Zomerbrief 2010 Gemeente Slochteren

Transcriptie

1 Zomerbrief 2010 Gemeente Slochteren

2 Inleiding In de loop van 2008 zijn we ons allemaal gaan realiseren dat het moeilijker is dan het lijkt om de toekomst te voorspellen. In december keken we al heel anders tegen de toekomst van de wereld/europa/nederland aan dan in de zomer van dat jaar, toen we nog onbekommerd vakantie vierden en de term kredietcrisis nog niet was gemunt. Zo weten we ook niet of deze economische recessie nog een aantal jaren aanhoudt, of dat de wereldeconomie in 2010 de weg naar herstel al weer ingeslagen zal zijn. Het is in deze tijd dan ook bijna onmogelijk om macro-economische ontwikkelingen met een redelijke mate van betrouwbaarheid te vertalen naar de schaal van Slochteren. Eigen kompas Daarom is het misschien wel beter te varen op eigen kompas en te vertrouwen op ons eigen richtinggevoel. Ook omdat we kiezen voor een duurzame ontwikkeling van onze gemeente en niet gaan voor het kortetermijn-effect. Alles wat we doen moet een duurzaam effect hebben op de kwaliteit van de leefomgeving, van onze samenleving, op de kwaliteit van wonen, werken, leren in Slochteren. Dat betrouwbare kompas hebben we bij de hand in de vorm van onze toekomstvisie, het land van Slochteren De toekomstvisie hebben we in 2008 en 2009 geconcretiseerd in ruimtelijk beleid, in het WMO-beleid, jeugdbeleid, in de bestuurlijke agenda voor onze kernen, maar ook in instrumenten als het leefbaarheidsfonds en het accommodatiefonds. Dit is de koers die we willen varen. Dat betekent dat we, met voldoende gevoel voor realisme, hier een optimistisch beeld voor de ontwikkeling van onze gemeente in 2010 kunnen schetsen. Dat kunnen we vooral, omdat we vertrouwen hebben in de inzet van onze inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties. De afgelopen jaren is gebleken dat we door een degelijk financieel beleid de ruimte kunnen creëren om onze ambities te realiseren. Samen met onze inwoners werken we ook in 2010 verder aan een mooier en socialer Slochteren. Ook in 2010 trekken we de consistente lijn door, in de richting van de stip op de horizon, zoals we die in onze toekomstvisie hebben benoemd. Gedeelde verantwoordelijkheid, meedoen en duidelijkheid zijn daarbij de kernbegrippen. In Slochteren nemen we onze verantwoordelijkheid en spreken we elkaar ook aan op die verantwoordelijkheid. Iedereen kan meedoen, niemand hoeft tegen zijn zin aan de kant te blijven staan. Duidelijkheid mogen inwoners en organisaties van de gemeente verwachten. In 2010 zullen er volop plannen en initiatieven zijn, niet alleen van het college maar vooral ook vanuit de Slochter gemeenschap, die ertoe bij dragen dat we dichter bij het ideaalbeeld uit de toekomstvisie komen. Die plannen en initiatieven hebben we in deze zomerbrief ondergebracht in de drie hoofdthema s uit de toekomstvisie: Wonen en werken in Slochteren, Recreatie en buitengebied en meedoen en voorzieningen. In deze zomerbrief geven we, in lijn met de toekomstvisie, aan wat onze beleidsmatige en financiële koers voorstellen zijn voor 2010 en volgende jaren. Daarop volgt een nadere uitwerking van deze voorstellen, gerangschikt naar het programma waar dit voorstel betrekking op heeft. Tenslotte wordt dit alles financieel vertaald in de Meerjarenbegroting op programmaniveau. Wonen en werken In 2010 gaan we verder met de aanpak van onze kernen zoals we die in de bestuurlijke agenda hebben beschreven. In Harkstede gaat het vooral om de relatie tussen het dorp en Meerstad, om er voor te zorgen dat Harkstede optimaal inspeelt op de kansen die Meerstad biedt. Dit willen we faciliteren door een structuurvisie voor het gebied rond de Hoofdweg. In Siddeburen zijn de initiatiefnemers bezig met de herontwikkeling van locatie Spijker, met het realiseren van nieuwe huisvesting voor de bewoners van de Deel en het zorgen voor een woningvoorraad die ook in kwalitatieve zin aansluit bij toekomstige behoeften aan levensloopbestendige en nultredewoningen in de nabijheid van zorgvoorzieningen. Hiermee krijgt de structuurvisie Siddeburen concreet vorm. Daarnaast zal de tweede fase van bedrijventerrein Kalverkampen in procedure zijn. Zomerbrief 2010, pagina 2

3 In het dorp Slochteren verwachten we dan al bezig te zijn met het bouwrijp maken van de kavels aan de Verlengde Veenlaan en met de herontwikkeling van het terrein van de voormalige gemeentewerf, op basis van de plannen die we in de loop van 2009 zullen hebben gemaakt en besproken met inwoners, belanghebbenden en met de raad. Veiligheid Van de gemeente wordt ook verwacht dat we al het mogelijke doen om de veiligheid van de inwoners te garanderen. Omdat de samenleving risico s, ook al zijn ze van nature altijd aanwezig, eigenlijk nauwelijks kan of wil accepteren moeten we de inzet van de overheid op het gebied van veiligheidszorg steeds blijven vergroten. Dat leidt tot een kwaliteitssprong en schaalvergroting tot het niveau van de veiligheidsregio en vanzelfsprekend ook tot hogere kosten om de hogere verwachtingen op het gebied van veiligheid en crisismanagement waar te kunnen maken. Omdat we steeds meer oog hebben voor onveilige situaties, ook in de privé-sfeer, zijn er ook meer kosten verbonden aan snelle en adequate interventies en hulpverlening aan zowel slachtoffers als daders van huiselijk geweld. Beter en duurzaam wonen Werken aan de kwaliteit van de woonomgeving en werken aan duurzaamheid kunnen we combineren in een vernieuwende, zelfs experimentele aanpak van de bestaande (particuliere en sociale) woningvoorraad. Als we in 2009 onderzocht hebben welke belemmeringen eigenaren ervaren die hen er van weerhoudt om hun eigen woning aan te passen aan hedendaagse eisen op het gebied van energieverbruik en levensloopbestendigheid, kunnen we in 2010 specifieke en doelgerichte instrumenten ontwikkelen en inzetten om de bestaande woningvoorraad toekomstvast en daarmee ook waardevast te maken. Bij de keuze van die instrumenten willen we geen verantwoordelijkheden overnemen, maar wel, in lijn met de toekomstvisie, een initiërende rol kiezen waarmee we anderen stimuleren om ook een actieve bijdrage te leveren aan een duurzaam Slochteren. Het gaat dan om voorlichting en bewustwording, maar ook om het faciliteren van een collectieve aanpak door meerdere eigenaren om zo de kosten te drukken, omdat anders de investeringen niet rendabel te maken zijn. Terugdringen van de kosten voor energie is van belang, omdat deze bij oudere woningen een steeds groter deel van de totale woonlasten zullen gaan vormen en dus een behoorlijke aanslag doen op het vrij besteedbaar inkomen van de bewoners. Hierbij willen we nadrukkelijk een koppeling leggen tussen het verbeteren van de woningkwaliteit en het upgraden van de kwaliteit van de openbare ruimte. Ook willen we onderzoeken of we in de (gemeentelijke) woonlasten een incentive in kunnen bouwen voor eigenaren die investeren in de duurzaamheid en de levensloopbestendigheid van hun woningen. Overigens zullen we ook in onze eigen bedrijfsvoering duurzaamheid meer prioriteren, door duurzame inkoop, energiebesparende maatregelen en door te kiezen voor vernieuwbare energiebronnen. We realiseren ons dat de overheid een voorbeeldfunctie heeft; onze ambities moeten een aansporing zijn voor anderen. Werken aan werk We hopen dat onze inspanningen in de afgelopen jaren om mensen toe te leiden naar (betaald) werk er voor zorgen dat ze de werkplek die ze hebben gevonden ook in moeilijkere tijden kunnen behouden of als dat niet het geval is, snel weer ander werk kunnen vinden. De goede ketensamenwerking met UWV WERKbedrijf maakt het mogelijk tijdig te investeren in mensen die werkloos dreigen te worden. De realiteit is echter dat de verslechterende economie en de krimp van de economie niet aan de werkgevers en werknemers in onze gemeente voorbij gaat. De realiteit is helaas ook dat we als gemeente maar zeer beperkte mogelijkheden en relatief bescheiden budgetten hebben om zelf arbeidsplaatsen te creëren. De beschikbare middelen zullen we in 2010 ook in gaan zetten voor loonkostensubsidies en voor het creëren van maatschappelijk nuttige banen in nauwe samenwerking met werkgevers in onze gemeente. We zetten in op het zo veel mogelijk faciliteren van bestaande en nieuwe ondernemingen in onze gemeente (en dat is veel breder dan alleen het aanbieden van vestigingslocaties) en daarnaast werken we aan het zo goed mogelijk ontwikkelen van de competenties van de beroepsbevolking in onze gemeente. Zomerbrief 2010, pagina 3

