Schoolgids OBS de Grundel Gondel CA Lelystad.

Transcriptie

1 Schoolgids OBS de Grundel Gondel CA Lelystad 1

2 Inhoudsopgave Voorwoord Algemene informatie De school Het schoolbestuur Het schoolbestuur Missie van de Stichting Kindgericht Toegankelijk Topkwaliteit Tevredenheid Visie Stichting SchOOl De directie van De Grundel Procedure totstandkoming schoolgids Waarom een schoolgids? Waar de school voor staat Waar de school voor staat Basisschool De Grundel is een school voor openbaar onderwijs Visie en missie van de school Visie van de school Missie van de school Doelstellingen Algemene doelstelling Strategie en prioriteitstelling voor de komende planperiode De zorg voor kwaliteit Inleiding Kwaliteit

3 2.4.3 De leerprestaties Aandacht voor het niveau van taal- rekenonderwijs Aandacht voor opbrengstgericht werken De sociaal-emotionele ontwikkeling Het werk van de leerkracht in de groepen Het pedagogisch klimaat op school veiligheidsbeleid Project Preventie van gedragsproblemen/taakgericht werken Omgaan met gedragsproblemen Effectieve preventie De kwaliteit van ons onderwijs De doelen van kwaliteitszorg De inrichting van onze kwaliteitszorg Periodiek kwaliteitsonderzoek De organisatie en inhoud van het onderwijs Inleiding Lezen Taal Engels Rekenen Schrijven Oriëntatie op jezelf en de wereld Verkeer Sociaal emotionele vorming Burgerschap Huiswerk/ Herhalen van de aangeboden stof Kunstzinnige oriëntatie

4 Bewegingsonderwijs School In Verbinding Schoolkeuzes algemeen Opvang van nieuwe leerlingen Inschrijven Het uitschrijven van de leerlingen Wie werken er in de school? Wijze van vervanging bij compensatie uren/ BAPO/ziekte e.d Na- en/of bijscholing van de leerkracht Resultaten, voortgang en schooladvies Inspectie CITO toetsen en methode gebonden toetsen De toetsen die wij gebruiken Het leerling volgsysteem Naar de volgende groep De overgang van het basis- naar het voortgezet onderwijs Zorg voor het jonge kind Inschrijven Het werken in groep 1 en De Meldcode huiselijk geweld e/o kindermishandeling Passend Onderwijs School Ondersteuningsprofiel Zorgverbreding Het Onderwijsloket Verwijsbeleid van onze school Hoe is de zorg georganiseerd (Hoog) Begaafde kinderen Kinderen met gedragsmoeilijkheden

5 5.9 Verder concentreert de zorg zich op: Aanmelding en zorgplicht Zorgplicht en verhuizing van een kind Zieke leerlingen Benutting van de verplichte onderwijstijd Onderwijstijd en kwaliteit onderwijs Schooltijden algemeen Aantal uren onderwijs per dag op de basisschool Vrije woensdagmiddag op de basisschool Medezeggenschapsraad (MR) op de basisschool Schooltijden van De Grundel Vakanties Vrije dagen, vrije uren i.v.m. scholing of studiedagen of roostervrije dagen Studiedagen Pauze, speelkwartier Rechten en plichten ouders, verzorgers, leerlingen en bevoegd gezag Gronden vrijstelling onderwijs Verlof en verzuim Aanvragen van verlof Regels toelating, schorsing en verwijdering Rapportage vorderingen aan ouders Rapport bespreking Afspraken Regeling overblijven Het opgeven van uw kind(eren) De kosten Het afmelden

6 7.7.4 De verzekering Overig Voor- en naschoolse opvang Vrijwillige ouderbijdrage en sponsoring Vrijwillige ouderbijdrage Sponsoring Klachtenregeling Overig School specifieke informatie (Buiten)schoolse activiteiten Ouderavonden De ouders Ouderbetrokkenheid Ouderparticipatie Contactouders De medezeggenschapsraad Samenstelling medezeggenschapsraad (MR) Taken medezeggenschapsraad (MR) Instemmingsrecht onderwijs Adviesrecht onderwijs Schoolfotograaf Afscheid groep Schoolkamp groep Schoolreisje/kamp, sport- en speldagen Traktaties Dieetkinderen Hoofdluis

7 11.15 Het maandoverzicht De schoolkrant Skeelers, rollerskates, e.d Mobiele telefoon Roken Gevonden voorwerpen Externe contacten Bureau Jeugdzorg Schoolmaatschappelijk werk Logopedie Bijlage 1 belangrijke contactgegevens

8 Voorwoord Voor het eerst naar school, naar de basisschool. Voor elk kind is dat een hele stap, maar ook voor de ouders. Een basisschoolleerling brengt een groot deel van zijn of haar tijd door op school. Een plek waar kinderen samen leren, spelen en zich voorbereiden op de toekomst. Een belangrijke plek dus! Ouders en leerkrachten delen de verantwoordelijkheid voor de opvoeding van het kind. Een groot deel van de dag vertrouwt u uw kind toe aan de school. Daarom is het belangrijk dat ouders voor hun kind een school uitzoeken die bij hen past. Want niet alleen een kind moet er zich goed voelen ook ouders moeten vertrouwen hebben in de school en in het team. Alleen op die manier kan er een partnerschap zijn tussen school en ouders die van groot belang is voor de ontwikkeling van een kind. Scholen zijn voor een groot deel vrij in het bepalen wat zij belangrijk vinden op school. Hierdoor kunnen scholen erg verschillen in hun manier van werken, in sfeer en in wat de kinderen leren. Dat maakt het moeilijk om te kiezen. Daarom heeft iedere basisschool een schoolgids gemaakt die u kunt helpen bij het kiezen van een school voor uw kind. In deze schoolgids staat alle belangrijke informatie over de school. De school maakt u deelgenoot van haar opvatting over onderwijs en opvoeding en over de wijze waarop ze alles in het werk stelt om het beste uit uw kind te halen. De school stelt zich via de schoolgids ook aan u voor, u krijgt een indruk van het dagelijkse schoolleven. Daarnaast informeren wij u middels deze gids ook over allerlei regelingen en spreken wij onze verwachtingen over en weer uit. Ook leggen wij in de schoolgids verantwoording af over behaalde resultaten. Kortom de schoolgids geeft u een levendig beeld van alles wat zich op school afspeelt en wat wij in de toekomst willen gaan doen en is daarmee een belangrijke bron van informatie voor alle ouders. Wij wensen u veel leesplezier en uw zoon/dochter een leerzame en plezierige schooltijd. Indien u op en/of aanmerkingen of suggesties heeft met betrekking tot de schoolgids horen wij dat graag van u. Als u nog vragen heeft, bent u van harte welkom op school. Lelystad, juli 2014 Schooladres Openbare basisschool De Grundel Gondel CA Lelystad grundel@stichtingschool.nl Telefoonnummer:

