STATE OF THE ART MOLECULAIRE DIAGNOSTIEK VAN VIRALE EN ATYPISCHE LUCHTWEGPATHOGENEN
|
|
- Rosalia Vermeiren
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 MICROLABBLAD informatiebulletin van het laboratorium microbiologie twente achterhoek Het Laboratorium Microbiologie Twente Achterhoek wenst alle lezers een heel goed en gezond 2006 toe! Om het jaar goed in te zetten vindt u twee artikelen over nieuwe detectiemethoden. De eerste is beschreven door Ron Hendrix. Zijn artikel gaat over de moleculaire diagnostiek van virale en atypische luchtwegpathogenen. Dit onderzoek is per direct aan te vragen. Vervolgens vindt u een uitleg over de real-time PCR. Bert Mulder geeft u informatie over uitbreiding van het fecesonderzoek op darmpathogenen met Cryptosporidium. Dit zal met ingang van februari 2006 doorgevoerd worden. In 2005 is veel werk verzet om elke keer een goed MicroLabBlad uit te geven. Voor 2006 is deze inzet niet anders. U kunt uw vragen, opmerkingen en suggesties aan ons mailen: info@labmicta.nl. inhoudsopgave State of the art moleculaire diagnostiek van virale en atypische luchtwegpathogenen 216 Uitleg real-time PCR 222 Fecesonderzoek darmpathogenen wordt uitgebreid met Cryptosporidium 225 colofon Micro Lab Blad is een uitgave van: Redactie: S.D. Meijer E. Roelofsen Laboratorium Microbiologie Twente Achterhoek Burgemeester Edo Bergsmalaan AD Enschede Telefoon: (053) , Telefax: (053) info@labmicta.nl, Website: Openingstijden: ma. t/m vr. 08:00-17:00 uur, za. en zo. 10:00-11:00 uur Zesde jaargang Nummer 1 Januari 2006
2 STATE OF THE ART MOLECULAIRE DIAGNOSTIEK VAN VIRALE EN ATYPISCHE LUCHTWEGPATHOGENEN R ON H ENDRIX Samenvatting Broncho-pneumonieën kunnen door diverse organismen veroorzaakt worden waaronder virussen en andere intracellulair verblijvende organismen. Vooral bij kinderen is de oorzaak meestal viraal, maar ook bij volwassenen blijkt dat in 15-20% van de broncho-pneumonieën een virale verwekker aangetoond kan worden. Ook aan het andere einde van het spectrum, de al dan niet immuungecompromitteerde oudere patiënt, blijken virale verwekkers een steeds grotere rol te gaan spelen (tabel 1 en 2). Kinderen Volwassenen Ouderen (*1) Immuundisfunctie (*2) Frequent Rhinovirussen Herpesviridae (Epstein-Barr Virus, Rhinovirussen Cytomegalovirus, Mycoplasma pneumoniae Varicella-zoster virus, Herpes Simplex virus) Zeldzaam Coronavirussen Coronavirussen Coronavirussen Enterovirussen Enterovirussen Rhinovirussen Rhinovirussen Herpes Simplex Virus Herpes Simplex Virus Chlamydia pneumoniae Chlamydia pneumoniae Mycoplasma pneumoniae Tabel 1: virale verwekkers pneumonie *1 Hieronder vallen vooral ouderen met diabetes mellitus, nierfunctiestoornissen en COPD *2 Hieronder vallen transplantatiepatiënten en oncologische patiënten Diagnostiek van deze verwekkers blijft echter een moeizame zaak. Hoewel er in het medisch microbiologisch laboratorium diverse onderzoekstechnieken beschikbaar zijn (virale kweek, antigeendetectie, serologie) blijft een diagnose vaak uit, of komt veel te laat om binnen het behandelplan nog van nut te kunnen zijn. Vanaf januari 2006 biedt het Laboratorium Microbiologie een nieuwe moleculaire detectiemethode aan: een real-time PCR. Deze is in nauwe samenwerking met dr. Rob Schuurman, moleculair bioloog werkzaam binnen ons laboratorium maar vooral ook binnen de vakgroep medische microbiologie van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, opgezet. Deze moleculaire detectiemethode maakt het mogelijk binnen twee werkdagen, de aan- of afwezigheid van,,, Rhinovirus, Parainfluenzavirus, Humaan Metapneumovirus,, Chlamydia pneumonia en Mycoplasma pneumonia te bepalen in respiratoire materialen. 216
3 Syndroom Verkoudheid Pharyngitis Kroep Bronchiolitis Pneumonie Frequente oorzaak Rhinovirus Coronavirus Herpes Simplex Virus Enterovirus Epstein-Barr Virus Zeldzame oorzaak Enterovirus Rhinovirus Coronavirus Coronavirus Rhinovirus Rhinovirus Epstein-Barr Virus Tabel 2: virale verwekkers pneumonie naar klinisch syndroom Virale diagnostiek Binnen de virologie zijn er van oudsher 3 standaardtechnieken beschikbaar: antigeendetectie in klinische materialen, virale kweek en serologie. Vooral de laatste 15 jaar zijn deze technieken fors aangevuld met een vierde lijn: de moleculaire diagnostiek. De oudste techniek is de viruskweek in cellijnen waarbij klinisch materiaal op een cellaag wordt gebracht die vervolgens dagen tot weken wordt geïncubeerd. Om de dag worden deze cellen bekeken op het ontstaan van een virus specifiek cytopathogeen effect (CPE). Vaak duurt het echter meer dan een week voordat er iets zichtbaar is. Dit probleem is gedeeltelijk opgelost met de komst van de monoklonale antilichamen waarbij vaak al na 2 à 3 dagen gekeken kan worden naar de mogelijke aanwezigheid van een specifiek virus, de zogenaamde versnelde virale kweek (figuur 1, 2 en 3): Figuur 1: Figuur 2: Herpes Simplex in weefselkweek Cytomegalovirus in weefselkweek Figuur 3: Rhinovirus directe fluorescentie MICROLABBLAD 217