4 Gelet op de economische structuur van de gemeente is het van belang specifiek aandacht te besteden aan (kleine) zelfstandigen en agrarisch ondernemers. Hiervoor sluiten we aan bij de Stimulering Innovatie Plattelandsondernemingen (STIPO) ter versterking van de landbouw en de kleinere toeristische ondernemers. Ondanks onze inspanningen vinden we het verstandig te anticiperen op een stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden in De eerste 10 % overschrijding van het toegekende budget voor het inkomensdeel van de WWB is eigen risico dat voor rekening van de gemeente komt. In 2010 moeten we daarom rekening houden met extra lasten van We verwachten dat het BWR, Bedrijf voor Werk en Reïntegratie zich in 2010 zal bewijzen als ketenpartner van onze gezamenlijke sociale dienst, een bedrijf dat in staat is iedereen maatschappelijk te laten participeren door de afstand tot de arbeidsmarkt te overbruggen, zonder daarbij belemmerd te worden door administratieve bepalingen of wijze van financiering van reïntegratietrajecten en additionele werkgelegenheid. De samenwerking van werkvoorzieningsschap Trio en stichting Baanvak maakt deze organisaties robuuster en schept daarmee de voorwaarden om zo efficiënt en effectief mogelijk mensen naar betaald werk toe te leiden. Recreatie en buitengebied Speerpunten in 2010 qua recreatieve ontwikkeling zijn: de ruimtelijke en programmatische invulling van het hart van Slochteren rond de Slochterhaven, het ontstaan van het meer van Meerstad en de uitwerking van de gebiedsvisie Steendam-Schildmeer in lijn met de Bestuurlijke agenda voor onze kernen. Belangrijk is dat we naast de meer ingrijpende en op de lange termijn gerichte ontwikkeling van de recreatieve potentie van de gemeente ook voldoende oog hebben voor de details die er toe doen: goede bewegwijzering, aantrekkelijke fiets-, wandel-, ruiter- en vaarroutes waarmee de soms verscholen kwaliteit van het gebied onthullen en ontsluiten. Pleisterplaatsen als picknickbankjes, uitkijktorens, schuilhutten maken het verblijf in de natuur aangenamer, hoewel we verwachten dat de recreërende bezoekers van onze gemeente (en daartoe rekenen we ook onze eigen inwoners) een terras ook weten te waarderen. Schildmeer Omdat het Schildmeer, naast de Fraeylemaborg, een van de belangrijkste recreatieve en toeristische bestemming is in onze gemeente, vinden we het van het grootste belang dat Steendam ook goed bereikbaar is vanaf de N33. In 2009 wordt een aanvang gemaakt met de realisatie van een volwaardige verbinding met de N33 via de Geerlandweg. De kapitaallasten hiervan drukken dus vanaf 2010 op de begroting. Overigens zal de zandwinning ten zuiden van het Schildmeer gedurende een aantal jaren voor incidentele opbrengsten zorgen. Agrarische ontwikkeling Ruimte voor agrarische ontwikkeling geven we door de actualisatie van bestemmingsplannen, met name het bestemmingsplan buitengebied. Ook de beleidsregels die we vastgesteld hebben om ruimtelijke initiatieven als verbreding van een agrarisch bedrijf, hergebruik van vrijgekomen agrarische gebouwen, mestopslag en de productie van biogas te kunnen beoordelen op hun inpassing in de omgeving geven meer ruimte voor ontwikkeling waar dat mogelijk en wenselijk is. Vitaal platteland Een vitaal platteland blijkt vooral uit de leefbaarheid en het voorzieningenniveau in de kleine kernen. Initiatieven vanuit de inwoners van de kleine kernen kunnen we stimuleren en faciliteren door financiële bijdragen uit het leefbaarheidsfonds, het accommodatiefonds en cofinanciering in het kader van de Vitaal Platteland en het loket levende dorpen. Het succes van deze financiële regelingen blijkt onder meer uit het feit dat een groot deel van het regionaal beschikbare PMJP-budget aan Slochter initiatieven is besteed, wat tot een investeringsimpuls van meerdere miljoenen in onze gemeente heeft geleid. Deze trend willen we in de komende jaren doorzetten. Vanuit het gedachtegoed van de toekomstvisie werken we zo samen aan concrete impulsen voor de leefbaarheid van onze gemeente. We gaan er vooralsnog vanuit dat er in 2010 er voor gemeentelijke cofinanciering nog voldoende reguliere middelen beschikbaar zijn, onder meer in het accommodatiefonds. Indien de situatie zich voordoet dat het jaar 2009 afsluit met een positief Zomerbrief 2010, pagina 4

5 rekeningresultaat kan overwogen worden om uit de eventuele resultaatbestemming 2009 een extra dotatie aan deze fondsen plaats te doen vinden. Wegen en verkeer Omdat we in 2009 een inhaalslag in het wegenonderhoud hebben kunnen maken, ligt in 2010 het accent op de veiligheid van de wegen voor alle verkeersdeelnemers. Als we kiezen voor een inrichting van de wegen die past bij de uitgangspunten van duurzaam veilig, ontstaat er een duidelijk wegbeeld waaraan de weggebruiker kan zien welke maximumsnelheid daar geldt en kan de politie ook daadwerkelijk gaan handhaven op snelheidsovertredingen. Daarnaast investeren we in de aanleg van fietspaden, zowel voor woon-werkverkeer als voor recreatief gebruik. In 2010 werken we aan het toegankelijk maken van het openbaar vervoer voor reizigers met lichamelijke beperkingen door het aanpassen van een groot aantal bushaltes. Meedoen en voorzieningen Peuterspeelzalen, kinderopvang Peuterspeelzalen en kinderopvangvoorzieningen worden steeds meer een basisvoorziening en groeien, vooral inhoudelijk, ook steeds meer naar elkaar toe. In het streven onderwijsachterstanden op latere leeftijd te voorkomen, ontwikkelen vooral de peuterspeelzalen zich steeds meer tot een voorschool. In een op leren en ontwikkeling gerichte omgeving voor kinderen van twee tot vier jaar wordt de ontwikkeling van jonge kinderen gestimuleerd en gemonitord, zodat ontwikkelingsachterstanden vroegtijdig worden gesignaleerd en aangepakt. Financieel vertaalt deze ambitie zich in het steeds breder aanbieden van huisvesting aan kinderopvangcentra, een investering die door toenemende huuropbrengsten wordt gedekt. We gaan er van uit dat als het kabinet besluit tot professionalisering van het peuterspeelzaalwerk (twee betaalde leidsters per groep) de hogere kosten ook door het rijk bekostigd zullen worden. Verhoging van de ouderbijdragen is geen optie omdat daarmee de toegankelijkheid van de voor- en vroegschoolse educatie, vooral voor kinderen die minstens één niet-werkende ouder hebben, onder druk komt te staan. Brede scholen We vinden dat de vorming van Brede Scholen de beste kansen schept voor een goede ontwikkeling van het kind, het gezin en de buurt. Het gaat dus om het verbinden van het primair onderwijs met Voor- en Vroegschoolse Educatie, centra voor jeugd en gezin en culturele en maatschappelijke voorzieningen als de bibliotheek, sport en cultuureducatie. Samenhang in het aanbod en gerichtheid op buurt of dorp zijn dus belangrijker dan denominatie. Het is weliswaar een voordeel als een brede school alle functies onder één dak kan huisvesten, maar dit is geen absolute voorwaarde om integratie op inhoudelijke gronden tot stand te brengen. Daarom hechten wij ook belang aan het verdiepen van de programmatische samenhang door de beoogde partners in een brede school. Als partijen elkaar kunnen vinden op inhoud, komt de vertaling in een gebouw en een programma van eisen daar vanzelfsprekend uit voort. Deze uitgangspunten zullen wij hanteren in het proces van totstandkoming van brede scholen in de dorpen Slochteren en Siddeburen, zoals wij ook in de bestuurlijke agenda voor onze kernen hebben aangegeven. In Harkstede wordt de permanente uitbreiding van de Borgstee in 2010 en 2011 gerealiseerd, zowel voor het openbaar primair onderwijs als voor de kinderopvang. In samenhang met deze plannen wordt ook het tweede deel van de installatietechnische werkzaamheden voor een betere klimaatbeheersing zo snel mogelijk uitgevoerd. Accommodatiefonds Inmiddels is vast komen te staan dat het grootste deel van de opbrengst uit de verkoop van de aandelen Essent in 2009 ontvangen zal worden. Wij zullen de raad nog dit jaar voorstellen een deel van deze opbrengst te bestemmen door het accommodatiefonds eenmalig te voeden met een bedrag van Hiermee kunnen we een investeringsimpuls geven die de kwaliteit van onze gemeenschapsvoorzieningen verhoogt, zonder dat dit effect heeft op de begroting in de vorm van jaarlijkse kapitaallasten. Zwembad de Tobbe In afwachting van de definitieve besluitvorming over een eventuele verhuizing van zwembad de Tobbe als onderdeel van de invulling van Slochteren-centrum zal het zwembad in elk geval nog een aantal jaren op de huidige plaats gevestigd blijven. Tot het moment dat de gewenste verplaatsing een feit is moeten we er rekening mee houden dat groot onderhoud en aanpassingen van opstallen en installaties nodig kunnen zijn om het zwembad in stand te houden. Op basis van een inventarisatie van het noodzakelijke onderhoud of Zomerbrief 2010, pagina 5

