Programmabegroting

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Programmabegroting 2015-2018"

Transcriptie

1 Programmabegroting

2 Inhoudsopgave 1. ALGEMEEN Leeswijzer Nota van aanbieding Inleiding Begrotingsbeeld Raadsbehandeling 8 2. BELEIDSBEGROTING Programmaplan Programma 1 Besturen Programma 2 Wonen en werken Programma 3 Ontspannen Programma 4 Leren Programma 5 Zorgen Programma 6 Beheren Programma 7 Middelen Programma 8 Sociaal Domein Paragrafen Paragraaf Lokale heffingen Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Paragraaf Financiering Paragraaf Bedrijfsvoering Paragraaf Verbonden partijen Paragraaf Grondbeleid Paragraaf Demografische ontwikkelingen FINANCIËLE BEGROTING Overzichten baten en lasten Baten en lasten 2015 per programma Baten en lasten per programma Overzicht incidentele baten en lasten per programma Overzicht berekening aandeel EMU-saldo Begroting baten en lasten 2015 op kostensoorten Overzicht kostensoorten Toelichting kostensoorten Financiële positie Toelichting meerjarenbeeld Balanspositie BIJLAGEN Kerngegevens Samenstelling bestuursorganen Begrotingsuitgangspunten Overzicht producten per deelprogramma van 128

3 1 ALGEMEEN Programmabegroting van 128

4 1.1 Leeswijzer Deze programmabegroting bestaat uit een beleidsbegroting, een financiële begroting en een aantal bijlagen. De beleidsbegroting bevat acht raadsprogramma s (het programmaplan) en acht paragrafen. Het vaststellingsbesluit treft u aan bij het raadsvoorstel. De programmabegroting hebben we opgesteld volgens het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Ook de provincie geeft jaarlijks in haar begrotingsbrief aan waaraan de programmabegroting moet voldoen om haar toezichthoudende taak goed in te kunnen vullen. In deze programmabegroting hebben we de actuele voorschriften (BBV) en eisen (provincie) meegenomen. Het programmaplan (2.1) In dit document, nog volgens raadsprogramma , begint elk programma met een deel, waarin de missie, de bestuurlijke context en de kaderstellende nota's aan bod komen. Per deelprogramma noemen we de doelstellingen uit het raadsprogramma (wat willen we bereiken?) zoals die in 2014 golden en wordt het bestaande beleid voor het begrotingsjaar toegelicht (wat gaan we ervoor doen?). De inhoud past bij de TBB-visie en het coalitieakkoord. Elk programma sluiten we af met financiële informatie in duizendtallen (wat mag het kosten). In de financiële informatie zijn de autonome ontwikkelingen, vervangingsinvesteringen en tussentijdse raadsbesluiten verwerkt. We benoemen ontwikkelingen in structurele budgetten (bestaand beleid), investeringen en reserves en voorzieningen. We lichten de bijzonderheden niet uitputtend toe, maar vergelijken alleen de grotere verschillen van de lasten en baten van 2015 met de stand van de begroting 2014 inclusief begrotingswijzigingen (tot 1 augustus 2014). In die financiële overzichten bij "wat mag het kosten?" staat een + voor lasten of tekorten en een - voor baten of overschotten. Alle overige tabellen in hoofdstuk 1 tot en met 3 zijn juist hieraan tegengesteld opgesteld. Voor het verhogen van de leesbaarheid zijn de vermelde cijfers in tabellen en opstellingen in deze begroting in euro's maal tenzij anders vermeld. De paragrafen (2.2) In de verplichte paragrafen beschrijven we kort het beleid ten aanzien van de beheersmatige aspecten van de organisatie. De inzet van de organisatie is gericht op een effectieve en efficiënte realisatie van de gemeentelijke taken en heeft dus betrekking op meerdere programma s. Door deze beheersmatige onderwerpen apart in paragrafen op te nemen, krijgen deze aspecten ook de aandacht. De financiële begroting (3) De overzichten volgen de BBV-eisen en bevatten de vereiste toezichtsinformatie. In aansluiting op uw wens om op hoofdlijnen te sturen, zijn de budgettotalen per programma opgenomen in paragraaf 3.1. Die totalen vormen het autorisatieniveau. Om u ook te informeren over de inzet per deelprogramma volgens uw financiële verordening, maken we deze budgetten als detaillering zichtbaar in het onderdeel "wat mag het kosten?" bij de programma's. In dit hoofdstuk krijgt u vooral inzicht in de omvang van de soorten kosten die we als gemeente maken door u de ontwikkeling van lasten en baten op kostensoorten te tonen (paragraaf 3.2). In paragraaf 3.3 vindt u de uitwerking van de financiële positie, gericht op de factoren die hebben geleid tot een stijgende of dalende lijn in de begrotingsruimte. Veel van de factoren gelden organisatiebreed en meerjarig; dus van toepassing voor alle programma's en meerdere jaren. De bijlagen (4) In de bijlagen zijn vier overzichten opgenomen, die ieder voor zich spreken. Programmabegroting van 128

5 1.2 Nota van aanbieding Inleiding Belangrijke ontwikkelingen voor onze gemeente Bronckhorst zijn de drie decentralisaties, de veranderende rol van de overheid, de demografische ontwikkelingen en de afname van financiële middelen. In samenwerking met inwoners en organisaties wil de gemeente deze ontwikkelingen begeleiden en haar beleid hierop afstemmen. De ambitie van Bronckhorst is gericht op het behouden en verbeteren van de kwaliteit voor wonen, werken en recreëren voor de huidige en toekomstige inwoners van Bronckhorst. De gemeente wil de dynamiek in de samenleving versterken en ruimte geven aan de krachten die Bronckhorst maken wat het is en kan worden. Hierbij wordt nadrukkelijk aangesloten bij onder andere de toekomstvisies Bronckhorst voor elkaar 3.0, Toekomstbestendig Bronckhorst "Duurzaam en betrokken", Achterhoek 2020 en Gelderland Deze programmabegroting hebben we opgesteld volgens de uitgangspunten van Bijlage 4.3 (prijsstijging, etc), de bestaande BBV-voorschriften en de toezichtseisen van de provincie. Dit betekent dat u in het document het actuele financiële meerjarenbeeld bij ongewijzigd beleid ziet. Nieuw beleid met structurele gevolgen is niet in deze begroting opgenomen. In september zullen we de financiële effecten van het coalitieakkoord bepalen. Ook zal er dan meer duidelijkheid zijn over de budgetten en uitvoering van de decentralisaties in onze gemeente. Dit alles wordt samen met de informatie uit de septembercirculaire 2014 in een aanvullend document opgenomen. De consequenties van het nieuw beleid ziet u in een eerste wijziging op deze begroting , waarover u waarschijnlijk gelijk met deze begroting op 6 november een besluit neemt. De verandering in deze begroting zit in het feit dat we aanvullend een nieuw programma hebben opgenomen: Sociaal Domein (Decentralisaties). Hiermee bereiden we ons voor op de verantwoordingseisen die de decentralisaties met zich meebrengen en lopen we vooruit op een mogelijk andere indeling van de programmabegroting Voor dit programma Sociaal Domein hanteren we voor 2015 een indeling in deelprogramma's volgens de meicirculaire Alle relevante budgetten op de bestaande programma s brengen we over naar dit aanvullende programma. De informatie in de begroting is gerangschikt volgens de informatie-eisen van het Rijk. Daarmee kent de programmabegroting de opbouw van de afgelopen jaren, aangevuld met het nieuwe programma Sociaal Domein Begrotingsbeeld In deze programmabegroting neemt u besluiten over het begrotingsjaar De financiële meerjarenbegroting voor 2016 tot en met 2018 is informatief van aard, maar wel belangrijk voor een duurzaam financieel beleid. Ontwikkelingen in 2015 kunnen immers leiden tot andere prioriteitstellingen in latere jaren. Op dit moment, eind augustus 2014, is sprake van een te verwaarlozen begrotingstekort van N. Dit is wel een structureel tekort, oplopend naar N in Begrotingsruimte De programmabegroting die we u nu voorleggen geeft het volgende meerjarenbeeld: Begrotingsruimte Volgens programmabegroting Aanpassingen begrotingsruimte voor begroting Programmabegroting (+ = overschot; - = tekort) Programmabegroting van 128

6 De wijzigingen na programmabegroting kennen de volgende oorzaken: Aanpassingen begrotingsruimte a. Begrotingswijzigingen raad b. Autonome ontwikkelingen c. Algemene uitkering d. Verwerking decentralisaties e. Technische correcties f. Opdracht afvalstoffenheffing Aanpassingen na programmabegroting (+ = overschot; - = tekort) Uit het overzicht blijkt dat de begroting voor 2015 praktisch sluitend is, maar niet voor de jaren erna. We hanteren een bandbreedte van 0,5% van onze begrotingsomzet (voorgaande jaren 1%), zijnde , waarbinnen we nog geen aanvullende acties ondernemen. Wetende dat we nog geen nieuw beleid in deze cijfers hebben verwerkt (keuzes Sociaal domein, gevolgen coalitieakkoord) denken we wel na over aanvullende maatregelen. Die zult u zien in het aangekondigde aanvullende document. De afwijkingen ten opzichte van de vorige programmabegroting vindt u terug in het onderdeel "Wat mag het kosten?" bij de programma's of in hoofdstuk 3 van deze programmabegroting (paragraaf 3.3.1). Risico's We kennen een aantal risico's die nog niet op "op geld" gezet kunnen worden. Een sluitende begroting 2015 realiseren betekent niet dat daarmee alle problemen voor 2015 weg zijn. Net als in veel andere gemeenten blijven risico s bestaan. Voor ons zijn op korte termijn de volgende risico s te onderkennen: rijksmaatregelen (ontwikkeling algemene uitkering, invulling decentralisatietaken) eigen maatregelen (invulling afstoten onroerende goederen, formuleren nieuw beleid) omgevingsinvloeden (demografische ontwikkelingen, gebruik decentralisatieregelingen) Voor het opvangen van de risico s reserveren we 11,5 mln van de algemene reserve (bufferfunctie). In de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing (paragraaf 2.2.2) laten we u zien dat dit bedrag op basis van huidige inzichten meer dan voldoende is. Ook in de financiële begroting, onderdeel risico's (paragraaf 3.3.1) gaan we in op de risico's. Geplande investeringen en projecten In de begroting hebben we ook de lasten van de vervangingsinvesteringen en doorlopende projecten in de ramingen verwerkt. Voor de begroting 2015 maken deze lasten deel uit van de geautoriseerde budgetten per programma. De projecten worden gefinancierd uit de algemene reserve. De algemene reserve kent een drietal functies volgens de nota reserves en voorzieningen (2012). U vindt de vervangingsinvesteringen en de geraamde projecten ook terug bij de programma s bij het onderdeel "Wat mag het kosten?". Programmabegroting van 128

7 1.2.3 Raadsbehandeling Behandeling in de raadscommissie vindt plaats op woensdag 29 oktober 2014 en behandeling in de gemeenteraad staat gepland voor donderdag 6 november Hengelo, 6 oktober 2014 Burgemeester en wethouders van Bronckhorst, de secretaris, A.H. van Hout de burgemeester, H.A.J. Aalderink Programmabegroting van 128