4 Een aantal virussen, waaronder Herpes Simplex Virus (HSV), Varicella Zoster Virus (VZV) en Cytomegalovirus (CMV), is hiermee goed aantoonbaar. Het blijft echter een technisch moeilijk proces dat ook veel eisen stelt aan de afname en transport van het klinisch materiaal. Tevens is de opbrengst van deze techniek voor met name de respiratoire virussen nog steeds teleurstellend. Een alternatief is ontwikkeld in de vorm van de directe virusdetectie in klinische materialen met behulp van monoklonale antilichamen. Vooral het (RSV) kan hiermee snel en betrouwbaar worden aangetoond. De techniek heeft een zeer goede positief voorspellende waarde, echter de negatief voorspellende waarde is slecht. Dit komt omdat de hoeveelheid virus die in klinisch materiaal aanwezig is erg laag kan zijn waardoor het virus met deze technieken niet aantoonbaar is, terwijl het wel duidelijk symptomen veroorzaakt. De laatste standaardtechniek, de serologie, is uiterst krachtig in het aantonen van doorgemaakte infecties, maar laat je ook weer in de steek bij het aantonen van een acute respiratoire infectie. De meest gebruikte techniek hiervoor is de complement binding reactie (CBR). Het probleem bij deze techniek is dat er 2 serummonsters noodzakelijk zijn. Eén tijdens de acute fase van de ziekte, en één 10 tot 14 dagen later. Het spreekt voor zich dat de uitkomst nog maar weinig toevoegt aan het acute klinische probleem, hooguit aan het begrip achteraf. De moleculaire technieken hebben inmiddels bewezen een uiterst krachtig alternatief te zijn voor het aantonen van acute infecties vooral bij die aandoeningen waar kweek en/of serologie erg lang op zich laat wachten. Zo kan de diagnose Chlamydia trachomatis en tuberculose met hoge betrouwbaarheid met een PCR binnen 2 werkdagen worden aangetoond of verworpen. Het ligt dan ook voor de hand deze technieken ook op het gebied van de virale respiratoire infecties toe te passen. Dit is echter door de grote diversiteit aan betreffende virussen niet zo gemakkelijk. Moleculaire detectie respiratoire virussen Zoals uit tabel 1 en 2 valt op te maken, speelt een behoorlijk aantal virussen een rol bij de frequent voorkomende respiratoire infecties. Tevens zijn er nog 2 andere organismen die ook nog een rol kunnen spelen bij deze infecties namelijk Chlamydia pneumoniae en Mycoplasma pneumoniae. Het moleculair aantonen van al deze verwekkers met een standaard PCR met alle erbij horende controles zou zeer veel werk kosten en vrijwel onbetaalbaar zijn. De komst van de realtime PCR heeft daar veel verandering in gebracht. Toch is het nog een moeilijke taak omdat voor iedere verwekker apart een detectiemethode opgezet moet worden. Haalbaar is de detectie van de organismen uit tabel 3: Organisme 1 t/m 4 A en B Humaan Metapneumovirus Rhinovirus Chlamydia pneumoniae Mycoplasma pneumoniae Taxonomische groep Orthomyxoviridae Orthomyxoviridae Paramyxoviridae Paramyxoviridae Paramyxoviridae Picornaviridae Adenoviridae Target RNA RNA RNA RNA RNA RNA DNA DNA DNA Tabel 3: voor genoemde micro-organismen is detectie door middel van real-time PCR mogelijk 218
5 Geschikte respiratoire materialen (zie verder) dienen zo spoedig mogelijk na afname op het Laboratorium Microbiologie afgeleverd te worden. Eenmaal binnengekomen, wordt direct RNA en DNA uit deze materialen geïsoleerd. Dit gebeurt volledig geautomatiseerd en gestandaardiseerd met behulp van de Magna-pure (Roche Diagnostics) (figuur 4): Figuur 4: Magna-pure (Roche Diagnostics) Daarna wordt het virale RNA omgezet in DNA zodat het in de real-time PCR verwerkbaar is. Het real-time platform waarop wij werken is de ABI-prism (Applied Biosystems) (figuur 5): Figuur 5: ABI-prism (Applied Biosystems) Afhankelijk van het moment van binnenkomst van de klinische materialen duurt dit hele proces 1 of 2 werkdagen. Komen de materialen s morgens vroeg binnen dan kan het proces dezelfde dag afgerond worden, anders duurt het tot de volgende middag. MICROLABBLAD 219
6 Resultaten tot nu toe Binnen het Universitair Medisch Centrum Utrecht loopt deze aanpak al een jaar en de behaalde resultaten zijn zeer goed. Hoewel de data nog verder geanalyseerd en gepubliceerd moeten worden, was Rob Schuurman bereid een tipje van de sluier op te lichten. Let wel: het betreft nog premature data en iedere detaillering ontbreekt! Het resultaat is echter indrukwekkend. Zowel binnen een patiëntenpopulatie van het Academisch Ziekenhuis Utrecht (AZU) als het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ), beiden onderdeel van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, zijn respiratoire materialen met behulp van een virale kweek en met behulp van de nieuwe real-time PCR geanalyseerd (tabel 4): Techniek Aantal materialen Kweek positief Real-time PCR positief Dubbelinfecties AZU 88 4 ( 5%) 51 (58%) 10 ( 9%) WKZ (18%) 133 (70%) 57 (24%) Tabel 4: resultaten vergelijking kweek en real-time PCR binnen het Universitair Medisch Centrum Utrecht (AZU = Academisch Ziekenhuis Utrecht, WKZ = Wilhelmina Kinderziekenhuis Utrecht) Uit beide populaties blijkt de gevoeligheid van de real-time PCR vele malen hoger dan de gevoeligheid van de kweek. Tevens valt op dat er bij diverse patiënten sprake is van dubbelinfecties. De gevonden virussen staan weergegeven in tabel 5: Type verwekker Rhinovirus Coronavirus Humaan Metapneumovirus Chlamydia pneumoniae Mycoplasma pneumoniae AZU 20 % 18 % 11 % 8 % 5 % 3 % 1 % 1 % WKZ 28 % 10 % 31 % 13 % 6 % 7 % 9 % 3 % Tabel 5: verdeling verwekkers respiratoire beelden Het Laboratorium Microbiologie Twente Achterhoek is de mening toegedaan dat deze resultaten zo goed zijn, dat deze test nu standaard aangeboden moet worden. Indicatiegebieden Zoals al uit de tabellen blijkt, komen virale infecties vooral bij kinderen maar zeker ook redelijk frequent bij volwassenen voor. Deze real-time PCR kan dan ook aangevraagd worden bij patiënten met een niet- typisch beloop van een luchtweginfectie. Dus afwijkend van het typische beloop van een bacteriële pneumonie, die voornamelijk gekenmerkt wordt door een febriele temperatuur, een duidelijke lobaire pneumonie op de X-thorax en een duidelijke leucocytose met vooral granulocyten in de differentiatie. 220
