AANSTURING ELZ N-O-Waasland EN Z-W-Waasland

Transcriptie

1 AANSTURING ELZ N-O-Waasland EN Z-W-Waasland 1. De geest van het decreet: Teneinde nog even de uitgangspunten, de geest van het decreet m.b.t. de organisatie van de eerstelijnszorg in herinnering te brengen verwijs ik de lezer naar de bijgevoegde BISNOTA m.b.t. voorontwerp decreet van de Vlaamse Regering dd. 14/09/2018, meer bepaald de pagina s De prioritaire doelstellingen van de toekomstige zorgraden: We citeren hier de Vlaamse Richtlijnen: 1. De organisatie van de afstemming tussen de zorgaanbieders onderling, tussen de zorgaanbieders en de personen met zorg- en ondersteuningsnood, mantelzorgers en vrijwilligers. 2. Het stimuleren van de interdisciplinaire en multidisciplinaire samenwerking waaronder ook gegevensdeling tussen de zorgaanbieders binnen de eerstelijnszone. 3. Het ondersteunen van verenigingen (o. a. de kringen) die alle vrijwillig toegetreden zorgaanbieders groeperen die binnen een eerstelijnszone hun beroepsactiviteit uitoefenen. 4. Het ondersteunen van de ontwikkeling van het geïntegreerd breed onthaal voor wat betreft de afstemming en de samenwerking met zorgaanbieders en het realiseren van een maximale rechtentoekenning en toegang tot diensten en voorzieningen. 5. Het aanleveren van gegevens aan het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin voor de Sociale Kaart. Zoals bepaald in art van datzelfde besluit van de Vlaamse Regering werken de initiatiefnemers ook aan Het volgens de richtlijnen oprichten en samenstellen van voorlopige zorgraden met een diverse en pluralistische samenstelling met het oog op het indienen van een formeel erkenningsdossier tegen 31/12/ Samenstelling en werkingsprincipes van de (voorlopige) zorgraden: De algemene principes inzake samenstelling en werking, die door de Vlaamse Overheid naar voor werden geschoven, werden reeds eerder besproken op het veranderteam (VT). Voor alle duidelijkheid voegen we de richtlijnen-nota nogmaals in bijlage toe. 4. De huidige situatie binnen de ELZ s Waasland: Formeel onderscheiden we en werken we met 2 ELZ s (ELZ N-O-Waasland en ELZ Z-W- Waasland); In voorbereiding op de oprichting van de (voorlopige) zorgraden werken we met één VT en één VF (goedgekeurd door de Vlaamse Overheid); De huidige samenstelling van het VT is gedragen door het veranderforum (VF), is een goede afspiegeling van de 3 grote clusters en van de patiënt- en mantelzorgvertegenwoordiging en de lokale besturen hebben onderling in hun vertegenwoordiging een goed evenwicht gerealiseerd tussen de grote centra, de kleinere gemeenten en de openbare welzijnsclusters. Het huidige VT omvat 15 leden; 1

