B E L E I D S B E G R O T I N G

Transcriptie

1 B E L E I D S B E G R O T I N G B E L E I D S B E G R O T I N G

2 Beleidsbegroting 2010 Hulpverleningsdienst Fryslân Leeuwarden, april 2009 B E L E I D S B E G R O T I N G

3 Inhoudsopgave Inleiding 5 PROGRAMMABEGROTING 7 Programma openbare gezondheid 8 1. Algemene gezondheidszorg Collectieve preventie Acute zorg en vangnet Beleidsadvisering/kenniscentrum OGZ Jeugdgezondheidszorg Beleid en Onderzoek Collectieve preventie Beleidsadvisering/kenniscentrum OGZ 19 Programma veiligheid GHOR Regionale Brandweer Rampenbestrijding en crisisbeheersing 28 RECAPITULATIE BATEN EN LASTEN EN RESELTAATBESTEMMING 7. Recapitulatie Baten en Lasten en resultaatbestemming 31 PARAGRAFEN 8. Paragrafen Hulpverleningsdienst Fryslân bedrijfsvoering Informatisering en Automatisering Facilitaire bedrijfsvoering en huisvesting Personeel en Organisatie Kwaliteitsbeleid en Documentaire Informatie voorziening Financiering Kasgeldlimiet en renterisiconorm 36 B E L E I D S B E G R O T I N G

4 8.2.2 Intern liquiditeitsbeheer Financiële structuur Organisatie en informatievoorziening Weerstandsvermogen Risico s Beleid weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Kantoorgebouw Harlingertrekweg Financiële consequenties Onderhoudsvoorziening 46 BIJLAGE I. Verdeling algemene bijdrage 49 B E L E I D S B E G R O T I N G

5 Inleiding Het algemeen bestuur heeft in 2008 vergaande besluiten genomen voor de ontwikkeling van de Hulpverleningsdienst Fryslân (HVD). In de vergadering van 2 juli is ingestemd met het afsluiten van een convenant met BZK, eindigend op 31 december Hierin is vastgelegd dat de HVD, vooruitlopend op de ontwerpwet Veiligheidsregio s, aan de slag gaat met het voldoen aan de eisen van genoemde wet met betrekking tot de rampenbestrijding en crisisbeheersing. Tevens wordt onderzoek gedaan naar de versterking van de brandweer. Op 18 december is ingestemd met het onderbrengen van de jeugdgezondheidszorg van 0 4 jaar bij de HVD. Het betekent dat met ingang van 1 januari 2009 de HVD verantwoordelijk is voor de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg van 0 19 jaar. Als gevolg daarvan is het personeelsbestand nagenoeg verdubbeld. De voorbereiding van voorstellen voor een geïntegreerde werkwijze, inclusief het werken met het EKD, is in 2009 voortvarend ter hand genomen. Om als organisatie goed te kunnen inspelen op genoemde ontwikkelingen is in 2008 eveneens besloten een project Organisatievernieuwing te starten. Naar verwachting zal dit project eind 2009 duidelijkheid geven over de structuur, de hoofdprocessen, de besturing- en beheersingsprocessen en de cultuur van de vernieuwde HVD. Tevens wordt daarbij gestreefd naar het tot stand brengen van een transparant basispakket bestaande uit de wettelijke taken met daarnaast zoveel mogelijk maatwerk in contractvorm voor individuele gemeenten. De voorliggende beleidsbegroting voor het dienstjaar 2010 draagt nadrukkelijk de kenmerken van een overgangsbegroting in het licht van de ontwikkelingen. De begroting bestaat evenals 2009 uit twee programma s, namelijk het programma Gezondheid en het programma Veiligheid". Het eerste programma omvat de uitvoering van taken door de GGD. Nadrukkelijk is vervolgens de organisatorische indeling (Algemene Gezondheidszorg, Jeugdgezondheidszorg en Beleid en Ondersteuning) uitgangspunt voor de toelichting op het programma. In afwachting van de besluitvorming over de implementatie van de integrale jeugdgezondheid en de formulering van een basis- en maatwerktaken is de verdere uitsplitsing voorshands beperkt. Het tweede programma betreft de taakuitvoering door de afdelingen Risicobeheersing en Operationele Voorbereiding van de (regionale) Brandweer en de afdeling Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen. Vooruitlopend op de uitvoering van de multidisciplinaire taken binnen een nog te formeren Veiligheidsbureau is een hoofdstuk Rampenbestrijding en crisisbeheersing opgenomen. Landelijk loopt een project Aristoteles voor het ontwikkelen van een begrotingsmodel voor veiligheidsregio s teneinde benchmark mogelijk te maken. Het is de bedoeling in de tweede helft van 2009, in samenhang met de uitkomsten van de diverse projecten, te komen tot een transparant begrotingsmodel (en een daarop toegesneden financieel pakket). Alsdan zal de begroting 2010 worden omgezet naar het nieuwe model, zodat de ontwerpbegroting 2011 daarmee in samenhang kan worden beoordeeld. Hoofdlijnen beleidsbegroting 2010 De jaarschijf 2010 uit het meerjarenbeleidsplan , vastgesteld in de vergadering van het algemeen bestuur van 25 maart 2009, is de basis voor de opstelling van de begroting Besluitvorming over de onderbrenging van de JGZ 0 4 jaar bij de HVD, de economische ontwikkelingen na de opstelling van het ontwerpmeerjarenbeleidsplan (november 2008) en een niet voorziene meevaller bij de inkomsten van het openbaar brandweermeldsysteem (OMS) zijn aanleiding tot een aanpassing. De onderbrenging van de JGZ 0 4 jaar heeft tot gevolg dat ook de kosten van deze taken onderdeel uitmaken van deze begroting, inclusief aanpassing van het loon- en prijsniveau. Als gevolg van de economische ontwikkelingen zijn de verwachtingen met betrekking tot de ontwikkeling van lonen en prijzen fors bijgesteld. De salarissen zijn berekend op basis van februari B E L E I D S B E G R O T I N G