9 1. Algemene informatie 1.1 De school Onze school is een openbare basisschool in de wijk de Gondel in de gemeente Lelystad. Kinderen in de leeftijd vanaf vier tot rond de twaalf jaar zijn welkom op onze school, ongeacht hun godsdienst, levensbeschouwing, etnische afkomst of sociale achtergrond. De Gondel is een wat oudere wijk met voorheen koopwoningen en huurwoningen. De voormalige huurwoningen zijn de laatste jaren te koop aangeboden. Veel jonge gezinnen grijpen de kans aan om wanneer de zittende bewoners vertrekken in deze kindvriendelijke wijk een woning te kopen. Veel mensen echter hebben het prima naar hun zin in deze wijk en blijven hier wonen. Ook wanneer hun kinderen al lang niet meer de schoolgaande leeftijd hebben. De Grundel is een school met op dit moment ongeveer 160 leerlingen verdeeld over 7 groepen. De leerlingen uit de verschillende groepen kennen elkaar goed en er is veel onderling contact tussen de leerlingen uit de diverse groepen. Het begrip onze school is daarom op de Grundel sterk aanwezig. De leerlingen van De Grundel zijn over het algemeen afkomstig uit de wijken Gondel, Jol, Galjoen, Schouw en Stadseiland. De Grundel is goed bereikbaar vanuit de verschillende wijken. Het leerling aantal is momenteel stabiel. Als team van de openbare basisschool De Grundel vinden wij een goed en open contact met de ouders erg belangrijk. Ten eerste omdat ouders deskundig zijn in het kennen van hun kind, onze leerling. Ten tweede hebben wij hulp van ouders nodig om voor de leerlingen een aantal extra s mogelijk te maken. Wij zullen ons de komende jaren nog meer gaan richten op de samenwerking met ouders. Wij werken voortdurend aan de verbetering van de onderwijskwaliteit op onze school. Het is ons streven dat alle kinderen terecht komen op die plek in het voortgezet onderwijs die het beste aansluit bij zijn of haar capaciteiten. Bij ons op school kunnen de leerlingen tussen de middag overblijven binnen school. Wanneer ouders gebruik willen maken van de na schoolse opvang. Heeft ons bestuur een overeenkomst afgesloten met de SKL. De SKL zorgt ervoor dat onze leerlingen om 15:15 uur vanaf De Grundel worden opgehaald en met de taxi en naar de buitenschoolse opvang worden gebracht. Daar halen de ouders hun kinderen dan weer op. Daarnaast bestaat er nog de mogelijkheid tot buitenschoolse opvang bij andere organisaties zoals bijvoorbeeld Sportykids, Vila Kinderfun e.d. Wanneer u gebruik wilt maken van één van deze aanbieders neemt u dan contact met hen op. 9

10 1.2 Het schoolbestuur Het schoolbestuur Onze school maakt onderdeel uit van de Stichting SchOOL (Stichting Scholengroep Openbaar Onderwijs Lelystad). Deze stichting bestaat sinds 31 december Het bestuur wordt gevormd door een 5-hoofdige Raad van Toezicht en een College van Bestuur (CvB). Het CvB legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht. Dit College wordt gevormd door heren A. van der Velde (voorzitter) en de heer L. van Tilburg (lid). Zij zijn verantwoordelijk voor 19 basisscholen, één school voor speciaal basisonderwijs en één school voor zeer moeilijk lerend kinderen. Het betreft in totaal 4500 leerlingen en 500 medewerkers. Het College van Bestuur wordt ondersteund door een bestuursbureau. De medewerkers van dit bureau helpen in beleidsvoorbereidende, informerende en adviserende zin bij de uitvoering van de taken. De stichting is gehuisvest aan de Meenthoek 1, postcode 8224 BS Lelystad (postadres: postbus 2451, 8203AL). Allen zijn bereikbaar via het algemene telefoonnummer Zie ook Missie van de Stichting De missie van Stichting SchOOl is: Goed onderwijs voor alle kinderen. De uitgangspunten van de missie van het openbaar primair onderwijs Lelystad zijn: Kindgericht Toegankelijk Topkwaliteit Tevredenheid Deze vier uitgangspunten beschouwt het openbaar onderwijs Lelystad als de meest waardevolle en dragende elementen die richting gevend zijn voor de verdere ontwikkeling van het strategische beleid Kindgericht We stellen het kind centraal: Uw kind daar gaan we voor Uw kind daar staan we voor Wat betekent dit? Het onderwijs binnen de Stichting is gericht op de specifieke leer- en ontwikkelingsprocessen van individuele leerlingen: Zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van kinderen staat voorop, waarbij samen leren, samen werken, samen spelen gestimuleerd wordt: Ieder kind voelt zich veilig en gewaardeerd. Het onderwijs is op maat en betekent dat recht wordt gedaan aan verschillen tussen kinderen Toegankelijk Stichting school wil een scholenorganisatie zijn die breed toegankelijk is. Dat betekent dat alle kinderen die in staat zijn regulier primair onderwijs te volgen welkom zijn en dat de scholen behorende bij onze Stichting evenwicht zijn verdeeld over Lelystad en daardoor goed bereikbaar zijn Topkwaliteit De Stichting wil onderwijs leveren van Top kwaliteit. Dit betekent dat: Het onderwijs vernieuwend is naar inhoud en vormgeving Er moderne onderwijsmethoden en lesmaterialen worden gebruikt De organisatie zich blijft ontwikkelen naar haar maatschappelijke omgeving De medewerkers zich professioneel blijven ontwikkelen en zich regelmatig bijscholen 10