6 renovatie weten we zeer binnenkort exacter wat de benodigde investering zal zijn. Vooralsnog gaan we uit van een bedrag van Bij de tweede bestuursrapportage 2009 zullen we aan de raad voorstellen ook deze bijdrage te financieren uit de opbrengst van de verkoop van de Essent-aandelen, die we op dat moment voor het overgrote deel ontvangen zullen hebben. Cultuurbeleid Ontmoeting is een van de centrale begrippen in de toekomstvisie. Kunst en cultuur verbindt mensen, creëert ontmoetingen. Daarom vinden we kunst en cultuur belangrijk in onze gemeente. Culturele ontwikkeling en bagage is nodig om in de hedendaagse gecompliceerde maatschappij te kunnen functioneren. Een groot deel van de toeristische aantrekkingskracht wordt gevormd door ons cultureel erfgoed. En culturele kwaliteit van de woonomgeving is belangrijk om ons te kunnen onderscheiden, om voldoende aantrekkingskracht te hebben op de woonconsumenten waarvoor we hoogwaardige woonmilieus waaronder Meerstad ontwikkelen. Zonder al te veel vooruit te lopen op het nieuwe cultuurbeleid zien wij drie speerpunten in het nieuwe cultuurbeleid: 1. de uitbouw van cultuureducatie, binnen- en buitenschools, voor kinderen, jongeren en volwassenen. 2. het instandhouden van een goede basale culturele infrastructuur. Hiertoe rekenen wij de culturele raad, de culturele werkplaats, de bibliotheek en de artotheek. 3. In de culturele infrastructuur zien we de Fraeylemaborg als een speerpunt. De museale borg biedt in een passende omgeving een aantrekkelijk, spannend en educatief tentoonstellingsprogramma, zowel in de Borg zelf als daar omheen in het Bospark, en weet zo bezoekers elke keer opnieuw te boeien. De grote aantallen bezoekers, zowel uit de eigen gemeente, de regio, als uit binnen- en buitenland dragen bij aan een hoog rendement voor de inzet en de investeringen die we doen in ons aanbod op het gebied van kunst en cultuur. Hoe gaan we deze plannen in 2010 realiseren? Om deze plannen te kunnen realiseren, is het doorzetten van het huidige, gedegen financieel beleid een voorwaarde. Immers, deze strategie heeft geleid tot een goede financiële huishouding. Hiermee kunnen we onze toekomstgerichte strategie continueren: nu investeren om daarvan in de toekomst de vruchten te plukken in de vorm van de groei van onze gemeente. We hebben daarom verder gezocht naar financiële ruimte om zo veel mogelijk ambities van onze inwoners, de raad en het college te kunnen realiseren. Dit zonder de lasten voor de burger te verhogen. Daarbij is, zoals gebruikelijk, ook gekeken of er binnen het bestaande beleid en de daarvoor bestemde budgetten in de beheersbegroting nog ruimte is om andere keuzes te maken. Dat maakt het mogelijk om andere accenten te leggen en zo de uitvoering van nieuw beleid ook financieel te vertalen. Deze exercitie heeft geleid tot een opbrengst die we in de bijgevoegde meerjarenbegroting als beschikbare ruimte voor nieuw beleid hebben verwerkt. Daarnaast rekenen we in 2010 ook op de financiële baten van de samenwerking met Hoogezand-Sappemeer, omdat de structurele samenwerking van beide gemeenten in de loop van 2009 zal zijn geïmplementeerd. Hoewel we dit nog niet ten volle kunnen kwantificeren, zullen we ons inzetten om in 2010 een substantieel deel van de in opdracht van de Gemeenschappelijke Regeling Meerstad uit te voeren werkzaamheden naar ons toe te halen. De vergoeding die hier tegenover staat kunnen we naar keuze inzetten ter versterking van ons weerstandsvermogen of om extra personele inzet mogelijk te maken voor prioriteiten die gelden voor de totale gemeente. Zomerbrief 2010, pagina 6

7 Programma 1 Veiligheid Veiligheidshuis Het veiligheidshuis in Groningen is op 7 november 2008 geopend en richt zich op alle gemeenten in de provincie Groningen. In het veiligheidshuis vindt ketenafstemming plaats onder meer over de thema s veelplegers, jeugd, overlast en huiselijk geweld. Het regionaal college heeft positief gereageerd op het voorstel van de commissie Meijerman om een gemeentelijk bestuurlijk functionaris in het veiligheidshuis te positioneren. De kosten daarvan zijn op basis van inwonerstal per gemeente berekend. Totale kosten voor de gemeente Slochteren 5100 per jaar. In principe geldt dit eerst voor 2009 en 2010, bij een positieve evaluatie wordt dit gecontinueerd. Wet gemeentelijke antidiscriminatie-voorzieningen Binnenkort treedt de Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen in werking. Deze wet verplicht gemeenten een onafhankelijke antidiscriminatievoorziening in het leven te roepen. De gemeente Slochteren heeft samen met 23 andere Groninger gemeenten besloten om de uitvoering van deze wet bij het Discriminatiemeldpunt Groningen onder te brengen. De bijdrage hiervoor bedraagt 0,50 per inwoner. Totale kosten per jaar. Veiligheidsmonitor Onlangs heeft het college ingestemd met de uitvoering door het CMO van de veiligheidsmonitor. De veiligheidsmonitor is een periodiek tweejaarlijkse enquête naar leefbaarheid en veiligheid in de gemeente Slochteren. De totale kosten voor het uitvoeren van de veiligheidsmonitor 2009 bedragen Het betreft hier een tweejaarlijks onderzoek. De kosten hiervoor worden dus ook slechts eenmaal per twee jaar gemaakt. Veiligheidsregio De veiligheidsregio Groningen is in oprichting. Momenteel worden diverse stappen ondernomen om te komen tot een volwaardige inbreng van de gemeentelijke kolom. De eerste opzet van de begroting voor deze gemeentelijke kolom geeft aan dat meer inzet van gemeenten nodig zal zijn zowel in geld als in menskracht. Voorlopige berekeningen laten zien dat de huidige bijdrage voor de gemeentelijke kolom structureel zal moeten stijgen van 0,86 naar 1,50 per inwoner van de gemeente. Totale extra kosten bedragen afgerond De wet op de veiligheidsregio's zal zeer binnenkort van kracht zijn. Naar verwachting treedt deze per 1 januari 2010 in werking. Deze wet beoogt een efficiënte en kwalitatief hoogwaardige organisatie van de brandweerzorg, GHOR, rampenbestrijding en crisisbeheersing onder een regionale bestuurlijke regie te realiseren. De gekozen schaalgrootte is die van de politiekorpsen, in ons geval dus de provincie Groningen. De te vormen veiligheidsregio gaat vanaf 2010 een verhoging van de kosten met zich mee brengen. De voorbereiding voor de te vormen veiligheidsregio zijn op dit moment in volle gang. Naast de kosten voor de gemeente als gemeentelijke kolom gaat naar verwachting ook de gemeentelijke bijdrage aan het crisismanagement omhoog. De wet op de veiligheidsregio s creëert onder andere voorwaarden om de kwaliteit van de brandweer te verhogen door het bieden van een wettelijke basis van landelijke, uniforme kwaliteitseisen waaraan de brandweerzorg ten minste moet voldoen. De hulpverleningsdienst schat op dit moment in dat de gemeentelijke bijdrage voor crisismanagement voor 2010 verhoogd gaat worden met circa 3,- per inwoner. Omdat over het moment van invoering nu nog geen zekerheid bestaat, hebben we dit bedrag voor het jaar 2010 nog gekwantificeerd binnen de risico s. Programma 2 Openbaar onderwijs De gemeente voert voor OPOS het gebouwenonderhoud uit. Wij ontvangen in 2010 van OPOS daarvoor een vergoeding van en in 2011 een vergoeding van Deze bedragen Zomerbrief 2010 per programma, pagina 1

