Praktische opdracht Aardrijkskunde Etna

Transcriptie

1 Praktische opdracht Aardrijkskunde Etna Praktische-opdracht door een scholier 2328 woorden 22 april ,7 40 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Etna houdt Sicilië in een wurggreep Dinsdag 29 oktober ROME - Nieuwe vrij heftige aardschokken in het asdecor van de vuur en lava spuwende vulkaan Etna hebben gisteren voor grote paniek op Sicilië gezorgd. De grootste schade werd aangericht in het dorpje Santa Venerina in de laagvlakte ten oosten van de Etna. Sommige woningen stortten in, de meeste vertoonden grote scheuren in de muren. Veiligheidshalve werd het dorp ontruimd waardoor volgens de autoriteiten zo'n duizend mensen dakloos werden. De schok van 4,4 op de schaal van Richter volgde op de uitbarsting van de Etna, enkele dagen geleden. Het gebied werd op maandag ook al getroffen door enkele bevingen. De Italiaanse regering heeft gisteren de noodtoestand uitgeroepen voor het gebied rond de Etna. Door de maatregel kan sneller hulp naar de regio worden gestuurd. Vulcanologen breken zich het hoofd over het gedrag van de Etna. Volgens Enzo Bosschi, directeur van het instituut voor vulcanologie in Rome, valt er geen voorspelling te maken over omvang en tijdsduur van de huidige uitbarsting die zondag begon. Bosschi zegt dat de eruptie met bliksemsnelheid kwam en vulcanologen heeft verrast. "Vorig jaar juli was de uitbarsting minder hevig, maar was de voorspelbaarheid groter omdat er al dagen sprake was van seismische activiteit." De Etna bleef ook gisteren vuur en lava braken. Tot in de verre omtrek van de vulkaan hebben mensen te kampen van de grote hoeveelheden as. In de dorpen en steden in het gebied zijn scholen gesloten, van overheidszijde wordt het advies gegeven om zoveel mogelijk binnenshuis te blijven. Maar vanwege het gevaar van verdere aardschokken kiezen veel mensen voor de straat. Om de lavastroom in te dammen wordt geprobeerd dammen op te werpen. Ook zijn alle in Italie beschikbare blusvliegtuigen ingezet. De schade van de uitbarsting loopt nu al in de miljoenen euro's. Gevreesd wordt dat het ski-seizoen verloren is. Giftig zwavel op grote hoogte door spuwen Etna MUNCHEN - Door de uitbraak van de Etna op Sicilië zijn giftige zwavelverbindingen in de atmosfeer terechtgekomen tot op een hoogte van vijf kilometer. Dat blijkt uit me-tingen van de Europese milieusatelliet ERS, aldus het Duitse Centrum voor Lucht- en Ruimtevaart. De zwavel-verbindingen kunnen zogehe-ten zure regen veroorzaken. De luchtvervuiling als gevolg van de vulkaanuitbarsting was op 25 juli tot op een afstand van duizend kilome-ter van de vulkaan meetbaar. De lavastromen vanaf de Etna zijn gisteren overigens in om-vang Pagina 1 van 5

2 toegenomen. Tot dusver is al 35 miljoen kubieke me-ter weggestroomd. Artikel uit Brabants Dagblad van Lava Etna legt kabelbaan in as SICILIË - Een stroom lava van de Etna heeft gisteren de basis van een skilift op Sicilië in de as gelegd. De massa stroomde over een opgeworpen barrière en kwam gevaarlijk dichtbij een toeristencomplex halverwege de vulkaan. Hoewel werkploegen met bulldozers de aarden wallen versterkten rond het complex, dat bestaat uit souvenirwinkeltjes, restaurantjes en een pension, bleef de lavastroom oprukken. Gisteren was de lava het toeristencomplex Rifugio Sapienza tot vijftig meter genaderd. Lava van Etna bedreigt skioord SICILIË - Terwijl de lavastroom van de Etna een skioord gisteren gevaarlijk dicht genaderd was, werd er door mensen en machines koortsachtig gewerkt om barrières op te werpen die de stroom moeten afbuigen. De lavastroom heeft volgens autoriteiten aan snelheid ingeboet, maar de muur van lava die zich rond het