Broeikaseffect van tuinbouwproducten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Broeikaseffect van tuinbouwproducten"

Transcriptie

1 Broeikaseffect van tuinbouwproducten Het protocol in beeld juni 2009 Hans Blonk

2 Inhoud 1. Ontwikkelingstraject 2. Resultaten: cases 3. Resultaten: methodiek en protocol

3 1. Ontwikkelingstraject en producten

4 2. Cases Groenten en fruit Tomaat Nederland (in- en exclusief WKK) Tomaat Biologisch Nederland Sperziebonen verwerkt in diverse verpakkingen. Bananen uit Equador Aardbeien (kas, stellingen, volle grond) Ananas uit Costa Rica (Gangbaar en Biologisch) Appels Nederland Appels Nieuw Zeeland Bloemkool Nederland regulier Bloemkool Nederland Biologisch Paddenstoelen Champignons Nederland vers Champignons Nederland verwerkt in diverse verpakkingen Bloemen en planten Rozen Kenia Rozen Nederland Phaelenopsis (diverse teelten) Kerstster Ficus (diverse teelten) Hortensia Methodiekissue Allocatie bij WKK, data methaanslip Biologische teeltsysteem Bouwplan, verpakkingsdata, allocatie bij materialen Zeetransport, lachgas tropische bodems Veensubstraat, variatie binnen een gewas Zeetransport, lachgas tropische bodems Koeling Zeetransport Bouwplan Bouwplan biologisch Mestallocatie Mestallocatie, bijdrage verwerking Luchttransport Allocatie bij WKK, data methaanslip Effect van verschillende teeltperioden Effect van verschillende teeltperioden, veensubstraat Effect van verschillende teeltperioden, veensubstraat

5 2. Cases

6 2. Cases

7 3. Methodiek en protocol Inhoud conform opbouw PAS2050 Berekening conform PAS2050 Specificatie voor tuinbouw Nadere invulling voor gewassen Voorlopig alternatieve best practice Defaultdata voor tuinbouw

8 3. Methodiek en protocol Onderwerp Type oplossing voor protocol H-4 Systeemafbakening (PAS hoofdstuk 6 ) Nadere specificatie PAS2050 met tuinbouw-defaults H-5.2 Allocatie: WKK (PAS hoofdstuk 8.3) Nadere specificatie PAS2050 en alternatief voorstel H-5.3 Bouwplanallocatie (PAS niet gedefinieerd) Nadere specificatie PAS2050 H-5.4 Gecombineerde productie binnen bedrijf (?) Nadere specificatie PAS2050 H-5.5 Recycling en afvalverwerking (PAS hoofdstuk) Nadere specificatie PAS2050 en alternatief voorstel (gebaseerd op systeemuitbreiding) H-5.6 Toepassing van dierlijke mest (PAS niet Nadere specificatie PAS2050 gedefinieerd) H-6 Bodem en bemesting (PAS hoofdstuk 7.8) Nadere specificatie PAS2050 H-7 Landgebruik en landconversie ( PAS Alternatief voorstel pas2050 hoofdstuk 5.4 en 5.5) H-8 Transport (in aanvulling op PAS hoofdstuk Nadere specificatie PAS en hoofdstuk 8.4) H-9 Gebruik van data (PAS hoofdstuk 7) Nadere specificatie PAS2050 Voorgronddata: tuinbouw defaults WKK-emissies en default CO2ketens voor 100 tuinbouwproducten Achtergronddata: set van defaults voor productie, recycling en verbruik van materialen, brandstoffen en energiedragers Alternatieve berekening voor veensubstraat

9 3. Opbouw protocol Inleiding Scope Gehanteerde basisdocumenten en standaarden Begrippen en definities Principes en toepassing Emissiebronnen, compensatie en functionele eenheid Systeemafbakening Data Allocatie Bijlage 1. GWP 100 factoren Bijlage 2. Emissiefactoren voor brandstoffen, energiedragers en materialen Bijlage 3 (Annex 3 van PAS2050)... 41

10 3. Methodiek: systeemafbakening

11 3. Methodiek, wat telt mee en wat niet 1. Stookteelt zonder luchttransport 2. Stookteelt met luchttransport 3. Beschermd en/of uit de grond niet verwarmd, met luchttransport Raming (kg CO 2 e/to n) Bijdrage aan broeikaseffect van meer dan 5% Energiegebruik in de kas; Veensubstraat; Teeltmateriaal Energiegebruik in de kas; Veensubstraat; Teeltmateriaal; Luchttransport Veensubstraat; Teeltmateriaal; Vliegverkeer; Meestal lage bijdrage (1-5%) Substraatmaterialen (niet veen); N-mest; Kas; Verpakkings-materialen; Transport; Koeling en opslag Substraatmaterialen (niet veen); N-mest; Kas; Verpakkings-materialen; Transport; Koeling en opslag N-mest; Verpakkingsmaterialen; Bouwmaterialen; Beschermingsmateriaal; Energiegebruik op boerderij; Transport (overig); Koeling en opslag Meestal verwaarloosbare bijdrage (< 1%) Pesticiden; Fosfaat; Kali Pesticiden Fosfaat Kali Pesticiden Fosfaat Kali 4. Beschermd en/of uit de grond niet verwarmd, verwerkt zonder luchttransport Veensubstraat; Teeltmateriaal; N- Bemesting; Materialen Transport Verpakkingsmaterialen; Bouwmaterialen; Beschermingsmateriaal; Energiegebruik op boerderij; Transport (overig); Koeling en opslag; Pesticiden; Kali en fosfaat 5. Vollegrond, zonder luchttransport, verwerkt N-Bemesting; Transport (bij grote afstanden); Energie verwerking; Verpakking Verpakkingsmaterialen; Energiegebruik op boerderij; Transport (overig); Koeling en opslag; Kapitaalgoederen Pesticiden Fosfaat Kali 6. Vollegrond, zonder luchttransport, onbewerkt N-Bemesting; Transport (bij grote afstanden); N- kunstmest productie; Energiegebruik boerderij Pesticiden; kapitaalgoederen; Kali en fosfaat; Koeling; Kapitaalgoederen

