BEROEPSNORM CERVICALE MANIPULATIE DOOR CHIROPRACTOREN: ZO VEILIG MOGELIJK HANDELEN.
|
|
- Anke Koster
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Pagina 1 van 7 BEROEPSNORM CERVICALE MANIPULATIE DOOR CHIROPRACTOREN: ZO VEILIG MOGELIJK HANDELEN. Nederlands Chiropractoren Associatie - Maart
2 Pagina 2 van 7 BEROEPSNORM CERVICALE MANIPULATIE DOOR CHIROPRACTOREN: ZO VEILIG MOGELIJK HANDELEN. Veilig handelen en risico s zoveel mogelijk beperken is essentieel voor elke zorgverlener. Spinale manipulatie is in goed opgeleide handen een effectieve interventie voor wervelkolomgerelateerde klachten. De SCN geregistreerd chiropractor heeft zijn/haar opleiding genoten aan een geaccrediteerde chiropractische opleiding (CCEI) hetgeen een hoge mate van deskundigheid met betrekking tot spinale manipulatie garandeert. In een zeer beperkt aantal situaties is spinale manipulatie sterk af te raden: contrageindiceerd. Het is de opzet om in dit document de belangrijkste contra-indicaties aangaande cervicale manipulatie weer te geven. Benadrukt dient hierbij te worden dat iedere SCN geregistreerde chiropractor onderstaande standaard vanuit zijn/haar onderwijscurriculum uitvoerig onderwezen heeft gekregen. Het kan voorkomen dat een patiënt zich met ogenschijnlijk mechanische klachten presenteert, terwijl er onderliggend sinistere pathologie speelt. Zo is het in het geval van neken hoofdpijn klachten zaak uiterst bedacht te zijn op de tekenen van een beroerte (CVA). Deze zijn in het Engels samengevat als de 5 D s And 3 N s : Diplopia dubbel zien of andere problemen met het gezichtsvermogen Dizziness Duizeligheid vertigo, licht gevoel in het hoofd Drop Attack Plotselinge gevoelloosheid / zwakte van het gezicht / arm / been Dysartrhia Moeite met spreken Dysphagia Moeite met slikken Ataxia of Gait Moeite met lopen Nausea Braken of misselijkheid Numbness Gevoelloosheid aan een lichaamszijde Nystagmus Onvrijwillige snelle oogbewegingen Bovenstaande symptomen kunnen ook voorkomen bij Transient Ischemische Aanvallen (TIA's ) deze hebben vaak soortgelijke symptomen als een CVA. TIA s zijn echter van voorbijgaande aard. TIA kan een voorbode zijn van een beroerte. Arnold et al (2006) vonden dat in 13% van de CVA s deze in de voorafgaande 17 dagen een TIA hadden gehad. Tijdige antithrombotische behandeling is dan van belang om de uiteindelijke CVA te voorkomen. Zowel bij het vermoeden van CVA als TIA is directe medische verwijzing de enige passende interventie. Hoewel er geen wetenschappelijk causaal verband is aangetoond tussen cervicale manipulatie en TIA/CVA verdient het sterke aanbeveling om patiënten die een geschiedenis van TIA/CVA hebben niet cervicaal te manipuleren. Er is immers een verhoogde kans op
3 Pagina 3 van 7 herhaling van TIA/CVA en indien dit binnen 30 dagen na de interventie plaats vindt is er gerede kans dat men dit, onterecht, met cervicale manipulatie in verband brengt. Ook bij twijfel is het noodzakelijk de patiënt te beschermen door direct door te verwijzen naar de eerste hulp. De Richtlijn Cervicale Manipulatie door Chiropractoren is grotendeels gebaseerd op het werk van de Canadese Chiropractoren Associatie (2005): Chiropractic clinical practice guideline: evidence-based treatment of adult neck pain not due to whiplash. Niet behandelen, en meteen verwijzen naar hulpdiensten als een patiënt: Presenteert met nek -of occipitale pijn met een scherpe kwaliteit en ernstige intensiteit, of ernstige en aanhoudende hoofdpijn van plotselinge aard en wordt beschreven als nooit eerder ervaren (zelfs wanneer verwacht wordt dat de pijn van een spier- of neuralgische oorsprong). NB. Indien deze symptomen van recente oorsprong zijn maar op moment van presentatie niet aanwezig zijn, dan wordt verdere evaluatie met voorzichtigheid aanbevolen. Minimaal één van de 4 genoemde tekenen of symptomen van neurovasculaire stoornis o eenzijdige aangezicht paresthesie o objectieve cerebellaire tekenen o laterale medullaire tekenen o gezichtsvelddefecten, of enige met onbekende oorzaak. NB. Deze tekenen zijn samen te vatten als de 5 D s And 3 N s (zie boven). Indien vertigo aanwezig is, is het noodzakelijk om onmiddellijk onderzoek te verrichten naar neurovasculaire stoornissen. Gebruik geen cervicale manipulatie als een patiënt melding geeft van een reeds bestaande VAD of CAD. Gebruik geen provocatieve testen. Differentieer duidelijk tussen tekenen van BPPD en tekenen van neurovasculaire stoornis. Gebruik minimale rotatie in het toedienen van elke modaliteit van de bovenste cervicale wervelkolom behandeling. Indien de chiropractor twijfelt over zijn/haar kundigheid dan is verwijzing naar een collega noodzakelijk. Ga voorzichtig te werk wanneer een patiënt zich presenteert met een van onderstaande risicofactoren voor VAD/ICAD; deze dienen tijdens de anamnese grondig te worden geëvalueerd o Geschiedenis van trauma aan cervicale wervelkolom o Geschiedenis van migraine-achtige hoofdpijn o Hypertensie o Hypercholesterolemie / hyperlipidemie o Cardiale aandoeningen van het bloedvatenstelsel, vorig cerebrovasculair accident of transient ischemische aanval (TIA) o Diabetes mellitus
