Boekverslag Nederlands De vierde man door Gerard Reve

Transcriptie

1 Boekverslag Nederlands De vierde man door Gerard Reve Boekverslag door een scholier 2817 woorden 13 december ,9 19 keer beoordeeld Auteur Genre Gerard Reve Psychologische roman, Thriller & Eerste uitgave 1981 Detective, Liefdesroman Vak Nederlands Uitgebreid Leesverslag. Titel : De vierde man Auteur : Gerard Reve Inhoud: - Verwachting en eerste reactie - Samenvatting en analyse - Eigen recensie - Eindoordeel en evaluatie Bronnen: blz. 100 tot 105 achterin het boek 1. Verwachting en eerste reactie Mijn uitgebreide boekverslag gaat over de novelle de vierde man van de schrijver Gerard Reve. Dit boek gelezen moest worden door de hele klas. Eigenlijk moest het een boek/film vergelijking worden maar ik mocht de film niet zien van mijn moeder en dus is dit de vervangende opdracht. De vierde man is uitgekozen door dhr. Krastman, mijn leraar Nederlandse taal. Mijn moeder wilde eigenlijk niet dat ik het boek zou lezen omdat ze de schrijver kende en hem nogal oversekst vond. Ik hecht meer waarde aan het oordeel van mij moeder dan die van mijn leraar, maar omdat het niet anders kon ben ik het toch gaan lezen. Mijn belangstelling werd al helemaal niet gewekt door de achterflap. Er staat nogal een onpersoonlijke beschrijving op, het begint al met; de hoofdpersoon verteld aan zijn vriend ik had het aantrekkelijker gevonden als er had gestaan; Gerard verteld aan zijn vriend Ronald Ook staan er niet echt recensies bij Pagina 1 van 6

2 uit kranten over hoe goed het boek wel niet is. Wel staat er; Deze verrassende en spannende novelle werd geschreven als boekenweek geschenk, maar werd geweigerd vanwege zijn te expliciete inhoud. Als zoiets achterop het boek staat dan weet je wel ongeveer wat voor boek het is en dat is in ieder geval niet het soort boek wat ik heel leuk vind om te lezen. Het enige wat wel goed is aan de beschrijving op de achterflap is dat je wel een beetje nieuwsgierig wordt naar Christine en haar duistere verleden Ik heb nog nooit eerder een werk van deze schrijver gelezen, en ik ben ook niet van plan dat ooit nog te gaan doen. De motieven als 'Revistische' seksfantasieën en verering van Maria interesseren me gewoon niet. Ook heb ik de film van dit boek niet gezien omdat mijn moeder dat niet goed vond. Deze film hoef ik eigenlijk ook niet te zien. Mijn klasgenoten zeggen ook dat het een hele stomme en smerige film is. Toen ik het boek voor het eerst in mijn handen kreeg heb ik gelijk de eerste bladzijde gelezen, deze vond ik nogal saai en ik begreep er niks van. Maar dat is meestal zo als je de eerste bladzijde van een boek leest en verder niets. Bij thuiskomst vertelde ik dat ik dit boek moest lezen en mijn moeder ging direct in protest over. Ze vertelde me dat Gerard Reve gewoon een vieze vent is die zijn frustraties in zijn werken uit. En dat ze niet wilde dat mijn ideeën en gedachten verpest werden door de zijne. Dat iemand homo is moet hij zelf weten, maar zoals dat ik niet uitgebreid wil lezen over hoe een man en een vrouw de liefde bedrijven, wil ik het ook niet lezen van twee mannen. Ik vind dat gewoon een vies idee en daar kan ik ook niks aan doen. Doordat mijn moeder zo reageerde ben ik gewoon willekeurig wat gaan lezen ergens in het midden van het boek, en eigenlijk zag ik tot dan toe niks bijzonders. Het leek me alleen nog steeds een heel saai boek. En aangezien mijn mening best makkelijk beïnvloedbaar is had ik al helemaal geen zin om het boek te lezen omdat mijn moeder het zo sterk afraadde. De lay-out van het boek is op zich wel goed, de foto ziet er romantisch uit en vind ik mooi gemaakt en de titel kan van alles betekenen en maakt je op het eerste gezicht best nieuwsgierig. 2. Samenvatting en analyse Samenvatting: De Hoofdpersoon, genaamd Gerard verteld zijn vriend Ronald iets over relaties uit zijn verleden, hierbij ook een relatie met een vrouw. Gerard gaat naar Vlissingen om een lezing te houden over zijn boek. De lezing verloopt zoals gepland. Gerard ontmoet Christine, de penningmeesteres na afloop en zij vraagt hem te logeren. Gerard is onzeker over haar bedoelingen en probeert op allerlei manieren erachter te komen. Uiteindelijk is het zeker dat ze de nacht samen zullen doorbrengen. Ze doen het dus met elkaar en Gerard kan niet slapen omdat hij zicht schuldig voelt tegenover Christine omdat hij homo is en zij dat niet weet. Dan valt hij in slaap en krijgt een nachtmerrie over een man met een holle sleutel die een deur openmaakt die naar buiten opengaat. De man kijkt hem eng aan en zingt tierelier wie is nummer vier? Gerard verdenkt Christine ervan dat ze een heks is. Als Gerard wakker wordt hoort hij beneden Christine tegen het dienstmeisje zeggen; doe de slaapkamer maar een andere keer. Hierdoor heeft hij het gevoel dat hij wordt verstopt. Later laat Christine hem haar kapsalon zien en knipt zijn haar. Christine bedenkt zich ineens dat ze Gerard nog moet betalen voor de lezing en samen lopen ze naar een kamertje met een bureau. Als Christine even weg is omdat de telefoon gaat ziet Gerard een brief liggen op het bureau met een foto. Hij wordt opslag verliefd. Dan zegt Christine dat hij volgende week terug kan komen om in haar huis te schrijven, want zij moet toch weg. Pagina 2 van 6

