JAARVERSLAG 2013 MEE IN VERANDERING

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2013 MEE IN VERANDERING 1

2

3 Inhoudsopgave Jaarverslag Algemeen 5 2. Voorwoord van het bestuur 7 3. Organisatie 9 4. Kerncijfers Fondsactiviteiten in Wijziging van statuten, reglementen en de verplichtstellingen Uitvoering van de regeling Communicatie Inspraak en klachten Financiële opzet Beheersing van de risico s Beleggingsbeleid Beleggingsresultaten Rapport van de Raad van Toezicht Oordeel van het verantwoordingsorgaan 58 Jaarrekening 2013 Geconsolideerde balans per 31 december Geconsolideerde staat van baten en lasten over Geconsolideerd kasstroomoverzicht Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 65 Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten over Beheersing van de risico s 103 Enkelvoudige balans per 31 december Enkelvoudige staat van baten en lasten over Toelichting op de enkelvoudige balans per 31 december Toelichting op de enkelvoudige staat van baten en lasten over Overige gegevens Statutaire bestemming van het saldo van baten en lasten 120 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 121 Actuariële verklaring 122 Bijlage 1. Bestuursleden 126 Bijlage 2. Bestuurlijke commissies 129 Bijlage 3. Begrippen en afkortingen 130 Colofon 134 3

4 VERANDERING DOOR FOCUS 4

5 1. ALGEMEEN Het fonds Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Bouwnijverheid (bpfbouw) is opgericht door de organisaties van werkgevers en werknemers in de Bouwnijverheid. Vertegenwoordigers van deze organisaties vormen samen het bestuur van het fonds. Het fonds heeft een sterke ambitie. Het stelt alles in het werk om werknemers en gepensioneerden in de Bouwnijverheid een solide pensioen te bieden. Sinds 2006 is de hoogte van het pensioen afhankelijk van het gemiddeld verdiende loon. Daarnaast bepaalt het fonds elk jaar of er toeslag wordt verleend. Bouwnijverheid De Bouwnijverheid bestaat voor bpfbouw uit de volgende sectoren: Bouwbedrijf Timmerindustrie Afbouw Natuursteenbedrijf Betonmortelindustrie Bitumineuze en kunststof dakbedekkingsbedrijven Solidariteit De pensioenregeling van bpfbouw is gebaseerd op een aantal solidariteitsbeginselen. Het premiepercentage voor de middelloonregeling is daar een goed voorbeeld van. Dit is namelijk voor iedere deelnemer even hoog. Het fonds maakt geen onderscheid tussen de omvang van een onderneming of het geslacht, de leeftijd of de gezondheid van de werknemer. Keuzevrijheid Alle deelnemers van het fonds bouwen op gelijke wijze hun pensioenaanspraken op. Zij hebben echter zelf in enige mate invloed op hoe ze deze aanspraken laten uitbetalen. En wanneer ze dat laten doen. Deelnemers kunnen bijvoorbeeld het ouderdomspensioen en het nabestaandenpensioen uitruilen. Ook kunnen zij het pensioen eerder of later dan hun 65e laten ingaan, wat op dit moment nog de reglementaire pensioenleeftijd is. En ze kunnen het pensioen in hoogte laten variëren. 5

6 MEE IN VERANDERING 6

7 2. VOORWOORD VAN HET BESTUUR MEE IN VERANDERING Een stabiele koers blijven varen in roerig vaarwater. Dat is wat het bestuur voor ogen staat. Want er verandert veel in de pensioensector, ook in BpfBOUW bereidt zich daar zorgvuldig op voor. Mee in verandering is daarom de titel van dit jaarverslag. BpfBOUW heeft zich in het jaar 2013 verder kunnen versterken. De versterkte financiële positie geeft een solide uit gangspunt om de pensioenvoorziening in de sectoren van de Bouwnijverheid voor jong en oud op peil te houden. Dat is een goed bericht voor deze sectoren, waar de zorgen het afgelopen jaar niet gering waren. Cao-partijen konden de pensioenopbouw verhogen tot zover het volgens de belastingregels is toegestaan, maar hebben enkele aanvullende regelingen moeten versoberen. Het bestuur kon de premie voor 2014 iets verlagen. Nieuwe wettelijke kaders De wetgeving rond een nieuw financieel toetsingskader kon helaas in 2013 niet worden afgerond. Het bestuur houdt rekening met zwaardere financiële eisen waar het pensioenfonds aan moet voldoen. BpfBOUW heeft steeds het belang van een uitvoerbaar en uitlegbaar wettelijk kader benadrukt. Liever een toetsingskader waar alle pensioenambities aan getoetst kunnen worden, dan meerdere varianten die slecht uitlegbaar en moeilijk onderling vergelijkbaar zijn. Pas als de wettelijke kaders duidelijk zijn, kan verder worden gesproken over een nieuw pensioencontract. En daar hoort een passende termijn bij voor invoering van dit contract. Een beheerste en integere bedrijfsvoering moet gewaarborgd blijven. Het bestuur is tevreden dat de overgang naar een nieuw administratiesysteem voor de pensioenen eind 2013 goed is verlopen. Daardoor zijn we beter voorbereid op toekomstige veranderingen. Versterking bestuur BpfBOUW heeft begin 2013 een weloverwogen keuze gemaakt voor een paritair besturingsmodel aangevuld met enkele expert-bestuurders. De werkwijze met bestuurlijke commissies is geëvalueerd en er zijn verbeteringen in de governancestructuur doorgevoerd. De Wet versterking bestuur pensioenfondsen heeft gevolgen voor de bestuurssamenstelling van bpfbouw. Een belangrijke uitdaging voor 2014 wordt het vinden van nieuwe bestuurders, onder meer voor de nieuwe geleding van pensioengerechtigden in het bestuur. De verkiezingsprocedure voor de nieuwe samenstelling van het verantwoordingsorgaan is in volle gang. Beleggen in Nederland BpfBOUW draagt bij aan het noodzakelijke economische herstel in Nederland. Het fonds heeft maatschappelijke betrokkenheid getoond door in de afgelopen jaren, onder meer, ruim een half miljard in woningen en onderhoud te investeren. Dat zullen we ook in 2014 doen. In dit jaarverslag leest u hoe het fonds in het afgelopen jaar heeft gepresteerd, welke bestuurlijke afwegingen zijn gemaakt en welke besluiten zijn genomen. De pensioensector blijft in verandering. Vanuit een solide fundament, zowel financieel als organisatorisch, gaat het bestuur de uitdagingen aan die daarbij op ons afkomen. We gaan mee in verandering. Het bestuur van bpfbouw Amsterdam, 22 mei