7 Aanleveren respiratoire materialen Lang niet alle respiratoire materialen zijn even geschikt voor deze techniek. Zo heeft bij een volwassene een broncho-alveolaire lavage (BAL) de voorkeur. Bij kleine kinderen is een neusspoelsel, zoals nu reeds afgenomen wordt bij verdenking op een RSV-infectie, uitstekend materiaal. Echter alle andere respiratoire materialen (sputum, bronchiaalsecreet en indien niet anders mogelijk een nasopharynx-wat) zijn met deze techniek te analyseren. Voorwaarde is wel een snel transport naar ons laboratorium. Het huidige aanvraagformulier voorziet nog niet in de mogelijkheid dit moleculair respiratoir panel direct aan te kruisen. Wilt u het echter aanvragen, schrijf dan duidelijk bij de klinische gegevens: moleculair respiratoir panel. Tevens is het verstandig de dienstdoende arts-microbioloog van de aanvraag op de hoogte te brengen. Als aan bovenstaande voorwaarden is voldaan, kan de uitslag binnen 2 werkdagen bekend zijn. Uiteraard worden positieve bevindingen direct doorgebeld naar de aanvrager. U kunt dit panel vanaf nu aanvragen! MICROLABBLAD 221
8 UITLEG REAL-TIME PCR R ON H ENDRIX Zoals u weet, vormt de PCR (polymerase chain reaction) de kerntechniek binnen de moleculaire detectie van infectieziekten. Met deze techniek (figuur 1.) kunnen relatief simpel kleine hoeveelheden DNA in vitro vermeerderd worden tot een hoeveelheid die met diverse andere technieken aantoonbaar is. Juist in deze andere technieken zit het probleem. Ze zijn per definitie noodzakelijk om de specificiteit van de PCR te borgen en kosten extra veel tijd en dus geld. DNA-DNA hybridisatie (figuur 2) is de sleutel voor deze specificiteit. Een oplossing hiervoor is de hybridisatiestap niet meer na de PCR te doen, maar tijdens de PCR zodat gedurende de reactie in real-time een eventueel positief signaal gemeten kan worden. Hierdoor combineer je de specificiteit van een hybridisatie achteraf met de snelheid van het in real-time meten. Een gemiddelde real-time PCR is in de regel binnen 2 uur klaar. Figuur 1: standaard PCR 222
9 Bij een PCR binden (hybridiseren) 2 virus specifieke primers aan complementaire stukken DNA, dus van de target afkomstige stukken DNA. Door het target-dna enkelstrengs te maken (denatureren) kunnen de primers op deze heel specifieke plaatsen binden. Deze primers vormen het startpunt van de DNA-synthese waardoor nieuw van het virus afgeleid DNA gevormd wordt. Door dit proces 40 maal te herhalen (amplificatie) ontstaan onder ideale omstandigheden 240 stukjes nieuw materiaal die gemakkelijk met vervolgtechnieken aantoonbaar zijn. Figuur 2: nucleinezuur hybridisatie DNA en RNA zijn opgebouwd uit 5 bouwstenen. DNA uit de bouwstenen A C G en T en RNA uit de bouwstenen U A G en C waarbij er altijd 2 bouwstenen ernaar streven aan elkaar te binden. Dit zijn A aan U en/of T en G aan C. Dus hele ketens DNA en/of RNA zullen ernaar streven altijd aan een totaal identieke maar complementaire DNA-keten te binden oftewel te hybridiseren. Als de DNA-volgorde van een organisme bekend is, kan altijd een stukje DNA gekozen worden dat uniek is voor dat organisme. Dit stukje DNA kan in het laboratorium gemaakt worden. Als dat toegevoegd wordt aan de PCR-reactie na amplificatie zal het er altijd naar streven te binden aan een stuk target-dna van dat specifieke organisme, indien dit natuurlijk aanwezig is. Is dit niet aanwezig dan zal het ook niet binden. De bindingsreactie kan zichtbaar gemaakt worden door het nagemaakte stukje DNA te voorzien van een vlaggetje. MICROLABBLAD 223
10 Door naast de primers nog een specifiek stukje DNA met een slim vlaggetje aan de PCR-reactie toe te voegen, blijkt het mogelijk de reactie in real-time te volgen. Dit specifieke stukje DNA bevat naast het slimme vlaggetje, in moleculaire termen een fluorescerend label, ook nog een ander vlaggetje dat voorkomt dat het fluorescerend label licht gaat uitzenden. Dit andere vlaggetje heet in moleculaire termen een quencher. Echter, wanneer een organisme waarnaar gezocht wordt in het materiaal aanwezig is, zal dit gevlagde stukje DNA binden aan het specifieke DNA en later uit elkaar vallen, waarbij de quencher los komt van het fluorescerende label, zodat er licht uitgestraald kan worden. Dit uitstralen van licht is een maat voor het positief worden van de PCR. Figuur 3: real-time PCR 224
11 FECESONDERZOEK DARMPATHOGENEN WORDT UITGEBREID MET CRYPTOSPORIDIUM B ERT M ULDER Ondanks de aanwezigheid van Cryptosporidium wordt deze diagnose veelal niet gesteld tijdens het bacteriologisch fecesonderzoek op darmpathogenen. Door het systematisch toevoegen van dit onderzoek kan de diagnose cryptosporidiosis veel vaker worden gesteld. In de zomer van 2005 is binnen het Laboratorium Microbiologie Twente Achterhoek een onderzoek verricht naar de diagnostiek van Cryptosporidium in feces. In dit onderzoek werden verschillende diagnostische methoden vergeleken en de resultaten zullen in 2006 worden gepresenteerd op (internationale) congressen en gepubliceerd in de literatuur. De onderzoeksresultaten hebben echter ook directe consequenties voor de fecesdiagnostiek op darmpathogenen binnen het laboratorium. Van de 515 onderzochte fecesmonsters waren er namelijk 37 positief voor Cryptosporidium. Dit percentage van boven de 7% is veel hoger dan gebruikelijk voor fecesonderzoek dat gericht is op verwekkers als bijvoorbeeld Shigella en Yersinia en kan wedijveren met het percentage positieve onderzoeksresultaten voor veel voorkomende pathogene verwekkers als Campylobacter en Salmonella. De conclusie van het onderzoek luidt dat cryptosporidiose tegenwoordig beschouwd moet worden als een protozoaire darmpathogeen bij de mens, ook indien het immuunsysteem volledig intact is. Figuur 1. Cryptosporidium Opvallend was dat veel van de positieve monsters alleen voor fecesonderzoek binnen het laboratorium bacteriologie waren ingezonden en niet voor onderzoek op darmparasieten. Toch hoeft dit geen verwondering te wekken, aangezien de incubatietijd van een Cryptosporidium-infectie tussen MICROLABBLAD 225