skistation aan het vormen is, groeit nog steeds verontrustend. Gisterochtend werd al een opslagruimte onder lava bedolven, enkele uren nadat de lava de parkeerplaats van het skigebied had bedekt. Een nietsontziende lavastroom Door onze correspondent Hans Geleijnse Tientallen kilometers ver hangt nog een geelbruine grauwsluier. De vulkaan Etna is actief, spuwt lava uit, in een nietsontziende roodgloeiende rivier. -Verderop in het dal ligt het dorpje Nicolosi. Het -directe gevaar is inmiddels geweken, "maar de -grote moeder is onvoorspelbaar." (Foto AP) Sluit even de ogen op een kilometer van de 3323 meter hoge top van Europa's grootste actieve vulkaan en het lijkt alsof er golven stukslaan bij een strand. Dan klinkt wat een vloedgolf moet zijn. Op zo'n moment spuwt de Etna een honderden meters hoge roetzwarte wolk met brandende lavadeeltjes uit. Ademhalen is geen pretje meer, een vieze branderige smaak in de mond, een ondefinieerbare reuk in de neusgaten. De wegen naar de top van de Etna op Sicilië zijn door de politie hermetisch afgesloten. Alleen wat journalisten en vulkanologen mogen doorrijden naar dit hoogst bereikbare punt La Sapienza, anders geliefd toevluchtsoord van vulkaantoeristen. Midden in het pikzwarte lava-landschap dat door eerdere uitbarstingen is gevormd. Meer dan een week al ontlaadt de Etna de enorme druk in het binnenste van de vulkaan. In de avonduren is te zien dat de Etna aan de zuidkant bloedt uit vele wonden: zeker vijf nieuwe scheuren zorgen voor een meer dan 300 meter brede, 20 meter dikke rivier van gloeiende lava. "We hebben een beetje geluk", zegt burgemeester Salvatore Moschetto in de middelbare school van het Pagina 2 van 5

3 zesduizend inwoners tellende dorpje Nicolosi. De school is omgedoopt tot 'sala operativa', het hoofdkwartier van de dienst burgerbescherming. Hier komen de meldingen van de observatieposten binnen, die met eigen waarneming en van sondes de activiteit van de Etna meten. Het geluk is dat het directe gevaar voor Nicolosi is geweken. "Door de nieuwe scheuren is de Etna zoveel druk kwijtgeraakt dat de lavastroom bijna tot stilstand is gekomen", vertelt Moschetto. De meest bedreigende lavastroom is het dorp deze week tot op een paar kilometer genaderd. Inmiddels loopt er weer een nieuwe lavastroom, maar ook de koers van die 700 graden hete rivier is niet direct gevaarlijk. Vulkanoloog Franco Barberi: "De vulkaan zal nog geruime tijd actief blijven, maar de grootste druk is van de ketel." In Nicolosi waar de dorpelingen hun koffers al hadden gepakt, is daar nog niet iedereen gerust op. "De grote moeder is onvoorspelbaar", klinkt het. En, zo zeggen oudere bewoners ook haast met berusting: "Je kunt Gods kracht niet ontlopen." Het dorp gaat ervan uit dat de bevolking in geval van nood op tijd wegkomt, maar dat de bezittingen verloren zullen gaan. Het verlies in de regio wordt nu al op 7 miljoen gulden geschat. Zo gingen de masten van de skilift van Sapienza er deze week aan, het ski-oord is een belangrijke broodwinning. Honderden dorpsbewoners werken er. De Italiaanse regering heeft al geld gereserveerd om de schade aan de landbouw en het toerisme te compenseren. Restaurantuitbaatster Lina di Bella rest nu bij gebrek aan klandizie weinig meer dan stofzuigen en ramen lappen. Ze heeft het eerder meegemaakt, bij de uitbarsting in 1983 toen een evacuatie onvermijdelijk was. "We zijn hier wel wat gewend", zegt ze daarom. "Ik was in één klap alles kwijt", herinnert zich Pino de la Rosa. Als de Etna zich koest houdt, heeft hij in het hoogseizoen dagelijks zo'n tweehonderd klanten in zijn restaurant. Nu zijn het er hooguit vijftig, vooral tv-ploegen die hier vlak onder de rook spuwende