PLUSBUS RHEDEN/ROZENDAAL: PERSPECTIEF

Transcriptie

1 PLUSBUS RHEDEN/ROZENDAAL: PERSPECTIEF INLEIDING Het bestuur van de Stichting Vervoer door Vrijwilligers Rheden/Rozendaal heeft op 21 februari 2014 haar visie op de ontwikkeling in de periode vastgesteld. Hiermee werd de basis gelegd voor het beleid in De resultaten van 2014 en verwachtingen over maatschappelijke en bestuurlijke ontwikkelingen vragen om actualisering. Daarom wordt nu de blik gericht op de jaren In 2014 zijn financieel en materieel belangrijke stappen gezet en zijn de aantallen uitgevoerde ritten sterk toegenomen. Daarmee is een nieuw startpunt ontstaan voor de verdere ontwikkeling. 1. DOEL VAN DE STICHTING Het doel van de stichting blijft onveranderd: het vervoer van oudere en gehandicapte inwoners van de gemeenten Rheden en Rozendaal, die redelijkerwijs geen gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer. De mogelijke reisbestemmingen blijven liggen binnen de beide gemeenten en in de aangrenzende gemeenten, vanwege de daar gevestigde voorzieningen. In de reismotieven blijven sociale en medische doelen voorop staan. De eerder gesignaleerde demografische en maatschappelijke ontwikkelingen zullen blijvend effect hebben, wellicht nog sterker dan eerder verwacht. In het overheidsbeleid komt immers meer nadruk te liggen op het eigen initiatief van mensen om maatschappelijk te participeren en om - zoveel mogelijk vanuit huis - in eigen behoeften te voorzien. Dit leidt ook tot een grotere behoefte aan vervoer. Doel van de PLUSBUS blijft om binnen dit kader dienstverlening aan te bieden, die zich onderscheidt door kwaliteit en afstemming op de specifieke behoeften van de doelgroepen. Het gaat de PLUSBUS niet om groei, maar om het aanbieden van ondersteuning van zelfredzaamheid en maatschappelijke betrokkenheid, geheel op basis van vrijwillige inzet. 2. INZET VAN VRIJWILLIGERS VS MARKTGERICHT VERVOER Het is gebleken dat reguliere vervoerbedrijven niet steeds kunnen voorzien in behoeften van ouderen en gehandicapten. Juist het bieden van gewenste (extra) kwaliteiten was het motief om te starten met de PLUSBUS. Dat motief is nog ten volle gelden voor de instandhouding van de dienstverlening. Waar het reguliere vervoer wel de gewenste kwaliteit kan leveren, zal de PLUSBUS niet actief diensten aanbieden. Dat blijft beleid van de Stichting. Wanneer marktverstoring dreigt, opereert de PLUSBUS uiterst terughoudend. Dat geldt m.n. voor instellingsvervoer. Voor de PLUSBUS blijft de behoefte aan individueel vervoer, via de kortste weg leidend. Vervoer in relatie tot een zorginstelling of bedrijf wordt alleen uitgevoerd wanneer het kleinschalig is en wanneer daardoor wezenlijke een bijdrage wordt geleverd aan het realiseren van individueel vervoer. De Stichting handhaaft het beleid dat samenwerking met een bedrijf of instelling alleen plaats vindt wanneer een tegenprestatie wordt geleverd. 1

2 3. KWANTITATIEVE ONTWIKKELINGEN 3.1. Aantallen ritten 2013, 2014 De in 2014 gerealiseerde groei in de aantallen ritten, is een voortzetting van 2013 en uiteraard ook van het startjaar 2012, dat eindigde met 97 ritten in december. jan feb mrt apr mei juni juli aug sept okt nov dec Bedroeg het totaal aantal ritten in het hele jaar 2013 bijna 3900, in 2014 was het gestegen tot iets meer dan 7000, een stijging met bijna 80%. Binnen het jaar 2014 heeft zich een gematigder ontwikkeling voorgedaan, van 601 ritten