11 Er wordt gewerkt met probleemgerichte en verankerde instructies Adaptief leren(aangepast aan de basisbehoeften van een kind) is hierbij richting gevend Tevredenheid We willen dat kinderen, ouders en medewerkers tevreden zijn. Dit betekent dat: Ons onderwijs naar inhoud en vormgeving is afgestemd op de individuele kenmerken en leervragen van kinderen. Dat ouders en verdere schoolomgeving nauw betrokken worden bij de vormgeving van het onderwijs. Dat medewerkers bij het schoolbestuur en het schoolmanagement aandacht vinden voor continuïteit, ondersteuning en ruimte voor ontwikkeling Visie Stichting SchOOl Het openbaar primair onderwijs Lelystad neemt de verantwoordelijk op zich voor kwalitatief hoogwaardig onderwijs aan ieder kind en is daarmee toegankelijk voor iedereen ongeacht individuele verschillen. De groep als leergemeenschap vormt de basis voor de brede en optimale ontwikkeling van kinderen. Zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid worden in zo n leergemeenschap gestimuleerd, waardoor de motivatie om te leren wordt vergroot. De basishouding van iedereen is er één van respect. Participatie en betrokkenheid van medewerkers, kinderen, ouders, leden van de lokale gemeenschap zorgen voor effectief onderwijs. 1.3 De directie van De Grundel Elke school heeft een directeur die integraal verantwoordelijk is voor zaken zoals de inhoud van het onderwijs, het personeel en de financiën. Yvonne Verver is directeur van obs De Grundel. Zij is niet alle dagen aanwezig op De Grundel en verricht ook nog andere werkzaamheden voor het bestuur. Wilt u een gesprek met haar? Neem dan telefonisch contact op om een afspraak te maken. 1.4 Procedure totstandkoming schoolgids Waarom een schoolgids? Elke school dient als gevolg van de kwaliteitswet onderwijs over een schoolgids te beschikken. Het is een document voor ouders waarin de school zichzelf en in het bijzonder de werkwijze van de school beschrijft. De school maakt u deelgenoot van haar opvatting over onderwijs en opvoeding en over de wijze waarop de school alles in het werk stelt om het beste uit uw kind te halen. In de schoolgids maakt de school voor ouders duidelijk welke doelen worden nagestreefd, hoe die doelen worden bereikt en welke resultaten daarmee worden geboekt. Tevens is de wijze waarop de verplichte onderwijstijd wordt benut beschreven. Ook de inzet van extra personeel voor bijvoorbeeld extra zorg aan leerlingen wordt daarin verantwoord. Hoe die extra zorg eruitziet wordt ook omschreven. Verder geeft de school in de schoolgids informatie over de ouderbijdrage en de rechten en plichten van de ouders/verzorgers. De manier van presentatie is een aangelegenheid van de school zelf. De medezeggenschapsraad van de school moet met de inhoudelijke beschrijving instemmen, terwijl het bestuur de schoolgids vaststelt. De schoolgids wordt voor aanvang van de zomervakantie per digiduif naar alle ouders verstuurd. Daarnaast is de volledige schoolgids terug te vinden op onze website. In verband met het algemeen toezicht op de kwaliteit van het onderwijs krijgt de inspectie van het onderwijs ook een exemplaar. 11

12 2. Waar de school voor staat 2.1 Waar de school voor staat Op De Grundel bieden wij kinderen onderwijs waarmee zij een basis aangereikt krijgen voor het functioneren in de maatschappij zodat zij zich kunnen ontwikkelen tot zelfstandige individuen die, als vanzelfsprekend, verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen gedrag, hun leerproces en daaruit voortvloeiend hun werk en de omgang met anderen en daarbij in staat zijn samen te werken. Op De Grundel willen we omgaan met verschillen tussen leerlingen. Wij creëren in de groepen een pedagogisch klimaat dat gebaseerd is op het bieden van rust, respect, betrokkenheid en veiligheid om van daaruit tot leven en leren te komen. Dit klimaat scheppen wij door in een duidelijke structuur uitdagingen te bieden, vertrouwen te schenken, ondersteuning te geven en regels en afspraken na te leven. Wij scheppen basisvoorwaarden voor een actieve, gemotiveerde werkhouding door uit te gaan van de mogelijkheden van elk kind. Daarbij versterken we de sterke kanten en ontwikkelen we de minder sterke kanten. Wij bieden de kinderen een relatie van waaruit acceptatie, eigenheid en plezier spreekt. Wij willen aan kinderen een veilige school bieden. Kinderen en ouders met verschillende achtergronden moeten zich op onze school thuis kunnen voelen. Respect voor elkaar is daarbij een voorwaarde. Wij spreken kinderen, leerkrachten en ouders aan om samen te zorgen voor een fijne school. Iedereen draagt daar aan bij vanuit zijn eigen rol. Daarnaast leren we kinderen verantwoordelijk te zijn voor hun omgeving, gedrag en werk, zelfstandigheid te ontwikkelen en daar, waar het zinvol is, samen te werken. Om dit te realiseren is het van belang dat leerkrachten hun klas effectief managen, interactief met kinderen omgaan en planmatig didactisch handelen. Wij willen dat uw kind goed onderwijs krijgt. Wij werken voortdurend aan de verbetering van onze kwaliteit. Het is ons streven dat alle kinderen, na het bezoeken van onze school, zodanig uitstromen dat iedereen op die plek in het Voortgezet Onderwijs terecht komt dat het beste aansluit bij haar of zijn capaciteiten. 2.2 Algemene uitgangspunten Basisschool In de Wet Primair Onderwijs is vastgesteld waaraan onze school moet voldoen, te weten: De school heeft een doorgaande pedagogische en didactische lijn. De leerstofinhoud voldoet aan het principe van doorgaande leerlijnen, de kerndoelen/referentie niveaus die door het ministerie van onderwijs beschreven zijn. Het omgaan met de verschillen tussen kinderen behoort tot de primaire verantwoordelijkheid van de leerkracht die het kind dagelijks begeleidt De Grundel is een school voor openbaar onderwijs De openbare identiteit van onze school geven wij onder andere gestalte door Bij te dragen aan de ontwikkeling van onze leerlingen met aandacht voor de godsdienstige, levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden zoals die leven in de Nederlandse samenleving en met onderkenning van de betekenis van de verscheidenheid van die waarden. Toegankelijk te zijn voor alle kinderen zonder onderscheid van godsdienst of levensbeschouwing. Ieders godsdienst of levensbeschouwing te eerbiedigen De actieve pluriformiteit geven wij vorm door actieve aandacht te besteden aan de verschillende levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden in onze multiculturele samenleving. (Leren) Omgaan met vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, gelijkwaardigheid, individualiteit en gezamenlijkheid, solidariteit en samenwerking zijn vormingsgebieden die naast het leren (het 12