krater verslag doen. Da Rosa slaat ze gade, schaterlacht dan om de tekst van een Britse verslaggever: "Ik zag de lava nog niet, maar het water in m'n fles begon te koken en even later smolt het plastic." Intussen blijven vulkanologen de helling beklimmen, gehuld in hitte-bestendige pakken die ze op maanmannetjes doen lijken. Ze nemen bodemmonsters, onderzoeken hoe de nieuwe kraters zich ontwikkelen. En delen de geruststellende wetenschap: "De Etna is anders dan de Krakatau of de Pinatobu. Daar had je enorme explosies en uitbarstingen van de grote krater zelf. Een eruptie als deze is hier het maximale." Veel lager, vlak voor de politieblokkades, lopen honderden mensen dwars over de weg. Toeristen die soms zelf niet weten waarom ze nog dichter bij het natuurgeweld willen komen. "Ik vind het gewoon spannend", zegt een Duits meisje. Haar vriend: "Als je dit zo ziet, weet je dat de mens eigenlijk niets voorstelt". Etna geen gevaar voor het klimaat Het is goed mogelijk dat de Etna nog weken of maanden lava en rookwolken zal spuwen. Maar de kans dat die uitbarstingen effect hebben op het klimaat in de rest van Europa moet gering worden geacht. De grootste en meest actieve vulkaan van Europa spuwt sinds anderhalve week lava vanuit vijf openingen, miljoenen kubieke meters hebben de vulkaan inmiddels verlaten. Buiten Sicilië zal ook op termijn niets te merken zijn van de erupties. Reden daarvoor is de geringe explosiviteit, aldus geoloog M. van Bergen van de Universiteit Utrecht. De vulkaanstof komt volgens satellietbeelden nu tot ongeveer 3 kilometer hoogte in de atmosfeer. Van Bergen: "Een wereldwijde verspreiding is daardoor uitgesloten. Bij een krachtige uitbarsting kan zo'n wolk fijn stof en gassen tot veel grotere hoogte in de atmosfeer komen, soms tot boven de 15 kilometer." Als het stof zo hoog komt, kan het daar enkele jaren blijven hangen en van invloed Pagina 3 van 5

4 zijn op het weer en het klimaat in de hele wereld. Het gaat dan rond de aarde cirkelen. Het vulkaanstof kan zich lang handhaven, omdat op die hoogte in de atmosfeer geen neerslag valt, waardoor het zou kunnen verdwijnen. Daarvan was sprake in 1991 nadat de vulkaan de Pinatubo in de -Filipijnen tot een uitbarsting kwam. Enige maanden na de eruptie had het stof zich over de -hele wereld verspreid. Het vulkanisch materiaal was te zien aan de rode schemeringsgloed kort voor zonsopkomst en na zonsondergang. Door de stofwolk, bestaande uit onder meer zwavelzuur en koldioxide, nam de intensiteit van het zonlicht af. Klimaatonderzoekers stelden toen vast dat de geleidelijke stijging van de gemiddelde wereldtemperatuur even was onderbroken. Het kwik daalde met ongveer 0,3 graden Celsius. Nadat het stof was verdwenen, steeg de temperatuur weer. Artikel uit Brabants Dagblad van Vulkaan Etna bedreigt Italiaans dorp CATANIA - De Italiaanse regering heeft gisteren de noodtoestand afgekondigd in de door de vulkaan Etna bedreigde Siciliaanse provincie Catania. De maatregel is ingesteld, nadat in de nacht van zondag op maandag de uitbarstingen van de Etna opnieuw sterker werden. Een vulkanoloog slaat de nieuwe uitbarstingen van de Etna gade. Foto ANP De inwoners van het dorpje Nicolosi, dat door een enorme lavastroom wordt bedreigd, maken zich grote zorgen over het lot van hun huizen. De burgemeester van het dorp vroeg de regering eerder op de dag de noodtoestand uit te roepen. Hij liet weten 'geduldig te hebben gewacht tot de top van de G8 was afgelopen'. Toeristen aanschouwden ondertussen het schouwspel van de natuur. De ruim 3000 meter hoge vulkaan spuwde opnieuw lava en as de lucht in. De lavastroom die nog maar enkele kilometers van het dorp was verwijderd, is inmiddels