12 de 2 en 10 dagen ligt en derhalve de infectie eerder tot het klinische beeld van een (sub)acute gastro-enteritis leidt dan tot het beeld van een chronische parasitaire infectie. Voeg daarbij het epidemiologische feit dat Cryptosporidium-infecties in Nederland niet alleen in de maanden augustus en september een piek laten zien, en dat daarnaast een tweede jaarlijks terugkerende piek in incidentie gezien wordt in de maanden maart en april, en tussen beide pieken ook patiënten met Cryptosporidium-infecties worden gezien, en het zal geen verbazing wekken dat het Laboratorium Microbiologie Twente Achterhoek heeft besloten met ingang van februari 2006 een onderzoek op Cryptosporidium toe te voegen aan het routine fecesonderzoek op darmpathogenen. Vooralsnog zal onderzoek op Cryptosporidium alleen worden uitgevoerd op ingezonden (water)dunne en brijige fecesmonsters. De opbrengst en resultaten van de toevoeging van deze vorm van diagnostiek aan het onderzoek op darmpathogenen zal na een jaar worden geëvalueerd en (opnieuw) met de aanvragers worden gecommuniceerd. Bij personen met een goed werkend immuunsysteem is het beloop van de Cryptosporidiuminfectie vergelijkbaar met bijvoorbeeld de gastro-enteritis veroorzaakt door Campylobacter, namelijk self-limiting. In de praktijk behoeven derhalve lang niet alle patiënten medicamenteus te worden behandeld. Indien eventueel toch medicamenteuze behandeling geïndiceerd is, kan het beste gekozen worden voor therapie met paromomycine 3 dd 10 mg/kg po, gedurende 1-4 weken.
Labboekje. Medische Microbiologie. Virologie (LKV) Zoeken op basis van serologie.
Labboekje Medische Microbiologie Virologie () Zoeken op basis van serologie. 1 Lab Klinische Virologie Lokatie Bestaat uit K1 zuid en L1 zuid Lab Klinische Virologie bestaat uit de volgende secties: AMM-moleculaire
Nadere informatieHet doel van rondzendingen; de visie van vakgenoten. Caroline Swanink 14 juni 2011
Het doel van rondzendingen; de visie van vakgenoten Caroline Swanink 14 juni 2011 Kwaliteitsrondzendingen SKML Het doel van de SKML is het bevorderen van de kwaliteit van medisch laboratoriumonderzoek
Nadere informatieTitel document Afnamematerialen overzicht microbiologie. Wijziging
Titel document Afnamematerialen overzicht microbiologie Wijzigingen Paragraaf Tabel 2 Wijziging Toevoeging: Voor het verzenden van de materialen geldt dat de het transportmedium goed moet worden gesloten
Nadere informatieTitel document Afnamematerialen overzicht microbiologie. Wijziging. TB PCR urine toegevoegd. Doel Beschrijven afnamematerialen microbiologie
Titel document Afnamematerialen overzicht microbiologie Wijzigingen Paragraaf Wijziging TB PCR urine toegevoegd Doel Beschrijven afnamematerialen microbiologie Toepassingsgebied Medische microbiologie
Nadere informatieSAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN Kattenkrabziekte. Diagnostische en klinische aspecten van Bartonella henselae infectie
166 Samenvatting SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN Kattenkrabziekte. Diagnostische en klinische aspecten van Bartonella henselae infectie Deel I Introductie In de introductie van dit proefschrift (Hoofdstuk
Nadere informatieSectie Virologie. Op weg naar harmonisatie
Sectie Virologie Op weg naar harmonisatie De sectie heeft ten doel: het bevorderen van het werk van de SKML op het gebied van de virusdetectie Enkele historische feiten Sectie virologie komt voort uit
Nadere informatieDIAGNOSTIEK TARIEVEN EERSTE LIJN 2014
DIAGNOSTIEK TARIEVEN EERSTE LIJN 2014 De onderstaande tarievenlijst geeft een zo goed mogelijk beeld van de kosten van de meest aangevraagde onderzoeken. Afwijkingen kunnen voorkomen. Het kan zijn dat
Nadere informatieLaboratoria Stichting PAMM. Pathologie en Medische Microbiologie
Laboratoria Stichting PAMM Pathologie en Medische Microbiologie Na Lunchtijd Na Lunchtijd Locatie Adherentie gebied van de PAMM voor medische microbiologie 800.000 mensen Zuid-Oost Brabant Onderzoeken
Nadere informatieTarieven Streeklab - Eerstelijns diagnostiek 2014
Tarieven Streeklab - Eerstelijns diagnostiek 2014 bij tarieven Het Streeklaboratorium Haarlem gebruikt de standaard NZa s om de diagnostiek bij de zorgverzekeraar te declareren. Dit zijn de landelijke
Nadere informatieTitel document Afnamematerialen overzicht microbiologie. Wijziging
Titel document Afnamematerialen overzicht microbiologie Wijzigingen Paragraaf Wijziging Bij Verzenden van patiëntenmateriaal paragraaf toegevoegd m.b.t. het wettelijk verplicht versturen van materiaal
Nadere informatieMoleculaire diagnostiek
Moleculaire diagnostiek van infectieziekten Arjan de Jong 8 december 2015 Moleculaire diagnostiek Diagnostiek op basis van moleculair biologische (DNA/RNA) technieken Moleculaire diagnostiek van infecties
Nadere informatierespiratoire virale infecties: evaluatie van de huidige PCR Sarah Resseler 31 maart 2009
Laboratoriumdiagnose van respiratoire virale infecties: evaluatie van de huidige PCR Sarah Resseler 31 maart 2009 Inhoud 1. Algemene inleiding 2. Klinisch/diagnostisch scenario 3. CAT vraagstelling 4.