12 3. Methodiek: allocatie WKK Tuinbouwbedrijf CO 2 Aardgas WKK Warmte GEWAS Tuinbouwpro duct Elektra Levering aan het net

13 3. Methodiek Allocatie WKK

14 3. Methodiek Allocatie van mestgift in bouwplan

CO 2 e rekensystematiek voor agroketens

CO 2 e rekensystematiek voor agroketens CO 2 e rekensystematiek voor agroketens Drs. Myrtille Danse Ketens en Markten LEI/WUR Netherland LEI/ WUR WERKVELDEN Markt en ketens Consument, gedrag en gezondheid Sector, bedrijven en ondernemerschap

Nadere informatie

Berekening van broeikasgasemissies door de productie van tuinbouwproducten

Berekening van broeikasgasemissies door de productie van tuinbouwproducten Berekening van broeikasgasemissies door de productie van tuinbouwproducten Verkenning en oplossingen van methodiekvragen ten behoeve van de ontwikkeling van het Nederlandse koolstof voetsporen protocol

Nadere informatie

Drs. Myrtille Danse Markt en Netwerken LEI Netherland. CO2e rekensystematiek voor tuinbouwketens

Drs. Myrtille Danse Markt en Netwerken LEI Netherland. CO2e rekensystematiek voor tuinbouwketens Drs. Myrtille Danse Markt en Netwerken LEI Netherland CO2e rekensystematiek voor tuinbouwketens LEI/ WUR ONDERZOEK Toegepast wetenschappelijk onderzoek gericht op socioeconomische vraagstukken over: Landbouw,

Nadere informatie

CO 2 footprint in de glastuinbouw

CO 2 footprint in de glastuinbouw CO 2 footprint in de glastuinbouw VAB Bijeenkomst Amersfoort 2015 10 13 Peter Vermeulen Inhoud: Positie en methodiek LCA en CO 2 footprint Systeemgrens Allocatie Functionele Eenheid CO 2 footprint Belangrijkste

Nadere informatie

CO 2 -voetafdruk: rekenmethode voor tuinbouwketens. Een nadere uitwerking van PAS 2050

CO 2 -voetafdruk: rekenmethode voor tuinbouwketens. Een nadere uitwerking van PAS 2050 CO 2 -voetafdruk: rekenmethode voor tuinbouwketens Een nadere uitwerking van PAS 2050 CO 2 -voetafdruk: rekenmethode voor tuinbouwketens Auteurs: Hans Blonk (BMA) Tommie Ponsioen (BMA) Jasper Scholten

Nadere informatie

Inleiding... 2. 1. Scope... 4. 2. Gehanteerde basisdocumenten en standaarden... 4. 3. Begrippen en definities... 5. 4. Principes en toepassing...

Inleiding... 2. 1. Scope... 4. 2. Gehanteerde basisdocumenten en standaarden... 4. 3. Begrippen en definities... 5. 4. Principes en toepassing... Carbon Footprints van Tuinbouwproducten Handel en Teelt Het berekenen van broeikasgasemissies van tuinbouwproducten koppeling en toevoeging aan de PAS2050 protocol Index Inleiding... 2 1. Scope... 4 2.

Nadere informatie

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013 Regionale voedselproductie en duurzaamheid Jasper Scholten 24 september 2013 Methodology and tools Sustainability performance LCA Sustainable nutrition Quiz Vraag 1: Heeft een aardbei die in de supermarkt

Nadere informatie

Milieucijfers SuperWijzer

Milieucijfers SuperWijzer Milieucijfers SuperWijzer Achtergrond onderzoek Geert Bergsma en Marieke Head Ketenanalysegroep CE Delft Doelstelling onderzoek CE Delft Wat is de milieubelasting van verschillende eiwitproducten te koop

Nadere informatie

Carbon footprint berekening voor Agro Ketens. Een nadere uitwerking van PAS 2050

Carbon footprint berekening voor Agro Ketens. Een nadere uitwerking van PAS 2050 A4 omslag-hires:opmaak 1 18-06-2009 18:04 Pagina 3 Carbon footprint berekening voor Agro Ketens Een nadere uitwerking van PAS 2050 A4 omslag-hires:opmaak 1 18-06-2009 18:03 Pagina 2 Index Index...1 1.

Nadere informatie

Vegetarisch eten niet per se goed voor het klimaat

Vegetarisch eten niet per se goed voor het klimaat 1 van 5 4-3-2017 08:55 standaard.be Vegetarisch eten niet per se goed voor het klimaat Van onze redactrice Inge Ghijs BrusselWat moeten we eten als we met ons eetpatroon geen aanslag willen plegen op het

Nadere informatie

Factsheet Fruitonderzoek Questionmark

Factsheet Fruitonderzoek Questionmark Factsheet Fruitonderzoek Questionmark Samenvatting van het onderzoek naar groente en fruit in de schappen van de supermarkten, april 2015. Questionmark heeft tussen november 2014 en april 2015 de elf populairste

Nadere informatie

CO2 Rekentool voor Tuinbouw Ketens. Handleiding

CO2 Rekentool voor Tuinbouw Ketens. Handleiding CO2 Rekentool voor Tuinbouw Ketens Handleiding CO 2 Rekentool voor Tuinbouw Ketens Inhoud Handleiding 1 Introductie... 4 2 Sessie samenstellen... 6 3 Resultaat van de berekening van de sessie... 8 4 Wijzigen

Nadere informatie

Nulmeting peulvruchten

Nulmeting peulvruchten Nulmeting peulvruchten Inzicht in de milieueffecten van peulvruchten Roline Broekema, 24 januari 212 31 1 212 1 31 1 212 1 Doel In kaart brengen van de milieueffecten van verschillende producten van peulvruchten

Nadere informatie

INTRODUCTIE. Deze pedagogische fiche ondersteunt jullie om de actie «Eet Lokaal» te bespreken in de klas.