4 Pagina 4 van 7 o Bloedstolling afwijkingen / veranderingen in het bloed eigenschappen (bv. hyperhomocysteïnemie) o Gebruik van anticoagulantia o Langdurig gebruik van steroïden o Geschiedenis van roken o Recente infectie o Onmiddellijk na de bevalling Triviale traumata ten gevolge van normale alledaagse handelingen kunnen een vertebrale arteriele dissectie (VAD) veroorzaken. Gedocumenteerde omstandigheden van VAD en dergelijke traumata zijn terug te vinden in onderstaande tabel uit The Chiropractic Report (Chapman Smith, 2012). Hieraan kan onder sporting activities golf worden toegevoegd met in ieder geval 2 gedocumenteerde casussen (Choi et al, 2008; Maroon et al, 2007). Tijdens de anamnese is het noodzakelijk deze punten in kaart te brengen, om zodoende de (on)waarschijnlijkheid van VAD te documenteren en de mogelijke causale verbanden te achterhalen.
5 Pagina 5 van 7 Naast de risicofactoren voor arteriële dissectie, is het ook van essentieel belang, dat iedere chiropractor bewust blijft van de contra-indicaties voor de door hem/haar gekozen therapeutische interventie. Voor cervicale manipulatie bestaan de volgende absolute contraindicaties: Absolute contraindicatie voor cervicale manipulatie: Acute fractuur cervicaal Cervicale dislocatie Cervicale ligament ruptuur Cervicale instabiliteit Cervicale tumor
6 Pagina 6 van 7 Cervicale infectie Acute myelopathy Recente operatie Bekende vertebrobasilaire of carotis arterie problematiek Onverklaarbare niet mechanische pijn Somatoforme stoornis Bekende malingerer Verslechterende neurologische tekenen Ernstige pijn s nachts die het in slaap vallen belemmert Tekenen van directe levensbedreigende pathologie (bijv. vermoeden van hartinfarct) Relatieve contraindicaties voor cervicale manipulatie Inflammatoir ziektebeeld (bijv. rheumatoide arthritis) Actieve tumor Geschiedenis van tumor Osteoporosis Langdurig corticosteroiden gebruik (zoals prednison) Systemische aandoeningen Hypermobiliteit syndromen Bindweefselafwijkingen Bekende cervicale anomaliën Recente manipulatie door een ander (professioneel of anderszins) (Aangepast op basis van Canadian Chiropractic Association, 2005; Puentedura, 2012; IFOMPT, 2012))
7 Pagina 7 van 7 Referenties: Canadian Chiropractic Association; Canadian Federation of Chiropractic Regulatory Boards; Clinical Practice Guidelines Development Initiative; Guidelines Development Committee (GDC), Anderson-Peacock E, Blouin JS, Bryans R, Danis N, Furlan A, Marcoux H, Potter B, Ruegg R, Stein JG, White E. (2005) Chiropractic clinical practice guideline: evidence-based treatment of adult neck pain not due to whiplash. J Can Chiropr Assoc. 49(3): Chapman Smith, D. (2012) BMJ demonstrates its class addressing the critics of cervical spine manipulation. The Chiropractic Report 26(4) Choi KD, Oh SJ, Yang TI, Lee TH.(2008) Golfer's stroke from internal carotid artery dissection. Arch Neurol. 65(8): Maroon JC, Gardner P, Abla AA, El-Kadi H, Bost J. (2007) "Golfer's stroke": golfinduced stroke from vertebral artery dissection. Surg Neurol.67(2):163-8; Puentedura EJ, March J, Anders J, Perez A, Landers MR, Wallmann HW, Cleland JA.(2012) Safety of cervical spine manipulation: are adverse events preventable and are manipulations being performed appropriately? A review of 134 case reports.j Man Manip Ther. ;20(2):66-74 Rushton A, Rivett D, Carlesso L, Flynn T, Hing W, Kerry R (2012) International Framework for Examination of the Cervical Region for potential of Cervical Arterial Dysfunction prior to Orthopaedic Manual Therapy Intervention. Document online available on
Bij- en nawerkingen van manueel therapeutische interventies in de cervicale wervelkolom
Bij- en nawerkingen van manueel therapeutische interventies in de cervicale wervelkolom Inleiding Bij en nawerkingen welke geassocieerd zijn met manuele therapie en met name met manipulaties moeten beschouwd