6 2009 met een verwachte stijging tot en met 2010 van 2% met daarnaast een verwachte prijsstijging van 1,5% ten opzichte van De verwachting was dat de inkomsten van het OMS binnen de noordelijke meldkamer zouden teruglopen. Op basis van de huidige inzichten zal daarvan geen sprake zijn, zodat de werkelijke inkomsten thans uitgangspunt zijn voor de raming en de in het meerjarenbeleidsplan verwachte vermindering is komen te vervallen. Beleidsmatig betekent het vastgestelde meerjarenbeleidsplan de navolgende wijzigingen per programma ten opzichte van de primaire begroting 2009: Programma Gezondheid Beheer website HVD; Kostendekkende inspecties peuterspeelzalen; De versterking van de infectieziektebestrijding; de kosten worden opgevangen binnen de bestaande begroting (reeds opgenomen in het beleidsplan ); Beëindiging werkzaamheden SMA (sociaal medische advisering); de inkomstenderving wordt opgevangen binnen de bestaande begroting); Beëindiging begeleiding honger/dorststaking asielzoekers; de inkomstenderving wordt opgevangen binnen de bestaande begroting); Beëindiging dienstverlening stichting Baarmoederhalskanker; de inkomstenderving wordt opgevangen binnen de bestaande begroting); Afbouw van de dienstverlening aan de Stichting MOA Noord Nederland; de inkomstenderving wordt opgevangen door de deelnemende gemeenten (reeds opgenomen in het beleidsplan ); Programma Veiligheid Beheer website HVD;. Verlagen van de gemeentelijke bijdragen voor de specifieke GHOR-kosten (reeds opgenomen in het beleidsplan ); Aandeel GHOR in de kosten RCC (reeds opgenomen in het beleidsplan ); Kosten audits gemeentelijke brandweerkorpsen en regionale brandweer (reeds opgenomen in het beleidsplan ); Extra kosten Meldkamer Noord Nederland (reeds opgenomen in het beleidsplan ); Kostendekkende advisering infrastructuur; Uitvoering taken op grond van de (ontwerp)wet op de veiligheidsregio s welke thans de verantwoordelijkheid zijn van de gemeenten (risicoprofiel, risicocommunicatie en planvorming); Versterkte uitvoering van taken op grond van de (ontwerp)wet op de veiligheidsregio s ten laste van de verwachte verhoging van de rijksbijdrage (BDUR); Inkomstenvermindering OMS in verband met Meldkamer Noord Nederland (vermindering komt te vervallen, zie hiervoor). Actuele ontwikkelingen In december 2008 is de Wet Ambulancezorg (WAZ) in de Eerste Kamer aangenomen. Als gevolg hiervan is het in stand houden van de Meldkamer Ambulancezorg (CPA) per 1 januari 2011 de verantwoordelijkheid van de (nog door WVS aan te wijzen) vergunninghouder. Hiermee komt de taak voor de HVD te vervallen. Op korte termijn zal de HVD zich moeten beraden over de procedure voor de vergunningverlening; enerzijds in het kader van de advisering van VWS over de te stellen eisen aan de vergunninghouder, anderzijds als mogelijke aspirant-vergunninghouder. B E L E I D S B E G R O T I N G

7 P R O G R A M M A B E G R O T I N G B E L E I D S B E G R O T I N G

8 P R O G R A M M A O P E N B A R E G E Z O N D H E I D Inleiding GGD Fryslân: de geneeskundige gezondheidsdienst De GGD Fryslân is de gemeenschappelijke gezondheidsdienst, werkzaam ten dienste van de 31 gemeenten in Fryslân én de inwoners van deze provincie. Een dienst die de collectieve preventie uitvoert, met extra aandacht voor gezondheidsrisico s voor de mens en in diens fysieke en sociale omgeving. Een dienst die voor de burger acute zorg en een vangnetfunctie biedt. De GGD staat dicht bij de Friese burger. Het is een dienst die herkenbare zorg biedt waar dat nodig is en lokaal maatwerk levert. Die er alles aan doet om de gezondheid van mens en omgeving zo goed mogelijk te beschermen en te faciliteren en die zo nodig ook proactief handelt. Een dienst die samenwerkt met vele andere zorgpartijen in Fryslân. Die gevraagd en ongevraagd gemeenten adviseert. De GGD levert zodoende een stevige infrastructuur voor een optimale gezondheid en veiligheid van de burgers in Fryslân. De algemene beleidsdoelstelling van het programma Openbare Gezondheidszorg is: Het bevorderen en beschermen van de gezondheid van de burgers in de Friese samenleving. Het programma Openbare Gezondheidszorg bestaat uit drie deelprogramma s die gekoppeld zijn aan de drie functies (of rollen) van de GGD Fryslân. 1. Collectieve Preventie 2. Acute Zorg en Vangnet 3. Advisering Gemeenten / Kenniscentrum Openbare Gezondheidszorg Deelprogramma Collectieve Preventie De GGD is de uitvoerder van collectieve preventie, zoals dit is vastgelegd in de Wet collectieve preventie volksgezondheid (Wcpv). Deze wet wordt overigens, naar verwachting medio 2008, vervangen door de Wet Publieke Gezondheid (samen met de Infectieziektewet en de Quarantainewet). Op basis van de gemeentelijke gezondheidssituatie en hiervan afgeleide gemeentelijke beleidskeuzes en wettelijke taken worden activiteiten uitgevoerd die gericht zijn op de verschillende doelgroepen. Strategische doelen De strategische doelen van dit deelprogramma zijn: Verbeteren van de gezondheidssituatie van de Friese bevolking in het algemeen Bevorderen van het aantal gezonde levensjaren van de burgers in Fryslân Terugdringen van sociaal economische gezondheidsverschillen in Fryslân Integrale jeugdgezondheidszorg als basisvoorziening met extra aandacht voor risicojeugd Terugdringen en voorkomen van infectieziekten Deelprogramma Acute Zorg en Vangnet De GGD biedt acute zorg en een vangnet voor burgers die door de mazen van bestaande zorgvoorzieningen dreigen te glippen. Via dit deelprogramma komt de inhoudelijke samenhang tussen volksgezondheid en veiligheid tot uitdrukking. B E L E I D S B E G R O T I N G

9 Te denken valt aan calamiteiten binnen de jeugdgezondheidszorg (incidenten op scholen), de openbare geestelijke gezondheidszorg (opsporen en behandelen van personen die een gevaar vormen voor anderen), een uitbraak van tuberculose, een milieuongeval maar ook rampen en crises (een grootschalige uitbraak van een infectieziekte). Om voor Fryslân dé gemeenschappelijke gezondheidsdienst te zijn, levert de GGD 24 uur per dag en 7 dagen per week de acute zorg waar om wordt gevraagd. Met partners uit de keten van openbare orde en veiligheid en de gezondheidszorgketen vindt daartoe intensieve samenwerking plaats. Strategische doelen De strategische doelen van dit deelprogramma zijn: Verbeteren van de veiligheidssituatie in Fryslân Terugdringen van gezondheidsbedreigingen door infectieziektebestrijding, medisch milieukundige zorg, openbare geestelijke gezondheidszorg, forensische geneeskunde en GHOR Voorzien in een vangnet voor de openbare geestelijke gezondheidszorg Bewaken en beschermen van de gezondheid van specifieke risicogroepen (kansarmen, illegalen, zorgmijders) Deelprogramma Advisering gemeenten / Kenniscentrum OGZ De Friese gemeenten zijn op grond van de Wet collectieve preventie volksgezondheid verantwoordelijk voor het formuleren en vaststellen van het lokale volksgezondheidsbeleid. De GGD adviseert de Adviescommissie Openbare Gezondheidszorg over de hoofdlijnen van het te voeren openbare gezondheidszorgbeleid; daarnaast adviseert de GGD gevraagd en ongevraagd de 31 gemeenten omtrent het te voeren gemeentelijke gezondheidsbeleid. Strategische doelen De strategische doelen van dit deelprogramma zijn: Adviseren over gemeentelijke nota s volksgezondheid Adviseren over gezondheidsaspecten van bestuurlijke beslissingen Bevorderen van de afstemming tussen preventie en curatie om samen met de gemeenten te komen tot een krachtig public health beleid, waarmee een gezonde omgeving en leefstijl worden bevorderd. Voorzien in bruikbare (regionale en gemeentelijke) gezondheidsinformatie over de gezondheidssituatie, gezondheidsrisico s, effecten van de collectieve preventie en acute zorg. B E L E I D S B E G R O T I N G