13 verwerven van kennis en vaardigheden) in onze school de nodige aandacht krijgen. De algemene toegankelijkheid komt tot uitdrukking in het feit dat er voor elk kind op onze school plaats is, behoudens medische en onderwijskundige beperkingen. Iedereen is welkom, ongeacht godsdienst of levensovertuiging. De Grundel is een openbare basisschool. Vanuit deze grondslag wordt er op school dan ook naar opvoeding en onderwijs gekeken. Dit houdt in dat: wij staan voor een veilige gemeenschap, waarin elk kind zich kan ontplooien op verschillende leer- en ontwikkelingsgebieden; wij staan voor onderwijs voor elk kind, rekening houdend met aanleg en tempo. We realiseren ons hierbij echter wel dat er ook kinderen zijn die een meer specifieke onderwijsbehoefte hebben, dan wij kunnen bieden(zie hiervoor hoofdstuk 5 ); er op De Grundel een goede sfeer heerst tussen leerkrachten, leerlingen en ouders. Uitgangspunt hierbij is een goede onderlinge relatie, gebaseerd op respect voor elkaar en vertrouwen in elkaar; wij les geven in de vakken welke vermeld staan in de Wet op het Basisonderwijs. 2.3 Visie en missie van de school Visie van de school School maken we samen. (leerkrachten, leerlingen en ouders) We vormen samen een deskundig team, dat beschikt over een open houding, een luisterend oor en inlevingsvermogen. We gaan voor goede resultaten, kwaliteit, het bieden van duidelijke structuren, rust, respect, betrokkenheid en veiligheid. Wat betreft leren, onderwijs en opvoeding betekent dit dat: wij uit een kind proberen te halen wat mogelijk is; wij leerlingen en ouders mede verantwoordelijk maken voor de leerprestaties; wij zorgen dat we op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen en die waar mogelijk ook toepassen; wij de ontwikkelingen van individuele leerlingen, groepen en de hele school middels het LOVS nauwkeurig moeten volgen en onze groepsplannen en groepsoverzichten hierbij moeten aansluiten; wij in de groepen doelen stellen a.d.h.v. data muren; wij ontwikkelingsperspectieven met individuele doelen schrijven voor die leerlingen voor wie dit nodig is; wij leerlingen laten reflecteren op eigen werk; wij in overleg met leerlingen vier keer per jaar nu alleen nog bij rekenen maar binnenkort ook bij andere vakken leerdoelen op papier zetten en deze evalueren en bijstellen; we regelmatig feedbackgesprekken voeren met leerlingen (nu nog bij rekenen maar binnenkort ook bij andere vakken); wij ons onderwijs aan moeten sluiten bij de belevingswereld van de kinderen met inachtneming van het unieke karakter van elk kind; het onderwijsleerproces op onze school zo ingericht wordt dat de kinderen doorgaans binnen acht jaar een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen; wij het belangrijk vinden dat het kind plezier heeft in het leren op onze school. Daarom scheppen wij situaties die tot leren uitnodigen en hebben wij aandacht voor een geleidelijke voortgang van de leerprocessen van ieder kind; wij kinderen leren om op een respectvolle manier om te gaan met een ieder leerkrachten moeten inspelen op de onderwijsbehoeften van de kinderen; 13

14 het basisonderwijs een goed vervolg is op de peuterspeelzaal en een goede voorloper op het voortgezet onderwijs; onze school het kind verschillende vormen van leren aanbiedt zodat elke leerling zich optimaal kan ontwikkelen Missie van de school De Grundel is een openbare basisschool, waar met hart voor kinderen gewerkt wordt aan het doel van onze school: goed onderwijs voor alle kinderen Kernelementen (in de aanpak) van onze school waar wij naar streven, zijn: bieden van duidelijke structuren; Educatief partnerschap (het verstevigen van de samenwerking met ouders en de betrokkenheid van ouders); een veilige sfeer, respect en aandacht voor ieders eigenheid, wederzijds vertrouwen (zowel naar kinderen, ouders als collega s); zorg op maat voor leerlingen met een daarbij passend up to date leerlingvolgsysteem; kinderen die worden uitgedaagd om tot optimale prestaties te komen, rekening houdend met de eigen mogelijkheden en kwaliteiten; een verzorgde school en omgeving; een team, dat bereid is up to date te blijven en het beste uit zich zelf te halen. 2.4 Doelstellingen Algemene doelstelling Het onderwijs op De Grundel richt zich op: de emotionele ontwikkeling; de cognitieve ontwikkeling; het ontwikkelen van creativiteit; het verwerven van sociale vaardigheden; het verwerven van lichamelijke vaardigheden; het verwerven van culturele vaardigheden; de ontwikkeling van waarden en normen; respect voor een ieders (levensbeschouwelijke) achtergrond; Deze doelen zijn gericht op de werving van kennis, inzicht, vaardigheid en houdingen. Deze doelen zijn verweven met elkaar. De belangrijkste aandachtspunten met betrekking tot de Wet op het Basisonderwijs vindt u in deze doelen terug. Voor ons zijn alle onderdelen van de Wet op Primair Onderwijs van fundamenteel belang Strategie en prioriteitstelling voor de komende planperiode Om zoveel mogelijk up to date te blijven hebben wij ons afgelopen jaren geschoold. Wij schoolden ons in teamverband o.a. in het voeren van een goed klassenmanagement, het maken van groepsplannen, groepsoverzichten en ontwikkelperspectieven, het analyseren van toetsen, continu verbeteren met o.a. werken met datamuren en het leerling portfolio en namen deel aan de Taalpilot en Be Cool. Dan was er nog een bewustwordingsdag ouderbetrokkenheid. Daarnaast was er ook de deelname aan individuele scholing waaronder de opleiding tot IB-er, Taalspecialist, Reken specialist, ontwikkelingsgericht werken in de onderbouw, leergang onderwijskundig leiderschap, een traject opbrengstgericht werken voor schoolleiders, deelname aan de leerkringen continu verbeteren-coachen startende leerkrachten-coachen stagiairesschoolopleidersopleiding-kleuren buiten de lijntjes en de training onderbouwd. 14

