Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard. Wim de Grauw, huisarts Berghem Joy Lips / Michiel Bleeker - nefroloog
|
|
- Pieter Simons
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard Wim de Grauw, huisarts Berghem Joy Lips / Michiel Bleeker - nefroloog
2 2
3 Fysiologie / Epidemiologie
4
5 Beeld van nierschade / nierziekte
6
7 Prevalentie CNS / registratie PREVEND Groningen (n= 8456) CNS prevalentie: 10.4% CONTACT Nijmegen (47 praktijken, CNS 9295) Bekend in huisartspraktijk: 5.7 % Codering 32%
8 Diagnose - valkuilen
9 Casus diagnostiek dhr Wolf, 72 jaar, jaarctr DM Voorgeschiedenis: DM Duizeligheid cerebrovasculair: 2003 Altijd normale nierfunctie gehad (egfr > 60 ml/min/1.73m²) Bloeddruk 156/88 mmhg BMI: 24 kg/m² egfr: 45 ml/min/1.73 m 2 Albumine/creatinine ratio (ACR) 2,1 mg/mmol Medicatie: Metformine 2x 500 mg, Glimepiride 3 mg, Sotalol 80 mg, Acetylsalicyllzuur 80 mg, Simvastatine 40 mg U haalt hem op: wat nu? waar denkt u aan? 9
10 Diagnose kernboodschappen / wijzigingen Kernboodschappen Bij verlaagde egfr of albuminurie: Vervolgdiagnostiek nodig Denk aan acute nierschade Chronisch: 3 maanden afwijkingen Wijzigingen CNS stadieren met egfr / albuminurie egfr beoordeling onafhankelijk van leeftijd Albuminurie Micro / macro vervangen door mild / ernstig Afkappunt ACR man / vrouw gelijk: 3.0
11 Diagnose CNS Gedurende 3 maanden Specifieke sedimentsafwijkingen en/of Verhoogde eiwit (albumine) excretie en/of Verminderde nierfunctie: creatinineklaring
12 (1) Sedimentsafwijkingen 3 maanden Dysmorfe erytrocyten / celcylinders > 40% dysmorfe ery s bijna zeker nefrogene oorzaak (glomerulaire hematurie) Door ziekenhuis / vers sediment 12
13 (2) Albuminurie, geen verschil man - vrouw / matig - ernstig Drie maanden: Albumine Creatinine Ratio > 3.0 Normaal < 3 MATIG verhoogd ERNSTIG verhoogd > 30 mg * Albumine Creatinine Ratio =mgr alb/ mmol kreat in urine
14 (3) egfr geen leeftijdscriterium / voorkeur CKD-EPI Drie maanden egfr < 60 ml/min/1.73m 2 Stadium 1: normaal > 90 Stadium 2: mild Stadium 3a: mild-matig Staduim 3b matig-ernstig Stadium 4: ernstig Stadium 5: nierfalen < 15 Stevens et al. NEJM; June 2006
15 CKD EPI CKD-EPI: validatie tot 90 ml/min/ 1.73 m 2 Prevalentie daalt CKD-EPI vs MDRD: wordt hoger bij jongeren en lager bij ouderen (belangrijk voor vergelijken!) is sterker geassocieerd met renale en cardiovasculaire uitkomsten Formule: Geslacht screatinine Formule V 61,9 GFR = factor x 144 (Scr/61,9)-0,329 (0,993)Leeftijd V > 61,9 GFR = factor x 144 (Scr/61,9)-1,209 (0,993)Leeftijd M 79,6 GFR = factor x 141 (Scr/79,6)-0,411 (0,993)Leeftijd M > 79,6 GFR = factor x 141 (Scr/79,6)-1,209 (0,993)Leeftijd CKD EPI = Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration
16
17 Stroomschema egfr egfr < 60 eerste maal Overweeg over- / onderschatting Overweeg acute nierschade, overleg nefroloog egfr < 30 / zieke patiënt, overleg nefroloog-internist Tweede meting < 1 week Acute nierschade: stijging creatinine 25 mmol binnen 48 uur of 50% binnen week egfr stabiel (15% regel); na 3 mnd herhalen Na 3 mnd stabiel < 60: CNS
18 Stroomschema albuminurie ACR > 3 eerste maal Overweeg meetfout: UWI, ery s > 30 ernstige albuminurie / proteinurie Proteinurie / zieke patient, overleg nefroloog-internist Herhaal na 1-2 weken Progressie naar proteinurie, overleg nefroloog Stabiel matige albuminurie, na 3 mnd herhalen Na 3 mnd stabiel Matige albuminurie: diagnose CNS Ernstige albuminurie: diagnose CNS verwijs naar nefroloog
19 Overweeg acute nierschade! Pre-renaal Volumedepletie, hartfalen, cirrose, verstoorde autoregulatie NSAID s, ACEremmer, ArB Renaal Vasculair (vasculitis, maligne hypertensie, HuS) Acute glomerulonefritis post-infectieus Acute tubulo interstitiële nefritis (TIN): medicatie, infecties, systeemziekten, Postrenaal Ureter-, blaas- of urethraobstructie
20 Oorzaak chronische nierschade Beloop / leeftijd Medicatie (verandering) Prerenaal / renaal / postrenaal Familie (cystenieren, ziekte van Alport) Voorgeschiedenis vasculair (diabetes hypertensie) urologisch auto-immuun
21 Valkuilen egfr interpretatie
22 egfr (CKD-EPI) over- onderschatting Overschatting: lage spiermassa, ondergewicht (immobiele ouderen) Spierziekten Kleiner lichaamsoppervlak Onderschatting Bodybuilder, zware spierarbeid Groter lichaamsoppervlak Negroide ras (15,9% optellen)
23 Te snelle daling meer dan 5 ml/min per jaar (3 metingen) 25% daling egfr tov 1 e meting in afgelopen 5 jaar + verslechtering stadium Klinisch relevant verschil twee serum creatinine metingen: 15%
24 Te veel gedaald? Jaarcontrole CVRM/ diabetes Vrouw (blank) / 68 jaar egfr was 54 / 56 / 53 afgelopen jaar egfr nu 48 Daling van 5 ml/min Wat nu?