8 Programmabegroting van 128

9 2 BELEIDSBEGROTING Programmabegroting van 128

10 2.1 Programmaplan Programma 1 Besturen Algemeen Missie Bronckhorst streeft een bestuur na dat integer handelt ten dienste van de samenleving en vanuit betrokkenheid bij de burgers, daarbij rekening houdend met de eigen verantwoordelijkheid van de burgers. Context en achtergrond De eisen die de burgers stellen aan hun bestuur en aan de kwaliteit van de dienstverlening nemen toe. Vanuit de rijksoverheid komen meer taken en vanuit de provincie meer plannen naar de gemeente toe, maar minder middelen om alle taken op de huidige wijze te vervullen. Bronckhorst wil een gemeente zijn die goed inspeelt op de maatschappelijke ontwikkelingen, die een manier van dienstverlening heeft die aansluit bij de verwachtingen van burgers en bedrijven en past binnen de gemeentelijke financiën. Dit betekent dat Bronckhorst kritisch volgt in welke situaties welke rol en vorm van samenwerking nodig is. Naar inwoners toe en binnen samenwerkingsverbanden. Samenwerking met mede-overheden kan op regionaal niveau zijn, maar ook samenwerking binnen het verband van de P-10 in Nederland of binnen Europees verband. Van de burger verwachten we dat hij een bijdrage levert aan de kwaliteit van de samenleving. Kaderstellende beleidsnota's Financiële verordening (2008) Integraal veiligheidsbeleid (2008) Visie TBB "Duurzaam en betrokken" (2011) Beleidsnota evenementen en festiviteitenbeleid (2011) Evenementenbeleid (2012), eerste deelherziening "Vrijgestelde evenementen" (2013) Beleidsplan Brandweer Achterhoek West (2011) Uitvoeringsagenda Achterhoek 2020 (2013) Coalitieakkoord "Bronckhorst dichtbij" (2014) Handhavingsprogramma (jaarlijks) Deelprogramma's 1A Bestuurscultuur 1B Samenwerking met mede-overheden 1C Dienstverlening 1D Openbare orde, veiligheid en handhaving Deelprogramma 1A BESTUURSCULTUUR Portefeuillehouder Ambtelijk trekker Wat willen we bereiken Betrokken bestuur Solide bestuur Duurzaam bestuur dhr. J. Engels mw. J.H.G. Arends Programmabegroting van 128

11 Wat gaan we ervoor doen Bescheiden besturen De samenleving staat niet stil en we willen hier in meebewegen. We willen ons meer richten op krachten/samenwerkingsvormen/initiatieven in de samenleving. De veranderende samenleving vraagt om een 'bescheiden vorm van sturen'; anderen (de samenleving) de ruimte geven om succesvol te zijn. We gaan meer uit van de eigen kracht, verantwoordelijkheden en initiatieven die inwoners zelf nemen. We willen hiermee beter aansluiten bij behoeften die er zijn in hun leefomgeving en hen daarbij ondersteunen. Iedereen moet mee kunnen doen en de gemeente zorgt voor een vangnet voor mensen die niet op eigen kracht of met behulp van hun eigen omgeving mee kunnen doen. Waar gemeenten voorheen veel bepaalden, zijn inwoners nu zelf aan zet. Dan is het natuurlijk belangrijk dat mensen elkaar weten te vinden. Het vraagt van de raad, van ons als college en van de ambtelijke organisatie een proactieve houding waarbij gezocht wordt naar verbindingen met onze inwoners, ondernemers en organisaties. Het vraagt ook om bewust te zijn van nieuwe risico's doordat we 'het proces en resultaat' over laten aan anderen. We geven dit vorm met de volgende actiepunten: Verbindend werken: een proactieve houding, voortvarend aan de slag met nieuwe ontwikkelingen en uitdagingen, richten op "het mogelijk maken van" en een gebiedsgerichte aanpak (verbinden, faciliteren, kansen verkennen en expertise delen). De kracht van de samenleving koesteren: een goed netwerk onderhouden met uiteenlopende partijen en een verbindende rol tussen inwoners, organisaties en overheden. Burgerparticipatie verder uitbouwen: samen met de raad komen tot een visie waarin richting wordt gekozen (stimulerende of afwachtende rol t.a.v. inwonerinitiatieven? (extra) budget beschikbaar voor initiatieven? zelfsturing stimuleren?). Leefbaarheid: expliciet aandacht voor de ontmoeting van inwoners in de kernen, de bereikbaarheid en spreiding van de voorzieningen. Regionale samenwerking versterken (zie deelprogramma 1B) Deelprogramma 1B SAMENWERKING MET MEDE-OVERHEDEN Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. A.A.L.M. Spekschoor / dhr. H.A.J Aalderink mw. J.H.G. Arends Wat willen we bereiken Gemeentegrensoverschrijdende vraagstukken oplossen Aandacht voor Europa Wat gaan we ervoor doen Achterhoek We zien dat er steeds meer zaken zijn waarbij de regionale samenwerking onze lokale aanpak versterkt. Daarbij is de insteek lokaal doen wat lokaal kan en regionaal waar het slimmer is. Samen met de andere gemeenten van de regio Achterhoek en de betrokken ondernemers en maatschappelijke organisaties gaan we aan de slag met de uitvoering van de uitvoeringsagenda. Deze agenda is een aanscherping van het convenant Achterhoek 2020 en richt zich op drie hoofdopgaven voor de Achterhoek: werken, wonen en bereikbaarheid. De bestaande structuur met werkplaatsen wordt afgeschaft. We zetten in op een netwerkmodel met een compacte Programmabegroting van 128

12 uitvoeringsorganisatie en netwerksturing voor de projecten en activiteiten. Per project of activiteit wordt beoordeeld wat de noodzakelijke voorwaarden zijn en hoe deze worden ingevuld. Daarbij wordt voor gemeentelijke financiële middelen zoveel mogelijk gestreefd naar financiering vanuit beschikbare (inhoudelijke) budgetten. P10 Samen met de P10-gemeenten blijven we in beeld brengen hoe plattelandsgemeenten kunnen omgaan met ontwikkelingen op de verschillende terreinen. Op basis van onderzoek naar de specifieke kenmerken van de plattelandsgemeenten wordt lobby naar andere overheden verder verbeterd. Europa We verkennen continu of de plannen van Bronckhorst en de Regio Achterhoek aansluiten bij de visie en het beleid van de Europese Unie. En we zoeken naar subsidiemogelijkheden en/of cofinanciering voor het uitvoeren van projecten die samenhangen met demografische ontwikkelingen, duurzaamheid, plattelandsontwikkeling en arbeidsmarkt. Jaarlijks organiseren we samen met de Regio het bezoek aan de Open Days in Brussel. Deelprogramma 1C DIENSTVERLENING Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. H.A.J. Aalderink mw. C.H. van den Brink Wat willen we bereiken Goede dienstverlening aan de burger Gebruik van het digitale kanaal Wat gaan er ervoor doen Dienstverlening aan burgers De dienstverlening aan de burger brengen we continu onder de aandacht van de gehele organisatie. Het ligt niet alleen bij de klantadviseurs om dienstverlenend te zijn richting onze burger, maar bij de gehele organisatie. Van bode tot MT-lid en van vergunningverlener tot beleidsmedewerker. Om die reden is het Dienstverleningsconcept, dat in 2009 is vastgesteld, geëvalueerd in Uit deze evaluatie is naar voren gekomen dat we nog steeds achter de uitgangspunten staan die we destijds benoemd hebben. Kort gezegd: "De burger kan via elk kanaal bij de gemeente Bronckhorst binnen komen en zal zoveel mogelijk door 1 klantadviseur geholpen worden." Uitbreiden en verbeteren van de dienstverlening via onze website is een continu proces. Basisregistratie personen De modernisering van de Wet gemeentelijke basisregistratie personen (GBA) heeft gestalte gekregen in de nieuwe Wet basisregistratie personen (BRP). Daarmee is het sofinummer definitief vervallen, de registratie van niet ingezetenen mogelijk gemaakt en hebben gemeenten de mogelijkheid een bestuurlijke boete op te leggen. Verder zijn procedures rondom de aangifte van vertrek gewijzigd. Informatievoorziening, waaronder persoonsinformatie uit de BRP heeft zich daarmee ontwikkeld tot een volwaardig bedrijfsmiddel, waarvan gemeentelijke dienstverlening en bedrijfsvoering volledig afhankelijk zijn geworden. We zullen de mogelijkheden die de BRP biedt voor verbeteren van onze dienstverlening maximaal inzetten. Werken op afspraak Voor de balieproducten bieden we al geruime tijd de mogelijkheid om een afspraak te maken. Dat kan zowel via de website als aan de balie of telefoon. De volgende fase is dat we dit uitbreiden naar afspraken met vakspecialisten uit de backoffice. Programmabegroting van 128

13 Klantgeleiding in de hal Voor onze bezoekers is het prettig als het duidelijk is wanneer ze aan de beurt zijn. Deze klantgeleiding willen we verder verfijnen met gebruik van ons klantgeleidingsysteem. Bezoekers kunnen dan duidelijk aangeven waarvoor ze naar het gemeentehuis zijn gekomen. Er is dan geen onduidelijkheid over de vraag wie wanneer aan de beurt is. Als zij even moeten wachten, draagt de actuele informatievoorziening via de schermen in de hal (Narrowcasting) bij aan het veraangenamen van dat wachten. Deelprogramma 1D OPENBARE ORDE, VEILIGHEID EN HANDHAVING Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. H.A.J. Aalderink dhr. J.H. van Cranenburgh Wat willen we bereiken Veilige leef-, werk- en recreatieve omgeving creëren De veiligheid van inwoners bevorderen en handhaven Wat gaan we ervoor doen Investeren aan de voorkant Brandweer Achterhoek West (BAW) is sinds 1 januari 2011 verantwoordelijk voor de brandweerzorg in de gemeente Bronckhorst, Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek. Hierbij is niet alleen aandacht voor het redden van mens en dier en het bestrijden van incidenten. De laatste jaren wordt veel geïnvesteerd in het voorkomen van branden en andere incidenten. Dit investeren aan de voorkant (van de veiligheidsketen) heeft inmiddels haar vruchten afgeworpen. Reden genoeg om hier in te blijven investeren. Het draagt namelijk bij aan een veilige leef-, werken recreatie-omgeving. Regionalisatie brandweerzorg De komst van BAW heeft de effectiviteit, betaalbaarheid en continuïteit van de brandweerzorg gewaarborgd. Vanaf 1 januari 2014 is de brandweer nog verder geregionaliseerd; de vrijwilligers en het materieel zijn over naar de VNOG. De brandweer mag dan verregaand geregionaliseerd zijn, zij moet ook gereed gemaakt worden voor de toekomst. Zij moet zich aanpassen aan een veranderende maatschappij, demografische ontwikkelingen (vergrijzing en krimp) en financiële druk. Wanneer de brandweer gereed is voor de toekomst, dan kan BAW haar bijdrage blijven leveren aan een veilige leef-, werk- en recreatie-omgeving. Project Masterplan Optimalisering Effectuering Doelmatigheid (MOED) Om gereed te zijn voor de toekomst is er binnen de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) het project MOED gestart. MOED is enerzijds een noodzaak, maar anderzijds ook een kans voor de brandweer. De financiële, maatschappelijke en demografische ontwikkelingen bieden mogelijkheden voor de brandweer om op een andere manier naar hun eigen organisatie te kijken. Dit wordt onder andere gedaan door middel van een regionale proef met een snel inzetbaar voertuig (SIV). De brandweerpost Doetinchem doet deze proef. Mocht deze proef succesvol zijn, dan wordt binnen BAW bekeken of andere posten gebruik kunnen maken van een SIV. Snel inzetbaar voertuig (SIV) De SIV is een manier om levensvatbaar, daad- en slagvaardig te blijven in een veranderende maatschappij. Incidenten die zich voordoen zijn niet allemaal even groot. Het risicoprofiel en brandrisicoprofiel van Achterhoek West is hierbij een belangrijk referentiekader voor BAW. Door gebruik te maken van een SIV wordt de wijze van uitrukken en de vakbekwaamheid van de brandweermensen afgestemd op de grootte van een incident. Het doel van de SIV is de Programmabegroting van 128

14 kwaliteit en de veiligheid van het brandweerpersoneel te waarborgen, terwijl de paraatheid en de opkomsttijden van de brandweer verbeterd worden. Daarmee wordt de veiligheid van de inwoners bevorderd en gehandhaafd. Handhaving We maken ieder jaar een handhavingsprogramma. Hierin staan de keuzes en de prioriteiten voor wat we tijdens de werkingsduur van het programma aan handhaving doen. De uit te voeren werkzaamheden zijn gebaseerd op een risicoweging en een jaarlijkse actualisatie op basis van wet- en regelgeving. Onderdeel in dat programma is de aandacht voor preventie: verantwoordelijkheden daar neer leggen waar ze horen te liggen. Hierbij speelt communicatie een belangrijke rol. We wijzen doelgroepen (burgers, bedrijven en organisaties) actief op hun verantwoordelijkheden, zodat er een veilige leef-, werk- en recreatieve omgeving wordt bereikt (zie ook deelprogramma 6A Milieu). Wat mag het kosten PROGRAMMA BESTUREN Rekening Begroting (na wijz.) Lasten: bestuurscultuur samenwerking met mede-overheden dienstverlening openbare orde, veiligheid en handhaving totaal lasten Baten: bestuurscultuur samenwerking met mede-overheden dienstverlening openbare orde, veiligheid en handhaving totaal baten Saldo Bestaand beleid De lasten zijn, na aftrek van de baten, lager dan begroot in Een viertal budgetten zijn vervallen (transitie decentralisaties, extra verkiezing, berging vliegtuigwrak en project buurtbemiddeling) en in 2015 wordt weer een jongerendebat gehouden. Samen geeft dit een verlaging van de lasten met V. De andere afwijkingen (per saldo V) komen voornamelijk vanuit inflatiecorrectie aan de lasten- en batenkant en formatieverschuivingen. Investeringsplan Omschrijving Investering Jaar Termijn A tablet raad (25x) Bedragen in In 2018 zullen opnieuw gemeenteraadsverkiezingen zijn. Dat is het natuurlijke moment om voor de raadsleden de tablets te vervangen. Programmabegroting van 128

15 Besteding reserves en voorzieningen Omschrijving Investering A jongerendebatten Bedragen in Uw raad heeft in 2012 besloten de jongerendebatten (eenmaal per twee jaar) structureel te maken, zodat niet steeds iedere twee jaar middelen gevraagd hoeven te worden. Maar daarbij is niet besloten om de jongerendebatten niet langer te financieren vanuit de algemene reserve. Daarom worden de bedragen ten laste gebracht van de algemene reserve. In 2015 is er weer een jongerendebat. Programmabegroting van 128

16 2.1.2 Programma 2 Wonen en werken Algemeen Missie Bronckhorst wil een prettig woon- en werkklimaat behouden met oog voor sociale cohesie, het naoberschap, het verenigingsleven, de werkgelegenheid, rust en ruimte. Context en achtergrond De Achterhoek heeft te maken met bevolkingsdaling. Het aantal inwoners van Bronckhorst daalt nu al licht naar (bijlage 4.1). Vanaf 2025 krijgt de Achterhoek ook te maken met een dalend aantal huishoudens. Dit en de sterke vergrijzing leiden tot een andere vraag op de woningmarkt. De economische ontwikkelingen vergroten de vraag naar betaalbare woningen. We staan voor grote bezuinigingen en met ons ook de woningcorporaties, die de investeringsomvang drastisch verkleinen. De woonopgave is groter, de mogelijkheden zijn kleiner. De beroepsbevolking in Bronckhorst krimpt evenals in de regio Achterhoek. Toch zal door demografische ontwikkelingen in bepaalde sectoren ook een krapte aan arbeidskrachten ontstaan. Maar na 2020 zal ook de behoefte aan bedrijventerreinen afnemen. Kaderstellende beleidsnota's Kansen benutten in Bronckhorst (2006) Functies zoeken plaatsen zoeken functies (2006) Samen werken, samen leven (2006) Kernenbeleid (2007) Woonvisie (2008) Grondbeleid (2014) Landschapsontwikkelingsplan Zutphen - Lochem - Bronckhorst (2009) Regionale woonvisie (2011) en bijbehorende oplegnotitie (2013) Nota Bovenwijkse Voorzieningen (2011) Regionale Structuurvisie Achterhoek (2012) Structuurvisie Bronckhorst (2012) Welstandsnota (2012) De oplegnotie Evaluatie regionale woonvisie "van verminderen naar transformeren" met de bijbehorende bijlagen (2013) Deelprogramma's 2A Wonen 2B Werken 2C Plattelandsontwikkeling 2D Leefbaarheid Programmabegroting van 128

17 Deelprogramma 2A WONEN Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. A.A.L.M. Spekschoor mw. C.H. van den Brink Wat willen we bereiken Optimale invulling van woonbehoeften van onze inwoners Handhaven van voorzieningenniveau in de kernen Winkelvoorzieningen in de vier hoofdkernen Op elkaar afstemmen van wonen, welzijn en zorg Wat gaan we ervoor doen Wonen De resultaten van het Achterhoeks Woonwensen- en Leefbaarheidsonderzoek zullen verder worden vertaald naar de situatie in Bronckhorst. Na deze doorvertaling maken we nieuwe prestatieafspraken met de woningcorporaties. Met de provincie bereiden we in 2014 een Regionaal Programma Wonen voor en stellen we in 2015 de Woonagenda vast. We monitoren continu de ontwikkelingen op de woningmarkt door middel van de regionale woningmarktmonitor Achterhoek. Dit geeft inzicht in vraagdruk, vraaguitval en kwaliteit en kan mogelijk leiden tot aanpassing van het bouwprogramma in kwantitatieve en kwalitatieve zin. Via periodiek woonbehoefte onderzoek laten we de woonwensen in beeld brengen en komen lokale verschillen in beeld. Ruim 95% van de benodigde woningvoorraad in 2025 staat er nu al. Via het project Woongemak informeren we woningeigenaren over de noodzaak en mogelijkheden van het aanpassen van de eigen woning. Met corporaties kijken we of er in relatie tot herstructurering voor bestaande en ook vrijkomende locaties, slimme combinaties gemaakt kunnen worden. Door middel van het intrekken van niet-benutte bouwvergunningen en het wegbestemmen van woningbouwmogelijkheden brengen we de woningbouwcapaciteit in Bronckhorst verder terug richting de afgesproken 385 toe te voegen woningen in de periode Kernen We leggen het accent van woningbouw in de kernen Hengelo, Steenderen, Vorden en Zelhem. Door middel van zgn. kernenfoto's onderzoeken we hoe deze kernen ervoor staan en waar de kansen en dilemma's liggen voor de toekomst. Dit alles met als doel de 'juiste woning op de juiste plaats' te kunnen realiseren en een gezond voorzieningenniveau te behouden. Binnen de genoemde kernen is er continu aandacht voor de winkelvoorzieningen en wordt dit mede vorm gegeven in de centrumplannen. Daarnaast wordt er ingespeeld op de actualiteiten en ontwikkelingen zoals bevolkingskrimp, economische recessie, beperkte bedrijfsopvolging, het Nieuwe Winkelen en de opkomst van webwinkels. Leegstandproblematiek wordt zowel regionaal als lokaal benaderd. Afstemming vindt plaats met de ondernemersverenigingen en individuele ondernemers. Wonen en zorg Het Uitvoeringsplan Wonen en Zorg is erop gericht dat mensen zo lang mogelijk zelfredzaam zijn en kunnen participeren in de samenleving. Hierbij hoort ook zolang mogelijk zelfstandig wonen. We werken de uitgangspunten van het uitvoeringsplan verder uit. Bij het opstellen van bestemmingsplannen voor de bebouwde kommen toetsen we de woonbehoefte van de inwoners aan de toekomstverwachtingen voor zorg en welzijn. We willen in nieuwe bestemmingsplannen meer flexibiliteitsbepalingen opnemen voor het kunnen leveren van maatwerk. Programmabegroting van 128

18 Deelprogramma 2B WERKEN Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. J. Engels mw. C.H. van den Brink Wat willen we bereiken Behoud van werkgelegenheid Nieuwe werkgelegenheid creëren Goede aansluiting tussen arbeidsaanbod en arbeidsvraag Wat gaan we ervoor doen Bedrijventerreinen In de West Achterhoek vindt samenwerking plaats via een regionaal bedrijventerrein (A18 bedrijventerrein) en het euregionaal bedrijventerrein (EBT) in combinatie met de herstructurerings-, revitaliserings- en transformatieopgaven van de deelnemende gemeenten. In het voorjaar van 2015 rapporteert de stuurgroep via het jaarverslag. Dit verslag bevat concretere informatie over realisatie van doelstellingen. U hebt een herstructureringsplan bedrijventerreinen Bronckhorst vastgesteld en we voeren dit uit voor 31 december Digitale bereikbaarheid Hoewel de Achterhoekse gemeenten samen een businessplan voor aanleg van breedband voor het totale buitengebied op tafel hadden liggen, heeft de Provincie het initiatief verder overgenomen. Daarmee komt de aanleg van een gemeentedekkend glasvezelnet dichterbij, mits de hiervoor benodigde geldmiddelen vanuit de hogere overheid en/of het bedrijfsleven beschikbaar komen. Fijnmazige uitrol van een glasvezelnet verwachten we in Contacten bedrijven We bevorderen contacten tussen bedrijven binnen de gemeente via de bedrijvencontactfunctionaris. Overleggen met de bedrijvenkringen, ondernemersverenigingen (OPB) en andere organisaties zetten we voort. We doen bedrijfsbezoeken en nemen deel aan projecten voor zover nog actueel na TBB. Werkgelegenheid Hoewel het als eerste aan het bedrijfsleven zelf is, ontvangen we nieuwe economische dragers in het buitengebied positief. Kansrijke sectoren zijn voor ons recreatie en toerisme, zorg en dienstverlening. Kansrijke bedrijven zijn voor ons ook bedrijven met innovatieve ideeën en die werken aan 100% duurzaam aanbesteden voor zowel gemeente als ondernemers in Arbeidsmogelijkheden Samen met het bedrijfsleven en gemeenten in de regio Achterhoek zoeken we naar mogelijkheden voor het aantrekken van gekwalificeerde werknemers voor bedrijven binnen projecten van Agenda We bevorderen ook contacten met bedrijven binnen de gemeente vanuit de invalshoek van arbeidsmogelijkheden. Hiervoor zetten we onze jobhunter in. Die is, samen met de bedrijvencontactfunctionaris, de voelspriet voor arbeidsmogelijkheden. Daarnaast participeren we in het samenwerkingsverband Werkgeversservicepunt Achterhoek West met de gemeenten Doesburg, Doetinchem, Montferland, UWV en Wedeo om de contacten met werkgevers op elkaar af te stemmen en werkaanbod voor werkzoekenden te creëren, daarbij rekening houdend met de diverse doelgroepen van UWV en gemeenten. In 2014 zijn de nodige voorbereidingen getroffen voor de inwerkingtreding van de Participatiewet die in 2015 in uitvoering wordt genomen. Programmabegroting van 128

19 Deelprogramma 2C PLATTELANDSONTWIKKELING Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. J. Engels mw. C.H. van den Brink Wat willen we bereiken Gebieden realiseren waarin diverse functies zich gezamenlijk ontwikkelen en moderniseren Een buitengebied waarin behoud en verbetering van de kwaliteit van het landschap en natuurwaarden centraal staan De landschapskenmerken van de Achterhoek promoten Schaalvergroting voor de agrarische bedrijven mogelijk maken Wat gaan we ervoor doen Ontwikkeling platteland Voor de vitaliteit en de leefbaarheid van het buitengebied is bereikbaarheid en digitale ontsluiting van wezenlijk belang. Gebiedsgerichte plattelandsvernieuwing moet bijdragen aan een volwaardige agrarische sector en nieuwe economische dragers en daardoor aan werkgelegenheid. Als deelproject van het project Groot Bronkhorst geven we samen met de gemeente Brummen en private partijen uitvoering aan het project Brummen-Bronkhorst. Deelprojecten daarbinnen zijn de gemaalwoning, wandel-/beeldenroute, parkeerplaats en kwaliteitsimpuls veeromgeving. Functieverandering biedt nog hooguit voor een zeer klein deel van de te verwachten grote oppervlakte aan vrijkomende agrarische bedrijfsbebouwing soelaas. We beschouwen dit niet als een puur lokaal probleem en spreken medeoverheden en Europa dan ook aan hierin bij te dragen (sloopopgave). Transitie platteland We spelen in Achterhoekverband actief in op de komende transitie van het platteland. We stimuleren de mogelijkheden van (vrijwillige) kavelruil, ook en vooral voor een optimaal functioneren van de wat grootschaliger landbouw in kleinschalige landschappen. Ook faciliteren we de mogelijkheden voor agrarische bedrijven om volgens het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) bijdragen te leveren aan een duurzaam platteland. We richten ons niet zozeer op de schaal van de veehouderij of het aantal dieren dat op één bedrijf acceptabel is (ook met het vaststellen van een maximaal toelaatbaar bouwblok nemen we de maatschappelijke zorgen niet weg). Centraal staat voor ons hoe we de veehouderijsector kunnen faciliteren om duurzamer en met meer maatschappelijk draagvlak te produceren. We spelen via de AGEM actief in op de mogelijkheden voor duurzame energie in de vorm van biovergisters en zonne-energie. Evaluatie van de pilot kleine windmolens zal duidelijkheid moeten geven over de wenselijkheid en mogelijkheden van een bredere toepassing van die vorm van duurzame energie. Landschapsontwikkelingsplan (LOP) Met het LOP willen we de ecologie, duurzame economie en de leefbaarheid in het gebied stimuleren en bewustwording en uitvoering van beheer en onderhoud van natuur- en landschapselementen faciliteren. Met het kapbeleid willen we karakteristieke bomen behouden. Daarnaast is de uitvoering van het Flora- en Faunabeleid een belangrijke taak. Voor de ontsluiting van het gebied richten we de zandwegen en fietspaden in naar het gewenste gebruik hiervan voor recreatie. Daarnaast laten we de groene ambities in het groenstructuurplan voor de kernen aansluiten op het landschap in het aangrenzende buitengebied (project dorp en rand). Programmabegroting van 128

20 Deelprogramma 2D LEEFBAARHEID Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. J. Engels mw. C.H. van den Brink Wat willen we bereiken Goede leefbaarheid in de kernen Goed bereikbare maatschappelijke voorzieningen Wat gaan we ervoor doen In de periode willen we samen met de dorpsbelangenorganisaties (DBO's) en inwoners zorgen dat de leefbaarheid in de kernen goed blijft. De leefbaarheid is sterk afhankelijk van nieuwe initiatieven die door burgers en DBO's worden genomen of bestaande zaken die worden uitgebouwd. Als gemeente reageren we hier adequaat op en faciliteren we nieuwe initiatieven. We werken in 2015 aan een verdere afstemming van de wens en de mogelijkheden van het gebied zelf. In overleg met de raad werken we als bestuur en organisatie aan het beter kunnen aansluiten bij de eigenheid en zelfkracht van gebieden. Dit doen we onder de noemer gebiedsgericht verbindend werken. Wat mag het kosten PROGRAMMA WONEN EN WERKEN Rekening Begroting (na wijz.) Lasten: wonen werken plattelandsontwikkeling leefbaarheid totaal lasten Baten: wonen werken plattelandsontwikkeling leefbaarheid totaal baten Saldo Bestaand beleid De lasten zijn, na aftrek van de baten, lager dan begroot in Een aantal projecten zijn afgelopen (bestemmingsplan buitengebied en bijdrage voor Basteom grond) of kosten minder (centrumplannen en projectvolume plattelandsvernieuwing). Samen geeft dit een verlaging van de lasten met V. De andere afwijkingen (per saldo V) komen voornamelijk door feitelijke formatievermindering als effect van de invulling van de TBB-taakstelling deregulering op het onderdeel vergunningen en vanuit inflatiecorrectie aan de lasten- en batenkant. Investeringsplan Binnen dit programma zijn geen investeringen gepland. De investeringen voor de grondexploitatie kennen hun eigen besluitvormingstraject en hebben geen (jaarlijks) effect voor de gemeentelijke begroting. Die investeringen zijn naar hun aard kostendekkend. Programmabegroting van 128

21 Besteding reserves en voorzieningen Omschrijving Investering A stimulering ontwikkelingen woningmarkt 2A pilot Pimp de krimp A centrumplan Vorden B duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen 2C uitvoering LOP C acht LOP-projecten C drie GPL-projecten Bedragen in Voor de uitwerking van de regionale woonvisie zijn verschillende uitvoeringsprojecten afgesproken die in de jaren 2013 tot en met 2017 gefaseerd tot uitvoering komen. Voor drie projecten (pilot Pimp de krimp, LOP-projecten en GPL-projecten) zijn middelen beschikbaar gesteld via de resultaatbestemming Hiermee worden diverse kleine projecten via bijdragen aan (lokale) initiatieven gerealiseerd. In 2015 zal het Centrumplan Vorden worden afgerond; dekking gebeurt vanuit de hiervoor ingestelde bestemmingsreserve. Ook de uitvoering van de revitalisering bedrijventerreinen loopt via een bestemmingsreserve. Voor de cofinanciering van uitvoeringsprojecten in het kader van het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) is tot 2018 geld beschikbaar. Het budget is uitgesmeerd over meer jaren, omdat het aantal aanvragen vanuit het veld ook lager is door de economische tegenwind voor plattelandsbedrijven. Programmabegroting van 128

22 2.1.3 Programma 3 Ontspannen Algemeen Missie Bronckhorst creëert en onderhoudt voorzieningen die het mogelijk maken voor zowel eigen inwoners als toeristen om zich te ontspannen. Context en achtergrond Meedoen in de samenleving is belangrijk. Vrijetijdsbesteding van onze eigen inwoners en van onze toeristen draagt daaraan bij. Daarbij kunt u denken aan bijvoorbeeld sport, kunst, cultuur, bibliotheek, verenigingsleven en recreatieve voorzieningen. De wijze van vrijetijdsbesteding werkt door in andere beleidsvelden; het biedt kansen voor werkgelegenheid, zelfredzaamheid van burgers, nieuwe kansen voor gebruik van ons grondgebied, etc. Binnen dit programma vormt de zelfredzaamheid van maatschappelijke organisaties en inwoners een belangrijk uitgangspunt. Veel van de sportaccommodaties zijn in 2013 volgens de TBB-visie afgestoten naar het maatschappelijk middenveld. Kaderstellende beleidsnota's Masterplan toeristische infrastructuur (2007) Recreatienota (2007) Vrijwilligersbeleid (2008) Toeristisch Recreatief Marketingplan (2010) Vastgoed- en Accommodatiebeleid (2011) Subsidiebeleid (2013) Speelruimteplan (2013) Deelprogramma's 3A Meedoen 3B Toerisme Deelprogramma 3A MEEDOEN Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. J. Engels mw. J.M. Lenselink Wat willen we bereiken Deelnemen van inwoners aan activiteiten op het gebied van sport, cultuur en muziek Actief deelnemen van inwoners aan de samenleving Behoud van een sterk verenigingsleven en een hoge mate van naoberschap Wat gaan we ervoor doen Bevorderen participatie Een van de uitgangspunten in de visie op het sociaal domein is zelfredzaamheid en participatie. Het bevorderen en mogelijk maken van participatie aan het gewone leven is hiervoor belangrijk. We kiezen hier ook voor een gebiedsgerichte aanpak waarin een goede basisinfrastructuur wordt geborgd. Daarnaast kunnen vrijkomende gronden en accommodaties bijdragen aan een leefbare omgeving voor de inwoners; zie ook programma 8 Sociaal Domein. Programmabegroting van 128

