pro natura Werk maken van Natuur!

Transcriptie

1

2

3 pro natura Inhoud Woord vooraf 5 1 Over het verslag Volgens Gri Selectie van de onderwerpen Stakeholdersoverleg Rapporteringsproces Scope omvang Bekendmaken van rapport 9 2 Duurzaam ondernemen Werk maken van Natuur Bestuur en statuten Activiteiten Pro Natura in cijfers Kwaliteit Stakeholders 23 3 Mensvriendelijk ondernemen Personeelsbestand Diversiteit Leren en groeien Veilig en gezond Medewerkersbetrokkenheid 34 4 Milieuvriendelijk ondernemen Mobiliteit Energie Duurzaam materiaalbeheer Duurzaam aankoopbeleid Biodiversiteit 41 5 Met passie ondernemen In de buurt Voor de gemeenschap 46 6 Samenvattende tabel 49 Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 3!

4

5 pro natura Woord vooraf In 2011 publiceerde Pro Natura haar eerste jaarverslag. Dit was eigenlijk een beetje proefdraaien voor de rapportage van ons duurzaamheidsbeleid. Een jaar later presenteren we ons eerste duurzaamheidsverslag. Dit verslag is opgesteld volgens de GRI 3-richtlijnen en maakt het mogelijk om onze prestaties inzake biodiversiteit, duurzaamheid en tewerkstelling op te volgen. Reeds van bij de opstart van Pro Natura kozen we bewust voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Dit is een continue verbeterings proces waarbij Pro Natura op systematische wijze een meerwaarde tracht te realiseren op vlak van de drie bekende P s: Planet, Profit, People. Alleen gaat Pro Natura nog verder en voegt er een vierde P aan toe: Passion. Gepassioneerde medewerkers, passie voor natuur en milieu en met passie ondernemen: zo willen we onze missie realiseren! Dit verslag is opgesteld volgens de GRI richtlijnen en maakt het mogelijk onze prestaties te volgen. Duurzaamheid is voor Pro Natura niets onbekends. In al onze activiteiten en diensten staan mensen en ecologie voorop. Al 20 jaar zijn wij pionier in het toepassen van ecologische methoden voor groenonderhoud en in het ontwikkelen van innovatieve projecten waar duurzame tewerkstelling en de verbetering van de ecologische omgevingskwaliteit centraal staan. Duurzaam ondernemen is echter meer dan zorg dragen voor mensen en het milieu. Het zit vervat in de gehele werking. Bij het opstellen van ons duurzaamheidsbeleid werden ook onze strategische doelstellingen doorgelicht, in vraag gesteld en bijgestuurd. We zien dit duurzaamheidsrapport als een vliegende start om onze belangrijkste stakeholders op de hoogte te brengen van onze inspanningen op dit vlak en ons beleid inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen van dichtbij op te volgen. Johan de Beule & Hilde vanbeckbergen Gedelegeerd bestuurders Pro Natura Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 5!

6 Duurzaamheidsrapport

7 pro natura 1 Over het verslag Rapporteren over maatschappelijk verantwoord ondernemen Oprichting Raad Start van kwaliteits werking. Opvolgen via EFQM-methode. ESF- Label kwaliteits werking geldig voor 3 jaar. Kwaliteit en MVO on hold wegens crisismanagement. Foto van kwaliteitswerking door mede werkers. van Advies: creëren van draagvlak en betrekken van Jaarverslag, social audit en stakeholdersoverleg. Eerste duurzaamheids- verslag. stakeholders In 2000 werd vanuit het management een eerste aanzet gegeven om de kwaliteitswerking te introduceren binnen Pro Natura. We kozen voor de EFQM-methodiek. Deze werd ook door het ESF-agentschap gebruikt als tool om het kwaliteitslabel te halen. In 2002 kregen we het label voor 3 jaar. De kwaliteitswerking en dito beleidsplannen verdwenen even naar de achtergrond tijdens een aantal crisisjaren waar onze organisatie door moest. In 2009 werd de kwaliteitswerking weer nieuw leven in geblazen door het betrekken van alle bedienden op interne overlegfora. Met de oprichting van onze Raad van Advies bouwden we ons netwerk van nauw betrokken stakeholders uit en creëerden we een maatschappelijk draagvlak. Bij de samenstelling van de Raad van Advies kozen we bewust voor leden met een diverse achtergrond en expertise in onze branche. Vorig jaar deden we een eerste registratie- en rapporteringsoefening wat resulteerde in de publicatie van het allereerste jaarverslag van Pro Natura. In het voorjaar van 2012 kregen we een social audit volgens de standaard AA 1000 van accountability. Door het hanteren van de social audit-methodologie beoogt Pro Natura op een gestructureerde wijze werk te maken van de realisatie van de maatschappelijke en ecologische doelstellingen. Hierbij lag de nadruk vooral op het stakeholdersbeleid en meer specifiek de oprichting en werking van de Raad van Advies. Naar aanleiding van dit duurzaamheidsverslag nodigden we onze stakeholders uit voor een overleg. Een duurzaamheidsverslag is nooit af. Linde Brewaeys, Pro Natura 1.1. Volgens GRI Bij het voorbereiden en opstellen van dit duurzaamheidsverslag hielden we de GRI-richtlijnen in de hand. De indicatoren zijn gekozen op basis van het belang voor Pro Natura en de stakeholders (zie materialiteitsmatrix). Bedrijven kunnen deze indicatoren gebruiken als een startpunt om hun werking te veranderen en te verduurzamen en dit meteen te monitoren en erover te communiceren. De uitgebreide GRI-tabel met de indicatoren is terug te vinden achteraan dit rapport. Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 7!