25 Gedaald, wat nu? egfr serumcreatinine Verschil serum creatinine 9 /104 = 8,5%
26 egfr naar leeftijd 40 jaar: egfr 80 ml/min/1.73m 2 - afname 0.4 per jaar Jack Wetzels et al. Nijmegen Biomedical Study, Kidney International 2007;72:
27 Bij wie bepaal je de egfr en ACR? DM CVRM ook bij in kaart brengen Evt. oriënterend onderzoek >70 jr bij medicatie start Op verzoek
28 Wie moet ik extra in de gaten houden?
29 Risicostratificatie Kernboodschappen Risico hartvaatziekten gelijk aan patiënt met diabetes Bloeddruk centraal in CVRM Wijzigingen Op basis van egfr albuminurie risicostratificatie Geen leeftijdscriterium
30 Verlaagde egfr en/of verhoogde albuminurie onafhankelijke risicofactor voor CV en overall mortaliteit onafhankelijke risicofactor voor eindstadium nierfalen Verhoging CV risico bij CNS is ten minste vergelijkbaar met die van patiënten met DM
31 Stadiering van CNS obv GFR en Albuminurie versus prognose De KDIGO classificatie Albuminurie categorieën Beschrijving en range Normaal tot mild verhoogd Matig verhoogd Ernstig verhoogd Normaal of hoog Mild afgenomen GFR categorieën Beschrijving en range (ml/min/1.73m 2 ) Mild tot matig afgenomen Matig tot ernstig afgenomen Ernstig afgenomen Nierfalen Geen CNS (88%) Mild verhoogd risico (9,2%) Matig verhoogd risico (2,0%) Sterk verhoogd risico (<1%)
32 Zo ziet het er anders uit 32
33 Stadiering van CNS obv GFR en Albuminurie versus prognose De KDIGO classificatie Albuminurie categorieën Beschrijving en range Normaal tot mild verhoogd Matig verhoogd Ernstig verhoogd Normaal of hoog Mild afgenomen GFR categorieën Beschrijving en range (ml/min/1.73m 2 ) Mild tot matig afgenomen Matig tot ernstig afgenomen Ernstig afgenomen Nierfalen Geen CNS (88%) Mild verhoogd risico (9,2%) Matig verhoogd risico (2,0%) Sterk verhoogd risico (<1%) 33
34 Risico onafhankelijk geassocieerd met CNS Levey, Eckardt, Gansevoort et al, KI 2011 Based on 4 meta-analyses of 45 cohorts with 1.5 million individuals en 5 endpoints
35 Canadese studie bij bijna 1 miljoen mensen (Turin 2014)
36 CNS CVRM Zeer hoog risico (ROOD) Leefstijladvies, medicamenteuze therapie Streefwaarde bloeddruk < 130/80 Hoog risico (ORANJE) Leefstijladvies, overweeg medicamenteuze therapie, bijna altijd aangewezen. Streefwaarde bloeddruk < 130/80 Laag tot matig verhoogd risico (GEEL ) Bereken SCORE / een categorie omhoog leefstijladvies aanbevolen, medicamenteuze behandeling is in deze risicocategorie niet altijd aangewezen.
37 Streefwaarde bloeddruk Uitgangspunt in de spreekkamer gemeten bloeddruk. Streefwaarde is daarbij 130/80 mmhg. Individualiseren van de streefwaarden voor de bloeddruk wordt aanbevolen in samenspraak met de patiënt, met name op basis van leeftijd, aard van de nierziekte en comorbiditeit.. Wees alert op houdingsafhankelijke duizeligheid en pas zo nodig het beleid aan. 38
38 Keuze bloeddruk verlagende middel ACE-remmer of ARB wordt aanbevolen in geval van matig of ernstig verhoogde albuminurie (ACR 3 mg/mmol). Bij het starten van een ACE-remmer of ARB bij patiënten met egfr < 60 ml/min/1,73 m 2 wordt na een tot twee weken controle van het serumkalium en de egfr aanbevolen. Een daling van de egfr van maximaal 20% wordt geaccepteerd. Voor de voorkeursmedicatie bij andere comorbide aandoeningen of condities wordt aanbevolen de multidisciplinaire richtlijn en NHG- Standaard CVRM te volgen. 39
39 DM regulatie / CNS NHG standaard volgen / geen specifieke categorie 40
40 Behandeling dislipidemie Patiënten met CNS en sterk of matig verhoogd risico (ROOD of ORANJE) wordt behandeling met een statine aanbevolen. Bij patiënten met chronische nierschade en mild verhoogd risico (GEEL) wordt behandeling met een statine overwogen afhankelijk van de schatting van het cardiovasculair risico, waarbij chronische nierschade als additionele risicofactor moet worden meegenomen. 41
41 Praktische uitvoering
42 Kernboodschappen / wijzigingen praktische uitvoering Kernboodschappen Iedereen met egfr < 60 medicatie bewaking activeren Apotheek informeren (wettelijke plicht) Medicatie aanpassen Wijzigingen Screening metabole complicaties ROOD ctr HA Controle PTH en behandeling niet meer aanbevolen Verwijzing / consultatie Voorkom acute nierschade bovenop CNS
43
44 Stappenplan CNS 1. informatie patiënt 2. ICPC codering 3. verslechtering voorkomen 4. verwijzen/consulteren
45 Stap 1: Info patient Verken eigen cognities / angsten Leg link uit met hart en vaatziekten Stoppen met roken Verminderen overgewicht, bewegen, gezond eten Zoutinname verminderen tot <6gr /dg Geen NSAID gebruiken Gevaar braken, diarree in combinatie met diuretica en RASremmers 46