INTRODUCTIE. Deze pedagogische fiche ondersteunt jullie om de actie «Eet Lokaal» te bespreken in de klas. INTRODUCTIE Ons voedsel legt gemiddeld 2000 km af voor het ons bord bereikt. Denk maar eens aan de groenten en het fruit dat we iedere dag eten. In de winkel vinden we het hele jaar door groenten en fruit

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1. Onderscheidende product(ie) kenmerken van Bio-Trio 2

Inhoudsopgave. 1. Onderscheidende product(ie) kenmerken van Bio-Trio 2 Inhoudsopgave Document: Pagina: 1. Onderscheidende product(ie) kenmerken van Bio-Trio 2 2. Bio Spring NSE 18-0-3(+2)+12 4 3. Bio Allround NSE 10-4-6(+3)+12 6 4. Bio Pre-Seed NSE 10-10-0(+HF)+12 8 5. Bio

Nadere informatie

( BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw. Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE

( BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw. Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE Een krop sla zonder gif Biologische aardappelen, granen en groenten

Nadere informatie

Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013

Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013 Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013 Inhoud 1 Aanleiding 1 2 Werkwijze 2 2.1. Bronnen 2 2.2. Kentallen 2 3 CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie 3 4 Ontwikkeling 5 5

Nadere informatie

Bepaling van de effecten van melkveehouderij op het milieu met een Life Cycle Analysis (LCA) Mark Dolman en Wim de Vries

Bepaling van de effecten van melkveehouderij op het milieu met een Life Cycle Analysis (LCA) Mark Dolman en Wim de Vries Bepaling van de effecten van melkveehouderij op het milieu met een Life Cycle Analysis (LCA) Mark Dolman en Wim de Vries Inhoud (13.30-16:00 uur) Milieueffecten van landbouw (veeteelt) Wat is het belang

Nadere informatie

TARIEVENLIJST ON THE WAY TO PLANETPROOF (MILIEUKEUR)

TARIEVENLIJST ON THE WAY TO PLANETPROOF (MILIEUKEUR) TARIEVENLIJST ON THE WAY TO PLANETPROOF (MILIEUKEUR) Onderstaande tarieven hebben betrekking op de afdrachten die via de certificatie-instellingen aan SMK moeten worden betaald. Deze tarieven zijn exclusief

Nadere informatie

Waarom doen we het ook alweer?

Waarom doen we het ook alweer? Apart inzamelen van gft-afval Als Vereniging Afvalbedrijven stimuleren we dat al het afval in Nederland op de juiste manier wordt verwerkt. Hierbij houden we rekening met het milieu en de kosten. De meest

Nadere informatie

Klimaat op je bord. Hans Blonk Blonk Consultants

Klimaat op je bord. Hans Blonk Blonk Consultants Klimaat op je bord Hans Blonk Blonk Consultants Inhoud 1. De klimaat-impact van voedingsmiddelen 2. Klimaatvriendelijker eten Productiekant Consumptiekant 3. Het aardappelklimaat 2 1. 1 De klimaatimpact

Nadere informatie

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit DE RYCK Klima LUWAGAM : pomp lucht-water aangedreven met gasmotor PAUL DE RYCK Werking op laag niveau (buitenlucht min. 0 C) omzetten naar warmte op hoog niveau (buiswater max. 50 C) Serreverwarming buis

Nadere informatie

Mestverwerking in De Peel

Mestverwerking in De Peel Mestverwerking in De Peel Mestverwerking Jan van Hoof, Jeanne Stoks, Wim Verbruggen Maart 2012 Agenda Doel van de avond Wat is mest? Wat is het mestprobleem? Waar komt mest vandaan? Hoeveel mest is er?

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Inhoud

Inhoud. Voorwoord 5. Inhoud Inhoud Voorwoord 5 1 Handel in duurzame producten 11 1.1 Duurzame of traditionele productie? 11 1.2 Logo s en keurmerken 13 1.3 Kosten van duurzame teelt 18 1.4 Relatie prijs - kwaliteit - afzet 19 1.5

Nadere informatie

INLEIDING: Waarom lokaal en seizoensgebonden eten?

INLEIDING: Waarom lokaal en seizoensgebonden eten? INLEIDING: Waarom lokaal en seizoensgebonden eten? Ons voedsel legt gemiddeld 2000 km af voor het ons bord bereikt. Denk maar eens aan de groenten en het fruit dat we iedere dag eten. In de winkel vinden

Nadere informatie

De Energieboerderij 10/21/2011. Inhoudsopgave. toont duurzaamheid aan! Bio-energie: oplossing bij reststromen? Waarom Energieboerderij?

De Energieboerderij 10/21/2011. Inhoudsopgave. toont duurzaamheid aan! Bio-energie: oplossing bij reststromen? Waarom Energieboerderij? Inhoudsopgave De Energieboerderij Jan Kamp Wageningen UR (PPO-AGV) toont duurzaamheid aan! Waarom Energieboerderij? Opzet project Resultaten 2008 en 2009 Strategieën voor verbetering Waarom Energieboerderij?

