Chronische nierschade

Transcriptie

1 Margreet Dirks-Veldhuijzen van Zanten VS interne geneeskunde/ nefrologie Stéphanie de Koning VS interne geneeskunde/ nefrologie Chronische nierschade

2 2 Disclosures M. Dirks- Veldhuijzen van Zanten (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen Geen Nvt

3 3 Disclosures S. de Koning (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen Geen Nvt

4 4 Leervragen Wat is de functie van de gezonde nier? Wat is nierschade en hoe wordt dit geclassificeerd? Hoe komt de diagnose chronische nierschade tot stand? Hoe wordt chronische nierschade behandeld?

5 5 Achtergrondinformatie 1.7 miljoen Nederlanders hebben chronische nierschade Ruim 40 % heeft nierschade zonder dat zij dit zelf weten Nierstichting (2016)

6 Fysiologie van de nier 6

7 7 Functies van de nier Water- en zouthuishouding Uitscheiden afvalstoffen Bloeddruk regulatie Hormoon regulatie Erytropoëtine Vitamine D Regulatie zuur-base evenwicht

8 8 Acute nierschade AKI Nierinsufficiëntie Nierfunctieverlies Chronische nierschade CNS/CKD Nierschade Nierfalen

9 9 Classificatie CNS Risico op overlijden, cardiovasculaire eindpunten, optreden van acute nierschade en eindstadium nierfalen Richtlijn CNS (2018)

10 Levey et al, Kidney Int

11 11 Wie screenen we op CNS? DM/ CVRM Indien bij oriënterend onderzoek afwijkende nierfunctie of albuminurie Patiënten vanaf 70 jaar met medicatie waarbij nierfunctie van belang is In 2 e lijn: patiënten met familiaire nierziekten, RA, SLE

12 12

13 13 Diagnostiek CNS Nierfunctie (egfr) bepalen d.m.v afvalstof (kreatinine) in het bloed Bepalen van schade van de nierfilters aan de hand van meting van eiwitverlies in de urine egfr= estimated Glomerular Filtration Rate

14 15 Vraag 1 Patiënt A heeft een egfr van 59 ml/min/1.73m². Wat kunnen we zeggen over deze uitslag? A) Dit is een accurate weergave van de nierfunctie B) De nierfunctie wordt mogelijk onderschat C) De nierfunctie wordt mogelijk overschat

15 16 Vraag 1 Patiënt A heeft een egfr van 59 ml/min/1.73m². Wat kunnen we zeggen over deze uitslag? A) Dit is een accurate weergave van de nierfunctie B) De nierfunctie wordt mogelijk onderschat C) De nierfunctie wordt mogelijk overschat

16 17 Vraag 2 Patiënte B heeft een egfr van 59 ml/min/1.73m². Wat kunnen we zeggen over deze uitslag? A) Dit is een accurate weergave van de nierfunctie B) De nierfunctie wordt mogelijk onderschat C) De nierfunctie wordt mogelijk overschat

17 18 Vraag 2 Patiënte B heeft een egfr van 59 ml/min/1.73m². Wat kunnen we zeggen over deze uitslag? A) Dit is een accurate weergave van de nierfunctie B) De nierfunctie wordt mogelijk onderschat C) De nierfunctie wordt mogelijk overschat

18 19 Vraag 3 Patiënt C heeft een egfr van 59 ml/min/1.73m². Wat kunnen we zeggen over deze uitslag? A) Dit is een accurate weergave van de nierfunctie B) De nierfunctie wordt mogelijk onderschat C) De nierfunctie wordt mogelijk overschat

19 20 Vraag 3 Patiënt C heeft een egfr van 59 ml/min/1.73m². Wat kunnen we zeggen over deze uitslag? A) Dit is een accurate weergave van de nierfunctie B) De nierfunctie wordt mogelijk onderschat C) De nierfunctie wordt mogelijk overschat

20 21

21 22 Vraag 4 Patiënte D is 31 jaar oud met een blanco VG. Zij is grieperig en laat haar bloed en urine controleren via de huisarts. De egfr is >90 ml/min/1.73m². In de urine is sprake van sterk verhoogde albuminurie. Het sediment is schoon. Wat doe je? A) Niets, want de nierfunctie is goed B) Onderzoek herhalen C) Verwijzen naar de nefroloog

22 24 Antwoord vraag 4 Antwoord B: Onderzoek herhalen Een meting is geen meting. Uitslag moet bij herhaling positief zijn UWI kan de uitslag verstoren Altijd herbepaling van egfr en albuminurie: Verdenking acute nierschade: binnen 1 week Verdenking CNS: na 3 maanden

23 25 Diagnostiek CNS- eiwitverlies Albuminurie = pathologisch Nier laat in normale staat geen groot-moleculaire stoffen door. Albuminurie gaat vaak vooraf aan verslechtering van de egfr vroege indicator Mate van albuminurie is voorspellend voor CVRM prognose en snelheid van progressie CNS

24 26 Oorzaken eiwitverlies Ozyilmaz et al, NDT 2013

25 27 Wanneer verwijzen naar de 2 e lijn? Vermoeden van acute nierschade Persisterende ernstig verhoogde albuminurie (ACR >30 mg/mmol) Microscopische glomerulaire hematurie Vermoeden of bekende onderliggende of erfelijke nierziekte Snelle progressie van nierschade Daling egfr >25% in 5 jaar met verslechtering in stadium van CNS Daling van egfr >5 ml/min/1.73 m 2 /jaar vastgesteld met minimaal 3 metingen

26 Behandeling CNS 28

27 Behandeling CNS= PREVENTIE 29

28 30 Behandeling CNS- overig Voorkom dehydratie Voorkom gebruik nefrotoxische medicatie (NSAID s) Heroverwegen gebruik medicatie die nierfunctie negatief kunnen beïnvloeden ACEi en ARB Diuretica Lithium Terughoudendheid met contrastmiddelen

29 31 Leervragen Wat is de functie van de gezonde nier? Wat is nierschade en hoe wordt dit geclassificeerd? Hoe komt de diagnose chronische nierschade tot stand? Hoe wordt chronische nierschade behandeld?

30 Dank voor jullie aandacht 32