46
47 Stap 2: ICPC notatie Alle patiënten met een egfr < 60: ICPC U99.01 Dit activeert medicatie bewaking (G-standaard) Informeer apotheek (wettelijk verplicht / toestemming patiënt nodig) Pas (ook bestaande) medicatie zo nodig aan Alle patiënten met albuminurie (ACR > 3): U98.03 Proteinurie U98.01 is vervallen 48
48 Stap 3: voorkom verslechtering Strikt CVRM!! Voorkom dehydratie, gevaar van griepje Belang ICPC codering instructie assistentes in triage Zelfmanagementplan opstellen Pas op medicatie en huismiddeltjes Pas op contrastmiddelen bij MRI/röntgen 49
49 Advies frequentie (laboratorium) controle Pas op bij patiënten zonder ketenzorg! Stadiering van CNS obv GFR en Albuminurie versus prognose De KDIGO classificatie Albuminurie categorieën Beschrijving en range Normaal tot Matig Normaal mild verhoogd verhoogd Ernstig verhoogd Normaal of hoog 1 2 Mild afgenomen 1 2 GFR categorieën Mild tot matig afgenomen Beschrijving en range (ml/min/1.73m 2 ) Matig tot ernstig afgenomen Ernstig afgenomen Nierfalen Geen CNS Mild verhoogd risico Matig verhoogd risico Sterk verhoogd risico 50
50 Stap 4: verwijzen / teleconsultatie? Verwijzen SPOED vermoeden van acute nierschade High risk rood / ernstig verhoogde albuminurie vermoeden specifieke nierziekte (sedimentsafw) snelle progressie van chronische nierschade Teleconsultatie: aarzel niet Alle patienten met verwijscriterium die u niet verwijst Vragen rond diagnose progressie van de nierschade / afwijkend beloop therapieresistente hypertensie afwijkende laboratoriumuitslagen wijzend op metabole complicaties. 51
51 Behandeling 1 ste / 2 de lijn blijft maatwerk!! Nierfunctie (ml/min/ 1,73 m 2 ) Stadium Beschrijving G1 Normaal of hoog > 90 G2 Mild afgenomen G3a Mild tot matig afgenomen G3b Matig tot ernstig afgenomen G4 Ernstig afgenomen G5 Nierfalen < 15 Albuminurie stadia (albumine-creatinine ratio in mg/mmol) A1 A2 A3 Normaal Matig verhoogd Ernstig verhoogd < > 30 1 e 1 e 2 e 1 e 2 e 1 e 1 e 2 e 2 e 2 e 2 e 2 e 2 e 2 e 2 e 2 e 52
52 Toch in de 1 e lijn Overwegingen om- in overleg met de patiënt- niet te verwijzen : Beperkte levensverwachting En/of uitgebreide comorbiditeit Rode categorie: screen op metabole complicaties Gebruik telenefrologie!! 53
53 Telenefrologie 54
54 Voordelen Telenefrologie Voordeel Geen gezamenlijk moment nodig / stoort niet Goed uitvoerbaar Structuur in informatie: veel getallen beloop! Vraag - antwoord vastgelegd Per 1 januari 2019 GEEN EIGENBIJDRAGE Nadeel Geen.. 55
55 Overweeg telenefrologie voorafgaand aan een verwijzing om verwijzing optimaal voor te bereiden (dan wel te voorkomen). voor behandelingadviezen van patiënten die ondanks een verwijsindicatie een voorkeur hebben voor behandeling door de huisarts. Bij vragen over: de progressie van nierschade therapieresistente hypertensie (hypertensie die niet voldoende reageert op behandeling met drie of meer middelen) afwijkende laboratoriumuitslagen, wijzend op metabole complicaties Telenefrologie is niet bedoeld voor acute nierschade 56
56 Morgen aan de slag? 57
57 Tips voor praktijk Hoe verloopt registratie in praktijk? Iedereen in beeld? Hoe informeren we patiënten? Samenwerking apotheek? Telenefrologie inzetten
58 Vragen?
59 Verlaten leeftijdscriterium Gecorrigeerd relatief risico op mortaliteit Absoluut risico op mortaliteit Meta-analysis of 33 GP and 13 CKD cohort studies In total 2, participants, with mean follow-up 5.8 years HR adjusted for age, gender, CV RFs and egfr/acr Hallan et al. JAMA 2014
Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard. Fysiologie / Epidemiologie. Beeld van nierschade / nierziekte
Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard Wim de Grauw, huisarts Berghem Joy Lips / Michiel Bleeker - nefroloog Fysiologie / Epidemiologie Beeld van nierschade / nierziekte 1 Prevalentie CNS / registratie
Nadere informatieWaarom aandacht chronische nierschade (CNS)? CNS. Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine. Dr. Wim JC de Grauw. MDRD vs kreatinine klaring
MDRD vs kreatinine klaring Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine Dr. Wim JC de Grauw Huisarts Afd. Eerstelijnsgeneeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Diabetes Huisartsen Adviesgroep (DiHAG) Lid
Nadere informatieChronische Nierschade. Wim de Grauw. Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG
Chronische Nierschade Wim de Grauw Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG Wie moet ik extra in de gaten houden? DiHAG sterrencursus 11 juni 2009 2 Omvang
Nadere informatieChronische nierschade. Nierschade volgens de richtlijn? Chronische nierschade volgens de richtlijn?