8 1 Over het verslag 1.2. Selectie van de onderwerpen De onderwerpen en doelstellingen die in dit rapport aan bod komen haalden we uit interne analyse van de GRI-thema s (o.a. via de materialiteitsmatrix). De prioritaire thema s en indicatoren werden op het stakeholdersoverleg gekozen. Bij de selectie werd vooral gekeken welke onderwerpen het meest aansluiten bij de kernwaarden en de kernprocessen van Pro Natura. Ik vond het stakeholdersoverleg interessant. Chapeau ook voor jullie duurzaamheidsverslag, daar kunnen veel bedrijven van leren! Lieven de Backer, Sylva, leverancier plantgoed Omdat we een integraal duurzaamheidsbeleid willen dat in alle processen en op alle niveaus binnen onze organisatie geïmplementeerd wordt, koppelen we de indicatoren terug naar de 7 strategische managementthema s: nieuwe kansen tewerkstelling, financieel gezond ondernemen, maatschappelijk verantwoord ondernemen, innovatieve projectontwikkeling, passie, samenwerking, profilering. Deze thema s zijn verbonden met concrete doelstellingen en indicatoren met een perspectief tegen Ze zijn door de Raad van Bestuur vastgelegd en bekrachtigd door de Raad van Advies Stakeholdersoverleg In december 2012 kwamen we voor de eerste keer samen met 18 stakeholders om het duurzaamheidsverslag te bespreken. Het doel van dit stakeholdersoverleg was het identificeren en kiezen van de belangrijkste en meest relevante duurzaamheidskwesties van Pro Natura. Volgende thema s vonden onze stakeholders prioritair: Beter profileren als duurzaam en sociaal bedrijf Personeelsbestand diversifiëren in kader van de tewerkstellingsmaatregelen (nieuwe kansenmedewerkers) Duurzaam aankoopbeleid in de verf zetten Sociale doelstelling meer opvolgen: samenwerking met VDAB concretiseren 1.4. Rapporteringsproces We hebben geen overkoepelend informatiesysteem dat alle ontwikkelingen op vlak van duurzaamheid opvolgt en registreert. Toch hebben we een kwantitatief en kwalitatief duurzaamheidsrapport opgesteld. De meeste informatie komt uit onze informatiesystemen van Human Resources en boekhouding. Maar we hebben ook enkele indicatoren manueel bijgehouden. Ook al zijn we overtuigd van de betrouwbaarheid van deze cijfers, bij het meten en berekenen kunnen er altijd kleine afwijkingen optreden. Waar deze onzekerheden opduiken, zijn deze beschreven in het rapport. Getuigenissen van klanten, medewerkers en andere stakeholders vervolledigen de cijfers in dit rapport. Duurzaamheidsrapport

9 1 Over het verslag 1.5. Scope omvang Dit eerste verslag is een nulmeting. De cijfers geven onze prestaties weer over drie opeenvolgende jaren ( ) en hebben betrekking op het hele netwerk van Pro Natura (dus voor alle werkingen en alle vzw s samen). Naast deze gegevens wil Pro Natura ook een aantal duurzame thema s opvolgen die eigen zijn aan onze werking en waarop wij een impact kunnen uitoefenen. In 2012 zijn we gestart met het registreren van deze indicatoren, de cijfers hebben we ook in dit verslag opgenomen. Ons duurzaamheidsverslag publiceren we tweejaarlijks na overleg met onze stakeholders Bekendmaken van rapport We hebben dit duurzaamheidsverslag in een oplage van 200 exemplaren laten drukken. Onze belangrijkste stakeholders krijgen deze gedrukte versie, de pdfversie is via onze website te downloaden. De belangrijkste prestaties en doelstellingen worden in een affiche gegoten. Zo kunnen ook al onze mede werkers ons MVO-verhaal volgen. In september 2013 stellen we ons rapport voor aan onze stakeholders. Materialiteitsmatrix hoog Concurrentiebelemmerd gedrag Economische prestaties Werkgelegenheid Verbod op corruptie Verhouding tussen werkgever en werknemer Milieubescherming Transport Emissies Gezondheid en veiligheid Biodiversiteit Afval / materialen Opleiding en onderwijs Diversiteit en kansen Relevantie voor Pro Natura Energie Klachtenbeheer milieu Klachtenbeheer arbeidsomstandigheden Water Naleven milieuwetgeving Compensatie van de milieugevolgen van producten Publiek beleid Klachtenbeheer milieu / sociaal / mensenrechten Rechten van de inheemse bevolking Aankoopbeleid Leveranciersbeoordeling sociaal en milieu en maatschappelijke Klantentevredenheid Vrijheid van vereniging en collectieve arbeidsonderhandelingen Marketing communicatie Verbod op discriminatie Lokale gemeenschap Veiligheidsbeleid Gedwongen en verplichte arbeid Kinderarbeid Privacy van de klanten Gezondheid en veiligheid van de consument Gelijke verloning man en vrouw Indirecte economische effecten Marktaanwezigheid laag Belang voor stakeholders hoog Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 9!

10 Duurzaamheidsrapport

11 ondernemen Pro Natura maakt Werk van Natuur! 2 Duurzaam 2.1. Werk maken van Natuur! Pro Natura startte in 1993 met de realisatie van haar ecologische en sociale objectieven. In 2013 maken we al 20 jaar Werk van Natuur!. Pro Natura is een sociale en duurzame onderneming met werkingen in Eeklo, Halle en Vilvoorde. Via onze innovatieve projecten stimuleren we zinvol groen werk in de diverse regio s en bieden we tewerkstelling, opleiding en werkervaring aan mensen die moeilijk een job vinden in het klassieke arbeidscircuit. Overheden, bedrijven en particulieren kunnen bij ons terecht voor allerlei groenaannemingen en voor professionele oplossingen op maat om hun groengebieden ecologisch te beheren. Onze missie is onze slogan. Johan De Beule, Pro Natura Missie Pro Natura wil zich profileren als een groep die in haar werkingsgebied heel consequent het creëren van zinvolle nieuwe kansen tewerkstelling en het verbeteren van de ecologische kwaliteit van onze leefomgeving als volstrekt evenwaardige maatschappelijke doelen nastreeft. Pro Natura wil dit realiseren door professioneel te werken op het vlak van: 1. Projectontwikkeling rond beide maatschappelijke doelen. 2. opleidings- en werkervaringsinitiatieven en het creëren van zinvolle duurzame jobs in het kader van de nieuwe kansen tewerkstelling. 3. het ontwikkelen van vernieuwende initiatieven op het vlak van ecologisch (grondgebonden) milieubeheer, natuurbeheer, landschapszorg, duurzame streekontwikkeling. 4. maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO): De 3 P s die klassiek met duurzaam ondernemen worden in verband gebracht; namelijk People, Planet en Profit worden binnen onze missie uitgebreid met een 4de belangrijke P: Passion. Pro Natura is ontstaan en bestaat nog steeds omwille van een idealistisch engagement gebaseerd op het ecologisch gedachtengoed zowel van zijn oprichters als van de huidige medewerkers. Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 11!

