A. Samenvatting van het dossier

Transcriptie

1 ADVIES VLAAMSE COMMISSIE VOOR RUIMTELIJKE ORDENING Ontwerp gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Leidingstraat voor hoofdtransportleidingen tussen Dilsen en Lommel A. Samenvatting van het dossier A.1. Situering Voorliggend gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan, voorlopig vastgesteld door de Vlaamse regering op 9 mei 2003, is in eerste instantie gericht op het realiseren van een nieuwe aardgasleiding door Fluxys. Fluxys NV (voorheen Distrigas) voorziet een hoofdtransportleiding voor het vervoer van aardgas tussen Dilsen en Lommel. Op deze verbinding bevinden zich verschillende gebieden met hoge natuurwaarden, heidegebieden, beekvalleien en grootschalige bosgebieden, op het gewestplan aangeduid als natuur- of reservaatgebied en een vogelbeschermingsgebied vastgesteld in toepassing van de EG-richtlijn 79/409/EEG. Om ruimtelijke en technische redenen blijkt een tracé dat deze gebieden volledig vermijdt in de praktijk niet haalbaar. Daarom is een tracé bepaald dat zoveel mogelijk bestaande leidingen volgt en waarvan de impact op de aanwezige natuurwaarden zo beperkt mogelijk is. In tweede instantie wordt in functie van het bundelingsprincipe, waar dit mogelijk is, een Leidingstraat aangeduid zodat in de toekomst ook bijkomende leidingen kunnen overwogen worden. Het gekozen tracé voor de aardgasleiding volgt voor 65 % van de totale lengte het traject van bestaande leidingen. De tracégedeelten waar, na het realiseren van de nieuwe Fluxysleiding, twee of meer leidingen naast mekaar zullen liggen, wordt aangeduid als Leidingstraat. Aangezien er ter hoogte van het gebied Pijnven en ter hoogte van de vallei van de Dommel onvoldoende ruimte is voor meerdere leidingen, wordt hier slechts een enkelvoudige transportleiding voorzien. Het tracé is aldus gesitueerd op het grondgebied van de gemeenten Dilsen-Stokkem, Maaseik, Opglabeek, Meeuwen-Gruitrode, Peer, Overpelt, Hechtel-Eksel, Lommel en bedraagt 48.3 km. De voorziene aardgasleiding heeft een diameter van 600 mm en een ontwerpdruk van 84 bar. Het beperken van de impact op de bestaande natuurwaarden gebeurt enerzijds door op de meest kritische punten gebruik te maken van aangepaste technieken (beperkte werkbreedte, gestuurde boring, enz.), anderzijds door een optimale tracékeuze, door bijvoorbeeld gebruik te maken van bestaande brandgangen in bosgebieden. De impact op de bestaande natuurwaarden zal verder beperkt worden op basis van de resultaten van een MER bij de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning (dit MER is conform verklaard op 13 februari 2003). Het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan dat een Leidingstraat vastlegt tussen Dilsen en Lommel verschaft een vergunningsbasis voor de aardgasleiding van Fluxys tussen Dilsen en Lommel en in de toekomst voor bijkomende leidingen voor die gedeelten die als Leidingstraat zijn aangeduid. De stedenbouwkundige vergunning voor het aanleggen van de aardgasleiding werd in toepassing van het DRO art verleend op 14 augustus