8 VERANDERING EN STABILITEIT

9 3. ORGANISATIE BpfBOUW heeft een aantal organen: het bestuur; de deelnemersraad; de raad van toezicht; het verantwoordingsorgaan; de beleggingsadviescommissie; het bestuursbureau. Het fonds heeft de volgende taken uitbesteed: de administratie; het vermogensbeheer. Bestuur Het bestuur van bpfbouw bestaat uit veertien leden: zeven van werkgeverszijde en zeven van werknemerszijde. De organisaties die het bedrijfstakpensioenfonds hebben opgericht, hebben de leden voorgedragen. De leden zijn benoemd door het bestuur. Samenstelling van het bestuur ultimo 2013 Werkgeversbestuursleden Ing. H. de Pagter, voorzitter (Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven) Drs. L.C.A. Scheepens CPE, fungerend secretaris (Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven) Ing. G.J.P. Bot 1 (Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven) Ing. H. Klein Poelhuis (Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven) G.F.M.B. Raessens MBA (Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven) Mr. drs. F.Th.M. Rohof CPL (NOA) J. Ruis 2 (Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven) Vacature 3 Werknemersbestuursleden Drs. M.B. van Veldhuizen, fungerend voorzitter (FNV Bouw) C. van der Veer, secretaris (FNV Bouw) A. van den Brink (CNV Vakmensen) 4 W.J. van Houwelingen CPE (FNV Bouw) A.A. van Wijngaarden 5 (CNV Vakmensen) A.A.J. Heijnen (FNV Bouw) 6 Vacature 7 Deelnemersraad De deelnemersraad heeft twaalf leden. De leden van de deelnemersraad vertegenwoordigen op evenredige wijze de actieve deelnemers en de gepensioneerden in de Bouwnijverheid. De deelnemersraad adviseert het bestuur desgevraagd of uit eigen beweging over aangelegenheden die het fonds aangaan. De deelnemersraad moet in ieder geval in de gelegenheid worden gesteld advies uit te brengen over de volgende voorgenomen besluiten: het nemen van maatregelen van algemene strekking; de wijziging van statuten en reglementen; de vaststelling van het jaarverslag en de jaarrekening, de actuariële en bedrijfstechnische nota (abtn) en het langetermijnherstelplan; de vermindering van verworven pensioenaanspraken en rechten bij art 134 PW; de vaststelling en wijziging van het toeslagbeleid; de gehele of gedeeltelijke overdracht of overname van verplichtingen van het fonds; de liquidatie van het fonds; het sluiten en beëindigen van uitvoeringsovereenkomsten; het terugstorten van premie of het geven van premiekorting. Het bestuur moet het advies aan de deelnemersraad op een zodanig tijdstip vragen dat het nog van wezenlijke invloed kan zijn op de besluitvorming door het bestuur De heer Bot is afgetreden per 1 januari 2014 en opgevolgd door de heer Ruis De heer Ruis is per 11 november 2013 toegetreden In afwachting van de Wet versterking bestuur is de vacature nog niet ingevuld De heer Van den Brink is per 23 mei 2013 toegetreden De heer Van Wijngaarden is afgetreden per 1 januari 2014 De heer Heijnen is per 23 mei 2013 toegetreden In afwachting van de Wet versterking bestuur is de vacature nog niet ingevuld 9

10 Samenstelling van de deelnemersraad ultimo 2013 Leden deelnemersraad namens gepensioneerden Th.A. Andriessen (FNV Bouw) C. de Jong (CNV Vakmensen) W. Oorburg (FNV Bouw) L.J. Oomen (FNV Bouw) J.A. van Wijk (FNV Bouw, ANBO) Leden deelnemersraad namens actieve deelnemers H.L.Th.A.C. van Ekert, voorzitter (FNV Bouw) T.J.M. Meulemans, secretaris (CNV Vakmensen) D.H. Jansen, plaatsvervangend voorzitter (FNV Bouw) L. Faro (FNV Bouw) J. van der Niet (CNV Vakmensen) T. Oude Hesselink (FNV Bouw) F.A.M. Sterks (FNV Bouw) Raad van toezicht De raad van toezicht heeft de verantwoordelijkheid toezicht te houden op het bestuur. De raad ziet toe op de besluitvormingsprocessen van het bestuur en de wijze waarop goed bestuur wordt gewaarborgd. De raad van toezicht adviseert het bestuur daarom desgevraagd of uit eigen beweging over de beoordeling van: de beleids- en bestuursprocessen; de checks & balances binnen het fonds; de wijze waarop het fonds wordt aangestuurd; de wijze waarop het bestuur omgaat met risico s, in het bijzonder die op de langere termijn. Samenstelling van de raad van toezicht ultimo 2013 E.R. Capitain, waarnemend voorzitter P.A. Groenendijk A.A. Nagtegaal Verantwoordingsorgaan Het verantwoordingsorgaan heeft de bevoegdheid een oordeel te geven over het handelen van het bestuur. Het verantwoordingsorgaan doet dit aan de hand van het jaarverslag, de jaarrekening en andere informatie. Het oordeel wordt elk jaar in het jaarverslag opgenomen, samen met de reactie van het bestuur hierop. Het verantwoordingsorgaan adviseert het bestuur verder desgevraagd of uit eigen beweging over: de vaststelling en wijziging van de vergoedingsregeling voor bestuursleden; de vorm, inrichting en samenstelling van het interne toe zicht; de wijziging van zijn eigen beleid; de wijziging van het reglement van de klachtencommissie; de vaststelling en wijziging van het communicatie- en voorlichtingsbeleid van bpfbouw. De leden van het verantwoordingsorgaan vertegenwoordigen de werkgevers, werknemers en gepensioneerden in de Bouwnijverheid. Samenstelling van het verantwoordingsorgaan ultimo 2013 Werkgeversleden C.A.J. Bastiaansen, voorzitter (Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven) J. Ariës (FOSAG-NOA) A.A. Boot (Bouwend Nederland, de vereniging van bouwen infrabedrijven) A.F.J. de Vries (Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven) Werknemersleden H.L.Th.A.C. van Ekert, plaatsvervangend voorzitter (FNV Bouw) T.J.M. Meulemans (CNV Vakmensen) L. Faro (FNV Bouw) D.H. Jansen (FNV Bouw) F.A.M. Sterks (FNV Bouw) Leden namens gepensioneerden Th.A. Andriessen (FNV Bouw) J.M. Camue (CNV Vakmensen) J.A. van Wijk (FNV Bouw) 10

11 Beleggingsadviescommissie De beleggingsadviescommissie adviseert het bestuur over de jaarlijkse beleggingsplannen van de vermogensbeheerders van het fonds. Ook adviseert de commissie het bestuur over het in de toekomst gewenste beleggingsbeleid. Samenstelling beleggingsadviescommissie ultimo 2013 Prof. dr. R.G.C. van den Brink, voorzitter Dr. F.J. Ballendux 8 Drs. R. Buck Drs. L.K. Dijkstra Bestuursbureau Het bestuursbureau bestaat uit onafhankelijke deskundige functionarissen die het bestuur en de bestuurlijke commissies ondersteunen. De directeur van het bestuursbureau is drs. D. van As RA. Externe partijen Het bestuur laat zich bijstaan door externe partijen op actuarieel, juridisch en fiscaal gebied. Certificerend actuaris Mercer (Nederland) bv Ir. M.W. Heemskerk AAG Accountant Ernst & Young Accountants LLP S.B. Spiessens RA Compliance officer Holland Van Gijzen, Advocaten en Notarissen LLP Mr. N.M. Opdam Adviserend actuaris APG R.M. Schoutsen AAG Administratie De administratie van het fonds is opgedragen aan APG Pensioen beheer bv. Vermogensbeheer Het vermogensbeheer van het fonds is, met uitzondering van het vermogen in vastgoed, opgedragen aan APG Investment Services nv. Vastgoed Het beheer van het vermogen in vastgoed is opgedragen aan Bouwinvest Real Estate Investment Management bv (hierna: Bouwinvest). Bouwinvest is voor honderd procent een dochteronderneming van bpfbouw. 8 De heer Ballendux is afgetreden per 1 januari 2014 en opgevolgd door drs. M.J.M. Jochems 11

