Drs. Myrtille Danse Markt en Netwerken LEI Netherland. CO2e rekensystematiek voor tuinbouwketens

Transcriptie

1 Drs. Myrtille Danse Markt en Netwerken LEI Netherland CO2e rekensystematiek voor tuinbouwketens

2 LEI/ WUR ONDERZOEK Toegepast wetenschappelijk onderzoek gericht op socioeconomische vraagstukken over: Landbouw, tuinbouw en visserij Plattelandsontwikkeling agribusiness & voedingsmiddelen industrie ADVIES aan publieke, private en maatschappelijke organisaties DOCUMENTATIE bedrijfgegevens en statistieken WERKVELDEN Internationaal beleid Consumenten en ketens Consument, gedrag en gezondheid Sector, bedrijven en ondernemerschap Milieu, Natuur en Landschap Rurale economie en ruimtegebruik Meer informatie en onderzoeksrapporten:

3 CO2 rekensystematiek voor tuinbouwketens 1. Aanleiding en doelstelling 2. Methodologie 3. Resultaten 4. Vervolg activiteiten

4 Groeiende interesse voor klimaatsverandering Krantenartikelen over klimaatsverandering: (UK)

5 Ontwikkeling carbon foot print UK Fertiliser manufacture 1.0% Agriculture 7.4% Food manufacturing 2.2% CO2 bijdrage voedingssector: 19% Packaging (incomplete data) 0.9% Transport incl overseas 2.5% Home food related 2.1% Retail 0.9% Non food 81.6% Catering 1.5% Garnett T. 2007

6 Duurzaamheid als differentiatiestrategie retail

7 Voedselkeuze en Food Miles Ontwikkeling GHG systematiek Carbon Trust/ BSI: PAS 2050

8 An issue ignored is a crisis invented, CEO Shell

9 Wanneer is pro actief issue management gewenst? high Continuous monitoring Proactive management Potential im pact on reputation medium low Periodic reassessment Active attention & preparation Emerging issues Low Medium high Likelihood of occurence

10 CO2 rekensystematiek voor tuinbouwketens Primair doel Ontwikkelen rekensystematiek waarmee de Nederlandse teeltsector en handel van tuinbouwproducten broeikasgas emissiescores kan berekenen Afgeleide doelen Ketenpartijen bewust te maken van: mogelijkheden en onzekerheden berekenen scores mogelijkheden om te sturen en te verbeteren Afstemming met internationale initiatieven

11 Betrokken partijen & planning Financiering: Ministerie van LNV Productschap Tuinbouw LTO Glastuinbouw Groente-, Fruit- en Sierteeltbedrijven Uitvoer: Landbouw Economisch Instituut PPO Blonk Milieu Advies MPS AIP CLM

12 CO2 rekensystematiek voor tuinbouwketens 1. Aanleiding en doelstelling 2. Methodologie 3. Resultaten 4. vervolg activiteiten

13 Uitgangspunten systematiekontwikkeling LCA methodiek, IPCC richtlijnen en in afstemming met ontwikkeling PAS 2050 Alle broeikasgassen Case-studies: Grote, aansprekende productcategorieën (productie en handel) Anticiperen op discussie over productvergelijkingen Anticiperen op vragen over optimalisatie (dichtbij- verweg, groenten uit het seizoen)

14 Methodiekvraagstukken Algemeen Open teelt Beschermde teelt Verwarmde teelt Transpport Verwerking Verpakking ov materialen DC en retail (1) Afkap (productie brandstoffen) (2) Lachgas emissiemodellering (3) Allocatie bij coproductie (4) Bronnen voor achtergronddata (5) Productuitval (6) Bouwplanallocatie (7) Meerekenen van dierlijke mest (8) Bodem organische stof balans (9) Landgebruik en landconversie (10) Substraat en lachgas (11) Oxidatie van potgrond (12) Allocatie bij WKK en warmtegebruik (13) Methaanslip bij WKK (14) Modellering transportmiddel & logistiek (15) Toerekening in bedrijf naar product (16) Berekening broeikaseffect in relatie tot recycling en afvalverwerking (17) Lekkage koelvloeistoffen in keten

