Lestip 'De eend, de dood en de tulp'
|
|
- Filip Gerritsen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Lestip 'De eend, de dood en de tulp' Over het boek Wanneer de eend de dood ontmoet, denkt ze meteen dat ze zal sterven. Maar de dood en de eend praten eerst heel veel met elkaar en denken na over doodgaan. Tot de eend niet eens meer bang is om te sterven Auteur(s) Wolf Erlbruch Uitgeverij Querido / 2007 Aantal pagina's 30 p. ISBN Genre Fictie Prentenboek Doelgroep 3de leerjaar, 4de leerjaar Trefwoorden dood, vriendschap, rouw Auteur lestip Vera Geeraerts Vooraf Laat het boek zien, lees de titel. Spreekt de titel de kinderen aan? Bekijk nu de cover. Worden de kinderen hier wat wijzer van? Waaraan denken ze? Bij dit boek hoort ook een cd. Vinden ze zoiets leuk bij een boek? Lees nu de tekst op de achterflap en houdt titel en cover in het achterhoofd. Welke verwachtingen hebben de kinderen over dit boek?noteer op een flap in een paar woorden deze verwachtingen. Later kan je kijken of ze ingelost werden of niet. Hebben de kinderen al gehoord van deze auteur/illustrator? Kennen ze nog boeken die hij geschreven en/of geïllustreerd heeft? Praten over het boek * Thema: de dood In dit boek staat het thema dood centraal: Angst voor de dood Vriendschap sluiten met de dood
2 Doodgaan en afscheid nemen Dit onderwerp leent zich uitstekend tot het filosoferen met kinderen (tips hiervoor vind je in de coördinatorenhandleiding, deel Basis). Deze vragen kan je aan de kinderen stellen: - Wie gaat er dood in dit verhaal? Hoe weet je dit? - Ben je bang voor de dood? Waarom (niet)? - Hoe ziet de dood er volgens jou uit? Heeft de dood een gezicht of verschillende gezichten? - Hoe kom je aan het beeld dat jij je vormt van de dood? - Denk jij dat alles gedaan is wanneer je dood bent? - Wat gebeurt er met je na de dood? Waar ga je naartoe? - Is er leven na de dood? Kan zoiets ooit bewezen worden? - Waarom is het soms moeilijk om te praten over de dood? - Wat doen we wanneer iemand dood is? Hoe gaan wij ermee om? - Waarom zijn mensen verdrietig als iemand gestorven is? - Denk je dat dieren ook treuren? - Kan je je voorstellen dat je nooit dood zou gaan? - Stel dat je zou weten wanneer je dood gaat, hoe zou je dan leven? - Is er leven mogelijk zonder dood? - Waarom willen mensen vaak blijven leven? * De methode Chambers Voor de handige vier-kolommen-methode van Aidan Chambers verwijs ik graag naar de coördinatorenhandleiding, deel Basis, alsook naar zijn boek Vertel eens (Davidsfonds/Infodok, 2002) in het bijzonder naar de hoofdstukken 13 en 14, die spreken over het onderwerp van gesprek (p ) en een raamwerk van vragen (p ). Na het lezen van deze hoofdstukken kan je meteen aan de slag. Je kan heel wat van Chambers vragen meteen gebruiken, zonder aanpassingen. Een idee Voor de vier-kolommen-methode kan je je leesgroep (naargelang de grootte van de groep) in groepjes verdelen van drie tot vijf personen. Als je groep klein is, kan je de kinderen per twee laten werken. In plaats van de vier basisvragen met de ganse groep te beantwoorden, laat je de kinderen eerst in kleine groepjes of in duo s hun antwoorden noteren op een flap of een A4-blad. Achteraf voeg je de meningen samen en kijk je hoe gelijkgezind of verschillend de groepjes zijn. Op deze manier vermijd je dat steeds dezelfde kinderen aan het woord komen en geef je ook stillere kinderen de kans om hun mening te zeggen. Misschien krijg je op deze manier ook meer meningen te horen, omdat de kinderen zich niet meteen kunnen aansluiten bij de opmerkingen van de eerste sprekers door instemmend te knikken. Als je denkt dat er in sommige groepjes weinig of niets zal worden opgeschreven omdat deze kinderen niet graag open en bloot hun mening geven of omdat het niet zo n voortrekkers zijn, kan je de samenstelling van de groepjes wat sturen. * Andere suggesties Je kan deze suggesties gebruiken bij de bespreking, als bijkomende verwerking, bij de methode Chambers en/of bij de richtvragen van Marita Vermeulen. Je kan deze suggesties combineren of mixen.