2 De werkingsprincipes, doelstellingen en waarden (cfr. de 5 vragen) worden grondig voorbereid door het VT en vervolgens afgetoetst en geconsolideerd door een brede, open vertegenwoordiging van het werkveld in het VF. 5. Algemene principes binnen de ELZ s Waasland inzake samenstelling en functionering van de (voorlopige) zorgraad: Beperking van het aantal leden i.f.v. werkbaar en efficiënt vergaderen; Gelijkwaardigheid tussen de 4 clusters; elke cluster heeft dezelfde waarde, ongeacht het aantal leden; Elke cluster kan een eigen specifieke dynamiek ontwikkelen; d.w.z. een eigen achterliggende werking uitbouwen; Er wordt maximaal gewerkt via beslissing bij consensus om stemmingen te vermijden; De leden van de zorgraad zijn gedragen door de cluster waartoe zij behoren; d.w.z. dat alle toegetreden partners tot de ELZ zich vanuit hun cluster kunnen uitspreken over de afvaardiging binnen de zorgraad; Waar nodig wordt tijdelijk externe expertise binnen de zorgraad voorzien (zonder stemrecht); De zorgraad ontwikkelt een systeem om specifieke welzijns- en gezondheidsproblemen (specifieke doelgroepen) tijdig te capteren; De zorgraad zorgt voor een wettelijk verantwoorde organisatie (VZW); De zorgraad zorgt voor een vlotte integratie van het eigen strategisch plan met dit van het Pilootproject geïntegreerde zorg chronisch zieken Waasland en stemt beide plannen op elkaar af; Het opnemen van een mandaat in de zorgraad is geen formalisme, de mandataris is niet enkel gedragen binnen zijn cluster en binnen de eigen werkvorm; gemandateerd zijn betekent ook voldoende tijd en energie kunnen investeren in de opdracht van de zorgraad; Binnen de gekozen organisatievorm wordt gezocht naar een efficiënte werkwijze en naar het vermijden van administratieve overlast; Zowel bij de overgang van VT naar voorlopige zorgraad, als verderop bij de overgang naar een definitieve zorgraad gaat de bekommernis uit naar het behoud van continuïteit in de werking; dit principe dient zowel vertaald in de werkwijze, als in de samenstelling van de zorgraad (cfr. bij latere hersamenstelling van de zorgraad, bij vervanging van leden, ); Inzake de vereiste attitude bij de leden van de zorgraad geldt naast de inzetbaarheid, tevens de openheid om de eigen functie en organisatie te overstijgen; de zorgraad is niet de optelsom van de vertegenwoordigde organisaties; de zorgraad moet immers een open oog hebben voor de talloze problematieken in de samenleving (thema s, doelgroepen). Het in stand houden van aandacht bij de zorgraad voor specifieke thema s, doelgroepen (kortom problemen die niet rechtstreeks vertegenwoordigd zijn) dient geïncorporeerd in de werking van de zorgraad. 6. De zorgraad en nevenstructuren: De zorgraad op zich volstaat niet om een soepele werking te garanderen; laat staan om alle taken en doelstellingen waar te maken; er is m.a.w. nood aan ondersteunende nevenstructuren. Teruggrijpend naar de beantwoording van vraag 4 (kernopdrachten) hebben we volgende kernopdrachten weerhouden: Toegankelijkheid Preventie Zorg en ondersteuning Kwaliteitsvolle samenwerking Samenhang in de samenleving bevorderen. 2

3 Daarbij werden ook de bijhorende processen geïnventariseerd. Het lijkt aangewezen om rond elke van deze kernopdrachten structurele werkgroepen uit te bouwen met telkens een trekker (bij voorkeur een lid van de zorgraad). In deze werkgroepen kunnen dan vervolgens medewerkers met specifieke competenties worden aangetrokken. Deze medewerkers werken bepaalde opdrachten nader uit en rapporteren over hun voortgang en resultaten aan de zorgraad. Schematisch voorgesteld: Zorg en Ondersteuning Preventie ZORGRAAD Samenleving Kwaliteitsvolle samenwerking 7. Structuur en werkwijze van de zorgraad: Er werd geopteerd om voor elke ELZ een (voorlopige) zorgraad op te richten. Dit betekent dat voor onze beide ELZ s een rechtsvorm zal moeten worden uitgewerkt, waarbij de zorgraad als een soort Raad van Bestuur zal fungeren en het FORUM als klankbordgroep.! Probleem hierbij: als het FORUM een open groep van medewerkers blijft, dan kan het FORUM niet de rol vervullen van Algemene Vergadering). Tevens impliceert deze keuze voor twee zorgraden dat twee afzonderlijke aanvraagdossiers zullen moeten worden ingediend. De volgende situatie tekent zich dan af: Zorgraad ELZ Noord-Oost-Waasland Zorgraad ELZ Zuid-West-Waasland Pilootproject geïntegreerde zorg Waasland Vooraf werd afgesproken dat we de werkingen van het Pilootproject en van de zorgraden op elkaar zouden afstemmen en zoveel mogelijk integreren. 3

4 Momenteel geldt een vergaderritme waarbij telkens beurtelings op donderdagmiddag wordt vergaderd door het VT en door de trekkersgroep van het Pilootproject. Het voorbije half jaar is dit een efficiënte werkwijze gebleken, die gegarandeerde aanwezigheden oplevert van de vertegenwoordigers van de diverse beroepsgroepen en organisaties. Ongeacht het feitelijk en formeel bestaan van twee (voorlopige) zorgraden zijn er twee werkingsmodellen mogelijk: Model 1 : Voor beide ELZ s wordt er gewerkt met één gemeenschappelijke zorgraad, die met behoud van het huidig beurtrolsysteem om de 14 dagen samenkomt en dan telkens dossiers en agenda s behandelt van respectievelijk ELZ Noord-Oost-Waasland en ELZ Zuid-West-Waasland. Aldus kunnen én gemeenschappelijke agendapunten én de specifieke regionale dossiers besproken worden en is er sprake van een wendbare zorgraad. Dit laat tevens toe dat ook de trekkersgroep van het Pilootproject het huidige vergaderritme kan aanhouden. Schematisch voorgesteld: ZORGRAAD NO donderdag 12-15u Trekkersgroep Pilootproject ZORGRAAD ZW Trekkersgroep Pilootproject Model 1 veronderstelt wel dat er vanuit beide ELZ s specifieke regionale agendapunten worden uitgewerkt en aangeleverd. Model 2: Dit model voorziet twee afzonderlijk opererende zorgraden. Beide zorgraden ontwikkelen elk een autonome werking en kennen een eigen samenstelling met regionale kenmerken. Schematisch voorgesteld Zorgraad NO Zorgraad ZW 4