2 A.2. Overeenstemming met het Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen Het richtinggevend gedeelte van het Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen bepaalt dat hoofdtransportleidingen op Vlaams niveau worden geselecteerd en in ruimtelijke uitvoeringsplannen worden vastgelegd (RSV p. 514). De leiding tussen Dilsen en Lommel verbindt de (industriële) regio van Lommel rechtstreeks met de internationale transitleiding Zeebrugge-Oupeye en wordt aldus beschouwd als een hoofdtransportleiding. Tevens bepaalt het RSV (p. 515) dat hoofdtransportleidingen maximaal worden gebundeld met lijninfrastructuur op Vlaams niveau of aangelegd in leidingstroken. Voor belangrijke delen van het tracé kan gebundeld worden met bestaande leidingen van Air Liquide, Fluxys en Nato. Door het aanleggen van de Leidingstraat wordt verdere bundeling mogelijk gemaakt. A.4. Openbaar onderzoek Het ontwerp van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan werd onderworpen aan een openbaar onderzoek gedurende 60 dagen van 2/6/03 tot 31/7/03. Conform het DRO art. 42 kunnen bezwaren worden bezorgd aan Vlacoro of aan de betrokken gemeente uiterlijk op de laatste dag van het openbaar onderzoek. De gemeente bezorgt de bij haar ingediende bezwaren aan Vlacoro binnen de drie werkdagen na het afsluiten van het openbaar onderzoek, in casu ten laatste op 5/8/03 Alle bezwaarschriften werden opgenomen in een databank 1 zodat in het advies van Vlacoro ieder bezwaar kan worden geïdentificeerd. Bij het openbaar onderzoek werden in het totaal 6 bezwaarschriften ingediend door 7 personen. Hierbij werden: geen laattijdige bezwaren ingediend; 2 bezwaren ingediend die niet aan de vormvereiste beantwoorden : 153/B/2 en 153/B/5 A.5. Adviezen Er werd 1 advies van de gemeenteraad Hechtel-Eksel d.d. 25 juni 2003 tijdig aan Vlacoro overgemaakt (cfr. databank). B. Advies van Vlacoro B.1. Bundeling van de bezwaren en opmerkingen De nummers tussen [] verwijzen naar de bezwaarschriften zoals zij opgenomen zijn in de databank. 1. Twee bezwaarindieners dienen bezwaar in tegen de gevolgde procedure : De bezwaarindiener [3] die verder nog opmerkingen formuleert, vindt het niet passend dat het openbaar onderzoek voor de stedenbouwkundige vergunning voor de werken heeft plaatsgevonden voor het openbaar onderzoek van dit RUP. 1 Uittreksel van de databank in bijlage. 2

3 De tweede bezwaarindiener [6] meldt dat hij als persoonlijk betrokkene werd aangeschreven over het openbaar onderzoek tot openbare nutsverklaring van dit project terwijl hij anderzijds kennis moest nemen van de aanvraag voor bouwvergunning annex MER via her en der verspreide berichten of via kranten waarop hij niet is geabonneerd. Nochtans wordt zijn eigendom doorkruist en wordt er een werfplaats op aangelegd. Ook vindt deze bezwaarindiener het getuigen van een erg aanmatigende aanpak dat hij op 18 juni 2003 een schrijven ontving waarin werd gemeld dat de werken een aanvang zouden nemen op 18 augustus terwijl het openbaar onderzoek voor de stedenbouwkundige vergunning nog niet was geopend en het openbaar onderzoek over dit RUP nog lopende was. Hieruit blijkt, volgens de bezwaarindiener, dat men er op voorhand al vanuit gaat dat er helemaal geen problemen zullen zijn voor het toekennen van een bouwvergunning en voor de goedkering van dit RUP. Hieruit besluit de bezwaarindiener dat de zogezegde inspraak van de burger enkel pro forma is en de burger eens te meer een doekje voor het bloeden wordt aangeboden. 2. De afdeling Water [1], AMINAL, stelt met het oog op ruimte voor water, 3 tracéwijzigingen voor: In deelgebied 1 : Is het te verkiezen de leidingstraat te laten samenlopen met de weg die de Molse Nete kruist ten oosten van het VEN 345 in plaats van volledig het tracé van de bestaande Fluxysleiding te volgen. In deelgebied 10 : Door een verschuiving naar het zuiden van het bestaande tracé van Air Liquide kan het tracé samenvallen met de weg (ten noorden van In den Damp ) In deelgebied : Een meer zuidelijk tracé is te verkiezen dat ter hoogte van de Ankerstraat opnieuw aansluit op de huidige ligging. Met een aanvullend schrijven [5] ziet de afdeling Water af van het bovengenoemd bezwaar daar uit het desbetreffende MER blijkt dat de voorgestelde trajectwijzigingen in overweging werden genomen. Er wordt wel opgemerkt dat ook voor de kruising met de Molse Nete moet verwezen worden naar de bepalingen in het MER, hoofdstuk deel 19, p De afdeling Wegen en Verkeer Limburg [2] merkt op dat de N 74 Noord-Zuid verbinding zal uitgebouwd worden tot een volwaardige hoofdweg waarbij de reglementering van bouwvrije stroken langs autosnelwegen, zal van toepassing worden (KB 4 juni 1958). In toepassing van deze regeling dient de eerste 10 m, vanaf de nuttige grens van het autosnelwegdomein, absoluut bouwvrij te blijven. Slechts voorbij de tiende meter kunnen afwijkingen op het bouwverbod worden toegestaan mits verantwoording. 3