3 Suggestie 1: illustraties Hieronder vind je enkele gespreksonderwerpen. Dit zijn twee uitspraken over de illustrator. Vinden de kinderen dat deze uitspraken ook voor dit boek kloppen? Vraag hen waarom wel/niet. - Zijn personages en achtergronden worden eerst getekend en ingekleurd om vervolgens uitgeknipt en met eindeloos geduld op de pagina geassembleerd te worden tot de compositie en de scenografie helemaal goed zitten. Lege vlakken zijn altijd betekenisvol. - Zijn figuren zijn vaak groot, onhandig, een tikje karikaturaal. Met een bijzonder gevoel voor evenwicht, plaatst hij ze vaak op grote, lege kleurvlakken, waardoor de lezer het decor zelf kan invullen. Deze uitspraak gaat over het ontbreken van een achtergrond in het werk van Wolf Erlbruch: Het is een vast procedé van de illustrator, om de uitgeknipte figuren tegen een zo goed als lege achtergrond aan te brengen, waardoor de focus volledig op de essentie in het verhaal wordt gelegd. In het kader van dit verhaal ondersteunt het ontbreken van decor ook de gedachte dat alles zich wellicht afspeelt in de schemerzone tussen leven en dood. (Leeswelp nr.9, 2007, p. 337, Jen de Groeve) Wat vinden de kinderen hiervan? Hebben ze illustraties al eens vanuit dit standpunt bekeken? Wat denken ze over die schemerzone? Vinden de kinderen de dood mooi geportretteerd door de illustrator? Kunnen ze verwoorden wat ze leuk (of niet leuk) vinden aan dit portret? Dachten ze dat de dood er anders uitziet? Hoe dan? Vertellen de illustraties wat er in het verhaal gebeurt of voegen ze iets extra toe? Vinden de kinderen de tekeningen mooi of lelijk? Kunnen ze vertellen wat deze tekeningen mooi of lelijk maakt? Kunnen ze iets vertellen over het kleurgebruik? De gebruikte techniek? De verhouding tussen tekst en tekeningen? Geven de tekeningen ook emoties weer? Wat vinden de kinderen van de algemene uitstraling van de illustraties, de sfeer, de gelaatsuitdrukkingen en houdingen van de personages? Vraag concrete voorbeelden uit het boek. Kijk naar de details! - Emoties zijn niet altijd makkelijk weer te geven, zeker in een sobere tekenstijl. Toon de kinderen de ogen van de eend en de dood, lees dan de bijhorende tekst of omgekeerd. Slaagt de illustrator erin om de emotie in de tekst weer te geven in de illustraties? Waarom (niet)? Moeten illustraties weergeven wat de tekst zegt? Moeten ze de tekst aanvullen? Geeft dat een meerwaarde aan het verhaal? - De eend en de dood zijn zo goed als altijd samen aanwezig in het verhaal. Enkel in het begin, vóór het echte verhaal begint, staat de eend alleen. Op het einde blijft de dood alleen achter, nadat hij de eend lang nagekeken heeft. Maar waar is de tulp uit de titel doorheen het verhaal? Weten de kinderen waarom deze een tijdje uit beeld blijft? Wat denken ze? Wat vinden ze van de kleur van de tulp? - Wat vinden de kinderen van de allerlaatste prent met de vos, de haas en de dood? De dieren zien hem niet en de dood kijkt ook niet naar hen Suggestie 2: taalgebruik In De eend, de dood en de tulp staat geen woord te veel of te weinig. Er wordt véél gezegd, maar je moet tussen de lijntjes lezen. Vinden de kinderen dit ook? Maakt de auteur de juiste woordkeuzes om dit verhaal te vertellen of zouden de kinderen hier en daar ingegrepen hebben in de tekst. Waar? Hoe dan? Hebben ze zelf hele mooie woorden of zinnen gelezen in dit boek? Welke?
