4. Medezeggenschap bij ondernemingspensioenfondsen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "4. Medezeggenschap bij ondernemingspensioenfondsen"

Transcriptie

1 4. Medezeggenschap bij ondernemingspensioenfondsen In het convenant en in de Pensioenwet is er verschil tussen de positie van ondernemingspensioenfondsen en bedrijfstakpensioenfondsen. Bedrijfstakpensioenfondsen (bpíj dienen een deelnemersraad te hebben. Bij de ondernemingspensioenfondsen (opíj, van een bepaalde omvang, kunnen gepensioneerden kiezen tussen medezeggenschap via een deelnemersraad of via bestu~rsdeelname'~. Om de keuze te bepalen dient een schriftelijke raadpleging plaats te vinden. Uit gegevens van De Nederlandse Bank is af te leiden dat eind 2007 ongeveer 388 ondernemingspensioenfondsen medezeggenschap zouden moeten organiseren12. Van de 25 1 ondernemingspensioenfondsen die de enquête hebben beantwoord, vallen er l98 binnen de termen van het convenant dat wil zeggen dat ofwel het aandeel pensioengerechtigden groter is dan of gelijk is aan 10 procent van het totaal aantal deelnemers en pensioengerechtigden en ten minste 25 pensioengerechtigden bedraagt, ofwel dat er 1000 of meer pensioengerechtigden zijn Raadpleging De fondsen dienen conform het convenant hun pensioengerechtigden te raadplegen over de gewenste vorm van medezeggenschap. Bij 133 opf en is een raadpleging gehouden onder pensioengerechtigden. Bij de overige 65 fondsen is, met instemming, de bestaande situatie gehandhaafd. Tabel 4.1 Heeft een schriftelijke raadpleging plaatsgevonden van de pensioengerechtigden? Op f Ja Pensioenfonds 133 % deelnemers 52 % pensioengerechtigden 43 Nee, gepensioneerden hebben Pei~sioenfonds 27 ingestemd met de voor % deelnemers 22 gerealiseerde medezeggei~schapsvorm % pensioengerechtigden 36 Nee, vertegenwoordigers van geperis. Pensioenfonds 38 hebben zitting in bestuur en dnr % deelnemers 26 % pensioengerechtigden 22 Bij de 133 fondsen waar een raadpleging is gehouden, werd bij 25 (kleine) fondsen gekozen voor een deelnemersraad. Bij 103 fondsen is gekozen voor bestuursdeelname. Bij 5 fondsen is de raadpleging nog niet afgerond. l2 l i Dit laat onverlet dat ook de deelnemers/werknemers bij een opf om een deelnemersraad kunnen vragen (indien verzocht door ten minste 5% van de deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden (PW, art. 110)). Het aantal opf en eind 2007 is 597. Voor 35 procent van de opf en is geen sprake van verplichte medezeggenschap. Zie DNB (2008) Pensioensector moderniseert, Statistisch Bulletin september, pp Vernieuwd Convenant, p. 4, Pensioenwet art. 100.

2 Bij 127 van deze 133 fondsen (met 97 procent van de betrokken pensioengerechtigden) is de keuze die uit de raadpleging bleek, gevolgd. Zes fondsen geven aan de keuze niet te hebben gevolgd: drie omdat de raadpleging nog niet is afgerond, drie omdat de respons kleiner was dan 50 procent. Vergelijking van de tabellen 4.1 en 4.2 laat een verschil zien in de aandelen van deelnemers en pensioengerechtigden bij 'bestuur en deelnemersraad'. De oorzaak hiervan is dat een aantal fondsen op het moment dat zij overgingen tot een ledenraadpleging, nog niet aan beide voorwaarden voldeed (i.c. niet 'bestuur en deelnemersraad'). (Al dan niet) naar aanleiding van de raadpleging zijn zij alsnog overgegaan tot bestuursdeelname of inrichting van een deelnemersraad. Daardoor vallen zij nu (tijdelijk) in de categorie 'bestuur en deelnemersraad'. De cijfers in tabel 4.2 zijn dan ook hoger dan in tabel Beeld medezeggenschap bij ondernemingspensioenfondsen Voor de medezeggenschap bij ondernemingspensioenfondsen levert de enquête het volgende beeld op. Tabel 4.2 Medezeggenschap bij ondernemingspensioenfondsen Binnen Buiten Totaal termen termen convenant convenant Alleen deelnemersraad fondsen % deelnemers % pensioengerechtigden 14 3 O 14 Alleen bestuursdeelname fondsen % deelnemers Dnr + bestuursdeelname % pensioengerechtigden fondsen 37 I 38 % deelnemers % pensioengerechtigden Geen medezeggenschap fondsen % deelnemers O 6 O 8 % pensioengerechtigden O 37 1 Totaal,fondsen De 198 fondsen die binnen de termen van het convenant vallen, omvatten 87 procent van de deelnemers en 99 procent van de pensioengerechtigden van de van de 251 fondsen. Bij de meerderheid (61 procent) van de fondsen die binnen de termen van het convenant vallen is sprake van medezeggenschap via bestuursdeelname. Bij 19 procent is er een deelnemersraad en bij eveneens 19 procent is er sprake van zowel een deelnemersraad als bestuursdeelname. Van de 198 fondsen hebben vier (2 procent) geen medezeggenschap geregeld. Het gaat hier om kleine fondsen.

3 Vergeleken met eerdere evaluaties, uit 2001 en 2005, blijkt er sprake van een duidelijke toename van medezeggenschap in de vorm van een deelnemersraad enlof bestuursdeelname. Het aantal fondsen dat (nog) geen medezeggenschap heeft georganiseerd, is gedaald van 43 procent in 2001 tot 2 procent in 2008 (zie tabel 4.3). Tabel 4.3 Ontwikkeling medezeggenschap, % van opf'en binnen termen convenant Evaluatie Tussenevaluatie Eindevaluatie Ondernemingspensioenfondsen N= Alleen deelnemersraad 17% 16% 19% Alleen bestuursdeelname 27% 44% 61% Dnr + bestuursdeelname 13% 14% 19% Geen medezeggenschap 43% 27% 2% Ten behoeve van de tussenevaluatie is gedefinieerd wanneer de medezeggenschap voldoet aan het convenant. Medezeggenschap die voldoet aan het convenant De deelnemersraad voldoet aan het convenant als: er een deelnemersraad is in de zin van de wet de bevoegdheden gelijk aan of ruimer dan de wet zijn, de verdeling van de zetels evenredig is aan de verhouding tussen deelnemers en pensioengerechtigden de deelnemersraad geïnstalleerd is de leden moeten gekozen zijn, de voorzitter en secretaris moeten benoemd zijn, de raad moet ten minste een keer bijeen zijn geweest ten minste een van de in het convenant omschreven faciliteiten moet zijn toegekend aan de leden van de deelnemersraad. De bestuursvertegenwoordiging voldoet aan het convenant als: er sprake is van directe bestuursvertegenwoordiging van gepensioneerden bestuurslidmaatschap moet met wettelijke bevoegdheden zijn zetels moeten gelijkgesteld zijn aan werknemerszetels de vertegenwoordigers in het bestuur zijn voorgedragen door gepensioneerden of door een vereniging van gepensioneerden. Bij het toepassen van deze criteria (zie tabel 4.4) blijkt dat de medezeggenschap sinds de tussenevaluatie sterk verbeterd is. Dit geldt voor met name de medezeggenschap via bestuursdeelname en de combinatie van deelnemersraad en bestuursvertegenwoordiging.

