Boekverslag Nederlands De vierde man door Gerard Reve

Transcriptie

1 Boekverslag Nederlands De vierde man door Gerard Reve Boekverslag door een scholier 1835 woorden 21 maart ,9 11 keer beoordeeld Auteur Genre Gerard Reve Psychologische roman, Thriller & Eerste uitgave 1981 Detective, Liefdesroman Vak Nederlands De Primaire gegevens Eerste uitgave: April 1981 in Amsterdam Uitgever: Wolters-Noordhoff in Groningen Gebruikte druk: 1996 grote lijsters Het boek telt in totaal 146 bladzijden, deze zijn onderverdeeld in 11 hoofdstukken. De Titelverklaring De titel van het boek is de vierde man', deze slaat op Ronald, die bang is om als vierde minnaar van Christine, ook plotseling te overlijden. Uiteindelijk ontsnapt hij er net aan, en dan wordt Herman de vierde man. Het Motto Het boek heeft geen motto, wel een opdracht: Voor Perkin Walker'. Achtergronden De schrijver van De Vierde Man' is Gerard Kornelis van het Reve. Hij werd geboren in 1923 in Amsterdam. In 1947 werd hij bekend met de roman De avonden'. Hij is één van de belangrijkste schrijvers van na de Tweede Wereldoorlog. In 1968 kreeg hij de P.C. Hoofdprijs. Gerard Reve schrijft vaak over moeilijke onderwerpen als homoseksualiteit, dood en religie. In het boek De Vierde Man' schrijft hij over zichzelf. Samenvatting Het boek is eigenlijk een verhaal dat Gerard, de ik'-figuur, aan zijn vriend Ronald verteld over wat hem een keer in de jaren 60 was overkomen. Pagina 1 van 5

2 Op een dag moest Gerard een lezing houden over zijn werk in het stadje V. In de trein daar naartoe droomde hij even weg en had hij een rare droom, over een lange gang en een kloppend geluid. De lezing verliep goed. De penningmeester die de lezing georganiseerd had nodigde Gerard na afloop uit om bij haar te blijven slapen. Ze heette Christine. Gerard voelde zich, ondanks dat hij homofiel was, tot haar aangetrokken. Ze gingen met elkaar naar bed. En die nacht had hij weer een rare droom, maar nu met een magere zwarte man met een sleutel, die een aftelrijmpje zong: Tierelierelier...wie is nummer vier...? De volgende morgen zag Gerard op het bureau van Christine een brief liggen met daarbij een foto van een mooie jongen op wie hij meteen verliefd werd. De jongen heette Herman en kwam uit Düsseldorf, Gerard moest hem een keer hebben. En Christine zou hem daarbij kunnen helpen. Toen zij hem vroeg het volgende weekend op haar huis te komen passen omdat zij weg moest, deed Gerard dat dan ook. Het weekend daarna vertelde Gerard van alles over Herman aan Christine om te doen alsof hij helderziend was. Daardoor kreeg hij twee echte visioenen over Herman, die daarbij bij de boeg van een schip stond en één oog dicht hield. Christine had een verhouding met Herman. Zij zou dit weekend naar hem toe gaan. Hij was al verliefd op haar toen zij nog getrouwd was. Haar man was inmiddels overleden. Ze wist niet goed wat ze met Herman aan moest. Hij dronk heel veel en hij was woest en snel in bed. Gerard stelde voor dat zij Herman na het weekend mee zou nemen naar het plaatsje V. Dan zou hij hun met zijn gaven misschien kunnen helpen. De volgende morgen vertrok Christine. Gerard kon niet goed tegen het alleen zijn in het grote lege huis. Hij kon zich niet goed concentreren op het schrijven en dus ging hij een eindje wandelen in de hoop dat hij de Jongen uit de Kamperfoeliestraat, die hij de vorige dag had gezien, tegen zou komen. Maar hij ontmoette een andere jongen, Laurens. Hij nam hem mee naar het huis en ze vrijden. Toen Laurens weer weg was, ging Gerard kijken wat er in het kistje zat dat hij in de kast had zien liggen. Met de sleutel die naast het kistje lag, die precies leek op de sleutel uit zijn droom, kon hij het kistje open maken. In het kistje vond hij wat papieren en ook drie enveloppen met brieven van minnaars van Christine die alle drie volgens de beschrijvingen een beetje leken op Gerard. Deze drie mannen waren alle drie plotseling overleden. In paniek, om de vierde man' te zijn vluchtte hij het huis uit, terug naar zijn eigen woonplaats A. Hij was bang dat het iets met zijn dromen te maken had. Later belde Christine hem een keer op om te vertellen dat ze Herman had meegenomen naar V. Hij had daar een auto-ongeluk gekregen, hij was tegen de boeg van een schip gereden en had hierbij één oog verloren. Gerard was dus net op tijd weggegaan. Later hoorde hij dat Christine met een zakenman getrouwd was en dat ze van deze man ook al weer weduwe was geworden. Pagina 2 van 5

3 Het verhaal is uit en Gerard vraagt aan Ronald, zijn vriend of hij het verhaal goed genoeg vindt om op te schrijven. Thema en Motieven Het verhaal heeft twee thema's: Homofilie: Gerard is homofiel, ondanks dit valt hij toch op Christine. Dood: de dood komt meerdere malen voor; de drie minnaars van Christine, en later de Canadese zakenman. Een aantal motieven die in het verhaal voor komen zijn: - Homofilie: Gerard is homofiel. - Visioenen: Gerard krijgt twee visioenen over Herman, die hij alleen maar kent van een foto. - Dromen: Gerard droomt een paar keer heel vreemd, maar later komt hij erachter dat de dromen toch een betekenis hebben. Spanning Er zitten een aantal spannende stukjes in. Het is bijvoorbeeld spannend als Gerard die rare dromen en de twee visioenen van Herman krijgt. De twee visioenen hebben Gerard nog net op tijd gewaarschuwd dat hij de vierde man' zou kunnen zijn. Tijd en Ruimte Het verhaal speelt zich in de jaren 60 af. De vertelde tijd is een paar uur als je kijkt naar het eerste en laatste stuk, de tijd dat hij het verhaal aan Ronald verteld. Maar de vertelde tijd van het verhaal is acht dagen. Het verhaal van Christine wordt chronologisch verteld. Maar het boek in het geheel is niet chronologisch omdat het begin en het einde van het boek zich jaren later afspelen. De roman is helemaal geschreven in de verleden tijd. Het huis van Christine, waar een groot deel van het verhaal zich afspeelt, wordt uitvoerig beschreven. Het was een groot huis met twee lage gebouwtjes aan de zijkant er tegenaan gebouwd. Het ene gebouwtje was een bijouterie dat Sphinx' heette en het andere gebouwtje was een dameskapperzaak met de naam Modern'. Het kamertje waar Gerard het kistje vind, vergelijkt hij met een doodskist. Hij vindt het een kamertje waar een angstige sfeer hangt. Personages De ik-figuur is de hoofdpersoon, Gerard. Hij is schrijver en homofiel. Hij fantaseert veel. Hij is een alcoholist en hij is heel gierig. Christine is ook een hele belangrijke persoon in het verhaal. Ze is een jonge aantrekkelijke weduwe. Ze is kapster. Over de andere personages wordt niet veel verteld. Over Herman wordt alleen gezegd dat het een mooie jongen is. Hij heeft een verhouding met Christine. Volgens haar drinkt hij veel en is hij niet geweldig in bed. Pagina 3 van 5