4 De schrijver suggereert veel in de tekst. Over onderstaande zinnen kan je eventueel filosoferen met de kinderen (tips hiervoor vind je in de coördinatorenhandleiding, deel Basis). Vergeet niet ook naar de gelaatsuitdrukkingen te kijken (zie ook het item details bij Suggestie 1: illustraties). Je kan het filosoferen combineren met een gesprek over het de illustraties. - Al een tijdje had de eend zo n gevoel. - En daar ga jij nu voor zorgen? Voor zo n ongeluk, daar zorgt het leven wel voor, - De dood keek haar glimlachend aan. Eigenlijk was hij best aardig als je even vergat wie hij was - zelfs heel aardig. - De volgende ochtend heel vroeg werd de eend als eerste wakker. Ik ben niet dood! dacht ze. - Dus jij weet het ook niet! snaterde de eend. De dood keek haar aan. - Zo is het dus als ik dood ben, dacht ze. De vijver helemaal alleen. Zonder mij. - Hij (de dood) vond het niet moeilijk om over de dood te praten. - Hij keek haar lang na. Toen hij haar uit het oog verloor moest de dood even slikken. Maar zo was het leven. Tot slot: even terugblikken Neem even je flap terug waarop je de verwachtingen van de kinderen noteerde. Bespreek deze kort en vergelijk de meningen voor en na het lezen: - Werden de verwachtingen ingelost bij het lezen van het boek? - Was het verhaal zoals de kinderen het zich hadden voorgesteld? - Vonden ze het verhaal leuk, ook al waren er misschien verrassende, onverwachte wendingen in het verhaal die ze helemaal niet verwacht hadden? - Waren ze teleurgesteld? Verliep de verhaallijn niet zoals ze gedacht hadden? Hoe hadden zij het gedacht? Hoe zouden ze het verhaal zelf laten verlopen of laten eindigen? Kortom, wat zouden ze anders gedaan hebben? - Misschien hebben ze een neutrale of niet echt een uitgesproken mening? Afrondende discussiepunten over de al dan niet ingeloste verwachtingen van de kinderen: - Zouden de kinderen het boek ontleend hebben in de bibliotheek als het niet op de KJV-lijst stond? Hoe komt dit? Wat is voor hen een doorslaggevend element om een boek te lezen? Lezen ze wel eens een boek dat niet meteen een dit moet ik lezen -effect op hen heeft? Vertel eens. - Zijn de kinderen tevreden nu ze het boek gelezen hebben? - Zouden ze hun vrienden, klasgenoten of familie dit boek aanbevelen? Wat gaan ze vertellen om het boek te promoten? Wat sprak hen het meest aan, wat is de grootste troef van dit boek? Een doe-opdracht: - Hoe ziet de dood er volgens de kinderen uit? Kunnen ze hem tekenen? - of - Laat de kinderen een tekening maken over hoe het is om dood te zijn. Wat zie je dan? De materialen die de kinderen maken, kan je misschien uithangen in de bib, klas, school, plaats waar je samenkomt met de kinderen Je kan er eventueel enkele foto s van nemen en doormailen naar Wolf Erlbruch, met een korte uitleg erbij hoe de werkjes tot stand kwamen. Meer lezen Prentenboeken over de dood en afscheid nemen: Een raadsel voor Roosje / André Sollie (Querido) Een griezelmeisje / Edward van de Vendel en Isabelle Vandenabeele (ill.) (De Eenhoorn)
5 Kleine Dood en het meisje / Kitty Crowther (Querido) Verdriet / Michael Rosen en Quentin Blake (ill.) (Hillen) Krullen / Hilde Vandermeeren en Tim Polfliet (ill.) (Davidsfonds/Infodok) Hoe oma plots verdween / Pieter Gaudesaboos (Lannoo) Vader en Dochter / Michael Dudok de Wit (Leopold) Informatieve boeken: Ik weet niet wat ik weten moet / Riet Fiddelaers-Jaspers en Annelies den Ouden-ten Wolde (ill.) (Ten Have) Dood en sterven / Bruce Sanders (Corona) Dood zijn, hoe lang duurt dat / Werner Storms (Clavis) Laat de kinderen leestips uitwisselen. Wat kinderen mooi vinden aan een boek en de manier waarop ze hierover vertellen aan elkaar, is soms veel effectiever dan wat wij als volwassenen allemaal inbrengen. Misschien kennen de kinderen nog heel wat boeken die over de dood gaan, boeken die hen eventueel ooit geholpen of getroost hebben. Hen (eventueel als vooropdracht) deze boeken laten meebrengen kan wel fijn zijn. Je kan als begeleider een voorgedrukt lijstje met extra leestips meegeven, maar voorzie ook plaats voor tips die de kinderen onder elkaar uitwisselen.