8 dienen als inkomsten te worden opgenomen in de begroting. Omdat de in 2010 te ontvangen vergoeding van OPOS nog niet de volledige kosten dekt van de gemeente, subsidieert de gemeente de openbare basisscholen in natura (namelijk via inzet van de Backoffice Openbare Werken). Daarom ontvangen de bijzondere scholen, in het kader van gelijkstelling, in 2010 van ons een vergoeding van (voor de 4 bijzondere scholen gezamenlijk). In 2011 ontvangen wij van OPOS een vergoeding voor het herstelonderhoud die de gemeentelijke kosten geheel dekt. Daardoor is doorbetaling aan het bijzonder onderwijs vanaf 2011 niet meer aan de orde. Programma 3 Gemeenschapsvoorzieningen Bijdrage peuterspeelzaalwerk (kosten vervanging) Bij de overname van ons peuterspeelzaalwerk door Stichting Kindercentra Slochteren (SKS) is de afspraak gemaakt dat de jaarlijkse kosten vervanging personeel voor rekening van de gemeente zijn. Deze kosten zijn tot en met 2008 steeds ten laste gelegd van ontstane reserves. Deze zijn reserves zijn inmiddels besteed aan ziektevervanging, waardoor we hiervoor vanaf 2010 een bedrag op moeten nemen in de bijdrage aan SKS, die hierdoor circa hoger uit zal vallen. Harmonisatie kinderopvang, peuterspeelzalen en VVE Het kabinet heeft gepland om per 1 augustus 2010 peuterspeelzalen en de Voor- en Vroegschoolse Educatie onder de Wet Kinderopvang te brengen. Dit zal betekenen dat er binnen deze voorzieningen meer personeel ingezet moet worden op een groep (van 1 naar 2 leidster per 16 kinderen). Het kwaliteitsniveau binnen de peuterspeelzalen zal dan stijgen van niveau 1 naar niveau 2. De netto stijging van de peuterspeelzaalkosten kan in onze gemeente maximaal bedragen. Staatssecretaris Dijksma trekt in ,5 miljoen uit voor meer betere en voorschoolse educatie en 60 miljoen voor verbetering van de kwaliteit en toegankelijkheid van peuterspeelzalen. Hoeveel de gemeente ontvangt ter dekking van de stijgende kosten voor kwaliteitsverbetering is nu nog niet duidelijk. Voorbereiding bouw brede scholen Slochteren / Siddeburen In de bestuurlijke agenda Sporen naar het Land van Slochteren 2020 heeft het college besloten om in te zetten op een toekomstige ontwikkeling van brede scholen in de kernen Slochteren en Siddeburen. Doordat de betrokken scholen niet meer aangepast hoeven te worden aan Lokaal Maatwerk kan het budget wat hiervoor was geraamd ingezet worden voor de voorbereiding van de bouw van de brede scholen. Dit zal beschikbaar komen onder de voorwaarde dat de betrokken partners hebben laten zien inhoudelijk samen te kunnen werken. Geraamd is hiervoor (uit het budget voor Lokaal Maatwerk dit bedrag was al vastgelegd in de meerjarenbegroting). Huren tijdelijke uitbreiding obs Driespan In de begroting die in 2008 is vastgesteld, is voor de jaren 2010 en 2011 een bedrag van opgenomen. De werkelijke kosten, berekend op basis van het huurbedrag en de periode dat deze lokalen noodzakelijk zijn, bedragen circa per jaar. Permanente uitbreiding De Borgstee Harkstede De uitbreiding is in de tijd verplaatst naar 2010 en De start van de bouw zal niet meer dit jaar plaats kunnen vinden, onder andere door de nog te voeren bestemmingsplanprocedure. De bedragen zijn nu gebaseerd op het globale programma van eisen. Daarnaast zijn er de kosten voor verbetering van het binnenklimaat in het gebouw. Tevens is opgenomen dat er voor de kinderopvang wordt gerekend met een kostendekkende huurprijs. Verder zullen wij aanspraak maken op beschikbare subsidies voor aanpassingen binnen brede scholen. Verwijderingskosten units OBS Driespan Voor 2011 is voor de verwijdering van de tijdelijke units bij OBS Driespan incidenteel opgenomen. Zomerbrief 2010 per programma, pagina 2

9 Gymzaal de Wiekslag Het geraamde budget is op 0 gezet, omdat deze gymzaal niet meer als zodanig wordt gebruikt en de bijdrage hieraan komt te vervallen na uitvoering van het project Lokaal Maatwerk. 1e inrichting Borgstee De kosten voor de 1e inrichting zijn verlaagd van naar omdat tweederde deel van dit budget is al beschikbaar gesteld in Bouw Brede School Meerstad Dit maakt deel uit van de begroting van de Gemeenschappelijke Regeling. In financieel opzicht maakt dit geen verschil, want de kosten van de school waren al budgettair neutraal opgenomen in onze begroting. Niet vergoede uitgaven (godsdienstonderwijs/hvo en bijdrage GPC) Deze post komt te vervallen. Voor godsdienstonderwijs komt er een rijkssubsidieregeling. Deze komt in de plaats van de gemeentelijke subsidie. De bijdrage voor onderwijsbegeleiding aan het GPC is afgebouwd. Dit houdt in dat we hierop minder uitgeven. Renovatie zwembad In de Bestuurlijke Agenda voor de kernen is vastgelegd dat de verplaatsing van het zwembad naar de Slochterveldweg niet aansluit op de visie van het college met betrekking tot centrumvorming van het dorp Slochteren. Op de middellange termijn is verhuizing naar de omgeving van de Slochterhaven een mogelijkheid die serieus onderzocht zal worden. In afwachting van de definitieve besluitvorming over een eventuele verhuizing van zwembad de Tobbe als onderdeel van de invulling van Slochteren-centrum zal het zwembad in elk geval nog een aantal jaren op de huidige plaats gevestigd blijven. Tot het moment dat de gewenste verplaatsing een feit is moeten we er rekening mee houden dat groot onderhoud en aanpassingen van opstallen en installaties nodig kunnen zijn om het zwembad in stand te houden. Op basis van een inventarisatie van het noodzakelijke onderhoud of renovatie weten we zeer binnenkort exacter wat de benodigde investering zal zijn. Vooralsnog gaan we uit van een bedrag van Bij de tweede bestuursrapportage 2009 zullen we aan de raad voorstellen deze bijdrage te financieren uit de opbrengst van de verkoop van de Essent-aandelen, die we op dat moment voor het overgrote deel ontvangen zullen hebben. Programma 4 Maatschappelijke ondersteuning Hulpverlening in kader van Wet op het Tijdelijk Huisverbod Per 1 januari 2009 is de Wet op het Tijdelijk Huisverbod van kracht gegaan. Hierdoor is het mogelijk om via het bestuursrecht een (potentiële) pleger van huiselijk geweld gedurende 10 dagen de toegang tot zijn/haar woning te ontzeggen. Het doel van het huisverbod is om een adempauze te creëren voor het betrokken gezin én om hulpverlening op gang te brengen om zo (de dreiging van) huiselijk geweld te doen stoppen. Maatschappelijk werk (Noordermaat) verzorgt voor Slochteren de hulpverlening in de 10 dagen nadat een huisverbod is opgelegd. Ook de dader aanpak bij een huisverbod is een taak voor de gemeente. Voor 2010 moet in de begroting een bedrag van worden gereserveerd voor de hulpverlening van het slachtoffer en de daderaanpak. Huisvesting vergunninghouders In 2009 dienen naar verwachting meer vergunninghouders per jaar te worden gehuisvest (10 in 2009, in vergelijking met 5 in 2008). Naar verwachting zal deze trend doorzetten in 2010 als gevolg van een hoger aantal asielaanvragen. Rekening dient te worden gehouden met meer Wwb aanvragen en meer kosten voor huisvesting van vergunninghouders. Het financieel effect hiervan is op dit moment lastig in te schatten. Zomerbrief 2010 per programma, pagina 3