15 Ook dit jaar zal er weer scholing gevolgd worden. Het gaat dan o.a. om: scholing effectieve instructie (m.b.t duidelijke uitleg van de leerstof, afstemmen instructie en onderwijstijd op de verschillen in ontwikkeling tussen leerlingen), een scholing voor het geven van constructieve feedback aan leerlingen, ouders en collega s, een scholing voor de gezamenlijke aanpak van gedrag en doorgaande leerlijnen binnen de school gericht op leren en motivatie, training Focus en WIG, scholing tot leesspecialist, het volgen van de leerkringen in het kader van Opleiden In School. Al deze interventies maken dat ons onderwijs beter wordt en meer aan zal sluiten op dat wat van ons verwacht wordt. Wij zullen wat wij geleerd hebben ook toepassen en borgen. Hieronder kunt u lezen wat wij het komende jaar zullen gaan doen/borgen. De komende periode gaat De Grundel zich (nog meer) richten op: Opbrengstgericht werken Het voeren van een goed klassenmanagement met daarin het lesgeven op 3 instructie niveaus. Het geven van effectieve, directe instructie Het geven van constructieve feedback Een gezamenlijke aanpak van gedrag en doorgaande lijnen gericht op leren en motivatie Het optimaliseren van groepsplannen en groepsoverzichten voor Rekenen, Spelling en lezen Het schrijven van ontwikkelingsperspectieven voor leerlingen vanaf groep 6 met een leerachterstand van tien maanden of meer waarbij de ontwikkeling stagneert Leerlingen en ouders mede verantwoordelijk maken voor het onderwijs leerproces (Leerling-ouder-leerkracht gesprekken, werken met datamuur, voeren van feedbackgesprekken, werken met een leerling portfolio enz.) Structureel aan het werk met meer- en hoogbegaafde leerlingen a.d.h.v. een nog te ontwikkelen plan voor deze doelgroep Ontwikkelen van een professionele cultuur De doelen voor het komende schooljaar: Alle opbrengsten liggen aan het eind van het schooljaar op of boven het niveau dat van ons verwacht wordt Alle leerkrachten, de Ib-er en de directie maken twee keer per jaar te weten in februari en in juni een analyse n.a.v. de CITO M en de CITO E toetsen voor hun groep en/of de school In iedere groep en in de personeelskamer hangt een up to date datamuur met indien nodig een PDSA cirkel (data muur wordt regelmatig vernieuwd en besproken tijdens teamoverleg) Alle leerlingen hebben een up to date leerling portfolio Er worden structureel constructieve feedbackgesprekken gevoerd met leerlingen Er is een door de bibliotheek opgeleide leescoördinator en een beleidsplan lezen aan het eind van het schooljaar Het SIV (Scholen In Verbinding)plan is uitgevoerd zoals beschreven We hebben een up to date ondersteuningsprofiel en werken structureel de aan die punten die zijn aangegeven in dit plan We hebben een goed functionerende leerlingenraad die maandelijks samen met de directeur overleg voert Er is een gezamenlijke aanpak van gedrag en er zijn doorgaande lijnen gericht op leren en motivatie De doorgaande lijnen van de rekendidactiek zijn vastgelegd Er worden structureel (panel)gesprekken gevoerd met ouders en directie Leerlingen en ouders zijn medeverantwoordelijk voor het leerproces 15

16 2.5 De zorg voor kwaliteit Inleiding Het gaat er om dat uw kind goed onderwijs krijgt. Wij werken voortdurend aan de verbetering van de onderwijskwaliteit op onze school. Het is ons streven dat alle kinderen terechtkomen op die plek in het voortgezet onderwijs die het beste aansluit bij zijn of haar capaciteiten. Om onze kwaliteit in kaart te brengen maken wij gebruik van diverse diagnoseinstrumenten die inzicht geven in de sterke en minder sterke punten van onze school. Een van deze instrumenten is een oudertevredenheidspeiling die wij het schooljaar onder de ouders van onze school hebben gehouden. In het schooljaar zullen wij aan de slag gaan met de verbeter punten vanuit deze peiling. Dat waar een ieder tevreden over was zullen wij borgen. Hetzelfde geldt voor de werkpunten vanuit de Leerling- en de personeelspeiling die wij tegelijkertijd afnamen. Onze leerlingen worden structureel en systematisch gevolgd middels observaties, methode gebonden toetsen en de toetsen uit het CITO leerlingvolgsysteem. Het leerlingvolgsysteem speelt een belangrijke rol bij de kwaliteitszorg van de school. Hiermee kunnen we allereerst zien hoe ieder kind zich ontwikkelt. Ook kunnen we nagaan hoe de prestaties van een hele groep of de gehele school zich verhouden tot andere groepen of scholen Kwaliteit Alle scholen verschillen van elkaar. Ze verschillen in werkwijze, uitgangspunten, sfeer en resultaten. Kortom ze verschillen in kwaliteit. Er bestaan vele meningen over wat kwaliteit van een school nu eigenlijk inhoudt. Wij vinden dat daar in elk geval bij horen: de leerprestaties. Slaagt een school erin om bij alle kinderen eruit te halen wat er in zit?; de sociaal-emotionele ontwikkeling. Besteedt een school aandacht aan zaken als werkhouding, concentratie, omgang met anderen en motivatie e.d.; het werk van de leerkracht in de klas. Hoe wordt er lesgegeven, hoe wordt er rekening gehouden met verschillen en hoe worden kinderen gestimuleerd; de sfeer in school. De inzet en het plezier in werk bij het team, gevoelens van veiligheid bij kinderen, de samenwerking tussen school en de ouders. Bij onze zorg voor kwaliteit richten we ons als school op al de genoemde zaken. We zullen er kort op ingaan De leerprestaties Na de basisschool moet een kind naar die vorm van onderwijs gaan, waar het, het meest geschikt voor is. De Grundel zorgt hiervoor o.a. door: het werken met methoden die uitgaan van doorlopende leerlijnen, die voldoen aan de kerndoelen, die inspelen op de referentieniveaus en het werken met de juiste materialen; het volgen van scholing door leerkrachten en directie; het werken volgens de 1 zorgroute (3 instructieniveaus, groepsplannen, groepsoverzichten, ontwikkelingsperspectief); het stellen van doelen met behulp van datamuren en leerling portfolio; het nauwkeurig volgen van de vorderingen van elk kind (zowel de methoden gebonden toetsen als de methoden onafhankelijk toetsen (LOVS), sociaal emotionele ontwikkeling (SCOL); het mede verantwoordelijk maken van kinderen en ouders voor het ontwikkelingsproces van de leerlingen. Aan het eind van de basisschool nemen de leerlingen uit groep 8 deel aan de CITO eindtoets. 16