4 Tabel 4.4 Medezeggenschap van gepensioneerden bij ondernemingspensioenfondsen die voldoet aan het convenant, % Tussenevaluatie Eindevaluatie Ondevnemingspensioenfondsen N= Deelnemersraad 16% 16% Bestuursvertegenwoordiging 20% 36% Dnr + bestuursdeelname 4% 16% Voldoen niet 60% 32% In tabel 4.5 wordt per onderdeel aangegeven in welke mate aan de convenanteisen wordt voldaan. In geval van (alleen) bestuursvertegenwoordiging blijkt het niet voldoen aan de voorwaarden vooral te komen door bestuurszetels die niet gelijk gesteld zijn aan werknemerszetels en aan een voordracht van kandidaten die afwijkt van de gestelde v~orwaarde'~. Bij de deelnemersraden is het naast het niet geïnstalleerd zijn van de deelnemersraad vooral een nietevenredige zetelverdeling die tot het niet voldoen leidt. Bij (enkele) deelnemersraden waarin vertegenwoordigers van gepensioneerden meer dan evenredig zijn vertegenwoordigd, is weliswaar geen sprake van een evenredige vertegenwoordiging maar er is ook geen reden om van 'voldoet niet aan het convenant' te spreken. Deze fondsen zijn derhalve meegerekend als 'voldoet aan het convenant' Tabel 4.5 Mate waarin de medezeggenschap bij opf en voldoet aan het convenant Deelnemersraad % Geïnstalleerd Bevoegdheden ten minste gelijk aan wet Zetelverdeling pensioengerechtigden deelnemers is evenredig Ten minste 1 faciliteit aanwezig Bestuursvertegen woordiging Bestuurslidmaatschap met stemrecht 1 O0 Zetels vertegenwoordigers gepensioneerden gelijkgesteld aan werknemerszetels* 86 Voorgedragen door gepensioneerden of een vereniging van gepensioneerden* (zie tabel 4.14) 75 * Op deze aspecten wijken de (nieuwe) bepalingen van de Pensioenwet af van de convenantvoonvaarden 4.3 Deelnemersraad Van de opf en die binnen de termen van het convenant vallen hebben er 74 een deelnemersraad, waarbij bij 37 fondsen sprake is van zowel een deelnemersraad als bestuursdeelname. Bijna alle fondsen met een deelnemersraad hebben het bestaan daarvan opgenomen in de statuten De bevoegdheden van de deelnemersraad Bij de eindevaluatie geven alle fondsen (74) aan dat de bevoegdheden van de deelnemersraad in ieder geval gelijk zijn aan de wettelijke bevoegdheden. Bij 12 procent van de opf en zijn de bevoegdheden ruimer. l4 Op deze aspecten wijken de (nieuwe) bepalingen in de Pensioenwet af van de convenantvoorwaarden.

5 Als extra bevoegdheid wordt het meest genoemd 'advisering over het toeslagbesluit'. In de Pensioenwet wordt alleen het adviesrecht over het toeslagbeleid genoemd. In de Pensioen en spaarfondsenwet was ook sprake van adviesrecht voor het jaarlijkse toeslagbesluit (PSW, art. 6b)15. Andere genoemde extra rechten zijn een instemmingsrecht bij het wijzigen van statuten en reglementen en bij liquidatie en, verder, een goedkeuringsrecht op jaarverslag en jaarrekening. De uitkomsten komen grosso modo overeen met de antwoorden op deze vraag aan de deelnemersraden in het onderzoek dat is verricht door TNS NIPO. Wel is daar het aandeel van fondsen met bevoegdheden 'ruimer dan de wet' groter Kenmerken van de deelnemersraad Bij de meerderheid van de fondsen (93 procent, 69 van de 74 fondsen) is de deelnemersraad geïnstalleerd. Dat wil zeggen dat de leden van de deelnemersraad inmiddels (al dan niet bij acclamatie) zijn gekozen, dat voorzitter en secretaris zijn benoemd en dat de raad ten minste een keer bijeengeweest. Deze fondsen omvatten bijna alle deelnemers en pensioengerechtigden binnen de groep opf met deelnemersraad. Bij een vijftal kleine fondsen is er wel een deelnemersraad, maar is deze nog niet geïnstalleerd. Het aandeel fondsen met een geïnstalleerde deelnemersraad is daarmee beperkt gestegen ten opzichte van de tussenevaluatie (91 procent van 75 fondsen). Uit het onderzoek van TNS NIPO komt dat bij 92 procent van de fondsen de deelnemersraad is geïnstalleerd. Tabel 4.6 Hoe is de vertegenwoordiging van gepensioneerden in de dnr tot stand gekomen bij opf en? Tussenevaluatie Eindevaluatie Ondernerningspensioenfondsen N= 75 * 74 Enkelvoudige Pensioenfondsen 22 (29%) 18(24%) kandidaatstelling % deelnemers % pensioengerechtigden Verkiezingen Pensioenfondsen 51 (68%) 56(76%) % deelnemers % pensioengerechtigden * 2 fondsen hebben deze vraag niet beantwoord Het blijkt dat bij de meeste fondsen de vertegenwoordigers van gepensioneerden in de deelnemersraad via verkiezingen lid worden van de deelnemersraad. Ten opzichte van de tussenevaluatie is er sprake van een kleine stijging van verkozen vertegenwoordigers in deelnemersraden. Het beeld bij de opf en wijkt af van dat van de bpf en waar de meeste vertegenwoordigers van gepensioneerden via enkelvoudige kandidaatstelling toetreden tot de deelnemersraad (5.1.2). IS Met artikel 11 1, lid 2 onderdeel e Pensioenwet is geen wijziging beoogd ten opzichte van hetgeen in artikel 6b PSW is bepaald.

6 Tabel 4.7 Door wie zijn de vertegenwoordigers van de gepensioneerden bij opf'en voorgedragen? In % van het aantal fondsen (meerdereantwoorden mogelijk) DNB TNSNIPO Tussen evaluatie Ondernemingspensioenfondsen N= Er zijn geen kandidaten voorgedragen 26% 6% 8% Een vereniging van gepensioneerden 36% 41% 33% CSO, een bij CS0 aangesloten organisatie, ANBO 1% 0% 3% Een of meer vakorganisaties 20% 9% 5% Gepensioneerden eigen fonds (niet georganiseerd) 45% 43% 47% Bestuur 8% 7% 17% Ondernemingsraad 14% 7% 7% Een vergelijking van de gegevens van DNB en TNS NIPO laat zien dat ondanks de nodige verschillen er sprake is van een vergelijkbaar patroon. Ten opzichte van de tussenevaluatie lijkt er sprake van een afname van de voordracht door CSOIANBO. Voordracht door vakorganisaties is toegenomen en er is sprake een duidelijke afname van de voordracht door het bestuur. Bij de opf en is bij voordracht de rol van verenigingen van gepensioneerden en 'gepensioneerden eigen fonds' aanmerkelijk sterker dan bij de bpf en, waar de rol van de vakorganisaties sterker is dan bij opf en. Opmerkelijk is het hoge percentage fondsen, in de DNBcijfers, waar geen voordracht geschiedt. Bij de opf en zou het gaan om fondsen met circa 10 procent van de pensioengerechtigden. Het is evenwel niet ondenkbaar dat bij de beantwoording fouten zijn gemaakt Verzoek medewerking aan oprichting vereniging gepensioneerden Een verzoek om mee te werken aan de oprichting van een vereniging van gepensioneerden is ontvangen door 12 fondsen (l óprocent). Het betreft opf en waarbij ongeveer 12 procent van de pensioengerechtigden is aangesloten. Het ging hierbij vooral om een verzoek tot verstrekken van adressen (9 keer) en het verzoek om het versturen van een mailing (7 keer). In een enkel geval ging het om het verzoek een machtiging op te nemen in het pensioenmagazine (2 keer). Alle opf en die een verzoek tot medewerking hebben gekregen, hebben deze medewerking ook verleend Vergaderfrequentie deelnemersraad Het aantal vergaderingen van de deelnemersraden in de afgelopen periode laat grote verschillen zien tussen de fondsen. Het varieert van 1 tot 23 voor de vergaderingen van de deelnemersraad met het bestuur en van 1 tot 50 voor vergaderingen van de deelnemersraad afzonderlijk. De meest voorkomende frequentie voor vergaderingen met het bestuur is 2 a 3 keer per jaar. Voor vergaderingen van alleen de deelnemersraad is het beeld diffuser. Bij de beoordeling dient bedacht te worden dat de vraag betrekking