23 Exploitatie van de accommodaties Voor de accommodaties in Zelhem, de Pol en de Thorbeckezaal, wordt nog onderzocht of de taakstelling nog te realiseren is. Speelruimteplan In 2013 hebben we de TBB-maatregel voor speelplaatsen uitgewerkt in een Speelruimteplan. Aan de hand van dit plan gaan we het aantal speelplaatsen en speeltoestellen op een verantwoorde wijze met ongeveer de helft reduceren. Deelprogramma 3B TOERISME Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. J. Engels mw. C.H. van den Brink Wat willen we bereiken Verlengen verblijfsduur van toeristen in de gemeente Regionale en lokale samenwerking en professionalisering van de toeristische sector stimuleren Verdere ontwikkeling van het toerisme in Bronckhorst Wat gaan we ervoor doen Samenwerking Onze rol bestaat voornamelijk uit het faciliteren, realiseren en versterken van een goede werkomgeving, goede bereikbaarheid (fysiek en digitaal) en het faciliteren van bedrijven bij ontwikkeling en het (ver)binden van partijen waardoor initiatieven ontstaan. We geven onze rol vorm in een groter verband, namelijk door regionale samenwerking, maar ook omliggende regio's. Immers het gebied Achterhoek is in totaliteit aantrekkelijk, de toerist kiest zelden voor één specifieke gemeente binnen dat rijke aanbod. Overheden, ondernemers in de vrijetijdssector en toeristische organisaties in de Achterhoek erkennen en zien het belang van elkaar leren kennen en met elkaar optrekken en doen dat ook. Ze weten van elkaar wat ze willen, ze maken gebruik van elkaars ervaring en kennis. En ze dragen actief bij aan kennisuitwisseling. Ondernemers maken samen steeds nieuwe interessante combinaties die aantrekkelijk zijn voor bezoekers. Ze leveren kwaliteit doordat ze eigen kwaliteiten weten te verbinden met de behoeften van beoogde gasten en de kwaliteiten van hun regio. De samenwerking moet leiden tot een Vrijetijdsagenda Achterhoek en moet economische vernieuwing in de vrijetijdssector tot stand brengen. Verhogen van de toeristische bestedingen in de Achterhoek / Positie in de top 10 van populairste Nederlandse vakantieregio's Om de toeristische bestedingen te verhogen en de top10-positie te bereiken dragen we bij aan de stichting Achterhoek Toerisme (stat), zodat zij een aantal belangrijke basistaken kan uitvoeren, die bijdragen aan de hierboven beschreven doelen. Het gaat hierbij om toeristische merkontwikkeling, website-ontwikkeling, productontwikkeling, routeontwikkeling en -beheer, kennis en advies, e.d. Daarnaast stimuleren we initiatieven door het beschikbaar stellen van cofinanciering voor lokale en regionale projecten en trachten we via onze inbreng in het ruimtelijk beleid bedrijven te faciliteren in hun ontwikkeling. Programmabegroting van 128

24 Wat mag het kosten PROGRAMMA ONTSPANNEN Rekening Begroting (na wijz.) Lasten: meedoen toerisme totaal lasten Baten: meedoen toerisme totaal baten Saldo Bestaand beleid De lasten zijn, na aftrek van de baten, lager dan begroot in Een aantal budgetten zijn vervallen binnen het deelprogramma Meedoen (kapitaallasten speelplaatsen, afwikkeling overdracht sporthallen en projecten bibliotheek). Dit geeft een verlaging van de lasten met V in dat deelprogramma. De lasten van toerisme zijn wel lager dan in 2014, maar minder dan de daling van de baten. In 2014 zijn veel projecten betaald uit subsidies. In het deelprogramma Toerisme ontstaat zo een verhoging van de lasten met N. Investeringsplan Nu voor de speeltoestellen in 2014 is gekozen voor een jaarlijks budget voor onderhoud en vervanging kent dit programma niet langer een investeringsplanning. Besteding reserves en voorzieningen Omschrijving Investering B kwaliteitsimpuls Brummen- Bronkhorst Bedragen in Voor de verbetering van de veeromgeving Brummen-Bronckhorst zijn middelen beschikbaar gesteld via de resultaatbestemming Hiermee wordt het in 2013 gestarte project in 2015 financieel afgerond. Programmabegroting van 128

25 2.1.4 Programma 4 Leren Algemeen Missie Bronckhorst biedt (onderwijs)instellingen de faciliteiten die nodig zijn om jongeren voor te bereiden op een actieve deelname aan de samenleving en die volwassenen in staat stellen om op een volwaardige wijze deel te nemen aan de samenleving. Context en achtergrond De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de bevolkingsopbouw maken het nodig dat we inspelen op een andere (onderwijs)vraag en (onderwijs)aanbod voor de voortzetting van de economische activiteiten binnen onze gemeente. Onderwijsbeleid moet aansluiten bij alle beleidsterreinen, verwoord in bijvoorbeeld de economische visie, de woonvisie of de visie op het sociaal domein. De gemeente heeft als wettelijke taak te voorzien in adequate onderwijshuisvesting (primair en voortgezet onderwijs). Ook is de gemeente wettelijk verplicht erop toe te zien dat alle kinderen in de leeftijd van 5 tot 16 jaar onderwijs volgen en vervolgens met een startkwalificatie de school verlaten. Binnen Bronckhorst hebben we te maken met ontgroening. Uit de provinciale bevolkingsprognose (2012) blijkt dat in 2030 het aantal jongeren onder de 25 jaar met 24% zal zijn afgenomen ten opzichte van 2010 (in ). De meest recente cijfers van de leerlingenprognose Oost-Gelderland (MOOZ) laten in 2023 een daling van het aantal leerlingen bij de basisscholen zien van 43% ten opzichte van 2013 (in ). Kaderstellende beleidsnota's Integraal jeugd- en jongerenbeleid 12 tot 23 jaar (2006) Peuterspeelzaalbeleid (2007) Jeugd- en onderwijsbeleid (2008) Integraal huisvestingsplan onderwijs (2013) Strategisch Huisvestingsplan Kindvoorzieningen (2014) Deelprogramma's 4A Onderwijshuisvesting 4B Onderwijs Deelprogramma 4A ONDERWIJSHUISVESTING Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. J. Engels mw. J.M. Lenselink Wat willen we bereiken Scholen hebben een aangename werk- en leeromgeving Wat gaan we ervoor doen Scholenbouw Voor het bouwproject "Integraal Kindcentrum Steenderen" starten de bouwwerkzaamheden in Naar verwachting wordt het gebouw eind 2015 opgeleverd. Onderhoud De overheveling van het zogenaamde buitenonderhoud van gemeente naar schoolbesturen is per 1 januari 2015 een feit. Schoolbesturen krijgen in het vervolg rechtstreeks een vergoeding van het Ministerie voor het uitvoeren van het groot onderhoud. Gemeenten blijven wel verantwoordelijk voor nieuwbouw en uitbreiding van schoolgebouwen. Programmabegroting van 128

26 De financiële afrekening met de schoolbesturen van in 2014 aangegane verplichtingen voor het groot onderhoud zal begin 2015 worden afgerond. Deelprogramma 4B ONDERWIJS Portefeuillehouder Ambtelijk trekker dhr. J. Engels mw. J.M. Lenselink Wat willen we bereiken Alle jongeren uit Bronckhorst verlaten de school met een startkwalificatie Actieve deelname van inwoners aan de samenleving en/of werk Wat gaan we ervoor doen Alle jongeren een startkwalificatie We staan voor actieve handhaving van de leerplicht volgens de Leerplichtwet. Dat betekent intensief overleg met de scholen en, wanneer van toepassing, overleg met andere instellingen. Voor ons staat hierbij daadwerkelijke oplossing van problemen van leerlingen centraal. Het centrum voor jeugd en gezin wordt geïntegreerd in de ontwikkeling van het sociaal domein en we maken afspraken over de aansluiting tussen jeugdzorg en onderwijs in het kader van passend onderwijs en de transitie jeugdzorg. Hierbij werken we samen met het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs en het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC). Actieve deelname aan de samenleving en/of werk We zetten in 2015 opnieuw ambulant jongerenwerk in en de begeleiding door JEKKmedewerkers (Jeugd- en Kleine Kriminaliteit). We gaan effectieve en efficiënte vervoersstromen inrichten binnen de beperkte mogelijkheden die de wet ons geeft. Hoewel de groep kleiner wordt, moet de reis voor een leerling aan steeds meer, lastenverhogende, eisen voldoen (maximale reisduur, wel/niet gezamenlijk vervoer, etc). De eventuele gevolgen van het passend onderwijs voor het leerlingenvervoer nemen we daarin mee. Wat mag het kosten PROGRAMMA LEREN Rekening Begroting (na wijz.) Lasten: onderwijshuisvesting onderwijs totaal lasten Baten: onderwijshuisvesting onderwijs totaal baten Saldo Bestaand beleid De lasten zijn, na aftrek van de baten, lager dan begroot in Dit kent twee oorzaken. De jaarlijkse onderhoudsdotatie scholen komt te vervallen nu de rijksmiddelen hiervoor rechtstreeks aan de scholen wordt verstrekt en de lasten van het leerlingenvervoer worden lager bij Passend onderwijs. Samen leidt dit tot een, voor 2015 al in de vorige programmabegroting Programmabegroting van 128

Programmabegroting 2014-2017 : Compliment aan de samenleving

Programmabegroting 2014-2017 : Compliment aan de samenleving Programmabegroting 2014-2017 : Compliment aan de samenleving Inhoudsopgave Programmabegroting 2014-2017 : Compliment aan de samenleving 1 ALGEMEEN 1 1.1 Leeswijzer 2 1.2 Nota van aanbieding 4 2 BELEIDSBEGROTING

Nadere informatie

Naam portefeuillehouder: Naam behandelend ambtenaar: Telefoon behandelend ambtenaar: behandelend ambtenaar: Uitvoeringsagenda Achterhoek

Naam portefeuillehouder: Naam behandelend ambtenaar: Telefoon behandelend ambtenaar:  behandelend ambtenaar: Uitvoeringsagenda Achterhoek gemeente Bronckhorst Raadsvoorstel Voorstel no: Agendapunt: 140717/15 15 Vergaderdatum 17 juli 2014 Registratie nr Z25604.RD14-00795 Naam portefeuillehouder: Naam behandelend Telefoon behandelend E-mail

Nadere informatie

Programmabegroting 2013-2016

Programmabegroting 2013-2016 Programmabegroting 2013-2016 Inhoudsopgave Programmabegroting 2013-2016 1 ALGEMEEN 1 1.1 Leeswijzer 2 1.2 Nota van aanbieding 4 2 BELEIDSBEGROTING 7 2.1 Programma's 8 2.1.1 Programma 1 Besturen 9 2.1.2

Nadere informatie

Naam portefeuillehouder: Naam behandelend ambtenaar: Telefoon behandelend ambtenaar: behandelend ambtenaar:

Naam portefeuillehouder: Naam behandelend ambtenaar: Telefoon behandelend ambtenaar:  behandelend ambtenaar: gemeente Raadsvoorstel Voorstel no: Agendapunt: 140717/13 13 Vergaderdatum 17 juli 2014 Registratie nr Z64103.RD14-00791 Naam portefeuillehouder: Naam behandelend Telefoon behandelend E-mail behandelend

Nadere informatie

GRIFFIE POLITIEKE TERMIJN AGENDA

GRIFFIE POLITIEKE TERMIJN AGENDA GRIFFIE POLITIEKE TERMIJN AGENDA 2014-2018 Intentie Met dit document willen de fracties van de gemeenteraad van De Wolden de intentie uitspreken om, evenals in de voorgaande periodes, een Politieke Termijn

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 215-218 3.5 Ruimtelijke ontwikkeling Gouda heeft bijna 71. inwoners en is een stad waar het prettig is om te wonen. Een stad met een mooie historische binnenstad en waar inwoners betrokken

Nadere informatie

VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep De Kunst van Samen. Aan de Gemeenteraad

VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep De Kunst van Samen. Aan de Gemeenteraad VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep 2016-2020 De Kunst van Samen. Geachte raad, Aan de Gemeenteraad VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. Hierbij biedt ons college u het Kunst-

Nadere informatie

QUICK SCAN PROGRAMMABEGROTING 2008 LEIDSCHENDAM-VOORBURG EN RIJSWIJK

QUICK SCAN PROGRAMMABEGROTING 2008 LEIDSCHENDAM-VOORBURG EN RIJSWIJK 1 (2007/28317) QUICK SCAN PROGRAMMABEGROTING 2008 LEIDSCHENDAM-VOORBURG EN RIJSWIJK 1. ONDERZOEKSVRAGEN 1. Kan de raad met de programmabegroting beoordelen of de voorgenomen beleidsmaatregelen doeltreffend

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 489473 Datum : 10 oktober 2017 Programma : Alle Blad : 1 van 6 Commissie : Bestuur Portefeuillehouder: mr. P.J.M. van Domburg

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013 Begroting 2014 Aanbieding Gemeenteraad ember Laatste begroting deze raadsperiode Sluitende begroting 2014 Meerjarenperspectief moeilijk Bezuinigingsplan Strategische investeringen Ambities Stadsvisie Belastingen

Nadere informatie

Raadsvergadering. Bovendien wijzen wij u er op dat in deze kadernota nog geen rekening is gehouden met de implementatie van de strategische agenda.

Raadsvergadering. Bovendien wijzen wij u er op dat in deze kadernota nog geen rekening is gehouden met de implementatie van de strategische agenda. RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Nummer 30 juni 2016 16-049 Onderwerp Kadernota 2017-2020 Aan de raad, Onderwerp Kadernota 2017-2020. Gevraagde beslissing 1. De Kadernota 2017-2020 vast te stellen. Grondslag

Nadere informatie

J a a r s t u k k e n 2 0 1 5

J a a r s t u k k e n 2 0 1 5 Jaarstukken Inhoudsopgave 1. Algemeen 4 1.1. Voorwoord 5 1.2. Leeswijzer 8 2. Jaarverslag 10 2.1. Programmaverantwoording 12 2.1.1. Programma 1 BESTUREN 13 2.1.2. Programma 2 WONEN EN WERKEN 17 2.1.3.

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT 3. Doetinchem, 10 december 2008. Beleidsplan Re-integratiebeleid 2009-2011

Aan de raad AGENDAPUNT 3. Doetinchem, 10 december 2008. Beleidsplan Re-integratiebeleid 2009-2011 Aan de raad AGENDAPUNT 3 Beleidsplan Re-integratiebeleid 2009-2011 Voorstel: 1. De kaders uit het beleidsplan 'Werken werkt!' vaststellen, zijnde: a. als doelstellingen: - het bevorderen van de mogelijkheden

Nadere informatie

Simpelveld. Advies aan burgemeester en wethouders. Onderwerp: jaarstukken 2014. gemeente. Behandelend ambtenaar:

Simpelveld. Advies aan burgemeester en wethouders. Onderwerp: jaarstukken 2014. gemeente. Behandelend ambtenaar: Advies aan burgemeester en wethouders gemeente Simpelveld Datum advies: 6 mei 2015 Financiële consequenties: Afdeling: Bedrijfsvoering Zaakkenmerk: 47584 Openbare besluitenlijst: ja Behandelend ambtenaar:

Nadere informatie

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS 20170512 1. INLEIDING In 2016 hebben we met u en met de samenleving intensief gesproken over de toekomst van Zutphen. Gezamenlijk hebben we vastgesteld

Nadere informatie

Onderwerp Programmabegroting 2012 Samenwerkingsverband Regio Eindhoven

Onderwerp Programmabegroting 2012 Samenwerkingsverband Regio Eindhoven Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 31 mei 2011 Registratienummer: 2011/45 Agendapunt nummer: 16 Onderwerp Programmabegroting 2012 Samenwerkingsverband Regio

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.16.0984 B.16.0984 Landgraaf, 23 mei 2016 ONDERWERP: Vaststellen zienswijze raad van begroting GGD Zuid Limburg 2017 Raadsvoorstelnummer:

Nadere informatie

Ontwikkelprogramma Demografische ontwikkelingen

Ontwikkelprogramma Demografische ontwikkelingen Ontwikkelprogramma Demografische ontwikkelingen Leefbare en vitale dorpen in Berkelland 5 Doelenboom Wat speelt er? 6 Bewust worden? Veranderingen in Berkelland en de regio Achterhoek door de krimp lijken

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad van Ridderkerk. Betreft: Aanbieding Programmabegroting 2015 en Collegeprogramma. Geachte raadsleden,

Aan de gemeenteraad van Ridderkerk. Betreft: Aanbieding Programmabegroting 2015 en Collegeprogramma. Geachte raadsleden, Aan de gemeenteraad van Ridderkerk Uw brief van: Ons kenmerk: 89398 Uw kenmerk: Contact: C. Kolf Bijlage(n): 2 Doorkiesnummer: E-mailadres: C.Kolf@ridderkerk.nl Datum: 24 september 2014 Betreft: Aanbieding

Nadere informatie

Gemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening

Gemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening ** Vastgesteld oktober 2014 Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening Visie verplaatsing nietagrarische bedrijven binnen het buitengebied Status: vastgesteld door de gemeenteraad van Houten d.d.

Nadere informatie

Jaarstukken 2016 gemeente Bronckhorst

Jaarstukken 2016 gemeente Bronckhorst gemeente Bronckhorst Z02123717D4 Naam portefeuillehouder: A.A.L.M. Spekschoor Vergaderdatum 29 juni 2017 Registratie nr Z93146\Raad- 00243 Naam behandelend ambtenaar: Telefoon behandelend ambtenaar: E-mail

Nadere informatie

Is bevolkingskrimp een ramp of biedt het ook kansen?! Willy Doorn Burgemeester gemeente Landerd Mei 2010

Is bevolkingskrimp een ramp of biedt het ook kansen?! Willy Doorn Burgemeester gemeente Landerd Mei 2010 Is bevolkingskrimp een ramp of biedt het ook kansen?! Willy Doorn Burgemeester gemeente Landerd Mei 2010 Opbouw verhaal Wie ben ik Aanleiding onderzoek Pilotgemeente vergrijzing- en ontgroeningscan PON

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen Raadsvoorstel Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen 2014-2017 Datum raadsvergadering 06-02-2014 Portefeuillehouder(s) R.G. te Beest W.E. Westerman Registratienummer Rs13.00783 Ambtenaar K. Bruijns Datum

Nadere informatie

J a a r s t u k k e n 2 0 1 4

J a a r s t u k k e n 2 0 1 4 Jaarstukken Inhoudsopgave 1. Algemeen 4 1.1. Voorwoord 5 1.2. Leeswijzer 7 2. Jaarverslag 8 2.1. Programmaverantwoording 10 2.1.1. Programma 1 BESTUREN 11 2.1.2. Programma 2 WONEN EN WERKEN 17 2.1.3. Programma

Nadere informatie

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5 2017MME151 College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel DATUM 26 september 2017 NUMMER PS AFDELING Managementondersteuning COMMISSIE Alle STELLER Alex van der Weij DOORKIESNUMMER 3992 DOCUMENTUMNUMMER

Nadere informatie

Aan de raad van de gemeente LEIDSCHENDAM-VOORBURG

Aan de raad van de gemeente LEIDSCHENDAM-VOORBURG Aan de raad van de gemeente LEIDSCHENDAM-VOORBURG Datum 20 december 2011 Onderwerp Raadsbrief: Sociale structuurvisie Categorie B Verseonnummer 668763 / 681097 Portefeuillehouder De heer Rensen en de heer

Nadere informatie

2.3 Programma 3: De werkende gemeente

2.3 Programma 3: De werkende gemeente 2.3 Programma 3: De werkende gemeente Wat willen we bereiken? Algemeen Als gemeente kiezen we voor een strategische focus op werken en leren. Door het versterken van de economische ontwikkeling in onze

Nadere informatie

Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost

Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost Aan de Raadscommissie Agendapunt: 5 Onderwerp: Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost Kenmerk: Status: VROM - Ruimtelijke Ordening / FK Informerend Kollum, 11 januari 2011 Samenvatting

Nadere informatie

Afdeling: Financien / control Zaakkenmerk: Behandelend ambtenaar: J.A.L. Degens. Afdelingsmanager: G.H.J. Hollands

Afdeling: Financien / control Zaakkenmerk: Behandelend ambtenaar: J.A.L. Degens. Afdelingsmanager: G.H.J. Hollands Advies aan gemeenteraad Datum advies: 23 mei 2017 Financiële consequenties: Zie beslispunt Afdeling: Financien / control Zaakkenmerk: 80328 Behandelend ambtenaar: J.A.L. Degens Afdelingsmanager: G.H.J.

Nadere informatie

Vervolgblad Informatienotitie Pagina 1. Raadsleden College van Burgemeester en Wethouders Veiligheidsbeleid

Vervolgblad Informatienotitie Pagina 1. Raadsleden College van Burgemeester en Wethouders Veiligheidsbeleid Pagina 1 Informatienotitie AAN VAN ONDERWERP Raadsleden College van Burgemeester en Wethouders Veiligheidsbeleid DATUM 9 september 2009 KOPIE AAN BIJLAGE REGISTRATIENUMMER 0906730 3 (methodiek kernbeleid

Nadere informatie

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Datum: 1 mei 2018 Blad : 1 van 5

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Datum: 1 mei 2018 Blad : 1 van 5 Raadsvoorstel Gemeente IJsselstein agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 549215 Programma : Wonen & Ruimte Commissie : Ruimte Portefeuillehouder: Wethouder mr. N.P.L.M. Doesburg

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 2016-2019 3.2 Zorg (Wmo) 20 Programmabegroting 2016-2019 3.2.1 Wat wil Gouda bereiken? De implementatie van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden tengevolge van de decentralisaties

Nadere informatie

VOORSTEL INHOUD. Portefeuille: P. Gach Wethouder. No. B Dronten, 11 september 2012

VOORSTEL INHOUD. Portefeuille: P. Gach Wethouder. No. B Dronten, 11 september 2012 Portefeuille: P. Gach Wethouder Dronten, 11 september 2012 Sociaal Economische Agenda, opdrachtformulering kerngroepen Aan de gemeenteraad VOORSTEL Wij stellen u voor: 1. de uitwerkingsopdrachten van de

Nadere informatie

Faciliteren maatschappelijke initiatieven

Faciliteren maatschappelijke initiatieven gemeente Bronckhorst Z01C7ED5B0A Naam portefeuillehouder: A.A.L.M. Spekschoor Vergaderdatum 23 maart 2017 Registratie nr Z91054\Raad- 00209 Naam behandelend Telefoon behandelend E-mail behandelend W. Gouwenberg

Nadere informatie

Subsidieregelingen 2017 Gemeente Krimpenerwaard

Subsidieregelingen 2017 Gemeente Krimpenerwaard Subsidieregelingen 2017 Gemeente Krimpenerwaard Vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Krimpenerwaard, gehouden op 25 april 2015. de secretaris, de burgemeester, mw.

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Aan de raad,

Raadsvoorstel. Aan de raad, Raadsvoorstel Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel 765996 De heer H. ter Heegde, burgemeester Zienswijze indienen over de jaarstukken 2017 en de ontwerpbegroting 2019 Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek

Nadere informatie

Collegeprogramma Met en voor elkaar aan de slag

Collegeprogramma Met en voor elkaar aan de slag Collegeprogramma 2018 2022 Met en voor elkaar aan de slag Versie: 12 februari 2019 1 Voorwoord Op 4 juli 2018 is het nieuwe college van burgemeester en wethouders bestaande uit T@B, SGP en CU benoemd door

Nadere informatie

: 27 augustus 2012 : 10 september : C.L. Jonkers : N.T. Hoekstra

: 27 augustus 2012 : 10 september : C.L. Jonkers : N.T. Hoekstra RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering : 27 augustus 2012 : 10 september 2012 Documentnr. Zaaknummer : 890 : Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid

Nadere informatie

4311. gemeente Bronckhorst

4311. gemeente Bronckhorst 4311. gemeente Bronckhorst Z01BFCFD2C1 Naam portefeuillehouder: A.A.L.M. Spekschoor Vergaderdatum 26 januari 2017 Registratie nr Onderwerp Z86735\Raad- 00202 Naam behandelend Telefoon behandelend E-mail

Nadere informatie

J a a r s t u k k e n 2 0 1 3

J a a r s t u k k e n 2 0 1 3 Jaarstukken Inhoudsopgave Jaarstukken 1 Algemeen 1 1.1 Voorwoord 2 1.2 Leeswijzer 5 2 Jaarverslag 7 2.1 Programmaverantwoording 8 2.1.1 Programma 1 BESTUREN 9 2.1.2 Programma 2 WONEN EN WERKEN 15 2.1.3

Nadere informatie

Afdeling: Beleid & Projecten Leiderdorp, Onderwerp: bestemming uitkering BLSgelden

Afdeling: Beleid & Projecten Leiderdorp, Onderwerp: bestemming uitkering BLSgelden Pagina 1 van 6 Versie Nr. 1 Concept Afdeling: Beleid & Projecten Leiderdorp, 21-12-2010 Onderwerp: bestemming uitkering BLSgelden 2005 t/m 2009 Aan de raad. Beslispunten 1. Akkoord gaan met het voorstel

Nadere informatie

Programma inleiding. Relevante beleidskaders/nota's

Programma inleiding. Relevante beleidskaders/nota's 3. Economie Programma inleiding Een duurzame en evenwichtige groei van de Veerse economie is van belang voor de werkgelegenheid en de leefbaarheid. Kernwoorden zijn: Vitaliteit innovatie tekorten op de

Nadere informatie

Programmasturing en Programmabegroting 2015-2018

Programmasturing en Programmabegroting 2015-2018 Programmasturing en Programmabegroting 2015-2018 Politieke markt 10 Juni Mark Oude Bennink, Ruud Molenkamp & Gijs Tiebot 1 Inhoud presentatie 1. Programmasturing? rol van de raad terugblik programmasturing

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Onderwerp: Integraal huisvestingsplan Registratienummer: 513472 Op voorstel van het college d.d.: 17 december 2013 Datum vergadering: 28 januari 2014 Portefeuillehouder: J.P.

Nadere informatie

GEMEENTE SCHERPENZEEL. Raadsvoorstel

GEMEENTE SCHERPENZEEL. Raadsvoorstel GEMEENTE SCHERPENZEEL Raadsvoorstel Datum voorstel : 18 augustus 2015 Raadsvergadering : 29 september 2015 Agendapunt : Bijlage(n) : 8 Kenmerk : Portefeuille : wethouder H.J.C. Vreeswijk Behandeld door:

Nadere informatie

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in OPEN 21 punten voor Nijkerk in 2014-2018 We staan open voor vernieuwing en verandering van top-down handelen naar open staan voor verbinden met andere overheden, instellingen en bedrijven van denken in

Nadere informatie

Raadsvergadering van 1 november 2012 Agendanummer: 5

Raadsvergadering van 1 november 2012 Agendanummer: 5 RAADSVOORSTEL Verseon kenmerk: 368891 Raadsvergadering van 1 november 2012 Agendanummer: 5 Onderwerp: Beleidsbegroting 2013-2016 Verantwoordelijk portefeuillehouder: Drs. F.P. Fakkers SAMENVATTING Vanuit

Nadere informatie

Gemeente Haarlem. Drs. Jur Botter, MPA. Retouradres: Stadhuis, Postbus PB Haarlem

Gemeente Haarlem. Drs. Jur Botter, MPA. Retouradres: Stadhuis, Postbus PB Haarlem Gemeente Drs. Jur Botter, MPA. Wethouder Wmo, Welzijn, Volksgezondheid, Cultuur en Vastgoed Retouradres: Stadhuis, Postbus 511 2003 PB Aan de commissie Samenleving Datum Ons kenmerk Contactpersoon Doorkiesnummer

Nadere informatie

Ladder voor duurzame verstedelijking Bestemmingsplan Huis ter Heide West, gemeente Zeist

Ladder voor duurzame verstedelijking Bestemmingsplan Huis ter Heide West, gemeente Zeist Ladder voor duurzame verstedelijking Bestemmingsplan Huis ter Heide West, gemeente Zeist De Ladder voor duurzame verstedelijking is in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) geïntroduceerd en

Nadere informatie

TOEKOMSTVISIE. het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting

TOEKOMSTVISIE. het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting TOEKOMSTVISIE het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting Als je plannen maakt voor een vakantie, dan kies je eerst een bestemming. Gran Canaria of Schiermonnikoog, Amsterdam of Barcelona,

Nadere informatie

Onderwerp: Woonvisie Brielle en het onderzoek ontwikkeling woningvoorraad Brielle

Onderwerp: Woonvisie Brielle en het onderzoek ontwikkeling woningvoorraad Brielle Sector/stafafdeling: Portefeuillehouder: Grondgebied/RO Wethouder Schoon Ter behandeling in de vergadering van: de commissie grondgebied d.d. 31 oktober 2017 de Raad d.d. 21 november 2017 Onderwerp: Woonvisie

Nadere informatie

Raadsvoorstel en besluitnota

Raadsvoorstel en besluitnota 2016/197661 Raadsvoorstel en besluitnota Onderwerp Visie op de opvang en integratie van vluchtelingen in Zaanstad Gevraagd besluit 1. De visie inzake de opvang en integratie van vluchtelingen in Zaanstad

Nadere informatie

Raadsvoorstel. 1. Samenvatting. 2. Voorstel. 3. Inleiding. Agenda nr. 8

Raadsvoorstel. 1. Samenvatting. 2. Voorstel. 3. Inleiding. Agenda nr. 8 Raadsvoorstel Agenda nr. 8 Onderwerp: Kennisnemen van het concept ondernemingsplan Werkbedrijf Atlant de Peel 2017-2018 Soort: Kaderstellend / informerend Opsteller: M.J.A. Lammers Portefeuillehouder:

Nadere informatie

Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik

Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik Nota voor : vergadering algemeen bestuur Datum : 1 juli 2015 Onderwerp : Jaarrekening 2014 en jaarverslag 2014 VNOG Agendapunt : Kenmerk : Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik Inleiding De jaarrekening

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

Coalitieakkoord Gemeente Beek Sociaal Verder

Coalitieakkoord Gemeente Beek Sociaal Verder Coalitieakkoord Gemeente Beek 2014-2018 Sociaal Verder 1. Inleiding In april 2014 hebben wij, de politieke partijen BBB-NDB en Progressief Beek, overeenstemming bereikt over het vormen van een coalitie

Nadere informatie

Hoogeveen. Gemeente. Raad 3 1 MRT Conform besloten. Raadsvoorstel. Datum raadsavond 31 maart 2017 Programma. Krachtige wijken & dorpen Onderwerp

Hoogeveen. Gemeente. Raad 3 1 MRT Conform besloten. Raadsvoorstel. Datum raadsavond 31 maart 2017 Programma. Krachtige wijken & dorpen Onderwerp Gemeente Hoogeveen Conform besloten Raad 3 1 MRT 2017 Raadsvoorstel Datum raadsavond 31 maart 2017 Programma Krachtige wijken & dorpen Onderwerp Kunstijsbaan Hoogeveen Samenvatting De stichting kunstijsbaan

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT 11. Doetinchem, 4 juli 2009 ALDUS BESLOTEN 9 JULI Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem

Aan de raad AGENDAPUNT 11. Doetinchem, 4 juli 2009 ALDUS BESLOTEN 9 JULI Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem Aan de raad AGENDAPUNT 11 ALDUS BESLOTEN 9 JULI 2009 Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem Doetinchem, 4 juli 2009 Voorstel: 1. de foto van de sociaal-economische situatie in Doetinchem

Nadere informatie

Aanbiedingsbrief ontwerpprogrammabegroting 2012 inclusief de meerjarenbegroting

Aanbiedingsbrief ontwerpprogrammabegroting 2012 inclusief de meerjarenbegroting Aanbiedingsbrief ontwerpprogrammabegroting 2012 inclusief de meerjarenbegroting 2012-2015 Inleiding Voor u ligt de programmabegroting voor het kalenderjaar 2012 van de gemeente Oirschot met daarin de meerjarenbegroting

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Provincie Flevoland (FL) t.a.v. de Provinciale Staten Postbus 55 8200 AB LELYSTAD DGBK/Bestuur, Democratie

Nadere informatie

Uitwerking Kadernota Jeugd

Uitwerking Kadernota Jeugd Bijlage I bij besluit van de raad van de gemeente Alphen aan den Rijn van 29 mei 2008, nr 2008/5681 (raadsbesluit 2008/35) Uitwerking Kadernota Jeugd Algemene inleiding Van de deelprogramma s 3 en 4 Jeugd

Nadere informatie

22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE

22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE 22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE ONTWERPBEGROTING 2016 Inhoudsopgave Bladz. 1. Aanbieding begroting 2016 1 2. Beleidsbegroting 2016 3 2.1 Programma 2.2 Paragrafen 3. Financiële begroting

Nadere informatie

MOED brandweer VNOG T.b.v. de 22 gemeenteraden

MOED brandweer VNOG T.b.v. de 22 gemeenteraden MOED brandweer VNOG T.b.v. de 22 gemeenteraden ü Aanleiding MOED ü Algemene informatie brandweer in de veiligheidsregio ü Inhoud MOED ü Samenvatting uitspraken algemeen bestuur 1. Aanleiding MOED De wereld

Nadere informatie

Zelfstandig Oudewater pakt door!

Zelfstandig Oudewater pakt door! Zelfstandig Oudewater pakt door! Coalitieprogramma 2016-2018 Onze stad is al meer dan 750 jaar een stad om trots op te zijn. We zijn trots op onze dorpskernen, ons buitengebied, onze monumenten en onze

Nadere informatie

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren:

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren: Nota voor : vergadering Algemeen Bestuur Datum : 19 december 2012 Onderwerp : Uitgangspunten begroting 2014 en planning besluitvorming Agendapunt : 5 Kenmerk : AB/1224 Bijlage: Planning en controlcyclus

Nadere informatie

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant. Raadsvoorstel Registratienummer: CONCEPT Onderwerp: 2e Managementrapportage 2017 Portefeuillehouder: wethouder W.A.R. Visser Te nemen besluit: - De begroting 2017 te wijzigen volgens de in de 2e managementrapportage

Nadere informatie

Aan de raad. Status: ter besluitvorming

Aan de raad. Status: ter besluitvorming No. 326498-1 Emmeloord, 18 juni 2015. Onderwerp Huisvesten De Fladderiep en Kindcentrum in Kraggenburg Advies raadscommissie Hamerstuk. Aan de raad. Status: ter besluitvorming Voorgesteld besluit 1. een

Nadere informatie

PROGRAMMA 1 - WONEN, WERKEN EN RECREËREN

PROGRAMMA 1 - WONEN, WERKEN EN RECREËREN PROGRAMMA 1 - WONEN, WERKEN EN RECREËREN ALGEMEEN Omschrijving Dit programma omvat de beleidsvelden woningbouw, bedrijvigheid en werkgelegenheid, recreatie en toerisme en vergunningverlening, toezicht

Nadere informatie

Begroting 2015. Intergemeentelijke Werkvoorziening Gennep, Mook en Middelaar (IWGM)

Begroting 2015. Intergemeentelijke Werkvoorziening Gennep, Mook en Middelaar (IWGM) Begroting 2015 Intergemeentelijke Werkvoorziening Gennep, Mook en Middelaar (IWGM) Gennep, 08-05-2014 1 Inhoud Inleiding 3 2015 4 Paragrafen 5 Programmabegroting 2015 7 Toelichting programmabegroting 8

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT 11. Doetinchem, 4 juli 2009. Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem

Aan de raad AGENDAPUNT 11. Doetinchem, 4 juli 2009. Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem Aan de raad AGENDAPUNT 11 Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem Voorstel: 1. de foto van de sociaal-economische situatie in Doetinchem voor kennisgeving aannemen; 2. het beleidskader

Nadere informatie

Krimp in Fryslân. Inwonertal

Krimp in Fryslân. Inwonertal Krimp in Fryslân Bevolkingsdaling, lokaal en regionaal, is een vraagstuk van nu én de komende jaren. Hoewel pas over enkele decennia de bevolking van Fryslân als geheel niet meer zal groeien, is in sommige

Nadere informatie

GEVOLGEN VOOR JA/NEE ROUTING DATUM Communicatie Nee College Financieel Juridisch

GEVOLGEN VOOR JA/NEE ROUTING DATUM Communicatie Nee College Financieel Juridisch *Z00EE495836* Voorstel voor de gemeenteraad Voorstelnummer Voorstellen Raad Directeur : mevr. S. van Heeren Zaakgericht\334 Behandelend ambtenaar N. van der Heijden Zaaknummer Z.15-14107 Datum: 13 april

Nadere informatie

Daarmee willen we bijdragen aan geluk en levensvoldoening van alle mensen in Roerdalen.

Daarmee willen we bijdragen aan geluk en levensvoldoening van alle mensen in Roerdalen. Programma op hoofdlijnen 2018-2022 Samen doen. Verder werken aan geluk, op een stevig fundament Dit programma bevat de belangrijkste uitgangspunten voor de raadsperiode 2018-2022. Alle raadsfracties hebben

Nadere informatie

25 april 2012 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE

25 april 2012 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE 25 april 2012 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE BEGROTING 2013 Inhoudsopgave Bladz. 1. Aanbieding begroting 2013 1 2. Beleidsbegroting 2013 3 2.1 Programma 2.2 Paragrafen 3. Financiële begroting 2013

Nadere informatie

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting De begroting van de provincie Utrecht voor 2012 Een samenvatting Hoeveel gaat de provincie Utrecht in 2012 uitgeven? Waaraan en waarom? Dat leest u in deze samenvatting. U zult zien dat wij voor 2012 duidelijke

Nadere informatie

Scholder an Scholder Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0

Scholder an Scholder Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0 Scholder an Scholder 2.0 - Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0 Opdracht Bestuurlijk Overleg Sport; 7 december 2016 Evaluatie van scholder an scholder (1.0) leert

Nadere informatie

Investeringsplan 2015 Krachtig Noordoostpolder

Investeringsplan 2015 Krachtig Noordoostpolder Investeringsplan 2015 Krachtig Noordoostpolder Gemaakt Genop 10/29/2014 12:17:00 PM Gemeente Noordoostpolder 29 oktober 2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 1.1. Achtergrond... 3 1.2.

Nadere informatie

Bestuurlijke programmaopdrachten 2009-2010 Regio Groningen-Assen

Bestuurlijke programmaopdrachten 2009-2010 Regio Groningen-Assen Bestuurlijke programmaopdrachten - Regio Groningen-Assen stuurgroep 22 juni Bijlage 3 Bestuurlijke programmaopdrachten.doc Bestuurlijke programmaopdracht bereikbaarheid Verbetering en waarborging bereikbaarheid

Nadere informatie

Voorstel: instemmen met de uitgangspunten zoals verwoord in de kadernota.

Voorstel: instemmen met de uitgangspunten zoals verwoord in de kadernota. Aan de raad AGENDAPUNT 6.11 Kadernota regionalisering brandweer Voorstel: instemmen met de uitgangspunten zoals verwoord in de kadernota. In 2006 besloten de gemeenten Bronckhorst, Doetinchem, Montferland

Nadere informatie

Rekenkamercommissie. Onderzoekprogramma vanaf 2012

Rekenkamercommissie. Onderzoekprogramma vanaf 2012 Rekenkamercommissie Onderzoekprogramma vanaf 2012 1. Inleiding De gemeenteraad van Brummen heeft een Rekenkamercommissie. De Rekenkamercommissie voert onderzoeken uit betrekking hebbende op de doelmatigheid,

Nadere informatie

Veiligheidszorg op Maat. Samen naar een nieuw dekkingsplan

Veiligheidszorg op Maat. Samen naar een nieuw dekkingsplan Veiligheidszorg op Maat Samen naar een nieuw dekkingsplan Veiligheidszorg op Maat In deze brochure staan de bestuurlijke uitgangspunten voor het nog op te stellen dekkingsplan veiligheidszorg, waarover

Nadere informatie

Samen Sterk Voor Uw Belang

Samen Sterk Voor Uw Belang Samen Sterk Voor Uw Belang Verkiezingsprogramma GemeenteBelangen 2014 2018 Speerpunten www.gemeentebelangen-aalten.nl Samen sterk voor uw belang Verkiezingsprogramma 2014 2018 GemeenteBelangen werkt actief

Nadere informatie

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 10 november 2016

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 10 november 2016 GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 10 november 2016 Voorstel van het college aan de raad Agendapunt Onderwerp: Programmabegroting 2017 en verwerking financiële effecten uit de septembercirculaire.

Nadere informatie

Zaaknummer : Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie :

Zaaknummer : Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie : Zaaknummer : 94335 Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie : Onderwerp : Begroting 2015 Collegevergadering : Agendapunt : Portefeuillehouder : Wethouder J.B. Boer Meer informatie bij : Eric Gussekloo

Nadere informatie

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Gemeente Bussum Vaststellen Perspectiefnota 2015 Brinklaan 35 Postbus 6000 1400 HA Bussum Aan de gemeenteraad.

Nadere informatie

Voorstel voor de Raad

Voorstel voor de Raad Voorstel voor de Raad Datum raadsvergadering : 10 mei 2012 Agendapuntnummer : VIII, punt 6 Besluitnummer : 389 Portefeuillehouder : Wethouder Mirjam Pauwels Aan de gemeenteraad Onderwerp: Programma Decentralisaties.

Nadere informatie

Startnotitie beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning 2012-2015

Startnotitie beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning 2012-2015 Startnotitie beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning 2012-2015 juli 2011: sector Inwonerszaken, team Openbare Orde, Welzijn en Onderwijs 1 Inleiding Voor u ligt de startnotitie beleidsplan Wet Maatschappelijke

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

Titel. Evaluatie Economisch Actieplan 8/12. Subtitel

Titel. Evaluatie Economisch Actieplan 8/12. Subtitel Titel Evaluatie Economisch Actieplan 8/12 Subtitel Doel van het Economisch Actieplan behouden en stimuleren van de bedrijvigheid; verbeteren van het (gemeentelijk)ondernemersklimaat; onderhouden van goede

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Convenant Regionale Detailhandelsafspraken. Aan de raad,

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Convenant Regionale Detailhandelsafspraken. Aan de raad, RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Nummer 14 december 2017 17-105 Onderwerp Convenant Regionale Aan de raad, Onderwerp Convenant Regionale Gevraagde beslissing 1. Het Convenant Regionale vast te stellen. Grondslag

Nadere informatie

BERKELLAND EEN KRACHTIGE SAMENLEVING

BERKELLAND EEN KRACHTIGE SAMENLEVING Berkelland BERKELLAND EEN KRACHTIGE SAMENLEVING met elkaar voor elkaar Verkort verkiezingsprogramma 2014-2018 Kijk voor het volledige CDA verkiezingsprogramma op onze website www.cdaberkelland.nl www.cdaberkelland.nl

Nadere informatie

8 februari Begrotingswijziging

8 februari Begrotingswijziging Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 8 februari 2018 Onderwerp: Begrotingswijziging Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren. Aan de gemeenteraad

Nadere informatie

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen Raadsvergadering 13 december 2016 Volgnummer 116-2016 Onderwerp Programmanummer Alle programma's Registratienummer 2016-36907 Collegevergadering 15-11-2016 Portefeuillehouder Organisatieonderdeel Wethouder

Nadere informatie

* * ADVIESNOTA AAN B&W. Postregistratienummer. Onderwerp en inhoud. Maatschappelijke opgaven Pact van West Friesland 19.

* * ADVIESNOTA AAN B&W. Postregistratienummer. Onderwerp en inhoud. Maatschappelijke opgaven Pact van West Friesland 19. ADVIESNOTA AAN B&W Onderwerp en inhoud Maatschappelijke opgaven Pact van West Friesland Postregistratienummer *19.0003788* 19.0003788 Vertrouwelijk Sector Afdeling Medewerk(st)er Grondgebiedzaken RO M.

Nadere informatie

Begrotingswijziging Provinciale Staten Behandeling bij jaarstukken 2012

Begrotingswijziging Provinciale Staten Behandeling bij jaarstukken 2012 Begrotingswijziging Provinciale Staten Behandeling bij jaarstukken 2012 Programma: 6. Economie, toerisme en recreatie Onderwerp : Stimulering werkgelegenheid jongeren Toelichting: Door de economische recessie

Nadere informatie

: Vaststellen kaders van de onderwijsvisie

: Vaststellen kaders van de onderwijsvisie Vergadering 4 december 2007 Gemeenteraad Onderwerp : Vaststellen kaders van de onderwijsvisie B&W vergadering : 30 oktober 2007 Dienst / afdeling : Griffie commissie samenleving Aan de gemeenteraad, Aanleiding

Nadere informatie

Raadsvoorstel Zaak :

Raadsvoorstel Zaak : Zaak : 00509545 Onderwerp Portefeuillehouder Mevrouw drs. M. Mulder Datum raadsvergadering 27 juni 2017 Samenvatting Het Dagelijks Bestuur (DB) van Baanbrekers heeft de geactualiseerde begroting 2017,

Nadere informatie

VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND

VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND , 8 a ^ gemeente Roermond VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND datum indiening: 19 december 2013 datum/agendapunt B&Wvergadering: 070114/201 afdeling: Kabinet en Communicatie

Nadere informatie