Nadere informatie

Ontwikkelen en Testen Carbon- en Water Footprint Module voor MasterLink (49)

Ontwikkelen en Testen Carbon- en Water Footprint Module voor MasterLink (49) Ontwikkelen en Testen Carbon- en Water Footprint Module voor MasterLink (49) Programma Precisie Landbouw Verplichtingennr: 1400007552 Agrifirm Plant Maart 2012 INHOUD INLEIDING... 3 1. CARBON FOOTPRINT...

Nadere informatie

Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint

Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint Rekenkundige onderbouwing van de herberekening van het basisjaar en eventuele tussenliggende jaren. Zwatra B.V. Doc.code: HBF Versie: 1 Datum: 19 november 2015 Status:

Nadere informatie

Nieuwe versie GobalGap

Nieuwe versie GobalGap Nieuwe versie GobalGap HET GEBRUIK VAN MEST EN MESTSTOFFEN VAN DIERLIJKE OORSPRONG Mest en andere natuurlijke meststoffen zijn een potentiële bron van microbiële gevaren. Producenten dienen een risico-inventarisatie

Nadere informatie

TARIEVENLIJST ON THE WAY TO PLANETPROOF (MILIEUKEUR)

TARIEVENLIJST ON THE WAY TO PLANETPROOF (MILIEUKEUR) TARIEVENLIJST ON THE WAY TO PLANETPROOF (MILIEUKEUR) Onderstaande tarieven hebben betrekking op de afdrachten die via de certificatie-instellingen aan SMK moeten worden betaald. Deze tarieven zijn exclusief

Nadere informatie

Umsetzungsmaßnahmen CO 2 - Footprint aus Kundensicht/ Realisatie van CO 2 - Footprint uit visie van de klant

Umsetzungsmaßnahmen CO 2 - Footprint aus Kundensicht/ Realisatie van CO 2 - Footprint uit visie van de klant Umsetzungsmaßnahmen CO 2 - Footprint aus Kundensicht/ Realisatie van CO 2 - Footprint uit visie van de klant 1 Recordwaarde bij CO 2 Meting van NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) op

Nadere informatie

TARIEVENLIJST ON THE WAY TO PLANETPROOF (MILIEUKEUR)

TARIEVENLIJST ON THE WAY TO PLANETPROOF (MILIEUKEUR) TARIEVENLIJST ON THE WAY TO PLANETPROOF (MILIEUKEUR) Onderstaande tarieven hebben betrekking op de afdrachten voor certificering die via de certificatieinstellingen aan SMK moeten worden betaald. Deze

Nadere informatie

VERS VAN HET LAND? Duurzaamheid groente & fruit. nummer 07/08 juli/augustus ,25

VERS VAN HET LAND? Duurzaamheid groente & fruit. nummer 07/08 juli/augustus ,25 nummer 07/08 juli/augustus 2018 7,25 VERS VAN HET LAND? Duurzaamheid groente & fruit MAALTIJDSALADES Lekker en makkelijk, maar moet er echt zo veel suiker en zout in die dressings? PFF, WAT EEN HITTE Zo

Nadere informatie

Klimaatneutrale landbouw? Binnen bereik??

Klimaatneutrale landbouw? Binnen bereik?? Klimaatneutrale landbouw? Binnen bereik?? Road map Klimaatvriendelijk: carbon footprint Wat is carbon footprint? Wat is klimaatneutraal? Broeikasgassen en akkerbouw Het project boerenklimaat.nl Perspectief

Nadere informatie

Naar een dynamisch rekenmodel voor berekening van het broeikaseffect van diervoeder

Naar een dynamisch rekenmodel voor berekening van het broeikaseffect van diervoeder Naar een dynamisch rekenmodel voor berekening van het broeikaseffect van diervoeder Uitgebreide samenvatting Blonk Milieu Advies LEI Wageningen UR 20 november 2009 werken aan duurzaamheid Product Board

Nadere informatie

Vruchtbare Kringloop Overijssel = Kringlooplandbouw. Gerjan Hilhorst WUR De Marke

Vruchtbare Kringloop Overijssel = Kringlooplandbouw. Gerjan Hilhorst WUR De Marke Vruchtbare Kringloop Overijssel = Kringlooplandbouw Gerjan Hilhorst WUR De Marke Kringlooplandbouw Kringlooplandbouw begint met het verminderen van de verliezen => sluiten van de kringloop => minder aanvoer

Nadere informatie

Grondgebondenheid = Eiwit van eigen land

Grondgebondenheid = Eiwit van eigen land Grondgebondenheid = Eiwit van eigen land Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door: Gerjan Hilhorst WUR De Marke Inhoud Resultaten (waar staan we?) Vergelijking laag en hoog scorende bedrijven Resultaten

Nadere informatie

Gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw per gewas,

Gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw per gewas, Gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw per gewas, 2012-2016 Indicator 16 January 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

De ka(n)s voor energie: The Big Picture

De ka(n)s voor energie: The Big Picture De ka(n)s voor energie: The Big Picture Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw eric.poot@wur.nl Toekomst Glastuinbouw 2 keer meer met 2 keer minder 1 De Ka(n)s voor energie Ondernemers Overheden Kennisinstellingen

Nadere informatie

Ons eten en het milieu

Ons eten en het milieu SPREEKBEURT OF WERKSTUK Ons eten en het milieu Hier vind je informatie voor een spreekbeurt of werkstuk over ons eten en het milieu. Het is handig om je spreekbeurt onder te verdelen in stappen. Dit zijn