4 Laurens is een lieve, blonde jongen. Over Ronald wordt helemaal niets verteld, hij is degene aan wie Gerard zijn verhaal verteld. Het Perspectief en de verteller Het boek is een ik-verhaal. De hoofdpersoon, Gerard verteld over zichzelf, over wat hem jaren geleden is overkomen. Je leest mee, alles wordt verteld zoals Gerard het ziet. Het boek is gedeeltelijk chronologisch verteld. Alleen het eerste en laatste gedeelte is niet chronologisch. Het perspectief is vision par derrière, alles wordt achteraf verteld. Eigen Mening Ik vond de vierde man' een beetje vreemd boek. Het is allemaal een beetje onlogisch en daarom vind ik het meer een fantasie verhaal. Het boek leest wel makkelijk, al zijn er achteraf veel dingen die veel diepere betekenissen blijken te hebben als je verder in het boek komt en als je het uittreksel leest. Maar ik vond het geen saai boek en ik vind het ook wel een aanrader, al denk ik niet dat het echt helemaal zo gebeurd kan zijn. Literaire Kritieken Het boek werd in opdracht voor het CPNB geschreven door Gerard Reve, omdat het moest dienen als boekenweekgeschenk van Maar het CPNB vond het toch niet geschikt genoeg om het hiervoor te gebruiken. De literaire kritieken die het boek ontving was wel redelijk positief. De meeste critici beschouwden het boek als een tussendoortje' van Gerard Reve. Maar ze vonden het boek wel getuige van vakmanschap. Ik heb één recensie kunnen vinden in de schoolbibliotheek. Het gaat vooral over de film, maar er staat ook wel informatie over het boek in. Extra opdracht Personages De extra opdracht is om meer in te gaan op de personages. De hoofdpersoon is dus Gerard, de schrijver zelf. Hij is schrijver en homofiel. Hij fantaseert vaak. Hij is een alcoholist en hij is heel gierig. Terwijl hij homofiel is valt hij toch voor Christine, mede omdat ze rijk is (wat ze later helemaal niet blijkt te zijn) en om dat ze een groot huis heeft. Hij krijgt twee visioenen die later heel belangrijk zijn. Net zo als de dromen. Hij vindt het verhaal zelf nogal vreemd, en hij vraagt zich af of het het waard is om het op te schrijven. Christine is een jonge aantrekkelijke weduwe. Ze is kapster. Gerard noemt haar soms een heks. Het is een femme fatale. Ze lokt mannen, en ze vermoord ze. Maar ze hoeft niet de oorzaak van de moorden te zijn, het lijkt er echter wel op. Gerard valt voor haar, maar uiteindelijk gebruikt hij haar om in aanraking te komen met Herman. Herman is een mooie jongen, tenminste, dat vindt Gerard. Hij ziet hem op een foto en is meteen verliefd. Herman heeft een verhouding met Christine die niet goed weet wat ze met hem aan moet omdat hij veel drinkt en omdat hij woest en snel is in bed, waar zij niet van houdt. Hij wordt aanbeden' door Gerard Pagina 4 van 5

5 waar hij zelf nog niets van weet en hij wordt meegenomen naar het plaatsje V. waar hij dus de vierde man wordt, in plaats van Gerard, die dus nog net op tijd is ontvlucht. Gerard ontmoet Laurens in het plaatsje V. en later hebben ze seks met elkaar. Het is een lieve blonde jongen, maar verder is er weinig van hem bekend. Extra Opdracht Ruimte Het boek zijn eigenlijk twee verhaallijnen door elkaar. De tocht van Amsterdam naar Avignon die nauwkeurig wordt beschreven is de ene verhaallijn. De andere verhaallijn is de roman tussen Sylvia en Laura. Je leest eigenlijk het hele verhaal mee met Laura. Ze schrijft het op in Avignon. Ze ging van Amsterdam naar Nice, maar ze werd duizelig en ze stopte. Dan komt ze in Avignon, omdat alle hotels vol zijn bij een vrouw terecht. Ze blijft daar. Het kamertje waar ze terecht kwam was een klein donker kamertje. Voor het raam was een bouwput die leek op een wachtend graf, zegt Laura zelf aan het eind van het boek. Ze schrijft ze alles op papier. Maar het verhaal, wat ze opschrijft speelt zich voor een groot deel af in Amsterdam. Daar woonde Laura. Sylvia en Laura gaan samen naar Nice, waar Laura's moeder woont. Pagina 5 van 5