10 1. Algemene Gezondheidszorg Algemeen Een aantal taken vervallen per 2010: - bevolkingsonderzoeken: de activiteiten worden overgenomen door een Noordelijke screeningsorganisatie; - medische zorg asielzoekers: de begeleiding bij honger- en dorststaking is door de COA uitbesteed aan zorgverzekeraar Menzis. GGD Groningen voert de preventief geneeskundige activiteiten uit voor asielzoekers. Dit betekent dat GGD Fryslân geen formele rol heeft in de medische opvang asielzoekers; - sociaal medische advisering: door een sterke daling van het aantal adviesaanvragen is het voor de GGD niet mogelijk om de benodigde deskundigheid op peil te houden. De gevolgen hiervan worden binnen de begroting opgevangen Beleidsveld collectieve preventie Infectieziektebestrijding De nieuwe wet Publieke Gezondheid ( ) vormt de wettelijke basis voor de algemene infectieziektebestrijding. In deze wet worden het aantal infectieziekten waarvoor een meldingsplicht geldt en het aantal maatregelen op het gebied van preventie en bestrijding van infectieziekten uitgebreid. De burgemeester heeft nadrukkelijk een centrale rol gekregen binnen de infectieziektebestrijding vanwege zijn verantwoordelijkheid op het gebied van openbare orde en veiligheid. De GGD voert taken uit op het terrein van de algemene infectieziektebestrijding, TBCbestrijding en de SOA/HIV-preventie. Wat willen we bereiken? Het zoveel mogelijk voorkómen van infectieziekten, vroegtijdige opsporing en behandeling van infectieziekten om verdere verspreiding onder de bevolking te voorkomen. Wat doen we ervoor? In het meerjarenbeleidsplan staat in 2010 uitbreiding van de formatie met een arts gepland. Hiermee wordt tegemoet gekomen aan de eisen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de (uitbreiding van) taken vanuit de Wet Publieke Gezondheid wordt beter opgevangen. De uitbreiding leidt niet tot een uitzetting van de begroting. Algemene taken in het kader van de infectieziektebestrijding: De GGD registreert en verwerkt meldingen van infectieziekten en voert zonodig bron- en contactonderzoek uit. Medewerkers geven voorlichting, zowel individueel als collectief. De GGD adviseert over maatregelen n.a.v. (dreigende) epidemieën van infectieziekten op regionaal/landelijk niveau. Daarnaast neemt de GGD deel aan projecten op het terrein van infectieziektebestrijding en geeft op basis van haar deelname beleidsadviezen. De GGD spoort TBC o door eenmalig of periodiek onderzoek van personen uit de risicogroep en contactgroep. Zonodig vindt behandeling plaats. De GGD vaccineert personen met een hoog risico en geeft voorlichting aan risicogroepen, patiënten en hun sociale omgeving. De SOA/HIV-verpleegkundigen verzorgen spreekuren voor Friese burgers die zich anoniem willen laten onderzoeken. Daarnaast zijn er spreekuren voor seksuele gezondheid (SENSE, waarin de voormalige hulpverlening van de Rutgerhuizen wordt gecontinueerd). De spreekuren vinden plaats in het kader van Noord Nederlandse samenwerkingsprojecten rondom SOA/HIV en SENSE. Daarnaast vindt vaccinatie plaats voor Hepatitis B bij risicogroepen. Er zijn specifieke voorlichtingsactiviteiten voor mannen met homoseksuele contacten en voor jongeren. De Noordelijke samenwerking, met de GGD en van Groningen en Drenthe, op het gebied van de verdere versterking van de infectieziektebestrijding wordt verder uitgebouwd. Deze samenwerking vindt plaats op het gebied van diagnostiek, beleidsontwikkeling en vervanging. B E L E I D S B E G R O T I N G

11 Toezicht hygiëne en veiligheid Op basis van de Wet Publieke Gezondheid draagt de gemeente zorg voor het bevorderen van de hygiëne. Ook op grond van de gemeentewet heeft de gemeente een taak in de zorg voor hygiëne en veiligheid. In het kader van de Wet op de Kinderopvang voert GGD Fryslân technische hygiënezorg uit. In 2010 wordt dit uitgebreid met technische hygiënezorg voor peuterspeelzalen. Het Rijk stelt hiervoor extra middelen beschikbaar aan gemeenten. In het kader van het prostitutiebeleid van de gemeente Leeuwarden voert GGD Fryslân jaarlijks een hygiëne-inspectie uit in de seksinrichtingen. Na invoering van de wetgeving omtrent de tattooshops en bedrijven die onderhuids permanente make-up aanbrengen verricht GGD Fryslân hygiëne-inspecties en verleent vergunningen. Wat willen we bereiken? Preventie van besmettelijke ziekten, voorkomen van ongevallen en begeleiding van intermediairs om tot goede preventie te komen. Wat doen we ervoor? GGD Fryslân voert jaarlijks inspecties uit van de kinderopvang volgens landelijke richtlijnen. Hierover wordt gerapporteerd aan de gemeente en de desbetreffende instelling voor kinderopvang. Bij nieuw aangemelde kindercentra vindt binnen acht weken een eerste inspectie plaats en na drie maanden de jaarlijkse controle. Inspectie van peuterspeelzalen vindt tot nu toe alleen plaats in gemeenten die dit met de GGD zijn overeengekomen. Vanaf 2010 zijn deze inspecties wettelijk verplicht. GGD Fryslân voert jaarlijks hygiëne-inspecties bij seksinrichtingen in de gemeente Leeuwarden uit. Hygiëne-inspecties van tattooshops en bedrijven die onderhuids permanente make-up aanbrengen vinden tweejaarlijks plaats. Ook vindt vergunningverlening plaats aan deze bedrijven. De GGD verricht hygiëne-inspecties van vrachtboten in de haven van Harlingen op basis van nieuwe Europese regelgeving. Deze regelgeving maakt deel uit van de Wet Publieke Gezondheid. Reizigersadvisering en vaccinatie Reizigersadvisering en vaccinatie is geen wettelijke taak, maar draagt wel bij aan de voorkoming van de verspreiding van importziekten. Wat willen we bereiken? Door het geven van informatie, profylactische medicatie en vaccinatie beperkt GGD Fryslân het voorkomen van reisgerelateerde ziekten bij reizigers uit Friesland. Hiermee wordt ook voorkomen dat reizigers ziekten naar Friesland importeren. Wat doen we ervoor? - Informatie en voorlichting bij burgers - Telefonische afsprakenlijn - Onderhouden contacten met reisorganisaties - Advies- en vaccinatiespreekuren - Informatie en voorlichting aan intermediairen en eerstelijns gezondheidszorg - Noordelijke samenwerking rondom de gezamenlijke inkoop van vaccins en onderzoek naar uitbreiding van de samenwerking Acute zorg en vangnet Uitbraak van infectieziekten De acute zorg bij een uitbraak van infectieziekten is moeilijk los te koppelen van de preventieve taken op het gebied van infectieziektebestrijding. Zie daarom ook het onderdeel preventie van infectieziekten dat is beschreven in 1.1. collectieve preventie. B E L E I D S B E G R O T I N G

