Lokale besturen en eerstelijnszones: een belangrijk engagement. VVSG Infosessie voor lokale besturen november 2018

Transcriptie

1 Lokale besturen en eerstelijnszones: een belangrijk engagement VVSG Infosessie voor lokale besturen november 2018

2 Wat ging vooraf De zorg rond de burger Ondersteuning van actoren in zorg en welzijn o De eerstelijnszone o Het regionaal zorgplatform o Het Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn Waarom zo belangrijk voor een lokaal bestuur? Op het programma

3 Wat ging vooraf

4 Vlaams regeerakkoord Zesde staatshervorming (overdracht van de ondersteuning van de gezondheidsberoepen van de eerste lijn en de organisatie van de eerstelijnsgezondheidszorg) Versterking, afstemming, vereenvoudiging en integratie van de structuren op de eerste lijn. Conferentie eerstelijnszorg op 16 februari 2017 o Conceptnota Een geïntegreerde zorgverlening in de eerste lijn

5 Wat is de eerste lijn? Rechtstreeks toegankelijke zorg Huisartsen, verpleegkundigen, apothekers, verloskundigen, diëtisten, logopedisten, kinesisten, ergotherapeuten, Gezinszorg, lokale dienstencentra, dagverzorgingscentra, woonzorgcentra, sociale diensten van OCMW s en ziekenfondsen, centra voor algemeen welzijnswerk, Brug tussen welzijn en gezondheid

6 Doelstellingen De kwaliteit van de eerstelijnszorg optimaliseren De gezondheid en het welzijn van de bevolking verbeteren met aandacht voor toegankelijkheid en sociale rechtvaardigheid Een meerwaarde creëren met de ingezette middelen Kwaliteitsvolle en duurzame manier van werken voor de zorgaanbieders verzekeren.

7 De zorg rond de burger

8 De zorg rond de burger Regie ligt bij de burger zelf (of in tweede instantie bij zijn mantelzorger) Zorg wordt georganiseerd vanuit zorg- ondersteuningsdoelen Accent op buurtgerichte zorg Implementatie zorgteam, zorgcoördinatie en casemanagement

9 De zorg rond de burger en het lokaal bestuur Link met het lokaal sociaal beleid Inzetten op preventie Wegwijzers in de zorg o Geïntegreerd breed onthaal o Zorgzame buurten o Lokaal sociaal beleid

10 Ondersteuning van actoren in zorg en welzijn

11 Ondersteuning van actoren in zorg en welzijn VLAAMS INSTITUUT VOOR DE EERSTE LIJN REGIONALE ZORGZONE REGIONALE ZORGZONE REGIONALE ZORGZONE

12 De eerstelijnszone (ELZ)

13 De eerstelijnszone Gebied van minimaal inwoners, aangestuurd door een zorgraad (vzw) Prioritaire opdrachten van de zorgraad: Afstemming organisatie en aanbod op de zorg- en ondersteuningsvragen Ondersteunen van de ontwikkeling van het geïntegreerd breed onthaal: o o De afstemming en samenwerking met zorgaanbieders Het realiseren van een maximale rechtentoekenning en toegang tot diensten en voorzieningen; Stimuleren interdisciplinaire samenwerking waaronder gegevensdeling Kringwerking stimuleren Sociale kaart (

14 De eerstelijnszone STAP 1: Afbakening eerstelijnszones (voorjaar 2017 tot voorjaar 2018) 59 ELZ s in Vlaanderen (+ 1 in Brussel) Ondersteuning door transitiecoaches (waar nodig) Veranderteam (beperkt) en veranderforum (uitgebreid) Besluit Vlaamse Regering van 29 juni 2018 tot toekenning van een subsidie aan de initiatiefnemers in een afgebakende zone voor de oprichting van de zorgraden

15 - Definitieve indeling eerstelijnszones

16 - Definitieve indeling eerstelijnszones

17 - Definitieve indeling eerstelijnszones

18 - Definitieve indeling eerstelijnszones

19 Definitieve indeling eerstelijnszones

20 De eerstelijnszone STAP 2: Missie en visie bepalen ( 1. Waarom veranderen? 2. Waarom bestaan we? 3. Waarvoor staan we? 4. Welke kernopdrachten? 5. Welke leidende principes?