Chronische nierschade Wanneer verwijzen en wanneer telenefrologie En natuurlijk: wat zelf doen. Michiel Bleeker, internist-nefroloog Bernhoven Ellen van Ommen, internist-nefroloog Bernhoven Wim de Grauw,
Nadere informatieImplementatie NHG-standaard chronische nierschade (CNS) Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob
Implementatie NHG-standaard chronische nierschade (CNS) 2018 Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob Conflict of interests GEEN Kernboodschappen NHG-richtlijn 2018:
Nadere informatieChronische nierschade
Chronische nierschade Pauline Heijstee Kaderhuisarts diabetes Nierfunctie n Afvalstoffen klaren n Vochtbalans handhaven n Electrolytenbalans handhaven Nierschade n Verlies van stoffen die we niet willen
Nadere informatieBSD september 2014. Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler
BSD september 2014 Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler Casuïstiek chronische nierschade Wat kan de huisarts Wanneer consultatie nefroloog Wanneer verwijzing
Nadere informatieChronische Nierschade
Chronische Nierschade Uitingen nieraandoeningen: Verlies van eiwit via de urine, albuminurie Specifieke sedimentsafwijkingen Afname van de glomerulaire filtratiesnelheid Micro-albuminurie: In een willekeurige
Nadere informatieImplementatie NHG standaard Chronische Nierschade Ketenzorg Arnhem 2018
Implementatie NHG standaard Chronische Nierschade Ketenzorg Arnhem 2018 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. De NHG standaard Chronische Nierschade... 3 1.1. Nieuw stroomdiagram... 3 1.2. De belangrijkste kernboodschappen...
Nadere informatieHaagse Nieren 2.0. Disclosure belangen spreker
Haagse Nieren 2.0 Irene van der Meer Internist-nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatieLET OP: Als er meer dan 500 mg/mmol eiwit is, dan wordt de uitslag een * en wordt het totaal eiwitverlies berekend!
Praktische leidraad voor huisarts en praktijkondersteuner m.b.t. interpretatie en behandeling van chronische nierschade (Gebaseerd op de NHG standaard Chronische Nierschade 2018 ) Er is sprake van chronische
Nadere informatieMedicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog
Medicatie Risico bij Nierschade Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatieImplementatie NHG-standaard chronische nier schade (CNS) Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob
Implementatie NHG-standaard chronische nier schade (CNS) 2018 Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob Conflict of interests GEEN Kernboodschappen NHG-richtlijn 2018:
Nadere informatieCardiorenale interactie
Cardiorenale interactie Number of patients worldwide that receive kidney replacement therapy 2,500,000 Developed countries spend nowadays ±7% of their health care budgets on KRT programs 1,490,000 426,000
Nadere informatieBrave new world! Belangenverstrengelingen. Chronische nierschade. Maar wat ik wel heb is een opdracht. Klaring, creatinine en egfr
Belangenverstrengelingen Brave new world! Chronische nierschade: Veranderingen in de praktijk Ik heb vandaag geen belangenverstrengelingen Jan Westerink Internist-Vasculair geneeskundige Maar wat ik wel
Nadere informatieProtocol Chronische nierschade op basis van de LTA
Protocol Chronische nierschade op basis van de LTA A. Doel en achtergrondinformatie Doel Patiënten met chronische nierschade in een vroege fase diagnosticeren en het juiste behandeltraject inzetten om
Nadere informatieWorkshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra
Workshop chronische nierschade Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Mevr. Muis 73 jaar Voorgeschiedenis: diabetes mellitus type 2 hartfalen regelmatig urineweginfecties, 2x pyelonefritis aspecifieke
Nadere informatieNierschade: erger voorkomen... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog
Nierschade: erger voorkomen.... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog Inleiding Begrippen Indeling en voorkomen van chronische nierschade (CNS) Proteinurie en GFR als risicofactoren voor progressie nierschade
Nadere informatieChronische nierinsufficientie. WDH 9 mei 2016 Harmen Krepel, nefroloog
Chronische nierinsufficientie WDH 9 mei 2016 Harmen Krepel, nefroloog Belangenverstrengeling: Geen Bronnen (Concept) richtlijn Diagnostiek en Behandeling van Patiënten met Chronische Nierschade Nederlandse
Nadere informatieInhoud RENINE Aanleiding. NIV richtlijnen Aanleiding. Werkwijze MDR. Belangrijke items richtlijn
MDR en NIV richtlijn chronische nierschade Inhoud Aanleiding Werkwijze MDR Belangrijke items richtlijn Aantal patiënten wereldwijd met nierfunctievervangende therapie RENINE 2015 2,500,000 Developed countries
Nadere informatieChronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015
Chronische nierschade A. van Tellingen Smeerolie voor de poli 2015 Wie dient verwezen te worden? 52-jarige vrouw met diabetische nefropathie: MDRD 62 ml/min/1.73m 2 en albuminurie 28 mg/l? 68-jarige man:
Nadere informatieSpiegelbijeenkomst Urk, mei Arnold Boonstra, internist-nefroloog
Spiegelbijeenkomst Urk, mei 2018 Arnold Boonstra, internist-nefroloog Disclosure belangen spreker Acuut of chronische nierinsufficiëntie Casuïstiek Huisarts belt nefroloog Goedemiddag, Ja eh, ik wil even
Nadere informatieTransmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010
Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis 30 september 2010 Onderwerpen 1. Definitie 2. Prevalentie 3. Richtlijnen 4. Diagnostiek 5. Preventie nierfunctieverlies 6. Behandeling metabole complicaties 7.