10 Gebiedsgericht werken Jeugdbeleid In het kader van het gebiedsprogrammma Hoogezand-Sappemeer en Slochteren moeten we ook zelf een budget hebben voor activiteiten in het kader van het gebiedsgericht werken voor jeugd en jongeren. De invulling van deze activiteiten wordt nog nader bepaald in overleg met de partners: de provincie en de gemeente Hoogezand-Sappemeer.De uitvoering zal in 2010 plaats gaan vinden. Recreatie en toerisme De provincie heeft in overleg met de regio s het voortouw genomen om een nieuw provinciedekkend fietsroutenetwerk op te zetten volgens het knooppuntensysteem. Hiermee kan een fietser zijn eigen route bepalen en tegelijk toeristisch en recreatief belangrijke locaties bezoeken. Gezien het succes in de rest van het land geeft deelname aan het netwerk een hoge toegevoegde waarde. Op dit moment worden provinciaal de kosten in beeld gebracht. Bij het opstellen van de begroting 2010 zullen we de geraamde kosten meenemen indien deze op dat moment bekend zijn. In samenwerking met de ondernemers worden op relevante knooppunten extra informatiepanelen geplaatst. Dit onderdeel wordt ingebracht in Vitaal Platteland, de gemeentelijke cofinanciering is 25% van de totale kosten ( in 2010). Deze eenmalige kosten zullen buiten de reguliere begroting worden gedekt. Cultuurbeleid In moest er als gevolg van de financiële perspectieven een pas op de plaats worden gemaakt met de uitvoering van het gemeentelijke cultuurbeleid. De culturele sector heeft in de afgelopen jaren echter allesbehalve stil gestaan. Niet voor niets is er van verschillende zijde beroep gedaan op een actualisatie van het gemeentelijk beleid op het gebied van kunst en cultuur. De cultuurnota, waaraan momenteel gewerkt, voorziet hierin. Deze beleidsmatige inhaalslag leidt tot de noodzaak om meer financiële middelen in te zetten. In totaal gaat het om een structurele verhoging voor het cultuurbudget van in 2010 en volgende jaren. Dit is nodig voor het realiseren van ambities die zullen worden geformuleerd in de cultuurnota. Zonder hier op vooruit te lopen zien wij de volgende speerpunten voor cultuurbeleid: 1. Een breed aanbod aan cultuureducatie, het op niveau brengen van budgetten voor de basale culturele infrastructuur en het vergroten van de culturele en recreatieve aantrekkingskracht van de borg en omgeving. de uitbouw van cultuureducatie, binnen- en buitenschools, gericht op een kennismaking met zo veel mogelijk kunstzinnige disciplines en het financieel en fysiek bereikbaar maken van het CKV-aanbod voor zowel jongeren als volwassenen. De hoogte van de lesgelden zou geen belemmering mogen vormen voor iemands kunstzinnige ontwikkeling. 2. De basale culturele infrastructuur, die nodig is om culturele initiatieven tot stand te laten komen, die culturele ondernemers de mogelijkheid geeft om te functioneren, die makers van kunst en cultuurconsumenten van jong tot oud met elkaar in contact brengt. Onze intentie is het om de voorgestelde transformatie van de huidige culturele commissie naar een culturele werkplaats, een zelfstandige artotheek en een autonome culturele adviesraad in organisatorische en financiële zin mogelijk te maken. 3. De uitbouw van de Fraeylemaborg tot meer dan de traditionele attractie die je een keer gezien moet hebben: een museale borg die in een passende omgeving een aantrekkelijk, spannend en educatief tentoonstellingsprogramma biedt, zowel in de Borg zelf als in het Bospark, en zo bezoekers elke keer weer weet te boeien. De groei van de bezoekersaantallen en de bijdrage aan de culturele identiteit van de gemeente rechtvaardigt een verhoging van de jaarlijkse exploitatiesubsidie. Zo ontstaat er ook enige balans in de hoogte van de bijdragen van de verschillende subsidiënten van de Fraeylemaborg. Deze extra middelen zullen worden geïnvesteerd in verhoging van de kwaliteit van het lokale aanbod, versterking van de programmering en het samenstellen van arrangementen voor specifieke doelgroepen. Vitaal Platteland In de afgelopen jaren is er in de gemeente Slochteren ruim gebruik gemaakt van de subsidiemogelijkheden die Vitaal Platteland biedt. In totaal is in Slochteren een bedrag Zomerbrief 2010 per programma, pagina 4