Nadere informatieComplicaties bij patiënten met duizeligheid: te voorkomen? Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp
Complicaties bij patiënten met duizeligheid: te voorkomen? Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp AANDACHTSPUNTEN Cervicogene duizeligheid: welke vormen? Frequente verwijzing FT-MT Literatuur 1994 2006 Welke ernstige
Nadere informatieRichtlijn Nekpijn. Jasper Bier
Richtlijn Nekpijn Jasper Bier Inhoud Doelstellingen en uitgangspunten richtlijn De richtlijn Indeling van patiënten, subgroepen en diagnostiek Een casus Interventies en behandelprofielen Waarom deze richtlijn
Nadere informatieDe zaak Lana Dale Lewis. Gert Oud, Arianne Verhagen, Commissie Wetenschap en Scholing NVMT
De zaak Lana Dale Lewis. Gert Oud, Arianne Verhagen, Commissie Wetenschap en Scholing NVMT In Canada is de Chiropractor Philip Emanuale door een jury veroordeeld voor de dood door schuld (death by accident)
Nadere informatieBeroepsnorm cervicale manipulatie SNRC
Beroepsnorm cervicale manipulatie SNRC Deze beroepsnorm is samengesteld als richtlijn voor chiropractoren ter beoordeling van de nekregio voor de aanwezigheid van potentiële Cervicale Arterie Disfunctie
Nadere informatieRichtlijn Nekpijn. Jasper Bier. Inhoud. Waarom deze richtlijn. Diagnosecodes. Doelstellingen. Alle interventies
Inhoud Richtlijn Nekpijn Jasper Bier Doelstellingen en uitgangspunten richtlijn De richtlijn Indeling van patiënten, subgroepen en diagnostiek Interventies en behandelprofielen Klinimetrie Stand van zaken
Nadere informatieBijlage III. Wijzigingen die zijn aangebracht aan relevante delen van de samenvatting van de productkenmerken en de bijsluiter
Bijlage III Wijzigingen die zijn aangebracht aan relevante delen van de samenvatting van de productkenmerken en de bijsluiter Opmerking: Deze wijzigingen aan de relevante delen van de Samenvatting van
Nadere informatievertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp
vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp disclaimer geen duizeligheidsexpert geen belangenverstrengeling oorzaken duizeligheid vestibulair centraal cardiovasculair intoxicatie metabool BPPD neuritis
Nadere informatieAdverse events following chiropractic care for subjects with neck pain Sidney M. Rubinstein
Adverse events following chiropractic care for subjects with neck pain Sidney M. Rubinstein Samenvatting Deze Nederlandse samenvatting is geschreven voor geïnteresseerden die weinig of geen wetenschappelijke
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Neuritis vestibularis.
Neuritis vestibularis Wat is neuritis vestibularis? Neuritis vestibularis is een aandoening waarbij de evenwichtszenuw ontstoken raakt en kinderen of volwassen last krijgen van duizeligheidsklachten, misselijkheid
Nadere informatieDissectie van de A. carotis door een stomp trauma. Fanny Vuik Keuze Coassistent IC
Dissectie van de A. carotis door een stomp trauma Fanny Vuik Keuze Coassistent IC 17-09-2014 Inhoud. Casus Epidemiologie Indeling Pathofysiologie Kliniek Diagnostiek Therapie Conclusie Casus Man, 32 jaar.
Nadere informatieTransient neurological attacks. Schoppen tegen een heilig huisje?
Transient neurological attacks Schoppen tegen een heilig huisje? Frank van Rooij 18 april 2019 Transient ischemic attack (TIA) Transient ischemic attack (TIA) Transient ischemic attack (TIA) TIA? TIA?
Nadere informatieHOOFD /HALS / NEKPIJNKLACHTEN STATE OF THE ART
HOOFD /HALS / NEKPIJNKLACHTEN STATE OF THE ART drs. John Bos Literatuur KNGF Richtlijn Nekpijn. KNGF 2016. (red. Bier JD, Scholten Peeters G.G.M., Staal JB et al) Neck Pain: Clinical Practice Guidelines
Nadere informatieRecente inzichten voor veilige(re) manueeltherapeutische zorg
Recente inzichten voor veilige(re) manueeltherapeutische zorg Nawerkingen en complicaties Pathofysiologie en aetiologie Hypothesen relatie CAD en manuele therapie Herkennen van risicopatienten Risk factors
Nadere informatieBijlage : relevante rubrieken van de bijsluiter die werden herwerkt (de veranderingen in de tekst zijn onderlijnd)
Een Direct Healthcare Professional Communication (DHPC) is een schrijven dat naar de gezondheidszorgbeoefenaars wordt gezonden door de farmaceutische firma s, om hen te informeren over mogelijke risico
Nadere informatieWat is BPPD? BPPD is een aandoening waarbij kinderen of volwassen kortdurend last hebben van duizeligheidsklachten bij bewegen van het hoofd.