17 2.5.4 Aandacht voor het niveau van taal- rekenonderwijs We hebben vanaf 2009 drie jaar deelgenomen aan de taalpilot. Niet alleen door de deelname aan de taalpilot maar ook door deelname aan het onderzoek taal interventies met kinderen, opbrengstgericht leiderschap en de scholing in het kader van continu verbeteren spelen wij steeds beter in op de leerbehoeften van onze leerlingen. In het kader van professionalisering zijn er binnen ons team specialisten ontstaan op het gebied van interne begeleiding, rekenen en taal/lezen. Zij ondersteunen de collega s bij knelpunten van team en leerlingen. De aandacht van de school gaat vooral uit naar opbrengsten en het verhogen van resultaten op het gebied van taal, lezen en rekenen. Het afgelopen schooljaar zijn wij ook de datamuur gaan inzetten bij ons taal en rekenonderwijs. In het schooljaar gaan wij een samenwerking aan met de bibliotheek om ons leesonderwijs een impuls te geven Aandacht voor opbrengstgericht werken Opbrengstgericht werken is bij ons op school het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van de prestaties van de leerlingen. We kijken dan naar: Wat willen wij? (visie, doelen, data gestuurd onderwijs, passendonderwijs) Hoe volgen wij leerlingen (welke resultaten verzamelen wij, welke resultaten analyseren wij, hoe analyseren wij, hoe bespreken wij de resultaten en hoe informeren wij derden) Hoe werken wij aan de verbetering van resultaten? (Hoe stellen wij onze doelen bij, wat doen wij met ons aanbod, hoeveel (extra) tijd plannen wij, hoe verbeteren wij het lesgeven, wat doen wij aan klassenmanagement, hoe verbeteren wij de differentiatie) Wat weten wij?(van onze leerlingen, onze normen, de inspectienormen, directe instructie, convergente differentiatie, succesvolle praktijken, de leerlijnen taal en rekenen en van wat wij als team kunnen?) Hoe werken wij aan een professionele cultuur en samenhang? (hoe verdelen wij de taken, hoe ondersteunen wij elkaar, hoe scholen wij ons zelf, hoe spreken wij elkaar aan, welke relaties leggen wij met andere vakken?) Vijf jaar geleden zijn wij op de Grundel begonnen met werken op drie instructie niveaus bij de vakken Rekenen, Spelling en Technisch lezen en Begrijpend lezen. Er worden na elk blok of thema groepsplannen geschreven waardoor leerkrachten proactief leren denken in- en handelen naar onderwijsbehoeften van leerlingen. Elk groepsplan wordt na afloop geëvalueerd. Aan de hand van de evaluatie worden nieuwe groepsplannen geschreven of bijgesteld en indien nodig worden er individuele handelingsplannen geschreven. Tijdens een leerling-leerkracht gesprek over het leerproces geven kinderen aan waar ze aan willen werken, van wie ze welke hulp nodig hebben en wat het einddoel is. Twee keer per jaar worden er op onze school leerling-ouder-leerkracht gesprekken gevoerd. Tijdens deze gesprekken vertellen de leerlingen waar ze mee bezig zijn, waar ze trots op zijn en waar ze aan willen werken in de komende periode en welke hulp zij daar bij nodig hebben en van wie die hulp moet komen. Vanaf het schooljaar zullen zij dit gaan doen aan de hand van een leerling portfolio. In een leerling portfolio zitten naast de door leerlingen zelf uitgezochte werkjes (bewijsmateriaal te behalen doelen), een uitdraai van het LOVS, de persoonlijke doelen en de doelen die in overleg met de leerkracht gesteld zijn. Vanaf groep 1 worden onze leerlingen mede verantwoordelijk gemaakt voor hun eigen leerproces. Na afloop van een taak reflecteren kinderen op eigen werk. Zowel het proces als het resultaat worden hierin meegenomen. Hierover worden met regelmaat feedback gesprekken gevoerd. Dit gesprek filtert leerlingen die zichzelf of te streng beoordelen of juist te oppervlakkig en zorgt tevens voor een handreiking voor een volgende opdracht. 17

18 Naast de individuele doelen worden er middels een datamuur ook groepsdoelen volgens een vast proces vastgelegd. Kinderen spreken samen af aan welk doel zij de komende periode met de hele groep gaan werken en wat zij daarvoor nodig denken te hebben. Na afloop van een vooraf afgesproken periode evalueert de groep of zij het doel behaald hebben, hoe dat zo gekomen is en wat het volgende doel wordt. Kinderen die moeite hebben met bepaalde vakken of onderdelen daaruit werken zoals aangegeven in de groepsplannen aan de instructie tafel. Zij krijgen een verlengde instructie waardoor ook zij zich met behulp van begeleide in oefening de lesstof eigen kunnen maken. Leerlingen die moeite hebben met lezen en eind groep 3 een CITO niveau IV of V hebben worden vanaf groep 4 ingedeeld bij Lezen gaat Voor en vanaf groep 5 in Lezen gaat Door. Zij krijgen twee keer per week een half uur extra leesinstructie/hulp. Als leerlingen erg veel moeite met lezen blijven houden, bestaat de mogelijkheid om, in overleg met de ouders, aangemeld te worden bij de Leesgroep van De Watergeus. Daar worden deze leerlingen twee keer per week begeleid bij hun leesproces. Ook maken wij analyses op groepsniveau en schoolniveau. Deze analyses worden besproken in een teamoverleg. Niet alleen de directie en de IB-er maken een analyse maar ook leerkrachten zijn in staat deze analyses te maken. Ons streefdoel is dat op het gebied van taal-, reken- en leesonderwijs onze vaardigheidsscores op het niveau liggen dat de inspectie van ons verwacht. Het streefdoel bij leerlingen die op niveau IV of V scoren bij de CITO- toetsen is dat, binnen drie jaar, 80% van deze leerlingen een duidelijke groei binnen het eigen niveau laat zien Voor deze leerlingen schrijven wij een ontwikkelingsperspectief. Dit betekent dat onze leerkrachten toetsen goed moeten analyseren en aan de hand van deze analyse een zorgarrangement leren maken. Een aantal keer per jaar worden de groepen besproken met de IB-er. We beschrijven de zorgsignalen van de groep en de individuele leerling en bepalen de onderwijsbehoeften. Drie keer per jaar wordt er een leerlingenbespreking gehouden. De IB-er en de directie gaan minimaal drie keer per jaar op groepsbezoek. De bevindingen betreffende deze bezoeken worden besproken met de desbetreffende leerkrachten en indien nodig ook in teamverband. Ook vinden er volgens planning collegiale consultaties plaats. Aan het begin van het schooljaar is de toets kalender gemaakt en is er een jaarplanning spelling, rekenen en begrijpend lezen. Op deze planningen en deze kalender staat precies vermeld wanneer de toetsen worden afgenomen, geanalyseerd en besproken. Wanneer de blokken rekenen, taal en begrijpend lezen klaar moeten zijn en getoetst moeten worden en wanneer de nieuwe groepsplannen af moeten zijn en de oude groepsplannen geëvalueerd moeten zijn. Ook staat daarin wanneer er groepsbesprekingen en leerlingenbesprekingen plaatsvinden. Op standaard formats worden de groepsplannen en groepsoverzichten ingeleverd bij de IB-er. De school zorgt ervoor dat kinderen zich vanuit hun eigen mogelijkheden kunnen blijven ontwikkelen. Om de kinderen hierbij te ondersteunen heerst er een schoolklimaat waarin opvoeding en onderwijs samengaan. De school legt verantwoording af aan het bestuur en de inspectie. Twee keer per jaar moeten de scores van de CITO toetsen, middels een vast format, aangeleverd worden bij ons bestuur. Tijdens het directieoverleg worden alle resultaten van alle scholen die in kaart gebracht zijn besproken. 18