12 4. KERNCIJFERS (Bedragen in miljoenen euro s) Deelnemers (in aantallen) - Deelnemers Arbeidsongeschikten Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Totaal Werkgevers (in aantallen) Premiepercentages 9 Ouderdomspensioen 22,6 21,9 21,9 20,9 18,9 Arbeidsongeschiktheidspensioen - Bouwnijverheid 0,15 0,00 0,00 0,00 0,15 - Timmerindustrie 0,10 0,00 0,00 0,00 0,05 - Afbouw nvt nvt nvt nvt nvt - Natuursteenbedrijf 0,10 0,00 0,00 0,00 0,05 - Betonmortelindustrie 10 0,15 nvt nvt nvt nvt Aanvullingsregeling Bouwbedrijf 10,6 10,5 10,3 9,8 10,8 - UTA-Bouw 2,8 3,0 3,0 3,0 3,9 - Timmerindustrie 2,6 2,7 2,7 2,2 2,6 - Afbouw 5,7 8,7 9,2 8,9 9,2 - Natuursteenbedrijf 6,9 7,8 7,8 7,7 8,5 - Betonmortelindustrie 2,1 nvt nvt nvt nvt Aanvullingsregeling Bouwbedrijf 2,5 2,0 2,0 2,0 2,1 - UTA-Bouw 1,2 1,2 1,2 1,3 1,6 Toeslagverlening per 1 januari 12 (in procenten) Ouderdomspensioen - Deelnemers 0,28 0,00 0,00 0,00 1,45 - Pensioengerechtigden en gewezen deelnemers 0,00 0,00 0,00 0,00 1,45 Achterstand in toeslagverlening per 1 januari 12 (in procenten) - Actieven 7,07 8,13 5,87 4,79 3,39 - Inactieven 7,37 8,89 6,62 5,53 4,12 Uitvoeringskosten Pensioenuitvoeringskosten in euro s per deelnemer Kosten vermogensbeheer nb nb 9 De grondslag van deze percentages is de pensioengrondslag, tenzij anders vermeld 10 De sector Betonmortelindustrie is toegetreden per 1 januari De grondslag van deze percentages is het pensioenloon 12 Volgend op het boekjaar 13 In basispunten van het gemiddeld belegd vermogen. Voor de jaren 2009 en 2010 is de informatie volgens de gevolgde methodiek niet beschikbaar 12

13 Belegd vermogen Vastgoed Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen Totaal belegd vermogen Verplichting ontvangen zekerheden Belegd vermogen./. zekerheden Pensioenverplichtingen Ouderdomspensioen/nabestaandenpensioen Arbeidsongeschiktheidspensioen Vroegpensioen en aanvullingsregelingen Totaal pensioenverplichtingen Algemene reserve Dekkingsgraad (in procenten) 111,5 105,8 100,4 106,2 108,4 Beleggingsopbrengsten Rendementen (in procenten) Vastgoed 1,6 1,8 4,9 3,3./. 10,5 Aandelen 15,1 16,4./. 6,0 18,9 31,4 Vastrentende waarden./. 1,0 9,8 4,8 7,2 11,2 Overige beleggingen 1,4 6,1 4,5 12,6 10,6 Totaalrendement incl. derivaten 2,4 15,3 9,7 10,0 8,3 Totaalrendement excl. derivaten 4,8 10,3 1,6 10,6 11,0 Premies Ouderdomspensioen/vroegpensioen 745,4 793,0 840,4 817,0 767,5 Arbeidsongeschiktheidspensioen 4,4 0,0 0,0 0,0 5,5 Aanvullingsregelingen 300,4 337,0 366,7 381,3 447,7 Totaal premies 1.050, , , , ,7 Pensioenuitkeringen Ouderdomspensioen 896,8 804,3 753,8 659,4 636,6 Arbeidsongeschiktheidspensioen 28,5 29,5 32,2 32,8 32,6 Vroegpensioen 308,5 359,0 396,1 417,5 412,3 Totaal pensioenuitkeringen 1.233, , , , ,5 13

