1) September Sept Kredietinstellingen in België Andere houders in België Houders in andere EU-lidstaten Houders in niet-eu-landen Grafiek 63: Houderschap van gedematerialiseerde schatkistcertificaten (in miljoenen EUR, einde periode) (1) September Sept Kredietinstellingen in België: Andere houders in België: Houders in andere EU-lidstaten: Houders in niet-eu-lidstaten: Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens NBB. (1) In deze statistiek wordt ervan uitgegaan dat er bij cessie/ retrocessie-verrichtingen eigendomsoverdracht van effecten plaatsheeft. Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens NBB. (1) In deze statistiek wordt ervan uitgegaan dat er bij cessie/ retrocessie-verrichtingen eigendomsoverdracht van effecten plaatsheeft.

27 27 Clearing en settlement Grafiek 64: Evolutie turnover Euroclear (tijdens de periode, in duizenden miljard EUR) ,8 241,9 256,2 307,2 361, Euroclear Bank: 442,6 Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens Euroclear. 451,7 561,8 559,8 513,5 526,1 580,6 541,6 572,8 633,6 674,7 Grafiek 66: Waarde van de effecten in bewaring bij Euroclear (in duizenden miljard EUR, einde periode) 11,2 10,8 11,9 13,1 15, ,2 19,2 18,0 20,2 21,9 22,1 23,0 24,2 26,0 27, Euroclear Bank: 12,4 Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens Euroclear. Grafiek 65: Euroclear-aantal transacties na netting (aantal in miljoenen, tijdens de periode) 123,4 123,4 113,6 114,9 129,2 143,1 155,6 157,3 179,6 150,4 163,3 158,9 170,4 181, , Euroclear Bank: 83,3 Bron: Voorstelling Febelfin op basis van gegevens Euroclear.

28 Belgische federatie van de financiële sector vzw Aarlenstraat Brussel T info@febelfin.be