12 2 Duurzaam ondernemen Juridische en operationele structuur CVBA Kasteelhoeve vzw Pro Natura vzw Pro Natura vzw Pro Natura vzw Pro Natura Steunfonds Oost-Vlaanderen Sociale Werkplaats Landbouw Raad van Advies werking in Eeklo werking in werking in vennootschap Halle en Vilvoorde Eeklo, Halle, Vilvoorde Algemene Vergadering Raad van Bestuur BVBA Pronat en NV Aludes: management van de groep Pro Natura Staf: coördinator werking Sociale Werkplaats, coördinator INL-werking, vestigingsverantwoordelijken, diensthoofd studiecel, diensthoofd sociale cel (trajectbegeleiding), communicatieverantwoordelijke Comité preventie en bescherming op het werk Ondernemingsraad STUDIECEL wetenschappelijk medewerker natuurontwikkelaars SOCIALE CEL trajectbegeleiders 2.2. Bestuur en statuten In 2012 bestond het Pro Natura Netwerk uit 4 vzw s en een CVBA met Sociaal Oogmerk, in 2013 hebben we onze juridische structuur vereenvoudigd door de fusie van Pro Natura vzw en Pro Natura Oost-Vlaanderen vzw. Het management gebeurt via contracten met twee managementvennootschappen BVBA Pronat en NV Aludes. De verschillende entiteiten van het netwerk Pro Natura vallen onder dezelfde beheersstructuur. Voor alle bestuursfuncties binnen Pro Natura zijn functie- en competentieprofielen uitgetekend. De leden van de Raad van Bestuur zijn Johan De Beule en Hilde Vanbeckbergen. Zij zijn als werkgever de eindverantwoordelijken voor de goede uitvoering en werking van de organisatie. Samen met Filip De Smet vormen zij het dagelijks bestuur, dat de concrete dagelijkse leiding van Pro Natura opneemt. De Raad van Advies treedt op als adviesorgaan van Pro Natura en volgt de uitvoering van de strategische thema s nauw op. Deze Raad vergroot het draagvlak en het netwerk van Pro Natura en is zo samengesteld dat onze belangrijkste stakeholderscategorieën aan bod komen. De jaarrekeningen worden intern per vzw opgemaakt. Deze worden samen met de geconsolideerde balans voorgelegd aan de Raad van Advies en de Duurzaamheidsrapport

13 2 Duurzaam ondernemen ondernemingsraad. Per kwartaal wordt de begroting nauw opgevolgd en getoetst aan de werkelijke inkomsten/uitgaven door het dagelijkse bestuur en de staf. De jaarlijkse audit van de jaarrekening gebeurt sinds de sociale verkiezingen en oprichting van de ondernemingsraad door een bedrijfsrevisor Activiteiten Binnen onze INL-werking (Intergemeentelijke Natuur- en Landschapsploegen) leggen wij ons toe op groen-, bos-, natuur- en landschapsbeheer en voeren wij de beleidsvisies van lokale overheden uit. Daarnaast ontplooien wij met onze sociale werkplaats activiteiten in de zuivere marktgerichte groensector. Toch zijn we bewust niet actief in het particuliere groenbeheer zoals het maaien van gazons, onderhoud van tuinen en scheren van hagen. Vanuit de sociale economie willen we ons toeleggen op projecten die een maatschappelijke meerwaarde kunnen opleveren op vlak van natuurbeheer, harmonisch parkbeheer en landschapszorg. Ook nieuwe kansen tewerkstelling is onze corebussiness. Door middel van opleiding en werkervaringsinitiatieven vergroten we voor langdurig werkzoekenden de kans op een job. Proficiat voor het mooie werk op de kerkhoven. Danny Vannevel, Gemeente Maldegem De kernactiviteiten van Pro Natura zijn gebaseerd op drie grote pijlers: 1. Natuur- en groenbeheer: ecologisch, grondgebonden milieubeheer, landschapszorg, natuurbeheer, duurzame streekontwikkeling 2. Opleiding en werkervaringsinitiatieven voor nieuwe kansen tewerkstelling 3. Innovatieve projectontwikkeling Natuur- en groenbeheer Onze intergemeentelijke natuur en landschapsploegen ( INL ploegen) verlenen een structurele dienstverlening op maat van de gemeente. In het kader van het decreet Lokale Diensteneconomie (LDE) en op basis van een door de provincie gedefinieerde Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB) verlenen wij inhoudelijke ondersteuning voor de milieudienst door de uitwerking van het praktisch gemeentelijk natuurbeleid (jaarprogramma s). Via urenpakketten voeren wij met onze INL ploegen dit beleid ook concreet uit op het terrein. Dit omvat onder meer: Landschapszorg Waterbeheer Bos-en natuurbeheer Soortenbescherming Exotenbestrijding Natuureducatie en workshops Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 13!

14 2 Duurzaam ondernemen Onze Sociale Werkplaats werkt via het intekenen op aanbestedingen vooral rond: Bosexploitatie Gifvrije onkruidbestrijding Ecologisch groenbeheer Begrazing met schapen Via onze studiedienst kunnen wij onze klanten een oplossing, ontwerp of beheersplan op maat aanbieden en ontwikkelen we innovatieve projecten die vaak een antwoord bieden op problemen waarmee onze stakeholders worden geconfronteerd (bijvoorbeeld Gras Groene Grondstof) Nieuwe kansen tewerkstelling * Doelgroep wordt Nieuwe Kans De subsidiërende overheden hanteren de term doelgroepmedewerkers. Pro Natura vindt dit echter te stigmatiserend. Daarom hebben we aan onze medewerkers zelf gevraagd welke benaming zij verkiezen. Voortaan gebruiken we alleen nog nieuwe kansenmedewerkers in plaats van doelgroepmedewerker. Pro Natura heeft ondertussen al 20 jaar ervaring in het coachen en ondersteunen van nieuwe kansenmedewerkers * Ze kunnen bij ons aan de slag in een arbeidersstatuut van onbepaalde duur of bepaalde duur en dit via verschillende tewerkstellingsmaatregelen. Voor de toeleiding van de kandidaten werken we onder meer samen met de VDAB, OCMW, GTB (Gespecialiseerde trajectbepaling en -begeleiding), justitiehuizen, psychiatrische instellingen en scholen. In 2012 hebben we in totaal 251 nieuwe kansenmedewerkers via verschillende tewerkstellingsinitiatieven over de vloer gehad. Dat is 20% meer dan in Deze stijging komt voornamelijk door een toename van de tijdelijke medewerkers en de samenwerkingsinitiatieven met externe partners. Het aantal artikel 60 ers steeg zelfs met een derde t.o.v. vorig jaar. Zij worden door het lokale OCMW aan ons ter beschikking gesteld. Het OCMW blijft wel hun officiële werkgever. Nieuwe kansenmedewerkers Sociale werkplaats LDE Activa Groenjobs Wep+ Arbeidszorg Studenten Alternatieve straf Stagairs Deeltijds lerenden Vrijwilligers Artikel Duurzaamheidsrapport