7 heeft op een vrij lange periode (2004 tot zomer 2008), en een aantal deelnemersraden jonger is dan deze periode. Tabel 4.8 Aantal vergaderingen van geïnstalleerde deelnemersraad, ondernemin~snensioenfondsen. n 2004heden L Aantal vergaderingen Met bestuur Alleen deelnemersraad O* 1 O 16 1 t/m t/m t/m t/m t/m of meer 2 11 * NB zie tekst De tabel omvat alleen deelnemersraden die geïnstalleerd zijn. Dat wil zeggen: leden verkozen, voorzitter en secretaris benoemd en ten minste een keer bijeengeweest. Toch hebben bij de beantwoording van deze vraag nogal wat fondsen aangegeven dat er geen vergaderingen hebben plaatsgevonden (met bestuur 10, alleen deelnemersraad 16). Hieruit wordt geconcludeerd dat deze vraag verkeerd beantwoord is. Niet ondenkbaar is dat het antwoord '0' is gebruikt voor 'weet niet'. Daarbij dient bedacht te worden dat deze vraag is beantwoord door het fondsbestuur Adviesaanvragen aan de deelnemersraad In de onderstaande tabellen zijn de onderwerpen weergegeven waarover de deelnemersraden advies is gevraagd. De gegevens uit de recente onderzoeken worden daarbij vergeleken met die uit de tussenevaluatie.

8 Tabel 4.9 Onderwerpen waarover advies is gevraagd aan de deelnemersraden van ondernemingspensioenfondsen, aantallen fondsen Opf TE TNS DNB pens.** Ondernemingspensioenfondsen N= * Jaarverslag % Indexering % Wijziging van statutenlreglementen % Jaarrekening % Actuariële en bedrijfstechnische nota % Inrichting verantwoordingsorgaan % ALMstudie % Maatregel van algemene strekking % Uitvoeringsovereenkomst % Dekkingsgraadllangeterrnijnherstelplan 21 Verlenen van toeslagen (anders) % Overdrachtlovername verplichtingen fonds % Liquidatie % Vermindering van aansprakenlrechten % Terugstorten premielpremiekorting % * aantal geïnstalleerde deelnemersraden ** % pensioengerechtigden in betrokken fondsen volgens DNBonderzoek TE = tussenevaluatie, periode januari 2005 juli 2005 TNS NIPO, periode afgelopen twee jaar (zomer 2008) DNB periode januari 2004 heden (zomer 2008) Het eerste dat opvalt is dat sinds de tussenevaluatie het aantal onderwerpen waarover de deelnemersraad advies wordt gevraagd, is toegenomen. De uitkomsten van TNS NIPO en DNB laten een vergelijkbaar beeld zien, waarbij moet worden bedacht dat de vraagstelling bij de DNBenquête betrekking heeft op een twee keer langere periode. Voor de DNBgegevens is ook het percentage pensioengerechtigden weergegeven dat vertegenwoordigd wordt door de deelnemersraden waaraan advies is gevraagd Aanwezigheid van faciliteiten voor de deelnemersraad Een belangrijk aspect van het convenant is het faciliteren van de deelnemersraad. In de Pensioenwet zijn de faciliteiten (met uitzondering van de onkostenvergoeding) verplicht gesteld. Te constateren valt (zie tabel 4.10) dat er ten aanzien van de beschikbare faciliteiten niet veel veranderd is sinds de tussenevaluatie. Faciliteiten waren toen ruim voorhanden en dat is nog het geval. De nieuw genoemde faciliteiten blijken ook door een ruime meerderheid van de fondsen te worden aangeboden. Als extra faciliteit wordt (in de DNBenquête) genoemd dat deskundigheid aanwezig is bij de vergadering van de deelnemersraad16. Uit het onderzoek van TNS NIPO blijkt dat het overgrote deel van de deelnemersraden ook gebruikmaakt van de hun geboden faciliteiten. l6 Daarbij is geen onderscheid gemaakt tussen opf en bpf.

9 Tabel 4.10 Aanwezige faciliteiten voor deelnemersraden, % van de opf en Opf TE TNS DNB pens.** Ondernemingspensioenfondsen N= * Scholing 88% 94% 100% 100% Secretariële ondersteuning 79% 65% 75% 81% Toestemming voor deelnemers om aan de vergaderingen deel te nemen 95% 92% 96% 100% Onkostenvergoeding 91% 80% 90% 98% Communicatie met de achterban 81% 88% 75% Beroep doen op of mogelijkheid tot inhuur van deskundigen 92% 93% 98% Beroepdoen op deskundigen van het uitvoeringsorgaan 96% * aantal geïnstalleerde deelnemersraden ** % pensioengerechtigden in betrokken fondsen volgens DNBonderzoek TE = tussenevaluatie 4.4 Bestuursdeelname In het convenant en in de wetgeving is het voor ondernemingspensioenfondsen mogelijk de medezeggenschap van gepensioneerden vorm te geven door een deelnemersraad of door bestuursdeelnarne. In de enquête hebben 157 van de l98 opf en die binnen de termen van het convenant vallen bestuursdeelnarne van vertegenwoordigers van gepensioneerden. Van deze fondsen hebben 37 naast bestuursdeelnarne ook een deelnemersraad. Daarnaast is ook bij 11 fondsen die buiten de termen van het convenant vallen, sprake van bestuursdeelnarne. Het blijkt dat sinds de tussenevaluatie zowel het aantal opf en met bestuursdeelnarne als het aandeel van de pensioengerechtigden dat gedekt wordt door fondsen met bestuursdeelnarne is toegenomen. Tabel 4.11 Opf en met bestuursdeelname door vertegenwoordigers van gepensioneerden Tussenevaluatie Eindevaluatie Fondsen % ~ens. Fondsen % ~ens. N= Wel bestuursdeelname Geen bestuursdeelname % pens. = percentage pensioengerechtigden In alle gevallen hebben de vertegenwoordigers van gepensioneerden in het bestuur stemrecht.