3 Gerard gaat dus weer naar Christine en wil meer te weten komen over herman de knappe man op de foto. Hij doet net alsof hij kan waarzeggen en Christine is onder de indruk. Inmiddels raakt hij in een echte trance en ziet herman bij de boeg van een schip me een dichtgeknepen ook. Dan begint Christine te vertellen over haar verleden. En over haar ex-man Johan die is overleden, maar waarvan het net is of hij er nog is. En over Herman, haar minnaar met wie ze al iets had voordat ze Johan huwde. Christine ging naar herman toe en het plan was dat zij hem meenam naar huis terwijl Gerard daar was, zogenaamd om Christine te beschermen, maar natuurlijk heeft Gerard andere bedoelingen. Dan in Gerard alleen in haar huis en hij vind een kistje met drie enveloppen met brieven en foto s van drie overleden mannen met wie Christine blijkbaar ook getrouwd was geweest. De mannen zijn echter allemaal overleden aan een noodlottig ongeval en dit versterkt Gerards gedachte van dat Christine een heks is. Vlug doet hij de foto van zijn herman er ook bij en zet het kistje terug. Dan vlucht hij uit het huis en laat een briefje achter dat hij helaas weg moest vanwege een spoedgeval. Later belt Christine Gerard nog één keer op en verteld dat herman een ongeluk heeft gehad toen hij dronken in haar auto was gaan rijden. Hij was tegen de boeg van een schip gereden en was een oog kwijt. Ook vertelt ze hoe opgelucht ze was ze zei; ik had er ook wel naast kunnen zitten! En Gerard verteld tegen Ronald, Ja, maar er had ook iemand anders naast kunnen zitten. Analyse: Titel en ondertitel verklaring Titel: De Vierde man vier is een steeds terugkerend motief in het boek; - De droom van de man die zingt: tierenlier wie is nummer vier? - Zijn kijk op het leven waarbij alles viervoudig is en dat één hoek niet opgevuld is en dat er daarom volgens hem iets niet klopt. - De drie brieven en foto s van dode ex-mannen/minnaars van Christine in het kistje, waarbij de foto van herman het eigenlijk ook vier maakt. - Herman is de vierde man omdat hij de vierde lover van Christine is die een zwaar ongeluk krijgt. Genre Psychologische roman, liefdesroman, thriller Thema Thriller, revisme Motieven Getal vier, homoseksualiteit, religie, hekserij, dood, marteling, jonge vrouw die een man met haar lach naar de ondergang lokt. Opbouw en Spanning Het is een raamvertelling, het verhaal begint en eindigt bij dezelfde tijd, mensen en situatie. Eerst verteld hij een inleiding (waarom hij iets gaat vertellen) en dan en conclusie. Tijdens het lezen stapelen de raadsels zich op en aan het einde bij de conclusie is alles ineens heel logisch en begrijp je bepaalde gedachten van de hoofdpersoon beter. Personages Pagina 3 van 6