in januari naar 620 in december. In 2013 was het verschil tussen januari en december veel groter: van 139 in januari tot 439 in januari. Ter aanvulling: in januari 2015 werden 722 ritten geboekt Rolstoelgebonden ritten 2013, 2014 De aantallen rolstoelgebonden klanten zijn aanmerkelijk toegenomen. jan feb mrt apr mei juni juli aug sept okt nov dec Het totaal steeg in 2014 tot bijna In vergelijking met 2013 (560) was er op dit onderdeel meer dan een verdubbeling te zien. Ook hier ter aanvulling: In januari 2015 zijn 156 rolstoelgebonden ritten uitgevoerd Herkomst en bestemming De meeste ritten werden ook in 2014 uitgevoerd binnen en tussen Velp en Rheden en vanuit deze dorpen naar Arnhem Noord, gericht op de daar gevestigde zorginstellingen. De bekendheid van de PLUSBUS nam in Dieren iets toe. De Buurtbus in Dieren Spankeren neemt daar binnen de beide dorpen een deel van het vervoer van ouderen voor zijn rekening.voor bestemmingen elders, bijv. ziekenhuizen in Zutphen, Velp en Arnhem, is vaker een beroep gedaan op de PLUSBUS. Uit de kleine kernen van de gemeente Rheden kwam nauwelijks vraag om vervoer. Rozendaal was steeds goed voor 10 á 15 ritten per maand. Een nadere analyse van vertrek-(doorgaans huis-)adressen in de maanden februari ( de maand met de minste aantallen) en oktober ( de piekmaand) levert het volgende beeld. vertrekadressen februari 2014 oktober 2014 Oud Velp-Zuid 17% 16% Nieuw Velp-Zuid 19% 21% Velp-Noord,Rozendaal 23% 21% Rheden 22% 22% Dieren 17% 12% Overige kernen 2% 8% 2

3 In Velp zijn de spoorlijn en de Kennedylaan als grenzen van de dorpsdelen gehanteerd. Het aandeel van Velp-Zuid, zowel Oud als Nieuw, wordt overwegend bepaald door het vervoer van cliënten naar en van dagopvang, In Velp-Noord en Rozendaal gaat het voor overgrote deel om individuele aanvragen, met uiteenlopende bestemmingen. In Rheden wordt het beeld mede bepaald door de dagopvang en door het vervoer van bewoners van zorginstellingen naar sociale/recreatieve bestemmingen. Dit gaat om individuele vragen. Daarnaast zijn er betrekkelijk veel individuele vragen van andere dorpsbewoners. Het beeld van herkomst en bestemming in Dieren is tamelijk gespreid over het dorp. De relatieve groei van de overige kernen in oktober t.o.v. februari komt vooral voort uit de vraag van enkele cliënten van de zorgboerderij die in Doesburg wonen Reismotieven Een nadere analyse van de reismotieven in 2014 levert globaal het volgende beeld op. februari 2014 oktober 2014 medisch 20% 17% sociaal/diversen 43% 42% dagopvang 30% 35% sociale werkplaats 7% 6% Bij medisch zijn het bezoek aan ziekenhuis, poli, tandarts en fysiotherapeut samengevoegd. Onder sociaal is bezoek aan winkels, restaurants, recreatieve bestemmingen en uiteraard bezoek aan niet-zakelijke adressen ( op visite ) bijeen genomen. Ook hier komt de toename van het aandeel van de dagopvang vooral voort uit het vervoer van de bovenbedoelde cliënten uit Doesburg Collectief vs individueel Het aantal ritten in relatie tot de zorgboerderij Munnikenhof is enigszins gegroeid en varieerde tussen 60 á 80 per maand; hierboven is vermeld dat er enkele cliënten zijn bijgekomen. Daarmee kwam het jaartotaal in de orde van grootte van 850. De toename van het totaal aantal ritten in 2014 van rond 3100, is dus voor het merendeel voortgekomen uit individuele vragen. Bij de ritten die op verzoek van en met de bus van het Fatima-Schreuderhuis te Laag Soeren