10 De zetelverdeling in het bestuur (tabel 4.12) is bij iets meer dan de helft van de opf en (met bijna 70 procent van de pensioengerechtigden) gebaseerd op de verhouding tussen deelnemers en pensioengerechtigden. Daarbij is het aantal fondsen (en het aandeel gepensioneerden dat daarin aanwezig is) waar dat het geval is, sterk toegenomen ten opzichte van de tussenevaluatie". Tabel 4.12 Zetelverdeling op basis van verhouding pensioengerechtigden actieven Tussenevaluatie Eindevaluatie Ondernemingspensioenfondsen fondsen % pens. fondsen % pens. Wel evenredig Niet evenredig % pens. = percentage pensioengerechtigden Zowel ten tijde van de tussenevaluatie als nu bij de eindevaluatie zijn bij de meeste ondernemingspensioenfondsen de zetels voor vertegenwoordigers van gepensioneerden gelijkgesteld aan werknemerszetels (tussenevaluatie 85 procent, eindevaluatie 86 procent). De vertegenwoordiging van gepensioneerden in het bestuur komt in het merendeel van de gevallen tot stand via verkiezingen. Dit is een wijziging ten opzichte van de tussenevaluatie waar enkelvoudige kandidaatstelling bij de meeste fondsen gebruik was. Tabel 4.13 Totstandkoming van de vertegenwoordiging van gepensioneerden in het bestuur Tussenevaluatie Eindevaluatie Ondernemingspensioenfondsen fonds % pens. fonds %pens. Enkelvoudige kandidaatstelling Verkiezing % pens. = percentage pensioengerechtigden Tot slot is de vraag aan de orde door wie de bestuurskandidaten zijn voorgedragen. l7 Het aantal bestuurszetels voor pensioengerechtigden is op grond van de wet, behalve in bijzondere gevallen, beperkt tot maximaal de helft van het aantal zetels dat pensioengerechtigden en deelnemers samen bezetten (PW, art. 101 :l). Als pensioengerechtigden gekozen hebben voor een deelnemersraad kan hun aantal zetels in het bestuur minder dan evenredig zijn (PW, art. 101 :3).

11 Tabel 4.14 Door wie zijn de vertegenwoordigers van gepensioneerden in het bestuur voorgedragen? (Aantallen fondsen, meerdere antwoorden mogelijk) Tussenevaluatie Eindevaluatie Ondernemingspensioenfondsen N= Een vereniging van gepensioneerden CSO, bij CS0 aangesloten, ANBO 1 3 Gepensioneerden eigen fonds Een of meer vakorganisaties 9 8 Bestuur Ondernemingsraad Deelnemersraad 13 Geen kandidaten voorgedragen 4 28 Uit de cijfers blijkt dat de rol van verenigingen van gepensioneerden sinds de tussenevaluatie is toegenomen, terwijl ook het aandeel van de zelfstandige kandidaten is gestegen. De rol van het bestuur bij het voordragen van vertegenwoordigers van gepensioneerden is duidelijk afgenomen. Opmerkelijk is het aantal fondsen, in de DNBcijfers, waar geen voordracht geschiedt. Het zou gaan om 28 fondsen. Gelet op de overige antwoorden is het echter waarschijnlijk dat bij de beantwoording fouten zijn gemaakt.

3 Ondernemingspensioenfondsen

3 Ondernemingspensioenfondsen 3 Ondernemingspensioenfondsen 3.1 Medezeggenschap van gepensioneerden Ondernemingspensioenfondsen worden in het convenant opgeroepen om een (wettelijke) raad op te richten of directe bestuursvertegenwoordiging

Nadere informatie

2 Bedrijfstakpensioenfondsen

2 Bedrijfstakpensioenfondsen 2 Bedrijfstakpensioenfondsen 2.1 Medezeggenschap van gepensioneerden Bedrijfstakpensioenfondsen worden in het convenant opgeroepen om een (wettelijke) raad op te richten. In onderstaande tabel staat een

Nadere informatie

Bijlage 1: Nadere toelichting behorende bij paragraaf 3 over de toezeggingen

Bijlage 1: Nadere toelichting behorende bij paragraaf 3 over de toezeggingen Bijlage 1: Nadere toelichting behorende bij paragraaf 3 over de toezeggingen Oprichting vereniging van gepensioneerden Toegezegd is dat bij de evaluatie aandacht zal worden besteed aan de klacht dat pensioenfondsen

Nadere informatie

A.1 Is het aantal werknemersvertegenwoordigers ten minste gelijk aan het aantal werkgeversvertegenwoordigers in het bestuur?

A.1 Is het aantal werknemersvertegenwoordigers ten minste gelijk aan het aantal werkgeversvertegenwoordigers in het bestuur? Stroomschema medezeggenschap in een ondernemingspensioenfonds De Stichting van de Arbeid (hierna STAR) en het Coördinatieorgaan Samenwerkende Ouderenorganisaties (hierna CSO) hebben een medezeggenschapsconvenant

Nadere informatie

3.1.1 Stand van zaken medezeggenschap gepensioneerden

3.1.1 Stand van zaken medezeggenschap gepensioneerden 3 BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDSEN In dit hoofdstuk gaan we in op de vertegenwoordiging van gepensioneerden bij bedrijfstakpensioenfondsen na invoering van het convenant. We vergelijken deze gegevens met de

Nadere informatie

Bijlage 1: vragenlijst bedrijfstakpensioenfondsen

Bijlage 1: vragenlijst bedrijfstakpensioenfondsen Bijlage 1: vragenlijst bedrijfstakpensioenfondsen 41 42 Vragenlijst medezeggenschap gepensioneerden bedrijfstakpensioenfondsen In 2003 zijn de Stichting van de Arbeid en het Coördinatieorgaan Samenwerkende

Nadere informatie

EVALUATIE MEDEZEGGENSCHAP GEPENSIONEERDEN. - eindrapport - drs. R.C. van Geuns drs. K.J.C. Senden drs. E.M. Verveen

EVALUATIE MEDEZEGGENSCHAP GEPENSIONEERDEN. - eindrapport - drs. R.C. van Geuns drs. K.J.C. Senden drs. E.M. Verveen EVALUATIE MEDEZEGGENSCHAP GEPENSIONEERDEN - eindrapport - drs. R.C. van Geuns drs. K.J.C. Senden drs. E.M. Verveen Amsterdam, juli 2001 Regioplan publikatienr. 414 Max Euweplein 36 1017 MB Amsterdam Tel.:

Nadere informatie

2. in dit bredere wetsvoorstel, in te dienen door het Kabinet of vanuit de Tweede Kamer, rekening te houden met de volgende aspecten:

2. in dit bredere wetsvoorstel, in te dienen door het Kabinet of vanuit de Tweede Kamer, rekening te houden met de volgende aspecten: ?. Ai J J i ~ «,-,.* Bezuidenhoutseweg 60 VAN D E ARBEID postbus904o5 2509 LK Den Haag tel. 070-499577 fax 070-499 796 e-mail: w.kroes@stvda.nl 27 november 2009 Oproep van de Stichting van de Arbeid, ondersteund

Nadere informatie

24 juni 2010. 1. Doel van het convenant

24 juni 2010. 1. Doel van het convenant 24 juni 2010 Convenant Bevordering Diversiteit Pensioenfondsen (achterbanversie) Afspraken en aanbevelingen gericht op het vergroten van de diversiteit in de samenstelling van fondsbesturen, deelnemersraden

Nadere informatie

V & A s n.a.v. Wet versterking bestuur pensioenfondsen d.d. 24 januari 2014

V & A s n.a.v. Wet versterking bestuur pensioenfondsen d.d. 24 januari 2014 V & A s n.a.v. Wet versterking bestuur pensioenfondsen d.d. 24 januari 2014 Inleiding Zoals bekend treedt de Wet versterking bestuur pensioenfonds op 1 juli 2014 in werking. Deze wet leidt tot aanpassing

Nadere informatie

Meepraten over pensioen

Meepraten over pensioen Meepraten over pensioen Meepraten? Meepraten over pensioen? Waarom niet? Pensioen is belangrijk genoeg. Alle reden dus om te kijken op welke manier je invloed kunt uitoefenen op de pensioenregeling. Ben