4 Gerard : drankzuchtig, homo, gierig, schrijver van beroep, een jaar of 45. Christine : jonge aantrekkelijke weduwe, kapster De jongen uit de kamperfoeliestraat : een steeds terugkerend personage die staat voor de droomjongen. Laurens : Een jongen die Gerard mee naar huis neemt. Een lieve jongen, blond. Herman : ook een droomjongen, drinkt vaak teveel, knap. Perspectief ik perspectief. Citaat: terwijl ik verder sjokte, (blz. 48, alinea 3) Tijd (raamvertelling) De vertelde tijd (het verhaal over Christine) wordt chronologisch verteld. Maar de roman zelf is niet chronologisch. (Het eerste en laatste hoofdstuk gaat over een paar jaar later) Het verhaal speelt zich af in de jaren 60. Het raamwerk duurt een paar uur, de tijd die nodig is om het verhaal te vertellen. De vertelde tijd duurt 8 dagen. (van vrijdagavond tot zaterdagmiddag, en de week daarna) De tijd wordt vertraagd tijdens de beide vrijdagavonden en zaterdagen. Ruimte Het huis van Christine, Vlissingen, de trein, het station. Het kleine kamertje waar Gerard slaapt, met het kistje dat hij met een doodskist vergelijkt. Taalgebruik en Stijl Deftig, veel moeilijke woorden, soms lange zinnen, neologisme, levendige dialogen, beetje ouderwets maar goed te volgen. Er was helaas geen recensie van het boek de vierde man te vinden op internet. Eigen Recensie De vierde man is een novelle van Gerard Reve. Hij had het eigenlijk geschreven als boekenweek geschenk maar de sexuele passages zouden te schokkend zijn, en terecht want het is ook schokkend. Het is dan ook belachelijk dat het boek wel is uitgegeven en dat het nog verfilmt is ook. Gerard Reve is een goede schrijver, dat kan niemand ontkennen maar hij moet zijn werken zonodig verpesten met uitgebreide sexscènes. De thematieken die de schrijver behandeld zijn liefde en thriller, het verhaal op zich is wel spannend alleen zoals ik net al vermeldde maken sommige stukken in het boek het minder leuk. Het verhaal speelt zich af in de jaren 60 en het gaat over een homosexuele schrijver die na een lezing een vrouw, Christine, ontmoet bij wie hij blijft slapen. Tegen zijn natuur in slaapt hij ook met haar. Later ziet hij een foto van Christine s minnaar Herman en hij wordt opslag verliefd. Hij bedenkt een plan over hoe hij Herman kan ontmoeten. Dit schijnt te werken maar op gegeven moment komt hij tot de ontdekking dat Christine niet 1 keer maar 3 keer getrouwd is geweest, en dat al haar ex-echtgenoten stuk voor stuk overleden zijn aan een noodlottig ongeval. Dit vindt hij erg vreemd en hij wordt bang. Hij vlucht weg uit Christine s huis. En gaat naar huis, later hoort hij dat herman een ernstig ongeval heeft gehad en verminkt is voor het leven. Herman is het vierde slachtoffer van Christine en niet Gerard Pagina 4 van 6