Nadere informatieLabboekje. Medische Microbiologie. Virologie (LKV) Zoeken op basis van serologie.
Labboekje Medische Microbiologie Virologie () Zoeken op basis van serologie. 1 Inhoudsopgave Adenovirus...4 BK virus...5 Bof serologie...6 Parotitis epidemica...6 Chlamydia trachomatis, zie ook Chlamydia
Nadere informatieTentamen B: correctievoorschrift 5 november 2004
Thema 2.1: Infectie- en Immuunziekten Tentamen B: correctievoorschrift 5 november 2004 Tentamencoördinator mw. Dr. I. Bakker Tentameninformatie Het tentamen bestaat uit 68 vragen, waarvan 53 gesloten en
Nadere informatieWenst u ook een respiratoir panel, collega? Katrien Lagrou
Wenst u ook een respiratoir panel, collega? Katrien Lagrou Multiplex PCR versus panel Multiplex Panel Pathogeen A Pathogeen B Pathogeen C Pathogeen D 12 PCR reacties waarin telkens 2-3 pathogenen worden
Nadere informatieTitel: Onderzoeksduur Comicro
Titel: Onderzoeksduur Comicro Publicatiedatum Apr-2017 Inhoud Onderzoeksduur Comicro In onderstaande tabel treft u informatie over de onderzoeksduur (gebaseerd op de mediaan) van onderzoeken bij Comicro.
Nadere informatieInstructie bewaren en verzenden materialen. Let op: strip tot 3/4 dopen in urine; geen vloeibare urine in potje!
Urinecontainer Bewaren tot transport Afhankelijk van soort patientenmateriaal Lijntips, urine en respiratoir materiaal (sputum, afzuigsel, BAL): koelkast* Alle andere materialen op kamertemperatuur Container
Nadere informatieFOCUS OP: RESPIRATOIRE INFECTIES
Nu het respiratoire seizoen eindelijk achter de rug blijkt te zijn en we hebben een seizoen doorgemaakt met relatief weinig influenza A (H1N1) activiteit is het zinvol het verloop van de virale verwekkers
Nadere informatieMicrobiologische diagnostiek bij infecties op de Intensive Care. Dr. Jeroen Schouten Intensivist CWZ Nijmegen
Microbiologische diagnostiek bij infecties op de Intensive Care Dr. Jeroen Schouten Intensivist CWZ Nijmegen Casus bespreking Hr M, 1967, SEH op 20 oct 2010 VG -, medicatie - Sinds 1 week niet fit, grieperig.
Nadere informatie1. RSV: testaanbod. 1.1 RSV antigeen = sneltest
RSV en influenza seizoen 2018-2019 Met het nieuwe RSV seizoen voor de deur en het daaropvolgend influenza seizoen, wilden we graag even stil staan bij de optimale diagnostische keuze. - Voor de detectie
Nadere informatieK.B B.S In werking
K.B. 18.6.2017 B.S. 29.6.2017 In werking 1.8.2017 Wijzigen Invoegen Verwijderen Artikel 24bis - KLINISCHE BIOLOGIE 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken op genetisch materiaal van micro-organismen : 556872
Nadere informatieSneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie
Sneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie Andrea Bruning, MD PhD AIOS Medische Microbiologie Overzicht Introductie - Point-of-care
Nadere informatieK.B In werking B.S
K.B. 2.10.2009 In werking 1.12.2009 B.S. 20.10.2009 Artikel 24bis - KLINISCHE BIOLOGIE Wijzigen Invoegen Verwijderen 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken op genetisch materiaal van micro-organismen :
Nadere informatieSamenvatting. Etiologie. samenvatting
Samenvatting Hoofdstuk 1 is een algemene inleiding op dit proefschrift. Luchtweginfecties zijn veel voorkomende aandoeningen, die door een groot aantal verschillende virussen en bacteriën veroorzaakt kunnen
Nadere informatieWijzen alle neusjes dezelfde kant op?