4 4. De bezwaarindiener [3] formuleert verschillende bezwaren en opmerkingen. a. Deeltraject 20 (Kattenbosserheide) : Het volgen van bestaande leidingen is volgens de bezwaarindiener de reden waarom geen alternatief werd gezocht bij het kruisen van het natuurgebied Kattenbosserheide voor het ontwijken van het gebied. De aanwending van milieueffectrapportage werd hierdoor onvolkomen gebruikt. Temeer daar het MER zelf erkent dat het doorsnijden van dit heidegebied ecologisch moeilijk ligt omwille van de uniciteit van dit vrij zuivere heidegebied. Een alternatief tracé langs de rand van de heide, dat volgens de bezwaarindiener wel mogelijk is, had minimaal deel moeten uitmaken van een vergelijkende weging in dit MER. Binnen de wet van 12 april 1965 op het vervoer van gasachtige producten kan art. 9, hoofdstuk IV, worden aangegrepen ter vrijwaring van het landschapsschoon. b. Tracé door Pijnven : kartering als leidingstraat met ontbrekende schakels. Aangezien op het totale tracé nog grote stukken overblijven die enkel als afzonderlijke leiding worden ingetekend, wordt een ongewenste toestand gecreëerd voor die stukken die later als schakel in het tracé nog moeten worden ingevuld als leidingstraat. Het is geen goede basis dat het traject slechts ten dele als leidingstraat wordt gekarteerd terwijl ze als optie bedoeld wordt voor het volledige traject. Waar is in de MER terug te vinden hoe zal worden bijgebouwd? Waarom is op sommige plaatsen de afwijking t.o.v. bestaande leidingen zo groot? Waarom heeft men in plaats van een tracé langs de dreef door het Pijnvenbos, de in het MER als vierde mogelijkheid beschreven, Kiefhoekstraat niet gebruikt? Dit is weliswaar een duurder tracé maar heeft de potentie van een ecologisch positief effect en de mogelijkheid van kartering als leidingstraat c. Topografische kaart en orthofoto Kattenbosserheide : Er is een klein verschil tussen beide (bijlage bijgevoegd) 5. Natuurbeschermingsaktie Limburg vzw [4] wenst bezwaar aan te tekenen tegen dit RUP met volgende motivatie: 1. Algemeen 1.1. Het RSV : het RSV bepaalt dat hoofdtransportleidingen op Vlaams niveau worden geselecteerd. De voorziene leiding verbindt Noord-Limburg met de transitleiding Oostende- Oupeye. Tussen het station Oupeye en het station Dilsen ligt echter een aftakking zodat er van een hoofdleiding geen sprake is Het MER : in het bundel was geen MER toegevoegd. Nochtans bepaalt het Natuurdecreet dat plannen dienen onderworpen aan een passende beoordeling wat betreft betekenisvolle effecten voor speciale beschermingszones. De MER waarnaar in de toelichtingsnota verwezen wordt betreft de MER bij de aanvraag stedenbouwkundige vergunning en behandelt slechts één leiding en niet de effecten van de bundeling van meerdere leidingen of een leidingstraat. Dit MER kan dan ook niet gebruikt worden als verantwoording bij het RUP Leiding versus leidingstraat : Alhoewel de stedenbouwkundige voorschriften voor leidingen en leidingstraat duidelijk verschillend zijn is er in de grafische aanduiding op het plan geen onderscheid opgenomen. Voor het deeltraject Lommel-Eksel wordt een op het gewestplan aangeduide leiding gevolgd. Voor de overige trajecten zouden ook bestaande leidingen worden gevolgd die echter niet zijn aangeduid op het gewestplan. Toetsing is derhalve niet mogelijk. Ook had men voor de duidelijkheid de bestaande leidingen mee op kunnen nemen in het ontwerp. Bovendien zouden hierdoor foute situaties op het gewestplan zijn rechtgezet waar deze sommige ondergrondse leidingen en leidingstraten niet weergeven Toepassing decreten : De leiding(straat) doorkruist een aantal ecologisch kwetsbare gebieden (Vogel- en habitatrichtlijngebieden ). Het natuurdecreet bepaalt dat een vergunningsplichtige activiteit, plan of programma aan een passende beoordeling dient onderworpen te worden indien deze een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van speciale beschermingszones kan veroorzaken. Deze passende beoordeling is niet bijgevoegd. 4