12 Wat willen we bereiken? Vroegtijdige opsporing en behandeling van infectieziekten om verdere verspreiding in de bevolking te voorkomen. Wat doen we ervoor? Naast de algemene taken op het gebied van de infectieziektebestrijding zin hier specifiek te noemen: - outbreakmanagement: cluster van infectieziekten die door aard en omvang bijzondere maatregelen behoeven (bv. een schurftuitbraak in een verpleeghuis); - individuele voorlichting naar aanleiding van outbreak of epidemie; - grootschalig onderzoek naar tbc-besmetting. Medisch milieukundige zorg Op grond van de Wet Publieke Gezondheid is de gemeente verantwoordelijk voor bestuurlijke beslissingen die gevolgen kunnen hebben voor het leefmilieu. Wat willen we bereiken? Bewaking van schadelijke effecten voor het leefmilieu leidt tot bescherming van de volksgezondheid. Wat doen we ervoor? Algemene taken op het terrein van medisch milieukundige zorg zijn de behandeling van meldingen, vragen en klachten. Naar aanleiding van signalen en ontwikkelingen wordt de relevantie voor de gezondheid onderzocht. Zonodig wordt medisch milieukundig onderzoek verricht. De GGD maakt gezondheidseffecten inzichtelijk t.b.v. beleidsadvisering en risicocommunicatie. Tevens geeft de GGD voorlichting aan gemeenten, groepen/instellingen en burgers. Er vindt Noordelijke samenwerking plaats rondom complexere onderwerpen. Openbare geestelijke gezondheidszorg Per 1 januari 2007 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ) in het kader van de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). De OGGZ is als basistaak geschrapt uit de huidige Wet Publieke Gezondheid, met uitzondering van het bieden van psychosociale hulp bij rampen. De taken die de GGD uitvoert op dit terrein zijn de vangnet- en bemoeizorg, casemanagement in het kader van het Scenario Maatschappelijke onrust bij ernstige geweldsdelicten en de ondersteuning van de sociale teams in Friesland. Wat willen we bereiken? Vangnet- en bemoeizorg: vroegtijdige signalering van en bemoeizorg bij hygiënische probleemgevallen leidt tot beperking van de overlast voor de omgeving en de cliënt zelf en tot inperking van de risico s voor de volksgezondheid. Casemanagement Scenarioteams Maatschappelijke onrust bij ernstige geweldsdelicten Effectieve aanpak van maatschappelijke onrust bij ernstige geweldsdelicten door intersectorale en multidisciplinaire samenwerking. Ondersteuning van de sociale teams: verbeteren van de kwaliteit van de sociale teams. Wat doen we ervoor? Vangnet- en bemoeizorg: een sociaal team schakelt een sociaal verpleegkundige in bij situaties waarbij sprake is van hygiëne probleemgevallen, persoonlijke verwaarlozing en/of vervuiling. De verpleegkundige zet de zorg voor hygiëne en psychohygiëne in gang en stemt het zorgtraject af met het betreffende sociale team. B E L E I D S B E G R O T I N G

13 Het aantal cliënten waarmee de GGD contact heeft stijgt ieder jaar. Op basis van wijzigingen van de AWBZ verwacht de GGD dat burgers een groter beroep gaan doen op gemeenten voor maatschappelijke begeleiding en ondersteuning. Casemanagement Scenarioteams Maatschappelijke onrust bij ernstige geweldsdelicten : de GGD heeft een coördinator en casemanagers benoemd. Als zich in een gemeente een ernstig zeden- of geweldsdelict voordoet, waarbij sprake is van (dreiging van) maatschappelijke onrust kan een scenarioteam worden ingezet. De GGD levert de casemanager voor dit team. Gemiddeld wordt vijf tot zes keer per jaar een scenarioteam ingezet in Friesland. Voor de beschikbaarheid en bereikbaarheid brengt GGD Fryslân een basisbedrag per inwoner in rekening. Voor de uitvoering van het casemanagement geldt een uurtarief per gemeente. Ondersteuning sociale teams: de gemeente Leeuwarden is centrumgemeente voor de OGGZ in Friesland. Daarmee heeft Leeuwarden een extra verantwoordelijkheid voor de OGGZ in de provincie. In haar beleidsnota OGGZ heeft de gemeente Leeuwarden gekozen voor het faciliteren van de bestaande sociale teams. Leeuwarden heeft aangegeven de ondersteuningsstructuur structureel onder te brengen bij GGD Fryslân. Ondersteuning van de sociale teams vindt plaats door: - het coachen van de teamleider(s) - groepsgewijs begeleiden van een sociaal team - implementeren, verder ontwikkelen en beschikbaar stellen van het registratie volgsysteem - bieden van een provinciale structuur voor uitwisseling, afstemming en professionalisering - eventueel: het laten inkopen van zorg in acute zorg door de teamleider. Forensische geneeskunde Forensische geneeskunde staat in dienst van het zorgvuldig verloop van de rechtsgang en kan worden omschreven als het gebruik van de medische wetenschap bij het beantwoorden van vragen en oplossen van problemen die rijzen bij het toepassen van het strafrecht. De forensisch geneeskundige adviseert politie en justitie op dit gebied, verricht in dit kader medisch onderzoek en beantwoordt vragen. Wat willen we bereiken? Bijdragen aan goede medische zorg voor arrestanten en ondersteuning/advisering van politie en justitie. Wat doen we ervoor? Uitvoering van: - lijkschouwingen - arrestantenzorg - medisch technisch onderzoek Preparatie op (dreiging van) rampen en crises De Wet Publieke Gezondheid is mede tot stand gekomen om beter voorbereid te zijn op en te kunnen handelen bij (dreigende/grootschalige) uitbraken van infectieziekten. Dit betekent dat de GGD, als belangrijke uitvoeringsdienst, snel moet kunnen inspringen op kleinschalige incidenten/crises op het gebied van de volksgezondheid door personeel in te zetten en een actiecentrum GGD/GHOR in te richten. Bij een grootschalig incident of ramp ligt de procesverantwoordelijkheid bij de GHOR. Wat willen we bereiken? Een integrale aanpak van rampen en epidemieën om de effecten hiervan te beperken en de gezondheid van de Friese bevolking te beschermen. B E L E I D S B E G R O T I N G