BPPD Wat is BPPD? BPPD is een aandoening waarbij kinderen of volwassen kortdurend last hebben van duizeligheidsklachten bij bewegen van het hoofd. Hoe wordt BPPD ook wel genoemd? BPPD is een afkorting
Nadere informatieBijlage III. NB: Deze Samenvatting van de productkenmerken, etikettering en bijsluiter zijn het resultaat van de referral procedure.
Bijlage III Wijzigingen in relevante rubrieken van de Samenvatting van de productkenmerken en de Bijsluiter NB: Deze Samenvatting van de productkenmerken, etikettering en bijsluiter zijn het resultaat
Nadere informatieFase 1: Verwijzing, aanmelding en initiële hypothese. Screening. Hypothese: Er is mogelijk sprake van liespijn als gevolg van rode vlaggen.
Stroomdiagram Liespijn Onderstaand stroomdiagram kan worden gebruikt voor het diagnostisch proces, bij patiënten met liespijn. Hierbij wordt de nadruk gelegd op artrogene problematiek. Niet atrogene aandoeningen
Nadere informatieScreening Tool Cervicogene Duizeligheid
Screening Tool Cervicogene Duizeligheid Cervicogene duizeligheid is één van de mogelijke soorten duizeligheid. Deze screening tool is bedoeld om de waarschijnlijkheid dat u terecht tot het besluit cervicogene
Nadere informatieCarotischirurgie, een halszaak. BRV jaarcongres Reehorst, Ede 12-03-2016
Carotischirurgie, een halszaak BRV jaarcongres Reehorst, Ede 12-03-2016 Anatomie Carotis pathologie Stenoserend vaatlijden Dilaterend vaatlijden Dissectie Carotis pathologie Dilaterend Zeldzaam Atherosclerose,
Nadere informatieLeidraad voor artsen voor het beoordelen en monitoren van cardiovasculaire risico bij het voorschrijven van atomoxetine
Leidraad voor artsen voor het beoordelen en monitoren van cardiovasculaire risico bij het voorschrijven van atomoxetine Dit materiaal beschrijft aanbevelingen om belangrijke risico s van atomoxetine te
Nadere informatieFysiotherapie na acceleratie deceleratie trauma. Fysiotherapie na acceleratie deceleratie trauma. Fysiotherapie na acceleratie deceleratie trauma
Hans Allaart Fysiotherapeut Sport Fysiotherapeut Orthopedische Manueel Th. Dryneedling Hans Allaart Fysiotherapeut Sport Fysiotherapeut Orthopedische Manueel Th. Dryneedling Fysiotherapie na acceleratie
Nadere informatieDeclaratiecode Zorgproduct passantentarief BCN 2015 Omschrijving 15A333 060607016 167,12 Consult op de polikliniek bij Een slaapstoornis 15A336
Declaratiecode Zorgproduct passantentarief BCN 2015 Omschrijving 15A333 060607016 167,12 Consult op de polikliniek bij Een slaapstoornis 15A336 069499010 401,82 Lokale injectie van corticosteroiden (ontstekingsremmers)(met
Nadere informatieTIA en dan. Transient ischemisch attack
TIA en dan Transient ischemisch attack Een TIA (transient ischemisch attack) is een plotseling optredende neurologische uitval (voorbijgaande beroerte). Dit komt door een tijdelijke afsluiting van een
Nadere informatieRode Vlaggen. Cursus. Directe Toegankelijkheid Oefentherapie
Rode Vlaggen Cursus Directe Toegankelijkheid Oefentherapie Alle rechten voorbehouden Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, foto-kopie, microfilm
Nadere informatieHands on 2014 Duizeligheid
Hands on 2014 Duizeligheid Hoe blijven we in evenwicht (zoals een vliegtuig)? Doelen: 1. Awareness creëren 2. Hoe blijven we in evenwicht? 3. Anamnese is key 3. Onderzoek zelf doen 4. Duizeligheid er is
Nadere informatieDUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND
DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk om het begrip duizeligheid duidelijk te omschrijven. Er kan van alles
Nadere informatieRisicominimalisatie-materiaal over de risico s van atomoxetine voor zorgverleners
Risicominimalisatie-materiaal over de risico s van atomoxetine voor zorgverleners Atomoxetine 2/6 RISICOMINIMALISATIE-MATERIAAL OVER DE RISICO S VAN ATOMOXETINE VOOR ZORGVERLENERS Dit materiaal beschrijft
Nadere informatieCVA herseninfarct. Beleid na TIA/ 9 juni 2010. J.L.W. Bosboom Neuroloog, OLVG
Beleid na TIA/ CVA herseninfarct 9 juni 2010 J.L.W. Bosboom Neuroloog, OLVG Inleiding Inleiding CVA Cerebrovasculair accident Infarct 80% Bloeding 20% Carotis 80% Vertebrobasilair 20% ICH / SAB / SDH Inleiding
Nadere informatiePropylhexedrine. Eventin. Postfach Ludwigshafen DE Germany. Lid-Staten Registratiehouder Naam van het geneesmiddel
Bijlage I 3 Stoff: Propylhexedrine Lid-Staten Registratiehouder Naam van het geneesmiddel Duitsland Knoll AG Postfach 210805 Ludwigshafen DE 67008 Germany Eventin 4 Stoff: Fenbutrazaat Lid-Staten Registratiehouder
Nadere informatieServier Benelux S.A. PROTELOS. (strontiumranelaat) GIDS EN CHECKLIST VOOR DE ARTS
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Protelos 2 g. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze
Nadere informatieLeidraad voor artsen voor het beoordelen en monitoren van cardiovasculaire risico bij het voorschrijven van Atomoxetine
Leidraad voor artsen voor het beoordelen en monitoren van cardiovasculaire risico bij het voorschrijven van Atomoxetine Atomoxetine is geïndiceerd voor de behandeling van aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit
Nadere informatieWisselend reageren, inadequaat Voorkeursstand ogen en hoofd naar rechts Verkramping linkerarm
Neurologische valkuilen 9 oktober 2014 Elly Pouwels Neuroloog Informatie bekend bij neuroloog via Man uit 1948, blanco huisarts Aanmelding als trombolyse Sinds 30 min ogen naar rechts, in de war/ afasie
Nadere informatieDeze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts.