in een dal gestroomd. Maar volgens experts is het geen teken dat Nicolosi gespaard blijft, omdat de gloeiende vloed weer nieuwe wegen kan inslaan. Bidden De 5000 inwoners hebben hun koffers al gepakt voor een eventuele evacuatie. Ze kwamen aan de voet van de berg bijeen om te bidden voor het behoud van Nicolosi. Reddingswerkers doen hun uiterste best om de lavastroom tegen te houden door dammen te bouwen. Ook de stad Catania kreeg gisteren nieuwe asregens over zich heen. Volgens een televisieverslaggeefster gingen de mensen daar met paraplu's de straat op. Afgelopen weekeinde werd de stad ook al bedolven onder de as. Daarom werd de luchthaven tijdelijk gesloten en moesten strandgangers hun boeltje oppakken. De Etna, de grootste en meest actieve vulkaan van Europa, spuwt momenteel vanuit vijf openingen lava en rookwolken. "De hele berg is in beweging", aldus experts. Diverse stromen hebben in het dal al schade aangericht aan kabelbanen en bergstations. In het gebied rondom de berg werden afgelopen weken duizenden kleine aardschokken geregistreerd, die wezen op een uitbarsting Artikel uit Brabants Dagblad van Vulkaan Etna bedreigt Italiaans dorp CATANIA - De Italiaanse regering heeft gisteren de noodtoestand afgekondigd in de door de vulkaan Etna bedreigde Siciliaanse provincie Catania. De maatregel is ingesteld, nadat in de nacht van zondag op maandag de uitbarstingen van de Etna opnieuw sterker werden. Pagina 4 van 5

5 Een vulkanoloog slaat de nieuwe uitbarstingen van de Etna gade. Foto ANP De inwoners van het dorpje Nicolosi, dat door een enorme lavastroom wordt bedreigd, maken zich grote zorgen over het lot van hun huizen. De burgemeester van het dorp vroeg de regering eerder op de dag de noodtoestand uit te roepen. Hij liet weten 'geduldig te hebben gewacht tot de top van de G8 was afgelopen'. Toeristen aanschouwden ondertussen het schouwspel van de natuur. De ruim 3000 meter hoge vulkaan spuwde opnieuw lava en as de lucht in. De lavastroom die nog maar enkele kilometers van het dorp was verwijderd, is inmiddels in een dal gestroomd. Maar volgens experts is het geen teken dat Nicolosi gespaard blijft, omdat de gloeiende vloed weer nieuwe wegen kan inslaan. Bidden De 5000 inwoners hebben hun koffers al gepakt voor een eventuele evacuatie. Ze kwamen aan de voet van de berg bijeen om te bidden voor het behoud van Nicolosi. Reddingswerkers doen hun uiterste best om de lavastroom tegen te houden door dammen te bouwen. Ook de stad Catania kreeg gisteren nieuwe asregens over zich heen. Volgens een televisieverslaggeefster gingen de mensen daar met paraplu's de straat op. Afgelopen weekeinde werd de stad ook al bedolven onder de as. Daarom werd de luchthaven tijdelijk gesloten en moesten strandgangers hun boeltje oppakken. De Etna, de grootste en meest actieve vulkaan van Europa, spuwt momenteel vanuit vijf openingen lava en rookwolken. "De hele berg is in beweging", aldus experts. Diverse stromen hebben in het dal al schade aangericht aan kabelbanen en bergstations. In het gebied rondom de berg werden afgelopen weken duizenden kleine aardschokken geregistreerd, die wezen op een uitbarsting Artikel uit Brabants Dagblad van Vrees uitbarsting Etna op Sicilië CATANIA - Aanhoudende kleine aardbevingen op de Etna in Sicilië wekken de angst voor een nieuwe uitbarsting van de vulkaan. Experts hebben de afgelopen dagen ongeveer duizend kleine aardschokken geregistreerd. Het groot aantal bevingen zou kunnen leiden tot een eruptie. De ruim 3000 meter hoge vulkaan spuwt momenteel al lava, zwavel en asresten de lucht in. De bewoners in de omgeving lopen geen gevaar. De Etna is de grootste en meest actieve vulkaan van Europa. Pagina 5 van 5