Lestip 'De vrouw en het jongetje'
Lestip 'De vrouw en het jongetje' Over het boek Hoe kan een reuzenvrouw die kinderen vangt en opeet tegelijkertijd zachter zijn dan muisjes en zoeter ruiken dan snoep? Om dat te ontdekken moet je dit mooie
Nadere informatieLestip 'Watson of Hoe je een meisje verovert met 23 uitvindingen en 1 muis'
Lestip 'Watson of Hoe je een meisje verovert met 23 uitvindingen en 1 muis' Over het boek Voor Carl is Veerke niet zomaar het meisje dat naast hem woont en in de klas een meter van hem vandaan zit. Ze
Nadere informatieLestip 'De ongelooflijk bijzondere boekeneter'
Lestip 'De ongelooflijk bijzondere boekeneter' Over het boek Harry is een bijzonder kind: hij éét namelijk de boeken op waar hij van houdt. Die boekenkennis stijgt hem naar het hoofd en zo wordt Harry
Nadere informatieToon het boek aan de kinderen en lees de titel. Vinden de kinderen de titel uitnodigend? Bekijk samen de cover. Waar denken de kinderen aan?
Lestip 'Pompelpoes' Over het boek In het dorp waar Noor woont verdwijnen plots veel poezen. Noor is doodsbang dat ook haar poes zal verdwijnen en zoekt ondertussen samen met haar vriendin Emma naar de
Nadere informatieLestip 'Brieven aan mijn kikkerprins'
Lestip 'Brieven aan mijn kikkerprins' Over het boek Prinses LuiPels verveelt zich. Niemand kijkt naar haar om. Wanneer ze een kikker ontdekt bij de vijver, bedenkt ze dat die haar prins zal zijn. Stapelverliefd
Nadere informatieLestip 'Red mijn hond!'
Lestip 'Red mijn hond!' Over het boek Hoe red je een hond die moet worden afgemaakt omdat hij schapen heeft vermoord? Niet zomaar schapen van een onbekende boer maar de schapen van de jongen waarop je
Nadere informatieWerkmodel groep 3 Als ik niet toevallig de waarheid gezegd had Ingelin Angerborn (door Frederic Vercaemst)
Werkmodel groep 3 Als ik niet toevallig de waarheid gezegd had Ingelin Angerborn (door Frederic Vercaemst) Auteursinfo (zie ook www.villakakelbont.be) Ingelin Angerborn werd op 19 november 1966 in Göteborg
Nadere informatieLestip 'Hoe het varken aan zijn krulstaart kwam'
Lestip 'Hoe het varken aan zijn krulstaart kwam' Over het boek Door haar eigen, originele vertel- en tekenstijl maakt Gerda Dendooven dit oude volksverhaal over het varken en zijn krulstaart opnieuw springlevend.
Nadere informatieLestip 'Verdriet' Over het boek. Aan de slag. Voor het lezen. a. Werken met twee prenten
Lestip 'Verdriet' Over het boek Je zou het niet meteen zeggen wanneer je hem ziet, maar Michael Rosen heeft verdriet. Zijn zoon Eddie is dood. In dit boek vertelt hij hoe dat voelt, verdrietig zijn. De
Nadere informatieVertel eens - aanpak van Aidan Chambers
Vertel eens - aanpak van Aidan Chambers bijlage 6 2 Theorie Aidan Chambers wil met de Vertel eens-aanpak kinderen helpen goed te praten over wat zij hebben gelezen en goed naar elkaar te leren luisteren.
Nadere informatieLestip 'Mevrouw wit konijn'
Lestip 'Mevrouw wit konijn' Over het boek Ken jij het witte konijn uit Alice in Wonderland? Hij werd beroemd toen hij gehaast weg rende en Alice hem achterna huppelde. Misschien vraag je je af hoe het
Nadere informatieUitleg boekverslag en boekbespreking
Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave
Nadere informatieLestip 'Meester Frank en de draak'
Lestip 'Meester Frank en de draak' Over het boek Senne heeft een draak in z n hoofd. Die rommelt als hij sommen moet maken en zorgt ervoor dat het goede antwoord dat in Senne s hoofd zit, niet uit z n
Nadere informatieLestip 'Het land van de grote woordfabriek'
Lestip 'Het land van de grote woordfabriek' Over het boek Er is een land waar woorden geld kosten. Hoe mooier het woord, hoe duurder. Omdat woorden er zo kostbaar zijn, praat bijna niemand in het land.