Nadere informatieGezonde Nieren. Triple Aim Congres. Almere, 21 juni Concept en Business Case Shared Savings. Chris Hagen, nefroloog, Meander MC Amersfoort
Gezonde Nieren Concept en Business Case Shared Savings Chris Hagen, nefroloog, Meander MC Amersfoort Triple Aim Congres Almere, 21 juni 2016 Zorgconcept Gezonde Nieren 2 Stadiëring nierschade Stadium egfr
Nadere informatieChronische Nierschade
RCH15.331 Chronische Nierschade Chronische Nierschade Leonie Tromp Huisarts te Tilburg Kaderarts Hart- en Vaatziekten Kernboodschap Nierfunctiestoornissen en albuminurie Hart- en vaatziekten Tijdige behandeling
Nadere informatieNierschade. Kernboodschap. Nierfunctiestoornissen en albuminurie. Hart- en vaatziekten. Tijdige behandeling kan dit risico verminderen!
Nierschade April 2013 Leonie Tromp huisarts te Tilburg Kaderarts Hart- en Vaatziekten Kernboodschap Nierfunctiestoornissen en albuminurie Hart- en vaatziekten Tijdige behandeling kan dit risico verminderen!
Nadere informatieNierfunctieonderzoek bij diabetes. N. Kleefstra & Henk Bilo 15 en 16 december Nieren. Nieren
Nierfunctieonderzoek bij diabetes N. Kleefstra & Henk Bilo 15 en 16 december 2011 Nieren Nieren 1 Functie & schade Nierfunctie : het vermogen om afvalstoffen te klaren (voorbeeld: kreatinine) het vermogen
Nadere informatieNIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J.
Nadere informatieTips en trics voor de nefrologie anno 2015. Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen
Tips en trics voor de nefrologie anno 2015 Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen Disclosures Dr. I.C. van Riemsdijk None Drs. M. Wabbijn None Inleiding Algemeen: wat is nierfunctie
Nadere informatieSchatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk. Iefke Drion 30 oktober 2014
Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk Iefke Drion 30 oktober 2014 Casus Casus Vrouw 43 jaar Fam anamnese: moeder op 45 jaar ernstige nierfunctiestoornissen o.b.v.
Nadere informatieMarike Wabbijn Internist-nefroloog/acuut geneeskundige Ikazia Ziekenhuis
Marike Wabbijn Internist-nefroloog/acuut geneeskundige Ikazia Ziekenhuis Nierschade bij diabetes en vaatlijden Wat is nierfunctie? Wanneer is er sprake van nierschade? Wanneer is er sprake van nierfunctieverlies?
Nadere informatieNHG-Standaard Chronische nierschade
NHG richtlijn NHG-Standaard Chronische nierschade NHG-werkgroep Chronische nierschade 1 INLEIDING De NHG-Standaard Chronische nierschade geeft richtlijnen voor de diagnostiek en het beleid bij volwassenen
Nadere informatieChronische nierschade bij volwassenen
Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Chronische nierschade bij volwassenen Toelichting Pagina 1 Nierfunctie Vanaf veertigjarige leeftijd neemt de nierfunctie geleidelijk af met ongeveer 0,4
Nadere informatieChronische Nierschade in Nederland
Chronische Nierschade in Nederland Stadium GFR (ml/min/1,73m 2 ) Albuminurie > 30 mg/24 hr Prevalentie VS (%) Prevalentie Nederland (%) 1 >90 Ja 3,3 1,3 2 60-89 Ja 3,0 3,8 3 30-59 Ja/nee 4,3 5,3 4 15-29
Nadere informatie12/22/2010. Haagsenieren protocol. Haagsenieren protocol. Kant B: klaring. Kant A: albuminurie. Haagsenieren protocol Toelichting beleid
1//010 Haagsenieren protocol Kant A: albuminurie Haagsenieren protocol Kant B: klaring 1 Haagsenieren protocol Aanvullend onderzoek bij verminderde klaring Haagsenieren protocol Toelichting beleid 3 4
Nadere informatieNIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015
INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J. (Joan) Doornebal, internist-nefroloog Mevrouw M.P.E. (Ria) Couwenberg,
Nadere informatieSamenvatting. Belangrijkste bevindingen
Samenvatting Chronische nierschade (CNS) en de complicaties daarvan, veroorzaken, naast de grote persoonlijke impact, veel druk op gezondheidszorg voorzieningen. Door de vergrijzing en de toename van suikerziekte
Nadere informatieNierfunctie: perindopril 174
Nierfunctie: perindopril 174 Deze Medisch Farmaceutische Beslisregel (MFB) is ontwikkeld door de KNMP en Health Base, in samenwerking met de Expertgroep MFB. Datum December 2013 Doel Het voorkomen van
Nadere informatieTopics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts
Topics in Chronic Disease Chronische Nierschade en de huisarts Toets Nierinsufficiëntie Casus Metabole stoornissen Vervolg casus Nabespreking toets Nierinsufficiëntie komt bij ruim 10% van de Nederlandse
Nadere informatieDOELGROEPENONDERZOEK CHRONISCHE NIERSCHADE
DOELGROEPENONDERZOEK CHRONISCHE NIERSCHADE Samenvatting Opdrachtnemer: Hans Mak Instituut Uitgevoerd door: Gezonde Nieren B.V. Opdrachtgever: Nierstichting Nederland Het volledige rapport is op te vragen
Nadere informatieNierinsufficiëntie bij DM en CVRM
Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM Dr. Tom Geers, internist - nefroloog en opleider St. Antonius ziekenhuis Nieuwegein Nierfunctie beloop met de leeftijd 1 Hoge sterfte bij dialyse patiënten Prevalentie
Nadere informatieChronische nierschade bij volwassenen Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant
Chronische nierschade bij volwassenen Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Doelstelling Afstemming beleid rond diagnostiek, behandeling en verwijzen van patiënten met chronische nierschade in
Nadere informatieNierfunctie: benazepril 186
Nierfunctie: benazepril 186 Deze Medisch Farmaceutische Beslisregel (MFB) is ontwikkeld door de KNMP en Health Base, in samenwerking met de Expertgroep MFB. Datum December 2013 Doel Het voorkomen van bijwerkingen
Nadere informatieNefroloog? Mooi vak, maar... Chronische nierinsufficientie: wie doet wat?