Nadere informatie

Reactie op het voorontwerp van Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Reactie op het voorontwerp van Wet versterking bestuur pensioenfondsen N 7855 Bst/AR/HS/16 augustus 2011 Reactie op het voorontwerp van Wet versterking bestuur pensioenfondsen Algemeen De minister van SZW heeft op 1 juli 2011 het voorontwerp van Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst

Deelnemersbijeenkomst Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 19 november 2013 13 oktober 2010 Deelnemersbijeenkomst Agenda Opening Financiën: Financiële situatie Beleggingsbeleid Risico s en rendement

Nadere informatie

Voorbeeld reglement deelnemersraad van Stichting Pensioenfonds

Voorbeeld reglement deelnemersraad van Stichting Pensioenfonds Voorbeeld reglement deelnemersraad van Stichting Pensioenfonds Leeswijzer voorbeeld voor reglement deelnemersraad Met onder meer dit voorbeelddocument geeft OPF invulling aan de services voor de aangesloten

Nadere informatie

VERANTWOORDINGORGAAN

VERANTWOORDINGORGAAN VERANTWOORDINGORGAAN INHOUD Het verantwoordingsorgaan Governance Hoe past het verantwoordingsorgaan daarin? Besturen van pensioenfondsen en FNV Hoe past een verantwoordingsorgaan daarin? Relatie FNV en

Nadere informatie

Profielschets voor lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland

Profielschets voor lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland 1 Profielschets voor lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland Inhoudsopgave 1. Profielschets lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland 2 1.1. Het pensioenfonds...

Nadere informatie

de aangesloten onderneming volgens de statuten van het pensioenfonds; de personen, in dienst van de werkgever.

de aangesloten onderneming volgens de statuten van het pensioenfonds; de personen, in dienst van de werkgever. REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN Van Stichting Pensioenfonds Holland Casino Artikel 1. Definities Bestuur: Ondernemingsraad: Pensioenreglement: Statuten: Uitvoeringsovereenkomst: Vereniging van gepensioneerden:

Nadere informatie

Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Wet versterking bestuur pensioenfondsen Wet versterking bestuur pensioenfondsen Presentatie voor het Platform Deelnemersraden Drs. Harrie J.P. Penders 12 april 2013 Leerdoelen inzicht bieden in het wetsvoorstel (sheet 3 24) inzicht bieden in

Nadere informatie

REGLEMENT DEELNEMERSRAAD STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA

REGLEMENT DEELNEMERSRAAD STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA REGLEMENT DEELNEMERSRAAD STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA SPA Reglement Deelnemersraad 1 versie 16-11-2011 ARTIKEL 1 BEGRIPSBEPALINGEN In dit reglement wordt verstaan onder: a. het fonds: Stichting Pensioenfonds

Nadere informatie

4. Bestuur (Principes A), de uitkomst van het onderzoek

4. Bestuur (Principes A), de uitkomst van het onderzoek 4. Bestuur (Principes A), de uitkomst van het onderzoek Dit onderdeel van de Principes richt zich op de taak van het bestuur. Belangrijk daarbij is dat het bestuur verantwoordelijk is en blijft voor al

Nadere informatie

1. Preambule De afspraken en aanbevelingen Continuering van afspraken en aanbevelingen uit het vorige convenant 5. 2.

1. Preambule De afspraken en aanbevelingen Continuering van afspraken en aanbevelingen uit het vorige convenant 5. 2. 2 Inhoudsopgave 1. Preambule 3 2. De afspraken en aanbevelingen 5 2.1 Continuering van afspraken en aanbevelingen uit het vorige convenant 5 2.2 Invloed van gepensioneerden op de keuze van het ondernemingspensioenfonds

Nadere informatie

REGLEMENT VOOR HET VERANTWOORDINGSORGAAN VAN STICHTING PENSIOENFONDS ABP

REGLEMENT VOOR HET VERANTWOORDINGSORGAAN VAN STICHTING PENSIOENFONDS ABP REGLEMENT VOOR HET VERANTWOORDINGSORGAAN VAN STICHTING PENSIOENFONDS ABP Het bestuur van Stichting Pensioenfonds ABP, Gelet op artikel 18 lid 4 laatste zin, van de statuten van Stichting Pensioenfonds

Nadere informatie

Reglement deelnemersraad BPF Bouw

Reglement deelnemersraad BPF Bouw Reglement deelnemersraad BPF Bouw Artikel 1 Begripsomschrijvingen In dit reglement wordt verstaan onder: Stichting: Bestuur: Statuten: Pensioenreglement: Deelnemers: Pensioengerechtigden: Stichting Bedrijfstakpensioenfonds

Nadere informatie

Stichting Bedrijfspensioenfonds voor medewerkers in het Notariaat. Reglement Verantwoordingsorgaan

Stichting Bedrijfspensioenfonds voor medewerkers in het Notariaat. Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Bedrijfspensioenfonds voor medewerkers in het Notariaat Reglement Verantwoordingsorgaan Artikel 1. Begripsomschrijvingen Dit reglement verstaat onder: fonds : de Stichting Bedrijfspensioenfonds

Nadere informatie

VOORBEELD REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN

VOORBEELD REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN VOORBEELD REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN Leeswijzer voorbeeld reglement verantwoordingsorgaan Met onder meer dit voorbeeld document geeft OPF invulling aan de Services voor de aangesloten ondernemingspensioenfondsen.

Nadere informatie

PROFIELSCHETS LEDEN VERANTWOORDINGSORGAAN (2014) 1. HET PENSIOENFONDS TNO EN ZIJN BESTUUR

PROFIELSCHETS LEDEN VERANTWOORDINGSORGAAN (2014) 1. HET PENSIOENFONDS TNO EN ZIJN BESTUUR PROFIELSCHETS LEDEN VERANTWOORDINGSORGAAN (2014) 1. HET PENSIOENFONDS TNO EN ZIJN BESTUUR De Stichting Pensioenfonds TNO is opgericht met het doel de pensioenregelingen van de aangesloten werkgevers uit

Nadere informatie

Stichting IKEA Pensioenfonds. Reglement Verantwoordingsorgaan

Stichting IKEA Pensioenfonds. Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting IKEA Pensioenfonds Reglement Verantwoordingsorgaan Artikel 1. Definities In dit reglement wordt verstaan onder: a) Bestuur: het bestuur van het fonds. b) Code Pensioenfondsen: de Code opgesteld

Nadere informatie

PROFIELSCHETS VOOR LID VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 2017

PROFIELSCHETS VOOR LID VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 2017 PROFIELSCHETS VOOR LID VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 2017 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het verantwoordingsorgaan... 3 3. Taken en bevoegdheden van het verantwoordingsorgaan...

Nadere informatie

Profielschets voor lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Chemours Nederland

Profielschets voor lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Chemours Nederland 1 Profielschets voor lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Chemours Nederland Versie 1 juli 2017 Inhoudsopgave 1. Profielschets lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Chemours Nederland

Nadere informatie

Pensioencommissie. Inventarisatie Principes voor goed pensioenfondsbestuur

Pensioencommissie. Inventarisatie Principes voor goed pensioenfondsbestuur 2009 Pensioencommissie Inventarisatie Principes voor goed pensioenfondsbestuur Inventarisatie Principes voor goed pensioenfondsbestuur 19 maart 2009 Pensioencommissie 19 maart 2009 Rapport Inventarisatie

Nadere informatie

Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Wet versterking bestuur pensioenfondsen Wet versterking bestuur pensioenfondsen Op 9 juli 2013 nam de Eerste Kamer de Wet versterking bestuur pensioenfondsen (de Wet ) aan. Door de Wet is de bestuursstructuur van pensioenfondsen op de schop

Nadere informatie

VERANTWOORDINGSORGAAN. Stichting Pensioenfonds Chemours Nederland.