5 2. Deeltrajecten 2.1. De Lommelse heidegebieden : het is aangewezen om het traject langsheen de Kerkhovense steenweg te voorzien Pijnven : het is aangewezen om een traject langsheen de Kiefhoekstraat te voorzien. Hieruit volgt een aanpassing ter hoogte van het gebied Winnen en Grote heide De Dommelvallei : beschermingsmaatregelen om plaatselijke verdroging tegen te gaan tijdens en na de werken 2.4. De Gielisbeek : EG-vogelrichtlijngebied. De nodige zorg is vereist om de landschapselementen en de waterhuishouding te beschermen 2.5. De Abeekvallei : EG-Richtlijngebied. Aangezien het MER (gevoegd bij de aanvraag stedenbouwkundige vergunning) geen alternatief voorstelt moeten voldoende veiligheidsmaatregelen getroffen worden ( geen droogzuiging beekbedding, gestuurde boring, geen werken tijdens broedseizoen ) 2.6. De Oudsberg : indien er geen alternatieven bestaan moet er garantie worden geboden dat de hier aanwezige biotopen geen nadelige invloed ondervinden van het project. Tevens dienen de werken te worden uitgevoerd buiten het broedseizoen De vallei van de Bosbeek : twijfelachtig of er in de wegzate van de Kasteelstraat voldoende ruimte is om meerdere leidingen aan te leggen Dilsenheide : VEN-gebied. Er is een alternatief mogelijk via de Europalaan en de Pannenhuisstraat Aangezien er een aantal belangrijke en ecologisch waardevolle gebieden worden doorsneden waarvoor verantwoorde alternatieven bestaan (Lommelse heide, Pijnven, Dilsenheide), er geen passende beoordeling is gevoegd bij de documenten voor het openbaar onderzoek en er geen beoordeling is van mogelijke alternatieven en deze alternatieven ook niet zijn opgenomen in het ontwerp, wordt door de bezwaarindiener verzocht dit RUP niet goed te keuren 5

6 B.2. Adviezen 7.De gemeenteraad van Hechtel-Eksel verleent ongunstig advies maar stelt een verschuiving van het tracé voor. De gemeente overweegt de inrichting van een zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen ter hoogte van de percelen, 2 afd., sectie G, nrs. 492 m, s en p, om toekomstige ontwikkelingen die een positieve invloed op de gemeente kunnen hebben mogelijk te maken en hiervoor af te wijken van het gewestplan voor openbaar nut. De plannen voor de inrichting van deze zone zijn reeds in opmaak met het oog op het aanvragen van een stedenbouwkundig attest nr. 2. Onderhandelingen met de betrokken eigenaars over de aankoop van deze percelen door de gemeente, hebben reeds plaatsgehad. Om de toekomstige invullingen van deze percelen te vrijwaren stelt de gemeente ter hoogte van deze percelen een verschuiving van het tracé voor in noordoostelijke richting. B.3. Opmerkingen Vlacoro Vlacoro merkt op dat in toepassing van het DRO art een vergunning werd afgeleverd voor werken van algemeen belang waardoor een advies van Vlacoro in dit verband niet meer relevant is. B.4. Besluit Vlacoro geeft geen advies over het ontwerp gewestelijk RUP Leidingstraat voor hoofdtransportleidingen tussen Dilsen en Lommel omdat reeds een vergunning voor de werken werd afgeleverd in toepassing van het DRO art waardoor een advies van Vlacoro niet meer relevant is. Verleend te Brussel op 14 oktober 2003, Lieve Reenaers, vaste secretaris Prof. dr. Boudewijn Bouckaert, voorzitter Bijlage: overzicht van de ingediende bezwaarschriften en adviezen 6