Chronische nierinsufficientie: wie doet wat? Arno Kuijper Anneke Dalinghaus Nefroloog? Mooi vak, maar... Trails in medicine Cardiologie MDL Nefrologie De ene MDRD is de andere niet Man 47jr 2009 kreat
Nadere informatieNieuwe standaard DM Wat is Nieuw??? Alle veranderingen in de nieuwe standaard zijn in het rood aangegeven.
Nieuwe standaard DM2 2018 Wat is Nieuw??? Alle veranderingen in de nieuwe standaard zijn in het rood aangegeven. Streefwaardes HbA1C Streefwaardes HbA1C Nu ook een ondergrens Leeftijd
Nadere informatieLeerdoelen. Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling. Begeleid beschermende maatregelen.
NIERFUNCTIE 2 Leerdoelen Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling Begeleid beschermende maatregelen Functies Volume- osmo- en zuurregulatie Excretie afvalproducten stofwisseling
Nadere informatieDe nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd?
De nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd? Alle veranderingen in de nieuwe NHG DM2 standaard zijn aangegeven in rood. Streefwaardes HbA1c : Nu met een ondergrens Leeftijd
Nadere informatieChronische nierschade (CNS)
Chronische nierschade (CNS) Wilbert Jellema Internist-nefroloog, St Antonius Ziekenhuis Chronische nierschade (CNS) Outline: 1. Waarom zoveel aandacht voor CNS? 2. Hoe screenen? 3. Hoe verdere achteruitgang
Nadere informatieSamenvatting en adviezen uitgebreid
Samenvatting en adviezen uitgebreid Doel De doelstelling van deze richtlijn is het bevorderen van de preventie en het ondersteunen van een zo goed mogelijke en gecoördineerde behandeling van patiënten
Nadere informatieDe nier in het vizier, ook in uw HIS!
De nier in het vizier, ook in uw HIS! Greetje Velema, Johan Velema, Kim Verhagen, Mirjam Timmerman Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieFries Wisselprotocol CVRM Auteurs: Wim Brunninkhuis, Martinus Fennema en Froukje Ubels, November 2014 Beheerder: Froukje Ubels
Fries Wisselprotocol CVRM Auteurs: Wim Brunninkhuis, Martinus Fennema en Froukje Ubels, November 2014 Beheerder: Froukje Ubels Basis Educatie Leefstijloptimalisatie: o matig alcoholgebruik o bewuste voeding
Nadere informatieMultidisciplinaire richtlijn Chronische nierschade
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 Multidisciplinaire richtlijn Chronische nierschade Geautoriseerd 7 maart 2018 Initiatief Nederlands Huisartsen Genootschap Nederlandse
Nadere informatieStijn konings Chistopher Susanto
Stijn konings Chistopher Susanto DISCLOSURES (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Bedrijfsnamen: NVT. Voorgeschiedenis: 2 jaar bekend met
Nadere informatieFries Wisselprotocol CVRM
Fries Wisselprotocol CVRM Basis Educatie Leefstijloptimalisatie: o matig alcoholgebruik o bewuste voeding waaronder zoutbeperking (tot 5 gram/dag) o stoppen roken o voldoende lichamelijke activiteiten
Nadere informatieBenchmark Diabetes 2016 SEZ Zaanstreek-Waterland
SEZ Zaanstreek-Waterland Waterland Mvr. M.E.M. Nota Dhr. R.T. Swart Kenniscentrum voor Ketenzorg Inhoudsopgave Leeswijzer... 3 Populatiegegevens... 4 Populatiegegevens gespiegelde patiënten... 5 Proces-
Nadere informatieStadia chronische nierschade
Factsheet Nieren en nierschade deel 3 Nierschade vraagt om continue alertheid en aandacht van de behandelaar Nierfunctie en eiwitverlies: voorspellers van complicaties Stadia chronische nierschade Nierschade
Nadere informatiePreventieve zorg in de pre-dialyse de verpleegkundige rol
Preventieve zorg in de pre-dialyse de verpleegkundige rol ADRY BAKKER DIEPENBROEK Nurse Practitioner Nefrologie Meander Medisch Centrum & MAAIKE HENGST Nurse Practitioner Nefrologie Knowing is not enough;
Nadere informatieNieuwe landelijke transmurale richtlijnen chronische nierschade 2017 Haagse nier in het vizier
Disclosures Nieuwe landelijke transmurale richtlijnen chronische nierschade 2017 Haagse nier in het vizier Marc Groeneveld, internist-nefroloog HMC 20-11-2017 Inleiding Al 12 jaar Haagsenieren.nl met transmurale
Nadere informatieChronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt
... Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt Gijs Van Pottelbergh Huisarts te Leuven Onderzoeker aan het ACHG (KULeuven) en departement gezondheidzorg en technologie (UC Leuven en Limburg) 1
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Het aantal mensen met een gestoorde nierfunctie is de afgelopen decennia sterk toegenomen. Dit betekent dat er steeds meer mensen moeten dialyseren of een niertransplantatie moeten
Nadere informatieChronische nierschade: hoe vaak, stadia en risico s
Factsheet Nieren en nierschade deel 3 Nierschade vraagt om continue alertheid en aandacht van de behandelaar Nierfunctie en eiwitverlies: voorspellers van complicaties Chronische nierschade: hoe vaak,
Nadere informatieRICHTLIJN. Nederlandse federatie voor Nefrologie. Diagnostiek en Behandeling van Patiënten met Chronische Nierschade.