VERANTWOORDINGSORGAAN. Stichting Pensioenfonds Chemours Nederland. VERANTWOORDINGSORGAAN Stichting Pensioenfonds Chemours Nederland. Als gevolg van wijzigingen in de regels voor Pensioenfondsen (het nftk) zijn in het Pensioenfonds van DuPont Nederland medio 2014 een aantal

Nadere informatie

2513AA22. De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA S GRAVENHAGE

2513AA22. De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22 Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 T

Nadere informatie

VOORBEELD REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN. (versie 3 april 2007)

VOORBEELD REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN. (versie 3 april 2007) VOORBEELD REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN (versie 3 april 2007) Leeswijzer voorbeeld reglement verantwoordingsorgaan Met onder meer dit voorbeeld document geeft OPF invulling aan de Services voor de aangesloten

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN Bedoeld in artikel 17 van de Statuten van het Pensioenfonds. Vastgesteld door het bestuur bij besluit

Nadere informatie

3. Werknemers die niet deelnemen aan de pensioenregeling van de werkgever

3. Werknemers die niet deelnemen aan de pensioenregeling van de werkgever 3. Werknemers die niet deelnemen aan de pensioenregeling van de werkgever 3.1 Inleiding Er kunnen verschillende redenen zijn waarom een werknemer niet deelneemt aan de pensioenregeling van zijn werkgever.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Reglement Verantwoordingsorgaan

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Reglement Verantwoordingsorgaan Reglement Verantwoordingsorgaan Versie 01-07-2014 Artikel 1. Definities Bestuur: Intern Toezicht: Verantwoordingsorgaan: Het bestuur van het pensioenfonds. De visitatiecommissie van het pensioenfonds.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds AT&T Nederland. SPAN Verantwoordingsorgaan

Stichting Pensioenfonds AT&T Nederland. SPAN Verantwoordingsorgaan SPAN Verantwoordingsorgaan Versie: 8 Goedgekeurd door het bestuur Datum: 10-11-2017 Inhoud Inleiding... 3 Artikel 1. Begripsomschrijvingen... 3 Artikel 2. Samenstelling verantwoordingsorgaan... 3 Artikel

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 537 Voorstel van wet van de leden Koşer Kaya en Blok tot wijziging van de Pensioenwet met betrekking tot een evenwichtige samenstelling van

Nadere informatie

In artikel 28, eerste lid, wordt de deelnemersraad vervangen door: de deelnemersraad of het belanghebbendenorgaan.

In artikel 28, eerste lid, wordt de deelnemersraad vervangen door: de deelnemersraad of het belanghebbendenorgaan. VOORONTWERP VAN WET Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met versterking van het bestuur en de medezeggenschap bij pensioenfondsen en enige andere wijzigingen (Wet versterking

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Trespa

Stichting Pensioenfonds Trespa Postbus 110 6000 AC Weert Nederland Tel. +31(0)495458297 Fax +31(0)495458883 E-mail: pensioen@trespa.com Reglement deelnemersraad Inhoudsopgave Artikel 1. Begripsbepalingen Artikel 2. Algemene bepalingen

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds HAL. Reglement Verantwoordingsorgaan

Stichting Pensioenfonds HAL. Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds HAL Reglement Verantwoordingsorgaan 2 Begripsbepalingen Artikel 1.1 In dit reglement wordt verstaan onder: - het "Fonds": de Stichting Pensioenfonds HAL; - het "bestuur": het bestuur

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Cindu International in liquidatie. Informatiebijeenkomst

Stichting Pensioenfonds Cindu International in liquidatie. Informatiebijeenkomst Stichting Pensioenfonds Cindu International in liquidatie Informatiebijeenkomst (Maassluis) en 1 februari 2019 (Mijdrecht) Rita van Ewijk Anton Hoorman Pieter Heesterbeek Dirk Jagers (voorzitter) (secretaris)

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Reglement van het verantwoordingsorgaan

Reglement van het verantwoordingsorgaan STICHTING PENSIOENFONDS GASUNIE Reglement van het verantwoordingsorgaan Artikel 1 Samenstelling, voordracht en benoeming 1. Het verantwoordingsorgaan bestaat uit ten minste drie leden. De deelnemers en

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf

Reglement Verantwoordingsorgaan. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Reglement Verantwoordingsorgaan van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Februari 2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Artikel 1 - Samenstelling van het

Nadere informatie

Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/ Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur?

Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/ Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur? Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/2014.160 Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur? Pensioenfondsbesturen bereiden zich voor op hun nieuwe

Nadere informatie

Stichting Bedrijfspensioenfonds voor medewerkers in het Notariaat. Reglement Deelnemersraad

Stichting Bedrijfspensioenfonds voor medewerkers in het Notariaat. Reglement Deelnemersraad Stichting Bedrijfspensioenfonds voor medewerkers in het Notariaat Reglement Deelnemersraad Artikel 1. Begripsomschrijvingen Dit reglement verstaat onder: fonds : de Stichting Bedrijfspensioenfonds voor

Nadere informatie

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN. Stichting Pensioenfonds NIBC

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN. Stichting Pensioenfonds NIBC REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN Stichting Pensioenfonds NIBC 1 juli 2014 Artikel 1. Definities Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen van de statuten van Stichting Pensioenfonds NIBC van toepassing.

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement als bedoeld in artikel 19 van de statuten van Stichting Pensioenfonds Staples.

Huishoudelijk reglement als bedoeld in artikel 19 van de statuten van Stichting Pensioenfonds Staples. Huishoudelijk reglement als bedoeld in artikel 19 van de statuten van Stichting Pensioenfonds Staples. Artikel 1 Definities. De in artikel 1 van de statuten van het pensioenfonds vastgelegde begripsbepalingen

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Transavia Vliegers

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Transavia Vliegers Dec 2014 Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Transavia Vliegers Artikel 1. Begripsomschrijvingen Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen van de statuten van Stichting Pensioenfonds

Nadere informatie

Reglement bestuur. Dagelijks beleid De dagelijkse gang van zaken in de uitvoering van de pensioenregeling, tussen bestuursvergaderingen in;

Reglement bestuur. Dagelijks beleid De dagelijkse gang van zaken in de uitvoering van de pensioenregeling, tussen bestuursvergaderingen in; Reglement bestuur Artikel 1: begripsbepalingen Bestuur Het bestuur van het pensioenfonds; Code Pensioenfondsen De Code Pensioenfondsen van september 2013 zoals opgesteld door de Pensioenfederatie en de

Nadere informatie

Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling. Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam

Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling. Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam Inhoud presentatie Pensioen de basisdocumenten De pensioenovereenkomst De uitvoeringsovereenkomst

Nadere informatie

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN Stichting Pensioenfonds Thales Nederland. Artikel 2. Samenstelling van het Verantwoordingsorgaan

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN Stichting Pensioenfonds Thales Nederland. Artikel 2. Samenstelling van het Verantwoordingsorgaan REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN Stichting Pensioenfonds Thales Nederland (versie definitief 31 maart 2016) Artikel 1. Definities Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen van de statuten van Stichting

Nadere informatie

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA Reglement Verantwoordingsorgaan SPA Versie 8 mei 2014 ARTIKEL 1 BEGRIPSBEPALINGEN Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen zoals opgenomen

Nadere informatie

REGLEMENT REGLEMENT VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN VAN STICHTING PENSIOENFONDS ECOLAB / 11

REGLEMENT REGLEMENT VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN VAN STICHTING PENSIOENFONDS ECOLAB / 11 REGLEMENT REGLEMENT VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN VAN STICHTING PENSIOENFONDS ECOLAB 01-07-2014 1 / 11 Begripsbepalingen Artikel 1 Definities Dit reglement verstaat onder: Fonds: Bestuur: Statuten: Pensioenreglement:

Nadere informatie

Versie: Verkiezingsreglement vertegenwoordiger van pensioengerechtigden in het bestuur van Stichting Pensioenfonds F.