21 De eerstelijnszone STAP 3: Samenstelling van de zorgraad Maximaal 24 zetels: Cluster lokale besturen: 6 zetels Cluster welzijn: 6 zetels Cluster gezondheid: 6 zetels Personen met een zorgnood en mantelzorgers/vrijwilligers: 2 zetels Optionele partners/open stoelen: 4 zetels

22 De eerstelijnszone STAP 3: Samenstelling van de zorgraad Cluster lokale besturen (6 zetels): Zetelen vanuit de regiefunctie Vertegenwoordiger kan zowel een ambtenaar als een mandataris zijn Breed perspectief van lokaal sociaal beleid: linken leggen met wonen, werken, onderwijs, vrije tijd, Evenwicht tussen grote en kleine gemeenten Spreek af met de andere lokale besturen wie vanuit welk perspectief zetelt.

23 De eerstelijnszone STAP 3: Samenstelling van de zorgraad Cluster welzijn (6 zetels): Woonzorgcentra Diensten voor gezinszorg Lokale dienstencentra Diensten maatschappelijk werk van de ziekenfondsen CAW s Sociale diensten van de OCMW s Maak afspraken binnen de verschillende sectoren.

24 De eerstelijnszone STAP 3: Samenstelling van de zorgraad Principes bij de samenstelling: Vrije keuze van de afgevaardigden (Onder) voorzitter wordt door de leden van de zorgraad gekozen Organisatievorm kiezen (werkgroepen, dagelijks bestuur, ) Besluitvorming zoveel mogelijk bij consensus (meerderheid vanuit elke cluster) Link met veranderteam en veranderforum Agentschap voorziet nog in een vorming

25 De eerstelijnszone STAP 3: Samenstelling van de zorgraad Ondersteuning: 90 vte voor 60 eerstelijnszones (incl. Brussel) euro (periode van 1 maart 2018 t.e.m. 31 december 2019) o Voorbereiding van de samenstelling en installatie zorgraad o Werken aan de prioritaire doelstellingen Subsidie in schijven: o 45 % goedkeuring Vlaamse Regering o 45 % goedkeuring samenstelling voorlopige zorgraad! o 10 % na evaluatie en eindverslag Formeel erkenningsdossier tegen 31/12/2019

26 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid Vijf terreinen in nieuwe decreet - LSB binnen meerjarenplan - Regie van de lokale sociale hulp- en dienstverlening - Toegankelijkheid verhogen en onderbescherming tegengaan - Vermaatschappelijking van de hulp- en dienstverlening - Ondersteuning

27 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid Toegankelijkheid verhogen en onderbescherming tegengaan: Sociaal huis als herkenbaar aanspreekpunt Geïntegreerd breed onthaal Minstens OCMW, CAW, DMW (kernactoren) Informeren, rechten verkennen, rechten realiseren, hulpvraag verhelderen, doorverwijzen Werkingsprincipes Huizen van het Kind

28 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid GBO: Toegankelijkheid hulp door krachten te bundelen Kwetsbaren (ouderen, zieken, P m/e H, personen in armoede) Snel en op aanvaardbare afstand Snel herkenbaar, zichtbaar, pro-actief

29 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid GBO: Brede toegankelijkheid minst ingrijpende hulp Voldoende transparantie Gepaste hulp Waar best terecht? Acute en chronische vragen Onderbescherming o Maximaal grondrechten kunnen realiseren o Sommige mensen slagen daar niet in o Aansluiten bij leefwereld o Extra inspanningen door hulp- en dienstverlening

30 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid. GBO: Actoren o Kernactoren OCMW CAW Diensten Maatschappelijk Werk Mutualiteiten Verwijzingen naar onthaalopdrachten organisaties o Basis- of faciliterende actoren Samenlevingsopbouw Armoedeverengingen Maken afspraken in samenwerkingsverband Tot slot: achterliggend, gespecialiseerd aanbod eerste lijn o Ouderenzorg o Zorg aan personen met beperking o Eerstelijnsjuridische bijstand o

31 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid. GBO: Regierol en samenwerking o Regie lokaal Gezamenlijk overleg Organiseren toegankelijkheid welzijn en gezondheid Afstemming vraag en aanbod Regierol beperkt ingevuld (vooral met weinig doorzettingsmacht) o Keuze voor uitbesteding regie mogelijk In overleg samenwerkingsverband Uitvoering: gedeelde verantwoordelijkheid

32 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid. GBO: Werkzame principes: Proactief rechten verkennen en realiseren Outreachend handelen Generalistisch werken Positieve hulpverleningsrelatie Werkzame principes zijn totaalpakket

33 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid. GBO: (ontwerp) uitvoeringsbesluit euro in werkingsgebied tot inwoners; euro in werkingsgebied tot inwoners euro in werkingsgebied van meer dan inwoners. Werkingsgebied een of meer gemeenten binnen dezelfde eerstelijnszone; een bredere regio van verschillende aan elkaar grenzende eerstelijnszones een wijk in de grootsteden Antwerpen of Gent.

