J a a r s t u k k e n

Transcriptie

1 Jaarstukken

2 Inhoudsopgave 1. Algemeen Voorwoord Leeswijzer 8 2. Jaarverslag Programmaverantwoording Programma 1 BESTUREN Programma 2 WONEN EN WERKEN Programma 3 ONTSPANNEN Programma 4 LEREN Programma 5 ZORGEN Programma 6 BEHEREN Programma 7 MIDDELEN Programma 8 SOCIAAL DOMEIN Algemene dekkingsmiddelen Paragrafen Paragraaf Lokale heffingen Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Paragraaf Financiering Paragraaf Bedrijfsvoering Paragraaf Verbonden partijen Paragraaf Grondbeleid Verklaring bestuur Jaarrekening Balans Overzicht van baten en lasten per programma Toelichtingen Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting balans, activazijde Toelichting balans, passivazijde Overige gegevens Toelichting overzicht van baten en lasten (programmarekening) Bijlagen Overzicht producten per deelprogramma Overzicht kaderstellende beleidsnota's en verordeningen Borg- en garantstellingen Sisa overzicht van 130

3 1 Algemeen Jaarstukken 4 van 130

4 1.1 Voorwoord Aan de leden van de raad, Voor u liggen de jaarstukken van de gemeente Bronckhorst over het boekjaar. Hiermee geven we u inzicht in het door ons gevoerde beleid en beheer in. In de programmaverantwoording schetsen we een beeld hoe in is gewerkt aan het realiseren van de doelstellingen. De paragrafen geven u een dwarsdoorsnede van de jaarstukken op de meest belangrijke onderwerpen en beheersmatige aspecten. De jaarrekening is de financiële weerslag van het jaarverslag.de jaarrekening is voor een deel opgebouwd volgens de nieuwe systematiek die u al van de programmabegroting 2016 kent. Dit geldt niet voor de paragrafen. Deze zijn nog volgens de oude systematiek opgesteld. U ziet wel dat er deels een kwaliteitsslag is gemaakt. In de jaarrekening 2016 zal de totale jaarrekening volgens de vernieuwde opzet zijn.. een bijzonder jaar Al vroeg in het jaar hebben wij afscheid moeten nemen van burgemeester Henk Aalderink. Dat heeft de gemeente en gemeenschap geraakt. Met behulp en betrokkenheid van veel mensen heeft Henk Aalderink een waardig afscheid gekregen. En vervolgens ging Bronckhorst door op een weg die mede door Henk Aalderink is ingeslagen. Eerst onder leiderschap van tijdelijk burgemeester Helmi Huijbregts en vervolgens met onze huidige burgemeester Marianne Besselink. Met energie, betrokkenheid, vanuit verbinding en de kracht van de samenleving zijn we doorgegaan om Bronckhorst verder te laten ontwikkelen als mooie, sterke plattelandsgemeente. In deze jaarrekening leest u hoe in is gewerkt aan het realiseren van de doelstellingen. Collegeprogramma In is volop gewerkt aan de uitvoering van het collegeprogramma. Bij het uitvoeren van het collegeprogramma zijn drie pijlers leidend: Zorg Dichtbij, Landschappelijke Kwaliteit, Duurzame Ontwikkeling. Deze pijlers vormen voor ons de basis: bij het kijken naar de samenleving, bij het aangaan van samenwerkingsverbanden, bij het maken van keuzes, bij het doen van investeringen, etc. Zij vormen de bril waardoor we naar Bronckhorst kijken en waarlangs we richting geven aan de wijze waarop we werken aan de toekomst van Bronckhorst. Het collegeprogramma is geen uitputtend overzicht van alle taken en werkzaamheden maar geeft aan waar voor ons de accenten liggen. Het collegeprogramma Bronckhorst Dichtbij wordt steeds meer zichtbaar in de samenleving. Projecten zijn volop in gang en voor een deel ook al afgerond. Verbindend werken Onderdeel van het collegeprogramma is het verbindend werken. De veranderende rol van de samenleving en de gemeente wordt steeds tastbaarder. Andere werkwijzen vanuit de gemeentelijke organisatie en de samenleving leiden tot nieuwe vormen van samenwerking, initiatieven, innovatie, etc. Een mooi voorbeeld is de gezamenlijke rol van inwoners en gemeenten ten aanzien van de openbare ruimte. Een aantal jaren geleden zijn diverse inwoners gestart met het onderhoud van de openbare ruimte. Door de jaren heen zijn we hierin gegroeid. Was er in eerste instantie nog behoefte aan houvast (door regels, overeenkomsten, voorwaarden), de laatste periode lukt het ons steeds beter om de afspraken te baseren op vertrouwen en loslaten. Dit motiveert zowel inwoners als medewerkers en leidt tot meer partnerschap. Jaarstukken 5 van 130

5 Sociaal domein Uit de cijfers blijkt een overschot van 5,1 mln. Daarvan komt 4,7 mln vanuit het sociaal domein. De verklaring van het overschot van 4,7 mln is divers: de regionale verevening op jeugd moet nog plaatsvinden. De hoogte van deze verevening is afhankelijk van de rekeningresultaten voor jeugduitgaven van de andere gemeenten in de regio. Afgesproken is dat we het saldo op het onderdeel jeugd hiervoor beschikbaar houden ( 1,5 mln). Het werkelijk te verevenen bedrag zal hier hoogstwaarschijnlijk binnen passen. De begroting is gebaseerd op gegevens die in het najaar 2014 vanuit landelijke afspraken zijn aangeleverd in zogenaamde Vectis- en VBO-bestanden. De werkelijke cijfers weken hier op onderdelen flink van af. Zo bleken cliënten toch onder de WLZ (Wet Langdurige Zorg) te vallen en sloot de aangegeven zorgzwaarte niet altijd aan op, bij ons bekende, eerder afgegeven beschikkingen. Bronckhorst heeft al in een vroeg stadium ingezet op maatwerk: positief en kritisch kijken naar wat inwoners zelf kunnen en welke voorzieningen echt helpen om hen daarbij te ondersteunen. En waar nodig wordt passende zorg ingezet. Het algemeen beeld is dat op onze oude budgetten (zoals de Huishoudelijke Hulp) de uitkomsten beter aansluiten bij de begroting dan voor de nieuwe taken in de WMO (zoals begeleiding) en de Jeugdzorg. De verwachting is dat ook deze ramingen, door beter inzicht en minder afhankelijkheid van gegevens van derden, de komende jaren geleidelijk beter gaan aansluiten bij de uitkomsten. De omvang van het overschot (onder aftrek van de regionale verevening jeugd ongeveer 3,2 mln) moet verder in relatie worden gezien met de nog in te vullen taakstelling op het sociaal domein in 2016 en In deze periode wordt het budget ten opzichte van stapsgewijs verlaagd met totaal 4,4 mln. Hiervoor hebben we wel uitgavendalingen aangewezen, maar die zijn nog geen realiteit. En voor een deel hebben we daarvoor nog geen oplossingen. Dat laatste gegeven volgen we via de "peilstok sociaal domein", dat eind 2019 een taakstelling laat zien van 2,4 mln (programmabegroting ). Het saldo sociaal domein van wordt toegevoegd aan de peilstok en blijft daardoor beschikbaar voor het sociaal domein. Door de werkelijke uitkomsten over en de voorgenomen verdere uitvoering van het Beleidsplan Bronckhorst Voor Elkaar 3.0 is het onwaarschijnlijk dat nog lokale beleidsmatige bezuinigingen nodig zijn om de nu bekende korting van de rijksbudgetten op te vangen. Tot slot staat in de jaarrekening een forse verplichting verwerkt voor nog te betalen facturen ( 2 mln) wat dus al in het resultaat zit. Dit bedrag is tot stand gekomen op basis van door de zorgleveranciers opgegeven productiegegevens en op basis van een raming vanuit de bij de gemeente bekende beschikkingen. De raming is zo nauwkeurig mogelijk. Betaling van de facturen vindt uiteindelijk plaats op basis van werkelijk geleverde zorg. resultaat De rekening sluit met een voordelig resultaat van Ten opzichte van de begroting is het resultaat voordeliger. De belangrijkste afwijkingen tussen de begroting (na wijziging) en de rekening vindt u in de toelichting op de programma's in het onderdeel "Wat heeft het gekost". Een beleidsmatige toelichting ziet u per deelprogramma bij het onderdeel "Speerpunten" en "Resultaten ". Jaarstukken 6 van 130

6 Het voordelig resultaat is als volgt over de programma s verdeeld: Programma Saldi per programma Afwijking Begroting Besturen nadelig Wonen en werken voordelig Ontspannen voordelig Leren nadelig Zorgen voordelig Beheren voordelig Middelen voordelig Sociaal domein voordelig Saldo van baten en lasten voordelig Toevoeging / onttrekking reserves nadelig Gerealiseerd resultaat voordelig Voorstellen voor resultaatbestemming Zoals hiervoor beschreven valt van het voordelig resultaat binnen het sociaal domein en dat bedrag wordt volgens raadsbesluit, om budgetten van het sociaal domein voor dit domein beschikbaar te houden, doorgeschoven naar het budget voor 2016 (programmabegroting ). Het restant ( ) is het gevolg van het feit dat projecten soms niet binnen een jaar tot afronding komen (zie ook hoofdstuk 4 van de tweede tussenrapportage ). We doen u 8 voorstellen voor resultaatbestemming in het raadsvoorstel, behorend bij deze jaarstukken, voor een bedrag van naast de overheveling van het resultaat sociaal domein. De voorstellen voor resultaatbestemming zijn als volgt: Voorstel Bedrag 2A Archeologische verwachtingskaart A Samenwerking ROV C Landschapsprojecten C Schetsschuit A Brede Impuls Combinatiefuncties B Huiskamer Hummelo C CAO-budgetten C Electronische gemeente Bronckhorst A Innovatie en tekorten sociaal domein Totaal voorstellen resultaatbestemming Bedragen x 1 houdende met de voorstellen voor resultaatbestemming is een aanvullende dekking vanuit de algemene reserve nodig van Jaarstukken 7 van 130

7 1.2 Leeswijzer In dit boekwerk hebben we twee documenten voor u verwerkt, namelijk het jaarverslag (hoofdstuk 2) en de jaarrekening (hoofdstuk 3). Voor het verhogen van de leesbaarheid van de documenten zetten we de vermelde cijfers in tabellen en opstellingen in euro's maal tenzij anders vermeld. Zoals u weet werken we aan een vernieuwing van de programmabegroting. Dat geven we steeds verder vorm, niet alleen in financiële documenten over de toekomst, maar ook over het verleden. Deze jaarstukken kennen grotendeels nog de oude opzet. Maar u zult, al lezende, merken dat de jaarstukken aan het veranderen zijn. Uitgangspunten bij de vernieuwing zijn: kort, helder, overzichtelijk, vanuit ambitie/visie. Dit hebben we ook in de programmaverantwoording opgepakt. Waar mogelijk komen onderwerpen maar op één plek aan de orde. Dat betekent dat informatie vanuit deelprogramma's naar paragrafen verschoven kan zijn. De inhoud van de paragrafen en de jaarrekening zijn nog volledig volgens de "oude" opzet. Dit merkt u ook gelijk met het lezen. Tot slot komt u op sommige plaatsen linken naar andere documenten tegen maar nog niet overal, dit is in ontwikkeling. De jaarrekening zal in de toekomst niet zoveel veranderen, want hier volgen we de voorschriften van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Vernieuwing in de leesbaarheid van de paragrafen staat voor de programmabegroting 2017 gepland. Jaarverslag (de inhoud) In het jaarverslag leggen we aan u verantwoording af over het gevoerde beleid in. U ziet in het jaarverslag de programmaverantwoording en de paragrafen. In de programmaverantwoording benoemen we de belangrijkste resultaten in. Financiële bijzonderheden ziet u niet benoemd binnen de deelprogramma's, maar aan het einde van een programma. De bijbehorende inzet van middelen ziet u daar ook terug, waarbij we ook aangeven welke investeringen zijn gedaan voor dat specifieke programma en over welke reserves is beschikt dan wel aan welke reserves bedragen zijn toegevoegd. Ook gaan we in op de belangrijkste afwijkingen tussen de ramingen na wijzigingen en de uiteindelijke realisatie op de lasten en baten. Voor de leesbaarheid beperken we de toelichting op de financiële afwijkingen tot bedragen boven de De paragrafen geven u een dwarsdoorsnede van de programma's. Hierin staat informatie over een aantal beheersmatige aspecten van de uitvoering. Jaarrekening (de financiële positie) De balans geeft u inzicht in de bezittingen, de schulden en het vermogen van de gemeente aan het begin en aan het eind van het jaar. Het overzicht van baten en lasten geeft het resultaat per programma weer en dat van de gemeente als totaal. Naast een overzicht van baten en lasten per programma ziet u in paragraaf een overzicht van baten en lasten weergegeven op kostensoorten met daarop een toelichting. Via die lijn ziet u de dwarsdoorsnede van alle typen lasten en baten. Bijlagen De producten per deelprogramma (productenrekening) staan in een bijlage (bijlage 4.1). Het Centrum Beleidsadviserend Onderzoek b.v. (CEBEON) heeft naar aanleiding van de invoering van het BBV een productenindeling voorgesteld die de functies van het BBV volgt. Deze indeling volgen we sinds 2009 met als randvoorwaarde dat de producten de programma's volgen, dat een product in zijn geheel past binnen één (deel)programma en dat gestreefd wordt naar één bestuurlijk trekker per product. De indeling maakt het onder andere mogelijk eenvoudiger te benchmarken en een link te leggen naar de algemene uitkering. Vanaf de begroting 2017 zal de taakveldenindeling van de Commissie Depla hiervoor in de plaats komen. Jaarstukken 8 van 130

8 Controleverklaring In de bij de jaarstukken gevoegde controleverklaring geeft de accountant een getrouw- en een rechtmatigheidsoordeel. Jaarstukken 9 van 130

9 2 Jaarverslag Jaarstukken 10 van 130

10 Jaarstukken 11 van 130

11 2.1 Programmaverantwoording Jaarstukken 12 van 130

12 2.1.1 Programma 1 BESTUREN Algemeen Missie Bronckhorst handelt integer, ten dienste van de samenleving en vanuit betrokkenheid bij de inwoners, rekening houdend met de eigen verantwoordelijkheid van de inwoners. Context en achtergrond De eisen die de inwoners stellen aan hun bestuur en aan de kwaliteit van de dienstverlening nemen toe. Vanuit de rijksoverheid komen meer taken en vanuit de provincie meer plannen naar de gemeente toe, maar minder middelen om alle taken op de huidige wijze te vervullen. Bronckhorst wil een gemeente zijn die goed inspeelt op de maatschappelijke ontwikkelingen, die een manier van dienstverlening heeft die aansluit bij de verwachtingen van burgers en bedrijven en die past binnen de gemeentelijke financiën. Dit betekent dat Bronckhorst zich beraadt op de vraag in welke situaties welke rol en vorm van samenwerking nodig is. Naar inwoners toe en binnen samenwerkingsverbanden. Samenwerking met mede-overheden kan op regionaal niveau zijn, maar ook binnen het verband van de P10 (een samenwerkingsverband van de 11 grootste plattelandsgemeenten) of binnen Europees verband. De burger krijgt de ruimte om een rol te spelen in het vergroten van de kwaliteit van de samenleving. Kaderstellende beleidsnota's Financiële verordening () Coalitieakkoord "Bronckhorst dichtbij" (2014) Handhavingsprogramma (jaarlijks) Deelprogramma's 1A Bestuurscultuur 1B Samenwerking met mede-overheden 1C Dienstverlening 1D Openbare orde, veiligheid en handhaving Deelprogramma 1A Bestuurscultuur Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Mw. M. Besselink Mw. J.H.G. Arends Speerpunten Betrokken bestuur Solide bestuur Duurzaam bestuur Meer enthousiasme voor gemeentepolitiek onder inwoners Resultaten Betrokken bestuur Andere vergaderaanpak in de raad met thema avonden (WMO, etc.). Verbindend werken door te luisteren naar vragen en suggesties uit de samenleving. Samen met de samenleving zoeken naar oplossingen voor verschillende beleidsvelden. De oproep van Burgemeester Besselink, om buurt te maken in de gemeente, heeft 120 reacties opgeleverd. Ze gaat het gesprek aan met inwoners en organisaties om elkaar beter te leren kennen. Jaarstukken 13 van 130

13 Duurzaam bestuur Organiseren van de gemeentelijke taken zodat deze toekomstbestendig zijn. Succesvolle voorbeelden zijn regionale aanpak bij de jeugdhulpverlening, beheer van onderdelen buitenruimte en voorbeeldfunctie bij duurzame investeringen. Meer enthousiasme voor gemeentepolitiek onder inwoners Het Panel "Bronckhorst spreekt" nodigt uit tot het geven van een mening en de terugkoppeling geeft aan wat we hier mee gedaan hebben. Inwoners en organisaties zijn uitgenodigd voor verschillende bijeenkomsten zoals sociaal domein of voorzieningen in de kern en zijn uitgenodigd als VIP bij raadsvergaderingen. Hiervoor waren veel belangstellenden. Meer zichtbaar in de kernen en tijdens evenementen zoals de Open dag "10 jaar bestaan Bronckhorst" om de werkzaamheden van de gemeente uit te leggen. Lay-out gemeentepagina is aangepast en nodigt meer uit tot lezen. Deelprogramma 1B Samenwerking met mede-overheden Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. A.A.L.M. Spekschoor / Dhr. J. Engels Mw. J.H.G. Arends Speerpunten Gemeentegrensoverschrijdende vraagstukken oplossen Aandacht voor Europa Resultaten Gemeentegrensoverschrijdende vraagstukken oplossen Binnen Regio Achterhoek is de Strategische focus vastgesteld om te komen tot meer en sneller resultaat. Zodat op belangrijke gemeente overstijgende thema's overeenstemming wordt bereikt. Als gemeente Bronckhorst hebben we hier een belangrijke bijdrage geleverd door bijvoorbeeld de inzet van programmamanagers en -medewerkers op het terrein van jeugd, mobiliteit en ruimtelijke ordening. Binnen P10 is de Strategisch agenda P10 vastgesteld met daarin de onderwerpen waar de P10 de komende jaren mee aan de slag kan. In de aangepaste statuten en het huishoudelijk reglement staan de praktische afspraken over hoe we als P10 deelnemers met elkaar omgaan. Vanuit P10 is betrokkenheid geleverd bij landelijke besluitvorming over Omgevingswet, vernieuwing Gemeentefonds en samenwerking krimpregio's. Europa Onze subsidioloog (aangesteld in juni ) heeft de deelname aan de Open Days begeleid. Achterhoek heeft de LEADER-status en biedt tot 2022 subsidiemogelijkheden voor leefbaarheids-, economische- en landschappelijke projecten. Deelprogramma 1C Dienstverlening Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Mw. M. Besselink Mw. C.H. van den Brink Speerpunten Goede dienstverlening aan de burger Inspelen op veranderingen Omgevingswet Jaarstukken 14 van 130

14 Resultaten Goede dienstverlening aan de burger Er is inhoudelijke input gevraagd bij inwoners via panel Bronckhorst Spreekt en bij ondernemers / evenementenorganisatoren via een enquête over herijking Reclamebeleid. De regeling Beoordelen Evenementen aan Ruimtelijke Ordening is voorlopig vastgesteld. Er zijn criteria vastgesteld voor beoordeling van evenementen op ruimtelijke aspecten. Met de Vaststelling verordening winkeltijden Bronckhorst mogen winkels geopend zijn op zondag tussen 8.00 en m.u.v. feestdagen. Inspelen op veranderingen Omgevingswet De Omgevingsverordening 1e tranche is vastgesteld. Alle vergunningsonderdelen die onder de Omgevingswet gaan vallen zijn uit de APV gehaald en opgenomen in de Omgevingsverordening. Deelprogramma 1D Openbare orde, veiligheid en handhaving Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Mw. M. Besselink Dhr. J.H. van Cranenburgh Speerpunten Veilige leef-, werk- en recreatieve omgeving creëren Resultaten Veilige leef-, werk- en recreatieve omgeving creëren De VNOG heeft binnen het project MOED de financiering vanuit de bijdragen gemeenten aan de Veiligheidsregio uitgewerkt. Van de 5 modellen heeft onze voorkeur de verdeling volgens Gemeentefondsmaatstaven. Besluitvorming binnen het Algemeen bestuur van de VNOG volgt medio Het Integraal veiligheidsplan is vastgesteld met daarin ook aspecten vanuit het sociale domein, zoals buurtbemiddeling en jeugd. Hierdoor borgen we de veiligheid van inwoners in het sociaal domein al vanaf de signaalfunctie. Handhaving door politie en brandweer is volgens de vastgestelde lokale en regionale afspraken uitgevoerd. De handhaving door de ODA is (financieel) onderdeel van deelprogramma 6A Milieu. Jaarstukken 15 van 130

15 Wat heeft het gekost 2014 Begroting Begr. na wijz. P_1A BESTUURSCULTUUR Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_1B SAMENWERKING MET MEDE- OVERHEDEN Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_1C DIENSTVERLENING Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_1D OPENBARE ORDE, VEILIGHEID EN HANDHAVING Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal Saldo Financiële toelichting 1A Dotatie voorzieningen wachtgeld- en pensioenvoorzieningen wethouders ( nadelig) De externe actuariële berekeningen worden standaard aan het einde van het jaar gemaakt. Vanwege de hoge dotaties en de huidige lage rentestanden wordt in 2016 de berekening al bij de tweede tussenrapportage opgevraagd en verwerkt zodat mogelijke tegenvallers vroegtijdig kunnen worden verwerkt. 1C Vastgoedadministratie ( nadelig) De opbouw van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is een project binnen de Elektronische Gemeente Bronckhorst (EGB). Vanwege de Rijksverplichting om voor 1 januari 2016 het onderdeel geometrie geregeld te hebben, moest externe hulp worden ingehuurd om het bulkwerk uit te voeren. De extra kosten van konden niet uit de lopende budgetten worden gehaald. In tegenstelling tot de normale gang van zaken, corrigeren we dit achteraf. Omschrijving Jaar Krediet Besteed t/m 2014 Besteed in Restant krediet Brandweerkazerne Hengelo Investeringen Programma Omschrijving Besluit Reserve Toevoeging Onttrekking Jongerendebatten basis begroting Algemene reserve 15 Beschikking reserves Programma 1-15 Jaarstukken 16 van 130

16 2.1.2 Programma 2 WONEN EN WERKEN Algemeen Missie Bronckhorst wil een prettig woon- en werkklimaat behouden met oog voor sociale cohesie, het naoberschap, het verenigingsleven, de werkgelegenheid, rust en ruimte. Context en achtergrond De Achterhoek heeft te maken met bevolkingsdaling. Dat heeft consequenties voor het draagvlak van diverse voorzieningen. Vanaf 2025 krijgt de Achterhoek ook te maken met een dalend aantal huishoudens. Daarnaast geeft vergrijzing een andere vraag op de woningmarkt. Kaderstellende beleidsnota's Regionale woonagenda () Deelprogramma's 2A Wonen 2B Werken 2C Plattelandsontwikkeling 2D Leefbaarheid Deelprogramma 2A Wonen Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. A.A.L.M. Spekschoor Mw. C.H. van den Brink Speerpunten Vitale en leefbare kernen met een woningvoorraad die zowel kwantitatief als kwalitatief aansluit bij de demografische ontwikkelingen Resultaten Vitale en leefbare kernen met een woningvoorraad die zowel kwantitatief als kwalitatief aansluit bij de demografische ontwikkelingen De Kernenfoto's zijn vastgesteld. Het is een analyse van de hoofdkernen Hengelo, Steenderen, Vorden en Zelhem en dient als input voor de regionale en lokale woonagenda. De Regionale Woonagenda is in mei vastgesteld. Deze wordt in 2016 vertaald naar een Lokale Woonagenda. De Regionale Woonmonitor is vastgesteld en biedt inzicht in ontwikkelingen van het voorgaande jaar over de vraagdruk op, de vraaguitval van en de kwaliteit van onze woningvoorraad. Dit kan in volgende jaren leiden tot aanpassing van het bouwprogramma in kwantitatieve en kwalitatieve zin. De kaders van het regionale Stoplichtmodel zijn vastgesteld en brengen de regionale bouwplancapaciteit in beeld die nog niet volledig ingevuld is. het Stoplichtmodel wordt medio 2016 vastgesteld. Er zijn 12 omgevings-/bouwvergunningen voor woningen ingetrokken. Daarnaast is een ontwerp-bestemmingsplan opgesteld voor het wegbestemmen van nog eens 21 woningen. Dit alles om de woningbouwcapaciteit in Bronckhorst verder terug te brengen naar de afgesproken 385 woningen in de periode Steenderen kent geen 24-uurs zorg. In juni is met Platform 31 en inwoners een pilot gestart om de mogelijkheden om zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen in Steenderen ook op latere leeftijd en bij een zorgvraag te onderzoeken. Jaarstukken 17 van 130

17 Deelprogramma 2B Werken Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. J. Engels / Dhr. P.H.M. Seesing Mw. C.H. van den Brink Speerpunten Behoud van werkgelegenheid en goede aansluiting tussen arbeidsaanbod en arbeidsvraag met aandacht voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt Bedrijvigheid mogelijk maken en daardoor nieuwe werkgelegenheid creëren Resultaten Behoud van werkgelegenheid en goede aansluiting tussen arbeidsaanbod en arbeidsvraag met aandacht voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt Vanuit Bronckhorst zijn scholen met groepen naar het Technieklokaal in Doetinchem geweest. Voor die kennismaking van de jongeren met technisch onderwijs hebben we subsidie gegeven. Aan het provinciale programma IkStartSmart, bedoeld voor startende ondernemers, hebben tot en met vanuit Bronckhorst 19 starters deelgenomen, waarvan 6 in. De gemeentelijke jobhunters gaan sinds mee op collegebezoek bij bedrijven en hebben tijdens ledenvergaderingen van de ondernemersverenigingen in Bronckhorst voorlichting gegeven over de Participatiewet. De jobhunters hebben in totaal 218 bedrijfsbezoeken gedaan en hier 35 mensen met een uitkering geplaatst. Bedrijvigheid mogelijk maken en daardoor nieuwe werkgelegenheid creëren In december is een start gemaakt met het uitvoeringsplan voor de revitaliseringsopgave van de bedrijventerreinen in Vorden, Baak, Steenderen, Hengelo en Zelhem, samen met lokale ondernemers. Op 4 bedrijventerreinen in Bronckhorst (Vorden, Hengelo, Zelhem en Baak/Steenderen) zijn werkgroepen KVO-B actief. Dit is een samenwerkingsverband van politie, brandweer, ondernemers en gemeente op het gebied van schoon, heel en veilig. Met de vastgestelde Regionale Detailhandelsvisie hebben we een afsprakenkader om te komen tot vitale en compacte winkelcentra. Deelprogramma 2C Plattelandsontwikkeling Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. J. Engels Mw. C.H. van den Brink Speerpunten Mogelijkheden bieden voor nieuwe functies (agrarisch, recreatie, duurzaamheid, etc.) en combinaties daarvan op het platteland Een buitengebied waarin behoud en verbetering van de kwaliteit van het landschap en de kleinschaligheid centraal staan Resultaten Mogelijkheden bieden voor nieuwe functies (agrarisch, recreatie, duurzaamheid, etc.) en combinaties daarvan op het platteland Faciliteren van initiatieven van inwoners en gebiedspartijen en uitwerken naar gebiedsprocessen, waardoor een lokaal netwerk ontstaat. Daarmee wordt het beleefbaarder maken van het buitengebied vergroot en zo mogelijk verpaupering tegengegaan. Vanuit het uitvoeringsprogramma van LOP zijn er diverse initiatieven gestart. In het buitengebied van Steenderen is een werkgroep actief die invulling geeft aan het project Dorp en rand. Dit project kent 50 kleinere deelprojecten. Bloeiende akkerranden is Jaarstukken 18 van 130

18 één de deelprojecten hiervan. Door het ontwikkelen van de visie voor de Baakse Beek Veengoot en het uitvoeren van diverse projecten is het integrale watersysteem versterkt, zijn natuurvriendelijke oevers aangelegd, is er nieuwe natuur ontwikkeld en wordt hierop aangehaakt door recreatieve kansen te benutten. De tweede fase van Kroel n in t zand is ingezet om oude zandwegen te behouden. Een buitengebied waarin behoud en verbetering van de kwaliteit van het landschap en de kleinschaligheid centraal staan De actie één boom mot kun n heeft geresulteerd in het planten van 120 solitaire bomen op erven in het buitengebied. Met de provincie is een 4-jaarscontract gesloten voor de uitvoering van de Landschapsregeling. Binnen die regeling zijn hagen, singels, houtwallen, boomgaarden en poelen aangelegd en hersteld. Deelprogramma 2D Leefbaarheid Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. J. Engels Mw. C.H. van den Brink Speerpunten Een leefbare en actieve samenleving met aandacht voor de omgeving, bereikbaarheid en ontmoeting Goed bereikbare maatschappelijke voorzieningen in de kernen Goede digitale bereikbaarheid van alle kernen en het buitengebied Resultaat Een leefbare en actieve samenleving met aandacht voor de omgeving, bereikbaarheid en ontmoeting De gemeente krijgt met de inzet van gebiedsambtenaren een gezicht en is meer zichtbaar in de eigen woonomgeving. Dit blijkt uit de positieve reacties van inwoners, Dbo s en maatschappelijke organisaties. De drempel om naar een gebiedsambtenaar te stappen is lager dan via de algemene informatiekanalen van de gemeente. Na evaluatie is besloten om de inzet van de gebiedsambtenaren te vermeerderen om meer initiatieven te ondersteunen en pro actiever het contact met de samenleving aan te gaan. Extra uren voor gebiedsambtenaren en het integreren van de werkzaamheden van de kerncontactfunctionaris door een gebiedsambtenaar zorgen hiervoor. Veel initiatieven zijn van de grond gekomen met hulp van de gebiedsambtenaren. Goed bereikbare maatschappelijke voorzieningen in de kernen Er is een constructief overleg gestart met maatschappelijke organisaties over overname van de gemeentelijke AED's. Vanuit initiatieven van inwoners zijn verschillende nieuwe voorzieningen gerealiseerd. Onder andere afval opruimen langs de weg door bewoners (Hummelo), een nieuwe fietscrossbaan (Steenderen), een zelf te onderhouden speel- en uitlaatveld voor honden (Zelhem), een kunstwerk van een dode boom (Vorden) en een pannaveld (Hengelo). Door ondersteuning, zoals het zoeken naar subsidies, bij initiatieven voor overname van gemeentelijke panden is een nieuwe invulling gerealiseerd voor de school in Halle-Heide. Andere overnames zijn in de voorbereidingsfase. Jaarstukken 19 van 130

19 Goede digitale bereikbaarheid van alle kernen en het buitengebied De daadwerkelijke realisatie van breedband in het buitengebied is in niet gelukt. De realisatie wordt in 2016 samen met de provincie en de andere deelnemende gemeenten in projectgroepvorm voortgezet. Wat heeft het gekost 2014 Begroting Begr. na wijz. P_2A WONEN Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_2B WERKEN Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_2C PLATTELANDSONTWIKKELING Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_2D LEEFBAARHEID Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal Saldo Financiële toelichting 2A Bestemmingsplannen ( voordelig) De hogere baten zijn voor veroorzaakt door het project vrieshuis Aviko in Steenderen. 2A Omgevingsvergunningen ( nadelig) Door de aantrekkende economie en een verbeterende woningmarkt werd geen daling van het aantal bouwplannen verwacht (50 minder dan in 2014). Er is geen verandering geweest of aangekondigd in de wet- en regelgeving, die de daling verklaard. De praktijk is dat er steeds meer vooroverleg plaatsvindt over de bouwvergunningen en de gemeente verzocht wordt om bouwplannen te beoordelen waarvoor geen vergunning nodig is (vergunningvrij bouwen). 2A Bouwgrondexploitatie ( voordelig) Omdat er geen kosten meer te verwachten zijn en de verantwoorde baten hoger zijn dan de lasten is het overschot als tussentijdse winst genomen ( ). De (netto) lasten voor het Centrumplan Vorden zijn voor geraamd op , terwijl is besteed. 2B Revitaliseren bedrijventerreinen ( voordelig) In de begroting is voor het revitaliseren van bedrijventerreinen opgenomen. De aanbesteding en uitvoering is in gestart en zal in 2016 verder uitgevoerd worden. Op dit project is in besteed. Het verschil van voegen we weer toe aan de gelijknamige bestemmingsreserve. 2B Project ongeregistreerd grondgebruik ( voordelig) Binnen dit project is een hogere opbrengst verantwoord voor grondverkopen met daarnaast lagere kosten van derden. Jaarstukken 20 van 130

20 2C Landschapscontract ( voordelig) Het project, met cofinanciering van de provincie, loopt door t/m De bestedingen, in de tijd, lopen achter ten opzichte van de begroting. 2C Natuurbescherming ( voordelig) Een aantal projecten is in opgestart. Het gebiedsproces Meuhoek met als doel het behoud en de ontwikkeling van het gebied met karakteristieke Elsensingels en het project in het gebied Bekveld met o.a. het inzaaien van bermen en overhoeken met bloemenmengsel voor een zogenaamd bijenlint. In het verslagjaar heeft alleen de voorbereiding op de feitelijke uitvoering plaatsgevonden. Omschrijving Jaar Krediet Besteed t/m 2014 Besteed in Restant krediet Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen Rondweg Steenderdiek Investeringen Programma Omschrijving Besluit Reserve Toevoeging Onttrekking Stimulering ontwikkeling woningmarkt R Algemene Reserve 14 Pilot Pimp de krimp R Algemene Reserve 10 LOP - projecten basis R Algemene Reserve / GPL - projecten R Algemene Reserve 27 Centrumplan Vorden R Centrumplan Vorden 31 Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen R Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen Bestemmingsplan buitengebied R Algemene Reserve 49 Scholing AED-vrijwilligers R Algemene Reserve 7 Beschikking reserves Programma Jaarstukken 21 van 130

21 2.1.3 Programma 3 ONTSPANNEN Algemeen Missie Bronckhorst ondersteunt en stimuleert een samenleving waarin voor alle inwoners, toeristen en recreanten voldoende mogelijkheden zijn om zich te ontspannen. Context en achtergrond Deelname aan vrijetijdsactiviteiten vanuit lokale voorzieningen bevordert een actieve samenleving. Het biedt mogelijkheden voor ontmoeting en verbinding. Daarbij kunt u denken aan bijvoorbeeld sport, kunst, cultuur, bibliotheek, verenigingsleven en recreatieve voorzieningen. Kaderstellende beleidsnota's Visie Sociaal Domein (2014) Deelprogramma's 3A Meedoen 3B Toerisme Deelprogramma 3A Meedoen Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. J. Engels Mw. J.M. Lenselink Speerpunten Behoud van een sterk verenigingsleven en een hoge mate van naoberschap Resultaten Behoud van een sterk verenigingsleven en een hoge mate van naoberschap Het beheer van de accommodaties in Zelhem, de Pol en de Thorbeckezaal, hebben we overgedragen aan een particulier initiatiefnemer. Hiermee is de opdracht vanuit 2013 "het op afstand zetten van de maatschappelijke accommodaties" voor 100% afgerond. In het kader van het project Scholder aan Scholder zijn alle voetbalverenigingen bezocht. Er is gekeken naar de huidige situatie, naar de ambities, naar kansen tot samenwerken en naar de bereidheid om kennis en energie in te zetten voor een bredere groep. Met diverse verenigingen is er een aantal open clubavonden geweest. Uitkomst van deze avonden is bijvoorbeeld dat in Hoog Keppel alle verenigingen om tafel gaan om over clustering en de toekomst te spreken. Deelprogramma 3B Toerisme Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. J. Engels Mw. C.H. van den Brink Speerpunten Regionale en lokale samenwerking en professionalisering van de toeristische sector stimuleren De bedrijvigheid en werkgelegenheid in de sector toerisme behouden en versterken Resultaten Regionale en lokale samenwerking en professionalisering van de toeristische sector stimuleren Samen met ondernemers en organisaties in de Achterhoek is de Vrijetijdsagenda Achterhoek opgesteld. In 2016 start de uitvoering. Jaarstukken 22 van 130

22 Uitkomst van de tussentijdse evaluatie Achterhoek Toerisme (AT) is dat we de subsidiëring aan het AT en de wijze van samenwerking blijven continueren. Vanuit AT zijn veel projecten opgestart en ook uitgevoerd (zie hieronder). De bedrijvigheid en werkgelegenheid in de sector toerisme behouden en versterken De projecten binnen Kwaliteitsimpuls Brummen-Bronkhorst, waaronder het beleefbaar maken van de kasteelheuvel in Bronkhorst en de digitale route met animatie, zijn afgerond. De beoogde beeldenroute is niet gerealiseerd vanwege het ontbreken van draagvlak. Rond Halle en Zelhem zijn drie nieuwe kerkepaden in samenwerking met AT en omwonenden aangelegd. Vanuit Drempt, Hummelo en Keppel is een tuinenproject, een kunstactie en een digitale route van Doetinchem naar Keppel gerealiseerd. Het AT heeft drie grote regionale projecten uitgevoerd; de nieuwe campagne Het geluk van Nederland, Echt Achterhoek, het wandelnetwerk en het rivierenconcept. AT heeft naast de reguliere toeristische activiteiten ook lokale projecten gerealiseerd. Onder andere vernieuwing en digitalisering van alle kinderroutes en de bevrijdingsroute, een toeristische plattegrond voor Bronckhorst en samen met lokale toeristische platforms een relatiedag. Wat heeft het gekost 2014 Begroting Begr. na wijz. P_3A MEEDOEN Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_3B TOERISME Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal Saldo Financiële toelichting 3A Brede impuls combinatiefunctie ( voordelig) De BIC-bijdrage wordt door Bronckhorst gebruikt voor formatieplaatsen (6,7 fte). Het voordelige resultaat is het gevolg van (nog) niet verstrekte subsidies en aanjaaggelden. 3B Stimulering toerisme ( voordelig) Binnen het project kwaliteitsimpuls Brummen - Bronkhorst is als gevolg van onvoldoende draagvlak het onderdeel beeldenroute niet uitgevoerd. Daarnaast zijn de investeringen voor wandelpaden en bewegwijzering lager uitgevallen dan geraamd. Omschrijving Besluit Reserve Toevoeging Onttrekking Kwaliteitsimpuls Brummen - Bronkhorst R / Algemene Reserve 228 Project "Dorp als verzorgingshuis" R Algemene Reserve 13 Beschikking reserves Programma Jaarstukken 23 van 130

23 2.1.4 Programma 4 LEREN Algemeen Missie Bronckhorst biedt (onderwijs)instellingen de faciliteiten die jongeren en volwassenen in staat stellen om actief deel te nemen aan de samenleving. Context en achtergrond De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de demografische ontwikkelingen maken het nodig dat we inspelen op een andere (onderwijs)vraag en (onderwijs)aanbod. De gemeente heeft als wettelijke taak te voorzien in adequate onderwijshuisvesting (primair en voortgezet onderwijs). Ook is de gemeente wettelijk verplicht er op toe te zien dat alle kinderen in de leeftijd van 5 tot 16 jaar onderwijs volgen en vervolgens met een startkwalificatie de school verlaten. Binnen Bronckhorst hebben we te maken met ontgroening. De meest recente cijfers van de leerlingenprognose Oost-Gelderland (MOOZ) laten in 2023 een daling van het aantal leerlingen bij de basisscholen zien van 43% ten opzichte van 2013 (in ). Kaderstellende beleidsnota's Strategisch Huisvestingsplan Kindvoorzieningen (2014) Beleidskader harmonisatie peuterspeelzalen en kinderopvang (2014) Verordening leerlingenvervoer (2014) Beleidsregels leerlingenvervoer (2014) Deelprogramma's 4A Onderwijshuisvesting 4B Onderwijs Deelprogramma 4A Onderwijshuisvesting Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. J. Engels Mw. J.M. Lenselink Speerpunten Passende onderwijshuisvesting en kwaliteitsverbetering kindvoorzieningen Resultaten Passende onderwijshuisvesting en kwaliteitsverbetering kindvoorzieningen Het Integraal Kindcentrum (IKC) Steenderen is in december opgeleverd. De harmonisatie peuterspeelzalen en kinderopvang is gerealiseerd. De peuterspeelgroepen zijn in augustus gestart. Met de kinderopvangorganisaties hebben we uitvoeringsovereenkomsten waar de Voor-en vroegschoolse educatie (VVE) onderdeel van uitmaakt. We verstrekken subsidie aan peuteropvangplaatsen en VVE-plaatsen voor ouders die geen recht hebben op kinderopvangtoeslag. Deelprogramma 4B Onderwijs Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. J. Engels Mw. J.M. Lenselink Speerpunten Alle jongeren uit Bronckhorst verlaten de school met een startkwalificatie Op basisscholen aandacht voor alle aspecten van de samenleving Jaarstukken 24 van 130

24 Resultaten Alle jongeren uit Bronckhorst verlaten de school met een startkwalificatie We hebben afspraken met de samenwerkingsverbanden voortgezet onderwijs (VO) en het Graafschap College. Concreet met Jeugd Maatschappelijke Werk (JMW) VO Doetinchem, OZC VO Zutphen (afspraken gelden vanaf 2016) en Trajectcoaches Graafschap College. Door afspraken te maken met samenwerkingsverbanden primair onderwijs en het schoolmaatschappelijk werk zijn de lijnen met de sociale teams nog korter. De sociaal consulent is de schoolmaatschappelijk werker in de zorgteams op de scholen. Door de goede inzet van het Regionaal Meldpunt vroegtijdig schoolverlaters (RMC) neemt het voortijdig schoolverlaten af. Het aantal vroegtijdige schoolverlaters is regionaal 422 (1,6%). Vanuit Bronckhorst gaat het om 50 meldingen. Met het programma bij regionale opleidingscentra om de studenten te stimuleren hun opleiding af te maken dan wel de overgang naar de arbeidsmarkt of een vervolgopleiding soepel te laten verlopen boden we kwetsbare jongeren een goede overgang naar volwassenheid. Op basisscholen aandacht voor alle aspecten van de samenleving Met de ingekochte MEE-trajecten leren leerlingen zelfstandig te reizen. Een van de doelstellingen was om meer te doen op de basisscholen aan algemene muzikale vorming (AMV), het idee was om dit te doen middels inzet van een combinatiefunctionaris. Dit is gerealiseerd deels door inzet van de combinatiefunctionaris en deels op een andere manier, namelijk door samenwerking met lokale verenigingen. Met alle scholen zijn gesprekken gestart gericht op het het brede terrein van ontwikkeling van kinderen. Dit wordt in 2016 verder vertaald in een 'rijkere visie op onderwijs'. Door het cultuur- en erfgoedpact zijn projecten gedaan met basisscholen, waaronder Gemaakt in Gelderland. Zo maken kinderen kennis met ons cultureel erfgoed, zoals de maakindustrie. Het cultuur- en erfgoedpact (een samenwerking van 8 Achterhoekse gemeenten en de Provincie Gelderland) hebben we daarvoor subsidie gegeven. Wat heeft het gekost 2014 Begroting Begr. na wijz. P_4A ONDERWIJSHUISVESTING Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_4B ONDERWIJS Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal Saldo Financiële toelichting 4A IKC Steenderen ( nadelig) Eind is het Integraal Kindcentrum (IKC) in Steenderen in gebruik genomen. In het krediet waren de boekwaarden van de verlaten schoolgebouwen in Baak en Steenderen (De Akker, St. Martinus, St. Willibrordus en St. Johannes) meegenomen in de kapitaallasten voor de nieuwe school. Omdat de scholen geen (onderwijs)waarde hebben, zijn de boekwaarden in één keer volledig afgeboekt volgens BBV-voorschriften. De kapitaallasten van het IKC worden daarmee voor de toekomst lager. Jaarstukken 25 van 130

25 4A Gemeentelijke heffingen onderwijshuisvesting ( nadelig) De heffing (onroerende zaakbelasting) voor schoolgebouwen is fors hoger dan de raming in de begroting. In de afgelopen jaren zijn er nieuwe scholen (met een hogere WOZ-waarde) gerealiseerd. De raming in de begroting is daarop niet aangepast. 4B Bewegingsonderwijs ( voordelig) Door het dalende aantal leerlingen worden er minder ruimten gehuurd door schoolbesturen ( ). Daarnaast hoeven er minder leerlingen te worden vervoerd naar sportaccommodaties door de sluiting van scholen in Olburgen, Baak, Halle Heide en Halle Nijman ( ). Omschrijving Jaar Krediet Besteed t/m 2014 Besteed in Restant krediet Gildeschool / Willibrordus Drempt 2012/ IKC Steenderen Investeringen Programma Jaarstukken 26 van 130

26 2.1.5 Programma 5 ZORGEN Algemeen Missie Bronckhorst stimuleert een culturele en sociale samenleving met onderlinge betrokkenheid voor alle burgers, waarbij vooral aandacht uitgaat naar de kwetsbare inwoners. Bronckhorst hanteert vijf uitgangspunten: de eigen verantwoordelijkheid van burgers, het klaar staan voor de medemens, zelfstandig blijven, een betaalbaar vangnet en een duidelijke rol van de gemeente. Context en achtergrond Tot vielen de aandachtspunten van het sociaal domein onder dit programma. Vanaf, in verband met de drie decentralisaties, ziet u dat in programma 8 Sociaal domein. Wat onder dit programma blijft is de gezondheidszorg. Kaderstellende beleidsnota's Beleidsplan Sociaal domein (2014) Deelprogramma's 5A Ouderen (nu onderdeel van Sociaal domein) 5B Jeugd (nu onderdeel van Sociaal domein) 5C Werk, inkomen en voorzieningen (nu onderdeel van Sociaal domein) 5D Gezondheidszorg Informatie over 5A, 5B en 5C vindt u in programma 8 Sociaal domein. Deelprogramma 5D Gezondheidszorg Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. A.R. Peppelman Mw. J.M. Lenselink Speerpunten Bevorderen en beschermen van de gezondheid van de inwoners met specifieke aandacht voor kwetsbare groepen, waaronder jeugd, ouderen en mensen met een beperking Resultaten Bevorderen en beschermen van de gezondheid van de inwoners met specifieke aandacht voor kwetsbare groepen, waaronder jeugd, ouderen en mensen met een beperking De GGD-NOG heeft de wettelijke gezondheidszorgtaken uitgevoerd. Jaarstukken 27 van 130

27 Wat heeft het gekost 2014 Begroting Begr. na wijz. P_5A OUDEREN Totaal P_5B JEUGD Totaal P_5C WERK, INKOMEN EN VOORZIENINGEN Totaal lasten (4) Totaal P_5D GEZONDHEIDSZORG Totaal lasten (4) Totaal Saldo Financiële toelichting Niet van toepassing. Jaarstukken 28 van 130

28 2.1.6 Programma 6 BEHEREN Algemeen Missie Het beheren van de openbare ruimten en voorzieningen op een door de raad vastgesteld kwaliteitsniveau. Context en achtergrond Voor het onderdeel Milieu staat de realisatie van de doelstelling energieneutraal 2030 centraal. De afgelopen jaren is bij milieu de focus geweest op bewustwording. Terwijl klimaatverandering een mondiale uitdaging is, moeten oplossingen vooral decentraal worden vormgegeven. Ook onze inwoners en bedrijven worden aangespoord om hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Traditioneel is het beheren van de openbare ruimte zoals wegen, speelplaatsen, openbaar groen, etc. een gemeentelijke taak. De trend is dat inwoners en maatschappelijke organisaties steeds vaker aangeven verantwoordelijkheid voor de openbare ruimte te willen nemen. Openbare ruimte wordt zo publieke ruimte: voor en door het publiek. Verantwoordelijkheden verschuiven, maar de gemeente blijft aanspreekbaar op het behartigen van het publieke belang. Schoon, heel en veilig zijn punten waar we als beheerder op aangesproken worden. Aan de gemeente verder de opgave om voorwaarden te scheppen op basis waarvan inwoners en maatschappelijke organisaties betrokken worden bij en verantwoordelijkheid krijgen over het beheer, de vormgeving en de organisatie van de publieke ruimte. Kaderstellende beleidsnota's Uitvoeringsagenda Duurzaamheid () Speelruimteplan (2014) Beleidsplan openbare verlichting () Deelprogramma's 6A Milieu 6B Verkeer en vervoer 6C Openbaar groen Deelprogramma 6A Milieu Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. J. Engels Mw. C.H. van den Brink Speerpunten Verbeteren van de leefkwaliteit in de gemeente, door energieneutraal 2030 Verminderen hoeveelheid afval en zorgen voor een betere afvalscheiding Resultaten Verbeteren van de leefkwaliteit in de gemeente, door energieneutraal 2030 Voor het Project "Zon op Erf" is een regionale verkenning uitgevoerd en is een symposium georganiseerd. Het dak van het gemeentehuis is beschikbaar gesteld voor het Project Opa en Oma zon. Er zijn 2 energiecoöperaties opgericht (Wichmond en BOEN) en de initiatiefnemer van Solarpark de Kwekerij kan met gekregen subsidies met de aanleg in 2016 starten. Binnen de subsidieregeling Achterhoek bespaart hebben we 209 subsidies uitbetaald. Verminderen hoeveelheid afval en zorgen voor een betere afvalscheiding De inzamelfrequentie voor de grijze container is gewijzigd naar maandelijks (was tweewekelijks). Jaarstukken 29 van 130

29 Met de plaatsing van ondergrondse containers voor restafval en luiers en gebruik van de oranje container (PMD) zijn de scheidingsmogelijkheden vergroot. Per inwoner zamelden we in 88 kg restafval in, het scheidingspercentage is 76%. Deelprogramma 6B Verkeer en vervoer Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. P.H.M. Seesing Mw. E.J.A. Hanzens Speerpunten Goede en veilige bereikbaarheid van kernen en voorzieningen in Bronckhorst Resultaten Goede en veilige bereikbaarheid van kernen en voorzieningen in Bronckhorst De werkzaamheden binnen het Huiskamer Hummelo project zijn gestart; afronding in De kadernota Basismobiliteit is in oktober vastgesteld. Deelprogramma 6C Openbaar groen Bestuurlijke trekker: Ambtelijke trekker: Dhr. P.H.M. Seesing Mw. E.J.A. Hanzens Informatie hierover vindt u in paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen. Wat heeft het gekost 2014 Begroting Begr. na wijz. P_6A MILIEU Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_6B VERKEER EN VERVOER Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal P_6C OPENBAAR GROEN Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal Saldo Financiële toelichting 6A Afvalverwijderin g ( voordelig) De opbrengst voor afvalstoffenheffing en reinigingsrecht valt fors lager uit dan geraamd ( ). Inwoners zijn opnieuw beter afval gaan scheiden en aanbieden. Hiertegenover staan een hogere opbrengst voor recycelbaar afval ( ) en lagere verwerkingskosten ( ). Het saldo is toegevoegd aan de voorziening Afvalstoffenheffing. 6A Riolering ( nadelig) In de tariefopbouw zit een aandeel voor het opvangen van stijgingen door investeringen en vervangingsinvesteringen. Op basis van de herziene voorschriften van het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) moeten vervangingsinvesteringen direct ten laste van een gelijknamige voorziening komen. In het verleden kenden we hiervoor een bestemmingsreserve. Jaarstukken 30 van 130