zijn uitgevoerd ging het dagelijks om 4 of 5 bewoners, die s ochtends naar hun dagopvang in Arnhem werden gebracht en s middags weer opgehaald, d.i. 160 á 200 ritten per maand. In de tussentijd stond die bus ter beschikking van de PLUSBUS. De ritten met de bewoners van het Fatima-Schreuderhuis zijn niet in bovenstaande totalen opgenomen Flexritten Zonder de inzet van particuliere auto s de zgn. flexrijders - kon in 2014 niet aan de vraag worden voldaan. jan febr mrt apr mei juni juli aug sept okt nov dec jan De lagere aantallen in november en december waren het resultaat van de inzet van de tweede eigen bus. Het totaal over het jaar 2014 bedroeg ruim 900, d.i. ongeveer 75 gemiddeld per maand. 3

4 Ter vergelijking is het aantal van januari 2015 toegevoegd. De toename laat het effect zien van het wegvallen van de bus van het Fatima-Schreuderhuis, en toont dat de eigen vervoercapaciteit onvoldoende is om te voorzien in de behoefte. Met de bus van het Fatima- Schreuderhuis zijn in 2014 ca 1150 individuele ritten verzorgd. Het beleid van het bestuur blijft er op gericht om zoveel mogelijk te werken met eigen materieel. De inzet van particuliere auto s wordt beschouwd als een noodmaatregel, bedoeld om tekorten in incidenteel op te lossen. 4. ORGANISATIE De werkstructuur heeft in 2014 gefunctioneerd zoals beoogd. Er zijn nu geen redenen om wijzigingen voor te stellen. Wel is de aandacht voor de continuïteit van belang. Naarmate de vraag naar vervoer groeit, het aantal medewerkers navenant toeneemt en ook aan beheer en ontwikkeling van de materiële uitrusting (bussen, planningsysteem) hogere eisen worden gesteld, ontstaat meer behoefte aan een mate van professionele ondersteuning. Een vrijwilligersorganisatie met een omvang en een groeipotentie zoals die van de PLUSBUS, is kwetsbaar. Waar de grens ligt van goede uitvoering en bestuur is niet op voorhand te bepalen. Alertheid blijft geboden. 5. FINANCIËN Het resultaat van 2014 wijst erop dat met de huidige tariefstelling en de aanpaste gemeentelijke subsidies enige reservevorming mogelijk is. Daarmee ontstaat ruimte om tenminste grotendeels uit eigen middelen vervanging en wellicht uitbreiding van het materieel te bekostigen. Voor uitgewerkte cijfers wordt verwezen naar de jaarstukken. 6. MATERIEEL In 2014 is gebleken dat tenminste een drietal voertuigen nodig is om in de vraag te voorzien. Zelfs dan is nog aanvulling nodig met de inzet van particuliere auto s. Nu de bus van het Fatima-Schreuderhuis niet meer beschikbaar is, is uitbreiding van de eigen vervoercapaciteit noodzakelijk. In de vraag naar rolstoelgebonden vervoer kan met een secure planning voorlopig goed worden voorzien. Daarom ligt eerst aanvulling met een personenauto die qua comfort afgestemd is op ouderen (hoge instap, meenemen rollators etc.) voor de hand. 7. COMMUNICATIE Bij bijzondere momenten worden alle mogelijkheden aangegrepen om publiciteit te genereren voor de PLUSBUS. Dat beleid wordt voortgezet. Toch blijkt nog vaak dat niet iedereen in de doelgroepen op de hoogte is van de mogelijkheden van de PLUSBUS. Het blijft daarom noodzakelijk om alert te blijven op alle gelegenheden waar informatie kan worden gegeven, niet in het minst mondeling, en op plekken waar ouderen samenkomen. Hoort zegt het voort, blijkt nog steeds zeer effectief! Juist de individuele vraag is kern van de dienstverlening. In delen van de gemeente Rheden lijkt die verhoudingsgewijs achter te blijven. Het communicatiebeleid kan daarop meer afgestemd worden. Het is nog niet gelukt om een regelmatig verschijnende nieuwsbrief te laten verschijnen. Ook de inzet daarvoor wordt gecontinueerd. 4

