Don t stop me now! Gedragsinzichten en de heilige koe met een stekker

Transcriptie

1 Don t stop me now! Gedragsinzichten en de heilige koe met een stekker

2 Richard Hovinga Senior beleidsadviseur duurzame mobiliteit Marieke Reisinger Projectleider duurzame mobiliteit

3

4 Wie rijdt wat in Nederland? Ruim 8,5 miljoen particuliere auto s (26 juni 2019) 7 miljoen benzine, 1 miljoen diesel, lpg (2018) EV s (31 aug 2019) 0,81 % van totale wagenpark personenauto s is elektrisch Wat rijdt u?

5 Afwegingen rond de elektrische auto Wie overweegt? Wat zijn daarbij afwegingen, drijfveren, belemmeringen om het (nog) niet te doen? Wie gaat nooit elektrisch rijden? Wie rijdt zelf een elektrische (deel)auto? Wat waren afwegingen, wat haalde je over streep om het te doen?

6 A. BEPERKTE COGNITIE B. IDEOLOGIE C. SOCIALE VERGELIJKING DE DRAKEN VAN NON-ACTIE de psychologische barrières voor klimaatvriendelijk gedrag (vrij naar Robert Gifford) D. AFSTAND DOEN VAN.. E. ONGELOOF EN WANTROUWEN F. VERMEENDE RISICO S G. BEPERKT GEDRAG

7 2. Onwetendheid (1) Niet weten dat er zoiets is als klimaatverandering (neemt sterk af) (2) Niet weten wat er aan te doen (grote lijnen kennen de meeste mensen wel, soms ingewikkeld of zelfs contra-intuïtief) (3) Misleiding - gevoed worden met twijfel

8 13. Innovatie gaat ons redden! Een (te) groot vertrouwen in technologische oplossingen vormt een barrière voor klimaatvriendelijk gedrag.

9 16. Sociale normen en netwerken Gaat om wat binnen jouw sociale omgeving als het passende of juiste gedrag gezien wordt: Voor succesvolle outsourcing naar India is het nodig dat ik twee keer per jaar op werkbezoek ga. of Aan mijn kookclub vegetarisch eten serveren is not done

10 19. Gewoonte Volgens Gifford is gewoontegedrag een van de moeilijkst te doden klimaatdraken. Met de E-bike naar het werk deze zomer? Met de E-bike fietsen in de zomer is een cadeautje voor jezelf. Je komt fris en fruitig aan op het werk en aan het eidne van je werkdag fiets je je hoofd weer lekker leeg. Bovendien kom je met een E-bike onbezweet aan. De komende drie maanden zijn er nog E-bikes beschikbaar om uit te proberen via de E-bike proef. Dus grijp je kans. (Intranet IenW, 5 augustus 2019)

11 26. Functioneel risico Helft van de autoritten korter dan 7,5 km. Maar automobilist lijkt pas comfort te voelen bij een actieradius van 300 km.

12 28. Financieel risico Timing en terugverdientijd van bijvoorbeeld zonnepanelen We zijn heel slecht in denken in total cost of ownership (We zijn sowieso heel slecht in omgaan met geld)

13 29. Sociaal risico Statusverlies bij overstap (geldt zeker niet voor Tesla) Minder nieuwe spullen kopen (kleding, mobiele telefoon) Voor hypocriet worden uitgemaakt (Je doet dit wel, maar dat niet!). Mensen met een hogere morele standaard bedreigen ons positieve zelfbeeld. Het verklaart wel waarom veel mensen vegetariërs zo irritant vinden Naomi Ellemers (NRC, 15 juli 2017)

14 33. Negatieve bijwerking Nu ik panelen heb, hoef ik niet meer zo op mijn verbruik te letten Lekker snel optrekken met mijn Tesla

15 Online keuzehulp Wordt mijn volgende auto elektrisch?

16 Doel keuzehulp consument aan het denken zetten ondersteunen in keuzes (accubereik, laadsysteem thuis) is een auto de beste keuze voor mij?

17 Opbouw keuzehulp type ritten bereid tot snel laden onderweg? jaarlijkse kilometrage advies-op-maat bereik accu gemiddelde maandelijkse kosten sub adviezen autodelen, snelle e-bike tips over laden, tweedehands, fietsenrek

18

19 Stimuleringsmaatregelen Elektrisch rijden stimuleren, makkelijk maken: differentiatie parkeertarieven/parkeerplek/voorrang parkeervergunningen *(4) milieuzones / zero-emissie zone differentiatie betalen naar gebruik *(1) snelheidsdifferentiatie *(1) toegang tot busbanen, geen tol, apps met laadpaalinfo: beschikbaarheid, locatie, laadsnelheid, prijs,... *(5) Kennismaken, vertrouwen krijgen: instapdagen ANWB, Natuur en Milieu en andere organisaties *(7) vervangende EV bij onderhoud in garage *(4) aanbiedingen elektrisch autodelen als instap *(1) EV als poolauto bij bedrijven *(1) EV van gemeente/bedrijven in avonduren en weekend beschikbaar voor burgers *(3) *(tussen haakjes staan het aantal streepjes die de deelnemers aan de workshop hebben gegeven voor de maatregelen waar ze het meeste effect van verwachten)

20 Stimuleringsmaatregelen II Ondersteunen in keuze: online keuzehulp Wordt mijn volgende auto elektrisch? *(4) dongelproject ANWB TCO in showroom *(1) Vakantie-oplossingen: optie voor leaserijders voor huur vakantieauto (hybride of fossiel) vakantiereizen voor EV-rijders, vakantie-auto tips bij ANWB steeds meer EV s met trekhaak *(1) apps met laadpalen in Europa, roaming laadpassen *(1) uitbreiding laadnetwerk *(1) Dit alles naast de fiscale stimulering Klimaatakkoord en de Nationale Agenda Laadinfrastructuur En waarvan verwacht u het meeste effect? Heeft u suggesties voor maatregelen? *(tussen haakjes staan het aantal streepjes die de deelnemers aan de workshop hebben gegeven voor de maatregelen waar ze het meeste effect van verwachten)

21

22

23 _auto