14 Wat doen we ervoor? - ontwikkeling en implementatie van draaiboeken - relatiebeheer, o.a. in de vorm van convenanten met ketenpartners - organisatie van themabijeenkomsten over relevante ontwikkelingen op dit terrein - onderzoek naar de effecten van rampen en epidemieën - beleidsadvisering voor de nazorg, opvang en behandeling bij rampen en epidemieën - instellen van een actiecentrum 1.3. Beleidsveld: advisering gemeenten/kenniscentrum OGZ Kenniscentrum OGZ GGD Fryslân heeft met de uitvoering van haar wettelijke taken uitgebreide kennis, ervaring en deskundigheid opgebouwd op het terrein van de OGZ. Aanvullend op de basistaken voert de GGD ook extra, aanvullende taken uit. Deze taken bestaan uit: Extra taken op basis van verzoek van derden Innovatieve projecten Extra taken aanvullend op het huidige productenpakket van de GGD. Wat willen we bereiken? Doelen van de uitvoering van deze diverse taken zijn: Verbetering van de gezondheid van de Friese bevolking. Een versterking van eigen kennis en expertise, waarmee de basistaken nog beter en efficiënter kunnen worden uitgevoerd. Wat doen we ervoor? Hieronder worden voorbeelden van deze extra activiteiten genoemd. Onderzoek naar gezondheidsproblematiek n.a.v. ATF-brand. Onderzoek voorkomen kanker in Skarsterlân. Epidemiologische analyses of extra gegevensverzameling. Uitvoeren gezondheidseffectscreening. Gedelegeerde uitvoering van de gemeentelijke regierol, bijvoorbeeld coördinatie van een netwerk. Uitvoeren en implementatie pilots. B E L E I D S B E G R O T I N G

15 2. Jeugdgezondheidszorg GGD Fryslân voert de jeugdgezondheidszorg uit voor 0-19 jarigen. Per 1 januari 2009 is de integrale jeugdgezondheidszorg ondergebracht bij de GGD. Medio 2009 vindt nog besluitvorming plaats over het zorgaanbod, de huisvesting en de inrichting van de jeugdgezondheidszorg. Na besluitvorming zal dit onderdeel van deze beleidsbegroting nader worden ingevuld. Deze beleidsbegroting beperkt zich daarom tot een aantal hoofdtaken van de jeugdgezondheidszorg. Zorg voor jeugd De jeugd is een belangrijke doelgroep voor preventie. Tijdens de jeugd wordt de basis gelegd voor het gedrag, de leefstijl en daarmee voor de gezondheid op volwassen leeftijd. Wat willen we bereiken? Een bijdrage leveren aan het gezond en veilig opgroeien van de Friese jeugd. Door monitoring van de ontwikkeling en gezondheid van alle kinderen/jongeren van 0-19 jaar en door extra zorg te bieden aan risicogroepen willen we de kansen op gezondheid en een goede ontwikkeling voor alle jongeren vergroten en een bijdrage leveren aan het verkleinen van sociaal economische gezondheidsverschillen. Door de uitvoering van het rijksvaccinatieprogramma en de vangnetspreekuren voor onvolledig gevaccineerden streven wij naar een hoge vaccinatiegraad en bescherming tegen bepaalde infectieziekten. De jeugdgezondheidszorg levert door de registratie en monitoring een bijdrage aan het gezondheidsprofiel jeugd en de onderbouwing van het gemeentelijk beleid. Wat doen we ervoor? De jeugdgezondheidszorg voert het basistakenpakket uit (Wet Publieke Gezondheid): - neonatale screening - zuigelingenhuisbezoek - twaalf reguliere gezondheidsonderzoeken 0-4 jaar - gezondheidsonderzoeken in groep 2 en 7 van het basisonderwijs - gezondheidsonderzoeken in klas 1 VMBO en klas 2 HAVO/VWO - screening op psychosociale problematiek in klas 3 VMBO - instroomonderzoeken voor het speciaal onderwijs - gezondheidsonderzoeken op 8, 11 en 13 jarige leeftijd voor leerlingen in het speciaal onderwijs - aanvullende zorg: extra gezondheidsonderzoeken op indicatie en/of gesprekken bij specifieke risicogroepen, spreekuren en telefonische bereikbaarheid voor ouders, jeugdigen en leerkrachten. Gezien de vaak specifieke, complexe problematiek bij jongeren zijn er diverse samenwerkingsverbanden of overlegstructuren. De jeugdgezondheidszorg participeert o.a in: - regulier overleg met de vindplaatsen (onderwijs en peuterspeelzalen) - zorgnetwerken onderwijs - jeugdadviesteams en zorgadviesteams - overleg in het kader van een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Versterking van de opvoedingsondersteuning: in 2009 is een pilotproject Triple P gestart in vier gemeenten. De jeugdgezondheidszorg is een belangrijke uitvoerder van de preventieve interventies van Triple P, een effectief programma voor opvoedingsondersteuning. Verwacht mag worden dat deze methodiek in 2010 wordt uitgebreid naar meerdere gemeenten. Invoering van het Elektronisch Kinddossier (EKD) en koppeling aan de verwijsindex: in 2010 zullen alle JGZ-teams werken met het EKD, en wordt het EKD gekoppeld aan de Friese en landelijke verwijsindex voor risicojongeren. B E L E I D S B E G R O T I N G

16 Uitvoering van het rijksvaccinatieprogramma. Ondersteuning, advisering en zorgcoördinatie bij calamiteiten, bv. op scholen. B E L E I D S B E G R O T I N G

17 3. Beleid en Onderzoek 3.1. Collectieve preventie Gezondheidsbevordering Volgens de Wet Publieke Gezondheid moeten GGD en bijdragen aan opzet, uitvoering en afstemming van preventieprogramma s, inclusief gezondheidsbevordering. Gezondheidsbevordering is een verzameling van interventies, gericht op de eigen inspanningen en leefwijzen van mensen als factoren die bepalend zijn voor ziekte en gezondheid. Wat willen we bereiken? Bij de ontwikkeling van nieuwe preventieprogramma s wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van effectief gebleken interventies. De speerpunten in het preventiebeleid: roken, overmatig alcoholgebruik, overgewicht en depressie krijgen speciale aandacht. Bij de keuze voor uitvoering van de interventies wordt aangesloten bij het gemeentelijk gezondheidsbeleid. Leidraad voor de keuze van leefstijlinterventies vormt het Friese Masterplan Gezond Leven, één van de speerpunten uit het meerjarenbeleidsplan. Daarnaast is in het meerjarenbeleidsplan aangegeven dat prioriteit ligt bij de thema s opvoedingsondersteuning en genotmiddelen. Bij de doelgroep ouderen zijn daarnaast specifieke doelen gericht op meer bewegen, minder vallen, vroegsignalering en diagnostiek. Wat doen we ervoor? Jeugd Activiteiten in het kader van genotmiddelen: GGD Fryslân werkt mee aan de uitvoering van het provinciaal (integraal) project Alcohol en jeugd. In samenwerking met Verslavingszorg Noord Nederland (VNN), wordt meegewerkt aan de uitvoering van het programma De gezonde school en genotmiddelen, zowel in het voortgezet onderwijs als in het basisonderwijs. Voorts is GGD Fryslân i.s.m. VNN actief op het gebied van Actie Tegengif, voor klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs en de Rookvrije School (basisonderwijs en voortgezet onderwijs). Opvoedingsondersteuning: in 2009 wordt Triple P (effectief progamma voor opvoedingsondersteuning) tot en met niveau 3 in vier koplopergemeenten, te weten Tytsjerksteradiel, Smallingerland, Leeuwarden en Nijefurd, geïmplementeerd. Dit houdt in: ontwikkelen en uitvoeren van een massamediale campagne scholing in methodiek van en uitvoering van lezingencyclus over opvoeding uitvoering van pilotprojecten in drie gemeenten in Fryslân. Voor de vervolgimplementatie vanaf 2010 wordt in 2009 een aanvraag bij de provincie gedaan. Het vervolg betekent: - Triple P uitrollen over de hele provincie - uitbreiden van Triple P naar niveau 4 en 5 (niveau van geïndiceerde jeugdhulpverlening), waarbij samenwerkingspartners betrokken worden. Overige activiteiten in 2010 zijn de verdere invoering van de Gezonde School Methode, uitvoering van het project Gezonde Start, gericht op kinderen in achterstandswijken, activiteiten op het gebied van seksualiteit, pesten/weerbaarheid, kindermishandeling en voeding/bewegingsstimulering (preventie overgewicht). Volwassenen Op gebied van genotmiddelen: B E L E I D S B E G R O T I N G