34 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid. GBO: Partnerschapsovereenkomst GBO GBO kernpartners Thema s (oa en ovb) Beschrijving taken kernpartners Engagementen ihkv GBO (functies GBO) Regie lokaal bestuur Instrumenten (oa kader gegevensdeling)

35 De eerstelijnszone Link met het lokaal sociaal beleid. GBO: Zorgraden: ondersteunen ontwikkeling GBO Afstemming en samenwerking met zorgaanbieders Realisatie maximale rechtentoekenning Toegang tot dienstverlening Velen voelen zich geroepen om te ondersteunen (academici, procesbegeleiders, koepels van de kernpartners, voormalige medewerkers provincies die nu Vlaams werken ) Zorgraden ook belangrijke rol in ondersteuning informele zorg en buurtgerichte zorg Verwarring over wat op welk niveau uitvoeren Nergens concreet genoeg. Wisselwerking onduidelijk

36 De regionale zorgzone (nog niet vastgelegd)

37 Ondersteuning van actoren in zorg en welzijn VLAAMS INSTITUUT VOOR DE EERSTE LIJN REGIONALE ZORGZONE REGIONALE ZORGZONE REGIONALE ZORGZONE

38 Regionale zorgzone Gebied van minimaal inwoners aangestuurd door het regionaal zorgplatform (vzw) Afstemmen van het aanbod aan zorg en ondersteuning op de behoeften van de bevolking binnen zijn grondgebied Eerstelijnszorg en gespecialiseerde zorg op elkaar afstemmen Problemen, drempels of knelpunten behandelen die niet door de zorgraden binnen hun werkgebied kunnen opgelost worden.

39 Regionale zorgzone (Voorlopige) samenstelling 1. LOGO s (preventief gezondheidsbeleid) 2. Palliatieve netwerken 3. Expertisecentra dementie 4. Geestelijke gezondheidszorgnetwerken 5. Ziekenhuizen en ziekenhuisnetwerken 6. Zorgraden van de ELZ s binnen het werkgebied 7. Vereniging van mantelzorgers en gebruikers Werkgebied van 1 tot 4 zo maximaal mogelijk afgestemd op de regionale zorgzones.

40 De regionale zorgzone Link met het lokaal sociaal beleid Taak om Vlaanderen te adviseren over de afstemming van het aanbod aan zorg en ondersteuning en afstemming te zoeken tussen de eerstelijnszorg en de gespecialiseerde zorg Is ook expliciete taak van de lokale besturen ihkv van decreet LSB Vaag Lokale besturen worden niet rechtstreeks betrokken terwijl ook de regionale zorgplatformen een invloed kunnen hebben op het lokaal sociaal beleid.

41 Het Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn

42 Ondersteuning van actoren in zorg en welzijn VLAAMS INSTITUUT VOOR DE EERSTE LIJN REGIONALE ZORGZONE REGIONALE ZORGZONE REGIONALE ZORGZONE

43 Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn (Vivel) Opdracht: Ontsluiten en samenbrengen van informatie en data Ontwikkelen van methodieken, tools Adviseren, coachen, vormen en sensibiliseren van de zorgaanbieders van de eerste lijn Stimuleren van innovatie Bijdragen tot en opvolgen van toegankelijkheid en kwaliteit van de eerstelijnszorg Adviseren van de Vlaamse overheid

44 Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn (Vivel) Samenstelling: Algemene vergadering Raad van Bestuur Cluster Lokale besturen 5 3 Cluster Gezondheidszorg 6 3 Cluster Welzijn 6 3 Persoon met zorg- en ondersteuningsvraag 3 1 Mantelzorgers/vrijwilligers 2 1 Ziekenhuizen 2 1 Onafhankelijk 2

45 Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn (Vivel) Samenstelling: Dezelfde clusters (lokale besturen, welzijn, gezondheid)

46 Waarom zo belangrijk voor een lokaal bestuur?

47 Als aanbieder van zorg Zorgcontinuïteit rond de cliënt Verbreding van zorgperspectief Beroep kunnen doen op andere specialisaties Eigen dienstverlening in de kijker zetten

48 Als regisseur Afstemming aanbod op lokale noden Forum wanneer noden niet lokaal kunnen worden ingevuld Uitbouw geïntegreerd breed onthaal Realisatie lokale sociale beleidsdoelstellingen Buurtgerichte zorg en informele zorg Maar ook grote uitdaging om over eigen gemeentegrenzen te kijken Opbouw capaciteit als regisseur noodzakelijk + nadenken over manier waarop bestuur in netwerken beweegt

49 Vragen, bedenkingen, ontvangen we graag op: Eerstelijnszorg: Lokaal sociaal beleid: