Gratis Openbaar Vervoer Ouderen Dordrecht

Transcriptie

1 Gratis Openbaar Vervoer Ouderen Dordrecht Gebruik 2013 Definitief Gemeente Dordrecht de heer J. Buitink Grontmij Nederland B.V. De Bilt, 5 november 2014

2 Verantwoording Titel : Gratis Openbaar Vervoer Ouderen Dordrecht Subtitel : Gebruik 2013 Projectnummer : Referentienummer : CD Revisie : 01 Datum : 5 november 2014 Auteur(s) : Cees Doeser adres : cees.doeser@grontmij.nl Gecontroleerd door : Jasper Groebe Paraaf gecontroleerd : Goedgekeurd door : Henk Otte Paraaf goedgekeurd : Contact : Grontmij Nederland B.V. De Holle Bilt HM De Bilt Postbus AE De Bilt T F Pagina 2 van 10

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Start van het GOV Dordrecht Bestuurlijke borging van het GOV Deze rapportage GOV-gebruik in Ontwikkeling doelgroep Gebruik OV-chipkaarten per maand Belangrijkste relaties Gebruik stadslijnen Conclusies Derving vervoerder Derving Derving meerjarig Pagina 3 van 10

4 1 Inleiding 1.1 Start van het GOV Dordrecht In 2008 is het besluit genomen om gratis Openbaar Vervoer aan 65-plussers in Dordrecht aan te bieden. Op de stadslijnen is het mogelijk gratis te reizen na 09:00 uur op werkdagen en in het weekeinde (hele dag). De regeling startte op 1 juli in In eerste instantie kregen de ouderen een 65+Gemakspas om van de stadsbussen gebruik te maken. Na de introductie van de OV-chipkaart is deze pas vervangen door een apart reisproduct op de OV-chipkaart waarmee gratis gereisd kan worden. Dat gebeurde in de periode maart mei Omdat via de chipkaart alle reizen van de 65+ers geregistreerd worden is besloten om vanaf 2011 het werkelijke gebruik te verrekenen met Arriva. Arriva krijgt van de gemeente Dordrecht de derving aan inkomsten van het gratis reizen vergoed. 1.2 Bestuurlijke borging van het GOV In de vorige collegeperiode is het GOV onderdeel geweest van het Politiek Akkoord. In 2013 is het beschikbaar gestelde jaarlijkse budget van ,= overschreden en afgedekt door een deel van de bijdrage 2014 in te zetten. Voor de huidige periode maakt het GOV ook onderdeel van het Politiek Akkoord, alleen is er een financiële randvoorwaarde gesteld van het maximaal beschikbare budget van per jaar ,=. In de bestuurlijke afspraak staat tevens een notie om de leeftijd van de doelgroep mee te laten groeien met de pensioengerechtigde leeftijd. 1.3 Deze rapportage Deze rapportage geeft het daadwerkelijke gebruik van het GOV weer in het kalenderjaar 2013 en sluit daarmee aan bij de rapportages 2011 en Ook wordt de ontwikkeling van de derving vanaf de introductie van de OV-chipkaart in beeld gebracht. Voor zover relevant wordt bij de betreffende paragraaf een vergelijk gemaakt met de eerdere rapportages uit 2011 en Pagina 4 van 10

5 gebruikte chipkaarten gemiddeld aantan reizen per chipkaart 2 GOV-gebruik in Ontwikkeling doelgroep Tijdens de start van het GOV waren er ers in Dordrecht. 63 % van deze groep heeft toentertijd een gemakspas aangevraagd. Inmiddels (per ) zijn er ers in Dordrecht. Dit is een forse stijging (+ 15 %), die wordt veroorzaakt door het bereiken van deze leeftijd door de baby-boomers van na de tweede wereldoorlog. Elke maand gaan er meer dan 100 brieven naar Dordtenaren, die dan 65 worden en het aanbod krijgen van deze regeling gebruik te maken. Het aandeel jonge ouderen wordt hiermee groter in de totale groep van 65+ers. De groei van de doelgroep wordt ook teruggezien in het gebruik van het GOV en dus ook de financiële vergoeding aan Arriva. In 2012 (het eerste volle jaar met de chipkaart) is het gratis-reisprodukt keer geladen, in 2013 was dat keer (opgave Arriva). 2.2 Gebruik OV-chipkaarten per maand. In onderstaande grafiek is het gebruik van de OV-chipkaarten per maand weergegeven. Gebruik OV-chipkaart , ,0 9, , ,5 0 jan feb mrt aprl mei jun jul aug sept okt nov dec maanden ,0 Het aantal gebruikte unieke OV-chipkaarten varieert per maand tussen de en Zoals elk jaar laat de vakantieperiode een dip zien. Het aantal malen dat er per maand gereisd wordt ligt rond de 10 keer. Uitgaande van een heen- en terugreis komt het feitelijke gebruik neer op ongeveer één reis (vice versa) per week. Per jaar is het totaal aantal gebruikte chipkaarten In vergelijking met de rapportages 2011 en 2012 neemt het aantal gebruikte chipkaarten per maand toe van onder de (2011) naar boven de (2012) tot boven de (2013). Het gebruik van de chipkaart is alle jaren constant met gemiddeld één reis per week. Het totaal aantal gebruikte chipkaarten groeit (2012) naar (2013). Pagina 5 van 10