14 VERANDERING DOOR STRUCTUUR

15 5. FONDSACTIVITEITEN IN 2013 Collectieve waardeoverdrachten Bpf-Bikudak Per 1 januari 2014 is de sector Bitumineuze en Kunststof Dakbedekkingsbedrijven (Bikudak) aangesloten bij de pensioenregeling van bpfbouw. Met cao-partijen in de sector Bikudak is afgesproken dat bpfbouw voor een beperkt aantal jaren (tot uiterlijk 1 januari 2017) een afwijkende middelloonregeling voor UTA-werknemers in de sector Bikudak uitvoert. Binnen de genoemde termijn zal deze regeling ingroeien in de pensioenregeling van bpfbouw. De verschillen betreffen het bodemloon en een afwijkende regeling voor het nabestaandenpensioen (nabestaandenpensioen op risicobasis). BpfBOUW en Bpf-Bikudak hebben afgesproken om alle pensioenverplichtingen van Bpf-Bikudak per 31 december 2013 over te dragen aan bpfbouw. DNB heeft ingestemd met de collectieve waardeoverdracht, die betrekking heeft op circa 21 duizend (gewezen) deelnemers en gepensioneerden. De overdrachtswaarde is circa 350 miljoen euro. Pensioenkapitaal excedentregeling BAM BpfBOUW heeft per 1 januari 2013 een uitvoeringsovereenkomst gesloten met Koninklijke BAM Groep nv voor de toepassing van de regeling BeterExcedent. Een gedeelte van het pensioenkapitaal dat bij de voormalige excedentregeling is opgebouwd is overgedragen naar BeterExcedent. Door de collectieve waardeoverdracht hebben de betrokken werknemers voor hun excedentpensioen met één pensioen uitvoerder te maken. De overdrachtswaarde is circa 3,7 miljoen euro. Pensioenfonds Amstelland In het eerste kwartaal van 2013 vond de eindafrekening plaats van de collectieve waardeoverdracht van Pensioenfonds Amstelland (PFA) naar bpfbouw. De in 2012 gerealiseerde waardeoverdracht betrof een bedrag van circa 50 miljoen euro. PFA heeft in 2013 nog een batig saldo van circa 0,9 miljoen euro overgedragen naar bpfbouw. Hiermee zijn de pensioenaanspraken voor de deelnemers binnen de collectieve waardeoverdracht verhoogd. Zelfstandigen Beroepspensioenfondsen zijn al enkele jaren met de Belastingdienst in gesprek over een nieuw fiscaal kader voor pensioenopbouw. Ook de bedrijfstakpensioenfondsen waarin zelfstandigen verplicht deelnemen zijn inmiddels bij dat overleg betrokken. In bpfbouw nemen zelfstandigen in de sectoren Afbouw en Natuursteenbedrijf verplicht deel. De geplande invoeringsdatum van dit nieuwe fiscale kader is 1 januari Een belangrijk uitgangspunt van het nieuwe fiscale kader is het voorkomen van bovenmatige pensioenopbouw door zelfstandigen. Het moet duidelijk zijn over welk pensioengevend inkomen pensioen kan worden opgebouwd. In het pensioenreglement en in overige communicatieuitingen van bpfbouw moet hiervoor dan ook een duidelijke definitie worden opgenomen. De Belastingdienst wil kunnen toetsen of in enig jaar sprake is van bovenmatige opbouw. BpfBOUW moet de Belastingdienst verplicht gegevens aanleveren over de opgave door de zelfstandige (pensioengevend loon en parttime-factor) en de hoogte van de betaalde pensioenpremie. Wet Bpf 2000 Met ingang van 1 juli 2013 zijn de artikelen 5, 6 en 7 van de Wet Bpf 2000 gewijzigd. Deze drie artikelen worden ook wel de Markt en Overheid -bepalingen genoemd. De artikelen moeten ervoor zorgen dat de vanuit de overheid opgelegde verplichtstelling van een bedrijfstakpensioenfonds (bpf) er niet toe leidt dat bedrijven die gelieerd zijn aan dit bpf een concurrentievoordeel krijgen op de vrije markt van verzekeringsproducten. De wijzigingen van de Wet Bpf 2000 hadden impact op de uitvoering van zowel de pensioenadministratie als de administratie van de bedrijfstakeigen regelingen. De geïntegreerde communicatie-uiting uit naam van de pensioen uitvoerder voor verschillende fondsen moest worden aangepast. Zo wijzigde de communicatie richting werk gevers in de Bouwnijverheid. Daarnaast zijn ook aanpassingen in de communicatie richting deelnemers doorgevoerd. In alle communicatie-uitingen wordt voortaan de huisstijl van bpf- BOUW gebruikt. Transitie naar een nieuw administratiesysteem Het bestuur heeft eind 2013 goedkeuring gegeven aan de transitie naar een nieuw administratiesysteem. Uit oogpunt van kostenreductie en toekomstbestendigheid van het ad ministratieve systeem heeft het bestuur reeds eerder haar akkoord gegeven om de voorbereiding van deze transitie te starten. De goedkeuring werd gegeven op basis van een aantal acceptatiecriteria. De uitvoerder diende o.a. te laten zien dat de aanspraken en uitkeringen ongewijzigd overgenomen waren en de pensioenregeling van het fonds in de processen juist waren ingebouwd. Het fonds heeft nog een extra controle laten uitvoeren over de juistheid van het door de uitvoerder getoonde verslagen van deze criteria. 15

16 SEPA Met ingang van 1 februari 2014 zijn de Europese richtlijnen voor het betalingsverkeer gewijzigd om alle eurobetalingen te standaardiseren. De Europese Unie en gezamenlijke Europese banken willen daarmee een Single Euro Payments Area (SEPA) vormen. Dit betekent onder andere dat het IBANnummer ook voor binnenlands betalingsverkeer verplicht wordt. SEPA bevat samengevat twee onderdelen: - SEPA Credit Transfer (SCT): wijzigingen in het verrichten van betalingen; - SEPA Direct Debit (SDD): verzwaring van het automatisch incasso proces. SEPA raakt de uitvoering van het pensioenfonds en van de bedrijfstakeigen regelingen, bijvoorbeeld bij het verrichten van pensioenbetalingen aan deelnemers en bij het incasseren van pensioenpremies van de werkgevers. De pensioenbetalingen worden vanaf 1 juli 2013 volgens de nieuwe afspraken gedaan. Het incasseren van de pensioenpremies vindt sinds december 2013 plaats volgens de nieuwe richtlijnen. SEPA raakt ook de uitvoering van het vermogensbeheer, bij voorbeeld bij het beheren van rekeningnummers en het verrichten van betalingen aan externe managers en datal everanciers. Sinds eind 2013 is de pensioen- en vermogensbeheeruitvoering SEPA-compliant. Toeslagenlabel BpfBOUW maakt vanaf 1 januari 2014 geen gebruik meer van het toeslagenlabel. Dat heeft het bestuur in 2013 besloten. Het toeslagenlabel laat met muntjes zien hoeveel het pensioen de eerstvolgende 15 jaar waarschijnlijk meegroeit met de prijsstijgingen. Vanuit de pensioensector is er veel kritiek geuit op het toeslagenlabel, omdat het deelnemers op het verkeerde been zou zetten. Het toeslagenlabel zegt namelijk niet direct iets over de hoogte van het te bereiken pensioen. Sinds december 2010 biedt de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid pensioenuitvoerders de mogelijkheid om het toeslagenlabel naar eigen inzicht te gebruiken. In het conceptwetsvoorstel Pensioencommunicatie is het toeslagenlabel geschrapt. Convenant inloop- en/of uitlooprisico Het Verbond van Verzekeraars en de Pensioenfederatie hebben op 23 januari 2013 een convenant gesloten over de dekking van arbeidsongeschiktheidspensioen en premievrijstelling in pensioenregelingen. De Stichting van de Arbeid ondersteunt het convenant en heeft sociale partners gevraagd het convenant per 1 januari 2014 na te leven. Staatssecretaris Klijnsma geeft aan dat het convenant aan al haar verwachtingen voldoet. Nu de problemen binnen de pensioensector door zelfregulatie zijn opgelost, vindt zij het niet nodig om tot wetgeving over te gaan. Het convenant moet de arbeidsmobiliteit van mensen met een gezondheidsbeperking bevorderen. Het wil belemmeringen voor (gedeeltelijk) arbeidsgehandicapten om van baan te wisselen wegnemen. De belangrijkste wijziging is echter dat men recht heeft op premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid en arbeidsongeschiktheidspensioen bij deelnemerschap op de 1ste ziektedag. BpfBOUW wil het convenant naleven, en heeft dit ook kenbaar gemaakt aan de diverse cao-partijen binnen bpfbouw. Toezicht De Nederlandsche Bank Onderzoek beheersing renterisico DNB heeft in 2013 bij een groot aantal pensioenfondsen, waaronder bpfbouw, onderzoek gedaan naar de beheersing van het renterisico. Het onderzoek richtte zich niet zozeer op de mate van renteafdekking, maar op de invulling van de risicobeheersing door pensioenfondsen. Eind 2013 heeft bpf- BOUW de rapportage met bevindingen van het onderzoek ontvangen. Het rapport bevat op onderdelen enkele verbeterpunten voor de vaststelling en vastlegging van het beleid. Plan van aanpak BpfBOUW heeft een plan van aanpak gemaakt waarin de verbeterpunten van DNB worden geadresseerd. Dit plan van aanpak met de bijbehorende tijdslijnen is afgestemd met DNB. BpfBOUW wil het beleid op het gebied van de beheersing van het renterisico op punten concretiseren, aanscherpen en expliciet vastleggen. Er komt een overkoepelend document waarin alle relevante onderwerpen met betrekking tot de afdekking en beheersing van het renterisico zijn opgenomen. In overleg met de uitvoeringsorganisatie worden de rapportages uitgebreid, zodat ze beter aansluiten op het beleid en voldoende diepgang bieden om de effectiviteit van de beheersing van het renterisico goed te kunnen volgen. Onderzoek beheersing corruptierisico DNB heeft medio 2013 een vervolgstap gezet in het crosssectorale thema-onderzoek corruptie bij een aantal banken, verzekeraars en pensioenfondsen. DNB onderzocht in welke mate deze instellingen het risico op corruptie hebben geïdentificeerd en adequate maatregelen hebben getroffen om deze te beheersen. Ook bpfbouw was onderwerp van het onderzoek. DNB heeft documenten opgevraagd en gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van bpf- BOUW en opdrachtnemers. Eind 2013 ontving bpfbouw de rapportage over dit onderzoek. Het rapport bevat verbeterpunten voor het waarborgen van een integere en beheerste bedrijfsvoering. 16