Duizeligheid Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts. Wat is duizeligheid Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is
Nadere informatieC. Wervelkolom. Inhoudsopgave 01 C 02 C 03 C 04 C 05 C 06 C 07 C 08 C 09 C
C. Wervelkolom nhoudsopgave 1 C 2 C 3 C 4 C 5 C 6 C 7 C 8 C 9 C Congenitale aandoeningen... 1 Myelopathie (excl. trauma s van de wervelkolom)... 1 Mogelijke atlanto-axiale subluxatie... 1 Nekpijn... 1
Nadere informatieYERVOY. (ipilimumab) Concentraat voor oplossing voor infusie Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring.
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel YERVOY. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatiePatiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen
Ipsen Endocrinologie Increlex (injectie met mecasermine [rdna-herkomst]) Patiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen Voorlichtingsfolder zoals beschreven
Nadere informatieBelangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel
Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel Prasugrel behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder ook clopidogrel
Nadere informatieDit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Patiëntenfolder
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel YERVOY. Het verplichte plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieEvenwichtsstoornis na stomp trauma met schedelbasisfractuur
Olaf Michel dienst KNO, UZB omichel@uzbrussel.be. Evenwichtsstoornis na stomp trauma met schedelbasisfractuur 2 titel Fracturen van de laterale schedelbasis longitudinale fractuur dwarse of transversale
Nadere informatieleidraad voor artsen voor het beoordelen en monitoren van cardiovasculaire risico bij het voorschrijven van atomoxetine
Atomoxetine HCl Aurobindo 10, 18, 25, 40, 60, 80 en 100 mg, harde capsules RVG 121282, 121287, 121290, 121293, 121294, 121295, 121297 Module 1.8 1.8.2 armm Rev.nr. 1905 Pag. 1 van leidraad voor artsen
Nadere informatiePatiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen
Ipsen Endocrinologie Increlex (injectie met mecasermine [rdna-herkomst]) Patiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen Voorlichtingsfolder zoals beschreven
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Aspirine 500 Bruis, 500 mg, bruistabletten Acetylsalicylzuur
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER 500 Bruis, 500 mg, bruistabletten Acetylsalicylzuur Lees goed de hele bijsluiter, voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke informatie
Nadere informatieIk ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker
Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond
Nadere informatieIn de swing met duizeligheid (focus acute draaiduizeligheid)
In de swing met duizeligheid (focus acute draaiduizeligheid) Jan van Dongen, huisarts Jacquelien Dros, huisarts Otto Maarsingh, huisarts-onderzoeker Karlijn Moormann, huisarts Disclosure belangen NHG sprekers
Nadere informatieRichtlijnen verwijzing Spoed - MMB
Richtlijnen verwijzing Spoed - MMB HOOFD CVA TIA 1. zonder IV contrast 3. Doppler carotiden Indien NIET TRAUMATISCHE bloeding: 4. Angio- circulus van Willis 1. 3. Doppler carotiden Hersentumoren / meta
Nadere informatieBelangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel)
Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) EFIENT (prasugrel) behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder
Nadere informatieDuizelingwekkend. Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden?
Duizelingwekkend Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden? Jik Nihom, neuroloog Diederick van Zuijlen, KNO arts Mirella Nijmeijer, huisarts Anja van Kempen, huisarts Leerdoelen Duizeligheid is niet
Nadere informatieC. Wervelkolom. Inhoudsopgave 01 C 02 C 03 C 04 C 05 C 06 C 07 C 08 C 09 C 10 C
C. Wervelkolom nhoudsopgave 1 C 2 C 3 C 4 C 5 C 6 C 7 C 8 C 9 C 1 C Congenitale aandoeningen... 1 Myelopathie (excl. trauma s van de wervelkolom)... 1 Mogelijke atlanto-axiale subluxatie... 1 Nekpijn...