Versie: Verkiezingsreglement vertegenwoordiger van pensioengerechtigden in het bestuur van Stichting Pensioenfonds F. Versie: 2017-08-29 Verkiezingsreglement vertegenwoordiger INHOUDSOPGAVE Artikel 1 Begripsbepalingen... 3 Artikel 2 Kiesgerechtigd... 3 Artikel 3 Verkiesbaar... 3 Artikel 4 Verkiezingscommissie... 3 Artikel

Nadere informatie

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN. Stichting Pensioenfonds NIBC

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN. Stichting Pensioenfonds NIBC REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN Stichting Pensioenfonds NIBC 1 januari 2019 Artikel 1. Definities Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen van de statuten van Stichting Pensioenfonds NIBC van toepassing.

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Personeelspensioenfonds APG

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Personeelspensioenfonds APG Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Personeelspensioenfonds APG Laatstelijk gewijzigd door het bestuur van Stichting Personeelspensioenfonds APG op 27 november 2013 1 REGLEMENT VOOR HET VERANTWOORDINGSORGAAN

Nadere informatie

Verslag Verantwoordingsorgaan 2016

Verslag Verantwoordingsorgaan 2016 Verslag Verantwoordingsorgaan 2016 Inhoudsopgave: Voorwoord Doel en ambitie Bestuursmodel Samenstelling verantwoordingsorgaan Financiën Activiteiten Adviezen Communicatie Toekomstige ontwikkelingen San

Nadere informatie

Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Wet versterking bestuur pensioenfondsen PENSIOEN 12 JULI 2013 Wet versterking bestuur pensioenfondsen Op 9 juli jl. heeft de Eerste Kamer de Wet versterking bestuur pensioenfondsen (de "Wet") aangenomen. Door deze Wet gaat de huidige bestuursstructuur

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Equens

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Equens Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Equens 1 Artikel 1. Definities Fonds Stichting Pensioenfonds Equens Werkgever Equens SE Bestuur Het bestuur van het Fonds Verantwoordingsorgaan Het

Nadere informatie

Reglement van het verantwoordingsorgaan

Reglement van het verantwoordingsorgaan Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Rijn- en Binnenvaart Reglement van het verantwoordingsorgaan Artikel 1 Begripsbepalingen Voor dit reglement zijn de volgende begripsomschrijvingen van toepassing:

Nadere informatie

Deelnemersvergadering Stichting CRH Pensioenfonds. 26 juni 2014 De Meern

Deelnemersvergadering Stichting CRH Pensioenfonds. 26 juni 2014 De Meern Deelnemersvergadering Stichting CRH Pensioenfonds 26 juni 2014 De Meern Agenda 1. Opening 2. Aanleiding Nieuw Bestuursmodel 3. Partijen bij uitvoering pensioenregeling 4. Toelichting wettelijk kader 5.

Nadere informatie

2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen

2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen Verkort jaarverslag 2009 2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen Het jaar 2009 stond in het teken van het treffen van maatregelen om de financiële positie van het fonds weer op het gewenste

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan. Stichting Pensioenfonds Transavia Grond & Cabinepersoneel

Reglement Verantwoordingsorgaan. Stichting Pensioenfonds Transavia Grond & Cabinepersoneel Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Transavia Grond & Cabinepersoneel 1 juli 2014 Artikel 1. Begripsomschrijvingen Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen van de statuten van

Nadere informatie

Artikel 1 - Definities

Artikel 1 - Definities Reglement Verantwoordingsorgaan Versie BV 21 december 2016 Artikel 1 - Definities In dit reglement wordt verstaan onder: Pensioenfonds: Bestuur: het bestuur van het Pensioenfonds Verantwoordingsorgaan:

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon

Nadere informatie

Statuten van de Stichting Pensioenfonds APF gevestigd te Arnhem. De Stichting draagt de naam Stichting Pensioenfonds APF en is gevestigd te Arnhem.

Statuten van de Stichting Pensioenfonds APF gevestigd te Arnhem. De Stichting draagt de naam Stichting Pensioenfonds APF en is gevestigd te Arnhem. Statuten van de Stichting Pensioenfonds APF gevestigd te Arnhem 1 Naam en zetel De Stichting draagt de naam Stichting Pensioenfonds APF en is gevestigd te Arnhem. 2 Begripsbepalingen In deze statuten wordt

Nadere informatie

Reglement verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds GE Artesia Bank

Reglement verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds GE Artesia Bank Reglement verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds GE Artesia Bank Reglement verantwoordingsorgaan Artikel 1. Definities Het fonds Bestuur: Intern Toezicht: Verantwoordingsorgaan; Aangesloten onderneming

Nadere informatie

Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland

Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland Peter de Bruijne Voorzitter Bestuur Pensioenfonds ING 31 oktober 2013 QR code website Pensioenfonds ING Agenda Financiële situatie Klanttevredenheid

Nadere informatie

Historische ontwikkeling van de gepensioneerdenvereniging

Historische ontwikkeling van de gepensioneerdenvereniging Historische ontwikkeling van de gepensioneerdenvereniging Het ontstaan In 1980 ging het niet zo goed met het concern in het algemeen en met de Bijenkorf in het bijzonder. De pensioenen waren bij Nationale

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan

Reglement Verantwoordingsorgaan Reglement Verantwoordingsorgaan Artikel 1 Definities In dit reglement worden geacht te zijn overgenomen de definities van de statuten, terwijl voorts wordt verstaan onder: a. Selectiecommissie De commissie

Nadere informatie

In artikel 28, eerste lid, wordt de deelnemersraad vervangen door: de deelnemers- en pensioengerechtigdenraad of het belanghebbendenorgaan.

In artikel 28, eerste lid, wordt de deelnemersraad vervangen door: de deelnemers- en pensioengerechtigdenraad of het belanghebbendenorgaan. Voorstel van wet tot wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met versterking van het bestuur bij pensioenfondsen en enige andere wijzigingen (Wet versterking bestuur pensioenfondsen)

Nadere informatie

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Achtergrond Wet versterking bestuur pensioenfondsen 3. Wet versterking bestuur pensioenfondsen 4. Wijzigingen

Nadere informatie

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING PENSIOENFONDS OPENBARE BIBLIOTHEKEN

REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING PENSIOENFONDS OPENBARE BIBLIOTHEKEN REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING PENSIOENFONDS OPENBARE BIBLIOTHEKEN VERSIE 28 APRIL 2015 Definities Op dit reglement zijn de begripsbepalingen van de statuten van Stichting Pensioenfonds Openbare

Nadere informatie

Reglement voor het Verantwoordingsorgaan van de Stichting Pensioenfonds ANWB

Reglement voor het Verantwoordingsorgaan van de Stichting Pensioenfonds ANWB Reglement voor het Verantwoordingsorgaan van de Stichting Pensioenfonds ANWB Artikel 1: Definities Begrippen die in dit reglement gehanteerd worden hebben dezelfde betekenis als in de statuten van de Stichting

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Brocacef Pensioenfonds

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Brocacef Pensioenfonds Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Brocacef Pensioenfonds Artikel 1 Begripsomschrijvingen Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen van de statuten van Stichting Brocacef Pensioenfonds van

Nadere informatie

Nota van wijziging. Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd: In artikel I, onderdeel D, komt artikel 99 te luiden:

Nota van wijziging. Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd: In artikel I, onderdeel D, komt artikel 99 te luiden: 33182 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met versterking van het bestuur bij pensioenfondsen en enige andere wijzigingen (Wet versterking bestuur pensioenfondsen) Nota van wijziging

Nadere informatie

Reglement verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds voor Dierenartsen

Reglement verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds voor Dierenartsen Reglement verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds voor Dierenartsen 9 september 2014 Reglement verantwoordingsorgaan SPD 1 van 7 Artikel 1. Definities Bestuur: Deelnemer: Pensioengerechtigde: Intern

Nadere informatie

Kamervragen van de leden Omtzigt en Van Hijum (beiden CDA)

Kamervragen van de leden Omtzigt en Van Hijum (beiden CDA) De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 182 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met versterking van het bestuur bij pensioenfondsen en enige andere wijzigingen

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 1 Reglement Verantwoordingsorgaan Artikel 1. Definities Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen van de statuten van

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot

Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Versie: 2014-01 Pagina 1/8 INHOUDSOPGAVE Artikel 1. Definities...3 Artikel 2. Samenstelling van het Verantwoordingsorgaan...3 Artikel 3. Taken en bevoegdheden van het Verantwoordingsorgaan...4 Artikel

Nadere informatie

Voordrachtsreglement voor Niet-Uitvoerende Bestuursleden Stichting Pensioenfonds van de ABN AMRO Bank N.V. 16 augustus 2016

Voordrachtsreglement voor Niet-Uitvoerende Bestuursleden Stichting Pensioenfonds van de ABN AMRO Bank N.V. 16 augustus 2016 Voordrachtsreglement voor Niet-Uitvoerende Bestuursleden Stichting Pensioenfonds van de ABN AMRO Bank N.V 16 augustus 2016 Voordrachtsreglement voor Niet-Uitvoerende Bestuursleden van Stichting Pensioenfonds

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds AT&T Nederland. SPAN beleggingscommissie

Stichting Pensioenfonds AT&T Nederland. SPAN beleggingscommissie SPAN beleggingscommissie Versie: 2 Goedgekeurd door het bestuur Datum: 11-11-2011 Inhoud Inleiding... 3 Artikel 1. Begripsomschrijvingen... 3 Artikel 2. Samenstelling beleggingscommissie... 3 Artikel 3.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 182 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met versterking van het bestuur bij pensioenfondsen en enige andere wijzigingen

Nadere informatie

2. Het Verantwoordingsorgaan bestaat uit drie personen. Het bestuur benoemt de leden van het Verantwoordingsorgaan.

2. Het Verantwoordingsorgaan bestaat uit drie personen. Het bestuur benoemt de leden van het Verantwoordingsorgaan. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Reglement voor het Verantwoordingsorgaan 1. Het bestuur legt verantwoording af aan het Verantwoordingsorgaan over het beleid, de wijze waarop het beleid is uitgevoerd

Nadere informatie

Bestuurt het pensioenfonds Stelt profielschets op voor de leden van het bestuur Kan kandidaat afwijzen indien deze niet aan profielschets voldoet

Bestuurt het pensioenfonds Stelt profielschets op voor de leden van het bestuur Kan kandidaat afwijzen indien deze niet aan profielschets voldoet Bestuurt het pensioenfonds Stelt profielschets op voor de leden van het bestuur Kan kandidaat afwijzen indien deze niet aan profielschets voldoet Taken: Uitvoeren van de pensioenregeling Leiding geven

Nadere informatie

4. Bestuurders van de fondsen kunnen geen lid zijn van het Verantwoordingsorgaan.

4. Bestuurders van de fondsen kunnen geen lid zijn van het Verantwoordingsorgaan. Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Astellas Definities Artikel 1 a. (Pensioen)fonds: Stichting Pensioenfonds Astellas; b. Bestuur: Het bestuur van beide fondsen; c. Verantwoordingsorgaan;

Nadere informatie

VERKIEZINGSREGLEMENT voor bestuursleden namens pensioengerechtigden

VERKIEZINGSREGLEMENT voor bestuursleden namens pensioengerechtigden VERKIEZINGSREGLEMENT voor bestuursleden namens pensioengerechtigden Stichting Pensioenfonds voor de Nederlandse Groothandel SPNG versie februari 2014 versie februari 2014 Verkiezingsreglement 1 Artikel

Nadere informatie

VOORGENOMEN LIQUIDATIE PENSIOENFONDS

VOORGENOMEN LIQUIDATIE PENSIOENFONDS VOORGENOMEN LIQUIDATIE PENSIOENFONDS Deelnemersvergadering 14 september 2015 Voorgenomen liquidatie pensioenfonds 14 september 2015 Pagina 1 AGENDA Regelingen pensioenfonds Achtergrond Voorgenomen besluit

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Pensioenen... Reglement verantwoordingsorgaan

Pensioenen... Reglement verantwoordingsorgaan Pensioenen.............................................. Reglement verantwoordingsorgaan 1 juli 2014 Inhoud Artikel 1 Definities... 1 Artikel 2 Samenstelling verantwoordingsorgaan... 1 Artikel 3 Verkiezingsprocedure

Nadere informatie

REGLEMENT VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR DE BOUWNIJVERHEID

REGLEMENT VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR DE BOUWNIJVERHEID REGLEMENT VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR DE BOUWNIJVERHEID 1 Het bestuur van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Bouwnijverheid, Gelet op, artikel 16b, van

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Sligro Food Group. Reglement Verantwoordingsorgaan

Stichting Pensioenfonds Sligro Food Group. Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Sligro Food Group Reglement Verantwoordingsorgaan Artikel 1 Begripsomschrijvingen Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen van de statuten van de Stichting Pensioenfonds

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement van het verantwoordingsorgaan (definitief) Bedrijfstakpensioenfonds voor de drankindustrie

Huishoudelijk reglement van het verantwoordingsorgaan (definitief) Bedrijfstakpensioenfonds voor de drankindustrie Huishoudelijk reglement van het verantwoordingsorgaan (definitief) Bedrijfstakpensioenfonds voor de drankindustrie Juli 2014 Artikel 1 Begripsbepalingen Definities Dit reglement verstaat onder: fonds:

Nadere informatie

SPIN. Verkiezingsprocedure Verantwoordingsorgaan SPIN - 2014

SPIN. Verkiezingsprocedure Verantwoordingsorgaan SPIN - 2014 SPIN Verkiezingsprocedure Verantwoordingsorgaan SPIN - 2014 Geldig per 28-1-2014 2 Verkiezingsprocedure Verantwoordingsorgaan SPIN - 2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Ondertekening... 2 Artikel 1 Algemeen...

Nadere informatie

Bijzondere deelnemersvergadering 29 januari 2015

Bijzondere deelnemersvergadering 29 januari 2015 Bijzondere deelnemersvergadering 29 januari 2015 Agenda 1. Opening 2. Statutenwijziging 3. Sluiting 2 3 1. Opening 4 2. Statutenwijziging Ter stemming bijzondere deelnemersvergadering Statutenwijziging:

Nadere informatie