Nadere informatie

FACTSHEET VERENIGD KONINKRIJK verse groenten en fruit

FACTSHEET VERENIGD KONINKRIJK verse groenten en fruit FACTSHEET VERENIGD KONINKRIJK verse groenten en fruit Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com Verenigd Koninkrijk goed voor 13% van export verse groenten en fruit Export

Nadere informatie

Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint

Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint Rekenkundige onderbouwing van de herberekening van het basisjaar en eventuele tussenliggende jaren. Loodgietersbedrijf RéVé B.V. Doc.code: HBF Versie: 1 Datum: 10

Nadere informatie

ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011

ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011 ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011 De vruchtbaarheid en de biologische activiteit van de bodem worden behouden en verbeterd - Door de teelt van vlinderbloemigen, groenbemesters

Nadere informatie

Als we over het hele assortiment naar de gemiddelde scores kijken per groentesoort zijn de:

Als we over het hele assortiment naar de gemiddelde scores kijken per groentesoort zijn de: Factsheet Groentenonderzoek Questionmark Samenvatting van het onderzoek naar groente en fruit in de schappen van de supermarkten, april 2015. Questionmark heeft tussen november 2014 en april 2015 de elf

Nadere informatie

Werkboekje. Natuur en milieu educatie. Groep 7. Naam: Fruit in de mix. Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna

Werkboekje. Natuur en milieu educatie. Groep 7. Naam: Fruit in de mix. Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Werkboekje Natuur en milieu educatie Naam: Groep 7 Fruit in de mix Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Werkblad 1 Waar komt ons fruit vandaan? Vul 1. Teken het klassikale woordenweb die

Nadere informatie

Samenstelling en eigenschappen

Samenstelling en eigenschappen Samenstelling en eigenschappen Mest is onder te verdelen in kunstmest en natuurlijke mest. Natuurlijke mest is op zijn beurt weer onder te verdelen in mest van dierlijke herkomst en mest van plantaardige

Nadere informatie

Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint

Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint Rekenkundige onderbouwing van de herberekening van het basisjaar en eventuele tussenliggende jaren. Van der Pols Pernis Machineverhuur B.V. Doc.code: HBF Versie:

Nadere informatie

februari maart april mei

februari maart april mei F R U I T K A L E N D E R Aardbei Abrikoos Ananaskers Appel Boskers Braam Druif Framboos Kers Kiwi Kriek Kruisbes Meloen Peer Perzik Pruim Rabarber Rode bes Zwarte bes januari februari maart april mei

Nadere informatie

Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint

Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint Herberekening Basisjaar CO 2 -Footprint Rekenkundige onderbouwing van de herberekening van het basisjaar en eventuele tussenliggende jaren. Van den Berg Machines B.V. Doc.code: HBF Versie: 1 Datum: 10

Nadere informatie

Locatie(s) waar activiteiten onder accreditatie worden uitgevoerd. Hoofdkantoor

Locatie(s) waar activiteiten onder accreditatie worden uitgevoerd. Hoofdkantoor Malledijk 18 3208 LA Nederland Locatie(s) waar activiteiten onder accreditatie worden uitgevoerd Hoofdkantoor SGS Product- & Procescertificatie Plantaardige producten uit de open teelt Plantaardige producten

Nadere informatie

Sinaasappel. Banaan. Passievrucht. Ananas

Sinaasappel. Banaan. Passievrucht. Ananas Ananas Passievrucht Banaan Sinaasappel Banaan Herkomst: Costa Rica Afstand tot België: ongeveer 9000 km Bewaren: buiten koelkast, 2-6 dagen Typisch gerecht: bananenmilkshake Sinaasappel Herkomst: Spanje

Nadere informatie

Luchtkwaliteit: ammoniak en broeikasgassen. VK Loonwerkers Najaar 2018

Luchtkwaliteit: ammoniak en broeikasgassen. VK Loonwerkers Najaar 2018 Luchtkwaliteit: ammoniak en broeikasgassen VK Loonwerkers Najaar 2018 Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door: Methaan Lachgas Kooldioxide Ammoniak Nitraat Fosfaat Milieuopgave melkveehouderij 1 Ammoniak

Nadere informatie

Landgebruik in Gelderland. Juni 2016, Ronald Hutjes & collega s

Landgebruik in Gelderland. Juni 2016, Ronald Hutjes & collega s Landgebruik in Gelderland Juni 2016, Ronald Hutjes & collega s Overzicht Emissies uit landgebruik Veeteelt, akkerbouw, bosbouw, bioeconomy Gelderland, NL, EU en Wereld Reductie opties synergiën / knelpunten

Nadere informatie

29-6-2015. PraktijknetwerkVitale Plant Gewasgroep glasgroenten Paprika. Bemesting: One size fits all of uitkienen voor een beter rendement?

29-6-2015. PraktijknetwerkVitale Plant Gewasgroep glasgroenten Paprika. Bemesting: One size fits all of uitkienen voor een beter rendement? PraktijknetwerkVitale Plant Gewasgroep glasgroenten Paprika Door Martin van de Water 11 kwekers 9 gangbare kwekers 3 biologische kwekers 14 bijeenkomsten en excursies naar de bedrijven en demo s Twee demo

Nadere informatie

Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers

Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers Hoeveel CO 2 -reductie is nodig? doel nieuwe kabinet: in 2020 30% minder CO 2 -uitstoot dan in 1990 UN-IPCC: stabilisatie

Nadere informatie

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Van gas los! Klimaat Opties glastuinbouw Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Minder energie gebruiken CO2

Nadere informatie

Bijlage. Workshop: Haags voedselproducerend bedrijf. Vrijdag 28 mei 9.30 t/m 13.30