18 Roken: mede organiseren van trainingen Pakje kans, het faciliteren van het Stoppunt Fryslân dat individueel advies en begeleiding op maat levert, en door de informatieverstrekking o.a. via het Informatiecentrum en op gezondheidsmarkten. GGD Fryslân continueert het voorzitterschap van het Platform Rookpreventie Fryslân (met o.a ook Thuiszorg en VNN), waarin samenwerking en afstemming rookpreventie centraal staat. Alcohol: participatie aan provinciaal project Jeugd en alcohol (t.b.v. doelgroep jarigen). Overige activiteiten op het gebied van: voeding/bewegen/overgewicht allochtonen (uitrollen van ontwikkelde methodiek ten behoeve project Kleurrijk samenspel, als gemeenten daarvoor belangstelling tonen). Ouderen Activiteiten in 2010 richten zich op het gebied van bewegen, valpreventie, depressiepreventie en voorlichtingsactiviteiten over het gezond ouder worden. De evaluatie van het project Gezondheidsbureau, dat zich richt op vroegsignalering en diagnostiek, geeft voldoende aanleiding om in 2009 een implementatieplan op te stellen. In 2010 zal zo mogelijk de uitrol plaatsvinden, nadat gemeenten daarvoor belangstelling hebben getoond. Publieksinformatie Het beleid van de overheid is gericht op een mondige burger die zelf bewuste keuzen maakt, ook waar het zijn gezondheid betreft. Goede informatie is daarbij van belang. Publieksinformatie in de zin van algemene informatie over ziekten, gezondheid en gezondheidszorg, is een aanvullende functie op de andere WPG taken van de GGD, zoals infectieziektebestrijding, hygiënebegeleiding en milieu-incidenten. Gemeenten en GGD Fryslân zijn niet de enigen die gezondheidsinformatie aanbieden. Ook andere organisaties spelen daarbij een rol. Vanwege de coördinerende rol die gemeenten vanuit de WPG hebben, is samenwerking en afstemming op het terrein van publieksinformatie van belang. Publieksinformatie heeft raakvlakken met gezondheidsbevordering, met patiëntenvoorlichting en consumentenvoorlichting. Wat willen we bereiken? Eén van de beleidsvoornemens uit het meerjarenbeleidsplan is dat de GGD burgers informeert en adviseert over een gezonde leefstijl en gezondheidszaken vanuit het informatiecentrum Gezondheid. Hiermee willen we bereiken dat er een toegankelijk systeem van publieksinformatie tot stand wordt gebracht voor de bevolking in Friesland. Dit moet bijdragen aan een toename van het gezondheidsbewustzijn. Overigens is het zo dat er een verschuiving plaatsvindt van inzet voor het informatiecentrum naar inzet t.b.v. het Informatie- en Kennispunt Gezondheid (zie ook beleidsveld: advisering gemeenten). Wat doen we ervoor? Het onderhouden en ontwikkelen van het Informatiecentrum Gezondheid van GGD Fryslân. Hier vindt uitleen plaats van en advisering over het gebruik van voorlichtingsmateriaal, aan leerkrachten, leerlingen, studenten en algemeen publiek. Er wordt onderzocht in hoeverre digitalisering tot een efficiëntere informatievoorziening kan leiden waarbij een breder publiek wordt bereikt. Hierbij vindt afstemming plaats met de digitale informatievoorziening IKP Gezondheid. Publieksvragen over gezondheid(szorg) worden beantwoord, zowel persoonlijk, telefonisch als via en website. Daarnaast wordt medewerking verleend aan campagnes en gezondheidsmarkten, wordt meegewerkt aan artikelen over gezondheidsbevordering aan regionale en lokale media in B E L E I D S B E G R O T I N G

19 Friesland, wordt op de GGD website gepubliceerd over gezondheidsthema s en wordt de wachtkamervoorlichting in de wachtruimtes van de GGD verzorgd Beleidsveld: advisering gemeenten/kenniscentrum OGZ Inzicht in de gezondheidssituatie Inzicht in de gezondheidssituatie van de bevolking is het vertrekpunt in de ontwikkeling van gezondheidsbeleid en vormt het fundament voor het gemeentelijk (gezondheids)beleid. Om dat inzicht te verkrijgen, hanteert GGD Fryslân diverse vormen van onderzoek, waarmee gezondheidsprofielen worden samengesteld en waarmee trends in de gezondheidssituatie gesignaleerd kunnen worden. Inzicht in de gezondheidssituatie en de factoren die daarop van invloed zijn heeft daardoor een belangrijke plaats in de beleidscyclus en is één van de kerntaken van de GGD Fryslân, die wettelijk is vastgelegd in de WPG. Daarnaast kan GGD Fryslân ook onderzoekscapaciteit leveren om beleid (bijvoorbeeld WMO) en preventieactiviteiten te evalueren. Wat willen we bereiken? Inzicht in de gezondheidssituatie en determinanten van de bevolking van Friesland. Het gaat hier om de algemene bevolking en specifieke doelgroepen. Aandachtspunten zijn daarbij o.a. de thema s uit het gemeentelijke- en rijksgezondheidsbeleid: leefstijl, psychosociale gezondheid, overgewicht, chronische ziekten. Inzicht in trendmatige ontwikkeling van de gezondheidssituatie en determinanten. Gestructureerde onderbouwing op basis van epidemiologische analyse, van de in te zetten dan wel bij te stellen beleidsmaatregelen ten behoeve van een betere gezondheid van de inwoners van Friesland. Inzicht in de effecten van preventieactiviteiten en interventies. Wat doen we ervoor? Uitvoering van (epidemiologisch) onderzoek. In 2010 wordt de Gezondheidsenquête uitgevoerd, een grootschalig onderzoek onder volwassenen en ouderen. Ontwikkeling en implementatie van een OGGZ registratie systeem ten behoeve van de OGGZ in samenwerking met derden. Eén van de speerpunten uit het meerjarenbeleidsplan is de vormgeving en onderhoud van het IKP Gezondheid (Informatie en Kennispunt). De gezondheidsinformatie wordt gepubliceerd op dit IKP. Overige speerpunten in 2010 zijn: vervolgen van rapportages gezondheidsonderzoek jeugd (Go Jeugd) 2008 en registraties JGZ 0-19 jaar, Indicatoren OGZ van de inspectie en de ontwikkeling van lokale gezondheidsprofielen. Voor de realisatie van lokale gezondheidsprofielen wordt samenwerking gezocht met andere onderzoeksinstellingen. Dit is noodzakelijk om de gewenste informatie op gemeenteniveau te kunnen leveren. Investeren in deze samenwerking kost echter tijd, waardoor tijdelijk minder onderzoeksruimte beschikbaar is en minder gezondheidsrapportages geleverd kunnen worden. De uitbreiding van de JGZ naar de doelgroep 0-19 jaar en daarmee gepaard gaande uitbreiding van registratiegegevens geeft kansen om de jeugd over de hele linie in kaart te brengen. Beleidsadvisering Beleidsadvisering is een kerntaak van GGD Fryslân. GGD Fryslân heeft deskundigheid op het terrein van de beleidsontwikkeling van de openbare gezondheidszorg en kan gemeenten hierover adviseren. Tevens heeft GGD Fryslân een rol bij de beleidsontwikkeling van collectieve preventie die samen met andere instellingen/partijen plaatsvindt. Een bevorderingstaak van de WPG die van belang is bij preventieprogramma s is de afstemming tussen de collectieve preventie en curatieve gezondheidszorg. Op die manier wordt gewerkt aan B E L E I D S B E G R O T I N G