Nadere informatieLESMATERIAAL BOEKVERSLAG 2.0
LESMATERIAAL BOEKVERSLAG 2.0 EEN BOEKRECENSIE SCHRIJVEN Inhoud Inleiding... 2 Verwerkingsopdracht 1... 3 Verwerkingsopdracht 2... 5 Bijlage 1: Waarom lezen?... 8 Bijlage 2: Boekenkring vragen van Aidan
Nadere informatieWerkmodel groep 3 Als ik niet toevallig de waarheid gezegd had Ingelin Angerborn (door Frederic Vercaemst)
Werkmodel groep 3 Als ik niet toevallig de waarheid gezegd had Ingelin Angerborn (door Frederic Vercaemst) Auteursinfo (zie ook www.villakakelbont.be) Ingelin Angerborn werd op 19 november 1966 in Göteborg
Nadere informatieLestip 'Anna Amanda de 1ste'
Lestip 'Anna Amanda de 1ste' Over het boek Vermoeiend hoor: Anna Amanda wil met alles de eerste zijn. Daarmee maakt ze zich op school niet geliefd. Ze heeft dan ook niet veel vrienden. En dan komt Robby
Nadere informatieLestip 'Jacques naar de stad'
Lestip 'Jacques naar de stad' Over het boek Jacques is een klein, mollig hondje met een trui aan. Samen met zijn vriend meneer Wiebelsok trekken ze de stad in. Ze drinken een kopje thee in een café en
Nadere informatieLestip 'De Reus van de Zomerflat'
Lestip 'De Reus van de Zomerflat' Over het boek Kalinda is net verhuisd naar de Zomerflat en kan niet slapen. Wanneer ze uit het raam kijkt, gelooft ze haar ogen niet want ze ziet een reus. De volgende
Nadere informatieLestip 'De kronieken van Qrom: Vuurtoren'
Lestip 'De kronieken van Qrom: Vuurtoren' Over het boek Op het eiland Qrom waait zo n harde wind dat alles krom is. Dieren en mensen lopen gebogen, bomen en planten groeien scheef. Men heeft de vuurtoren
Nadere informatieTitel Wat is de titel van het boek? Geeft de titel aan waar het verhaal over gaat? Kun je uitleggen waarom er voor die titel is gekozen?
Het maken van een boekbespreking in Powerpoint De voorbereiding: het kiezen van een boek Bedenk eerst heel goed over welk boek je een boekbespreking wilt gaan houden. Je kunt het beste een boek uitkiezen
Nadere informatieLestip 'De avonturen van Kapitein Onderbroek'
Lestip 'De avonturen van Kapitein Onderbroek' Over het boek 'Mijn wraak zal zoet zijn!', dacht meneer Krupp, de gemeenste en knorrigste directeur van de Toon Hermans basisschool. Hij is de grappen en streken
Nadere informatieLestip 'Voel je wat ik voel?'
Lestip 'Voel je wat ik voel?' Over het boek Blozende wangen, ruziënde ouders, scherven van vriendschap en snippers van geluk, ze komen allemaal aan bod in deze bundel. Hij bevat meer dan 150 gedichten
Nadere informatieLeespromotie Kinderboekenweek Groep 3-4
L e e s p a a d e Feest! Leespromotie Kinderboekenweek Groep 3-4 voor alle lessen: leesboeken, waaronder boeken rond het thema van de Kinderboekenweek; kerntitels behorend bij het thema van de Kinderboekenweek
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatieLestip 'De vader met de grote schoenen'
Lestip 'De vader met de grote schoenen' Over het boek Pita's ouders zijn pas gescheiden. Ze mist haar vader, de kleinste vader van alle kinderen van de klas. Maar hij heeft wel de grootste schoenen! Samen
Nadere informatieTITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.
TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende
Nadere informatieLestip 'De krijtjes staken'
Lestip 'De krijtjes staken' Over het boek Teun wil een tekening maken maar wanneer hij zijn krijtjes uit zijn tas wil halen vindt hij een stapeltje brieven. De krijtjes zijn weg... Elk kleurkrijtje heeft
Nadere informatieVogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:...
Vogelgriep Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat Boekverslag van:... Klas:... 2 Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die
Nadere informatieStel: je wordt op een ochtend wakker en je merkt dat je onzichtbaar bent geworden. Wat ga je doen? Hoe voel je je? Schrijf er een verhaaltje over.
Stel: je komt een fee tegen en je mag één wens doen. Wat zou je wensen? Wat zou er daarna gebeuren? Hoe zou je je voelen? Schrijf hier een kort verhaaltje over. Stel: je wordt op een ochtend wakker en
Nadere informatieUitleg boekverslag en boekreclame
Uitleg boekverslag en boekreclame groep 7 schooljaar 2015-2016 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave Stap 4: Inhoud boekverslag
Nadere informatieHet leesspel Voorbereiding: Doel van het spel: Het spel:
Het leesspel Dit spel is gebaseerd op vragen over boeken zoals weergegeven in het boekje Vertel eens van Aiden Chambers en op vragen over boeken uit het boek Open Boek van Jos Walta. Voorbereiding: Kopieer
Nadere informatieJe kan dit ook als individuele schriftelijke opdracht geven voor de kinderen het verhaal lezen.