RICHTLIJN Nederlandse federatie voor Nefrologie Diagnostiek en Behandeling van Patiënten met Chronische Nierschade Herziening 2015 De richtlijn bevat aanbevelingen van algemene aard. Het is mogelijk dat
Nadere informatieCardiovasculair risicomanagement. Patrick Schrömbges Kaderhuisarts Diabetes Mellitus
Cardiovasculair risicomanagement Patrick Schrömbges Kaderhuisarts Diabetes Mellitus Inhoud eerste uur Risicoprofilering Anamnese Lichamelijk Onderzoek Aanvullende diagnostiek Evaluatie en risicoschatting
Nadere informatieVUmc Basispresentatie
Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)
Nadere informatieFries Wisselprotocol CVRM
Fries Wisselprotocol CVRM Basis Educatie Leefstijloptimalisatie: o matig alcoholgebruik o bewuste voeding waaronder zoutbeperking (tot 5 gram/dag) o stoppen roken o voldoende lichamelijke activiteiten
Nadere informatieNierfunctie in de oncologie. Diakonessenhuis
Nierfunctie in de oncologie Overzicht presentatie Overzicht van de normale nierfunctie Meten van nierfunctie Stadia chronische nierschade Microalbuminurie, proteïnurie Glomerulaire syndromen Oncologie
Nadere informatieBijsluiter gebruik CVRM (verhoogd risico)- indicatoren in de huisartsenpraktijk
Bijsluiter gebruik CVRM (verhoogd risico)- indicatoren in de huisartsenpraktijk Fenna Schouten f.schouten@nhg.org 09-02-2017 Versie 2 Inhoud Overzicht indicatoren... 2 Populatiegegevens... 2 Bloeddruk...
Nadere informatieTelenefrologie voor de oudere patiënt met CNS
Telenefrologie voor de oudere patiënt met CNS Marc Groeneveld (internist-nefroloog) en Björn Linzer (Huisarts) MCH Westeinde, 29 oktober 2012 1 Teleconsult nefroloog Data Data Huisarts Diagnose + advies
Nadere informatieVerder bordurend op bovenstaande. Je koos optie 2 en herhaalde de tensie en MDRD na 3 maand: MDRD nog steeds 50 ml/min; RR 140/85.
Casusschets 1 De heer. H. is 55 jaar. Hij is bekend met DM type 2, goed gereguleerd met metformine en tolbutamide. De bloeddruk heb je recent een paar keer achter elkaar gemeten en bedroeg gemiddeld 150/90.
Nadere informatieHuisarts en nieren. Dr Stein Bergiers 23 mei 2017
Huisarts en nieren Dr Stein Bergiers 23 mei 2017 Prevalentie Chronisch nierfalen is een frequent probleem egfr < 60ml = 13% 10% bij mannen, 16% bij vrouwen Sterke toename met de leeftijd Terminaal nierfalen
Nadere informatieGEZONDE NIEREN VOOR IEDEREEN
GEZONDE NIEREN VOOR IEDEREEN Publiekslezing door Prof.dr. Ron T. Gansevoort Hoogleraar Interne Geneeskunde, UMC Groningen in het bijzonder preventie van chronische nierschade. Martinikerk Groningen, 14
Nadere informatieNierinsufficiëntie 24/04/2013. Nierinsufficiëntie. Functies van de nieren Universitair
Nierinsufficiëntie Stand van zaken Behandeling Vroegbegeleiding Impact op arbeidsongeschiktheid Nierinsufficiëntie Definitie van chronisch nierlijden (CKD) CKD en co-morbiditeit Hoe de evolutie van CKD
Nadere informatieVroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade
Factsheet Nieren en nierschade deel 5 Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade In Nederland hebben 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Dit is in veel gevallen het gevolg van
Nadere informatieRichtlijn CVRM 2011 Miriam Cohen Kaderhuisarts hart- en vaatziekten te Amsterdam
Richtlijn CVRM 2011 Miriam Cohen Kaderhuisarts hart- en vaatziekten te Amsterdam Sanne van Wissen internist-vasculair geneeskundige Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Stellingen Stelling 1: Niet elke diabeet heeft
Nadere informatieDe nier en de rotonde. Googelen op rotondes in België. Wat gaat er mis bij diabetes? Nieren 10-12-2012. De nieren deel I. Nanno Kleefstra Henk Bilo
De nieren deel I Nanno Kleefstra Henk Bilo De nier en de rotonde Googelen op rotondes in België Wat gaat er mis bij diabetes? Wat gaat er mis bij de rotonde? Nieren 1 Functie & schade Functie & schade
Nadere informatieNierfalen en pallia+eve zorg: wat is de rela+e?
Nierfalen en pallia+eve zorg: wat is de rela+e? Workshop 1 Be,e Hoekstra, Verpleegkundig specialist Maasstad Ziekenhuis (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieRegionale transmurale afspraak, regio Oss-Uden-Veghel Cardiovasculair risico management
Regionale transmurale afspraak, regio Oss-Uden-Veghel Cardiovasculair risico management Deze regionale transmurale afspraak (RTA) CVRM is tot stand gekomen na overleg tussen de maatschappen interne geneeskunde
Nadere informatieBehandeling diabetes mellitus bij. gevorderde chronische nierschade
Behandeling diabetes mellitus bij gevorderde chronische nierschade 9 maart 2015 Gabe van Essen, internist-nefroloog HagaZiekenhuis Aris Prins, apotheker Mirjam Timmerman, huisarts en kaderarts diabetes
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/66121 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Voskamp, P.W.M. Title: Prepare; before starting dialysis : outcomes in patients
Nadere informatieCASE REPORT FORM. (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein.