11 geïnvesteerd van twee miljoen euro in projecten die een bijdrage leveren aan vitalisering van het platteland. Kenmerk van de regeling is dat er bij elke aanvraag een cofinanciering van de gemeente van ten minste 25% vereist is. De provincie dekt ook 25%; de overige 50% komt uit EU gelden. In totaal heeft Slochteren hiermee ruim1,5 miljoen aan gelden van provincie en EU binnengesleept. Maatschappelijke organisaties en de gemeente in staat geweest projecten te realiseren die anders onmogelijk waren geweest; variërend van de uitkijktoren in het dorpsrandpark en het fietspad langs de Meenteweg tot renovatie van het Dorpshuis Tonegido en verdere invulling van het Bredeschool-concept in Harkstede. De EU bijdrage voor de regio centraal (waaronder ook de gemeenten Groningen, Haren en Hoogezand-Sappemeer vallen) is geheel benut. Alle partijen in Vitaal Platteland overwegen om tot 2013 door te gaan met Vitaal Platteland. Onderzocht wordt of continuering mogelijk is samen met de provincie Groningen. Uitgangspunt is dan een cofinancierings methodiek waarbij gemeente en provincie beide 50% opbrengen. Wij hebben, gelet op de uitstekende resultaten van de afgelopen jaren, de intentie om op deze wijze verder te gaan, omdat we hiermee een zeer relevante stimulans aan de vitalisering van het platteland geven In de afgelopen jaren is voor de cofinanciering van de gemeente geen vast budget aanwezig geweest. Bijdragen zijn incidenteel gedekt, in de komende jaren zullen we dit continueren In een eerste inschatting van projecten tot 2013 wordt uitgegaan van een projectinzet van opnieuw ca. 2 miljoen in de komende 4 jaren. Voor een deel betreft het projecten waarvoor al dekking in de begroting is voor het Slochter deel. Het betreft daarnaast ook projecten waarvoor de cofinancieringbijdrage kan worden gedekt doordat de aanvrager een beroep doet op het leefbaarheidsfonds, het accommodatiefonds of de welzijnssubsidies. Programma 5 Werk en Inkomen Inkomen Er is op dit moment nog onvoldoende duidelijkheid over het effect van de economische crisis op het aantal bijstandsgerechtigden. In de eerste vier maanden van 2009 is het aantal bijstandsgerechtigden met circa 30 personen toegenomen, zonder dat hiermee is gezegd dat deze trend zich ook in die mate zal doorzetten in de rest van In lijn met landelijke prognoses houden we rekening met de mogelijkheid dat het aantal bijstandsgerechtigden nog verder zal stijgen met 30 tot 40 personen. De bijdrage van het Rijk voor de bijstandsuitkeringen (het zgn. I- deel) is voor 2009 gebaseerd op een aantal van 155 personen (de stand op 31 december 2007). Het aantal bijstandsgerechtigden bedroeg op 1 januari 125 personen. Dit betekent dat een toename van gemiddeld 30 personen over 2009 binnen het toegekende budget voor 2009 kan worden opgevangen. Bij overschrijding van de uitgaven voor het I-deel is de eerste 10 procent voor rekening van de gemeente, voor het meerdere heeft het rijk een vangnetregeling. Voor 2010 mag worden aangenomen dat de uitgaven voor het I-deel het toegekende budget gaan overschrijden, omdat het budget dan wordt toegekend op 125 bijstandsgerechtigden (de stand op de peildatum 31 december 2008). Deze overschrijding is gebaseerd op de toename van het aantal bijstandsgerechtigden in 2009 en de landelijke prognose dat het aantal bijstandsgerechtigden tot het voorjaar van 2010 zal toenemen maar daarna stabiel blijft. Omdat het toegekende budget voor het I-deel in 2010 lager is dan in 2009, zal er voor toegevoegd worden, ter dekking van de 10 procent eigen risico voor de gemeente. Economische zaken De provincie is voornemens om in het kader van het Actieplan Vitaal Platteland een STIPOregeling in te voeren ter versterking van de landbouw en toeristische MKB-ondernemers. STIPO staat voor Stimulering Innovatie Plattelandsondernemingen en is bedoeld om kleinschalige ondernemers te stimuleren en op weg te helpen in het realiseren van hun initiatieven en de hieruit voortvloeiende investeringen. De regeling geldt voor de periode (drie jaar) en subsidieert de helft van externe adviezen (met een maximum van 3.000) en 30 procent van innovatieve investeringen (met een minimum van en een maximum van ) op Zomerbrief 2010 per programma, pagina 5

12 het vlak van duurzame bedrijfsuitrusting en gebouwen. Daarnaast is er in ieder geval in het eerste jaar gratis een coach beschikbaar die de ondernemer ondersteunt bij zijn subsidieaanvraag. Het college ondersteunt dit initiatief en wil graag bijdragen aan het versterken van het ondernemersklimaat in de gemeente Slochteren. De totale kosten ten behoeve van ondernemers in de gemeente Slochteren bedragen naar verwachting over de drie jaar waarin de regeling van kracht is. Door bijdragen van de EU en de provincie dient de gemeente Slochteren zelf slechts bij te dragen, oftewel per jaar vanaf Programma 6 Beheer openbare ruimte Wegenbeheersplan Op basis van het door wegenbeheersplan gaan we in 2010 verder met de inrichting van wegen op basis van Duurzaam Veilig en met de (half)verharding van bermen ter vergroting van de verkeersveiligheid. De financiële effecten, waaronder de dekking van de kapitaallasten van de investeringen voor de jaren 2009 t/m 2011 zijn verwerkt in de meerjarenbegroting. Fietspad Meenteweg De realisatie van het fietspad Meenteweg zal in 2010 worden afgerond. Herinrichting Dannemeer Met de herinrichting van Dannemeer in het kader van Midden-Groningen zal in 2010 een aanvang worden gemaakt. Milieubeleidsvisie In 2009 wordt de milieubeleidsvisie vastgesteld. In 2010 en volgende jaren zal uitvoering gegeven worden aan de ambities uit deze visie. Geluidsbeleidsplan Om de kwaliteit van de woonomgeving te waarborgen op het gebied van geluid is het zinvol om een geluidsbeleidsplan op te stellen. Programma 7 Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting Wro Op 1 juli 2008 is de (nieuwe) Wet op de ruimtelijke ordening ingevoerd. Deze nieuwe wet heeft de verplichting in zich dat voor het totale gemeentelijk grondbezit structuurvisies moeten gaan gelden. Alleen op basis van een structuurvisie zijn planologische maatregelen te voeren ten behoeve van ruimtelijke ontwikkelingen. Slochteren beschikt voor de (hoofd)dorpen waar ontwikkeling is voorzien al over visies. Deze dienen alleen nog Wro-proof worden gemaakt. Voor de komende periode zijn een drietal nieuwe structuurvisies voorzien. Die van Siddeburen en Harkstede vallen onder de grote projecten en die voor het buitengebied is budgettair onder de actualisering/digitalisering bestemmingsplannen te scharen. De Wro heeft daarnaast de verplichting in zich om alle bestemmingsplannen te actualiseren en te digitaliseren. Slochteren heeft deze actualiserings- en digitaliseringsslag inmiddels al in gang gezet, ook omdat dit past bij onze ambitie op het gebied van digitale dienstverlening en een transparante overheid. Het meerjarig toegekende projectbudget wordt telkens aan het eind van het jaar overgeheveld naar het nieuwe begrotingsjaar. In 2009 zal het resterend budget nog toereikend zijn, maar in 2010 en 2011 is een extra budget nodig van respectievelijk en om alle bestemmingsplannen actueel en digitaal toegankelijk te kunnen maken. Zomerbrief 2010 per programma, pagina 6

13 Kwaliteitsverbetering/verduurzaming bestaande woningvoorraad Slochteren heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de verbreding en verbetering van allerhande dorpsvoorzieningen. Denk maar eens aan de Borgstee in Harkstede, maar ook aan het dorpsrandpark in Slochteren. Bij al die investeringen zijn kwaliteit en duurzaamheid leidend geweest. Ook in geval van toevoeging van nieuwe woningen. Als gevolg daarvan gaat opvallen dat veel, vooral de oudere, particuliere woningen niet volledig meer voldoen aan moderne eisen. Hier is nog een behoorlijke verbeterslag mogelijk. Slochteren kent een relatief hoog percentage eigen woningbezit (80%), en zoals gezegd is een deel daarvan aan een kwaliteitsslag toe. Gekeken kan worden hoe de komende jaren door en samen met de eigenaren verduurzaming mogelijk is te maken, in termen van energiebesparing en levensloopbestendigheid. Hiermee krijgt de bestaande woningvoorraad een impuls die bijdraagt aan de kwaliteit en leefbaarheid van straten, buurten en dorpen. Gedacht wordt aan een prikkelende methodiek, gebaseerd op een koppeling tussen investeringen van particulieren in de eigen woningen en investeren van de overheid in de kwaliteit van de collectieve woonomgeving. Een werkwijze die heel goed aansluit bij de Toekomstvisie 2020 (bij initiatief wordt gefaciliteerd), maar waarmee in den lande nog erg weinig ervaring is opgedaan. Slochteren zou hier echt het initiatief kunnen nemen. Het is de bedoeling dat bij elke euro die een woningeigenaar in zijn woning steekt, de gemeente ook een nader te bepalen bedrag beschikbaar stelt waarmee door de bewoner(s) aangegeven kan worden op welke wijze zo geïnvesteerd kan worden in de openbare ruimte dat de waarde van de woning en van de woonomgeving, zowel in objectieve als in subjectieve zin toeneemt. Het voornemen is om al in 2009 vooronderzoek te doen naar de haalbaarheid en effectiviteit van de gedachte methodiek, grofweg het in kaart brengen van de succes- en faalfactoren. Onderdeel van het onderzoek vormt de vraag welke drempels eigenaren ervaren bij het overwegen van investeringen in kwaliteit en duurzaamheid: zijn dat vergunningstechnische belemmeringen, financiële belemmeringen of anderszins. Vervolgens kunnen we in 2010 in één van de dorpen een experiment beginnen met deze methodiek. Bij welslagen kan aan gemeentebrede toepassing worden gedacht. Vanwege het vernieuwend karakter van de methodiek, bestaat kans op (gedeeltelijke) externe financiële ondersteuning, maar daarnaast zullen we ook binnen de reguliere begroting ruimte moeten vinden voor deze aanpak. We zullen ons inzetten om externe financiële ondersteuning te verwerven, bij voorbeeld uit het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Gemeenschappelijke Regeling Meerstad Bij de besluitvorming over de instelling van de Gemeenschappelijk Regeling Meerstad in januari van dit jaar is er een indicatieve financiële verkenning gemaakt voor de totale duur van de realisatie van Meerstad. Hierbij is al aangegeven dat de aanvullende voorinvestering een opgave van beide gemeenten is, de kost gaan immers voor de baat uit. Eveneens is destijds afgesproken dat de voeding vanuit de gemeenten naar de GR op basis van de verdeelsleutel 65% Slochteren en 35% Groningen plaatsvindt. Voor 2010 verwachten wij op basis van de ontwerpbegroting van de Gemeenschappelijke Regeling Meerstad dat de aanvullende financiering van de gemeente Slochteren zal bedragen. In latere jaren zal dit worden gecompenseerd door de toename van onze inkomsten als gevolg van de realisatie van Meerstad op Slochter grondgebied. Programma 8 Algemene dekkingsmiddelen Verkiezingen In 2010 vinden er gemeenteraadsverkiezingen plaats. De verkiezingen voor de tweede kamer en voor provinciale staten zullen normaal gesproken in 2011 worden gehouden. Voor zaken als: - het nemen van maatregelen om de opkomst van de verkiezingen te bevorderen - het verzorgen van de training en het werkprogramma van de raad; Zomerbrief 2010 per programma, pagina 7