17 Plan van aanpak BpfBOUW heeft een plan van aanpak opgesteld, waarin de verbeterpunten worden geadresseerd. Dit plan van aanpak is afgestemd met de toezichthouder. IT-scan In 2012 heeft DNB onderzoek gedaan naar de IT-risico s van het fonds en de maatregelen om deze risico s te beheersen. Het fonds heeft haar IT-werkzaamheden vrijwel geheel uitbesteed aan de uitvoeringsorganisaties, maar blijft zelf verantwoordelijk. Het fonds wil steeds kunnen aantonen in control te zijn wat betreft de IT-omgeving en organisatie. Daarom heeft het in 2012 een plan van aanpak opgesteld waarin de bevindingen van DNB zijn opgenomen. In 2013 is door het bestuur het IT-beleid van het fonds geformuleerd en vastgesteld. Het fonds wil beschikken over adequate IT-ondersteuning op het gebied van de bedrijfsprocessen, de beveiliging van (pensioen)gegevens en de beschikbaar gestelde programmatuur. Om de IT-risico s beter te beheersen zijn nieuwe beheersmaatregelen ontwikkeld en geïmplementeerd om de rol van het fonds te versterken bij de uitvoering van IT-projecten die de dienstverlening sterk zouden kunnen raken. Eind 2013 zijn de beheersmaatregelen geïmplementeerd. Deze beheersmaatregels betroffen voornamelijk het moni toren van de uitbestede activiteiten op IT-terrein. Jaarlijks wordt het fonds geïnformeerd op het gebied van IT-beleid, IT-Governance, Informatiebeveiliging, Business Continuity Management, voor genomen IT-projecten en systeemwijzigingen. Self-assessment informatiebeveiliging BpfBOUW heeft in 2012 op verzoek van DNB een nulmeting informatiebeveiliging uitgevoerd. Dit om een beeld te krijgen van de beheersing van informatiebeveiliging in het algemeen en van security management en monitoring specifiek. DNB concludeerde dat het fonds het belang van een robuuste informatiebeveiliging onderkent en hieraan werkt. Dit op basis van de reeds uitgevoerde en de nog lopende en geplande initiatieven van het fonds. In de tweede helft van 2013 zijn deze lopende en geplande activiteiten afgerond. Uitbestedingsrelatie pensioenadministratie Eind 2012 heeft DNB onderzoek gedaan naar de uitbesteding van de pensioenadministratie bij bpfbouw. Dit om een oordeel te kunnen vormen over de manier waarop het bestuur invulling geeft aan een beheerste en integere bedrijfsvoering op het gebied van de uitbesteding. DNB heeft aangegeven dat de uitbestedingsrelatie van de pensioenadministratie in de afgelopen jaren op onderdelen onvoldoende aandacht heeft gekregen. Omdat de aandachts- en verbeterpunten uit dit onderzoek deels overeenkomen met de bevindingen uit de IT-Scan, heeft het fonds besloten om hier na afronding van het plan van aanpak IT-Scan mee aan de slag te gaan. Een aantal beheersmaatregelen dat in het kader van de IT-Scan is ontwikkeld, is dan ook breder ingevoerd. Zo is in 2013 onder meer een ISAE3402-procedure ontwikkeld en ingevoerd die niet alleen betrekking heeft op de IT-werkzaamheden van de uitvoeringsorganisaties. Door deze procedure wordt het fonds nu niet alleen betrokken bij de eindrapportage maar ook vooraf bij voorgenomen wijzigingen in de scope en tussentijds bij zogenaamde early warnings. Evaluatie uitvoeringsorganisaties vermogensbeheer BpfBOUW heeft in 2013 de uitbestedingsrelaties op het gebied van vermogensbeheer uitgebreid geëvalueerd. Voor de uitgebreide evaluatie is een toetsingskader opgesteld, bestaande uit negen domeinen. Basis voor dit toetsingskader vormde het raamwerk voor uitbesteed vermogensbeheer, waarin de rolverdeling tussen en binnen de betrokken partijen is vastgelegd. Beide uitvoeringsorganisaties werden geëvalueerd door analyses van (beleids)documentatie en interviews met bestuursleden van bpfbouw, functionarissen van het bestuursbureau en externe leden van de beleggingsadviescommissie. Ook de countervailing power van bpfbouw zelf jegens haar vermogensbeheerders werd meegenomen. Het algemene beeld uit de evaluatie was positief. In overleg met de uitvoeringsorganisaties worden concrete actiepunten geformuleerd. Deze acties betroffen o.a. In de beleidsvoorstellen zullen in het kader van de risico-afweging door het bestuur de consequenties worden opgenomen voor het Vereist eigen vermogen, Jaarrekening/Jaarverslag, rapportages, kosten vermogensbeheer en governance. De kosten voor vermogensbeheer worden getoetst op marktconformiteit. De afstemming tussen de opdrachtnemer en het bestuur(sbureau) zal worden verbeterd terzake van de invulling van de rapportages, actualiteit en economische ontwikkelingen. Ontwikkeling Governance Draaiboek versterkte governance Op verzoek van het bestuur van bpfbouw heeft het bestuursbureau een draaiboek ontwikkeld voor de implementatie van een versterkte governance voor bpfbouw. In het document Ontwikkeling governance bpfbouw en het bijbehorende Draaiboek governance 2013 is het volgende opgenomen: een overzicht van de context waarin het fonds opereert, de taken en verantwoordelijkheden en het wettelijk kader; het bestuursmodel, de commissies en de expert be stuur s leden; de uitbesteding, de inrichting van het bestuursbureau en het beloningsbeleid en het komende wettelijke kader. 17