Lestip 'Help! Help!' Over het boek Gevaar zit niet altijd waar je het verwacht. En redders in nood zijn niet altijd mannelijke helden. En niet alle sprookjes eindigen met een ridder die de prinses trouwt.
Nadere informatieBoekverslag Nederlands zoenen door Nel
Boekverslag Nederlands 10.000 zoenen door Nel Kleverlaan Boekverslag door een scholier 1324 woorden 24 mei 2005 7,5 69 keer beoordeeld Auteur Genre Nel Kleverlaan Jeugdboek Eerste uitgave 2002 Vak Nederlands
Nadere informatieRouwen. Praten en delen met lotgenoten
Rouwen Als een dierbaar iemand pas gestorven is en je afscheid van hem of haar hebt moeten nemen, dan voel je je vaak heel wezenloos. Je vraagt je af waarom dit moest gebeuren maar je krijgt geen antwoord.
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieNieuwe romantiek? 3.1
Nieuwe romantiek? 3.1 Leven we vandaag in een romantische tijd? Wat betekent dit dan? Je krijgt 2 teksten over dit thema. ORIËNTEREN Bij elke tekst krijg je enkele vragen. Die los je op per twee. Dit betekent:
Nadere informatieDruk de A, B en C vragen op hetzelfde kleur papier af (v.b. op geel papier) Druk de P-vragen op een afwijkende kleur papier af en de D vragen ook.
Praten over boeken Kaartjes van iden hambers Handleiding bij onderstaande kaartjes: llereerst treft u een aantal pagina s aan met kaartjes met vragen. Deze zijn per categorie ingedeeld. -vragen: Eerste
Nadere informatieBoekje voor: spreekbeurt, boekenkring en werkstuk
Boekje voor: spreekbeurt, boekenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum boekenkring Inleverdatum werkstukken (groep 6 t/m 8) Werkstuk 1: woensdag 22 november Werkstuk 2: woensdag 18
Nadere informatieLesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk
Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de lesbrieven van het thema Aan het werk hebben jullie
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieLesbrief. 100 jaar. Groep 7 en 8. Fiep Amsterdam bv; Fiep Westendorp Illustrations
Lesbrief Groep 7 en 8 100 jaar Fiep Amsterdam bv; Fiep Westendorp Illustrations Fiep Fiep Hoera! Dit jaar is het 100 jaar geleden dat Fiep Westendorp werd geboren en het werk van de illustratrice is nog
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatieLestip 'Sofie en de pinguïns'
Lestip 'Sofie en de pinguïns' Over het boek Sofie is dol op pinguïns: Er zijn zeventien soorten en ze zijn allemaal mijn lievelingsdieren. Het is dus niet zo heel erg als ze op een dag van de trap valt
Nadere informatieLestip 'Het geheim van Rosie en Moussa'
Lestip 'Het geheim van Rosie en Moussa' Over het boek Rosie en Moussa moeten oefenen voor het klastoneel. Rosies papa komt helpen om de decors te maken. Rosie hoopt dat haar mama daardoor toch weer met
Nadere informatieWat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?
Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid
Nadere informatieADHD: je kunt t niet zien
➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen
Nadere informatieBeertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2
Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even
Nadere informatieBeertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig
Beertje Anders zit stil in een hoekje als Beertje Bruin langskomt. Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig bent. Kan ik je helpen, want ik ben je vriend en vrienden
Nadere informatieDe bruiloft van Simson
De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar
Nadere informatieEenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les
8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil
Nadere informatieLestip 'Liefde :-(' Over het boek. Kenmerken van het boek. Titel. Omslagillustratie. Recensie
Lestip 'Liefde :-(' Over het boek Leene denkt dat haar vader een vriendin heeft. Ze praat er eerst nog met niemand over, want ze hoopt dat ze ongelijk heeft: haar vader zou zoiets toch nooit doen!?! Dus
Nadere informatieChecklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding
Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieWeekschema maken. Je gaat praten over de dingen die jij in één week doet. Deze activiteiten ga je in een schema op de computer uitwerken.