6 GOV-gebruik in Belangrijkste relaties In onderstaande tabel zijn de belangrijkste reisrelaties aangegeven in Relatie winkelen diversen medisch Centrum Planetenlaan 10% Planetenlaan Busstation 7% Zknhs Dordwijk Busstation 7% Planetenlaan Centrum 6% Admiraalsplein Centrum 6% Busstation - Zknhs Dordwijk 6% Busstation Planetenlaan 5% Centrum Admiraalsplein 5% Busstation Admiraalsplein 5% Keplerweg Centrum 4% Centrum Campanula 4% Centrum Rivierenplein 4% Centrum Keplerweg 4% Heijeplein Centrum 4% Campanula Centrum 4% Centrum Heijeplein 4% Crabbehof Centrum 4% Centrum Busstation 4% Centrum Bakemaerf 4% Busstation Campanula 3% De relatie tussen het Centrum en de Planetenlaan in Sterrenburg staat al meerdere jaren op de eerste plaats als meest gebruikte reis. De overige relaties zijn geringer qua omvang en verschillen per jaar. Maar per saldo is het logisch dat de relaties gebonden zijn aan concentraties van ouderen in de betreffende woonwijken. De belangrijkste bestemmingen zijn het Centrum en het Busstation (om over te stappen; in de tabel aangeduid als diversen). Voor alle reisrelaties is de verdeling over de motieven in nevenstaande grafiek weergegeven. Verdeling motieven 2013 In vergelijking met andere jaren neemt het motief medisch iets toe (2011: 9 % en 2012: 10 %). Dat gaat ten koste van het aandeel voor de twee andere motieven. medisch; 12% diversen; 24% winkelen; 64% Pagina 6 van 10

7 Aantal check-ins GOV-gebruik in Gebruik stadslijnen In onderstaande grafiek is het gebruik over de verschillende stadslijnen (5 meest gebruikte) procentueel weergegeven. Deze verdeling volgt logischerwijs de tabel van de meest gebruikte trajecten: lijn 5 met de Planetenlaan en Bakemaerf, lijn 4 met Admiraalsplein en Rivierenplein, lijn 7 met het Dordwijk ziekenhuis en lijn 3 met Crabbehof. 40% Verdeling over de 5 meest gebuikte lijnen per jaar 35% 30% 25% 20% 15% % 5% 0% Lijnnummer Over de jaren is het relatieve belang van de verschillende stadslijnen nauwelijks veranderd. 2.5 Conclusies Het gebruik van het Gratis Openbaar Vervoer op de stadslijnen in Dordrecht kent over de jaren een zeer regelmatig gebruik. Het aantal malen dat gereisd wordt, de herkomsten en bestemmingen en de reismotieven zijn per jaar nagenoeg gelijk. Het enige dat verandert, is dat het vervoer in absolute zin groeit, omdat de groep 65+-ers per jaar groter wordt. Pagina 7 van 10

8 Derving per maand 3 Derving vervoerder 3.1 Derving De te vergoeden derving aan Arriva over het kalenderjaar 2013 bedraagt ,=. In onderstaande grafiek is de opbouw hiervan over het jaar weergegeven. Aantal reizigers en derving / maand 2013 (jaartotaal reizigers en derving) Derving per maand Aantal reizigers per maand Uit de grafiek blijkt dat gaande weg het jaar de maandelijkse derving groter wordt en oploopt tot boven de ,= per maand. Pagina 8 van 10

9 mei-11 aug-11 nov-11 feb-12 mei-12 aug-12 nov-12 feb-13 mei-13 aug-13 nov-13 feb-14 mei-14 aug-14 nov-14 mrt-15 jun-15 sep-15 dec-15 mrt-16 jun-16 sep-16 dec-16 derving in mei-11 jun-11 jul-11 aug-11 sep-11 okt-11 nov-11 dec-11 jan-12 feb-12 mrt-12 apr-12 mei-12 jun-12 jul-12 aug-12 sep-12 okt-12 nov-12 dec-12 jan-13 feb-13 mrt-13 apr-13 mei-13 jun-13 jul-13 aug-13 sep-13 okt-13 nov-13 dec-13 jan-14 feb-14 mrt-14 apr-14 mei-14 jun-14 jul-14 derving in Derving vervoerder 3.2 Derving meerjarig. In onderstaande grafiek is de derving vanaf het moment van de introductie van de OV-chipkaart weergegeven. Ook de realisatie in het eerste half jaar van 2014 is hier toegevoegd. Het is een gestaag oplopende lijn Derving per maand meerjarig Op basis van de gerealiseerde derving in bovenstaande grafiek is in onderstaande grafiek de trendlijn toegevoegd en doorgetrokken naar december Derving per maand meerjarig + prognose Hieruit blijkt dat de derving in 2015 en 2016 doorgroeit (gemiddeld per maand 2015: en in 2016: ,=; realisatie 2012 was en 2013 was ). In 2015 loopt de jaarlijkse derving naar verwachting op tot en in 2016 tot ,=per jaar. Uit deze cijfers is ook de te verwachten derving voor 2014 af te leiden. Naar verwachting zit het maandgemiddelde tussen de ,= (realisatie 2013) en ,= (prognose 2015); bij een gemiddelde van ,- per maand is de derving voor heel ,=. Pagina 9 van 10

10 Derving vervoerder In nevenstaande grafiek is de realisatie en de verwachting van de jaarlijkse derving weergegeven bij een ongewijzigde uitvoering van de GOV-regeling jaarlijkse derving GOV Pagina 10 van 10