15 2 Duurzaam ondernemen Aan het werk voor onbepaalde duur Een Sociale Werkplaats stelt mensen tewerk die gedurende lange tijd geen job vinden in een klassiek bedrijf, wiens langdurige inactiviteit op de arbeidsmarkt veelal te wijten is aan gebeurtenissen en problemen in het persoonlijke leven (mentale en fysieke beperkingen, gezondheidsproblemen of een te korte scholing). Sinds 2011 heeft Pro Natura Sociale Werkplaats een erkenning voor onbepaalde duur. Onze 27 arbeiders krijgen op die manier een veel grotere werkzekerheid op langere termijn. Op de loonlijst van Pro Natura stonden er in 2012 maar liefst 36 arbeiders. Dit komt omdat er een aantal langdurig zieken zijn die vervangen worden met een vervangingscontract. De lokale diensteneconomie (LDE) biedt werk op maat: voor mensen die moeilijk hun weg vinden naar de arbeidsmarkt dienstverlening: invulling van lokale noden waar geen/onvoldoende aanbod voor is participatie van werknemers, buurtbewoners en gemeentebesturen Via het decreet lokale diensteneconomie voorziet de Vlaamse minister voor Sociale Economie in een loonsubsidie voor de nieuwe kansengroepen en een omkaderingspremie in functie van opleiding en begeleiding. Pro Natura heeft een erkenning voor 39,75 voltijdse equivalenten (12 groenjobs inbegrepen). Vanaf 1 januari 2013 moeten alle collectieve invoegbedrijven en hun nieuwe kansenmedewerkers omgeschakeld zijn naar de lokale diensteneconomie. Onze groenjobs werden dus geleidelijk aan overgeheveld naar het LDE-statuut. Tijdelijk aan het werk Arbeidszorg voorziet in een begeleid traject voor mensen die moeilijk werk vinden in het klassieke en het beschermde tewerkstellingscircuit. Zij kunnen met behoud van hun vervangingsinkomen zinvol werk uitvoeren dat aangepast is aan hun mogelijkheden. Het gaat om vrijwillig werk onder begeleiding. Binnen Pro Natura ontfermen onze arbeidszorgers zich over de moestuin en de verzorging van onze schapen. Jaarlijks gaat de groep onder begeleiding op bezoek naar een zorgboerderij in Zwitserland. Ik werk als vrijwilliger bij Pro Natura. Mits kleine aanpassingen in het werk, kan ik met elke ploeg mee. Voor mij is dit een uitlaatklep die ik niet meer zou kunnen missen. Franky, vrijwilliger bij Pro Natura Het werkervaringsplan (WEP+) is een tewerkstellingsproject in samenwerking met de VDAB. Gedurende 1 jaar krijgen langdurig werklozen of mensen die een leefloon krijgen een nieuwe kans om via opleiding en werkervaring in het arbeidscircuit te geraken. Via een vormingsgericht aanbod willen voortrajecten jongeren die nog niet voltijds kunnen werken omwille van onvoldoende arbeidsattitudes, demotivatie en gebrek aan persepectief toch de opstap naar de arbeidsmarkt laten maken. Binnen de context van trajectbegeleiding van deeltijds lerende jongeren moeten voor trajecten gezien worden als een eerste schakel in een arbeidsmarktgericht traject. Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 15!

16 2 Duurzaam ondernemen Doorstroming nieuwe kansenmedewerkers 2012 t.o.v. erkende VTE Doorstroom Wep 14% Doorstroom vaste arbeiders 3% Doorstroming Het Vlaamse beleid legt de laatste jaren steeds meer de nadruk op doorstroom en uitstroom uit de sociale economie naar het klassieke economisch circuit van nieuwe kansenmedewerkers. Bepaalde werkvormen binnen de sociale inschakelingseconomie, zoals het WEP+-statuut hebben ook expliciet de doorstroom naar het klassieke circuit als doelstelling. In onze registratie nemen wij de medewerkers op die doorstromen naar een privébedrijf en die na drie maanden nog steeds aan het werk zijn. Ook de medewerkers met een WEP+-statuut en die een doorstroom realiseren naar een duurzame niet gesubsidieerde arbeidsplaats volgens sociale economie WSE worden opgevolgd. Dankzij onze diverse functieprofielen en competentiemanagement realiseren wij ook een interne doorstroming van onze nieuwe kansenmedewerkers. Deze zijn opgenomen onder het hoofdstuk Leren en groeien STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2016 pro Natura realiseert een doorstroming van nieuwe kansenmedewerkers met vast contract van 2% per jaar. pro Natura realiseert een doorstroming van nieuwe kansenmedewerkers met een tijdelijk contract Wep+ van 25% per jaar Innovatieve projectontwikkeling Naast deze activiteiten investeren we in innovatieve projecten. Daarbij gaan wij altijd uit van onze hoofddoelstelling: de ecologische kwaliteit van onze leefomgeving verbeteren door middel van duurzame tewerkstelling en vice versa. Pro Natura wil ondernemingsinitiatieven ontwikkelen en via projecten op lokaal, Vlaams, nationaal en Europees niveau middelen genereren om vernieuwende impulsen te geven aan de combinatie van natuurbeheer, duurzame streekontwikkeling landschapszorg, verbetering ecologische kwaliteit van het leefmilieu en het creëren van duurzame en zinvolle tewerkstelling. Duurzaamheidsrapport

17 2 Duurzaam ondernemen Innovatieve projecten in 2010 GRINT: Groen op industrieterreinen (Innovatieproject SE) Kwaliteitswerking: Via kwaliteit en draagvlak naar Duurzame Groei (Innovatieproject SE) Innovatieve projecten in 2011 Kyoto in het Pajottenland (Leader project) Groenafval en Bermmaaisel van Afval tot grondstof via de Containerparken en Sociale Economie (Innovatieproject SE) Natuur en groen: Vraag en Aanbod i.s.m. SPK (Innovatieproject SE) 5% 4% Projectsubsidies 4% Innovatieve projecten in 2012 samen Sterker GR3: Gras Groene Grondstof (diverse Europese programma s ESF, IEE en Interreg 4B) In ons financieringsbeleid ten aanzien van onze innovatieve projecten, vermijden we dubbele subsidiëring en houden we rekening met de Europese wetgeving van overheidssteun. Voor een aantal subsidies, waaronder de minimis, overstijgen we de maximale toegestane steun van euro niet. 3% 2% 2% 1% 1% 0% Projectsubsidies t.o.v. bedrijfsopbrengsten STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2016 Pro Natura wenst te participeren in inhoudelijke en innovatieve projecten. Deze participaties genereren minimaal 5% van onze bedrijfsopbrengsten Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 17!

18 2 Duurzaam ondernemen 2.4. Pro Natura in cijfers Pro Natura wil uitgroeien tot een middelgrote, financieel gezonde en goed georganiseerde KMO, die niet afhankelijk is van onzekere projectfinancieringen en loonsubsidies. Wij werken aan de groei van onze inkomsten via onze kernactiviteiten en bewaken de personeels- en werkingskosten Bedrijfsresultaten De bedrijfsopbrengsten stijgen jaarlijks, in 2012 zelfs met 11,5% ten opzichte van vorig jaar. Langs de andere kant stijgen ook onze bedrijfskosten. Hier nemen de personeelskosten met meer dan 72% de grootste hap uit het budget. Bedrijfsresultaten Bedrijfsopbrengsten , , ,23 Ontvangen loonsubsidies , , ,38 Bedrijfskosten in euro , , ,61 Personeelskost , , ,99 Winst van het boekjaar , , ,94 De ontvangen loonsubsidies is een GRI-indicator die zeker in de sector van de sociale economie relevant is. Omdat we nieuwe kansenmedewerkers tewerk stellen, krijgen we loonsubsidies van de overheid. Als we de loonsubsidies naast de personeelskosten plaatsen, zien we dat aandeel van de loonsubsidies gedurende drie jaren geleidelijk afneemt. Loonsubsidies en personeelskosten 100% 75% 73,29% 71,32% 72,25% 50% 25% 30,22% 27,74% 28,83% Loonsubsidies t.o.v. bedrijfsopbrengsten Personeelskosten t.o.v. bedrijfskosten 0% STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2016 Elk jaar moet de verhouding loonsubsidies / bedrijfsopbrengsten dalen. Duurzaamheidsrapport