19 2.5.6 De sociaal-emotionele ontwikkeling Niet alleen schoolprestaties zijn van belang. De school heeft naar onze mening ook een belangrijke taak in de totale ontwikkeling van het kind als persoon. Aan deze ontwikkeling dragen we op De Grundel bij door: een dagelijkse positieve omgang met de kinderen; het consequent hanteren van regels en afspraken; het bieden van structuur en veiligheid; het structureel voeren van gesprekken met ouders en kinderen; het gebruik maken van een methode voor sociaal/emotionele ontwikkeling; de sociaal/emotionele ontwikkeling van kinderen volgen middels de SCOL Het werk van de leerkracht in de groepen De mensen die op een school werken zijn nog veel belangrijker dan de methoden en de materialen. Zij moeten er immers voor zorgen dat al die mooie boeken en speelmaterialen en leermaterialen ook goed gebruikt worden. Nieuwe ontwikkelingen worden op de voet gevolgd. Jaarlijks wordt er veel geld en energie gestoken in de scholing van de leerkrachten. Dit gebeurt in de vorm van teamscholing en/of individuele scholing. Hiervoor worden wanneer mogelijk aan het begin van het schooljaar de studiedagen gepland. Goed onderwijs geven vraagt om goede leerkrachten. Reflectie op eigen handelen en goede scholing blijven nodig om dit te bereiken. Leerkrachten moeten duidelijke instructie geven en controleren of de leerlingen de aangeboden leerstof en opdrachten ook echt begrepen hebben. Het didactisch handelen van onze leerkrachten is afgestemd op de onderwijsbehoeften en de mogelijkheden van de groep leerlingen als geheel en het individu in het bijzonder. Onze leerkrachten houden rekening met niveau verschillen bij de instructie en stimuleren onze leerlingen hun werk te controleren. Na afloop van ieder blok rekenen worden er indien nodig feedbackgesprekken met de leerlingen gehouden en worden er nieuwe doelen gesteld. Ook zorgen onze leerkrachten ervoor dat de geplande onderwijstijd effectief wordt besteed. Zij variëren de hoeveelheid leertijd voor de leerlingen afhankelijk van hun onderwijsbehoeften en zorgen voor een ordelijke en functionele leeromgeving. Mede door al de kennis die we opdeden tijdens de scholingen raakten wij steeds meer gemotiveerd om meer uit de leerlingen te halen en hogere doelen te stellen Het pedagogisch klimaat op school In de school gaan teamleden positief met leerlingen, ouders en elkaar om. Er wordt gewaakt over de veiligheid van leerlingen, ouders en collega s door middel van duidelijke gedragsregels en omgangsregels die zijn vastgelegd in een protocol. Naast de schoolregels hanteren we ook regels per groep. Deze regels worden opgesteld door leerkrachten en leerlingen samen en zijn zichtbaar opgehangen in het lokaal. Onze leeromgeving is functioneel en ordelijk. Wij bevorderen het onderlinge respect bij de leerlingen en tonen in gedrag en taalgebruik respect voor de leerlingen. Wij stimuleren bij leerlingen de ontwikkeling van zelfstandigheid en het nemen van eigen verantwoordelijkheid. In de visie van onze school staat onder meer dat we gaan voor veiligheid en respect. Dit dragen we als leerkrachten uit door het goede voorbeeld te geven aan kinderen en ouders. Kinderen en ouders met verschillende achtergronden moeten zich op onze school thuis kunnen voelen. Respect voor elkaar is daarbij een voorwaarde. Wij doen een beroep op het verantwoordelijkheidsgevoel van kinderen, leerkrachten en ouders. Samen zorgen we voor een fijne school en ieder draagt daar op zijn of haar manier aan bij. De leerkrachten spelen daarbij een grote rol. Zij scheppen samen met de kinderen voor een groot deel de sfeer. Leerkrachten zijn zich bewust van hun voorbeeldfunctie naar kinderen en zetten zich in om een positief contact te hebben met de kinderen en hun ouders. We 19

20 accepteren geen brutale monden van kinderen onderling of van kinderen naar ouders, maar ook niet van ouders naar andere kinderen en naar leerkrachten en ook wij benaderen ouders en leerlingen met respect. In ons protocol staat hoe een wanneer we bepaalde maatregelen nemen. Een van onze sterke punten is dat we meteen in gesprek gaan als men zich niet aan de gemaakte en beschreven afspraken houdt. Dit doen we zowel met kinderen als met ouders/verzorgers of andere volwassenen. Een dergelijk gesprek kan plaatsvinden met een leerkracht, een IB-er of met de directie. Bij conflicten tussen kinderen zijn wij de mediator die objectief luistert naar de verhalen van leerlingen die een conflict met elkaar hebben. Door leerlingen te laten vertellen en inzien wat er gebeurd is, komen ze meestal zelf tot de oplossing van het conflict. Soms komt het voor dat kinderen grenzen overschrijden. Wij hebben als team vastgesteld dat wij niet accepteren dat kinderen elkaar schoppen, slaan, uitschelden of pesten. Ook verwachten we dat kinderen zorgvuldig omgaan met het materiaal in en om de school. Als kinderen de grens overschrijden zal de leerkracht het gedrag met de leerling en indien nodig ook met de ouders bespreken. Samen stellen zij een plan op waarin vastgesteld wordt wat er moet gebeuren om het gedrag te verbeteren. De leerkracht volgt samen met de ouders het kind tot het ongewenste gedrag is verdwenen. Mocht dit niet lukken dan volgt schorsing of verwijdering zoals vermeld staat in het protocol ongewenst gedrag veiligheidsbeleid De directie van een school kan een leerling die zich niet aan de schoolregels houdt dan wel wangedrag vertoont een aantal dagen schorsen. De inspecteur van het onderwijs, het schoolbestuur en de leerplichtambtenaar worden daarvan in kennis gesteld. Veelal wordt de betreffende leerling na een goed gesprek met zijn ouders/ verzorgers, waarin afspraken worden gemaakt over de voorwaarden waaronder hij of zij weer naar school kan gaan, weer toegelaten. Wordt de situatie ernstiger dan kan de directie het schoolbestuur voorstellen de betreffende leerling te verwijderen van school. De ouders/ verzorgers worden dan eerst gehoord en getracht zal worden een andere school te vinden. Als dat gedurende een periode van 8 weken niet lukt, kan de leerling na overleg met de inspecteur van school worden verwijderd. Ook hier hebben de ouders bezwaar- en beroepsmogelijkheid. Ouders en school staan samen voor de taak het kind te helpen in zijn ontwikkeling naar zelfstandigheid. Om nog beter invulling te geven aan het pedagogisch klimaat hebben we een methode voor sociaalemotionele ontwikkeling aangeschaft. Daarnaast brengen wij de leerlingen vanaf het schooljaar op sociaal emotioneel gebied in kaart met de SCOL. Wij voeren twee keer per jaar de gegevens in en maken dan een analyse. Daarna gaan we aan het werk met de gegevens die uit deze analyse naar voren komen. De school hanteert vanaf het schooljaar ook een gedragsprotocol, een omgangsprotocol en een pestprotocol. Alle ouders hebben dit protocol ontvangen Project Preventie van gedragsproblemen/taakgericht werken In het schooljaar en het schooljaar namen we deel aan het project Preventie van gedragsproblemen/taakgericht werken in het basis onderwijs o.l.v. het Kohnstamm instituut. Hierna volgt een korte beschrijving: Omgaan met gedragsproblemen Leerlingen die al vroeg op de basisschool gedragsproblemen laten zien, lopen een groot risico op ernstig negatieve gevolgen, zoals uitval op school en psychiatrische stoornissen. Ze verstoren bovendien de taakgerichtheid van hun klasgenoten. De groep met ernstige gedragsproblemen bedraagt landelijk gezien zo n vijf tot tien procent van alle leerlingen. Scholen hebben een 20

21 belangrijke rol bij het signaleren en tegengaan van gedragsproblemen. Ze kunnen daarbij gebruik maken van zogenoemde gedragsinterventie programma s Effectieve preventie Taakspel en PAD (Programma Alternatieve Denkstrategieën) zijn de enige twee programma s die zowel binnen als buiten Nederland zijn onderzocht op hun effectiviteit. Voor beide programma s is de uitkomst van onderzoek positief: de effectieve werking ervan is aannemelijk gemaakt. Taakspel is een universeel preventieprogramma voor leerlingen in het basisonderwijs. Het is gericht op het vermeerderen van taakgericht gedrag, het verminderen van regel overtredend gedrag bij kinderen en het bevorderen van een positief onderwijsklimaat. Uiteindelijk doel is beginnend probleemgedrag bij kinderen in een vroeg stadium te verminderen en om te buigen in positiever gedrag. Taakspel is een groepsgerichte werkwijze, waarbij leerlingen tijdens de reguliere lessen middels een spel leren zich beter aan klassenregels te houden. De klas wordt na een observatie periode door de leerkracht in teams verdeeld. Leerlingen die bij elkaar in een team zitten, stimuleren elkaar zich aan de regels te houden, zodat zij als team in aanmerking komen voor een beloning. De leerkracht leert vooral aandacht te besteden aan gewenst gedrag. De leerlingen leren op deze manier dat ze aandacht krijgen als ze gewenst gedrag laten zien. Regel overtredend gedrag neemt af, omdat dit onverenigbaar is met taakgericht gedrag. Het Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) is een programma om de sociaal-emotionele ontwikkeling te stimuleren van kinderen van vier tot twaalf jaar. PAD is een klassikaal leerplan waarmee scholen op een systematische manier de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen kunnen bevorderen. Het leerplan bestaat uit mappen met lessen voor alle acht de leerjaren. Het leerplan kent vier hoofdthema's: zelfbeeld, zelfcontrole, emoties en probleem oplossen. Voor PAD zijn diverse materialen ontwikkeld waaronder leerling materiaal (schildpadknuffels, emotiekaartjes, emotieplaten, cd) en een handboek voor de leerkrachten. Taakspel is een interventie gericht op klassenmanagement. Het geeft leerkrachten praktische handvatten om een gestructureerd en veilig klasklimaat te scheppen, onder andere door het hanteren van duidelijke regels en het belonen van pro sociaal gedrag. Taakspel leert kinderen echter niet rechtstreeks sociale vaardigheden aan. Daarentegen richt PAD zich uitdrukkelijk op de sociaalemotionele vaardigheden van kinderen. Het leert kinderen emoties te herkennen en effectief pro sociale en emotionele vaardigheden toe te passen. Door hun verschillende aanpak maar dankzij een overlap in uiteindelijke doelen vullen de twee programma s elkaar goed aan. Taakspel creëert een context waarin leerlingen zich veilig voelen en pro sociaal kunnen gedragen, PAD leert kinderen de vaardigheden die nodig zijn om gedragsproblemen te voorkomen. De leerlingen worden nog jaarlijks gevolgd door het Kohnstam instituut. 2.6 De kwaliteit van ons onderwijs De doelen van kwaliteitszorg De doelen van onze kwaliteitszorg zijn zicht krijgen en houden op de kwaliteit van alle componenten binnen de school, zowel wat betreft de proceskant (organisatiegebieden als leiderschap, personeelsmanagement, beleidsvorming, middelen, processen, alsook de productkant (resultaatgebieden als waardering door doelgroepen, leeropbrengsten, uitstroomcijfers en bedrijfsresultaten ervoor zorgen dat goede kwaliteit behouden blijft (borgen) planmatig verbeteren indien de kwaliteit niet goed genoeg is. 21