20 een integrale benadering door middel van integratie van preventie, bescherming, bevordering, diagnostiek, revalidatie, verzorging en opvang. Wat willen we bereiken? Alle beschikbare informatie over epidemiologie, beleid, interventies en ontwikkelingen op het terrein van gezondheid wordt stapsgewijs via digitale weg toegankelijk via het Informatie en Kennispunt Gezondheid. (IKP). Alle 31 Friese gemeenten kunnen deze informatie gebruiken bij het opstellen, uitvoeren en monitoren van hun gezondheids- en aanpalend lokaal beleid. Integraal beleid ten aanzien van gezondheidsproblemen, met als doel het verbeteren en beschermen van de gezondheid van de Friese bevolking. Tot stand brengen van een samenhangend geheel van activiteiten in de openbare gezondheidszorg. Beleidsadvisering is in ieder geval gericht op de thema s in het gemeentelijke en rijksgezondheidsbeleid: leefstijl, psychosociale gezondheid, overgewicht, infectieziekten, chronische ziekten. Effectieve samenwerking tussen organisaties die zich bezig houden met preventieactiviteiten. Wat doen we ervoor? Zoals hierboven al vermeld is de vormgeving en ontwikkeling van het Informatie en Kennispunt Gezondheid één van de speerpunten van het meerjarenbeleidsplan. In 2010 worden nieuwe dossiers op het terrein van de openbare gezondheidszorg aan het IKP Gezondheid toegevoegd en worden bestaande dossiers geactualiseerd. Beleidsadvisering en pleitbezorging openbare gezondheidszorg gemeenten. Dit betreft zowel het op maat adviseren van individuele gemeenten, als advisering aan gemeenten als groep. In 2010 zal advisering met name plaatsvinden over het gemeentelijk gezondheidsbeleid en aanpalende beleidsterreinen (bv. CJG, WMO), verdere implementatie van het Masterplan Gezond Leven, integraal gezondheidsbeleid en effectieve aanpak t.a.v. leefstijlthema s. Aspecten die hierbij van belang zijn, zijn sociaaleconomische gezondheidsverschillen en afstemming tussen de preventieve en curatieve sector. Het preventieplatform Friesland, als netwerk waarin organisaties en personen elkaar gemakkelijk kunnen vinden en ontmoeten, is een belangrijk middel in de beleidsadvisering en pleitbezorging openbare gezondheidszorg gemeenten en andere organisaties. Doel is om vanuit die ontmoetingsplek eventuele knelpunten rondom specifieke thema s en doelgroepen, zoals genotmiddelen, kindermishandeling, roken en ouderen, maar vooral ook kansen voor de preventie in Friesland te signaleren, om vervolgens nieuwe activiteiten of een betere samenwerking te bewerkstelligen. Het uitwerken in projecten plannen en acties is daarbij geen zaak voor het preventieplatform meer, maar moet plaats vinden in samenwerkingsafspraken tussen organisaties. Kenniscentrum OGZ GGD Fryslân heeft met de uitvoering van haar wettelijke taken uitgebreide kennis, ervaring en deskundigheid opgebouwd op het terrein van de OGZ en volksgezondheid. Aanvullend op deze basistaken voert de GGD ook extra taken uit. Deze taken bestaan uit: Extra taken op basis van verzoek van derden. Innovatieve projecten Extra taken aanvullend op het huidige productenpakket van de GGD Wat willen we bereiken? Doelen van de uitvoering van deze diverse taken zijn: Verbetering van de gezondheid van de Friese bevolking. Een versterking van eigen kennis en expertise, waarmee de basistaken nog beter en efficiënter kunnen worden uitgevoerd. B E L E I D S B E G R O T I N G

21 Wat doen we ervoor? Hieronder worden voorbeelden van deze extra activiteiten genoemd. Voor een beschrijving van de werkwijze en methoden wordt verwezen naar producthoofdstukken van epidemiologie, beleidsadvisering, zorg voor jeugd en gezondheidsbevordering. Epidemiologische analyses of extra gegevensverzameling. Evaluatieonderzoek gemeentelijke BOS-projecten Beleidsadvies versterking JGZ in het Grote stedenbeleid. Uitvoeren gezondheidseffectscreening. Gedelegeerde uitvoering van de gemeentelijke regierol, bijvoorbeeld coördinatie van een netwerk. Uitvoeren en implementatie pilots. Project Gezonde start Project Gezondheidsbureau voor volwassenen en ouderen Project Kleurrijk Samenspel Project Triple P B E L E I D S B E G R O T I N G

22 P R O G R A M M A V E I L I G H E I D Inleiding Het programma veiligheid is onderverdeeld in het bureau Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR), de afdelingen risicobeheersing en operationele voorbereiding van de regionale brandweer en de multidisciplinaire voorbereiding op en inzet bij rampen en crises. De belangrijkste ontwikkeling voor de betrokken afdelingen is de invoering van de Wet Veiligheidsregio. Deze wet beoogt een efficiënte en kwalitatief hoogwaardige organisatie van de brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen, rampenbestrijding en crisisbeheersing onder één regionale bestuurlijke regie te realiseren. Met de veiligheidsregio wordt uitvoering gegeven aan de in de afgelopen jaren gebleken noodzaak om de bestuurlijke en operationele slagkracht te vergroten. Het wetsvoorstel integreert de Brandweerwet 1985, de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen en de Wet rampen en zware ongevallen. Ook bevat het de verankering van het beleid over de informatie- en communicatievoorziening bij de rampenbestrijding en crisisbeheersing zoals verwoord in het kabinetsstandpunt Adviescommissie Coördinatie ICT Rampenbestrijding. Vooruitlopend op het van kracht worden van de wet veiligheidsregio s heeft het Algemeen Bestuur van de Hulpverleningsdienst Fryslân met instemming van het Regionaal College van de Politie Fryslân medio 2008 een convenant met de minister van Binnenlandse Zaken afgesloten. De besluiten die op basis van dit convenant eind 2009 genomen worden en de verwachte inwerkingtreding van de wet veiligheidsregio s zullen een belangrijke basis vormen voor de uit te voeren taken in Als prioriteiten kunnen hierbij achtereenvolgens worden gesteld de feitelijke op- en inrichting van de veiligheidsregio Fryslân, de overdracht van taken en verantwoordelijkheden van gemeenten naar de regio en de implementatie van genomen besluiten. De basis voor de begroting 2010 wordt gevormd door het vastgestelde meerjarenbeleidsplan Waar afgeweken wordt van de hierin gestelde lijn, is dit in de tekst aangegeven. B E L E I D S B E G R O T I N G