Bijlage. Workshop: Haags voedselproducerend bedrijf. Vrijdag 28 mei 9.30 t/m 13.30 Bijlage Workshop:Haagsvoedselproducerendbedrijf Vrijdag28mei9.30t/m13.30 1 2 Mogelijkefunctiesentoepassingt.b.v.ecologischeduurzaamheid Functie Randvoorwaarde Passendeproducten Passendeplek Functie1:Hetverminderen

Nadere informatie

De bodem onder de kringloop Hou rekening met organische stof

De bodem onder de kringloop Hou rekening met organische stof Nutriënten Management Instituut B.V. Postbus 250, 6700 AG Wageningen T: 088 8761280 E: nmi@nmi-agro.nl I: www.nmi-agro.nl De bodem onder de kringloop Hou rekening met organische stof Marjoleine Hanegraaf

Nadere informatie

Energietransitie in de Betuwse Bloem

Energietransitie in de Betuwse Bloem Energietransitie in de Betuwse Bloem Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Energietransitie Landelijk niveau (Nederland) Energie infrastructuur: Landelijke grids aardgas en electra Kennis: landelijke energietransitie

Nadere informatie

Hoe maak je een bemestingsplan binnen de gebruiksnormen

Hoe maak je een bemestingsplan binnen de gebruiksnormen Hoe maak je een bemestingsplan binnen de gebruiksnormen Natuur en Landschap Pleasure green Milieu Tonnis van Dijk Nutriënten Management Instituut NMI 3 november 2011 Beperkingen in bemesting Europese regelgeving:

Nadere informatie

Monitor Schoon en Zuinig

Monitor Schoon en Zuinig Monitor Schoon en Zuinig Actuele stand van zaken 2008 Den Haag, 13 mei 2009 www.ecn.nl Overzicht Monitor Schoon en Zuinig: doel en kader Opzet monitor en stand van zaken 2008: - Doelgrootheden - Effecten

Nadere informatie

Lean and Green 2nd star. Bijlagendocument format Plan van Aanpak 2 de ster

Lean and Green 2nd star. Bijlagendocument format Plan van Aanpak 2 de ster Lean and Green 2nd star Bijlagendocument format Plan van Aanpak 2 de ster INHOUDSOPGAVE BIJLAGE 1 - UNIFORME REKENWIJZE... 3 BIJLAGE 2 - NIVEAUS VAN DATA NAUWKEURIGHEID... 5 BIJLAGE 3 - MINDMAPS DATA NAUWKEURIGHEID

Nadere informatie

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011 Relevantie van (carbon) footprinting voor telers Jasper Scholten 23 juni 2011 Inhoud 1. Blonk Milieu Advies 2. Levenscyclusanalyse (LCA) 3. Carbon Footprinting 4. Footprint van brouwgerst 5. Footprint

Nadere informatie

Drijvende teelt van groenten, kruiden en zomerbloemen: onderzoek en praktijk Venray, 26 november 2014 Matthijs Blind, onderzoeker Proeftuin Zwaagdijk

Drijvende teelt van groenten, kruiden en zomerbloemen: onderzoek en praktijk Venray, 26 november 2014 Matthijs Blind, onderzoeker Proeftuin Zwaagdijk Drijvende teelt van groenten, kruiden en zomerbloemen: onderzoek en praktijk Venray, 26 november 2014 Matthijs Blind, onderzoeker Proeftuin Zwaagdijk Inhoud Schets ontwikkelingen onderzoek teelt op water

Nadere informatie

Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden?

Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden? Resultaten met functionele agrobiodiversiteitsmaatregelen vanuit project Boeren en Agrobiodiversiteit.. Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden? Jan de Wit Louis Bolk Instituut 1 Biodiversiteit?

Nadere informatie

Energie en broeikasgasemissies in de keten. - Quick Scan energie en broeikasgasemissies - Supermarkt vs. webwinkel. biokennis

Energie en broeikasgasemissies in de keten. - Quick Scan energie en broeikasgasemissies - Supermarkt vs. webwinkel. biokennis Energie en broeikasgasemissies in de keten - Quick Scan energie en broeikasgasemissies - Supermarkt vs. webwinkel biokennis Energie en broeikasgasemissies in de keten - Quick Scan energie en broeikasgasemissies

Nadere informatie

Bodemmonster Bodemmonster

Bodemmonster Bodemmonster Evenwicht in de volkstuin? Evenwichtige bemesting Bodemmonster Bodemmonster Belangrijk om te weten: Fosfaat laag: voldoende bemesten Kali laag: voldoende bemesten of bijsturen Magnesium laag: bijsturen

Nadere informatie

Emissies door de land- en tuinbouw en natuur - BKG. Rondetafel Klimaat, 20 juni 2016

Emissies door de land- en tuinbouw en natuur - BKG. Rondetafel Klimaat, 20 juni 2016 Emissies door de land- en tuinbouw en natuur - BKG Rondetafel Klimaat, 20 juni 2016 Land- en tuinbouw / Natuur Veeteelt NH 3, CH 4, N 2 O, NO, NMVOS Kunstmest NH 3, N 2 O, NO Mestverwerking (vanaf 2000)

Nadere informatie

Groente- en fruitkalender

Groente- en fruitkalender Groente- en fruitkalender Kies klimaatbewust in elk seizoen De hoeveelheid energie die het kost om groente en fruit in de winkel te krijgen, varieert per seizoen. Aan het product is dat niet te zien. De

Nadere informatie

CO2-emissies uit elektriciteitsopwekking binnen ETS. Bart van Wezel, Reinoud Segers, Bas Guis en Kathleen Geertjes