19 2 Duurzaam ondernemen De ontvangen subsidies komen voornamelijk van: Federale overheid: SINE, Sociale Maribel, Activa, Integratie uitkering Vlaamse Gemeenschap: Vlaams Subsidieagentschap voor Werk en Sociale Economie, VOP (Vlaamse Ondersteuningspremie), VIVO, Via Europa: Leader, Intelligent Energy Europe, Europees Sociaal Fonds, INTERREG Provincie Vlaams-Brabant: klaverbladfinanciering INL Onder personeelskosten vallen alle personeelsvergoedingen: Bezoldigingen Sociale lasten Aanvullend pensioen Alle premies en bijdragen ten voordele van de werknemers: groepsverzekering, hospitalisatieverzekering, verzekering voor aanvullend pensioen, maaltijd- en ecocheques, gratis openbaar vervoer, fietsvergoeding Klanten Onze klanten zijn vooral lokale overheden, regionale landschappen, bosgroepen en Vlaamse Agentschappen (Natuur en Bos, Wegen en Verkeer). Van onze gehele werking heeft onze sociale werkplaats het grootst aantal klanten en dit aantal stijgt ook jaarlijks. De meeste van deze klanten zijn openbare besturen en hiervoor moeten we telkens intekenen op openbare aanbestedingen. De concurrentie ligt hier dus hoger dan bij onze INL-werking. In Vilvoorde en Halle heeft Pro Natura een structurele samenwerking met de Provincie Vlaams- Brabant waardoor 27 gemeenten een contract aangaan van zes jaar om hun natuur en groengebieden te onderhouden via onze INL-ploegen. In Oost-Vlaanderen hebben we geen samenwerkingsovereenkomst met de Provincie. Het aantal gemeenten die beroep doen op onze INL-ploegen in Eeklo ligt dan ook beduidend lager dan in Vlaams-Brabant. Toch hebben we in 2012 ook hier vier gemeenten kunnen overtuigen om in onze INL-werking te stappen. De begrazingsopdrachten zitten ook in de lift. We krijgen jaarlijks niet alleen meer klanten, onze bestaande klanten breiden ook de opdrachten uit. Zo hebben we in 2012 voor de eerste keer aan winterbegrazing gedaan voor het Gents Havenbedrijf en Natuurpunt en zijn we officieel stadsherder bij Stad Gent. Dat onze schapen en herders niet bang zijn van wat spektakel bewijzen de demonstraties voor het SMAK (kunstenfestival Track) en het optreden op het podium van het NTG Klanten Aantal klanten begrazing Aantal klanten INL Aantal klanten SW Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 19!

20 2 Duurzaam ondernemen 60% 50% 40% 52% Klantentevredenheid 45% 58% Niet tevreden Tevreden Heel tevreden 30% 33% 20% 10% 9% Onze hagen zijn gesnoeid. Bedankt voor de snelle respons! En vooral aan die mannen van de INL-ploeg die in blakende zon bij 30 bleven doorwerken! Alex van de Weghe, namens de bewoners van de Hutte, Kampenhout 3% 0% Sociale werkplaats INL Klantentevredenheid In 2012 hebben we voor het eerst een gestructureerde klantentevredenheidsenquête georganiseerd. Bijna de helft van onze klanten hebben geantwoord. Volgende zaken werden bevraagd: Tevredenheid over geleverde werk, stiptheid, netheid, klantvriendelijkheid, expertise, overleg, communicatie en opvolging Belang of meerwaarde van: ecologische manier van werken en tewerkstelling van nieuwe kansengroepen Uit dit eerste tevredenheidsonderzoek bleek dat onze klanten meer willen betrokken worden bij de opvolging van het uitvoeringsproces. Meer overleg of communicatie over de stand van zaken van de werken is een must. De INL-gemeenten appreciëren vooral onze expertise en advies (58% is hier zeer tevreden over). Onze klanten vinden het heel belangrijk dat wij op een ecologische manier werken en nieuwe kansengroepen aan het werk zetten. Het onderzoek en de resultaten werden intern met alle terreinbegeleiders besproken op de kwaliteitsdagen. Het rapport van dit onderzoek kan opgevraagd worden via 2016 STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2016 De klanten worden elke twee jaar bevraagd via een gestructureerde enquête Gepresteerde uren Door de gepresteerde uren nauwkeurig op te volgen, krijgen we inzicht in de efficiëntie van onze operationele werking, in onze aanwezigheidscijfers en in de indirecte klantenresultaten. Dit is eigenlijk de ruggengraat van Pro Natura: hierdoor kunnen we duurzame tewerkstelling creëren. In totaal presteerden we het afgelopen jaar meer dan uren, een stijging van meer dan 3% t.o.v. vorig jaar. Bij het berekenenen van de indicatoren van de gepresteerde uren en de efficiëntie graad maken we een onderscheid tussen onze sociale werkplaats en onze INL-werking. Duurzaamheidsrapport

21 2 Duurzaam ondernemen Gepresteerde uren Sociale werkplaats Aantal werkelijk gepresteerde uren Maximum te presteren uren Efficiëntie 67% 74% 86% INL Vlaams-Brabant Aantal werkelijk gepresteerde uren Verkocht urenpakket van alle gemeenten Efficiëntie 113% 109% 106% Totaal aantal uren Omdat we bij de sociale werkplaats nu nog gebonden zijn aan het wettelijk aantal erkende 27 VTE s, kunnen we theoretisch gezien niet meer presteren dan uren. Als we dit in verhouding plaatsen met de werkelijk gepresteerde uren (= uren die we doorrekenen aan de klant) krijgen we een soort efficiëntiegraad. Dit percentage zien we jaarlijks positief evolueren en in 2012 hebben we zelfs al 86% van de maximaal te presteren uren bereikt. Door minder afwezigheden, minder tijdverlies bij het vertrek van de ploegen en door een grondige voorbereiding van de opdrachten, kunnen we hier nog meer uit halen. Het monitoren van de efficiëntie binnen de INL-werking is een ietwat ingewikkelder verhaal. De gemeentebesturen sluiten een samenwerkingsovereenkomst af voor een bepaald urenpakket dat moet worden gepresteerd in de loop van een werkingsjaar. Meer of minder uren presteren dan het overeengekomen urenpakket is niet efficiënt. Het komt er dus op aan om de 100% zo dicht mogelijk te benaderen. Het is echter ook belangrijk om te weten of de gepresteerde uren ook effectief door de eigen mensen zijn gebeurd of via de inzet van anderen (bv. inhuren van de sociale werkplaats op piekmomenten). Het omgekeerde kan echter ook. Als de INL-ploeg heel efficiënt werkt met mensen die steeds aanwezig zijn, is het ook mogelijk om de extra uren (boven de 100%) extra te valoriseren via ondersteunende werkzaamheden voor onze sociale werkplaats. Uit de tabel blijkt dat er in 2010 veel te veel gratis uren werden gepresteerd. 13% van de uren moesten worden overgedragen naar het volgende jaar of werden kwijtgescholden. Sinds 2010 wordt er intern meer aandacht besteed aan deze vorm van efficiëntie en dat is ook te merken aan de kleinere structurele overschotten. STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2016 Sociale Werkplaats: de gefactureerde uren moeten minstens 80% bedragen van het aantal uren dat we maximum kunnen presteren op basis van het aantal VTE. INL-werking: het aantal werkelijk gepresteerde uren mag niet meer of minder bedragen dan het aantal verkochte uren Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 21!