Nadere informatieNEUROLOGIE. De eerste hulp bij een beroerte. trombolyse DRUKPROEF BEHANDELING
NEUROLOGIE De eerste hulp bij een beroerte trombolyse BEHANDELING De eerste hulp bij een beroerte U bent via de Spoedeisende Hulp (SEH) het St. Antonius Ziekenhuis binnengekomen, omdat de artsen vermoeden
Nadere informatieOmschrijving specialisme zorgproductcode passantentarief
Omschrijving specialisme zorgproductcode passantentarief Mohs- microchirurgie (laag voor laag wegnemen en onderzoeken van tumorweefsel) bij Huidkanker of voortekenen hiervan dermatologie 029499002 3.306,12
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS TROC TABLETTEN. Acetylsalicylzuur - Paracetamol - Coffeïne-anhydraat
MELISANA N.V., Kareelovenlaan 1, Pagina 1 van 5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS TROC TABLETTEN Acetylsalicylzuur - Paracetamol - Coffeïne-anhydraat Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat
Nadere informatieHart- en vaatziekten bij vrouwen: meer aandacht gewenst
Hart- en vaatziekten bij vrouwen: meer aandacht gewenst Vrouwenstudies Medische Wetenschappen Prof.dr. Toine Lagro-Janssen Opzet Stellingen Aanleiding aparte aandacht m/v Profiel m/v coronaire hartziekten
Nadere informatieKEYTRUDA (pembrolizumab)
Risicominimalisatiemateriaal betreffende Keytruda (pembrolizumab) voor patiënten KEYTRUDA (pembrolizumab) Patiënteninformatiefolder Risicominimalisatiemateriaal betreffende Keytruda (pembrolizumab) voor
Nadere informatieHoofdpijnklachten Soorten hoofdpijn Oorzaken van hoofdpijn Symptomen van hoofdpijn
Hoofdpijnklachten Hoofdpijnklachten komen veel voor en kunnen u ernstig belemmeren in uw dagelijks functioneren. Soms is het een vervelende, zeurende pijn die op de achtergrond aanwezig is, maar er zijn
Nadere informatieDubbelzijdige A.-vertebralisdissectie tijdens chiropraxiebehandeling
casuïstische mededelingen Dubbelzijdige A.-vertebralisdissectie tijdens chiropraxiebehandeling K.Kuitwaard, H.Z.Flach en F.van Kooten Een voorheen gezonde, 42-jarige man kwam naar de Spoedeisende Hulp
Nadere informatieINFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ABILIFY. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieZin en onzin van manueel onderzoek en behandeling bij cervicobrachialgie. Dr. G. VYNCKE
Zin en onzin van manueel onderzoek en behandeling bij cervicobrachialgie Dr. G. VYNCKE Differentiële diagnostiek Indicatie manueel geneeskundige behandeling GEWRICHTSBLOKKERING = ARTICULAIRE DYSFUNCTIE
Nadere informatieINFORMATIE VOOR DE PATIENT
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Increlex. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieGender differences in heart disease. Dr Danny Schoors
Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen
Nadere informatieEDUCATIEVE INFORMATIE VOOR PATIËNTEN
De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel BOCOUTURE. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieDoelstellingen basisstage neurologie
Doelstellingen basisstage neurologie Zoals voor elke basisstage wordt het accent gelegd op vaak voorkomende problemen en op urgente problemen waarbij het van belang is ze tijdig te herkennen. Het is de
Nadere informatieYERVOY. (ipilimumab) Concentraat voor oplossing voor infusie. Patiëntenbrochure. met patiëntenwaarschuwingskaart
Om een maximaal voordeel te halen voor uw gezondheid uit de effecten van het geneesmiddel YERVOY, om voor een goed gebruik ervan te zorgen en om de ongewenste effecten ervan te beperken, zijn er bepaalde
Nadere informatieTIA en dan. Transient ischemic attack
TIA en dan Transient ischemic attack Een TIA (transient ischemic attack) is een plotseling optredende neurologische uitval (voorbijgaande beroerte). Dit komt door een tijdelijke afsluiting van een bloedvat
Nadere informatieMyofasciaal Pijn Syndroom een analyse voor (para)medici
\ MPS en Dry Needling - 1 Myofasciaal Pijn Syndroom een analyse voor (para)medici Frank Timmermans, fysiotherapeut en manueel therapeut Uplands Physiotherapy Clinic, Penticton, B.C. Canada Inhoud presentatie
Nadere informatieStroke basisprincipes en nieuwe ontwikkelingen. Dr. S. (Sander) M. van Schaik Neuroloog Zaans Medisch Centrum & OLVG 24 november 2017
Stroke basisprincipes en nieuwe ontwikkelingen Dr. S. (Sander) M. van Schaik Neuroloog Zaans Medisch Centrum & OLVG 24 november 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen
Nadere informatieBoodschappen om mee naar huis te nemen. ZP-team
Boodschappen om mee naar huis te nemen ZP-team De ZP aanpak van aandoeningen van het axiaal skelet prof. Dr. R. Lysens Het ZP Aandoeningen van het axiaal skelet is niet zozeer een management-tool dat maximale
Nadere informatieBIJSLUITER 1/5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Aspirine 500 Bruis, 500 mg, bruistablet. Acetylsalicylzuur
BIJSLUITER 1/5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Aspirine 500 Bruis, 500 mg, bruistablet Acetylsalicylzuur Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie Dit geneesmiddel kunt