5 8. Van centrale aansturing naar decentrale uitvoering: De zorgraad is het centrale knooppunt van de ELZ, het verbindend orgaan, van waaruit impulsen vertrekken om belangrijke opdrachten te realiseren: zoals ondersteuning van informele zorg, buurtgerichte zorg, geïntegreerd breed onthaal, lokaal sociaal beleid, preventie, digitalisering, innovatie en kwaliteitsbeleid. Op basis van de voorafgaande analyses (cfr. de omgevingsanalyse en het antwoord op de 5 vragen) formuleert de zorgraad strategische- en operationele doelstellingen (SMART geformuleerd) en acties, die worden afgetoetst aan het FORUM. Niet alles kan evenwel tegelijk aangepakt worden. Daarom is prioritering en het maken van keuzes noodzakelijk. Dit kan zich vertalen in een meerjarenplan, waarin de zorgraad doelstellingen en acties spreidt in de tijd. Daarbij kan een onderscheid worden gemaakt tussen: Continue acties (bv. digitalisering, buurtgerichte zorg, geïntegreerd breed onthaal) Thema s en maatschappelijke aandachtspunten (bv. preventie, armoede-aanpak ) Continue acties hebben een permanent karakter, terwijl thema s en aandachtspunten kunnen vertaald worden in jaarthema s. Ervan uitgaande dat alle beroepsgroepen, diensten en organisaties een jaarplanning (met specifieke doelstellingen) hanteren, dan kunnen de door de zorgraad gekozen jaarthema s (aandachtspunten) doorvertaald worden in de specifieke jaarplannen van ieder van de beroepsgroepen en organisaties binnen de ELZ. Als voorbeeld nemen we het thema aandacht voor de psychosociale dimensie van de zorgverlening. Als we dit thema bv. binnen de huisartsenkringen kunnen laten opnemen als jaarthema dan multipliceert zich dit aandachtspunt over alle huisartsen van het Waasland (concreet: de aandacht wordt toegespitst op dit thema, opleidingen en intervisies kunnen daarop worden geënt, bijsturing inzake psychofarmaca wordt mogelijk, bepaalde aspecten kunnen gemonitord worden, ). Het doorvertalen van dergelijke jaarthema s in alle jaarplanningen van de beroepsgroepen, diensten en organisaties (bij voorkeur SMART geformuleerd) brengt een enorm multiplicatie-effect teweeg via de veldwerkers op alle domeinen binnen de ELZ. Schematisch voorgesteld: Thema-keuze ZORGRAAD jaarplan x jaarplan y jaarplan z Feedback naar ZORGRAAD beroepsgroepen organisaties diensten monitoring 5

6 Om enige feedback mogelijk te maken naar de zorgraad over de gerealiseerde inspanningen binnen elk jaarthema is een minimale monitoring nodig binnen iedere beroepsgroep, organisatie, dienst m.b.t. de eigen inspanningen en bevindingen binnen het gekozen jaarthema. Een dergelijk feedbacksysteem op basis van monitoring laat de zorgraad toe sterktes, zwaktes of opportuniteiten of bedreigingen te identificeren en de aanpak bij te sturen. Een dergelijk systeem van het jaarlijks bepalen van een thema of aandachtspunt, het doorvertalen van deze thema s in de jaarplanningen van de leden van de ELZ, het minimaal monitoren van de geleverde inspanningen en het leveren van feedback vanuit die monitoring aan de zorgraad garandeert continue betrokkenheid van het gehele werkveld bij de werking van de ELZ. BIJLAGEN 1. Bisnota Voorontwerp van decreet betreffende de organisatie van de eerstelijnszorg, de regionale zorgplatformen en de ondersteuning van de eerstelijnszorgaanbieders Vlaamse regering dd. 14/09/ Nota Richtlijnen samenstelling voorlopige zorgraden 6