18 Het draaiboek gaat in op de concreet te nemen stappen die nodig zijn om het bestuursmodel Paritair Plus voor 1 juli 2014 te implementeren en alle in 2014 noodzakelijke acties om de governance te versterken af te ronden. Tijdens de studiedag van 5 april 2013 heeft het bestuur van bpfbouw de reglementen van de commissies en de profielschetsen voor de externe bestuursleden vastgesteld. In 2013 is de zelfevaluatie van het bestuur en de commissies aan bod gekomen. De gesprekken van bestuursleden met de voorzitters ten behoeve van het functioneren van de commissies zullen in januari 2014 plaatsvinden. Het bestuur heeft de Nalevingsverklaring 2013 Gedragscode bpfbouw ondertekend. Ook de verklaring ten behoeve van nevenfuncties in 2014 is door de individuele bestuursleden ingevuld. Profielen geschiktheidstoetsing bestuur In 2013 is de modernisering van de profielen voor de ge - schiktheidstoetsing voor de benoeming tot bestuurder afgerond. Deze bestuursprofielen worden gebruikt bij het selectie- en benoemingstraject van nieuwe bestuursleden. Ze zijn bedoeld voor de paritair benoemde bestuursleden en de expert-bestuursleden. Laatstgenoemde bestuursfuncties zijn ontstaan op grond van de keuze voor het bestuurs model Paritair Plus. In dit model wordt het paritaire bestuur versterkt met twee expert-bestuurders met het taakgebied Vermogensbeheer en het taakgebied Risicomanagement en Uitbesteding. BpfBOUW vraagt benoemende organisaties duidelijk aan te geven hoe de voorgedragen kandidaten aan het gestelde profiel voldoen. Vervolgens maakt het bestuur een eigen afweging en neemt op basis daarvan het besluit een kandidaat ter toetsing voor te dragen aan de toezichthouder. Wet Versterking bestuur Pensioenfondsen De Wet versterking bestuur pensioenfondsen is op 7 augustus 2013 in werking getreden. Deze wet herziet de wettelijke regels rondom de governance en medezeggenschap bij pensioenfondsen. Aanleiding voor de herziening is de versterking van de deskundigheid en het interne toezicht, de adequate vertegenwoordiging van alle belanghebbenden en de herstructurering van de taken en organen binnen het fonds. Pensioenfondsen hebben tot 1 juli 2014 de tijd om aan het nieuwe wettelijke kader te voldoen. Het bestuur van bpfbouw heeft in haar vergadering van 14 november 2013 gekozen voor het paritair (plus) model. De wettelijke verplichtingen die uit de keuze van dit model voortvloeien zijn: het opnemen van zetels voor pensioengerechtigden in het bestuur; de inrichting van een Verantwoordingsorgaan nieuwe stijl (Deelnemersraad en Verantwoordingsorgaan oude stijl verdwijnen), die is samengesteld uit werkgeversleden, werknemersleden en pensioengerechtigde leden; het inrichten van een Raad van Toezicht nieuwe stijl. Door de keuze van een paritair (plus) model, blijft de pariteit gehandhaafd en zullen de bestuurders namens werkgeverspartijen, werknemerspartijen en pen sioen gerech tigden het fonds besturen. Het bestuur heeft vastgesteld dat om aan alle deskundigheidseisen te voldoen, er specifieke expertise aan het bestuur moet worden toegevoegd (het paritair plus model). Het paritair (plus) model houdt in dat twee onafhankelijke expert-bestuursleden worden benoemd op niet-paritaire zetels. Het fonds zal zich in de eerste zes maanden van 2014 onder meer bezighouden met: de samenstelling van het bestuur, waarbij vertegenwoordigers van pensioengerechtigden en onafhankelijke experts worden benoemd in het bestuur; de samenstelling van de nieuwe fondsorganen: het Verantwoordingsorgaan en Raad van Toezicht; het organiseren van de verkiezing van de pensioengerechtigde leden van het Verantwoordingsorgaan; de benoeming van de werknemers- en werkgevers leden van het Verantwoordingsorgaan; het wijzigen van de Statuten; het vaststellen van het reglement Verantwoordingsorgaan, reglement Raad van Toezicht en het Verkiezingsreglement; de implementatie van de Code Pensioenfondsen met onder andere het vaststellen van een diversiteitsbeleid. Premie- en incassobeleid Geen premie, wel recht In 2010 voerde DNB een themaonderzoek uit onder de noemer geen premie, wel recht. Naar aanleiding van de uitkomsten daarvan stelt bpfbouw pensioenopbouw niet langer afhankelijk van premiebetaling. Het uitgangspunt is dat bpfbouw zekerheid heeft over (de omvang van) het dienstverband. Het komt voor dat het fonds deze zekerheid niet kan verkrijgen. In deze gevallen wordt werknemers gevraagd bewijsmiddelen aan te leveren waaruit (de omvang van) hun dienstverband blijkt. Vakbondsconsulenten kunnen werknemers helpen bij het in kaart brengen van (de omvang van) hun dienstverband aan de hand van de aangeleverde bewijsmiddelen. 18

19 Terugvorderingsbeleid BpfBOUW heeft als beleid dat incorrecte uitkeringen zowel naar de toekomst toe als over het verleden hersteld worden. Als bpfbouw te weinig heeft uitgekeerd, wordt de uitkering naar de toekomst toe hersteld (verhoogd) en volgt er een nabetaling over het verleden. Maar als bpfbouw te veel heeft uitgekeerd, wordt de uitkering naar de toekomst toe hersteld (verlaagd) en wordt er een vordering ingesteld. Bij herstel naar het verleden waarbij een vordering ontstaat, kan het bestuur besluiten in bijzondere gevallen af te zien van terugvorderen. BpfBOUW heeft bij deze besluiten rekening gehouden met overwegingen van redelijkheid en billijkheid. Nieuw Pensioencontract Begin 2013 heeft bpfbouw een spoorboekje opgesteld met onder andere een tijdsplanning en een taakverdeling tussen het pensioenfonds en cao-partijen. Cao-partijen zijn verantwoordelijk voor de ambitie. Het bestuur geeft invulling aan de uitvoering, de financiering en de communicatie. Beiden zorgen samen voor een compleet nieuw pensioencontract met transparantie over de risico s. Het bestuur zorgt hierbij dat risicobereidheid, financiële haalbaarheid (belofte versus waarmaken), evenwichtige belangenafweging, communicatie, uitvoerbaarheid en juridische haalbaarheid voortdurend wordt getoetst. Eerste stap in het spoorboekje is de analyse van de risicobereidheid van de deelnemers en het bestuur en het formu leren van doelstellingen en scenario s waaraan het pensioencontract kan worden getoetst. Denk aan maatstaven voor de hoogte en stabiliteit van premie, uitkering en toeslagverlening en overdrachten tussen generaties. De tweede stap is de beoordeling van de uitkomsten van de scenario s door cao-partijen. Hierop volgen besluitvorming door cao-partijen en de implementatie. Cao-partijen hebben in 2013 meerdere keren overlegd. Er zijn al enkele afspraken gemaakt over de invulling van de pensioenregeling in Zo is besloten de pensioenleeftijd te verhogen naar 67 jaar. De opgebouwde aanspraken met pensioenleeftijd 65 jaar worden mogelijk omgezet naar hogere opgebouwde aanspraken met pensioenleeftijd 67 jaar. Mits wetgeving wordt gerealiseerd als gevolg waarvan (gewezen) deelnemers hiertegen geen bezwaar kunnen maken. 19