5 8. PERSPECTIEF De verwachting in de Perspectiefnotitie was dat de toename van de behoefte aan vervoer in de doelgroepen doorgaat. Die verwachting blijft overeind. Het ligt niet het meest voor de hand om uit te gaan van bijna een verdubbeling in elk jaar, zoals die zich in het afgelopen jaar heeft voorgedaan. Uitgaan van een geleidelijker ontwikkeling in de eerstkomende jaren, uitlopend in een zekere mate van stabilisatie op langere termijn, sluit waarschijnlijk meer aan bij de werkelijkheid. Een groeilijn van 20 á 15% in de eerstkomende 2 jaar, aflopend naar 10 á 5 % in de jaren 2017/2018 lijkt thans reëel. Dit betekent dat aan het eind van 2015 bijna 8500 ritten uit te voeren zijn, terwijl 2016 afgesloten zou kunnen worden met ruim Eind 2017 zou het in deze lijn gaan om ca ritten, oplopend tot ongeveer aan het einde van In 2016/2017 komt weer de vraag naar verdere uitbreiding van de vervoercapaciteit aan de orde. Het is absoluut noodzakelijk om de feitelijke ontwikkelingen nauwgezet te volgen, niet alleen de totale aantallen maar zeker ook de herkomst en bestemming, de aard van de vraag en de doelgroepen. Zonder die gegevens is het niet goed mogelijk om tijdig en passend op de groeiende vraag in te spelen. Al in 2015 zal de eerstvolgende stap in de uitbreiding van de vervoercapaciteit gezet moeten worden. Het huidige ict-systeem is geschikt voor twee, hooguit 3 voertuigen. Een nieuw systeem is inmiddels beschikbaar. In 2015 zal daarmee ervaring worden opgedaan, zodat een stevige basis is gelegd voor het werken met een verdere groei. Tot nu toe is de beschikbaarheid van goede chauffeurs en planners geen werkelijk probleem geweest. Niettemin blijft voortdurend waakzaamheid geboden om voldoende aantallen en de juiste kwaliteiten binnen te halen en te houden. De PLUSBUS wil zich onderscheiden door kwaliteit. Correcte uitvoering van de afspraken, voldoende tijd en een dienstvaardige opstelling zijn daarin van het grootste belang. De PLUSBUS prijst zich gelukkig dat het aantal tekortkomingen zeer beperkt is, juist door de inzet van de medewerkers. Dat moet zo blijven! CONCLUSIES 1. De PLUSBUS gaat uit van een verdere groei van de vraag naar vervoer. In de eerstkomende jaren zal die sneller verlopen dan op langere termijn. Ga uit van 20 á 15% in 2015/2016 en 10 á 5% in 2017/ In 2015 dient de vervoercapaciteit te worden uitgebreid met een voor ouderen geschikte personenauto. De capaciteit voor rolstoelgebonden klanten is voorlopig voldoende. 3. Voortzetting van de financiële ontwikkeling zoals in 2014 levert voldoende ruimte om de kosten van aanschaf van een auto tenminste grotendeels uit eigen middelen te dekken. 4. Communicatie zal zich vooral moeten richten op de toename van de individuele vraag naar vervoer. Delen van de gemeente bleven daarin relatief achter. Ook het contact met de medewerkers blijft van groot belang voor de betrokkenheid. 5. Het nieuwe planningssysteem dient in de eerste helft van 2015 te worden ingevoerd om daarmee voorbereid te zijn voor de verdere groei. 6. In 2015/2016 dient de vraag naar professionele ondersteuning aan de orde te komen. 7. Er is steeds aandacht nodig voor de werving en instructie van nieuwe medewerkers