CASE REPORT FORM Patientgegevens Ziekenhuis (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein Studienummer patient Patientidentificatie in
Nadere informatieBehandelingsprotocol voor chronische nierinsufficiëntie in de 1ste lijn Versie 2013
Behandelingsprotocol voor chronische nierinsufficiëntie in de 1ste lijn Versie 2013 Dit behandelingsprotocol is een initiatief van het Lokaal Multidisciplinair Netwerk Brugge Oostende Houtland waarbij
Nadere informatieOverbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand
Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling Is de NHG-Standaard nog up-to-date? MONITORING VAN ONDERBEHANDELING! Simon Verhoeven en Daniel Tavenier MAAR HOE ZIT HET MET OVERBEHANDELING? Sterfte
Nadere informatieMDRD: Diagnostiek en interpretatie
MDRD: Diagnostiek en interpretatie Daan van de Kerkhof Dr ir D. van de Kerkhof 06-10-010 Daan.vd.kerkhof@cze.nl (040) 39 86 39 1 CHRONISCHE NIERSCHADE Chronische nierschade is een belangrijke, onafhankelijke
Nadere informatieLandelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten
Landelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten Joke Lanphen, kaderhuisarts hart en vaatziekten Inhoud presentatie 1 Voorkomen van HVZ bij DM type 2 2 NHG standaard CVRM en diabetes 3 Metingen
Nadere informatieMedicatie, Consequenties voor dieetadviezen
Cardiovasculair risicomanagement Medicatie, Consequenties voor dieetadviezen Marjon Achterberg en Jan Dirk Banga CVRM in de eerste lijn 19 juni 2014 De Eenhoorn, Amersfoort Uitgangspunt: de richtlijn 2011
Nadere informatieRTA CVRM Regio Oss-Uden-Veghel ZH Bernhoven - ZorggroepSynchroon. Regionale Transmurale afspraak CVRM. Doel: Waarom?
RTA CVRM Regio Oss-Uden-Veghel ZH Bernhoven - ZorggroepSynchroon B. Brenninkmeijer, internist M.Rubens, huisarts F. Assouiki, internist K.Tersmette, huisarts N. Haenen, cardioloog G.Pijnenburg, huisarts
Nadere informatieContent. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?
Disclosures: Zeg eens A. Over Atrium fibrilleren en Antistolling in ESRD Geen Marjolijn van Buren Internist-Nefroloog Content Epidemiologie: en Nierfalen & Nierfalen: Epidemiologie whites ARIC study Atheroslerosis
Nadere informatieDiabetes bij kwetsbare ouderen Dr. ST Houweling, kaderhuisarts. Waar gaat het over? De bejaarde. De ene bejaarde is de andere bejaarde niet...
Diabetes bij kwetsbare ouderen Dr. ST Houweling, kaderhuisarts Waar gaat het over? Kwetsbare bejaarden: zin van goede glucoseregeling, bloeddrukbehandeling lipiden en bijv. funduscontrole 3 De bejaarde
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieVerder bordurend op bovenstaande. Je koos optie 2 en herhaalde de tensie en MDRD na 3 maand: MDRD nog steeds 50 ml/min; RR 140/85.
Casusschets 1 De heer. H. is 55 jaar. Hij is bekend met DM type 2, goed gereguleerd met metformine en tolbutamide. De bloeddruk heb je recent een paar keer achter elkaar gemeten en bedroeg gemiddeld 150/90.
Nadere informatieBijwerkingen op de nier. Patricia van den Bemt Lareb Bijwerkingendag 20-11-2014
Bijwerkingen op de nier Patricia van den Bemt Lareb Bijwerkingendag 20-11-2014 Belangrijkste aandoeningen Acuut nierfalen Pre-renaal Renaal Post-renaal Nefrotisch syndroom Chronisch nierfalen Acuut nierfalen
Nadere informatieDoelgroepenonderzoek. Chronische Nierschade:
1 Doelgroepenonderzoek Chronische Nierschade: Betere informatie-uitwisseling is mogelijk en nodig Patiënten met diabetes mellitus, hypertensie of hart- en vaatziekten lopen een verhoogd risico op chronische
Nadere informatiePolyfarmacie bij ouderen
Polyfarmacie bij ouderen FTO maart 2016 WAGRO Polyfarmacie en Medicatiebeoordeling IGZ HARM NTVG Optimale zorg voor ouderen Ephor Start en Stopp criteria Strip methode 1 Opzet FTO Casussen (veel) Interactie
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19985 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Appeldoorn- de Jager, Dina Jezina (Dinanda) van Title: Progression of CKD form
Nadere informatieBloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige
Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald
Nadere informatieVerwijzing van patiënten met chronische nierschade
Verwijzing van patiënten met chronische nierschade VERSCHILLEN IN VERWIJSCRITERIA TUSSEN ZIEKENHUIZEN Loes J. Meijer en François G. Schellevis Gerelateerd artikel: Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A5679
Nadere informatieStaken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie
Staken antihypertensiva bij ouderen Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie 2 Vragen Zou u antihypertensiva staken bij een geriatrische patiënt met hypertensie en een
Nadere informatieNIEUWE CVRM RICHTLIJN 2018 (concept)
NIEUWE CVRM RICHTLIJN 2018 (concept) Spiegelbijeenkomst Zorggroep Flevoland, 23 mei 2018 Dr J.E. Heeg, internist vasculaire geneeskunde Isala ziekenhuis, Zwolle Conflicts of interest dr J.E. Heeg, internist,
Nadere informatie