14 - het verzorgen van de overdracht van de huidige naar de nieuwe samenstelling van de gemeenteraad is in totaal een bedrag van incidenteel nodig voor Algemene uitkering gemeentefonds Door het verschijnen van de meicirculaire is er duidelijkheid gekomen over de ontwikkeling van het gemeentefonds en daarmee over de hoogte van de algemene uitkering in de komende jaren. Bij het opstellen van deze zomerbrief en de begroting zijn wij in dit opzicht terughoudend geweest door niet te anticiperen op een reëel accres in 2010 en volgende jaren. De meicirculaire geeft ons de bevestiging dat deze inschatting juist is geweest. Indien er in een tekstuele vermelding in de programma s staat dat er extra inkomsten via de algemene uitkering komen zijn we er van uit gegaan dat dit in het vermelde bedrag zit. Kostenplaatsen De 2 e tranche van de uitkering als gevolg van liquidatie van de stichting IZA is opgenomen. Dit is een incidentele opbrengst van in Paragraaf Bedrijfsvoering Een aantal ontwikkelingen die alle vorm geven aan de digitale overheid moet hier worden genoemd: Wabo De inwerkingtreding van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) is uitgesteld. De nieuwe richtdatum is 1 januari De extra tijd is nodig om de landelijke invoering zorgvuldig te laten verlopen. Binnen Slochteren is op de invoering van de WABO in 2008 en 2009 al behoorlijk voorgesorteerd, zodat we voorlopen op de landelijk gehanteerde planning. VNG en VROM hebben afgesproken dat de direct toe te rekenen invoeringskosten voor de Wabo voor gemeenten 62 miljoen zijn. In 2008 hebben gemeenten al 15 miljoen ontvangen. De overige 47 miljoen zal worden uitgekeerd in De bedragen worden uitgesplitst per gemeente, zodat zichtbaar zal zijn welk bedrag voor welke gemeente bestemd is. Stuf koppelingen Overheidsinstellingen zullen steeds vaker elektronisch gegevens uitwisselen. Computersystemen en informatieomgevingen zijn echter niet automatisch in staat om met elkaar te communiceren. Stuf (standaard uitwisselingsformaat) is het antwoord. Belangrijke leveranciers conformeren zich aan dit uitwisselingsformaat. Wij hebben ons hierop voorbereid in het ICT-beleidsplan en de uitvoering die hier in de afgelopen periode aan is gegeven. Wat ons nu nog te doen staat is de noodzakelijke koppelingen in Stuf te realiseren. Één van de initiatieven vanuit het Rijk is Mijnoverheid.nl. De gemeente is straks verplicht om hierop aan te sluiten. Nu kunnen klanten alleen gegevens uit het GBA raadplegen en beheren. In de nabije toekomst komen daar ook gegevens uit andere basisregistraties en klantdossiers bij. Mijn overheid.nl wordt daarmee een extra digitaal kanaal om diensten aan de klanten aan te bieden. We weten nog niet zeker of en wanneer de investering in Stuf koppelingen, die geschat wordt op noodzakelijk is. Daarom begroten we dit bedrag nog niet maar nemen het wel mee bij de financiële risico s. Makelaar Services De makelaar Services is een softwarematige oplossing die de koppelingen regelt van en naar diverse applicatie. Hiermee kan de afhandeling van een proces (bijvoorbeeld een verhuizing) volledig automatisch verlopen. De gemeente Slochteren heeft zich in de back-offices geconformeerd aan deze architectuur. Zomerbrief 2010 per programma, pagina 8

15 Klantencontactcentrum Onze burger wil contact met iemand in de organisatie die weet van de hoed en de rand en die begrijpt wat hij wil. Bijvoorbeeld dat direct gezien kan worden dat deze persoon gisteren al een mail verzonden heeft over dezelfde kwestie en contact zoekt met iemand die hem echt verder helpt. In het klantencontactcentrum komen alle gegevens vanuit verschillende systemen bij elkaar. Geraamd is een investering van , maar er is nog onvoldoende zekerheid over het Programma van Eisen. E-GovUnited. Onze preferente samenwerkingspartner Hoogezand-Sappemeer heeft zich, evenals de gemeente Slochteren aangesloten bij GovUnited. Implementatie van deze oplossing zal naar verwachting op enigerlei wijze op korte termijn in de gemeente Hoogezand-Sappemeer gaan plaatsvinden. Wij hebben afgesproken dat wij Hoogezand-Sappemeer gaan volgen mits de oplossing werkt en meerwaarde heeft. Deze keuze past binnen het vastgestelde ICT-beleid. De meerwaarde bestaat in elk geval uit kwalitatieve voordelen voor onze inwoners en andere klanten. De éénmalige aanschafkosten voor dit project zijn De jaarlijkse onderhoudslast bedraagt ( 5,00 per inwoner). We kunnen deze investering nu nog niet afzetten tegen een besparing op applicaties die mogelijk overbodig worden door implementatie van de oplossing van GovUnited. Daarom is er sprake van een financiële onzekerheid. Digitalisering Archiefbescheiden In het kader van de implementatie van een nieuwe WABO-applicatie is het een optie om ook bestaande documenten te digitaliseren, zodat de burger, bedrijf of organisatie op termijn digitaal alle over hem beschikbare informatie op kan vragen c.q. kan inzien. Hiermee komen alle relevante gegevens ook beschikbaar voor de medewerkers van het Publiekscentrum en de back-office BWB. Het reeds eerder genoemde klantencontactcentrum kan hierdoor optimaal en snel informatie verstrekken. Vanzelfsprekend heeft leidt dit tot een kwalitatief betere dienstverlening aan de burger. Wel hebben we op dit moment nog onvoldoende inzicht in de inverdieneffecten ten opzichte van de geraamde investering van Risico s In het voorjaar van 2009 is een traject gestart van raad en college, onder begeleiding van onze accountant om te komen tot optimalisatie van het risicomanagement, De opbrengsten van dit traject zullen nog worden vertaald in de programmabegroting 2010, met name in de paragraaf Weerstandsvermogen.In mei heeft een sessie met de raad plaatsgevonden, waarbij de identificatie van risico's centraal stond. Deze sessie heeft geresulteerd in een top-5 van risico's: 1. Afname van het gemeentefonds als gevolg van de huidige recessie en de keuzes die in Den Haag gemaakt worden 2. Kwetsbaarheid door te weinig gekwalificeerde medewerkers. Door de manier van salariëring van de overheid verlaten goede werknemers met regelmaat onze gemeentelijke dienst en gaat deskundigheid verloren 3. Door het anticiperen op ingeschatte groei bestaat de kans dat de gemeente nu al investeringen moet plegen met als gevolg dat er een tekort aan middelen ontstaat (voorfinanciering) 4. Als gevolg van verslechterde economische omstandigheden bestaat de kans dat meer mensen gebruik maken van de WWB met als gevolg tekorten op de gemeentelijke begroting 5. Als gevolg van de geringe omvang van de organisatie bestaat de kans dat bij vertrek van medewerkers termijnen niet worden gehaald, met als consequentie dat projecten vertraging oplopen. Aan de hand van een quick scan hebben wij in deze zomerbrief al rekening houden met de ontwikkeling van het gemeentefonds op basis van de meest recente meicirculaire van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Met de voorfinanciering van de toekomstige groei is al rekening gehouden. Ook is reeds geanticipeerd op een toename van het aantal bijstandsgerechtigden door de hoogte van het eigen risico op het I-deel (10% van het budget dat Zomerbrief 2010 per programma, pagina 9

16 we ontvangen van het Rijk voor het I-deel) als extra uitgave te begroten. De personele risico s die zijn genoemd zullen in de loop van 2009 door beleidsmaatregelen op P&O-gebied worden geminimaliseerd. De geïdentificeerde risico's zullen, voor zover nog van toepassing, in financiële zin verwerkt worden in de paragraaf weerstandsvermogen van de programmabegroting Onze inschatting is dat het uiteindelijk niet om substantiële bedragen zal gaan. De uitkomsten van dit traject ter verbetering van het risicomanagement zullen wij ook tot uitdrukking laten komen in de toegezegde beleidsmatige update van de nota Reserves en Voorzieningen. Deze zult u nog vóór de behandeling van de begroting van ons ontvangen. Daarnaast zijn er op basis van actuele ontwikkelingen een aantal specifieke (financiële) risico s die invloed kunnen hebben op de realisatie van de begroting Dit betreft de volgende zaken: Toezicht Kinderopvang Momenteel is er een wetsvoorstel in voorbereiding waardoor het per 1 januari 2010 mogelijk wordt, om minicrèches aan huis te beginnen. Deze kunnen ook in onze gemeente tot ontwikkeling komen. Deze locaties zullen naast het gastouderbureau, waar men bij is aangesloten, ook onder toezicht van de GGD vallen. De kosten voor toezicht en waar nodig handhaving voor de gemeente zullen hierdoor stijgen. De vergoeding die wij jaarlijks van het Ministerie ontvangen is dan mogelijk niet toereikend om de kosten van het toezicht te dekken. De kans bestaat dat de kosten voor het toezicht op de kinderopvang voor de gemeente zullen oplopen. Uitbreiding Fivelcollege Siddeburen De kans bestaat dat het schoolbestuur voor het Fivelcollege een aanvraag zal indienen. Momenteel is het bestuur in overleg met andere schoolbesturen in de regio om mogelijke samenwerkingsverbanden aan te gaan. Deze zomer zal hierover duidelijkheid worden verschaft. De populatie leerlingen 4 12 jaar in het voedingsgebied van Fivelcollege Siddeburen geeft aan dat het Fivelcollege de komende jaren (lange termijn) nog over voldoende aanwas zal beschikken. Als dit leidt tot een aanvraag voor uitbreiding, moet de afweging gemaakt worden tussen de investering en de vergoeding die hier tegenover staat. Leerlingenvervoer Op basis van de uitgaven van de eerste maanden van 2009 bestaat de kans dat de kosten voor leerlingenvervoer in heel 2009 enkele tienduizenden euro s hoger uitvallen dan de geraamde kosten. Reden van de hogere kosten is dat er meer individuele ritten zijn en er een groei is geweest van het aantal leerlingen dat gebruik maakt van leerlingenvervoer. Omdat hier sprake is van een openeindregeling zullen we substantiële afwijkingen van de begroting melden in de bestuursrapportages van Pakketmaatregel AWBZ Per 1 januari 2009 zijn de nieuwe Pakketmaatregelen AWBZ van kracht. Het gaat om een complex van maatregelen waarvan de belangrijkste zijn: 1) de grondslag psychosociaal probleem geeft geen toegang tot AWBZ-zorg 2) De toegang tot de AWBZ-functie Begeleiding is aangescherpt en de omvang gemaximeerd 3) Participatie is niet langer een doel van de AWBZ-functie Begeleiding Voor de helderheid: er is niet een functie overgeheveld van de AWBZ naar de Wmo. Ofwel: cliënten worden niet overgeheveld naar de gemeente. Wel wordt van gemeenten verwacht dat zij in het kader van de Wmo-compensatieplicht een aantal taken op zullen pakken. Het kan gaan om mensen die individuele begeleiding nodig hebben en ontvangen of mensen die begeleiding in groepsverband ontvangen (dagopvang). Zomerbrief 2010 per programma, pagina 10

17 Om te kunnen voldoen aan de Wmo-compensatieplicht zullen we voorzieningen in moeten kopen of op moeten zetten, dan wel bestaande voorzieningen uitbreiden. Gemeenten zijn vrij in de wijze waarop ze invulling geven aan deze verantwoordelijkheid. Gedacht kan worden aan collectieve (welzijns)arrangementen, activiteiten of bijvoorbeeld een plusje op de ondersteuning bij de hulp bij het huishouden. Op dit moment is het nog niet mogelijk een raming te maken welke kosten hier uit voortkomen omdat de mate van problematiek en het te voeren beleid nog onvoldoende duidelijk is. Daarom benoemen we dit als een risico. Zomerbrief 2010 per programma, pagina 11

18 Meerjarenbegroting Omschrijving jaarlasten Rentepercentage 4,0% bedrag Incidenteel Incidenteel Incidenteel Incidenteel afschr. bedrag 0,0450 invest termijn afschr Resultaat beheersbegroting 2009 (negatief) Totaal vervangingsinvesteringen Totaal overige ontwikkelingen Kostenstijging Overige'inkomsten' Opbrengst samenwerking HS Vrijval kapitaallasten Meerjarenperspectief (negatief) Zomerbrief jaar 2010 jaar 2011 jaar 2012 jaar 2013 Meerjarenbegroting (- = negatief) Ten laste van de algemene reserve Ten laste/gunste van de saldireserve jaar 2010 jaar 2011 jaar 2012 jaar 2013 Resultaat beheersbegroting Opbrengst samenwerking HS Vrijval kapitaallasten Meerjarenraming: structureel Subtotaal meerjarenraming: Structureel A Meerjarenraming: incidenteel inzet algemene reserve tbv incidentele uitgaven Subtotaal meerjarenraming: Incidenteel B Totaal structureel en incidenteel A + B

19 Meerjarenbegroting Totalen per programma: Programma 1 Veiligheid Programma 2 Openbaar onderwijs Programma 3 Gemeenschapsvoorzieningen Programma 4 Maatschappelijke activering Programma 5 Werk en inkomen Programma 6 Beheer openbare ruimte Programma 7 Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting Programma 8 Lokale lasten en algemene dekkingsmiddelen Kostenplaatsen inclusief tractie Resultaat beheersbegroting 2009 (negatief) Overige inkomsten (samenwerking HS en vrijval kapitaallasten) Inzet algemene reserve t.b.v. incidentele uitgaven Totaal = negatief (toename kosten of afname opbrengsten)

20 Meerjarenbegroting U = investering -> jaar van uitvoering, kosten jaar daaropvolgend Omschrijving Jaarlasten Rentepercentage 4,0% Structureel/ bedrag Incidenteel Incidenteel Incidenteel Incidenteel afschr. bedrag 0,0400 Incidenteel invest termijn afschr Programma 1 Veiligheid Mobilofoons en portofoons S U Ademluchtcilinders en maskers S U Ademluchttoestellen S U Dienstauto S U Brandweeruniformen I Totaal vervangingsinvesteringen Veiligheidshuis I Antidiscriminatievoorzieningen S Veiligheidsmonitor I Veiligheidsregio S Hogere bijdrage H&OG-regeling S Wet op de veiligheidsresgio S Totaal overige ontwikkelingen Totaal Veiligheid