Nadere informatieRoelie de Vlas. meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland
Roelie de Vlas meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland Aline Westenberg Aline Westenberg ambulanceverpleegkundige UMCG Ambulancezorg & Timo Roosa ambulancechauffeur UMCG Ambulancezorg &
Nadere informatieClaudicatio intermittens
V-III Claudicatio intermittens Inleiding Deze richtlijnen betreffen alleen de arteriële claudicatio intermittens en niet de veneuze en neurogene claudicatio intermittens. Ze zijn gebaseerd op de consensus
Nadere informatieBeroertezorg. Neurologie
Beroertezorg Neurologie Inhoudsopgave 1 Wat is een beroerte (CVA)?... 3 2 Wat is een TIA?... 5 3 Alarmsymptomen van een CVA of TIA... 6 4 De acute fase... 7 5 De revalidatiefase... 9 6 Ontslag... 11 7
Nadere informatieACUUT CORONAIR SYNDROOM
ACUUT CORONAIR SYNDROOM Doelen ACS pathofysiologie begrijpen Risicofactoren voor ACS kunnen herkennen Diagnostische stappen kunnen volgen 12 februari 2015 Esther de Haan, verpleegkundig specialist cardiologie
Nadere informatienederlandse samenvatting
Nederlandse Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Inleiding Hartfalen is een syndroom, waarbij de pompfunctie van het hart achteruitgaat en dat onder andere gepaard kan gaan met klachten van kortademigheid
Nadere informatieBijlage III. Wijzigingen op te nemen in de betreffende rubrieken van de samenvatting van de productkenmerken en de bijsluiter
Bijlage III Wijzigingen op te nemen in de betreffende rubrieken van de samenvatting van de productkenmerken en de bijsluiter 39 SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 40 Rubriek 4.1 Therapeutische indicaties
Nadere informatieCVA / TIA. Dr. Wim Verstappen, huisarts, medisch manager HOV
CVA / TIA Dr. Wim Verstappen, huisarts, medisch manager HOV Casus I Patiënt, man, 79 jr. Bellen om 15.00u Vanmorgen periode alles uit de hand laten vallen Traag Van de trap gevallen. Bloedende hoofdwond
Nadere informatieHET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE
HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Vrije Universiteit Brussel UMC St Radboud, Nijmegen NPi, Amersfoort 1 NVMT 4e LUSTRUM VAN HARTE PROFICIAT 2 WAAROM
Nadere informatieInformatiebrochure voor patiënten/verzorgers
JOUW HANDLEIDING VOOR ABILIFY (ARIPIPRAZOL) Informatiebrochure voor patiënten/verzorgers Datum van herziening: oktober 2013 2013-08/LuNL/1731 Inleiding Jouw dokter heeft bij jou de diagnose bipolaire I
Nadere informatieRisico minimalisatie materiaal betreffende producten die 2 mg cyproteronacetaat en 35 mcg ethinylestradiol bevatten voor voorschrijvers
Risico minimalisatie materiaal betreffende producten die 2 mg cyproteronacetaat en 35 mcg ethinylestradiol bevatten voor voorschrijvers De risico minimalisatie materialen voor producten die 2 mg cyproteron
Nadere informatieBPPV komt eerder zelden voor
BPPV komt eerder zelden voor Dr.Hélène Valcke NKO Vertigo: tips en valkuilen Een overwegend % vertigo patiënten met positie gebonden vertigo krijgen de diagnose BPPV zonder investigatie. Echter elke vestibulaire
Nadere informatieKinderen met hoofdpijn
Kinderen met hoofdpijn 01-12-2016 M. Flohil, kinderneuroloog Inleiding Hoofdpijn bij kinderen is gek Prevalentie 53% Classificatie conform ICHD-3 (2013) Primair versus secundair Angst voor hersentumor
Nadere informatieBeroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten. Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ
Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ TIA CVA: inhoud + TIA: Rob Bernsen + CVA: Marian van Zagten + Rijbewijs : Rob Bernsen Voorlichting Hartstichting
Nadere informatieDeclaratiecode Zorgproductcode Lekenomschrijving Totaal bedrag 14C031 990030021 Klinisch neurofysiologisch onderzoek bij Een aandoening van de
14C031 990030021 Klinisch neurofysiologisch onderzoek bij Een aandoening van de hersenen/zenuwen/het ruggenmerg 505,51 14C032 990030022 Klinisch neurofysiologisch onderzoek bij Een aandoening van de hersenen/zenuwen/het
Nadere informatieARIPIPRAZOLE TEVA JOUW HANDLEIDING INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS. (door de arts af te geven aan elke patiënt/verzorger)
De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ARIPIPRAZOLE TEVA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan
Nadere informatieMyofasciaal Pijn Syndroom een analyse voor (para)medici
\ Myofasciaal Pijn Syndroom een analyse voor (para)medici Frank Timmermans,, fysiotherapeut en manueel therapeut Uplands Physiotherapy Clinic, Penticton, B.C. Canada Samenstelling Peter Bär,, fysiotherapeut
Nadere informatieCerebro Vasculair Incident
Cerebro Vasculair Incident Beroerte Een beroerte of CVA (Cerebraal Vasculair Accident) is een verzamelnaam voor een herseninfarct en een hersenbloeding. Er gaat er iets mis in de hersenen, en een deel
Nadere informatieHoe vaak komt SUNCT voor bij kinderen? SUNCT komt zelden voor op kinderleeftijd, het komt vaker voor bij volwassenen.
SUNCT Wat is SUNCT? SUNCT is een vorm van hoofdpijn waarbij kinderen en volwassenen last hebben van een kortdurende felle hoofdpijn aan een kant van gezicht in combinatie met een rood en tranend oog aan
Nadere informatieDuizeligheid. Wat is duizeligheid? In deze folder vindt u informatie over duizeligheid, de bijbehorende klachten en oorzaken.
KNO Duizeligheid Duizeligheid In deze folder vindt u informatie over duizeligheid, de bijbehorende klachten en oorzaken. Wat is duizeligheid? Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk
Nadere informatiePERDOFEMINA, filmomhulde tabletten
PUBLIEKSBIJSLUITER Lees de hele bijsluiter aandachtig door, omdat er voor u belangrijke informatie in staat. Dit geneesmiddel is vrij verkrijgbaar. Desalniettemin dient u PERDOFEMINA zorgvuldig te gebruiken
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting In het promotieonderzoek dat wordt beschreven in dit proefschrift staat schade aan de bloedvaten bij dementie centraal. Voordat ik een samenvatting van de resultaten geef zal ik
Nadere informatiePatiëntenbetrokkenheid bij medische beslissingen. Vragenlijst bij inclusie.
FACULTEIT GENEESKUNDE EN FARMACIE Gelieve de onderstaande vragen samen met de patiënt in te vullen (sommige zaken zijn waarschijnlijk opgenomen in het medisch dossier, maar gelieve toch even te overlopen
Nadere informatieDeclaratiecode Zorgproductcode Lekenomschrijving Kostentarief Honorarium Totaal 14C031 990030021 Klinisch neurofysiologisch onderzoek bij Een
14C031 990030021 Klinisch neurofysiologisch onderzoek bij Een aandoening van de hersenen/zenuwen/het ruggenmerg 313,25 168,49 481,74 14C032 990030022 Klinisch neurofysiologisch onderzoek bij Een aandoening
Nadere informatieRichtlijn Behandeling Hoog Cervicale Klachten
Richtlijn Behandeling Hoog Cervicale Klachten Nederlandse Vereniging voor Artsen Muskuloskeletale Geneeskunde (NVAMG) Eric Bongartz Evert Buijs Ed Weterings Wouter Schuller Bilthoven, zomer 2016 Inhoudsopgave
Nadere informatieADDENDUM 1: HAND-OUTS I
ADDENDUM 1: HAND-OUTS I Functionele syndromen Biomedisch en biopsychosociaal model Begrippenkaders ICF Patroonherkenning / patiëntprofiel Vlaggenparade Functionele syndromen Geen goede (medische) verklaring
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Tranquiritine Sinofarm 0,5 mg, zachte capsules Tranquiritine Sinofarm 3 mg, zachte capsules Tranquiritine Sinofarm 5 mg, zachte capsules Spiriteïne Dit geneesmiddel
Nadere informatieOrthostatische hypotensie
Infobrochure Orthostatische hypotensie mensen zorgen voor mensen Inleiding Uzelf of uw familielid heeft orthostatische hypotensie. Orthostatische hypotensie is een plotselinge bloeddrukdaling die optreedt
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS TROC TABLETTEN. Acetylsalicylzuur - Paracetamol - Coffeïne-anhydraat
MELISANA N.V., Kareelovenlaan 1, Pagina 1 van 10 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS TROC TABLETTEN Acetylsalicylzuur - Paracetamol - Coffeïne-anhydraat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel
Nadere informatieRichtlijnen voor spinale beeldvorming en interpretatie "
Richtlijnen voor spinale beeldvorming en interpretatie " acuut, chronisch, postoperatief A. Rappaport Spinale beeldvorming RX CT MRI Guidelines spinale beeldvorming Focus on medical imaging: acute lage
Nadere informatieSymptomen in de Palliatieve Fase
Symptomen in de Palliatieve Fase Internationale dag Palliatieve zorg Limburg 2015 Marieke van den Beuken- van Everdingen 36 symptomen die bij > 10% voorkomen vermoeidheid obstipatie snelle verzadiging
Nadere informatieKEYTRUDA (pembrolizumab)
Risico minimalisatie materiaal betreffende Keytruda (pembrolizumab) voor patiënten KEYTRUDA (pembrolizumab) Patiënteninformatiefolder Risico minimalisatie materiaal betreffende Keytruda (pembrolizumab)
Nadere informatieTHROMBOgen Test. Trombose. Risico s in kaart. Diep-veneuze trombose
THROMBOgen Test Trombose Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De THROMBOSEgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op trombose te bepalen. In deze brochure
Nadere informatie