22 2 Duurzaam ondernemen 2.5. Kwaliteit Pro Natura vertaalt systematisch alle kernactiviteiten, bedrijfsprocessen en duurzaamheidsparameters in procedures en actieplannen. Deze procedures en afspraken zitten vervat in een kwaliteitshandboek. Het kwaliteitshandboek is raadpleegbaar via intranet en via een map in elke vestiging. De bekendmaking van het kwaliteitsbeleid bij alle medewerkers gebeurt op onze kwaliteitsdagen. Vijf keer per jaar zitten we met de omkadering van Pro Natura samen om de kwaliteitsprocedures te ontwikkelen en op te volgen. Onze arbeiders worden geïnformeerd via de nieuwsbrief en via een persoonlijk gesprek. In het communicatiebeleid is er plaats gemaakt om procedures bekend te maken. Bij elk teamoverleg wordt minstens 1 procedure samen doorgenomen. We willen blijven werken aan een verbetering van de kwaliteit en de efficiëntie. Externe auditors van het Europees Sociaal Fonds(ESF) voeren een 3-jaarlijkse audit uit volgens het EFQM-model en kennen op basis hiervan het ESFkwaliteitslabel toe. Wij willen dit label in 2013 krijgen STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2016 Pro Natura wordt door alle stakeholders beschouwd als een transparante en betrouwbare partner. Pro Natura betrekt op actieve wijze haar Raad van Advies bij de ontwikkeling van haar beleid en zorgt ervoor dat deze Raad van Advies een relevante weerspiegeling is van haar stakeholders. Duurzaamheidsrapport

23 2 Duurzaam ondernemen Raad van Advies Personeel Omkadering personeel nieuwe kansenmedewerkers opdrachtgevers subsidërende overheden koepels en belangen- groepen financierings- instellingen niet- subsidiërende overheden partners leveranciers concurrenten 2.6. Stakeholders Pro Natura is een onafhankelijke, transparante organisatie, met positieve uitstraling en met een relevante maatschappelijke verankering. Pro Natura stelt samenwerking met andere bedrijven (al dan niet uit de sociale economie) als strategisch prioritair thema. Wij maken dan ook veel werk van het opbouwen van een goede relatie met al onze stakeholders. Het adviesbureau Febecoop ondersteunde Pro Natura bij het ontwikkelen van een stakeholdersbeleid. Vanuit de stakeholderanalyse werd een inventaris opgemaakt van alle stakeholders van Pro Natura. Aan de hand van de wegingsfactoren invloed- afhankelijkheid- interesse- macht- legitimiteit- dringendheid werd uiteindelijk een top 12 van verschillende stakeholders behouden. Voor deze top 12 bepaalden we de acties om hen te informeren en te betrekken bij het beleid van Pro Natura. Eén van de acties om de interactie met onze stakeholders te verhogen, was het oprichten van een Raad van Advies in We trachten de Raad van Advies zo samen te stellen dat elke stakeholdersgroep vertegenwoordigd is. Toch merken we dat het aantrekken van nieuwe leden noodzakelijk is om de dynamiek in deze Adviesraad te houden. In het voorjaar 2012 kregen we een sociale audit in het kader van ons stakeholdersbeleid. Volgens deze audit moet de werking van de Raad van Advies meer geformaliseerd worden en de acties uit het stakeholdersbeleid verder ontwikkeld worden. Op 18 december 2012 organiseerden we ons eerste stakeholdersoverleg naar aanleiding van dit duurzaamheidsverslag. Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 23!

24

25 ondernemen Pro Natura stimuleert mensen 3 Mensvriendelijk Pro Natura wil een volledige waaier aan trajecten, zijnde opleiding, werk ervaring en duurzame jobs aanbieden in het kader van wat wij zelf noemen nieuwe kansen tewerkstelling. Pro Natura stimuleert werk in de streek en coacht mensen die moeilijk werk vinden. Via verscheidene tewerkstellingsinitiatieven geven wij onze arbeiders de kans om te leren via ervaring en zo door te stromen naar de klassieke arbeidsmarkt (nieuwe kansenmedewerkers). We ondersteunen hen om een werkattitude aan te leren waardoor ze makkelijker weer opgenomen worden in de gemeenschap. Zo krijgen ze een positief zelfbeeld, belang van eigenwaarde en voelen ze zich thuis. Dit heeft tot gevolg dat zij meer structuur krijgen in hun leven en meer kansen om te slagen in een nieuwe carrière in de profitsector of bij Pro Natura. Wij willen toonaangevend zijn in de ondersteuning van onze medewerkers om ten volle hun potentieel te ontwikkelen, met respect voor hun persoon en welzijn en met aandacht voor een veilige werkomgeving. Als we het ritme van Eduardo volgen dan zijn we vlug moe. Maar hij is een goede chef, streng en rechtvaardig. De ploeg van Opwijk 3.1. Personeelsbestand Op 31 december 2012 had Pro Natura 140 medewerkers op de loonlijst staan. De verdeling tussen arbeiders en bedienden blijft doorheen de jaren redelijk constant. Ongeveer 75% van onze medewerkers heeft het statuut van arbeider (nieuwe kansen medewerkers). Op 31 december 2012 telde Pro Natura een omkadering van 34 bedienden waarvan bijna de helft als terreinbegeleider instaat voor het coachen van de arbeiders op het veld. Zij zorgen voor de perfecte uitvoering van de groen- en natuurprojecten van onze klanten. Onze terreinbegeleiders zijn de draaischijf van de werking: zij zorgen voor een tevreden klant en voor een gemotiveerde ploeg Personeelsbestand Een sterk uitgebouwde omkadering is noodzakelijk omdat Pro Natura naast de begeleiding op terrein ook heel wat inspanningen doet op vlak van competentiemanagement en adminstratieve verantwoording. De dames van onze sociale cel ondersteunen de arbeiders bij hun tewerkstellingstraject en hun portfolio. Ze werken hiervoor samen met de lokale VDAB. Daarnaast hebben we ook de nodige expertise in huis om onze activiteiten in het kader van innovatie, natuurontwikkeling en ecologisch advies uit te bouwen. Alle bedienden hebben een contract van onbepaalde duur Arbeiders Bedienden Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 25!