CO2-emissies uit elektriciteitsopwekking binnen ETS. Bart van Wezel, Reinoud Segers, Bas Guis en Kathleen Geertjes CO2-emissies uit elektriciteitsopwekking binnen ETS Bart van Wezel, Reinoud Segers, Bas Guis en Kathleen Geertjes Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Methode 4 2.1 Gebruikte begrippen 4 2.2 Beschrijving bestaande

Nadere informatie

Wat is groente en wat is fruit? Opdracht 1-2A. Opdracht

Wat is groente en wat is fruit? Opdracht 1-2A. Opdracht Opdracht 1-2A Wat is groente en wat is fruit? Opdracht Doel: Introductie: 5 min. Opdracht 1: 5 min. De kinderen leren onder andere welke verschillende groente- en fruitsoorten er zijn en het verschil tussen

Nadere informatie

Uitrijden effluent binnen MAP 5

Uitrijden effluent binnen MAP 5 Uitrijden effluent binnen MAP 5 Inleiding Het nieuwe mestdecreet bevat een aantal wijzigingen voor het uitrijden van effluent van een biologische mestverwerkingsinstallatie. Om meer duidelijkheid te scheppen,

Nadere informatie

Aardappelen. Toepassing van spuiwater in aardappelen: wat is het en wat is het waard? Wendy Odeurs, Jan Bries Bodemkundige Dienst van België vzw

Aardappelen. Toepassing van spuiwater in aardappelen: wat is het en wat is het waard? Wendy Odeurs, Jan Bries Bodemkundige Dienst van België vzw Aardappelen Toepassing van spuiwater in aardappelen: wat is het en wat is het waard? Wendy Odeurs, Jan Bries Bodemkundige Dienst van België vzw W. de Croylaan 48-3001 Heverlee Tel 016/310922 Fax 016/224206

Nadere informatie

DUITSE MARKT VERSE GROENTEN EN FRUIT GROEIT GESTAAG

DUITSE MARKT VERSE GROENTEN EN FRUIT GROEIT GESTAAG FACTSHEET DUITSLAND Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com DUITSE MARKT VERSE GROENTEN EN FRUIT GROEIT GESTAAG Records 2017: groente productie en fruitimport Duitsland

Nadere informatie

Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel. 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen

Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel. 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen Programma Mededelingen Eerste resultaten 2015 Teeltseizoen 2015 Opbrengsten Eerste resultaten uitspoelingsmetingen

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Waar komen al die spullen vandaan?

Werkstuk Aardrijkskunde Waar komen al die spullen vandaan? Werkstuk Aardrijkskunde Waar komen al die spullen vandaan? Werkstuk door J. 609 woorden 6 december 2016 6,7 23 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Waar komen die spullen vandaan? Inleiding

Nadere informatie

Ontwikkeling van duurzaamheidmodel. Onderzoek naar CO 2, biodiversiteit en water in het duurzaamheidmodel van de boomkwekerij

Ontwikkeling van duurzaamheidmodel. Onderzoek naar CO 2, biodiversiteit en water in het duurzaamheidmodel van de boomkwekerij Ontwikkeling van duurzaamheidmodel Onderzoek naar CO 2, biodiversiteit en water in het duurzaamheidmodel van de boomkwekerij HAS KennisTransfer, s-hertogenbosch Mark Meijs & Yvonne Leenaerts Juni 2011

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Tuinbouw fossielvrij. Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor. Wageningen University & Research, NL

Tuinbouw fossielvrij. Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor. Wageningen University & Research, NL Tuinbouw fossielvrij Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor Wageningen University & Research, NL Inhoud Achtergrond Teelten Verschillende fossiel vrije opties Veronderstellingen Voorlopige resultaten

Nadere informatie

Marktmonitor Groenten en Fruit Nederland 2012 Consument en supermarktverkoop

Marktmonitor Groenten en Fruit Nederland 2012 Consument en supermarktverkoop Marktmonitor Groenten en Fruit Nederland 2012 Consument en supermarktverkoop PT 2012-10 Maart 2012 Anne Marie Borgdorff Productschap Tuinbouw, Markt & Innovatie Marktmonitor Groenten en Fruit Nederland

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Hoeveelheid bestrijdingsmiddelen op groenten en fruit Bestrijdingsmiddelen zijn middelen die gebruikt worden op onder meer groenten en fruit om gewassen te beschermen tegen ziekten, plagen en onkruid.

Nadere informatie

NutriNorm.nl. Op NutriNorm vindt u praktische en onafhankelijke informatie over bemesting, meststoffen, bodem en strooien.

NutriNorm.nl. Op NutriNorm vindt u praktische en onafhankelijke informatie over bemesting, meststoffen, bodem en strooien. NutriNorm.nl Op NutriNorm vindt u praktische en onafhankelijke informatie over bemesting, meststoffen, bodem en strooien. Wij werken samen met onze kennispartners: Eurofins Agro, WageningenUR, Louis Bolk

Nadere informatie

Mini-WKK op je bedrijf?