15 Case selectie Verschillende teelttechnieken Volle grond, beschermde teelt, verwarmde teelt Afzetmarkten: Nederland en UK Productie locaties: Spanje, Kenya, Nederland, Ecuador Ketengrenzen: Zaad-jonge plant productie teelt verwerking-handel- opslag (excl. winkel, eindgebruik en restafval door consument) Transport: Alle transportactiviteiten van jpp tot winkel Functionele rekeneenheid: Kg product in de winkel

16 CO2 rekensystematiek voor tuinbouwketens 1. Aanleiding en doelstelling 2. Methodologie 3. Resultaten 4. Vervolg activiteiten

17 Resultaten Dataverzameling: praktijkexperts, literatuur Cases: Rozen Kenya- Nederland: luchttransport Aardbeien NL, SP: bedekte en verwarmde teelt, met zonder WKK Banaan Ecuador: zeetransport Verwerkte boontjes: bijdrage verwerking Appels: langdurige opslag vs. lange afstand import Aardbeien: uiteenlopende teeltvormen Potplanten: gebruik potgrond en verpakkingen Champignons: gebruik compost, afvoer champost Ananas Costa Rica: import tropisch fruit Biologische bloemkool: bouwplan 17

18 Beter inzicht verdeling en omvang CO2 binnen keten

19 Ontwikkeling default waarden Opbrengst hoofdproduct (is oogstbare deel gewas) hoofdproduct bijproduct (is niet oogstbare deel gewas) bijproduct organische stofvastlegging vastlegging N door Nbinding vlinderbloemigen vastlegging N gewasresten afvoer C afvoer N elektriciteit uit WKK elektriciteit uit WKK warmte warmte Input uitgangsmateriaal diesel smeerolie stookolie aardgas ex wkk aardgas WKK (1,8% slip) warmte elektriciteit eenheid kg/ha Euro/kg kg/ha Euro/kg kg C/ha kg N/ha kg N/ha kg C/ha kg N/ha kwh/ha Euro/kwh MJ/ha Euro/MJ kg/ha kg/ha kg/ha kg/ha m3/ha m3/ha MJ/ha kwh/ha Nkunstmest P2O5 kunstmest K2O5 kunstmest dierlijke mest compost gewasbeschermingsmiddelen materialen kg N/ha kg P2O5/ha kg K2O/ha kg product/ha kg product/ha kg ai/ha kg/ha < < Opslag en koeling (allen wanneer apart van input) koelmiddelen uitval diesel stookolie aardgas warmte elektriciteit Transport naar volgende schakel koelmiddelen uitval diesel benzine stookolie kerosine Vermeden productie (uitbreiding) (zie rekenblad) diesel aardgas warmte elektriciteit Nkunstmest g/1000 kg product uit< kg/kg product in kg/kg product in kg/kg product in m3/kg product in MJ/kg product in kwh/kg product in g/1000 kg product uit< kg/1000 kg product in kg/1000 kg product in kg/1000 kg product in kg/1000 kg product in kg/1000 kg product in kg/ha kg/ha kg/ha kwh/ha kg/ha

20 Ontwerp demorekentool

21 Afstemming buitenland Feedback PAS 2050 versie oktober 2007 Deelname agro adviescommissie van BSI/ Carbon Trust initiatief november 2007 Verwachte deelname aan PAS 2050 stakeholder consultatie februari 2008 Uitwisseling inzichten met onderzoeksinstellingen in Duitsland, Zweden, Finland en Engeland Beleidsafstemming LNV- Defra

22 CO2 rekensystematiek voor tuinbouwketens 1. Aanleiding en doelstelling 2. Methodologie 3. Resultaten 4. Vervolgactiviteiten

23 Vervolgactiviteiten 1. Afronden software ontwikkeling 2. Valideren demotool bij minimaal 3 ondernemingen 3. Opstellen en valideren protocol 4. Organisatie stakeholder bijeenkomst: 23 april Stimuleren gebruik kennis en ervaring op nationaal en internationaal niveau: EU expertbijeenkomst mei Nader onderzoek kansen CO2 reductie 7. Nader onderzoek gebruik duurzaamheidsindicatoren voor stimuleren duurzaam consumeren 8. Nader onderzoek klimaatneutraal en ontwikkelingssamenwerking

24 Dank voor uw aandacht! Meer informatie: Wageningen UR