26 3 Mensvriendelijk ondernemen Aantal nieuwe kansenmedewerkers Aantal erkende VTE Sociale werkplaats (vast) LDE (vast) ,75 Totaal vast ,75 Wep+ (tijdelijk) Arbeidszorg (tijdelijk) Deeltijds lerenden (tijdelijk) ,5 Totaal tijdelijk ,5 Het aantal erkende VTE (voltijds equivalent ) is de meest objectieve parameter om de evolutie van onze arbeiders of nieuwe kansenmedewerkers op te volgen en om ons groeipotentieel te meten. Alleen is onze organisatie meer dan een verzameling van VTE s. Door de tijdelijke contracten en de jaarlijkse werkervaringsinitiatieven kennen we een groot personeelsverloop bij onze nieuwe kansenmedewerkers. Omdat deze actieve groep ook wat administratie en individuele trajectbegeleiding vraagt, willen we deze beter volgen STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2016 Pro Natura streeft ernaar vast werk te creëren voor 90 erkende VTE nieuwe kansenmedewerkers en tijdelijk werk voor 40 VTE nieuwe kansenmedewerkers Pro Natura streeft naar een gezond evenwicht tussen werk en gezin. Hiervoor hebben we voor de arbeiders en de terreinbegeleiders de vierdagenwerkweek ingevoerd. De vraag naar deeltijds werken neemt hierdoor af. In 2012 heeft 1 bediende en 1 arbeider ouderschapsverlof opgenomen. Een medewerker werkte deeltijds in het kader van arbeidsduurvermindering. Door de economische situatie moeten we vanaf 2014 geleidelijk naar de 5-dagen-werkweek evolueren. Ook door een stijgend aantal arbeiders die de leeftijd van 55 jaar zullen bereiken, rekenen we erop dat de vraag naar deeltijds of aangepast werk zal stijgen. Personeelsverloop per leeftijd Het totale verlooppercentage werd berekend door het aantal werknemers dat uit dienst is gegaan tijdens het jaar te delen door het aantal werknemers in dienst gedurende het jaar x 100. Het gaat om het verloop en de personeelsbewegingen bij structurele tewerkstelling. D.w.z. arbeiders met een vast contract en meer dan 31 dagen in dienst, bedienden meer dan 65 dagen. Bijzondere statuten werden uitgesloten zoals studenten en Wep+. In 2012 bedroeg het personeelsverloop bij de arbeiders 8,5% tegenover 14% vorig jaar. Het verloop is hier opmerkelijk gedaald. Bij de bedienden is het verloop echter gestegen met bijna 10% t.o.v Van de 45 bedienden die in 2012 bij Pro Natura werkten is er datzelfde jaar 22,5% al dan niet vrijwillig uit dienst gegaan. Het personeelsverloop is zowel bij arbeiders als bij bedienden het grootst bij de leeftijdsgroep tussen de 30 en de 50 jaar. Duurzaamheidsrapport

27 3 Mensvriendelijk ondernemen Personeelsverloop arbeiders met contract onbepaalde duur Personeelsverloop bedienden Aantal ingeschreven Aantal ingeschreven Aantal uitgeschreven Aantal uitgeschreven 3.2. Diversiteit In 2011 hebben we een diversiteitsplan opgesteld. Dit plan zorgt ervoor dat we specifieke aandacht besteden aan allochtonen, 50-plussers en jongeren met een arbeidshandicap. Door o.a. het uitbreiden van onze wervingskanalen, het opstellen van een gedragen competentie-, opleidings- en loopbaanbeleid willen we deze doelgroepen aanwerven en/of behouden in onze werking. In het kader van dit diversiteitsplan bieden we gratis Nederlandse les aan op vraag van onze medewerkers. Ook bij ons aanwervingsbeleid staat diversiteit voorop. Wij screenen de kandidaten op vlak van hun kwaliteiten ongeacht het geslacht, handicap, etnische afkomst of nationaliteit. Man vrouw Omdat er bij de uitvoering van onze werken toch wel wat zware fysieke arbeid komt kijken, hebben we bijna uitsluitend mannelijke arbeiders in dienst. In 2012 was dit 96%. Behalve bij onze herders: onze herderploeg telt zelfs meer vrouwen dan mannen. Bij de bedienden zijn er meer vrouwen dan bij de arbeiders, ook al is er hier ook nog geen sprake van een evenwicht. Bij onze stafmedewerkers kan je wel spreken van een inhaalbeweging van de vrouwen. Hier zijn 4 op 9 vrouw. STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2016 Pro Natura heeft een evenwichtig en volledig geïntegreerd diversiteitsbeleid Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 27!

28 3 Mensvriendelijk ondernemen Ik leer verschillende culturen kennen en dat maakt de sfeer hier plezant. Het is niet altijd even gemakkelijk om elkaar te begrijpen, maar ik vind het belangrijk dat we mensen helpen die moeilijk een job vinden. Ilir, ploegbaas Pro Natura Leeftijd Pro Natura heeft medewerkers (arbeiders + omkadering) uit alle leeftijdscategorieën, ook al zien we dat er toch een opvallend groot aandeel oudere werknemers zijn. Bijna 40% van onze medewerkers is ouder dan 45 jaar. De gemiddelde leeftijd van onze arbeiders is 41 jaar. De gemiddelde leeftijd van onze bedienden is 39 jaar. Plan oudere werknemers Omdat we toch een hoge graad oudere werknemers hebben, hebben we een werkgelegenheidsplan opgesteld. Dit werkgelegenheidsplan bevat meerdere maatregelen om de arbeidsparticipatiegraad van werknemers van 45 jaar en ouder te verhogen door ze aan het werk te houden. Hierin staan de loopbaanontwikkeling en loopbaanbegeleiding binnen Pro Natura en de mogelijkheden voor het aanpassen van de arbeidstijd en de arbeidsomstandigheden centraal. Langs de andere kant zijn we ons ervan bewust dat er binnen 10 jaar een pensioneringsgolf op ons afkomt. We zullen dan ook werk maken van een leeftijdsspecifieke indienstneming van jonge arbeiders. Gemiddelde leeftijd werknemers 45 43,7 43,7 42, , Arbeiders onbepaalde duur Bedienden Multicultureel Pro Natura heeft een multicultureel personeelsbestand. Zowel in ons arbeidsreglement als in de onthaalbrochure, die met elke medewerker wordt doorgenomen op de eerste werkdag, worden de omgangsvormen duidelijk vermeld. Alle werknemers moeten respectvol met elkaar omgaan. We zijn ervan overtuigd dat de etnische afkomst van een werknemer op het terrein een grotere impact heeft dan de nationaliteit. Vanaf 2012 wordt bij de intake van nieuwe medewerkers ook hun etnische afkomst geregistreerd. Tot op heden hebben we nog geen officiële klachten i.v.m. discriminatie of racisme gekregen. 70% van alle medewerkers bij Pro Natura is van Belgische afkomst. 30% heeft een andere etniciteit en 19% van al onze medewerkers heeft een andere nationaliteit dan de Belgische. Volgende landen komen het vaakst voor als land van herkomst: Congo, Marokko, Senegal, Turkije, de voormalige oostbloklanden en Rusland. Duurzaamheidsrapport