20 6. wijziging van statuten, reglementen en de verplichtstelling Wijziging pensioenregeling per 1 januari 2014 In de bestuursvergadering van 12 december 2013 heeft het bestuur ingestemd met de aanpassing van de pensioenregeling. De gewijzigde pensioenregeling is per 1 januari 2014 in werking getreden. De volgende onderdelen zijn gewijzigd: Verhogen opbouwpercentage Cao-partijen hebben besloten om het opbouwpercentage te verhogen tot het fiscale maximum. In artikel 6 wordt daarom opgenomen dat in het jaar 2014 het opbouwpercentage 1,84% (bij een pensioenleeftijd van 65 jaar) zal bedragen. Verlagen aanvullingsregeling 55- Cao-partijen in de sectoren Bouwbedrijf en Beton mortelindustrie hebben besloten de aanvullingsregeling 55- op nieuw te verlagen voor deelnemers die op of na 1 januari 2015 de standaardleeftijd bereiken. In de sector Bouwbedrijf wordt de aanvullingsregeling 55- verlaagd met 16% en in de sector Betonmortelindustrie met 8%. In artikel 30 Pensioen reglement is deze aanvullende verlaging van de aanvullingsregeling verwerkt. Cao-partijen in de sectoren Afbouw, Timmerindustrie, Natuursteenbedrijf en Bikudak gaan de aanvullingsregeling 55- niet opnieuw verlagen. Premievrije pensioenopbouw De hoogte van de premievrije pensioenopbouw werd bepaald door het opgebouwde ouderdoms- en partnerpensioen te verminderen tot 48%. Cao-partijen hebben besloten in het jaar 2014 de hoogte van de premievrije pensioenopbouw aan te passen. In het jaar 2014 wordt de premievrije pensioen opbouw bepaald door het opgebouwde ouderdoms- en partnerpensioen te verminderen tot 59%. Het besluit van cao-partijen leidt tot een aanpassing in artikel 26 lid 3 van het Pensioenreglement Bouwnijverheid. Toeslagenbeleid Cao-partijen hebben ook voor het jaar 2014 besloten om de opslag voor toeslagverlening in de premie van 0,4 procent niet te heffen. Daarnaast is opnieuw besloten dat ook voor het verlenen van een inhaaltoeslag met betrekking tot 2014 uitgegaan moet worden van de prijsindex in plaats van de loontrend. Het jaartal 2014 is daarom toegevoegd aan het toeslagenbeleid zoals opgenomen in de bijlage bij het Pensioen- en Uitvoeringsreglement. Gewijzigde factoren Naast de voorgestelde reglementswijzigingen, wijzigen ook de factoren per 1 januari De factoren zijn opgenomen in bijlage 1, 2 en 4 van het pensioenreglement. Deze bijlagen zijn geactualiseerd. Vergoeding pensioenpremie bij werkloosheid Cao-partijen in de sector Bouwbedrijf hebben in december 2013 besloten de vergoedingsregeling voor de sector Bouwbedrijf (voluit: regeling tijdelijke vergoeding pensioenpre mie bij ontslag op economische gronden) te verlengen tot uiterlijk 1 januari Dit vanwege de aanhoudende economische crisis. De regeling stopt eerder dan 1 januari 2015 als de gereserveerde gelden eerder zijn opgebruikt. De regeling is er voor werknemers in de sector Bouwbedrijf die in de periode tot 1 januari 2015 worden ontslagen. Als zij aan de voorwaarden voldoen, kunnen zij op grond van deze regeling in aanmerking komen voor vergoeding van de pensioenpremie voor de aanvullingsregelingen van bpfbouw. De vergoeding wordt maximaal drie jaar verstrekt. De Stichting Aanvullingsfonds voor de Bouwnijverheid voert de regeling uit. Toetreden sector Bitumineuze en Kunststofdakbedekkingsbedrijven (Bikudak) Cao-partijen in de sector Bikudak hebben besloten om per 1 januari 2014 voor de pensioenopbouw aan te sluiten bij de pensioenregeling van bpfbouw. Met cao-partijen in de sector Bikudak is daarnaast afgesproken dat bpfbouw voor een beperkt aantal jaren (tot uiterlijk 1 januari 2017) een afwijkende middelloonregeling voor UTA-werknemers in de sector Bikudak uitvoert. De verschillen betreffen het bodemloon en een afwijkende regeling voor het partnerpensioen (partnerpensioen op risicobasis). De pensioenverplichtingen van Bpf-Bikudak zijn vervolgens per 31 december 2013 overgedragen naar bpfbouw. Pensioenoverdracht is toegestaan als beide pensioen fondsen bereid zijn daaraan mee te werken en DNB er geen bezwaar tegen heeft. DNB beoordeelt de belangen van de deelnemers waarop de pensioenoverdracht van toepassing is en gaat na of de overige deelnemers zich er niet tegen verzetten. DNB heeft ingestemd met de collectieve waardeoverdracht. De overdracht heeft betrekking op circa (gewezen) deelnemers en gepensioneerden. De overdrachtswaarde is circa 350 miljoen euro. Door de toetreding van de sector Bikudak per 1 januari 2014 zijn de Verplichtstelling, de statuten, het Pensioen- en Uitvoeringsreglement en de actuariële en bedrijfstechnische nota van het fonds ge wijzigd. Het bestuur van bpfbouw heeft op 23 mei 2013 ingestemd met de gewijzigde fondsdocumenten. De belangrijkste wijzigingen zijn: de werkingssfeer van het fonds is verruimd met de sector Bikudak; er is een afwijkend bodemloon en een afwijkende regeling voor het partnerpensioen (partnerpensioen op risicobasis) voor UTA-werknemers in de sector Bikudak voor de duur van maximaal 4 jaar opgenomen; 20