Weekschema maken Je gaat praten over de dingen die jij in één week doet. Deze activiteiten ga je in een schema op de computer uitwerken. Leer en oefen: Neem samen me de docent/assistent het fotoboek de
Nadere informatieVoordoen (modelen, hardop denken)
week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.
Nadere informatie2.1 FaVoriete leestips
Verhalend 2.1 FaVoriete leestips Van klasgenoten heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften die mij leuk lijken: 1.... 2.... 3.... Van de leraar heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften
Nadere informatieLeespromotie Kinderboekenweek Groep 3-4
L e s p a de Leespromotie Kinderboekenweek Groep 3-4?! voor alle lessen: leesboeken, waaronder boeken rond het thema van de Kinderboekenweek; kerntitels behorend bij het thema van de Kinderboekenweek (indien
Nadere informatieLucy heeft een ballon
Caro Kindercoach & begeleiding Maasdijk 16 4283 GA Giessen 0620380336 info@carokindercoach.nl www.carokindercoach.nl heeft een ballon Handleiding Doelgroep: Kinderen van 3 tot 6 jaar. Doel van het lezen
Nadere informatieMeten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid
Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel
Nadere informatieLestip 'Die hoed zit goed'
Lestip 'Die hoed zit goed' Over het boek Die hoed zit goed is een verzameling van raadsels, gedichten en stripverhalen. Het boek is opgedeeld in verschillende hoofdstukken volgens eenzelfde stramien en
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieGODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen
GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieLestip 'Het is een boek!'
Lestip 'Het is een boek!' Over het boek Dit is een schitterend prentenboek over de confrontatie tussen multimedia en boeken. Aap en Ezel zitten tegenover elkaar in de zetel. Aap leest een boek, Ezel is
Nadere informatieOPA EN OMA DE OMA VAN OMA
Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en
Nadere informatieLESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com
Samenvatting: Bij dit boek zijn een aantal downloads beschikbaar. Liesbet Slegers heeft deze speciaal getekend als aanvullend educatief materiaal. Het doel van de download ballon is verhaalbegrip en woordenschat
Nadere informatieLESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com
Samenvatting: Bij dit boek zijn een aantal downloads beschikbaar. Liesbet Slegers heeft deze speciaal getekend als aanvullend educatief materiaal. Het doel van de download ballon is verhaalbegrip en woordenschat
Nadere informatie- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.
Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieWerkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht
Les 8: Verliefd Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten dat gevoelens van verliefdheid leuk maar ook lastig kunnen zijn; Kinderen zijn zich ervan bewust dat je op verschillende types mensen verliefd kunt
Nadere informatieLESMATERIAAL BOEKVERSLAG 2.0
LESMATERIAAL BOEKVERSLAG 2.0 EEN STOP MOTION FILMPJE OVER EEN BOEK MAKEN Inhoud Inleiding... 2 Handleiding bij de les boekverslag 2.0 STOP MOTION... 3 Werkblad 1: welk boek heb je gelezen?... 5 Werkblad
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieLestip 'Moeder nummer nul'
Lestip 'Moeder nummer nul' Over het boek Fejzo is geadopteerd en weet niets over zijn natuurlijke moeder. Door in het park Maud te leren kennen, raakt hij plots geïnteresseerd in zijn echte moeder. Heeft
Nadere informatieOplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)
Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)
Nadere informatieZin in schrijven! Workshop vrij en creatief schrijven voor jonge anderstaligen door Fros van der Maden - auteur Op Schrift -
Zin in schrijven! Workshop vrij en creatief schrijven voor jonge anderstaligen door Fros van der Maden - auteur Op Schrift - I Oefenen met observeren 1. Het woordenschilderij A Kijk 60 seconden heel goed
Nadere informatieLesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek
Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek KIEZEN Een goed begin is het kiezen van het juiste boek. Er zijn zo veel mooie verhalen waardoor het soms lastig is om een goede keuze
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Rouw en verlies Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar
DOELSTELLINGEN De deelnemers worden zich bewust van hun eigen omgang met rouw en verlies en de rol die hun geloof of levensoriëntatie hierbij heeft. De deelnemers weten dat ieder op een eigen manier rouwt
Nadere informatieReality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap
Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Lees blz. 5 tot en met 8. Jim vindt Rudsel een rare naam. Jim zegt dit ook tegen Rudsel. Vind jij het ook een rare naam? Is
Nadere informatieLiefdesgedichten schrijven
Deze les hoort bij het boek Wil jij... met mij? geschreven door Rian Visser met tekeningen van Annet Schaap en gepubliceerd door uitgeverij Moon. Doel: leerlingen zelf gedichten laten schrijven Leeftijd:
Nadere informatieBijlage interview meisje
Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je
Nadere informatieJe gaat een toets maken over begrijpend lezen. Maak vraag 1 tot en met 9. Lees de teksten nog niet.