29 3 Mensvriendelijk ondernemen 3.3. Leren en groeien Competentieontwikkeling Competenties spelen een belangrijke rol bij het economische succes van organisaties. Een strategisch personeelsbeleid heeft oog voor de competenties van de medewerkers. Het brengt de competenties in kaart, meet ze en stimuleert actief de ontwikkeling ervan. In het kader van het POP-programma * voor levenslang leren en competentiemangement hebben we waar de individuele opleidingsbehoeften * Pop is een persoonlijk ontwikkelingsplan een instrument ontwikkeld op maat van de doelgroep. Het portfolio ( mijn opleidingspaspoort ) van de medewerkers worden besproken. wordt gebruikt als instrument voor o.a. intake, persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) en individueel VTO-plan. Aan de hand van dit portfolio kunnen onze medewerkers zelf hun opleiding opvolgen en kan de organisatie de volledige inzetbaarheid van de talenten en capaciteiten van onze medewerkers garanderen. Tijdens het POP-gesprek (1 keer per jaar) worden ook de VTO-behoeften en noden geformuleerd. Tijdens de opvolging- en evaluatiegesprekken worden de gevolgde VTO-activiteiten geëvalueerd naar inhoud en relevante kennis of vaardigheden voor de medewerker zelf, het team en Pro Natura. In 2010 hebben we de verschillende functieprofielen en aangepaste evaluatieinstrumenten voor de arbeiders ontwikkeld. Arbeiders kunnen bij Pro Natura doorstromen van een tijdelijk Wep+-contract, naar een vast statuut als groenarbeider, polyvalent arbeider en gespecialiseerd arbeider. Ook de herders en materiaalmeester hebben een specifieke functieomschrijving. Daarna kunnen onze gespecialiseerde arbeiders doorstromen naar een leidinggevende functie als hulpploegbaas en vervolgens ploegbaas. Via een intensieve workshop werden de terreinbegeleiders die de arbeiders begeleiden en evalueren op het terrein getraind om deze profielen effectief toe te passen tijdens de evaluatie- en persoonlijke ontwikkelingsprocessen. Gespecialiseerde arbeiders kunnen doorstromen naar een leidinggevende functie als hulpploegbaas en ploegbaas. In 2012 konden we 5 arbeiders met een Wep+-contract in dienst nemen voor onbepaalde duur, is er 1 arbeider doorgestroomd naar hulpploegbaas en 1 hulpploegbaas is doorgestroomd naar ploegbaas. Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 29!

30 3 Mensvriendelijk ondernemen Veilig met de kettingzaag werken is zeer belangrijk. Pascal, intern instructeur bij Pro Natura Vanaf 2013 introduceren we een specifieke, intense interne opleiding voor arbeiders die willen doorstromen naar een leidinggevende functie als ploegbaas of hulpploegbaas. Om te kunnen doorstromen naar een leidinggevende functie moet men minstens voldoen aan drie voorwaarden: In het bezit zijn van rijbewijs BE Getuigschrift EHBO nijverheidshelper Getuigschrift Begeleiding van doelgroepmedewerkers op de werkvloer De opleidingskosten worden door Pro Natura betaald. In 2012 zijn de profielen voor alle functies van de bedienden geconcretiseerd. Nu heeft elke medewerker bij Pro Natura een volledige en overzichtelijke functiekaart met competenties, taken, vaardigheden en kennisvereisten. doorstroming naar hogere functie Aantal tijdelijke arbeiders die doorstromen naar een vast contract bij Pro Natura Aantal arbeiders die doorstromen naar hulpploegbaas Aantal hulpploegbazen die doorstromen naar ploegbaas Aantal ploegbazen die doorstromen naar bediendenstatuut als terreinbegeleider Opleidingen In 2011 maakten we werk van het opstellen van een gedragen VTO (Vorming, Training en Opleiding)-beleid. Het VTO-beleidsplan is een lange termijn strategie en omvat de visie en afspraken van Pro Natura over training, opleiding en vorming van de Pro Natura medewerkers. Het doel is om alle medewerkers minstens 2 dagen (15,2 uren) per jaar een opleiding (intern of extern) te laten volgen. Voor de interne opleidingen stelt onze instructeur een aanbod samen op basis van de resultaten van de verschillende pop-gesprekken. Kennisoverdracht is een essentieel onderdeel van ons VTO-beleid. Duurzaamheidsrapport

31 3 Mensvriendelijk ondernemen Omdat we pas vanaf 2012 het VTO-beleid toepassen en opvolgen hebben we enkel cijfers voor dit jaar. We registreren alle opleidingsuren (zowel interne als externe VTO-activiteiten) van onze bedienden en van onze vaste arbeiders. De opleidingsuren van onze nieuwe kansenmedewerkers met een tijdelijk contract zoals WEP+, artikel 60, arbeidszorg, hebben we bewust niet mee opgenomen omdat zij sowieso een voltijds leertraject doorlopen. Als promotor geven wij hen de kans om naast een interne technische opleiding ook een arbeidsattitudetraining, een sollicitatietraining en Nederlands te volgen. 5 dagen opleiding voor onze nieuwe kansengroepen! Naast de aangeboden interne opleidingen (kettingzagen, bosmaaien, plantenkennis, ) krijgen onze medewerkers op individuele vraag de kans om externe opleiding te volgen. In 2013 krijgen alle terreinbegeleiders en hulpploegbazen en ploegbazen een uitgebreide opleiding EHBO/nijverheidshelper. Alle arbeiders krijgen een korte opleiding EHBO. In 2012 volgden onze vaste arbeiders gemiddeld 21,8 uren opleiding. Onze bedienden 12,8 uren. Naast het minimum van 15,2 opleidingsuren per jaar maken we jaarlijks een minimumbudget van 100 euro per medewerker vrij voor de opleiding. De werkelijke opleidingskost per medewerker is echter veel hoger. In 2012 bedroeg dit 434 euro per medewerker. Om de gemiddelde opleidingskost per medewerker te berekenen tellen we de volgende gegevens mee: de kosten van de interne instructeur (netto jaarloon) de kosten van de externe opleidingsverstrekkers het bedrag van het verlies van inkomsten Duurzaamheidsrapport Werk maken 2012 van Natuur 31!