Wijzen alle neusjes dezelfde kant op? Marije Mulder Medisch Spectrum Twente december 2011 Wijzen alle neusjes dezelfde kant op? Een retrospectief onderzoek naar het aantal infecties met rhino- en/of respiratoir
Nadere informatieKLINISCHE BIOLOGIE Art. 24bis pag. 1 officieuze coördinatie Opsporen op kwalitatieve wijze van het hepatitis C virus (HCV) B 2000
KLINISCHE BIOLOGIE Art. 24bis pag. 1 "Artikel 24bis. Worden als verstrekkingen beschouwd waarvoor de bekwaming van specialist voor klinische biologie (P) vereist is : 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken
Nadere informatieWhole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering. Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog
Whole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog Acute luchtweginfecties Belangrijke oorzaak van ziekenhuis opnames bij kinderen
Nadere informatieCMV, EBV, Toxoplasma. Diagnostiek. Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog
CMV, EBV, Toxoplasma Diagnostiek Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog Man, 50 jaar Sinds 8d uit Thailand, 1 maand verblijf (nieuwe partner aldaar) Branderig gevoel ter hoogte van
Nadere informatieDe RODE markeringen m.b.t. de opsporing van Bordetella pertussis gaan in voege vanaf 01/04/2019 (blz. 4) AFDELING Klinische biologie
De RODE markeringen m.b.t. de opsporing van Bordetella pertussis gaan in voege vanaf 01/04/2019 (blz. 4) AFDELING 11. - Klinische biologie Artikel 24bis. Worden als verstrekkingen beschouwd waarvoor de
Nadere informatieSKML sectie virologie. Dr. H.T. (Jeroen) Tjhie
SKML sectie virologie Dr. H.T. (Jeroen) Tjhie Disclosure De spreker heeft Geen financiële banden met de IVD industrie Geen sponsoring door belanghebbende industrie Geen honoraria van belanghebbende industrie
Nadere informatieSerologische testen en interpretatie van testresultaten
Serologische testen en interpretatie van testresultaten Serologische testen Serologie is de leer van de stoffen die zich bevinden in het bloedserum. Bloedserum is het vocht dat verkregen is nadat bloed
Nadere informatieCommunity-acquired pneumonie. Kliniek, verwekkersen antibioticabeleid. Michiel Bos(huisarts) en Sunita Paltansing/Elise Kraan. (artsen-microbioloog)
Community-acquired pneumonie Kliniek, verwekkersen antibioticabeleid Michiel Bos(huisarts) en Sunita Paltansing/Elise Kraan (artsen-microbioloog) DUO dagen 2014 Casus: 53-jarige vrouw Anamnese: Meer daneenweek
Nadere informatieMedische microbiologie. Onderzoekspakket MSL MM
Medische microbiologie Onderzoekspakket MSL MM Voor benodigd (verzend)materiaal en bewaarcondities per onderzoek: Zie pagina"inzenden van materialen" Voor doorlooptijden: Zie pagina: "Doorlooptijd" Voor
Nadere informatieMedische microbiologie. Onderzoekspakket MSL MM
Medische microbiologie Onderzoekspakket MSL MM Voor benodigd (verzend)materiaal en bewaarcondities per onderzoek: Zie pagina"inzenden van materialen" Voor doorlooptijden: Zie pagina: "Doorlooptijd" Voor
Nadere informatieKLINISCHE BIOLOGIE Art. 24bis pag. 1 officieuze coördinatie Opsporen op kwalitatieve wijze van het hepatitis C virus (HCV) B 2000
KLINISCHE BIOLOGIE Art. 24bis pag. 1 "Artikel 24bis. Worden als verstrekkingen beschouwd waarvoor de bekwaming van specialist voor klinische biologie (P) vereist is : 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken
Nadere informatieKosten- batenanalyse POCT Influenza Spaarne Gasthuis
Kosten- batenanalyse Influenza Spaarne Gasthuis Aanleiding Ieder jaar is er tijdens de winterperiode sprake van piek in het aantal patiënten met een influenza luchtweginfectie. De meeste patiënten met
Nadere informatieDe nieuwe meldingsplicht voor tien ziekten Hans van Vliet RIVM-CIb 7 oktober 2008
De nieuwe meldingsplicht voor tien ziekten Hans van Vliet RIVM-CIb 7 oktober 2008 Wat bespreken Iets over meldingscriteria De nieuwe ziekten (2 minuten per ziekte!) - Wat is de reden om het te melden -
Nadere informatieNivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
Nivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 28 maart 2019 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieKoorts bij zuigelingen
Koorts bij zuigelingen En waarom we er altijd een beetje bang van moeten zijn Herfstsymposium 2015 ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Mark van Oort Definitie Waar hebben we het over: rectaal gemeten temperatuur
Nadere informatieMedische microbiologie. Onderzoekspakket MSL MM
Medische microbiologie Onderzoekspakket MSL MM Voor benodigd (verzend)materiaal en bewaarcondities per onderzoek: Zie pagina"inzenden van materialen" Voor doorlooptijden: Zie pagina: "Doorlooptijd" Voor
Nadere informatieMoleculaire diagnostiek darmparasieten overzicht 2014
Moleculaire diagnostiek darmparasieten overzicht 2014 Jaap van Hellemond, parasitoloog Erasmus MC & Havenziekenhuis, Rotterdam Lid namens NVP Theo Schuurs, moleculair bioloog Izore, Centrum Infectieziekten
Nadere informatieDe extractie van bacterieel en fungaal DNA uit verschillende lichaamsvloeistoffen
Een grote verscheidenheid aan bacteriën, virussen, schimmels en parasieten is verantwoordelijk voor de naar schatting 15 miljoen sterfgevallen per jaar als gevolg van infectieziekten. Infectieziekten gaan
Nadere informatieNivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
Nivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 10 april 2019 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieNivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
Nivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 28 februari 2019 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 25 januari 2017 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieRSV en influenza seizoen
RSV en influenza seizoen 2017-2018 1. Huidige epidemiologie 1.1 WIV Het WIV stelt een wekelijkse update beschikbaar voor de opvolging van het influenza seizoen, aan de hand van de klinische surveillance
Nadere informatieVan kweek naar moleculair: consequenties voor harmonisatie.
Van kweek naar moleculair: consequenties voor harmonisatie. Foekje Stelma 1, Erwin Duizer 2, Mirjam Kooistra 3, Jeroen Thjie 4, Frans Verduyn-Lunel 5, Katja Wolters 6 1)Laboratorium voor Medische Microbiologie,
Nadere informatieFOCUS OP: RESPIRATOIRE INFECTIES
Nu het respiratoire seizoen eindelijk achter de rug blijkt te zijn en we hebben een seizoen doorgemaakt met relatief weinig influenza A (H1N1) activiteit is het zinvol het verloop van de virale verwekkers
Nadere informatieEnterovirussen & het Centraal Zenuwstelsel. Coretta Van Leer Arts-microbioloog/viroloog Universitair Medisch Centrum Groningen
Enterovirussen & het Centraal Zenuwstelsel Coretta Van Leer Arts-microbioloog/viroloog Universitair Medisch Centrum Groningen Enterovirusen: gecompliceerde familie Name origineel gegeven door kweek en
Nadere informatieLijst verrichtingen laboratorium Medische Microbiologie
Lijst verrichtingen laboratorium Medische Microbiologie In de lijst met verrichtingen van het laboratorium Medische Microbiologie vindt u een overzicht van alle testen die het laboratorium doet. In dit
Nadere informatieNivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
Nivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 24 oktober 2018 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieKWALITEITSHANDBOEK. Staalbehandeling moleculaire biologie OLV Ziekenhuis Aalst Versie 25/03/2016. OLV Ziekenhuis. Klinisch Laboratorium F.MB.