21 de CAO Bikudak is toegevoegd aan de definitie loontrend in het Pensioen- en Uitvoeringsreglement en de verschillende Vroegpensioenreglementen. Dit betekent dat vanaf 1 januari 2014 bij het vaststellen van de loontrend ook rekening wordt gehouden met de CAO Bikudak. Diverse beheersmaatregelen premieincassobeleid uitgewerkt In de bestuursvergadering van 14 februari 2013 heeft het bestuur besloten om een aantal beheersmaatregelen inzake het premie-incassobeleid nader uit te werken. Dit heeft geleid tot verduidelijking op de volgende onderdelen: een expliciete grondslag voor het mogen opleggen van ambtshalve nota s; de gevolgen van het niet of te laat aanleveren van loonen premiegegevens (waaronder de mogelijkheid tot het op leggen van boetes); de mogelijkheid voor doorbelasting van financiële gevolgen aan werkgevers voor het niet of te laat aanleveren van loon- en premiegegevens. In de bestuursvergadering van 14 november 2013 zijn vervolgens de noodzakelijke aanpassing van artikel 6 en artikel 14 van het Uitvoeringsreglement Bouwnijverheid vastgesteld. Acties naar aanleiding van onderzoek VPL-regelingen DNB heeft in 2012 een onderzoek gedaan bij pensioenfondsen naar de manier waarop zij de VPL-regelingen hebben geïmplementeerd. VPL-regelingen zijn de regelingen die in 2006 zijn ingevoerd ter vervanging van de VUT- en vroegpensioenregelingen. Eind 2012 ontving bpfbouw hierover een brief van DNB. De toezichthouder constateerde dat de VPL-toezeggingen van de diverse cao-partijen binnen bpfbouw en de uitvoering door bpfbouw niet in een aparte overeenkomst waren vastgelegd. In 2013 zijn deze toezeggingen daarom alsnog contractueel vastgelegd in een overeenkomst. De brief van DNB gaf tevens aanleiding om enkele reglementaire wijzigingen door te voeren. Zo is in artikel 30 Pensioen reglement de rol van cao-partijen verduidelijkt door specifiek te beschrijven dat de toekenning van de jaarlaag niet afhankelijk is van de algemene middelen van het fonds, maar van de voor de sectorspecifieke 55-minregeling benodigde middelen die door betreffende cao-partijen ter beschikking gesteld zijn. Overige wijzigingen fondsdocumenten Taken bestuursbureau verankerd in statuten BpfBOUW heeft een bestuursbureau. Het bestuur heeft 23 mei 2013 besloten om de taken en verantwoordelijkheden vast te leggen in de statuten van het fonds. DGA definitie in Verplichtstelling aangepast Door de invoering van de Wet Flex BV wijzigt de definitie van DGA in de Pensioenwet. DGA s zonder stemrecht komen hierdoor in een vergelijkbare positie terecht als reguliere werknemers. Omdat de verplichtstelling van bpfbouw direct doorverwijst naar de Pensioenwet, voor wat betreft de definitie van DGA s, leidt aanpassing van de Pensioenwet op dit punt tot een verruiming van de werkingssfeer van de Verplichtstelling. Het uitgangspunt van cao-partijen is tot nu toe echter altijd geweest om DGA s van verplichte deelname aan bpfbouw uit te sluiten. Cao-partijen hebben daarom besloten de Verplichtstelling te wijzigen en in de Verplichtstelling op te nemen dat de Verplichtstelling niet geldt voor de DGA die direct of indirect houder is van 10% of meer aandelen met of zonder stemrecht. Alle DGA s blijven hierdoor uitgesloten van verplichte deelname. Wijziging pensioenregeling BeterExcedent Het bestuur heeft op 14 februari 2013 besloten om de Pensioen regeling BeterExcedent met ingang van 1 januari 2013 te wijzigen. Per 1 januari 2013 kent de Pensioenregeling Beter Excedent naast Lifecyclebeleggen ook een Pensioeninkoop variant. Bij de Pensioeninkoopvariant wordt, voor de deelnemer die daarvoor kiest, met de ingelegde premie jaarlijks pensioen ingekocht in de middelloonregeling van bpfbouw. Daarnaast is per 1 januari 2013 de bestaande beleggingscategorieën (aandelen, vastrentende waarden, vastgoed) uitgebreid met een nieuwe beleggingscate gorie, namelijk alternatieve beleggingen. In verband met de in voe ring van de Pensioeninkoopvariant is de inleggarantie vervallen. Tot slot is de risicopremie voor het risico van arbeidsongeschiktheid verlaagd naar 3%. Melding als bedoeld in artikel 96 van de Pensioenwet Op basis van artikel 96 van de Pensioenwet is het fonds verplicht de volgende melding te doen. In het verslagjaar is bij het fonds geen sprake geweest van: het opleggen van dwangsommen en boetes door de toezichthouder; een aanwijzing als bedoeld in artikel 171 van de Pensioenwet; de instelling van een bewindvoerder als bedoeld in artikel 173 van de Pensioenwet door de toezichthouder; de beëindiging van de situatie, bedoeld in artikel 172 van de Pensioenwet, waarin de bevoegdheidsuitoefening van alle of bepaalde organen van een pensioenfonds is gebonden aan toestemming van de toezichthouder. 21

22 VERANDERING EN TRANSPARANTIE

23 7. UITVOERING VAN DE REGELING Samenstelling en aantallen (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden Het aantal (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden aan het fonds is ultimo Dit is een stijging ten opzichte van 2012 met De gevolgen van de financiële crisis zijn, net als vorig jaar, zichtbaar in de daling van het aantal actieve deelnemers. Door toetreding van deelnemers vanuit Bpf-Bikudak is de daling beperkter gebleven. Samenstelling naar leeftijd en aard van aanspraken Figuur 1 geeft een overzicht van de samenstelling van de totale groep. De (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden zijn gespecificeerd naar leeftijd en de aard van hun aanspraken bij bpfbouw. Aantal werkgevers Ultimo 2013 zijn werkgevers aangesloten bij bpf- BOUW. Ten opzichte van het jaar ervoor is het aantal werkgevers afgenomen met ongeveer 8 procent. Eind 2012 waren werkgevers aangesloten bij bpfbouw. De werkgevers spelen een belangrijke rol bij de opbouw van pensioen. In beginsel zijn alle werkgevers in de bouwnijverheid verplicht zich aan te sluiten bij het fonds. Hier zijn wel uitzonderingen op. Vrijgestelde werkgevers Een aantal werkgevers in de bouwnijverheid is in het verleden vrijgesteld van verplichte deelname aan de pensioenregeling van bpfbouw. Vrijstelling is alleen mogelijk onder strikte voorwaarden. In 2013 waren 176 werkgevers vrijgesteld van deelname aan de pensioenregeling van bpfbouw. In 2012 waren dat er nog 259. Figuur 1 Aantal (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden gespecificeerd naar leeftijd en aard van aanspraken Wezenpensioen Partnerpensioen Ouderdomspensioen Gewezen deelnemers Arbeidsongeschikten Deelnemers Aantal Leeftijd Toelichting op samenstelling De grote afname in de aantallen vanaf 65-jarige leeftijd wordt veroorzaakt door de afkoop van kleine pensioenen. De grafiek laat bij de leeftijden 60 tot en met 63 een groep gepensioneerden zien die gebruikmaakt van het ouderdomspensioen. Dit betreft de lichting gepensioneerden die op of na 1 januari 1950 geboren is en gebruikmaakt van de aanvullingsregeling