Toets 2 Naam Wat ga je doen? Je gaat een toets maken over begrijpend lezen. Maak vraag 1 tot en met 9. Lees de teksten nog niet. Moeilijke woorden verschijnen een besluit nemen = van boeken: voor het eerst
Nadere informatieSociaal netwerk. Handleiding voor begeleiders
Sociaal netwerk Handleiding voor begeleiders Algemene tips voor begeleider Het beste uit jezelf! Philadelphia vindt het belangrijk dat cliënten zich net als ieder ander mens kunnen ontwikkelen. Hierbij
Nadere informatieOver taaie taboes en lastige liefdes
Seksuele diversiteit graad 3 Lesvoorbereiding Over taaie taboes en lastige liefdes Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print het artikel Huwelijken
Nadere informatieInstructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt
Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt
Nadere informatieKJV 2010-2011 WERKMODEL GROEP 2. Het land van de grote woordfabriek Agnès de Lestrade & Valeria Docampo (ill.) (door Vera Geeraerts)
KJV 2010-2011 WERKMODEL GROEP 2 Het land van de grote woordfabriek Agnès de Lestrade & Valeria Docampo (ill.) (door Vera Geeraerts) AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE) Agnès de Lestrade (1964)
Nadere informatieLestip 'Meneer Kandinsky was een schilder'
Lestip 'Meneer Kandinsky was een schilder' Over het boek Op een dag ontsnapt er een blauw paardje uit een schilderij van Kandinsky. Niemand kan het zien behalve meneer Kandinsky zelf. Het paardje zet zijn
Nadere informatieMirjams mama en moekie
Seksuele diversiteit graad 1 Mirjams mama en moekie Lesvoorbereiding Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print 2 lege gedragspatroongrafieken af voor
Nadere informatieEen goed leven voor.
Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een
Nadere informatieDocument vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2:
Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4 Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Leerlingen raken vertrouwd met het presenteren voor een groep Leerlingen raken vertrouwd
Nadere informatieDe Stilte danst Alice
Lesbrief Alice Als in het boek begint de voorstelling met het boottochtje op de Theems van Lewis Carroll met de drie zusjes Liddell. Wat er daarna gebeurt? De schrijver verandert in een konijn en de achtervolging
Nadere informatieDe kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan gebeuren vooraan in de klas. Iedereen moet dat goed kunnen zien.
Foto s uitbeelden 1 Doel: de leerlingen kunnen een eenvoudige handeling uitbeelden in houding en mimiek Benodigdheden: een fototoestel De kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan
Nadere informatieAfsluiting kinderjury 2013
Afsluiting kinderjury 2013 Schrijverbezoek: Gerard van Gemert 1. Kastor en Tim Wanneer bent u begonnen met schrijven? Gerard van Gemert is in 2005 begonnen met schrijven toen hij met zijn dochters een
Nadere informatieKinderboeken in de klas
Kinderboeken in de klas Begeleidingsbrochure voor leerkrachten 3-4 de leerjaar 1 HET HUIS IN HET MIDDEN VAN DE STRAAT: LESBRIEF Peter Slabbynck, ill. Klaas Verplancke Davidsfonds/Infodok, 2002 Over de
Nadere informatieFormeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.
Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent
Nadere informatieLestip 'De mysterieuze zolder'
Lestip 'De mysterieuze zolder' Over het boek Nick is net verhuisd en vindt op de nieuwe zolder een hoop oude spullen. Hij verkoopt ze tijdens een garageverkoop, maar ontdekt daarna dat al die voorwerpen
Nadere informatieJe eigen nieuwjaarsbrief
Je eigen nieuwjaarsbrief Doelgroep Eerste, tweede, derde graad Aard van de activiteit De leerlingen schrijven zelf een nieuwjaarsbrief voor hun ouders. Vooraf Verzamel allerhande nieuwjaarsbrieven: tekstjes
Nadere informatieLestip 'Kind van de wildernis'
Lestip 'Kind van de wildernis' Over het boek De vader van Will is pas om het leven gekomen tijdens de oorlog in Irak. Om wat tot rust te komen, gaat hij samen met zijn moeder naar Indonesië. Als hij een
Nadere informatieDE BAAN OP! Een interessant bedrijf kiezen. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS
DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf
Nadere informatie