5 De schrijver Gerard Reve is geboren in 1923 en is overleden in het jaar Hij heeft al heel veel boeken geschreven en hij is één van de grote drie schrijvers in Nederland. Het boek de vierde man is geschreven als boekenweekgeschenk maar werd afgewezen vanwege zijn te schokkende sexuele pasages. Deze novelle telt 11 hoofdstukken en 99 bladzijden. Het boek is geschreven in het jaar Eindoordeel en evaluatie De gebeurtenissen in het boek waren meestal realistisch, alleen vond ik het onwaarschijnlijk dat hij een waarschuwende droom (hoofdstuk 4 blz.25,26,27) kreeg en dat dan langzaam alles uit komt, bijvoorbeeld het kistje dat hij vind in het kleine kamertje waarin hij slaapt als Christine weg is. (hoofdstuk 10 blz. 84,85,86,87,88,89,90) Dit geeft het verhaal wel body maar ik vond het erg onwaarschijnlijk. Maar het zou ook weer wel realistisch kunnen zijn omdat zulke dingen nou eenmaal soms gebeuren en omdat de hoofdpersoon al een beetje een aparte vent is, en vaak veel drinkt en daarom misschien beetje ver gezochte conclusies trekt. Ik ken niemand die zoiets heeft meegemaakt en ik heb ook nog nooit een film gezien waar zulke gebeurtenissen in voor kwamen. In het verhaal komen zowel typetjes als mensen van vlees en bloed voor. De hoofdpersoon is van vlees en bloed maar Christine is de femme fatale en de middelares (tussen herman en Gerard) (blz. 104) en het middel om Gerard dichter bij de kern van het leven te brengen. (blz. 104) En zo zijn Herman en de jongen uit de kamperfoeliestraat beide droomjongens Verder zijn er niet echt veel belangrijke personages in voor gekomen. Ik zou zelf wel hele andere beslissingen hebben genomen als de personages. Bijvoorbeeld Christine, ik zou echt niet vragen of zo n ouwe man bij me kwam slapen! (blz. 11) Ik kon me niet zo goed in Gerard verplaatsen omdat ik echt geen idee heb over hoe homo s denken. Maar zijn beslissing om na het zogenaamde ontdekken van het kistje dat hem aan de doodskist doet denken, met de enveloppen met brieven en foto s erin direct Christine s huis te verlaten. Vind ik wel heel erg overdreven, zelf was ik gewoon gebleven met misschien wel een lichtelijk ongerust gevoel maar vooral met nieuwsgierigheid. Ik zou er achter willen komen of ik gelijk had. (blz. 91,92,93) De opbouw van het verhaal (raamvertelling) maakte dat het spannend was en het verbaasde me heel erg in het laatste hoofdstuk, omdat daar alle conclusies werden getrokken die ik nog niet had getrokken. Het eerste hoofdstuk vond ik het lastig te lezen omdat er allerlei dingen werden gezegd die ik helemaal niet begreep, ten eerste heb je helemaal geen idee wie Ronald is en ook niet wie de hoofdpersoon is ik vond het daarom nogal apart dat hij zei: ik heb nergens spijt van, zeide ik plechtig. Maar wat ik nooit aan iemand verteld heb: wist jij dat ik, vele jaren geleden, een even hartstochtelijke als kortstondige verhouding heb gehad met een jonge weduwe van het vrouwelijk geslacht? (blz. 5) Toen ik dat las dacht ik; ja boeiend zeg alsof dat zo bijzonder is. Maar later kom je er pas achter dat hij homo is. Verder was het verhaal wel spannend. Dit kwam door de droom en alle dingen die er gebeurde die leken op de droom. Vooral de vondst van het kistje was spannend. Er waren geen stukken die ik over heb geslagen of over wilde slaan. Het boekje was toch al heel dun. Zelf hou ik het meest van verhalen met open einde. Zo kun je er over na blijven denken en een einde bedenken wat jou tevreden stelt. Anders in alles zo voorgekauwd. Toch vond ik bij dit boek het einde goed gekozen. (het is een afgetond einde.) omdat het verhaal zelf alsnog wat te verzinnen overlaat doordat hij daarna niets meer van Christine hoort. En hij zegt op de laatste bladzijde: Als ik er toch een verhaal over Pagina 5 van 6

6 schrijf en dat heeft hij gedaan want ik heb het net gelezen. Wat vond ik van werken aan dit leesverslag? Het lezen van het boek vond ik niet geweldig omdat de thematiek mij niet echt boeit. Maar het verrassende einde maakte het weer goed voor een groot deel. Gerard Reve vind ik een goede schrijver, hij weet je goed te boeien. Maar zoals ik al vermeld heb vind ik de thema s en motieven minder goed. Na het maken van dit leesdossier ben ik heb boek niet anders gaan waarderen. Ik vond het wel heel erg moeilijk om een recensie te schrijven, en al helemaal omdat deze zo lang moest zijn Ik vind het namelijk helemaal niks om mijn mening aan iemand op te dringen en het kan me zo en zo niet zoveel schelen wat een ander van dit boek vind, dus waarom zou ik iemand willen overtuigen om het wel of niet te gaan lezen? Ik heb dan ook voor niet gekozen omdat ik het boek zelf dus niet zo leuk vond, maar er zitten ook goede kanten aan dus daarom is dat echt heel moeilijk! Ook was er moeilijk een recensie te vinden van dit boek, dit is namelijk niet gelukt omdat ik OVERAL recensies van de film kreeg! Dit is heel frustrerend maar hierbij weet u dat ik wel heel goed en lang gezocht heb hopelijk is dat voldoende want ik kon echt niets vinden Verder heb ik wel wat meer geleerd over Gerard Reve en zijn manier van schrijven. Ook heb ik de uittreksels achterin het boek gelezen en daar heb ik veel aan gehad. Er stond veel informatie in die ik nodig had. Pagina 6 van 6