1/10 1. Virologie OLV Ziekenhuis Laboratorium Moleculaire Biologie Moorselbaan 164 9300 Aalst Tel.: +32 53 72 40 59 of +32 53 72 41 72 Fax: +32 53 72 45 88 Cytomegalovirus (CMV) PCR, kwalitatief en kwantitatief
Nadere informatieHAL Bulletin. Nummer 2, December 2008 MFB/KC/HAL HO/DH/AH 2008.004
Onderwerpen: 1. Bloedafname door huisartsen 2. Aanvragen diagnostiek/consultatie 3. Kwaliteitscontrole glucosemeters 4. Aanleveren urines 5. LVF wetenswaardigheden 6. Coeliakie onderzoek 7. Website 8.
Nadere informatieCOLOFON. Deze editie van het Microlabblad is geheel gewijd aan de onderzoekslijn van het Laboratorium Microbiologie Twente Achterhoek.
134435-MicroLabBlad 01-03-2005 11:32 Pagina 87 MICROL LABBLAD I N F O R M AT I E B U L L E T I N V A N H E T L A B O R AT O R I U M M I C R O B I O L O G I E T W E N T E A C H T E R H O E K Deze editie
Nadere informatieNivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
Nivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 4 oktober 2018 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieValkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC
Valkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC Streeklab GGD Amsterdam, 30 okt 2009 Hans L. Zaaijer, arts-microbioloog AMC - Klinische Virologie / Sanquin - Bloedoverdraagbare Infecties leverontsteking chemisch/toxisch
Nadere informatieNivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
Nivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 28 maart 2018 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 11 mei 2017 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 9 november 2017 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieLaboratoria Nieuwsbrief Februari 2012 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium
Laboratoria Nieuwsbrief Februari 2012 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: Inleiding Voor u ligt de nieuwe digitale uitgave van nieuwsbrief
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 20 december 2017 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieMoleculaire diagnostiek intestinale parasieten -rondzendingen ten behoeve van Mdx-
Moleculaire diagnostiek intestinale parasieten -rondzendingen ten behoeve van Mdx- Theo Schuurs, moleculair bioloog Lid namens WMDI / NVMM Izore, Centrum Infectieziekten Friesland, Leeuwarden Huidige rondzendingen
Nadere informatieCentrum Infectieziekteonderzoek, Diagnostiek en Screening
Centrum Infectieziekteonderzoek, Diagnostiek en Screening Het centrum Infectieziekteonderzoek, Diagnostiek en Screening (IDS) doet microbiologisch onderzoek, (bijzondere) humane diagnostiek en laboratoriumsurveillance
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 4 januari 2017 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 13 september 2017 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 12 oktober 2017 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieNivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
Nivel Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over symptomen en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 2 juli 2019 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieLegionella. De overdracht. Jacob P. Bruin Streeklaboratorium voor de Volksgezondheid Kennemerland Haarlem
Legionella De overdracht Jacob P. Bruin Streeklaboratorium voor de Volksgezondheid Kennemerland Haarlem Legionella Inhoud: Legionella bacterie Infectieroute Diagnostiek Kweek Urine antigeentesten Serologie
Nadere informatieSAMENVATTING NEW APPROACHES FOR THE LABORATORY DIAGNOSIS OF LEGIONNAIRES DISEASE. Bram Marcel Will Diederen
SAMENVATTING NEW APPROACHES FOR THE LABORATORY DIAGNOSIS OF LEGIONNAIRES DISEASE Bram Marcel Will Diederen Het doel van een diagnostische test in de klinische microbiologie is het tijdig aantonen van een
Nadere informatieLijst vragen MONDELING EXAMEN
Academiejaar: 2009-2010 Basisopleiding: Bachelor BIOMEDISCHE LABTECHNOLOGIE Afstudeerrichting: ALLE OPTIES Module: BLT 11 Immunologie en virologie Partim: Semester: 3 Lector: Virologie Nicole Kellner Lijst
Nadere informatieDetectie van pneumocystis in broncheoalveolaire lavage. Rafke Schoffelen 15-12-2015 IC Radboudumc
Detectie van pneumocystis in broncheoalveolaire lavage Rafke Schoffelen 15-12-2015 IC Radboudumc Casus Man, 78 jaar Behandeld met rituximab en prednison Verdenking pneumocystis pneumonie(pcp) Start cotrimoxazol
Nadere informatieNieuwe Influenza A (H1N1)
Nieuwe Influenza A (H1N1) Overzicht 23 oktober 29, week 43 Samenvatting In de afgelopen week is het aantal ziekenhuisopnamen wegens een laboratoriumbevestigde infectie met Nieuwe Influenza A (H1N1) verdubbeld
Nadere informatieDevelopment of simplified molecular tools for the diagnosis of kinetoplast diseases
Development of simplified molecular tools for the diagnosis of kinetoplast diseases Thesis by: Claire M. Mugasa Promotores: Prof. Dr. P.A. Kager & Prof. Dr. George W. Lubega Copromotor: Dr. Henk D.F.H.
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 26 mei 2016 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieE-orderen van medisch microbiologisch onderzoek via ZorgDomein. Handleiding.
E-orderen van medisch microbiologisch onderzoek via ZorgDomein Handleiding Streeklab Haarlem tel.: 023-5307800 servicedesk@streeklabhaarlem.nl www.streeklabhaarlem.nl Waarom e-orderen via ZorgDomein? Eenvoudig
Nadere informatieMoleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief?
Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief? Jaap van Hellemond, parasitoloog Erasmus MC & Havenziekenhuis, Rotterdam Theo Schuurs, moleculair bioloog Izore, Centrum Infectieziekten Friesland,
Nadere informatieZuigeling met koorts. Rianne Wijbenga Kinderarts Antonius Ziekenhuis Sneek
Zuigeling met koorts Rianne Wijbenga Kinderarts Antonius Ziekenhuis Sneek Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling - Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties - Sponsoring of
Nadere informatieHSV keratitis bij kinderen: Een geïntegreerde aanpak. HSV keratitis. Oogziekenhuis Rotterdam
bij kinderen: Een geïntegreerde aanpak Dr.L.Remeijer, W. Vreugdenhil,, R. Grootendorst, JTHN de Faber Oogziekenhuis Rotterdam 1 herpes simplex virus Electronen microscopische opname 8 verschillende herpes
Nadere informatiePROTOCOL AFNAME MATERIALEN OOGHEELKUNDE VOOR MEDISCH MICROBIOLOGISCH ONDERZOEK versie
PROTOCOL AFNAME MATERIALEN OOGHEELKUNDE VOOR MEDISCH MICROBIOLOGISCH ONDERZOEK versie 25-5-2016 Contactgegevens: Jolanda de Groot 73816: Consulent oogheelkunde microbiologie 71706 Consulenten Oogheelkunde
Nadere informatieRichtlijn Varicella Zoster Verloskunde 1 e en 2 e lijn
: Pagina 1 van 6 Inhoud Doel... 1 Doelgroep... 1 Definitie... 1 Varicella zoster en zwangerschap... 2 Varicella zoster en neonaten... 3 Bronnen... 4 Bijlagen... 5 Stroomdiagram 1 : Beleid bij zwangere
Nadere informatieVirologische moleculaire diagnostiek in een labo zonder viruskweken
Virologische moleculaire diagnostiek in een labo zonder viruskweken Virologie geschiedenis On 14th May 1796, Edward Jenner used cowpox-infected material obtained from the hand of Sarah Nemes, a milkmaid
Nadere informatieIgG antistoffen. imuunstatus/vaccin atie: IgG antistoffen. Antistoffen
Bepaling Ondertitel Doorlooptijd Doorlooptijd tijdsduur Actinomyces spp. Kweek 10-14 dag(en) Adenovirus Antigeendetectie 1 dag(en) Adenovirus 2-4 dagen Aeromonas spp. Kweek 2-4 dag(en) Anaerobe kweek Kweek
Nadere informatieCasuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten. Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt
Casuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt Infectieuse serologie Borrelia-serologie (Lyme) Toxoplasma gondii
Nadere informatieDierenkliniek Goeree Overflakkee
Dierenkliniek Goeree Overflakkee De teksten van onze artikelen worden geschreven aan de hand van wetenschappelijke literatuur, maar ook op basis van onze eigen inzichten en ervaringen. Daarom kan de informatie
Nadere informatieINSTRUCTIE AFNEMEN MRSA KWEKEN DOOR HUISARTS
INSTRUCTIE AFNEMEN MRSA KWEKEN DOOR HUISARTS Eerste actie MRSA verdachte patiënten die (op termijn) naar het MCL gaan altijd melden aan de afdeling Hygiëne & Infectiepreventie (H&IP) via 058-2863718 of
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 24 november 2016 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieKoortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG
Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG Definitie (Epileptische) aanvallen bij koorts zonder infectie van het centrale zenuwstelsel of een andere specifieke oorzaak
Nadere informatieAfname materialen MMB en bewaarcondities
Anus uitstrijk, GBS - BRMO kweek Strijk stevig met de ESwab langs de anus, terwijl de ESwab om zijn lengte-as roteert. Doe de ESwab zover mogelijk in het meegeleverde buisje. Breek de ESwab op het breekpunt
Nadere informatieDit document is bestemd voor alle aanvragers van medisch microbiologisch onderzoek
Dit document is bestemd voor alle aanvragers van medisch microbiologisch onderzoek Doel Het Laboratorium voor Medische Microbiologie van het Medisch Centrum Alkmaar (verder: het laboratorium) verricht
Nadere informatieNIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen
NIVEL Zorgregistraties eerste lijn - Surveillance wekelijks bulletin over klachten en aandoeningen op basis van gegevens van huisartsen bijgewerkt op: 6 oktober 2016 Inhoud Samenvatting Populatie Actuele
Nadere informatieSamenvatting in. het Nederlands
11 Samenvatting in het Nederlands Chapter Samenvatting 1 in het Nederlands Naast therapeutische effectiviteit zijn kostenbeheersing en het verminderen van onnodig antibioticumgebruik belangrijke aspecten
Nadere informatieMICROLABBLAD. inhoudsopgave. colofon. Introductie van onze nieuwe collega 248
MICROLABBLAD informatiebulletin van het laboratorium microbiologie twente achterhoek Heuglijk nieuws! Wij hebben er vanaf 1 oktober een nieuwe collega bij: Joke Spaargaren. In deze editie stelt zij zich
Nadere informatieFEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID
FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID 26 JANUARI 2009. - Koninklijk besluit tot wijziging van het artikel 24, 1, van de bijlage bij het koninklijk besluit van 14 september 1984 tot vaststelling van
Nadere informatieLaboratoria Nieuwsbrief oktober 2014 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium
Laboratoria Nieuwsbrief oktober 2014 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: - Aanvraagformulier medicijnspiegel bepaling - Dientamoeba fragilis
Nadere informatieLaboratoria Nieuwsbrief September 2011 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium
Laboratoria Nieuwsbrief September 2011 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: ALLERGIERAPPORTAGE; DETECTIEGRENS VERLAAGD ANTISTOFFEN BIJ DIABETES
Nadere informatieKweek algemeen, BRMO Onderzoek per onderdeel Tarief
Medische Microbiologie en Infectieziekten 024-3657514 www.medischemicrobiologie.nl www.cwz.nl Tarievenwijzer 1e lijnsdiagnostiek 2015 (per 01-04-2015) De tarievenwijzer 1 e lijnsdiagnostiek geeft een overzicht
Nadere informatieAanvraag van medisch microbiologisch onderzoek versie 8 26 september 2014
Procedure Aanvraag van medisch microbiologisch onderzoek versie 8 26 september 2014 wijziging t.o.v. versie 7 mutatienummer: 14/217 3.3 Toegevoegd de tekst: Wanneer van één monster verschillende onderzoeken
Nadere informatieSKML-parasitologie rondzendingen; tijd voor moleculaire diagnostiek?
SKML-parasitologie rondzendingen; tijd voor moleculaire diagnostiek? Theo Schuurs, moleculair bioloog Lid namens WMDI / NVMM Izore, Centrum Infectieziekten Friesland, Leeuwarden Huidige rondzendingen SKML-parasitologie:
Nadere informatieCorrectieve actie op basis van onjuiste determinatie en/of vervolgtest
Correctieve actie op basis van onjuiste determinatie en/of vervolgtest Inhoud: Aandachtsgebied sectie bacteriologie/mycologie Het belang van de klinische interpretatie van de vraagstelling en de uitslag.
Nadere informatie