Mini-WKK op je bedrijf? Mini-WKK op je bedrijf? Innovatiesteunpunt Energie Kristof Severijns 10/03/2017 1 Innovatiesteunpunt Programma Energiewerking Energieprofielen land- en tuinbouw Mini-WKK in de land- en tuinbouw Praktische

Nadere informatie

Eindexamen m&o vwo 2010 - I

Eindexamen m&o vwo 2010 - I Opgave 5 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 6 tot en met 9. Peter Steenbergen en Erik Koolwijk zijn de twee directeur-grootaandeelhouders van glastuinbouwbedrijf Rijkgroen bv. Het bedrijf heeft

Nadere informatie

Dirksen Management Support John Baars

Dirksen Management Support John Baars Dirksen Management Support John Baars Inhoud Voorstellen Huidige wetgeving Kringloop denken Bedrijfsefficiëntie fosfaat en stikstof Veestapel efficiëntie (BEX) Evenwichtsbemesting (BEP) Conclusies Vragen

Nadere informatie

Evenwicht in de volkstuin? april 1, 2014 DLV Plant

Evenwicht in de volkstuin? april 1, 2014 DLV Plant Evenwicht in de volkstuin? Evenwichtige bemesting Bodemmonster Belangrijk om te weten: Algemeen: Fosfaat, kali, magnesium Op zand: ph en o.s. Op klei: % slib Bodemmonster Fosfaat laag: voldoende bemesten

Nadere informatie

Voortgang CO 2 -footprint 2018 (1e half jaar)

Voortgang CO 2 -footprint 2018 (1e half jaar) Voortgang CO 2 -footprint 2018 (1e half jaar) Blokland Holding B.V. Blokland B.V. Doc.code: CF Blokland Handel en Transport B.V. Versie: 6.1 Blokland Milieu- en Zuigtechniek B.V. Datum: 15 oktober 2018

Nadere informatie

Opdrachten. Organische bemesting opdrachten 1

Opdrachten. Organische bemesting opdrachten 1 Opdrachten Organische bemesting opdrachten 1 Inleiding Je weet dat je melk moet drinken om voldoende calcium binnen te krijgen voor de opbouw van je botten. Calcium is dus een belangrijk element voor de

Nadere informatie

GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT

GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT 12 GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen staan bij Greenportkas ondernemer Joep Raemakers hoog aangeschreven. De ondernemer wil tomaten telen, de uitputting

Nadere informatie

VOETAFDRUK CONFORM DE CO2

VOETAFDRUK CONFORM DE CO2 CO2 VOETAFDRUK 2016 SHANKS NETHERLANDS HOLDING BV VOETAFDRUK CONFORM DE CO2 PRESTATIELADDER R A P P O R T S N L _ C O 2 _ 2 0 1 6 D. D. 1 4 A P R I L 2 0 1 7 INHOUD INLEIDING... 2 CO2 VOETAFDRUK 2016...

Nadere informatie

Rendementen en CO -emissie van elektriciteitsproductie in Nederland, update 2012

Rendementen en CO -emissie van elektriciteitsproductie in Nederland, update 2012 Webartikel 2014 Rendementen en CO -emissie van 2 elektriciteitsproductie in Nederland, update 2012 Reinoud Segers 31-03-2014 gepubliceerd op cbs.nl CBS Rendementen en CO2-emissie elektriciteitsproductie

Nadere informatie

Tool Burgemeestersconvenant Actualisatie nulmeting 2011 & inventaris 2012

Tool Burgemeestersconvenant Actualisatie nulmeting 2011 & inventaris 2012 17/11/2014 Tool Burgemeestersconvenant Actualisatie nulmeting 2011 & inventaris 2012 Kadering» VITO actualiseert jaarlijks, in opdracht van LNE, CO 2 -inventaris gemeenten» Taken voorzien in actualisatie

Nadere informatie

Uitrijden effluent binnen MAP 5

Uitrijden effluent binnen MAP 5 Uitrijden effluent binnen MAP 5 Inleiding Het nieuwe mestdecreet bevat een aantal wijzigingen voor het uitrijden van effluent van een biologische mestverwerkingsinstallatie. Om meer duidelijkheid te scheppen,

Nadere informatie

Nieuwe methodiek CO 2 -voetafdruk bedrijventerreinen POM West-Vlaanderen. Peter Clauwaert - Gent 29/09/11

Nieuwe methodiek CO 2 -voetafdruk bedrijventerreinen POM West-Vlaanderen. Peter Clauwaert - Gent 29/09/11 Nieuwe methodiek CO 2 -voetafdruk bedrijventerreinen POM West-Vlaanderen Peter Clauwaert - Gent 29/09/11 Inhoud presentatie 1.Afbakening 2.Inventarisatie energie 3.CO 2 -voetafdruk energieverbruik 4.CO

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB biologie CSE KB. tijdvak 1

Bijlage VMBO-KB biologie CSE KB. tijdvak 1 Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 1 biologie CSE KB. KB-0191-a-12-1-b Glastuinbouw informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 5 en beantwoord dan vraag 38 tot en met 46. Bij het beantwoorden van die vragen

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED LAND- EN TUINBOUW

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED LAND- EN TUINBOUW RLLL-RLLL-ADV-004bijl08 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED LAND- EN TUINBOUW Opleiding Tuinbouwarbeider BO LT 003 (Ontwerp) Versie 1.0 Ontwerp Pagina 1 van 20 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs

Nadere informatie

4.A.1 Inventaris ketenanalyse 1

4.A.1 Inventaris ketenanalyse 1 4.A.1 Inventaris ketenanalyse 1 Niets uit dit bestek/drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke

Nadere informatie

Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand.

Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Bemestingsnormen op basis van totale stikstof akkerbouw en voedergewassen in 2011 Grasland dat enkel gemaaid wordt dat begraasd wordt, al of niet in combinatie met maaien Niet Niet Totale N 370 3 3 360

Nadere informatie

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik

Nadere informatie

buffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net

buffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net 3 juli 2010, De Ruijter Energy Consult Energie- en CO 2 -emissieprestatie van verschillende energievoorzieningsconcepten voor Biologisch Tuinbouwbedrijf gebroeders Verbeek in Velden Gebroeders Verbeek

Nadere informatie