23 4. Geneeskundige Hulpverlening bij ongevallen en rampen De taken, producten en budgetten van het bureau GHOR zijn verdeeld over 10 beleidsvelden. Per beleidsveld wordt onderstaand aangegeven welke ontwikkelingen en de daaruit voortvloeiende financiële gevolgen zich in 2010 voordoen. Ketenregie Op grond van de Wet GHOR maakt de Regionaal Geneeskundig Functionaris (RGF) afspraken met organisaties in de gezondheidszorg (Meldkamer ambulancezorg, Regionale Ambulance Voorziening, ziekenhuizen, Rode Kruis, GGD, GGZ, huisartsen etc.) over de GHOR-processen. De RGF stemt deze afspraken af met de partners in de veiligheidsketen (brandweer, politie, gemeente). De kosten voor GHOR Nederland en het overleg met de ketenpartners blijven gelijk. In 2008 is landelijk een nieuw systeem ingevoerd voor het verbeteren van ambulancebijstand en gewondenspreiding; de kosten hiervoor moeten structureel opgenomen worden in de begroting. Meldkamer ambulancezorg Het GHOR-bestuur is verantwoordelijk voor het instellen en beheren van de meldkamer ambulancezorg. De meldkamer ambulancezorg maakt onderdeel uit van de Gemeenschappelijke Meldkamer Fryslân, welke is ondergebracht bij de Politie Fryslân. De verpleegkundig centralisten zijn derhalve ook in dienst bij de Politie Fryslân. De meldkamer ambulancezorg functioneert op de scheidslijn tussen zorg en veiligheid. De meldkamer ambulancezorg is als zorgaanbieder aanspreekbaar op het verrichten van verantwoorde zorg. Tegelijkertijd maakt de meldkamer ambulancezorg integraal deel uit van de multidisciplinair functionerende meldkamer bij opschaling. Op het terrein van de meldkamer is met name de ontwikkeling van de meldkamer Noord Nederland van belang. Rekening houdend met de boven-regionale samenwerking dienen alle bestaande afspraken en procedures, inhoudelijk maar ook over organisatie en beheer, tegen het licht gehouden te worden en aangepast aan de uniform voorgestelde werkwijze. De kosten voor stuurgroep en tijdelijke extra inzet blijven in 2010 gelijk tov 2009 en zijn opgenomen onder projecten. Advisering gemeenten Vanaf 2009 wordt met één evenementenprotocol gewerkt bij grote evenementen. De nieuwe Handreiking Geneeskundige Advisering publieksevenementen maakt integraal onderdeel uitmaken van dit regionaal beleid. Het GHOR-bureau levert een bijdrage aan het opstellen van de multidisciplinaire adviezen aan gemeenten en de evenementenkalender. Daarnaast adviseert de GHOR gemeenten in toenemende mate bij minder grootschalige evenementen meer specifiek op de geneeskundige zorg. De kosten voor de groeiende adviestaak kunnen binnen de huidige begroting worden ingepast. Plannen en procedures De hulpverlening geschiedt volgens bepaalde, vooraf vastgestelde plannen en procedures. Zowel monodiscplinair als multidisciplinair worden diverse operationele plannen en procedures opgesteld, die ten tijde van een incident een zo doelmatig mogelijke hulpverlening garanderen. In de wet veiligheidsregio wordt bepaald dat het opstellen van het regionaal crisisplan en de rampbestrijdings-plannen een taak is van de veiligheidsregio. Het GHOR bureau zal hier een B E L E I D S B E G R O T I N G

24 bijdrage aan leveren. In de hiervoor begrote financiële middelen treedt vooralsnog geen verandering op. Opleiden en oefenen De ambities om het opleiden en oefenen te intensiveren leiden tot een aanmerkelijke toename van de kosten op dit terrein. In het landelijk Project Vakbekwaamheid zijn functiegerichte opleidingen ontwikkeld en zijn taak- en competentieprofielen voor functies binnen de GHOR vastgesteld. Regionaal heeft dit project extra invloed, omdat de GHOR functies op de Waddeneilanden meer kwaliteit- en competentie-eisen kennen. De gevolgen hiervan zijn neergelegd in een meerjarenbeleidsplan opleiden en oefenen GHOR. Hieruit komt voort dat de kosten door de intensivering van het opleiden en oefenen en uitbreiding van capaciteit toenemen. De dekking voor deze stijging wordt afgewogen in de besteding van de B-DUR gelden. In de begroting is vooralsnog uitgegaan van gelijkblijvende kosten. Materieel Eind 2008 heeft BZK haar nieuwe visie over de toekomst van de geneeskundige combinaties bekend gemaakt. Op basis van onderzoek en veranderende inzichten heeft BZK de conclusie getrokken dat het concept en de bemoeienis van BZK op dit terrein aanpassing behoeft. Uitgangspunt in de visie is dat de verantwoordelijkheid voor gezondheidszorgprocessen is belegd bij zorginstellingen, inclusief de voorbereiding en extra benodigdheden (ook materieel) bij grootschalige incidenten en crises. In 2009 zullen de gevolgen van de nieuwe visie definitief bekend worden. Ten behoeve van grootschalige hulpverlening beschikt de Hulpverleningsdienst over diverse aanvullende voorzieningen bovenop die van de dagelijkse hulpverlening; zo wordt gebruik gemaakt van geneeskundige combinaties, piketvoertuigen, diverse communicatieen verbindingsmiddelen, een GGD/GHOR-actiecentrum en speciale kleding voor de GHORfunctionarissen. De stijging in kosten worden veroorzaakt door in gebruik name van een nieuwe locatie voor opslag en stalling. Operationele inzet Specifieke GHOR-functionarissen worden ingezet bij (grootschalige) publieksevenementen, waaronder ook risicowedstrijden voetbal of andere grote sportevenementen, en voor de daadwerkelijke bestrijding van een zwaar ongeval, incident, ramp of crises. De kosten voor inzet van geneeskundige officieren en chauffeurs op de Waddeneilanden zijn geïndexeerd. Kwaliteit, toezicht, beleids- en bestuursondersteuning De GHOR is in 2007 gecertificeerd volgens de eisen van de stichting Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ). Het certificaat is geldig tot 1 juli 2010; in de 2 e helft van 2010 vindt wederom een externe audit plaats door Kiwa. De begroting van de kosten van de audits is aangepast. Projecten De drie noordelijke regio s realiseren gezamenlijk één multidisciplinaire meldkamer waar de meldkamertaken voor Noord Nederland worden uitgevoerd. Hieruit vloeit voort dat een aantal werkprocessen binnen de drie regio s gelijk getrokken moet worden. De kosten voor het project Meldkamer Noord Nederland zijn ongewijzigd. B E L E I D S B E G R O T I N G